장음표시 사용
181쪽
1η8 cua Τ. r. de existentia materiae.
tentiam form aliter , & non mediante forma. Cons. a paritate nota est, & ant. conitat. Nam
. intellectus efficit intellectionem - mediante specie intelligibili. Et
conlequenter non recipit illam, mediante specie. Alias tecudum Ide esset agens,& patiens. Ergo poterit recipere intellectionem
Ginialiter non mediante specie. e. Resp.ad arg. Quod species - intelligibilis ad efficiendam intellectionem se habet ut actus primus: dc ita intellcctus intelligere non poteit sine specie: ad
. recipiendam vero intellactio-- hemimn se habet spccies , ut actu, prirnus,sed solum concom-- mitanthr se habet. Et ideo ne-- α cesthllima non est, quod intelle-- chio recipiatur mediante specie - sori aliter Q in potius debet re-
cipi intellectio in intellectu nudesii impio qui sol coralliti litur pers intellectionem intestigens in actu secundo. Praeterquamquod, loquendo de motu intentionali, qui rigorosus , & strictus motus non eli,nullum etiam est inconia veniens , quod idem secundum idem realiter sit agens , & patiens , ut in proprio loco dici-
cere potest mediante causa secunda ,potest facere te solo. Sed media forma pote1tinus facere,
la inis facere potest materiam
Cons. Potest Deus supplere effectum lpeciei intelligibilis
sicut patet in beatis, quorum intellectui unitur. clientia Divina per modum speciei. Ergo potest supplere Deus enectum formae subitantialis', dc facere materiam extitere sine forma. Rei p. Deum posse facere se solo ,quod Acit mediante cauissa secunda pure enicienti ue non tamen quod facit mediante cau-1a secunda formali. Quia supplere effectum causae formalis imperfectionem involvit. Unue, lcum forma det osse materiae in genere causae inrm alis,non poterit Deus talem causalitatem supplere,& facere materiam existeiare sine forma.
non est causa formalis intrinseca, Ergo nulla cst data solutio.
Prob. antec. I. Exilientia non
eli effectus formalis forme. Nam effectus formalis formae est foriama communicata: & existentiaco, nicata non est ipla λαm a .Ergo forma substantialis non est causa formalis intrinseca , ut existat materia. 1. Materia non est effectus formalis formς. Ergo λrma non est causa intrinseca formalis. Prob. ant.Effectus formalis iar...mae est ille, qui resultat ex unione formae cum materia ' Sed effectus , qui resultat ex Vnio..
182쪽
teria non est eisectus formalis
que non est causa formalis immediata , ut materia existat. Eo quod forma se ipsa non reddit materiam existentem;sed solum est causa sor malis mediata '. quatenus immediate proportionat materiam cum existentia , &reddit ipsam actuatam in actu primo,& Proxim capacem existendi .Et ita ad essectum forinae consequitur eisectus existentiae. Et propterea dicitur causa for malis mediata: quatenus esse tus illius debet mediare ad ediciatum existentiae .. Ad a prob.ant .resp. Com positum re1ultans ex unione materiae cum forma eta esse mmediatum ipsius formae 3 eflaciatum uero immediatum esse ip-Sam materiam L ut constitutam in actu primo, vel secundum rationem entis in actu. Ad cons. autem. principalis argumenti respondetur negando Conseq.Quia species intelligibilis ex conceptu formali. solum exigit uniri per modum formae reis' praesentantis obiectum: ad. quodsiissicit unio per modum Obie ti,vel termini : quae viaio nullam
imperfectionem involviti Et ita a Deo supplebilis est.. Sicut Deus suppler: potest unionem subsis. Mas Πλ. tentiae,& existentis creatae, quae inlum requirunt unionem per modum termini reddentis sub tantiam independentem & incommunicabilem , & extra causas constituta. Forma vero sub tanti His communicat materiae
esse simpliciter,quod absque inia fomlatione fieri non valci. Et ideo a Deo suppleri non potet . Sed inst. Quia pote ii Dcus
supplere eitectum causae irmalis intrinsich informantis ablque ulla imperfectione. Ergo poterite tactum formae litinantialis stipia fere. Prob. antia Porcii Dcus supplere eisectum causae materialis , sicut patet in Sacramento Eucharistiae,in quo Deus conscria vat accidentia line subiecto , a quo tamen ipsa depetndent in genere causae materialis. Ergo poterit supplere estectum cauW λσ- malis intrinsice in λrmanus ab que ulla imperfectione. Quia causa mrmalis, materialis in Causando eadem, Vel aequalam imperfectionem importat .. Resp. Subiectum habere
duplicem causalitatem respectu accidentium. Aliami causae materialis, quatenus recipit a
citantia , & hanc Deus supplere non potest. Hahere insuper sub Lectum causalitatem causae emiacientis in ordine ad accidentia, quatenus illa conservat , dc sub tentat dando illis ella quameausalitatem solam supplet Deus In Sacramento. Euchartitiae in Ra Mnc-
183쪽
i so sua'. φ .de existentia materia.
genere causς efficientis accide, Ergo idem quod prIus.lla substentando. Resp. ad arg. neg. mes. & ad Dices: Etiam materia de- I.prob.dicimus Totum esse mainpendet a forma in genere causae teriae esse etiam in ordine ad soreicientis.Nam ipsa forma con- mam. Quia lichi materia sub- , servat etiam materiam. Ergo stantia sit,eit tamen pura poten- poterit Deus talem causalitatem tia per se ad formam ordinata, 1 in forma supplere, & facere ma- qua etiam magis dependere deisteriam exiliere sine forma. bet in exlitendo, quam acciden, Res p. tamen facile. .Quod a substantia. Eo quod accidens substentare , & conservare pro- est actus.Et ita immediath capax prie in genere causae efficientis est existendi.
solum eli proprium illius, quod Ad 1.neg.min. quoad prI- habet esse completum , & per se mam partem. ia lichi materia primo exiliit ,& subsistit. Et ita prima absoluth , & in genereicium est proprium compositi, causae materialis prior sit, quina
non vero partis materialis , vel ipsa forma ; in ordine tamen ad formalis , quae ratione tui nec exilientiam prior est forma , cui per se primo fieri, nec existere exilientia prius communicatur, potest aec vero alterum subiten- & illa mediante materiae. Alithrtare. Et ideo forma in ordine etiam resp.poterat,neg.mai. in . ad materiam non exercet effi- etellectam absoluth. Quia si prae--ci entis causalitatem. dicatum prius est pura potentia 6. arg. Maior est dependen- magis dependet a posteriori, tia acciuentis a subitantia, quam quam prius a priori , si posterius materiae primae a forma.Sed a obtinet rationem actus, cui po-cidens potest exiitere sine subia teit Immediate communicari
tantia .Ergo materia sine forma. existentia. Prob. mai. I. Totum esse acci- Sed inst. Maiorem proporis dentis est in ordine ad substan- tionem habet materia cum exi tiam; totum vero esse materiae, tentia,quam accidens habet. Eris
cum tubitantiale sit, non est inor go si accidenstat existat,non deis cine ad formam. Ergo maior est pendet essentialites a substantia, depenclentia accidentis , quam nee materia depedcbit a forma. materiae 1 λrma. Prob. mai. Praedicatum magis a .Dependentia posterioris a perfectum in aliqua linea maio- priori maior est,quam depende- rem proportionem habet cum .lia prioris apolteriori.Sed mate- a vlaimo talis lineae.Sed in li- Tia est prior forma, accidens. - nea entis perfectior est materia,
cit podcrius ad luintamiam. quae eluubstalia,quam accidens.
184쪽
Ergo cum existentia maiorem proportionem habebit. 2. inst.Existentia immediathree Ipitur in materia .Ergo poterit materia existere sine forma. Prob. ant. Datur variatio formarum sine variatione exilientiae , sicut patet in materia humanitatis Christi,quae in morte transivit deforma rationali ad formam cadaveris. Et tamen non mutavit exiitentiam subsistentiam. Fr go existentia immediate recipitatur In materia. Prob. cons. Quia in doctrina Thomiliarum benEvalet, datur variatio &rmarum sine variatione accidentis. Ergoaecidens immediate recipitur in
materia. Qua ratione ab inconia uenienti probant non manere ingenito eadem numero accidentia,qtrae erant in corrupto. Ergo si datur variatio formarum sine variatione exiitentiae,signum est, quod existentia immediate recipitur in materia..
Resp.ad I .repl.Quod quamvis materia absolute sit persectior
accidentis comparative tamen ad existentiam perfectius est acci
dens. Quia est actus: & ita potest immediath exiliere, quam vis hoc non possit habere materia
2.Resp.Quod intellectus est perfectior alijs accidentibus, ditamen alia accidentia habent maiorem. proportionem cum existentia. Siquidem alia accidentia de potentia absoluta POL
sunt existere sine substantia, non tamen intellectus.Consequente que ex quo aliquod praedicatum ut m agis persectum, non infertur inde maiorem proportionem ligis here cum existentia. Quae solutio cum prima coincidit, α solum terminis diversa est. Ad 1. inst. resp. In corrupto non manere aliud praedicatum potens substentare accideqtia prς
ter materiam primam. Et ideo si mrimae variantur,bona con*q. est. Ergo accidentia in materia immediath recipiuntur .in Chri eo vero, quamvis formet varie tur , manet suppofitum cum allanatura, subsilientia, & ex intentia, quae perseverat in Illo Et pre terea licet forme varientur,non infertur exilientia immediath ree pi in materia,sed in illa, un alio manere , quod verum est. Siquiisdem estistentia perseverat In sudiposito divino. ':
Ex dictis in articuli discursu
Insertur I quod quamvis forma materialis possit existere sine materia ς. non inde infertur malois rIam ipsam posse existere sine forma.Quia forma materialis est actus; materia vero purae potemtia estia
a. insertuT quod admisso naturam completam posse exi tere sine substitentia , non indε
infertur materiam posse extia tete sine forma.. Quia natu ra completa est actus. Et ideo, et existat , non dependet essentia
185쪽
i s cu . 3 Ae existentia materia.
litht 1 subsistentia materia vero habet homo ad persectionem pura porentia est. Et ita estentia lithr pendet 1 forma. Et haec deart. liti, in hoc libro text. x. ad Philosophum applicanda.
H-n materia aequalith appetae amnes formasin etiam' mam amissam.
Supponencium est, quod i , appetitus naturalis nihil aliud est quam propenuo quae clam, & inclinatio naturae subia tantialis in perfectumem pr Priam conven entem appetenti. Qui tamen est duplex. Alius quidem innatus, qui sequitur ad formam naturalem constiturivam cuiuscumque rei,& cognitionem - antecedit: sicut appetitus lapidis in centrum. vel ad locum deor sum: at ignis ad locum sursum. Alius vero est appetitus eiicitus, qui dicitur etiam appetituS ani malis . & cognitionem sensitI-vam,vel intcllectivam consequitur, quias est appetitu. , qu cognitam:& animal ad herbam. quam videt sibi paratam.
2. t.est appetitum inn tum duplicem esse.Vnum achiauum consistentem in propensim ne naturae,ves potentiae activae ad perfectionem suam,ut appetitus, quem intellectus habet ad intellectionem,& ad volitionem minluntas. Alterum vero passivum consistentem in pondere, vel inclinatione potentiae receptivae ad perfectionem convcnientem sibi. De quo quadrimus, utrum de tur in materis Et an aequalis sit ad omnes formas quas materIa potest hahere: Et an etiam terinminetur ad formam amissam, quam materia naturalithr habere non potest 3 .ssippon.est ut procedamus cum maiori claritate) materiam naturaliter appetere formas,quaa nondum habet, dc naturaliter habere potest. Quia quaecum que res naturaliter appetit suam
Wrfectionem. Sed omnis sorma est perfectio materiae. Ergo materia formam nondum habia tam naturalithr appetit. Prob. min. Quaelibet forma substanti lis actuat materiam ,illique comarimnicat esse simpliciter substant tiale. Ergo quaelibet forma est
Cons. Quaecumque potentia naturaliter appetit proprium ac tum , sicut intellectus naturaliter appetit intellecti agm. ω quae
186쪽
Iibet isma stinantialis est actus
primus materiae. Ergo materia prima naturaliter appetit formam. Quod confirmat Arist. r. physic.text. 8I . dicens: Sediae est materia perinde apperem illud, atque si femina mare, urpe appetat pulchra. Dices D.Th. I .p. q. 8O. affirmare : quod appetitus naturalis est inclinatio consequens formam naturalem. Seci materia
non est forma. Ergo in materia nullus datur appetitus naturalis. Resp.propositionem D.Th. non esse exclusivam. Quia licEt ad omnem formam cousequatur appetitus,non inde infertur,quod etiam appetitus non sequatur ad materiam. Sicut ex quo omnis homo sit animal, non infertur Qquum anImal non esse.Quia prima propositio exelusiva non est. ἡ 2. respD.Τh.loqui de apPetitu activo, qui semper ad λrmam eonsequitur, non vero de appetitia, & inclinatione passiva. Ηςc namque consequitur ad materiam . . . I .inst .Quia materIa non potest recipere omnem formam. Eo quod omnes formae sunt infinitae syncathegorematich. Ergo non appetit omnem formam. Pat.conseq.Quia appetituS materiae terminari non potest ad actum impossibilem Ipsi. Consequenterque si materia non potest
recipere omnem formam , non poterit omnem appetere.
tere omnem &rmam,ut habeniadam collective; sed ut habendam divissetve.Et omnem formam clivissive recipere posse. Eo quod inter omnes fonnas nulla est,quq ratione sui non possit in materia reperiri. Sicut,ut intellectus do ter possit appetere omnes veritavites naturales speculativas divitia- vh sumptas,sufficit quod omnem Veritatem naturalam dixistive cognoscere polsit. Sed inst.Μatetiam dum est sub una forma non appetitsilias. Ergo non appetit cunnes formas divissive .Prob. ant.Quia materia
non potest ap=ete e destructi nem compositi. Sed, si dum est sub una forma, ap terex appeteret destructionem totius. Siquidem Qrma nova nequit in materia introduci, niti Grna prior, & compossitum destrua
tur. Ergo mater a dum est sub una forma,non appetit alias. 2.Prob. ant. Materia mag appetit bonum totius, quam boanum proprium. Quia bonum t tius est bonum coinmune.Sed invitroductio novae formae bonum totius no est,sed potius illius deia tructio. Ergo materia non appe tit novae formae introductionem. 3 .Materia dum est sub aniama rationali, non appetit ali amo
Ergo dum est sub una forma ,sias
non appetit. Prob. ant. Omne formae continentur in anima ra
187쪽
telligenae .Ergo dum materia est materiae,sed potius illius numa
sub anima rationali non potest Eo qaod forma,quantumvis per appetere alias.Quia ideo huma- fecta sit, amissibiliter informat. nitas Christi , dum habet subsic Et ita potest materiam non intentiam divinam, non appetit formare. Consequenterque, si propriam subsistentiam,quia subia materia no appeteret aliam for sistentia propria continetur in di- mam,pollet materia relinqui linevina subsistentia. aliqua forma: & propter haec, ut Resp. adrepl.neg. ant.& ad tantum malum ipsi non eveniat, I .prob dist. mai. De ructionem mclius illi est aliam,& aliam for-
Compositi per se,& tanquam ter- mam appetereo per formas diminum primo intentum: conc. versas successive determinari. mai. Per accidens, & ut termi- Ad L. prob. princ. ant. distianum consequutumr nego mai. & min.Totius secundum se,& ablo dist. min. Destructionem totIus lute: conc. mi Totius ut est pars Per accidenS: Conc. min. per se: universi: neg.ium &cons.Destru-neg. min. & cons. Materia nam ctio namque compositi est bonaque per se solum appetit introdu- vru versi,cuius bonitas, di perfec-ctionem novae formae, & talem rio consistit in varietate genera terminum per se intendit appell- tIonis,& corruptionis. Et ita etiatus,& intentio materiae. Quia ta- est bonum totius, ut totum est. men generat Io unius est corrup- pars univerti .Et etiam parti qua id
tio alterius r& ideo duae formae nus tali bonum est,quod respectu iubstantiales non possunt esse In totius est bonum. Consequenter
eadem materia,propterea mateia que materia destructione totius,ria,qus per se appetit introductio- modo explicato,appetere potest. nem novae mrmae,destructionem Ad 3 .resp.Subsistentiam di- etiam compositi per accidens ulnam continere creatam secunqappetere potest. . dum ultimam differetiam ipsius, Sed inst.Materia nec per aeta di securidum qu κl communicae ridens potest appetere proprium tale esse particulare,dc aliunde eae malum. Sed destructio composi- perfectit sima.Et ideo humanitasti est malum materiar. Siquidem Christi dum habet subsistentiam ex vi talis desti uctionis animittit divinam no potest appetere crea- materia esse simplici the, quod tam .sed potius per divinam ap- habebat a sorma. Ergo materia petitus illius perfecth saci atus est.
nec per accidens destructionem AnIma vero rationalis no conti Compositi appetere potest net alias formas secundum vitia Resip Πeg.mIn Quia destru- mas disterentias IIlarum , nec se 'mo compositi non eit malum cundum quod communicant esset
188쪽
proprium , & peculiare. Vnde xum ab authore naturae. Sed ad dum materia est sub anima ra- talem finem aequaliter conducistionali alias formas appetere potest.Quibus praelibatis sit. F. II.
'tas Conclusis. Matria aequaliter appetit omes .
ti prob.Materia prima appetit omnes fomas sub ratione communi formae amissibuliter informantis. Appetit namque materia formas, ut per ipsas conservetur ineste. Et cum ipsae possint realiter a materia separari, ne materia relinquatur sine aliqua forma , & consequenter decxsuatur, propterea non appetit a determinath;sed appetit Omnes ut i n adςquath satiantes,&potentes materiam insormare stic-cesive.Quod est appetere illas subratione communi formς amissibiliter Informantis.Sed ratio forismae amissibiliter insormatis squaliter reperitur in omni forma stablunari, quarum quslibet amissibiliter informat. Et propterea omne copositum lablunare coria ruptibile est.Ergo materia Ru alter appetit omnes formas. Conc& explicatur. Nam in latum materia prima appetit sormas, in quantum illarum intro-
victio conducit ad Oςm In Momnes formae. Ergo aequaliter appctit omnes. Prob. min. Finia intentus ab authore naturae est pulchritudo universi,quae in varietate generationis , & corruptionis consistit. Sed ad istum finem aequaliter conducunt Omianes formae .Ergo min.vera est.
Respondebis.Quod licet omnes sormae aequaliter conveniant in ratione formae amissibilis;vna tamen secundum differentia paristiculare persectior est alia: quod iussicit,ut materia magis appetat illam.Quia appetitus elicitus coisformatur appetitui innato : & si materia cognosceret formas ma gis appetet appetitu elicito eam formam, quae secundum rationem particularem perfectior est. Contra tamen est. Quia appetitus elicitus non termina
tur ad illud, quod absoluth me lius , & perfectius est; sed ad illud tantum , quod In ratione medij melius est , magisque
ad finem conducit. Meliora namque sunt viventia , quam non viventia 3 tamen avarus adipetitu eliciis magis appetit p Cunias,quam amenitatem in prato virentem. Ac proinde appetitus innatus non debet appete
magis quod absolute est perfecistius; sed quod magis perfectum
est in ratione medij,magisque ad Inem conducit. Sed omnes forismae iublunarea conducunt aequa
189쪽
x sue sua'. de appetitu materia.
liter ad coinrvandam materia, appetit animam rationalem.& species rerum, dcvniversi pulia Respondebis animam rati Chritudine. Ergo materia aequa- nalem esse persectiorem secu liter appetit omnes formas. dum se,& absolute ς non tamen. ComparativE ad materiam .Quia . III. materia appetit formas ut comia jentis contra coacti ora municantes esse simpliciter subia occurritM. tantῖale modo amitabili : & In
Contra conclasta arg. I. Mam aequaliter, una alteram non existeria magis appetit forma cedit. Corpoream,quam spiritua- Sed inst.Forma,quae secun- Iem .Ergo aequaliter non appctit dum se perse,ior est, persectI
omnes. Pro ant .Forma corporea rem terminat appetitum mat
xst magis proportionata cuiuma riae.Sed anima rationalis secun teria Aum qua magis convenit in dum se perfectior est.Ergo perfe- modo essendi materiali.Sed ma- ctiore term mi appetilli. Pr Obsteria magis appetit formam -- mai . Scientis, quae secundum se Sis proportionatam Ergo magis perfectior est perfectiorem te appetit formam corpoream. minat appetitum intellectus , ut Resp. neg.3c in prob. dici- per se experientia comperimus. mus: Q H λrma corporeae est Ergo forma , quae secundum se magis proportionata materiali- perfectior est , perfectiorem teric in esse entis. Quia magis etiam appetitum terminabitis Convenit cum materia ita modo Resp.neg. cons. Qui a m inendi;ωrmaister tamen magis.teria non appetit formas secun- Proportionata non est. Nam in dum rationes particulares,in quia ea de s mali solum se habet ra- bus invenitur inaequalitas, & existio inmς communicantis amis. cessumsed appetit illas secundum. sbiliter esse, in quo omnes fori. rationem communem formastinae materialesin spirituales con- amissibiliter iussirmantis,in qua
veniunt aequaliter.EP laeo mateis omnes conveniunt formalide .
Ita aequaliter appetit omnes. Intellectus vero appetit scientias χ.argia Materia prima ma- secundum rationes particulares. xla appetit animam rationalem, Et ita quae secundum se perfe- quam a las inrmas. Ergo aequali- ctior est, persectiorem terminatrer non appetit omne& Prob. ant. appetitum intellectus. Materia m agis appetit perfectio- Dices.Intellectus Upetit in rem larmam. Sed anima ratio- tias secundum rationes partic
nasis perfectior est. Ergo magis lares Ergo etiam mategia ap2 tu
190쪽
It formas secundum particulares rationes.' Resp. g. cons.Nam appetitus intellectus terminatur ad scientias ut infellectum perficietes. Cumque scientiae sectandum rationes particulares intellectum perficiant, consequens sit appetitu intellectus terminari ad scie-tias tecundum proprias, & peculiares rationes. Appetitus vero materiae primae inditus eit ybhuthore naturae , ut per diversas generationes , & corruptiones salia Vetur,& conservetur universi pulchritudo. Consequenterque non tendit ad formas secundum rationes particulares. Alias materiadum .habet formam perfectiore non appeteret alias,ne maiorem perfectionem amitteret , dc ita deficeret univerb pulchritudo. Sed inst. Forma secundum rationem particularem etiam est perfectio materiae.Ergo materia debet appetcre formam secundurationem particularem. Propterea namque intellectus appetit scientias 1ecundum rationem particularem : quia ipsς secundum rationem particularem intellectum perficiunt. Res p. intellcctum non appe tere scientias secundum rationes particulares:quia ipsae secundum rationes particularesperficiunt intellectum;sed etiaqtua pure appetit illas ut iplum perficiant.Materia vero non appetit formasso.
Ium ut perficiant ipsam, sed po-
hi iatius ut perscIant modo conducenti ad pulchritudinem umversi conteruandam: dc ita debet appetere formas, ut convenientes in ratione communi formae amissi. biliter inssirmantis,& non satian iis capacitatem materiae, sed relinquentis ipsam cum aptitudine ad novam formam habendam, ut ita per diversas mutationes
perseveret universi pulchritudo. Modo autem sitIVa
Secunda cinclusio. In materia non datur appetitus Antilia
rus ad Iormam amissam. Concl. ista prob. ratione D.
Quia in quocumque gene re tanta in se extendit potentia passiva,quantum activa potetia.
Eo quod non est aliqua potentia
palsiva in natura,cui non corre pondeat potentia naturalis amava. Nam potenti apassiva connoiatat essentialiter agens a quo pota sit immutari. Sed non eit dabile
agens aliquod naturale potens reunire cum materia formam amissam. Ergo non potest dari in materia in Ordine ad formam amissam appetitus naturalis. i ii Conf& explicatur ratio prae dicta.Nam appetitus naturalis salum terminari potest ad formam natur adter acquiIsibile. Sed forma