장음표시 사용
131쪽
sva praedicati superioris univocI.
Ergo materia verum actum metaphylicum habet .Min. in qua difficultas est, prob. I. Ratio partis potentialis est differentia essentiatis,per quam materia essentialitero forma distinguitur. Sed ratio
partis potentialis contrahit rati nem uni voce communem ad materiam,& ad formam. Ergo in materia reperitur differentia coistractiva praedicati superioris uni- voci: prob.min. Ratio partis potentialis contrahit rationem par tis communem. Sed ratio partis uni voca est ad materiam , & ad formam. Ergo ratio partis potentialis contrahit rationem univo-ch communem ad materiam , αlld formam. Probatur min.Ratio
partis limpliciter,& ςqualiter participatur a materia , & forma. Quia materia est pars limpliciter compoliti substantialis. Ergo ratio partis univoca cit ad materiam,& formam. Respondeblint sortasse ad versari j materiam non elle partem simpliciter sed solum secuniadum quid compoliti substantiatalis. Et ideo rationem partis non univoce participari, & squalitera materia cum forma. Haec tamen solutio ad monia strum in metaphysica confugit. Quia nullus sine metaphylica
determinate affirmare pote rit materiam non esse partem simpliciter compositi subia
ria, dc forma est tale simpliciter. Sed totum simpliciter debet resultare ex partibus,qus sint simpliciter partes .Ergo materia erit pars simpliciter compositi substantia lis. Prob. min. Totum essentiale simpliciter est de genere boni.Sed bonum cst ex integra causa. Ergo totum simpliciter debet resultare ex partibus, quae sint simpliciter partes e & si aliqua fuerit pars secundum quid , totum non erit tale simpliciter. Sicut si aliqua pars compositi est materialis, i tum non est spirituale simpliciter,ut in homine constat.
et ampug.solutio.Nam Ita se habet materia in genere physico, sicut terminus in genere logico vel dialectico. Quia materia est primum principium, in quod fit vltima resolutio in genere physico , sicut terminus est primum principium , in quod ominnia resolvuntur in dialectica sed terminus est pars simpliciter totius dialectici. Ergo materia
est simpliciter pars totius physici,
3. In composito accident ii v. g. in albo , materia est pars simpliciter , & etiam ipsa albedo, quae est forma accidenis talis , cst simplicitEr pars. Ergo etiam in composito substantiali utraque pars materia vide licet , & forma erunt simplicia ier tales.Noa enim videtur ne-
132쪽
ganda materIae ratio partis simia pliciter, quae formae accidentali,& materiae compositi accidentalis conceditur. Aliter etiam resp. poterunt adversarij. Rationem partis non esse univocam ad materiam , &sorma non quia inςqualiter ab illis participetur, sed quia transcendit usque ad ultim as Silarentias. Nam differentia constitutiva materiae est vere pars. Sed contra est. Quia si ratio partis transcenderet usque adultimas differentias, ratio purae potentiae,qus determinat rationem partis ut sic, esset etiam pars ut quod. Sicut,quia ratio entis tranccenditusque ad ultimas disserentiaS rerum,quaecumque ditarentia est ens ut M. Sed disserentia Constitutiva materis non est pars ut quod. Ergo ratio partis ut sic, non transcendit ultimam differentiam materiae .Prob.min. Vltima ditarentia materiae non componit ut quod compositum, sed solum habet constituere materiam: & ipsa materia constituta componit ut quod: & idem desermae diiserentia dicedum.Alias materia componeret ut quia, &etiam disterentia materiae.Et ita darentur quatuor componentia, uti xi compositum substantiale. Ergo differentia constitutiva materiae non est pars ut quod. Secundo probatur conclusio. Quia materia vere componitur ex genere,& differentia -
go actum metaphysicum habet. Prob. ant. Ratio principi j naturalis pcr modum generis praedicatur de materia, & forma. Ergo
materia vere componitur ex genere o ditarentia. Prob. ant. Ratio principij naturalis praedicatur de materia,& forma tanquam de pluribus differentibus specie. Namateria est principium passivum, & forma essentialiter est principium activum .Et principium activum , & passivum specifice dῖ tinguuntur. Sed aliunde praedicatur univoce. Ergo per modum generis praedicatur. Prob. min.
Ratio principij naturalis limpliaciter,& aequaliter participatur 1 materia,& forma. Ergo de illis
univoce praedicatur. Antec. cons.
tat. Quia principium passivum est sirnpliciter principium entis
naturalis. Et ideo motus alteraiationis, quo producitur calos ut octo, est motus naturalis simpli citer, quamvis sit solum consoriam is materie,cuius inclinatio tunc praedominatur. Proptereaque dii Aristoteles assignavit principia entis nyuralis , materiam , deformam aequaliter enumeravit.
Ergo ratio principi j simpliciter,& aequaliter participatur a maiateria cum Qrma. Et certE con iatra veram metaphysicam videtur asserere rationem naturae non esse uni vocam ad materiam , i
133쪽
ca sublunaris specifice distinguu- analogam ad utramque. tur secundum disterentias particu Contra tamen eit. Quia si lares, & per ordinem ad mmas ratio materiae communis, & ra essentialitet diversas. Et aliunde tio primi subiecti transcenderet.. conveniunt univoce in ratione ultimam disterentiam materiae, communi m ater te. Erg uscum iam ultima disterentia materiaeque ex illis componitur ex gene- esset materia ut quod. Et consere. disterentia. Et consequen- quenter ipsa ultima disterentia ter actum metaphiticum habet. non solum constitueret primum μ. Ex praedictis rationibus fota subiectum ut quod receptivum Inm ultima attingit nostrum mrmae; sed etiam ipsa ultima diia Collegium Complutense, & resia ferentia esset subiectum receptia pondet ad illam. Ouod in ateria uum ut quod.Sicut ultima diste: en coelestis. & sublunaris non con- tia cuiuscumque entis eli ens Vt veniunt univoce, sed analogice quod. Quia ens transcendit usque in ratione communi materiae. ad ultimas disterentias.Quod ta- . Habent quippe convenientiam men admittendum non in . proportionalem consillentem in 1. impug. eadem solutio. eo quod sicut materia sublunaris Quia disserentia conititutiva sorrecipit tarmas amissibiliter , Ita mae substantialis sublunaris in eoelestis formas innamissibiliter specie determinata non est actus recipit. primus ut quod : neque imbibit. Sed contra est. Quia ratio rationem communem formae. communis materiae simpliciter, Atlas etiam forma substantialis& equalisti participatur 1 mateia non predIcaretur univoch de quaria sublunari dc a materia coe- cumque forma quod est falsum. lasti. Nam materia sublunaris Ergo etiam dimetantia constit est materia simpliciter , α pri- tiva primi subiecti sublunaris in mum subiectum simpliciter , Sc specie determinata non est pri- sicut inateria coelestis. Ergo ma- mum subiectum ut quia, nec im-teria sublunaris,ix coelestis in raia bibit rationem communem si none communi materiae habent biecti ,sed potius ab illa praescin- univocam convenientiam. dit.Quia quantum adhoc de di FortasAc poterat respondeia rentia materiae,& de differen ri rationem communem mate- tia λrmae eadem ratioriae simpliciter participari;esseta videtur.
imbibitam in ultimis differentijsta materis coelellis,quam mate---ε's. Hae sublunaris. α propterea cilc . . u i
134쪽
.i, Argumenris contrairiorum occurritur.
Contra cones. istam arg. r. ia ex doctrina D. Thom. I.
asserentis materiam primam esse puram potentiam , sicut Deus est actus purus. Sed Deus ita est actus purus , ut nullam habeat potentiam metaphysicam. E go materia ita est pura potentia ,ut actum metaphysicum non habeat. Cons doctrina D. August. q. 3 in libro 83. quaesti asserentis etiam. Quod materia,eX qua fiunt corpora,dicitur nihil: quia Omni specie caret. Sed quod caret omni specie,no habet actum metaphvlicum : vel disterentia constituit speciem. Ergo matcria non habet actum metaphysicum.Cui doctrinae aliam etiam similem tradit Ix .conse cap. 7. ubi dicit: Duo feci li Domine, umprope re ; scilichi naturas Ange sicas. Aliud ρ, oue nihil scilices
'materiam , quae ideo vocaturnia
hil: quia nihil est in actu , sed δε-
Iti m est in potentia. Propterquam causam antiqui Poetae materiam primam chaos tenebras Vocant Σ quia perfectionem,& a tualitatem non habet. . Resp.dist.vel explic. mai.
Ita parificante in genere Phyta
Deus in genere physico est ac tus purus, ita etiam materia in genere physico eli pura potentia . & non est in actu , neque perfectionem , & actualitatem habet, ut asserit Augustinus: In genere vero metapnysico , licet . Deus non habeat potentiam me taphysicam; materiar tamen habet metaphysicum actum proditer dicta antecedenthr. Et id ciD.Th. in tali genere non ipgriniscat materiam cum Deoia af
Ad cons ex D. August. sumptam. res p. Materiam cx secarere specie extrinseca , quam non habet nisi per formam; habere tamen intrinsecam sipeis ciem per propriam , & intrin secam disterentiam , qua contitituitur in specie partis potere
determinatae naturae. UME primam speciem , & non sc dam Augustinus ita verbis suIaraciussit. Dices .Quando materia r cipit formam , trahitur ad speciem formae. Ergo ex se nutatam habet speciem etiam im trinsecam. Alias esset in duplici specie in una intriineca , & pr
pria, Ic alia extrinseca,quam. habet a forma
Resp. materiam in se Iipsa habere speciem intrinsecam que species tamen est incompleta.
135쪽
Quia est species entis potentialisphysce , dc per modum partis ordinati ad totum substantiale
componendum. Habet insuper materia aliam speciem extrin- secam a forma , quam recipit. Et iideo mTiria in composito . habet duplicem speciem: unam quidem intrinsecam propriam, per quam a forma e1lentialiter distinguitur AS aliam extrinsecam a forma desumptam,a qua etiam accipit extrinsecam unitatem.Qua propter quando D.Th.
quitur de unitate extrinseca, quam materia ea se negativir habet,quatenus illam non excludit,
Ec solum positive eam habet pcr
ti aliter eli pura potentia , sicut
constat ex eius diffinitione. Sed pura potentia es lentialiter eIcli dit omnem actum. Ergo maloia .actum m taphysicum no habet.
non est dabile praedicatum maiasis potentiale , quam ratio puraepotentiae. Sed actus metaphylicus non est prςdicatum magis potenti .le , quam potentia meta-pbysica , quae contrahitur per ilialum. Ergo ratio purae potentiae non se habet ut actus metaphysicus comparati vh ad aliquam ra-concm communem ita materia repertam. Ali as praedicatum m Als p amaziale non ellet. Resp.ad argum. Materiam primam ellentialites esse puram potentiam in genere physico, in quo genere nullum actum inclu-ciit I non tamen est pura potentia in genere metaphytico: sed potiuS ex vera potentia metaphysica,& actu metaphylico componitur,ut probavimus. Per haec patet ad cons. a
gum. ia physice loquendo noest dis de praedicatum magis p
tentiale,quam ratio purae potentiae , & primi principit passivi:
Metaphylich tamen maSiS pote. tialis est ratio communis partis abstrahentis a mat riain forma, & ratio principi j communis adacti viam in passi vum δε per viruisque metaphysice contracta
Sed init. Si semel materia est pura potentia in genere phylico an tali genere composita non eii. Ergo non potet bella composita in genere mctaphysico. Patet coni eq.Qnia compolitio meia
taphysica phviicam compositi nem supponita supra illam fumdatur. Et propterea Deus in doc
trina D.Th. I .p. q. 3. art. 3. non est compositus in genere meta.
phviico: quia in genere phylico
nullam habet compositionem. Resp.dist.ant. Composura ut quod .conc .ant. Vt q ornes. ant.& cons. Materia namque
genere phusico est pura potentia, ocita non est composita Ῥt quori est tamen composita vi qm.
136쪽
nendum ordinatur. Et ideo acia. tum metaphysicum habere potest. Eo quod ad compositionem metaphysicam satis est materiam esse physice compositam ut citio: Deus aurem in genere physico nec visu d,nec ut quo compositionem habet Non enim ordinatur
per se ad aliquod totum physice
Componendum- Et ita mirum non est quod compositionem metaphylicam non habearia Instantia arg. est in anima rationali,quae non est composi
ta vi cI od in genere physicos &tamen metaphysice compositavit: quia est pars physice compositionis. Et in sorma Angeli, quae non est composita vi quod Iu genere physico, sed solum ut quo,. quatenus recipit subsistentiam, α cum illa physice componit, & tamen mctaphysice composi
3'. arg. . Materia. sine forma non est in aliqua specie determinata ,vtasicrit D.Th. q. . de PΟ-tmt .arr. I.ubi probat quod si mae. teria existeret sineforma,est et sub determinato aliquo genere Σ αnomellet sub specie det minata .. Quod implicat. Et rursuS materias fecificatur a form a. Et conle- qucriter materia sine forma non
est in aliquat specla Ergo actu meis taphysicum no habet. Quia actus metaphysicus constituit speciem. Rcsp.tamen: Materiam sine forma non tae incaliqua. specie: physica, bc completa, & extrinseca , quam habet solum per sormam; enh tamen in specie meta. physica,&intrinseca,quam habet antecedenter ad formam. Unde si materia existeret sine forma,e set sub determinato genere,& ncti
esset sub aliqua specie physicae, . completa. Quod implicat. Qui atrepugnat aliquid exiliere physicae sub genere determinato, & non esse in aliqua specie physica , & in aliquo individuo constituto per myricam formam. In quo sensu
D.Th. intelligendus est. Sed inst. Materia ex se,& anis tecedentEr ad formam nullam habet speciem etiam intrinse cam. Ergo actum metaphysicum non habet. Prob. antect Nutha species potest in materia'reper ri nisi per ordinem ad formam, aqua materia specificatur. Ergo se, & antecedenter ad formam nullam habet speciem etiam lilia. trinsecanin Resp.dist .ant.Nullam haberspeciem independentEr a forma tanquam 1 specificativo extrinia seco : concedo antec Tanquam lab intrinseco specificativo: nego antec. Sic namque potentia sipecificatura forma. Et ideo mat teria non habet speciem intrinsecam nisi per ordinem ad formam,ut terminantem habitudinem', & relationem transcendentalem materiar. Est tam emilla species in ipsa materia ante quam, recipiat formam. EG
137쪽
quod forma non est Intrinsecum specificativum, sed solum extrinia secum respectu materiae. Et ideo ut materia habeat speciem, sufficit formam relpicere;non tamen nequiritur formam actualiter ha bere. In quo quidem apparet aequivocatio aliquorum existimantium nos ponere actum metaphysicum, & ieciem intrinsecam metaphylicam in materia, non solum ante formam , sed etiam independenter ab illa tania quam a termino extrinseco: nes autem solum primum concedimus,secundum vero negamus. s. Vltimus.
EX dictis in art. discursu col
ligitur i.Matcriam habere unitatam specificam licet Incompletam antecedenter ad
sprinam .Siquidem habet actiimmota physicum ,&actus nactaphy- 'cus constituit speciem.
a. Infertur, materiam ex proprijs solum habere unitatem nu- risericam negati v quatenuS materia ex proprijs plures non est, &illi non repugnat ri unam numero politive per ipsam so mam: non tamen habet materia ante formam numericam unitatem positive. Quia principium, individuationis est materia signata pcr quantitatem radicaliter,
matoria ante sormam solum In Choative mon vero λrmaliter,&complete radicat quantitatem ceterminatam. Consequenter que ante formam non est una nu
mero politi vh. Et propterea dictatur etiam gradum individualem provenire a forma tanquam a Causa formali, & non esse ab asjs gradibus meiaphysicis lealiterentitative diuinctum. 3. colligitur ex dictis contra . aliquos, & Duradum in a.dIst. I 2. Materiam coelestem, subluna rem specificE distingui. Ratio autem ea eli. materia specificatur a forma lecundum eam ra
tionem , qua respicit ipsam tanis quam actum adaequatum: & per eam sic inspectam debet a materia diitingui. Sed forma coelestis, quae est actus adaequatus materiae coelastis,& forma lubrinaris,quς actus est adaequatus materiae tubis lunaris specifice distiugiantur. Ergo mater ia sublunaris,&coeteilis etiam specifice differunt. Dices. Ot Od etiam sormarsu Munares diuinguntur specie. Ergo etiam materiae sublunares,
specifice diilinguntur , si ratio facta aliquid probat. ιResp. Formas sublunares specifice disserre secundam rationes particulares , dc inter se; non tamen comparative ad maia
teriam , quae respicit omnem formam sublunarem secundum Conceptum communem formae
ammissibiliter illis antis. Et ita
138쪽
tdinem formem sublunarcm respicit ranquam actum adaquaiatum. Quia Omnciri potest habere. Et ideo alia divertitas de m teriali se habet Materia vero cogis Iestis latiatur per λrmam quam habet secundum rationem partior larem. Et ita rcspicit illam Q
Iam tanquam actum adsquatum,& per eam a materia sublunari diuinguitur. . Ex hac eadem doctrina colia ligitur materias casestes esse etiam Inter se specifice distinctas. Nam materia Coeli Lunae , V. g. respicit suam λrmam tanquam actum adaequatv m, quem solum
potest habere : quia per illum fatiatur .Et ideo specifice distinguiatur a materia Coeli Solaris, quae etiam respicit propriam formam
tanquam actiun adaequatum secundum rationem particularem:
non vero respIcit ipsam secuniades m rationem communem ad
omnem &rmam coelestem.Alias posset materia Solis recipere formam Lunae, & alias λrmas coeleianes. Consequenterque Coelum incorruptibile non ellet. Et haeci de articulo isto ad Phylos phum cum articulo praecedenti appliacanda.
Aliquibus suppositis sententia rese
inter Omnes Phylosophos controversa diiucultas dedistinctione existentiae ab encntia creata. Ad cuius intellighntiam,& aIiarum, quae sequuntur I. sup pon .est.Quod sicut inquacumque linea, ita etiam in linea cutis datur aliquis ultimus actus: qui tamen alius esse non potest , quam existentia. Eo quod existentia est actus secundus in linea entis'. Sed actus secundus cuiusque linea: In eadem linea ultimus est. Sicut operatio est ultimus actus inli ea
Operativa,in qua est actus.Et hc cidem in quacumque linea cerne re licEt. Ergo existentia in linea entis vltimus actus est.2.not. est. Estectum serma Iem exilientiae ellerconitituererem extra'omnes. suas causaS. Nam existere fecundum nomi . 'nis ethimologiam idem est,mod extra causas sisteta. Vnde
139쪽
xos cuta. 7 de existentia materia.
existentia sic accepta diffiniri potest, Atius ultimus emis Imres complete ponitur extra causas. In qua diffinitione particula vi bis ponitur loco generis. Quia in ratione actus convenit extilentia cum sub sistentia,& cum subitantiali formamae habent rationem actus. . Per particulam vero istinus dis tinguitur extilentia a forma subsantiali qua est actus primus Perparticulam autem entis dili inguia tuti a subsistentia, quae quamvis sit vltimus actusmon tamen ultimus
est in linea entis, sed solum in linea substantiae, sicutin fine articuli dicemuS. 3 .sup .est. Quod etantia, cuiuscxistentia est rit mus actu itillud , quod primo intelligitur In
quacumque re ,δc per eius diffinitionem quidditativam phvta Cam , vel metaphysicam e plicatur. Quae quidem essentia in duplici statu considerari potest. Primo in statu ponibilitatis, in quo satu essentia est in potentia ad habendam existentiam. non est aliquid actu actualitate exilien tiae, licet aliquid actu.actu sitate essentiae. Secundo potest ellentia considerari in statu existentiae,. Matenus videlicet cxistit exercitEaextra omnes fias causas
4.sup.QNOd existentia a parte rei exercita distinguitur ab es struia intra flatum possibilitatis considerata,tanquam ens particia maliter ab ente nominaliter impti, in vero ab stentia extra causas constituta distinguatur realia ter existentia.In prae senes dubitatur. In qua parte prima sententia negat,quam communiter defendunt Authores extra scholam D. Thom. Alia quidem sententia affirmat, quam tenent omnes Thom istae . cum AngeI. Din.
Existentia realiter ab essentis distinguitur.
Praecepi. solum ille potest dubitare , qui potest in meridis
coecutire ς & ideo authoritatibus omiseis , essicaci ratione conclusio nostra prob.
Inter recipiensnam e r a- Iiter, & realiter receptum ne Cia. sario cocedendaeest dillinctio reaialis.Quia Idem realiter non' potest , realiter reciperet semet ipsum. Adias esset idem rea liter, & non esset sicut advcrsarii fatentur.Sed existentia est actus realiter ine sentia receptus. Ergo realiter abessentia ditiinguitur. Prob. min.. quae negatur a contrarijs. Si exis tinatis no esset actus realiter in escSetia ceptus,esset actus simplicitater inficitus Sed implicat aliquid creatum esse simpliciter infim tu. Ergo exiitetia est actus realiter in
140쪽
esentia receptus. Prob. mai. Si existentia non esset actus realiter inellentia receptus, esset simpK- citer actus puros. Ergo esset actus simpliciter trifinit .Prob.antec. Careret exilientiapotentialitate. Ergo esset simpliciter actus pum Nam solus actus purus Omn mpotentialitatem excludit. Prob. ant. Omnis potentialitas prove nil cx eo quod formae receptiva est alicuius vel in altero recepta. Aliud namque principium pote-tialitaris cogitabile non est.Sed exulantia non potest esse alicuius receptiva. Ergo si non estet etiam in altero receptibilis,vel recepta, omni pinctialitate careret. Prob. min. Vltima actualitas rei non potest esse alicuius receptiva. Alias non esset ultima actualitas, sed ulterius actuabilis per aliam, quam reciperet. Sed exilientia vltima actualitas est. Ergo non potest esse alicuius receptiva. De quo iterum artic. seq. dicemus. Et hac ratione probatD.Th. I .p. q. 3.art.σ. Deum non posse recipere aliqua accidentiarqui aDeus est suum esse,&ipium c1le nihil
adluctum haberQpotest. Haec est ratio, qua Thomis. tarum Acies armata,& invinciis biliter ordinata procedit: cui tamen contrarii plures solutiones adhibere connantur. Primo namque respondent aliqui,quod qu vis extilentia non hi alicuiuS rea Ceptiva,nec in altero recepta, ad
Luc Lar Potin esse Emitata per
ordinem ad causam efficientem, a qua producitur. Nam omne quod habet causam emcientem, finitum ,& Imaitatum est. Haec tamcn solutio in essicataeis na est. ia si misi tra non
recipitur in essentia,nec est poteiatia alicuius receptiva, non poterit vllo modo per causam emiacientem produci. Ergo soluti nulla esta' ob.an implicat essentialiter actum purum per causamessicientem produci. Sed si existentia non recipitur in essentia, . nec est potentia alicuius receptivaxit formaliter actus purus , dccaret omni potentialitath. Eo quod omnis potentialitas provenit in re ex quo receptibilis est. vel alterius receptiva. Ergo si existentia non recipitur in essentia, nec est potentia alicuius recepti-Va , non poterit ullo modo per causam efficientem produci. a. impug.data solutio. Nam
ideo effectus a causa efficiete producitur quia ex se, & ab intrinseco limitatus cit. Ergo existentia ante causam emcietem intcIligitur limitata. Et consequenter non ideo, laltim a priori,limita ta est : quia causam enicientem habet .Prob.antec. I. a paritare. Nam homo v .g.ideo producitur per causam emcientem Compositus ex materia, &fo ma et quia ex natura sua homo talem exigit
Compositionem. Et ideo Angeis Ius limplex producitur per causaeiaci tina: Quia ca natura sua ν