장음표시 사용
411쪽
potes t una transire ad Jmum, aliquam figuram.Nam figura est
alterius.' ni. 1 ProprieIas quantitatis. Ergo re .
Resp. Tali corpori infinito pugnat quantitas , quae limitata
repugnare motum ψb e,tri lao non sit.Eo quod figura est termia solum; non tamen ab I atrinsico nus quantitatis. Et consequenteexcpugnare. quantitas figurata infinita non
Sed eontra est. Qui, illud est. Nam infinitum terminum
corpus ah intrinseco movcri non habere non potest. posset Ergo solutio nititur falso Ad rationem tamen Istam principio. Prob.ant. Illud corpus poterant reipQudere contrarij. haberet ab intrinsico impedime- Quantitatem de potentia abso rum essentialithr inconiungibile luta posse non habere figuram. cum motu. Eo quod Get ab in- Quia figura est passio quantitatis, trinsecoi nitum. Et in intrinse- Et passio de potentia absoluta ab co haberet ocupare omnem lo- essentia separabilis est. Et propo
cum .Et hoc cum moturςpugnat, terea. .
Ergo illud corpus non posset ab Sub alia forma prob. a. pars
intrinseco moveri. concl. Quia implicat quantita-Resp. 1. Coelum Empyreum tem non exigere aliquam figuis non posse ab intrinseco moVeri, guram.Siquidem figura est pro quia est sedes beatorum , sed po- prietas rigurosa quantitatis. Ettius illi motum ab intrinsico re- non poteit aliqua essentia etiam Pugnare. Et consequenter non de potentia absoluta non exigere implicare corpus, cui motus ab proprietates.Sed quantitas, quae intrinseco repugnet. . . . figuram exigit, necessario est lISed contra est. la licet mitata,& finita .Quando quidem possit dari corpus, cui motus ab figura est terminus quantitatis. Et . intrinseco connaturalitcr repug- res quae terminum habere petit,net, ut constat in Coelo Empy- necessario finita cst. Ergo impli- reo,non tamen potest dari cor- cat dari quantitatem ita extempus , cui motus ab intrinseco en sione infinitam. sentialiter. & secundum potenatam obedientialem repugnet. s. III. Sed tale esset corpus infinita magnitudinis. Ergo essentialiter Argumentis occurritur
repugnat. Loquendo autem de cormis Ontra conci .a g. r. Corpus
re mathematico probant pluru habens infinitas partes qu*-mi concl.Quis repugnat quanti- titatis est corpus infinitum -tas, quae non sit terminata per Inachi. Sed gontinuum est cor-
412쪽
pus habens infinitas partes.E go est infinitum in actu. Prob min.Quia si continuum non haberet infinitas partes , non ςssed divisibile la. Illas.Sed continuum est divisibile in infinitas partes. Nam iuxta Phulo. proverbium, minuum est disibbile in sim eredi insibilia. Ergo continuum habet infinitas partes. Resp.dist. min. Infinitas*ncathegorematich,& In pote-
dantur infinitar partes in actu,sed solum in potentia , quatenus vir tute agentis potest continuum dividi in plurespartes,quarum quς- libet est in potentia divisibilis in alias,& alias partes usque in infinitum ,& sin terminor sicut ex materia r. possunt fieri formae suba antiales , & exilla educi viaque Iminfinitumquς tamen for, Inae de facto solum in potentia in
Sed Inst. Praedictit partes sunt actualiter in continuo. Ergo si sunt infinitae, ipsum continuum habehit-Infinitas partes in acta: Probiant. ParteS, in quas contInuum est amaaliter divisibile, suta aliter distinctae , & actualiter .In continuo. Sed continuum est actualiter divisibile In partes prς- dictas .Ergo praedictae partes iunt
actualiter in continuo. Min. mConLIenet. Elmai .similit Er constat .Quia continuum non potesta aliter. dividi , nisi in ea,quae de factb do actualIthr habet.
1 .Insi Montinuum habet inis finitas partes in potentia. Ergo potest habere infinitas partcs in actu. Quia potentia, quς frustranea non est , reduci potest ad
Resp. Ad I .inst.neg.ant.&ad prob. neg.mai. I, continua est actitaliter divisibile in partes solum in potentia distinctas quas solum contInet in potentia.
Na sicut iplam potest actualltha dividi:ita partes,quae per divi sio nem fiunt,ssint in potentia in IMi,quod sufficit, ut possit dividi
in illas. Sicut materia potest ac istu aliter recipere fisrmam , quam
ante receptionem solum contiis, net in potentia. Sed de his latius infra dicemus de continuo dita
putantes. Ad 1 .inst .n .conLQuia fetida potentia ad actum non valet: ita etiam non valet ab infini eo in potentia ad infinitum in aciam. Unde ex quo dentur in chnimnuo infiniis partes, in potentia, .non insertuς ,quod detur in actia Dices. Vinnis pol. quae non
est frustranea reducibilis est ad actum. Resp. Quod est reducibilis
iuxta modum effectusmon tamecontra talem modum. Cumque modus,& essentia continui sit esse divisibile in partes,quarti quae libatmia et vltra divisibilis. lnd Esti od non possunt omnes par res limul esse , sed solum succecsive, bc syncatheg ematice. pOD
413쪽
sunt Infinitar partes poni. Sicut dies est divisibilis in omnes horas
ipsius mon tamen in omnes limul existentes. Quia omnes horas diei simul existere est contra natuis ram,dcessentiam illius. a. arg. Linea , quae deta reperitur in quantitate ,est inhulta secundum logitudinem. Ergo darur infinitum tecundum magnitudinem. Prob. ant. Si daretur linea infinita secundum longitudinem,esset eiusdem speciei cum ea,quae de facto in quantitate reperitur. Siquidem illa linea esset solum divisibilis secundum longitudinem , sicut illa,quae delaciato est. Ergo etiam linea,quae deisncto reperitur. secundum longitudinem infinita est. Alias non esset eiusdem speciei cum altera. Quia finitum, & infinitum v riant essentialiter speciem. Rein tamen. Quod si daretur linea infinita non posset habere figuram, quae est terminus quantitatis. Et ita non esset eiu ciem speciei cum linea , quae de-ncto reperitur, cuius figura est
o Dices: Illa linea poneretur in praedicamento quantitatis , in quo omnis linea colocatur. Ergoesiet eiusdem speciei cum ea,qus defacto reperitur. ia omnes lineae de praedicamento quantitatis specifich conveniunt. Eo quod linea est species athoma sub genere praedicamentali contenta.
Modo repugnant Irconc. ant.MQ-do debito: neg. ant. & conseq. Quia illa linea colocaretur in prς dicamento quantitatis modo reis pugnanti , & contra naturam lIneae prςdicamentalis .Eo quod linea prςdicamentalis exigit habe re figuram : & illa linea figuram habere non posset. Et ideo esset specifice diversa a linea, quae deis
3 .arg. Virtus Dei infinita est.. Ergo potest producere corpus magnitudine infinirum. Resp. dist. cons. PotentIa 'virtutis: conc.cons .Potentia facintl: neg.cons. Uirtus nam que DI-Vina quantum est ex se potest producere corpus infinitae magnitudinis; ablolute tamen non potest. Quia repugnat ex parte iacti,vel corporis propter rationes allataS.
Sed dices: Tale corpus esset mobile aliquo motu locali. Ergo non repugnat ex parte secti propia
ter rationes allatas. Prob. ant.
Tale corpus esset moblIe secuniadum aliquam partem .Si namque daretur u .g. canis Infinitae magis nitudinis , quinmvis non pollet moveri secundum se totum; potaset tamen movere pedem. Eo quod pes infinitus non esset.Ergo tale corpus esici aliquo motu lois eali mobile. Resp.quamcumque partem illius, corporis scire infinitam. Alias ex omnibus partIbus nore
sultaret infinitum. Quia finitum
414쪽
additum finito non facit infinitum. Et ita corpus illud non posset etiam moveri secundum aliis fuam par Lem. Modo autem sit s. IV. Meunda Gnclusio. amplicat a parte reI infritum secundum
Th. I .p.quςst.7.art. Mula Implicat a parte rei multitudo non terminata per aliquam ultimam uni tatem. Sed multitudo terminata per ultimam Vnl- ratem,finita, &JImitata est. Eo
quod in infinito nunquam potest Ad ultimum perveniri. Ergo implicat a parte rei multitudo, quae infinita sit. Prob. mai. Implicat
mulsitudo non contenta sub aliqua specie. Nam quidquid a pariste rei invςnitur, continetur submiquo sedere. Et consequenter Hebet sub aliqua specie Lontine ri. Sed isolum ultima unitas uat speciem numero. Nam numerus fi ternarius , vel quaternarius, Par,vel impar per ultimam uni-.tatem. Ergo implicata parte rei multitudo non termipata Per via
.prob.conci .Qula quid producitura parte rei. cadit sab Intentione determinata creantis,&producetis.Nam Deus per Intenis1ionem determinatam Producit.
Sed quod cassit sub intentione
determinata , finitum, S limitatum est. Siquidem ex vi talis i
tentionis coartatur,& finitur.Eringo implicat Infinita multitudo. Addo.Quod talis multitudo ex pluribus numeris sinitis fieri Mon potest. Quia finitum additassinito non facit infinitum. Sed non possetaetiam fieri ex pluribus infinitis.Ergo implicatoria est. Rursus addimus. Multitudiis Mem illam non posse a Deo numerari. Alias in illa multitudine perveniretur ad Vultimum. Et consequenthr anfinita non esset. Resp.Possibilem esse multitudinem , quam Deus numerare
non , possIr. Quia si ab aeterno mundum creasset,& per singulos
annos usque modo produxisset unam ammam Tationalem, modo essent inficiis an imprationales.Quia incorruptibiles sunt. Etata modo perseverarent, & Illas
Sed contra Quia Deus mori posset per singulos annos ab aeterno usque anodo 'producere unam animam rasionalcm , ne produceret M ultitudinem non
contentam sub aliqua pectc. SI- cut propter eandem rationem non potest simul omnia possibilia producerc. Ergo solutio nulla
415쪽
implicat multitudo; non icontenta sub aliqua spe cie. Ergo possibillsest. Prob. ant. Omnia praesentIa, praeterita, &futura sunt. Infinita muItitudo, non contenta su aliqua specle. Et tamen ab aeterno phvfice existunt In aeternitate, sicuti I. p. q. 6. & i : communIther nostri dein fendunt. .Ergo polsibilis est muli titudo non contentaplub aliqua specie .Et idemde omnibus cogi tationibus Beatorum futuris per totam JEternitateni , quae infini.
. tae sunt, & modocia aeternitate existunt. .
mensura superiori aeternitatis: Conco ant. In propria mentitra: . nego ant. Et sub eadem distinctione, neg. cons. aeternitas nam que est infinita in continendo, demensurando.Et ideo omnia,quae mensurantur successive per men' suras inferiores , simul etiam , dc sine aliqua successione in aeter nitate continentur , & ab illa mensurantur: Sicut partes tem' poris , quar sibi invicem succe- dunt, simul ab aeteri ate men strantur. Et Ita praesentia, praete 'ritat& iutura; quae sunt infinita a multitudo simul in aeternitate existunt 3 non. tamen multitudin
Instabis. Dabilis est In aeternitate multitudo, quae sit sub all-quogenere,&non ab aliquo speiacie. Ergo etiam in tempore nostro debilis erit multitudo conte , ta fudi genere ,& non sub aliqua specie Tt consequentEr erit dabilis infinita multitudoe Quia si in
aeternitate non repugnat, non vi-
detur assignabilis ratio,cur in tepore' repugnet Λnt Vero prob. . Qura multitudo illa ex iraeteritis. praesentibus, α. futuris in aerernitate contenta sub genere mul-titudinis continetum. Et non subialiqua specie .Siquidem ultimam . unitatem non habet. Ergo antis.
Resp.tamen: Multitudiuem illam in aeternitate contentam non esse su, specieia, Caeterum etiam sub gener: non est. Quia multitudo in aeternitate exiliens , genus non habet . Dices: Multitudo est ratio isuperior ad multitudinem finita,&infinitam,ut per se mani sellum est. Nam de utraque praedicatur. Sed superior.non eli tanquam species,vel differentia. Ergo tanis
quam ratio genetica . . Dices x. Inaelemitate est dabilis multitudo non contenta sub aliqua specie , nec sub aliquo genere. Ergo etiam in mensura in ' feriori potetit dari multitudo ista Resp.ad I. replicam. Multi tudinem esse rationem superiore
416쪽
analogam ad multitudinem finitam,α Infinitam; sicut mensura praedicatum analogum est ad mensuram insinitam,& finitam. Et ita multitudini infinitae nullum est assignabile genus. Ad 1.neg. conseq. Quia multitudo exiitcns in propria mensura.exiitit a parte rei extra causam infinitam. Et ita debet clle lub aliquo genere , & sub aliqua differentia propria. Nam
res extra causam infinitam per proprium genus,& per propriam differentiam constituitur. Eo quod extra causas conlii tuta ha
bet proprium esse in se ipsa,quod aliud non est,quam genus,& di1-
ferentia. Secundo arg. Quia in continuo sunt infinitae partes. Ergo datur infinitum in actu lecundum mulatitudinem. Resp sicut antea. Illas partes non esse Infinitas in actu , Ied soluin in potent a. Et admisso esse infinitas in actu. Resp. 1. Illas partes non esse divisas,& separatas , sed unitas,& per eandem existentiam totius existentes. Et idco faciunt unicum Cns, non tamen plura enua , nec multitudinem aliquam , quae est plurinm,& discretorta agregatio. Sed initabis. Potest Deus conistinuum in om s partes divid re , & illas adinvicem separare.
Ergo potest facere multitudinem Infinitam in actu. ed nega ant. Quia Deus face, re non potest contra reru essenistiam: dc essentia cuiuscuque par tis cotinui est,quod lit vltra divisibilis .Et ided nunqua potenDeus totii cotinuu simul Nel aliqua parte cius in omnes dividere paries. Sed inflabis. Unam partem
esse unitam cum altera non est de essentia partis unitae. Ergo quamvis lacus quacumquC Partem scparet ab altera parte , non facit contra rerum essentiam.
1 .Quidquid Deus facit, mediante causa fecunda , potest facere , se solo. Sed Deus quamcumque partem continui conscria vat mediante unione cum alia.
Ergo potest illam sine unione cois larvare. Et Consequenter unam ab alia dividere. Resp.ad I .repl. dist. ant. Cum altera parte determinatae Conc. antec. Cum hac , uel illa: nego ant. & conseq. Ia lices de essentia unius partis non sit esse unitam cu alia determinata, est tamen de essentia cuiuscuque partis, quod sit unita ca Vna,vel alia parte. Alia ivitibilis no esset Ad 1.respondetur.Deum
facit mediante causa secun da ossiciente non tamen me
di ante causa formali intrin seca , 5c constitutiva rei e &Vnio cum aliqua parte uagh est praedicatum essentiale contati tutivum cuiuscumque partis divisibilis , & extensae exi tantis in continuo. Instantia
417쪽
similis in Ioe rationalitate , qua nem ad subiectum finitum , &mediante constiuntur homo in limitatum , ut potens In illore esse rationalis. Et tamen Deus Cipi.Siquide accidenti intelionis non potest sine rationalitate fa- Infinite repugnat essentialiter re- cere hominem rationalem. cipi in iubiecto limitato,ut vidi- . Ultimus. . . Corollaria ex telis
EX dictis inardi discursu Inia
fertur non posse dari a pariste rei infinitum secundum latensionem .Quia subiectum reis Ceptiuum accidentis. est finitum,& limitatum. Sed ita subiecto limitato non potest recipi accidens intensionis infinitς. Quia subiectum limitat formam physichin ipso receptam. Eo quod
λrma recipitur iuxta capacitatem subiecti finitam , dc limita iatam. Ergo non potest dari accidens intensionis infinitae.. Resp.contrarij. Rationem. bene probare de accidenti, quod recipitur in subiecto; non tameni de accidenti , quod potest Deus Creare,&conservare sine aliquo subiecto. Sed contra. est. Quia licet Deus possit producere , & conis servare accidens sine aliquo sub lecto; non tamen potest ipsum producere dc conservareta sine ordine ad subiectum , ut potens' in illo recipi , ,& ex.illo educi. Quia talis ordo est essentialis acincidenti.Sed accidens intensionis infinitae non potest dicere ordia
Mas .Hostia .mus. Ergo non potest Deus face are accidens intensionis infinitae.
Sed inst. Gratia habitualis Christi est infinita inrensive. Loquod Christo concededa est perisfectissima gratia,qualis est gratia
infinita. Ergo non repugnat aciacidens intensionis infinitae.
Resp.Gratiam Christi non esse infinitam in genere physico;
sed solum in genere moris. Quia Christo concedenda est gratia persectissima conducens ad finem redemptionis, & ad dignitatem redimentis,qualis est gratia infinita in genere moris; non tamen gratia intensionis physice infinitae, que essentialiter impli- .catoria est.
Dices r. Gratia recipitur in potentia obedientiali animae Christi.Sed talis potentia infinita est : Quia se extendit ad omne illud ,quod contradictionem non implicat. Ergo potest gratia physice infinita. recipi in anima
Secundo inst.Cum naturaliatate entitativa subiecti compatiatur supernaturalitas gratis. Ergo cum limitatione subiectῖ compatitur gratiam esse infinitam. Et consequenter quamvis subiectum limitatum sit, poterit graintiam infinitam recipere.
418쪽
Resp. ad I .neg. min. Nam potentia obedientialis lolum est Infinita syncathegorematicE. Quia potest accipere formas synia cathegorematic E infinitas, idest, non tot, quin P lures , Nel quarum quaelibet sit Infinita syncathesorematicE 3 non tamen potentia obedientialis est actu entitati vh infinita. Et ideo non potest recipere formam intensionis actualis infimiae. Ad 1.inst .neg.cons. Quia Inter subiectum naturale, & formam supernaturalem invenitur proportio. Eo quod subiectum naturale secuncium obedientiale
potentiam capax est supernaturalis formae,& per ipsam persectibile: inter subiectum vero limi. tatum,dc formam intensionis In finitar nulla proportio invenitur. Et ita dispar est ratio. Instantia similis eli in subiecto naturali . in
uo recipitur forma, quae secunum intentiam suam supernaturalis emdc tamen forma infinita
secundum essentiam non potest recipi in subiecto limitato , ut adversarii fatentur. Et haec de artic. isto . & de 3. Physicorum
in praesenti text. II 418. 23. 34.& alijs concommirantibus ad
P. Vta quidem tempus,nonin Sole tabernaculum; sed In rein
nebris domicilium : dc caligine circumfusum eo ascendit, quod caput Inter nubila condit. Ut ita illius intelligentiam nulla investigatio Teperiret.nulla vigilantia divulgaret. Ari- soteles tamen in praetenti libro noluit difficultatem tem pris suo silantio obscurare.& Obscurata m silere. NE ii talis Doctoi explic ali Neiri omitteret,aiios fallentia obtineret. Cui etiam loci Iractatum adiunxit,qui omnia quanta cingit,dc omnia corpora tangit,dc dum pedibus malatur nostris ipsis dii cumbit in Astris. Ut ergo possit exstensionem,x mensuram utriusque debilitasnostra percurrere, adsit Thom.quem positi muso debemus Invocare , qui luminare maius Phoebus,&in aethere lampas,Ecclesiam defendit telis, & haeretic Tum conculcat agmina plantis.qui erroris detiam fugat tenebras , dcitavi verberat umbra . Cumque sit.
419쪽
ARTICVLVS I. Ictrian diffinitio Loci bona fir
expςrientia ipsa testatui: Cum videamus corpora moveri et movers uero est mutare lacum de uno ad alterum tra
seundo .. Locus autem duplex est alius diffinitivus , qualis est locus Angeli,qui non.continet Iqcatu . sed potius, continetuc ab illO.. Alius verti. est locum circunscriptivus,qui continet, & circunscribit locatum, qualis est locus coris poris extensi. Et hic etiam alius est communis , qui non immediate; sed solum mediat contianet locatum, sicut cella ri vel cu, biculum est locus communis resis pectu nostri. Quia continet noti. Ir immediate , sed mediat, aere ambiente. Alius vero est locus proprius, & particularis, qui immediate continet locatum sicut aer , qui corpora nostraim-.
In quo tamen ratio loci co stituta ut,diversim h opinantur Authores. Aliqui namque constumum locum in quodam, spatio imaginaris,in quo quasi2eueta sive est Iocatum. V .g.quod locusseres est quodam spatium imaginarium, quod latet terram, Raquam intercedit. i Haec tamen sententia falsa est.. Quia quod non est, non po- test continere Ioc tum. Sed spatium sinaginarium revera non est,sed imaginatucesse Ergo non potest realiter continere locais tum,nec loci rationem habere.
Secundo impugn. Quia spatium imaginarium solum habet esse imaginarium .. Frgo solum Poterin esse locus imaginarius:
. non tamen verus. Nam lolum eo
modo quo est, potest habcre rationem loci, Tertio impugmam corpus, quod est in loco, habetquantitatem extensam in oldine ad locum, ut perientia testatur.. Et propterea Corpus Chri tu non est proprie in Sacramento tan quam in loco. Quia ibi extensum non est in ordine ad locum . . Sed corpu&non potest habere. quan istatem exintam ad spatrum imais ginarium .Quia habere quantita tem extensam in ordine ad spatium,est habere quantitatem simul extensam coniunctam Cum quanritate spatij Tnspatium imaginarium Mantitatem nuta Iam habet. . Ergo spatium imagia narium verE locus non est..Quod etiam suadem x eo.Qu'dd gusest aliquiae reale spatiumi vero imaginama est purum nihil, de
420쪽
In spatio vero, & reali immateriali tamen, quoci cum corpore
Sed haec sententia chymertinea est. Quia constituit locum chymericum.Nam istes terram,& aquam nullum datur spatium verum. , & reale etiam immateriale. Ergo lententia haec locum Gymericum ponit. Deinde reljcitur. QuIa Iocus hontinens rem corpoream
debet habere quantItatem , cui quantitas corporis coextensa sit. Sed spatium immateriale quantitatem non habet. Ergo non potest rem corpoream , tanquam
Rursius. Tala spatium non potest elle substantia, vel accIdens corporeum.' Alias illud etiam esset in alio loco eiusdem rationis, & illud in alio usque in infinitum. Quod tamen dicen4
Tandem. Spatium Illud penetratur naturalithr cum loco, ut
adversarii fatentur. Ergo saltim non potest esse locus, de quo in praesenti sermo est. Nam in praesenti tantum loquimur, & inquirimus de Ioco , qui cum corpore naturalithr penetrari non potest. Alii autem dicunt: Locum consistere in ubi quoda intrinseiaco producto per motum locale . Sed hoc etiam falsum est. Qui aehrius est corpus este in loco,
quam quoaillud ubi resultet Via
namque diffinItur cIrcunscrIptis palsiva corporis , ex circunscriptione activa loci proveniens. Eringo illud ubi nequit esse locus. Prς- terquamquod . Locus non est in locato,ieci hcontra , ct illud ubi recipitur in ipso corpore. Et ex
his constat fallam este alteram sententiam' costituentem locum in materia,vel forma. QDia qua-do corpus movetur, mutat Uere
locu ,& materiam, & forma non mutat, sed potius illas conservat, sine quibus moveri non posset. Dices: Locus eli terminus, qui per motu locale acquiritur. Moveri namque est unu locu re linquere,& acquirere aliv.Sed stoia tu ubi per motum locale acquiritur. Ergo habet rationem loci. Reip .dist .mai. Terminus extrinsecus: conc mai. Intrinsecus: neg. min.& dist. min. Tanquam
terminus intrinsecus: Omitto mi. Tanquam extrinsecus: neg. min.& conseq. Quia per motum localem duplex terminus acquiritur,vnus quidem intrinsecus,qui est ipsum ubi: & alius extrinle cus, a quo Corpus continetur , de solum ille secundus obtinet rationem loci.
Dices: In illo consistit locus,1
quo corpus denominatur locaiatum. Sed tale denominatur ab i.Ergo in ubi consistit locus. Rel p.Denominationem l cati aliam esse intrinsecam pro
veniente ab vhi, a quo corpus de nominatur ubicatum intrinsectr