Opera Ioan. Goropii Becani, hactenus in lucem non edita nempe, Hermathena, Hieroglyphica, Vertumnus, Gallica, Francica, Hispanica

501쪽

vocasset, dicitur rogatus suisse, ut volo ablato picturam suam daret inspiciendam . At nvisis; -- hic praeter velum nihil ginxerat; δί illud quidem tanta arte, ut ceteros falleret, creden DM 'ces lub velo tabulam suisse. Verum quamuis post velum huius nihil fuerit, non potuit tamen haec pictura dici pictura ipsius quod non cst, sui se, cum velum clare demonstr iet. Dicet et aliquis, Gryllos S: Chimaeras&id genus monstra loco ipsius quod non est, posse pingi. Id nequaquam ita cit, cum haec dum pinguntur, esse fingantur. δί spectantibus is Ermantes, non negantes offerant notiones. Quid igitur repetiemus 3 Sis bono animo, Alphabet artus noller magisternos hac quaerendi molestia leuauit. Habent enim dc Graeci dc Latini optimam negationis picturam , quae non sistum significat rem non esse, sed nec fuisso, nec umquam futuram: quam ut intelligamus, oportet ad sui ramam assii mationem adscendero, qtiam humana mens Deo, per analogiam ad hominem,tribuere potest. Neque enim aliter vel Deo vel uni aliquid adscribere possumus, quam per voces analogicas a rebus humanis sumtas. Vertim ne longis tibiis hic canamus, Mrem alioqui pei se prolixae cogitationis oratione nostra reddamus prolixiorem, dicamus Deum siue Unum purum a tiam esse , sue puram vitam , qua se ipse contem platur, Scsui contemplatione gaudet atque vivit. Nunc igitur si ulla vita vita cli. haec maxime vita est. & idcirco dignissima quae per vitae picturam intelligatur, utpote ca perquam Oinnia alia quae vivunt, tamquam C primo fonte vitam suam hauriunt, spiritus omnia permeantis diffusione communicaram . Nunc igitur unam habemus pisturae partem, qua ipsius Vnius vita designatur, quae suprema cli unius analogica cognitio. Per ncgationem quidem propius attingimus ad unum, ut ab omnibus seiunctum i vertim an a - logica cognitio gratior nobis cis, de sentibus δί imaginationi familiarior, perquam res subratione cuiusdam motionis siue actus cognoscimus. Hinc Deus saepius per seipsum iurans, vitam suam iurat, tuo Co, dicens: co quod homines, quae Dei sunt ad suam naturam applicantes, suauius de rebus diuinis cogitent, dc carii sese meditatione pascant.

Sed quid ρ dices: Num quia vitam Vnius pingis, ex eo negationem Unius intelliges Minime. Quid igituri Audi. Dixi ante,

quae dextrorsum vcrgunt, ea cxlcrius pi

dire, de a nobis discedere. Maxime autem a nobis remouentur dc extra nos sunt quae numquam ad nos redeunt: unde bene no-iltates, An lucri iani praesertim,diem quar, tum clapsum Ericrerros emi vocant quasi ex o omnino usus eius nobis iam sit ablatu,

Quamobrem si notare velis quicquam siccum vita dissidere S ci opponi, illud pingas quod nec parto sui anteriore nec parte lui polleriore umquam sit cum interiore vitae principio coniungendum, sed semper

extra Unius vitam mansiirum. Hanc pin-gedi rationem non a Protogene, neque ab

Apelle optimis subtilissimae lineae pictoribus petemus, sed ab Euclide mutuabimur. Apud hunc enim Parallelae lineae ita desi. a M. ιμniuntur, ut in code plano numquam con et 'ueniant, tametsi utrimq. ad infinita spatia producantur. Cum igitur in vitae figura duae lineae ad acutum angulum coean alis tera sinistra de interior; altera dextra de cxterior, pingatur linca Icrtia exteriorem vititae lineam extremo in puncto contingens,

quae sit interiori vite linee parallela qua se

collocata, mox cornis necessariam sequi negationem; vidclicet eas lineas tam effel dii iunctas, ut numquam sintsule contacturae.

502쪽

cturae. Viden' nunc pictam negationem cx eis sena naturae principiis, e quibus Geom trica doctrina sitas petit demonstrationes Z Nunc igitur tandem quiuis agnosicci, quana fuerit necessarium accurate nouisse quid dextram , quid sinistrum i quid interius, quid

cxterius; quid ad nos tendens, quid a nobis remotum iuxta veterum sententiam Sc ii tum legem diceretur. Hinc enim perspicuum, interiorem lineam in vita figura dignitatis plus habore: & tanto propius ad vitam pertinere, quanto spiritus qui intimus, ipso corpore externo magis vivere videtur. Quamobrem linea cxterna externam vitae lineam exteritis tangens , parallela facta est interiori lineae, denotatura nimirum omnis vitae id omnis esse ncgationem. Ego ric lianc picturam pluris facio, quam quicqitidumquam tabularum Romani Graecis cripueriint; dein ea tantum dico alti ficu latere,ut nullis codicibus, quamuis magnis, satis posset ex poni. Quamobrem nos hac infinitatem illa,ad alia pergamus litterarum simulacra: cauciates interim diligenter, ne infelicem hanc lineam , sempiterno diuortio ab unius vita, & de necessaria rerum conloquentia, ab omni Esse discedentem, sequamur.

ham.

SAMDcM Hebraei, plurium quam trium consonantium impatientes, fine sitio mutilarunt 1 quem Syri tamen hactenus retimieriint, Aetlam cinii Tau in fine di--- -- centes. Nobis Samechi dicendum est, quo significatur, Simul connecte. enim 'Ai dum verbum est. idem significat quod in unum congregare : quod per convcrsionein vocem suas reddit, quo res multae simul aceruatae denotantur: ubi dignum annotatu, tempus in Salii longum esse, quod in suas correptum auditur: qua in rc insignis admonitio delitescit. Docet enim nomcnclator longo tempore opus csse ad congregandum : Se ubi omnia congregaris, breui temporis momento totum aceruum polle distipari vel prodigalitate, vel iurio, vel bello, vel incendio, vcl aliis modis sexcentis: atque idcirco animum non esse adiiciendum vehementius aut ad seruili opera coaceruandu. vel ad aceruum nimio amore complectendum. Eadem vocula tmn ut adverbiu usu patur pro smul. Di t autem est firmiter connectere. Ab in cnim quo unum notatur, fit et illi,5 hinc Et illi, quod est γ re is unitum vel natura vel lege. unde pro firmiter connectere; spiritu studium denotante,& labore qui ad uniendum seratur. Sameche ergo magnam vim coniunctionis Se unionis declarat , quam hic magister deprecatur.

Rogat enim , ne firmo vinculo ipsiam Altum M ipsum pecus in Canopo sito Spiritus sanctus connectat: quod eodem modo capiendum quo illud in oratione Dominica:

Ne nos inducas intentationem. Meretur certe corrupta hominis natura& ad malum

semper proci illis. vi a Deo ipsi malo cui inhiat, aetcrno vinculo connectatur: quod sano iustitia eius secisset, quemadmodum exemplo horrendo in Lucisero iaeclarauit, nisi immensa bonitas 3d clementia intercessisset. Quamobrem, ut huius beneficii me in res simus, eo modo hanc corporis & mentis copula d precamur, ut agnoscamus Deum

iusto iudicio nos posse cum belluiua natura colligare, propterea quod ipso relicto draconi adhaeserimus,& nos sponte terrenis omnibus malis reddiderimus subiectos. Quia igitur Deo imputari possiet, si nos ei quod prae ipso amavimus perpetuo vinculo alligaret 8 Non citra mysterium igitur rogat p ceptor, ne carnem &spiritum Canopi Spiritus Dei connectat . qui non silum Dei donis dii tribuendis praecli, scd malos etiam castigat, dum Deus iram suam dc surorem contra tinpios exercet. Sed quae haec est con- - a nexio altae & sublimae partis cum natora bellu ina 8 Ea nempe qua sic carni adhaere- mus, ut eam sequamur Sc non aliud, quam quod ipsa suadci . facere studeamus. Vbi igitur ratio siue mens sublimior pars hominis ita veterinae carnis naturae adibicta est,ut ei non repugnet: sed veluti pedanea in sententiam cius desccndat. . illic ha c est conne - . . p. xio: quam ut agnoscas, P. Paullum audias: Man: se a tem, inquit opera cur ι -- quae sunt fornicatio, immunditia, impudicula, luxuria, id torrem seruitis, veneficia. t Lmicitiae , contentiones, aemulationes, irae, rixae, dis bones, i actae, intiliae, homici ebrietates, eo me sationes, ct his milia. Quid autem Spiritus ianctus nobis praestet, dum nos ab hoc vinculo eximit, idem eodem loco demonstrat. Fra m ant , inquit,

503쪽

a ritus elli chari .is, gaudium X, patientia, senigniti, bonitar, longanimitas, mansi fides, modesta, continentia, castitas. Haec igitur praeceptor discipulo suo petit dum eum cupit a cainis vinculis liborari. Verum confirmatae connexionis certissimum est argumentum, si quis tam pro ligatae sit frugis, ut spiritus A carnis pugnam non amplius in se persentiscat. sed quo libido trabit, citra omnem conscientiae motitim pronus iera- tur. Ceae seruentissimis precibus Spi litus sanctus rogandus, ne nos sinat hoc vinculo eterinae nostrae naturae alligati. Nam ii in hac vita ad hunc modum vincti in an eamus, certum est, nos in aeternos in scini carceres praecipitandos, nec umquam inde solutum irii ut D. Paullus disertis verbis iis praedicit, qui carni suae adhaerciat. Nunc ad picturam. Nullius litterae aut sacilior aut notior est figura . Qilis enim ignorat, promptissimium sa-D M- ad li andum vinciendumque instrumentum suniculum esse Hunc igitur quovis in do deline ueris, Samechi satis claro expresseris 3c oculis subieceris. Alii enim aliter sil niculum pingunt: nec unain Latini aut Graeci habent figuram. Hebraei funiculum eo modo parant, ut alter finis oculum habere , dc per hunc alter finis transmitti videaturi quomodo paratus expeditus est ad constringendii. Certe in nulla litterae figura hiero styphica ratio conflant uis est retenta. Verumentinuero dum in eo quod cuiuis vel Emedia plebe obuium est acquiescinius, vereor ne non satis reconditum sollertissimi Alas habetarii magistri artificium assequamur;& ne nobis idem hic eueniat, quod antea in Mem deprehendimus. illud nim inter alia sium mae artis est, sic artem simplicitate quadam dissimulare, ut ea vix a sagacissimo quoque animadi tertatur. Expendamus et Apo iterum paul o accuratius , an hic nihil delitescat quod se prima fronte non prodat. Nemini dubium cst, quin huius litterae pronuntiatio serpentis sibilos imiteturi atque idcirco ab Atticis quondam plurimis vocibus ei ua,. quali homini hic simus indecorus esset. Scio agrὰ laturos Sueuos de Allemanos, si quis corum sibilos, quos validis latςri- 'bus estiant, v lexsibilet, vel minus iudicet quam ipsi arbitrant ut habere suauitatis.Veium quid aut illi aut alio de seritumis lenitate de aequabili lucta di soni tenore sentiant: ncst a non refert, modo iubilum sibilum

esse permittant. Pergamus modo x ex si

bilo ad serpentem progressi conii de inuian serpenti nihil sit cum Samecht i tua cti copula cognationis. Eo legimus apud

idoneos auctores Ic circa Neapolim in dor. His io montis Pli 'egraei qua lacum rei picit. didici mi istarctissimum omnium nexum ense , quo se serpentes in coitu complectutur. Nunc quis est in nostra religione, tui ne-siciat prinium mentis & belluinae inostrae naturae nexum a sertate fuisse colligatum.& idcirco non itnmerito serpentinum nexum posse nuncupari 3 Quando igitur hic . . non de alio quam de hoc nexu susermo

in non aptissmum fuerit & congruentissi murra sumbolicis in pingendo sculpendi audiationibus si serpen pingatur, ipsius de saxi a loquimur colligationis auctor' Adde nrodo de illud, serpentem 5 suniculum ii millinos esse, & plurimos sic funiculos seri. ut

serpentis formam imitemur. In himian corpore taeniae nascuntur ad multorum cu

bitorum longitudinem, saeuiis muni ho mini malum , quae mulieris taenus, libus capillos colligant , ii millimae videntur. quae non iniuria serpentes quoque pollent nominari. Sed millis lus. de filici commori. datis, qua malu pereant, de aliis serpetibu

504쪽

cogitemus: inter quos cum natrices, tum alis tenui longitudine seniculos non malE referre cernuntur. Quid Z quod non in hoc modo minorum anguium genere de limitis. μα- ris tudo de prona ad vinciendum natura si celatur , sed in maioribus etiam quos India de aia, Afri Africa contra clephantos dicitur educat ei Nam si draco unus postica corpolis sui parte elephanti animalis omnium robustissimi alligare dc immotos pedes potest continere, duasur. quam rogo vim maiorem ad vinciendum reperiemus 3 Prosecto in ius modo expositis satis caussae videtur esse, ut pro Samecht serpens pingerctur , utpote animal non iblii in maxima ligandi vi praeditum,&sunt simillim una, sed primum ci iam &solum cui men iis humanae de veterinae naturae nexus acceptus iit serendus. Ceterum licet haec iuculenta ratione nixa videantur,& sierpens in hieroglyphicis de frequens sit 3c variis modi,m cuiatim usurpatus adiiciam tamen id quod de nodo Herculano mihi persuasi. De huius ori he dc nominis caussa plurimos consului, cum veteres, tum rcccntiores; sta neminem vel audiui vel legi , qui quicqua in decoquod probabile saltem videretur, aut diceret aut scriberet. Erasmus dum adagium explicat re quam agebat dc serta ad Gordium nodum confugit, ut cum ii ihil haberet quod de alterius diceret origine, ignoratiam suam huius mentione celaret. Plinius indicat Herculis nodum sacrum habitum fuisse de creditum conducere ad sanitatem. Plutarchus sponsae cingulum Herculis nodo necti solere dicit, quem sponsus deinde in thalamo dissolueret. Athenaeus Heracleotarum facit insigne: verum dum alius aliter eius meminit nemo est qui caussam ob quam sic vocetur, oste dat. Nobis itaq. tentandum ccquid ii, laac antiquitate queamus inuenire veritatis, de nodii quem nemo hactenus aut soluit aut distidit, expcdire. Herculem vim masculum

2 mundi esse de verbi incarnati figuram, n5 semel alibi indicaui. Huic statim a primis in- ,- - . cunabulis cum duobus serpentibus proelium fuit ineundum. Qui vero hi duo suerunt serpentes quos verbum incarnatum strangulauit ' Qui alii quam draco humani genetis

Iz-. hostis. dc mors corruptam nostram naturam depascens, siue caro concupiscens contra spiritum. verissima irMonis S filia & si accuba. Cur chim naturam nostram corruptama dracone in nobis generatam serpentem non vocemus, si vera sit forpentis sobolos. Meodem veneno quo ipse serpens,in nobis grassetur, ac mortem auerat; de iidem omnino

fructiis sint huius de illius non de D. Paulli modo. sed de totius etiam sacrae scripturae testificatione ' Vt enim e pomis arbor iit ac fetibus belluae censeanti ir parcit. Quid arinon D. Ioannes Iudaeos vocavit genimina viperarii,3c ipse Christus diaboli filios quod clima a sit, geminos serpentes; alterum diabolum, alterum a diabolo in nobis genicum agnoscamus inecesse est. Nec ullus umquam aut serpens masculus semellam, aut s mella masculuna tam arcte complostitur, quam diabolus carnem Sc caro diabolii: qua de re i actu ira, ut hic cacodaemonis de corruptae naturae nexus duobus se cratibus arcis

nodo de dii ficillimo ad dissoluendum colligatis signi Marcturi suem idcirco noduin Herculanum vocarunt, quod non ab alio quam ab Hercule dissolui posset. Ad huncallusit Horatius . in Arte poetica dicens: Η, .m ω- Deus intersit, nisi dignus vindice nodus Ixcideri quo loco me pudet eorum qui habenus in hunc inctam vel commentaria scripserim vel annotationes. Quid enim oscitantius, quam hic de x indice illo nescio quid cohibininisci, qui debitorem nexu obligatum . de iam iam a creditore ducendum, via numerando vel pro eo spondendo liberabat Atqui haec tamen huius loci interpretatio d chillimo viro debetur. Praecipit Horatius, ne Deus in parteis vocetur, nisi dii ficultas in cidat,quam non alius quam Deus c machina expedire in st: quod generativa ille qui dem explicare potuisset sed vis ina est clegantius, ii priuit is, quod cxcipitur, exempla indicasset: quo fit, ut vindex hic non Eoino quisquam, scd Dcus aliqui, iit intelligedus. Nam si ab homine nodus solui sset vel ni morando vel si nitendo: quid rogo traca 22 Horatiana exceptione putidius aut absurdiust vindicis igitur vocabulo Hercules hic ii, denotatur: qui cum Alexicacos iit. Latina voce optime vindcx vocabitur, O qudd ab

omnibus in iis totum orbem vindicassedicatur, occisis ubique terrarum de annis deceteris monstris; remotis q. omnibus disii ultati uis quihu, humanae vitae commoditas

impediretur. Quod ii hic Deus vindicis non me di otis non cit liaud video quis x index dici aut debeat aut pollic Alexica nautem ali 3 Auerrui cum,alij malorum depuli oro, alij alio nomine vel tanti mihi sano nec apcius,uec sis acati tu iaciat Latiniusqu4 qu im

505쪽

occurrit, litam si vindicem interpretemur. Dixit ergo Horatius, Nec Deus intersit, nisi nodus aliquis inci at dignus uere ei cuius ea in orbe partes fuerunt,ut homines ab omnibus di incultatibus & malis liberaret at l. vindicaret. Vocatus ergo nodus Herculanus. qui nulla humana vi, sed solius Herculis viribus potest dissolui. Inter omnes fabulas pociarii nulla vel antiquior cst, vel latius se per omnes diffudit nationes, quam ea quae de Herculis laboribus coniicta cit: qua de re liquet, cam de ab Ogeniis illis patribus manasse de maxima salutis litanianae myllena texisse. Verum non patiuntur hae nostrae clementorii angustiae,ut nasutius persequat miricoq satis esto,quis nodus Herculanus apud an liquissimos verae religionis vates fuerit vocatus, indicasse. De hoc nodo Christiis . in cruce triumphauit, de Spiritus canctus, quem Idcimetis iliae Mercurij nomise prisci M'μ ν denotarunt, perpetuum huius victoriae in caducco suo gestit trophaeum : quod nomen accepit a malo deprimendo. Hoc videlicet Manes cui cat orco, hoc pacem adscit de gaudium,hoc animos beatos ad caelum si ibuchit:& cetera praestat quae de caducei p telia te a poetis licet vim eius non assecutis, praedicantur. Ceterum illi egregie fallutur, qui in serpentibus sacri aliquid ei se credidzrunt, cium contrahi praeseratur a Mercurio tamquam laetissimum nunci lim; quo nimirum ornmbus palam faceret, tuos coniuratos& indissolubili nodo conexos humani generis hostes supcratos esse,& siub pedibus veri Herculis c5culcatos iacere. Cum enim hoc maximum illud ist& laetissim iam nuncium S diuinum Euangelium, a quo Mercurius Dei nuncius inter mortales potissimum vocatur quidni eius monumentum sena per omnibus ostendat, ut internecino bello subiugatis hostibus duobus ex tiosi irinals linito, gaudeant Ic iubilci,& Io triumphe. Io per-.petuo canentes, Christum imperatorem suum ad caeleste capitolium sequantur. Bene igitur Caduceum a Ca dint id est a malo dc primendo nonae habet, de vi pacis symbolu celebrat ut de duorum iostium arctissimo i cedere colligatorum trophaeum praesert: qui o. quod semper conspirarent, capitibus sese mutuo adspicientibus pinguntur: de id quid c iri. ea ratione, ut quamuis inseriae virga teneantur, sui me tamen colla ab ea qua in possunt longissime retrahant,& cam ominus sibilis impetere videantur. Semper enim di bolus A caro contra virgam Dei conspirant id cit, rectae rationi oc spiritui,omnia ad bonum dirigenti communibus viribus 5e venenato re mori isero aulatu repugnant. Virga

enim qua Mercurius gestat, eam nobis signi licat de qua Dauid in quadragesima quarta v I ode cecinit: Virga ira Don is , virga regni ii. I 'orro quo primi nomenclatoris mens V propius his in rebus inspiciatur, videamus qui serpente vocarit. Fortastis enim de huius illud secerit nomen, e quo aliquid colligi queat quod naccum faciat ,& hanc nostram

probabiliorem reddat assertionem. Duae mox nomenclaturae in sermone nobis vern culo occurrunt, duobus ut videre videor,serpentibus sic tributae, ut altera domesticuisti, altera externum hostem delignet. Drat enim maiorem seri ratem vocamus, cuius ma- D: M.

xima ei figies in Septentrione duas visas vinculo suo conectere videtur. Hic

geminam sui nominis ratione habet: Draronis alteram, ut ex ore Iiat vox csponatur,

suo significatur, ad nocendu laedendum l. vehementer pronum csse. Dii Dre.

enim ide est quod noceo,& Dat malo. Ilat. rem in modii quippiam desidero. P tinne quicquam lignificantius drac nis natura exponere; de quo Christus ipse dixit, quod homicida erat ab in titi Z Altera nominis ratio est De I cxliat, id est, comunis de publicus harpago. Trahit en i m om nos ad se vel u t naryago quidam, ac tractos firmi is me te

iaci,ccii validissimo unco suspenilis ot ut articulus, Net publicum,ldat dum nomen cit harpagone signat. Duo enim eode nomine denotantur . alterii draconem summa proci tuitate ad nocendu peri tuo serri : alterum, ipsum publicii omnium mortaliu esse harpagonem,& ab ipso tamquam ab unco miserrimos homines de trahi quo velit, de annexos teneri. Videor nulli,dum huius vocis ori-

506쪽

raris.

ginem inturor, sordissimo spectaculo interesse, quod Romani exhibere solet carnifices,

dui a codem natos ad scalas Gemonias unc0 trahebant. Non possitna,ita me Mercurius amet, satis admirari nomenclatoris artificium, dum sic resipiis nominibus de pietas video,ut nullo sermone, luauis prolixo eas oculis subiicere melius possis. Habemus modo magni fici pentis nomen,& in eo iudi si imam & truculentissimam arcte quippiam retinen ii rationem. Alterii nomen est Blang quo minores serpetes vocamus:cuius symbolica ratio illud prorsus exprimit scelus,quod corrupta nostra caro designat. Quid enim aliud est Stana quam siti Iaand 8 quo significatur id quod animam suspedit ac strangulat. dans tuis. Dand dit nos eum vocamus qui fures ita spendit, & generatim pro carnifice usurpamus, eo quo/ nostratibus nullum ilipplici j genus infamius habeatur, quam sussendio vitam

finire. Serpens igitur noster domesticus sicl-IMur,id cit, carnifex, animam mortifero nexa strangulans, nominatur: quamquam hoc aeque patri atq; soboli conuenit. vide. qua ridua iuni vocum consensum. Altera uncum publicii significat, quo homines ad suppliciu in trahuntur: altera carnificem denotat, qui animam Prali nodo suspendit ac strangulit: prisci Iani enae aliud adhuc vocabulu usurpabant, quod ab ipsis Latini tractenus retinuerunt Anguis idem est ac si Dangvata dicas id est,funis e corticibus vel viminibus contex V ad suspendendii & strangulandum. Adspirationem compositio lenitatis gratia reiecit: & alio aui Dalta ab Inil derivatur,& significationis suae rationem ducit. Qui dhac etymologia cui Mntius in qua nihil immutatum, pr terquam quod duplex digamina, quo Latini halcnt, in simplex transiuerit ' Vnde Hcbraei τ χ detniarint, non admodum nostra reserte mihi certe videtur Ancliis pro Anguis principio dixisse: sed poli, duvocales ab initio sunt reiectae, de perpetuo ostracismo condemnatae, vocem aliter pro-N Laisara nuntiasse. Sed in Hebraeis vocibus omnis Originis vocum inquit citae ratio communi illo plebiscito perturbata est, quo statuitur, ut radices tribus duintaxat consonantibus pro- nullatentur. Hac cnim lege nunc lix, nunc illae consi,nantcse mcd: o sublatae, voces ita ' μ' reliquet ut mutilatas,ut natales vix agnosci queant. At bene valere iussis Iudaeis, ad rem quam agimus reuertamur. Quasi uimus quanam figura Samectit, id est, uelam conia xionem exprimere possimus; cam, inquam, connexionem qua draco mentem nostram carni δί veterinae nostrae naturae firmissime copulavit. Invenimus deinde nihil ad nexta aptius fit inius t esse . quam serpentem. Accessit modi de illud, hunc totum nexum, quo carni sumus deuincti, serpentino nodo colligari,at l. cum vocari Herculanum. Piae ter prelienium cst,nomcnclatorem nostrum serpetitem tribus diuersis vocabulis notasse de ratione fieri demonstratur.

Quamobre si Sam tu ex huius excellentissimi prae-m sistratoris indiciis Sc monitis aspectabili symbolo oculis subiicere volumus, no

aliud quam et serpente Munia, vel duos pingere dei, mus: quod dii faciemus, no hieroglyphicae tantia picha rae, ted is itus etiam soni quo littera profertur videbimur habuisse ratio c. Latino iS vel duos serpentes caudis

connexos,vel unu potest referre. Maiusculii Graecorusigma nodia repraesentat Herculania: ceterae eiusdem litterς figurae tametsi variae sint, Omnes tam c serpentem rcfer ut tortuosum. Quamuis igitur quae prius de sutriculo dixi, facillima viderentur & simplicissimas uni tamen magis vulgaria dc plebeia, δί longissime remota ab illis arcanis quae nobis cum priscorum fabulae, tum sermonis nostri archit clus consideranda & diligenter expendenda proponit. Prosccio non video qui no vel pistillo obtusiores dici deberitus. ii nec de serpentu natura, nec de Orphica theologia, nec declaris limis vocum quibus serpens nominatur, rationibus ad xam tande notitiam veniamus, ut serpentis syram censeamus aptillimam ad Samectu exprimendum.

507쪽

. ai'tiaticinis. Plerique adspirationem gutturalem esse dicunt. Nos . qui scimus singulis litteris suos esse peculiares sonos . tametsi ab Hebraeis de aliis pronuntiatio maiorem in D modum iit corrupta, dicimus hanc litteram gutturalem esse illam quidem de reuera ex imo pectore proserendam , sed minime eam quam Hebraeorum vulgus suspicatur. sonat enim G cum adspiratione ex ipso pulmone altius cillandum, quo nostrates in fine maxime utuntur ut in dodra Gogi; Dooeli zoos; Massii I aeli Eagla & similibus. Nos t imen non semper adspirationem addimus in sicribendo, eoqu4d ipsum G ita sere

proferatur, ut plerumque in ore plurimorum adspiretur. Sic alij ch. alu G simpliciter G ribunt. Illud interim celtum aurium csi indicium, G in line nobis scin percx praecor in

diis duci, atque idcirco G adspiratum cile. Hinc Alphabetarius doctor huius littet aeno. camini pro irren contra regulam de normam aliorum quibus litterae ceterae vocantur, sic construxit,

ut sonus ipsius clementi, cuius nomen est, non in principio vocis . sed in sine audiatur, qu a videlicet nomen elementi naturam sequeretur: qua re non animaduersa. magna oborta est de litterae huius potestate de pronuntiatione caligo. Certe liaec una est illarum μ' ta. quae ad orationem explendam in Alphabetum sunt adscitae; ccteroqui minime necessalia. cum eius loco Gimel cum adspiratione pinsi pollet. In Genesiti Ny hanc in principio litteram habet, de ab omnibus Gomorra cilcrtur, nemine umquam aliter pronuntiare molito. Eode in modo , Inp Cothoniel proserunt. Nec quisquam Ny aliter effert quam Gaza. Santes Pagninus scribit, a plerisque putari hanc litteram vocalem osse, quibus non assciati triti at ipse interim pronuntiationem cius scripto tradi posse negat, quam qua in fine ali soliare dicit. Sed quia apud Hebraeoru Grammaticos initul certi est,

nos alisis e primis vocum originibus germanum cius sonum eruamus. Primum itaque

ipsius litterae nomen consideretur: quod Hebraei ra scribunt, de ab aliis Ham. ab aliis

Ain pronuntiatur. Hic prima confusio orta est cx eo , quem paullo ante commemoraui, ostracismo quo nimirum vocales exclusae sitiat a principc vocum sede. Nos vocalem postliminij iure in locum suum restituentes, Ogcia legimus, puncti, quod sub Iota est, nulla ratione habita: atque hac via oculos non oculum deprehendimus notari. Vide m. is δε- mus itaque de peruersi ipsius litterae pronuntiatione de vocalis a principio repulsa, He- a'- braeorum nomen a voce nostrati corruptum esse, & c plurali singulare factum: nisi for----

te per metat helim legas ita In ca I pro Em o I. Habent Hebraei aliud verbum quod

excacare significat, et, quod si vertas, Goso d est, polio siue orbo oculo nobis dicitur. .ia. ubi aperte ch adspiratum auditur. Ex codem sonte a ypro, amore mulieris insanire: Us occas id cst. oculum adiiciebat siue dabat: equo amoris exordium S fascinatio. Siluodam frondium densitatem nbg vocant. Nos Dod inora dicimus, id cst, altum nemus: ruaui. quam ctymologiam si locis illis appliccsquibus scriptura hac voce utitur, non parum te ad eorum intelligentiam adiuueris. Apud eos dein cli ἡ; ip pro tentorio : qua in voce Gimel stiperfluum cst. Est enim si agillat locus spatiosus, in quo simul cognati commo rantur. Hinc Magalia. ad cnim cognatus, & Dat locus quo vel homines vel mei cescit, acris iniuria seruantur. SOlent enim vocres sub amplis tectis una cum cognatis com - nas

morari, caussa nimirum communis defcnsonis. Mirum est quam Hebraei lubentervo res nostras retrorsum te pronuntient & scribant. Sic pro Tuid dicunt, id est testifi- euia. cari, Taia in mediam litteram, qu d frequens cst. commutato. Idem vcrbum ponunt pro praedari. a nostro Q quo militaris cApeditio denotatur. Eodem modo retro pro. mi; nuntiant V ν, quod interpretantur inique agerc. Nobis cst Eog id est, mentiebatur de Iovi staudabat. Oblitus modo eram a smar aliud vocabulum derivari. Dicunt enim p; γ pro . habitaculo firmiore de tutiore , quod nos mag-ivont id est cognatorum habitationem dicimus: quae idcirco firma est, quod numquam praei lio suo sit destituta. Hic Vati loco duplicis digamma potitum cst. Haec etymologia non parum facit ad loca in quibus vox haec est melius intelligenda. Rursus aliud Vcrbum occurrit praepostero ordine prola-. tum δί quo tribus tantum consonantibus abibluatur, una littera diminutum. φν enim pro Phlog id est, volabat, dicunt. Nos in derivato Pl7ogit pro aue dicimus ad discri- tuost.

men Olblo I quo ala denotatur. Maluimus tamen digamma pro l) adspirato uti, ut sit

508쪽

d. m. ara coit.

Diea de voeci de ullam. Iam in 'ν pro notae s urgere dc expergisci, unum vati omiserunquo addito de voce retro lecta uroa habebis vocem nostratibus frequentem. οῦς. ncscio prorsum ne, an versum legere debeam, quo seruire significatur. Nam os bob bonum famulum significat, o uod idem est quod accommodare& voluntati cuiuspiam ol temperare. In ag pro crasso, nos docent multa nobis vocabula obsoleta esse quorum olim frequens fuit usus. e of enim olim crassum Ne impolitum notasse, Itali Goti sanies satis olielidunt, apud quos Gosto hactenus est in usu. At n Z quo nubes ruriatur alterius est originis, ab iod via siue lini baideriuatum, quo altus humor siue altum balneumdcnotatur: quo fit ut mirum non sit,ut pro imbre usurpetur: in qua significatione Pr uerbioriim capite decimo sexto usurpatur. api pro delectari de deliciari apollica parte apprehendendum,a otii et derivatum, quo deliciae de iucunditas denotatur quam ipsi

Dy dicunt: quod retro lecturn simoetest. Praeposterum etiam est my pro spondere M vadem esse de sub pignore accipere. Nobis enim in hac signiscatione Don dicitur. Nec illud Hebrai sciunt unde dirgvcsperam signet & Solis occatum. Nos dicimus, eberet Mur id eis Sol se abs csidit.Vespera ergo vero dicitur, quasi occultatio. Ab hac voce diret sua habent Iudaei derivata,quae nihil attinet recitare. lam a g etiam est protegere,

a biret quod est protego. Hinc illud decimi septimi capitis apud Iob intelligas: Libera

me ct pone me iuxta te , ubi vertendum crat, Et protege me. Eodem modo de ii lud in Psalmo centesimo decimo octavo, Suscipe seruum tuum in louum . intelligendum est. Aha verterunt, Sponde proseruo tuo. Nos,protege,interpretamur. Eil enim nobis discrimen inter bor erit de berem. Porro a y pro deserto, est a nostio dein pro monte de silua, eo quod in his homines sese abscondant. Sic lupi deserti, lupi in siluis de montibus intelligantur Sophoniae tertio , ubi lupi vcsperae translatum cit. Numcrorum tricesimo quinto,campestria Moab, montana desiluestria Moab de nostra lingua agnos celemus: aut illa saltem loca quae idonea sunt ad occultandum tegendumque, quales etiam sunt inviae arenae. Et Psalmo siexagesimo sieptimo, Iterfacite ei qxi ascendit super occasum, nos intelligeremus per montana aut silvosa. Hinc Arabia a 2 dicta . quia regio sit aptis . sima ad occultandos homines, tum propter montes, tum propter solitudines invias. Inuenitur haec littera pro Cap nonnumquam polita , ut facilis est e media in tenuem , de

contra transitus. Hinc a sortem vocant te robustum, quem nos sim nuncupamus.

de modo r pro ligno usurpat,nos ut dicimus pro exigua ligni parte. Apud eosde enui, pro absorbere, te nil, pro gula: ubi clarissime cernis, nostrum Gul exprimi: quod si

gnificat intemperanter deuorare : unde gulsicli pro gulos . Dicitur autem gul quasi eat uita per concisionem: id est . foramen impleo, quae nostra phrasis idem valet ac si diacas, totam corporis cauitatem impleo. Gatenuia de pro gula dc pro podice viiii pamus. At velo cum doctores Hebraei va, pro loqui ponunt, ad nostrum Eoom iid est mendacium, de λntis Graecorum alludunt. Vcium ne quis putet, Hebraeos scin per piaepostor esse,&cancios imitati, addam Sc recta aliquot exempla. 'ag trant ire lignat: nobis ea oua siue ea obir dicitur. ' et pro irasci. Octier nos dicimus pro furore siue clamore incondito saeuire more visolum . py liabitationem.significat: nobis ectum. prolaolle, a nostio ore, quo bcsum apud maiores nostros notabatur: unde German de Gerra. In na pro peccare, littera de qua agimus pro C vel ponitur litteris cognatis, acuabo siue Quado, id est, malum facio. ita capra : nobis sitit , Alli manis eclo. Pg tempus: nobis sim pro tempore opportuno. uy cuersum cli attet siue tenim id cit, noto ac ligno. qua voce stylus de calamus scribentis notatur. Hebraei hic se fatigant in ratione nominis quaerenda. Nec deliint quia nn derivent, quod significat cooperire. Nihil enim tam ineptum aut absurdum cuius cos pudcat. Eii autem n y misere corruptumavit nostro, quod est cooperio. Latini, dum Tego dicunt, Hebraisant. Dum V, pro lactare dicunt. Graecis vel succinunt,vel sinit coryptiaei: quorum virum sit mea non resert. satis est videre, hanc nostram ait teram quam nemo hactenus bone nominauit. pro

G poni, Latini lac dici int a Tu itos irati, quod est lingere Se lambendo sortiare. Pς sub prunis, ut volunt coquere significat. Quicquid cius cli quiuis facile perspicit, verbum a nostrati colet siue coit factum esse, quo libum significatur. Nec aliunde origo est quam, coe: a quo Germani sit periores coth dicunt adipiratam pio triaui ponentes quae eius dem soni sere est cuius littera in quaestionem vocata. In v v pro ordinare ordinem litteratum

509쪽

terarum tenurunt. Nos eius m de cis Ma dici mus,demmer gis id est,cumulate. zz apud cunis Iob congregatio quaedam stellarum esse dicitur. D. Hicronymus Archirum vcrrit. Nobis c u plateam publicam lignificasi de idcirco non displiceret si via lactea hoc nomine Ois. intelligeretur. quandoquidem alia via nulla in calo itellis consignata est. Set pro des

cim, est ancilla eat aph derivatum quo idem denotatur. vespertilio dicitur, quod in foraminibus culti vivat noli rati cate-llas u v auem generatim interpretantur: catellis cuius vovi, nullam inuenituit originem. Mihi non L uis suspicio est, a nostro cire cor- cin. ruptum esse, Ne ex hac Hebraica voce Graecos vltcrius secisse: quo fit, ut vulturem hac voce intellisami quae significatio optii ne in ea loca quadrat in quibus huius vocis vias est: n pro adlx endo a dediti vel ga laci, eo in altum. Lodem vcibo pro curare dc sanare utuntur: quae notatio a nostro verbo ei rei venit, quod est sano dccuro : ita ste. Oilitu . quenter duorum aut trium nostratium verborum significationes in uno suo verbo confundunt iunde ianta apud cos ex homonum ia obscuritas. Significat Ctiam sacrificare; . '. in qua signis tione vel suini videtur e nostro otilis, id eli, sacrum facio. Iam cubile est vel caenaculum inauro inlae vel sitiail, id est, ab alto discubitat. nes item cogita. um, tio evita Vnde Erecht ylivvndecimo: Et cogitationes cordi vestrι ego noui. Haec iam aratio est a nostrae cim id est occultum: abliti, quod est occulere. Oz.ut in multis aliis, o boun. stiperuacaneum Signuleailroerean 2 maculare . a gal nostrati, quo macula de scabies notatur. seimir. pnini Regnin cap. nono Hebraei interpretantur: nobis bo ita 'id est aliuni in enim crus est.Britannis hactenus in usu. pro aqua ductu po-bi inunt, ordine .puster o auost, si Ggot, quo altus canalis denotatur , quales plerique dico istinia aliae di isti si is et occultate, cel re abscondere, ab Oil linia, quod est ab oculis cc- oo m.

late. IUR hniin aperto, Eo culto. Quod si magis placet ge-lmi, licet dicas prosthesi nobis odii Ratir v v saxissi in geholari. Vide quaesio quam litteras suas confundam. In dii deni finii Gaione ditarit I iii nurum prolatari vhyi 7 de rhy, quasi inter x,s α st nullum ei lati dis in en .Origo horum in postremo verbo scsc prodit, quod cla iiiiii ieeerni uir in tiostro et hist set L mime laetus dc hilaris dicitur. Da talust mi, id est, mihi hoc Gihist. volup est. v et ibere quiet M tu nos dicimus Quod aute et ireqpenter citra nccelli tatem addai. . id inde fit quodiradices suas a praetcrito sero deducant, in quo editi nos

dicimus: n et si lius δc proximus. gauur,id est,una vadens: vulgus barbare, vade vacchi, vocati vel Uesint. id est, is quem bonum sit una habere iccum : vel sorte a mna, per mredundantem sillaba mi mare enim Sc Ina Zclandico more idcius cst. Inave pro her. mare. ba metithesis est. Nos emam itae inuasi dicimus pro quavis ci ciccti planta.. pyditare, cima diuitia, habere. Nos O, mir pro bono collectione dicimus. Irgorauit, signiscat:vnde brati Latinorii R 4t per metuit, tum bt G itide clare videtur: quod vcrbii videtur origine habere at scribe. id et honore ostendo: Quod princeps Orationis pars sit , cum quem emo, rogas honcitare Posset alia ratione ad linguam nostra reduci, sed hoc hic non agimus; satis sit offendille, quae litterae de qua quaerimus, sit pronunciatio. Nihil aeque Hebraeo. Is Dominitam litigi iam corrupit atque illa superstitio,qira radices suas tribus v plurimum consonantibus includunt quod aliquo tamen modo tolerari potuisti t, si primarias vocu sibi iam .sumsissenti at nc coni in rcs habet. Videas enim, uti modo dixi, apud eos Oe, cuius

voculae praepositae adiumento praetcrita persecta formamus f quemcr contra omnem rationem vocibus adiectu in quarum ut aliquot commemoraui, ita restant quampluriuinae, non in hac modo littera, sed in cognatis et lac inaci liet de lod, quod pro Gimel non raro arpatur in hac linguae corruptela. Sic , de aliquando Ny idem cst quod in . iitems aete old,siue ge- t, id est, ad aeternu siue in aeternit. Nobis hic non est ot necessa- irium. id enim Jc zot dicimus pro peri tuo. Sic t ῆῖ pro trans siue ultra, et superstitu cib. est, aliam uis in g non sit superfluum. Ga olim enim transeo est, sed et obir no dicimus, nisi pio, utque ad illa quae ultra sunt: ad verbum, usque vitia. Obtr solum ultra de trans obre. notat. Nec opus pluribus exemplis, cum hac coirii picta latissime grassetur. Quis non rideat di in ' a ' pro idcirco audit, quod nos inardi dicimus, vel ularo r. Adalia. n et imi FLoro deliciis abi, ndaro. Nos dic imus eo m. vi, Di is ni go docti id est,res ipsius bene ha- oabora. berit: δc Di latuit eo dom, id est, vitam agit facilem, nullis l. dissicultatibus impeditam. Sic hortum n siue Paradisum nos dicere possemus, dent of vango-dom. Zerigere vertunt,alij sustentare. Et mologia manifesta. G-dot enim idem est quod beneficium in

510쪽

ue intra

quempiam conferre. rv x , pro ornare praeposteria in est a et iv id est , ornauit se, ceu di, cas, ad oculum separauit ivt zi Iarest i arx opgctooet 'id est, ipsa se egregie ornauit. 'ir dem 7 pro ornamento; nos Titid dicimus δί cauig. n E pro transire, a nostro Tuas id es Eproficii ccbatur. Eodem verbo pro aufero utuntur i dc hac ratione cst a nostro etor protraho. Sic dicimus: Ut titubata I id est, auserebat id a me. Hinc ira me id est, exue bat. Ξ pro priuare de deesse, Oe habet superuacancum, d digamma caici. Uidei cst quod careo. e t. pro excedere est, a nostro God-li derivatum, quod significat bonae coaceruo. Sic Exodi decimo sexto usurpatur, ubi dicitur iis non maiorem aceruum suisse qui plus collegissent. vs Chaldaeis lignum significat: nobis Daa dumetum signiscar non unum, sed multa ligna complexum. Νοῦγ pro dominari , de eta pro domino transi tum, a Gogali id est. Dcro ut omnia sese mihi incurvent dc inclinent: ceu dicas: omnia genua mihi cui uantur, de Omnes sese coram me inclinant. Hinc non male iurarito at tribuitur, cui se uxor summittit . Nec male omnino dicas, si a PG-al denum: quod s-gnificat omnia dispono. Prior notatio Idolo magis conuenit quod dieebatur. Mopso ardere, a Tluier liue malliret quo signiscatur flamae vibratio Δ i incendi; maior is i Hiαν pro Cap ponitur, littera tenui . a pro electione vel clecto: quis dubit i quini ciui sic: cum meret quo desiideratus notaturi autem pro stulto: nos amam dicero possummus, quo proprie temerarius significatur, qui omnia ibrtunae committit . . Sis j mus Si sali inageni id est, Ego rem casui committam , siue periclitabor. Macer igitur qui te mere res omnes casui committit. Magi etiam significat succussare, M tu sum deorsum agitare. Hinc mn pro exagitare: ut primi Regum decimo sexto dicitui: Exagitabat eum: spiritus. 'τ iumentum vocant mobis in ea congregationem vel morum animalium: significat. Eodem modo Latinia,Ore quod est congrego. Grex fccerunt, qui si ora relinverterent, quo significatur ipsum illud quod proprie εc praecipue in frixcν omnes fossit colligere: vel . quod eodem tendit , Oe-rethil id cst, i ulla εc recta conglogatio quia nimirum fit citra ablationem, sola procreatione numerum augente. Vide. ias insonis linguarum assinitatem. vn pro lacrymari, nescio an a Domoas an ab QPi V qn cum derivare debeam. Illo primo denotatur, condemno Ocidum yel Otriundo volitam: altero. oculum fatigo: tertio, oculum humecto. Constat interim ab pondere ratio nem. Wr scire, nosse, manifestare. Pro scire est a UaNI id est cogitabat: plo inanis stare. a Tor. id est ostendα nari scientia, doctrina potius liue manifestatio, a Tns quod est ostendo Significat etiam v cognoscere carnaliter, ut nostri loquuntur. inco lignificatu est a Go dot id est bono anicere dc voluptate. Ir constituere tempus Dag. Hinc principum conuentus hac voce indicatur, quod non nisi statuto prius Iempore conueniant. Sic: Ecce Reges terrae congrcgati sunt: hinc praepolito Meinde Hebraeorum more in pro tempore statuto. Confer hoc elymon cum locis Bibliorum . decernes

quam recte congruat. Ponitur etiam profesto. Verum pro despondeo, si ait quod est coniugat de matrimonio iungit. En caussas homonymiae. n a amouere, a Savid est, sugo. ra impudentem vertunt Chaldaei an de procacem. ore nobis idem est quod derideo: unde ore pro morione dc ludione. Hinc Geta, nitri narratio illusorum deludionum. Hinci otin permet athesim . is prodesse, acrit: sc dicimus i Dat merit niti id est, nihil valet.&: erit id est, valet de utile est. l P eo quod . propterea: nobis m de alij rq id est. Posteaquam, Quoniam. yra sternere intei pretantur, cum sit potius exstruere te exaltare. Hinc u ' D. Hieronymus transtulit tabulatum. Graeci ς ε ας vocant. unde Παγα de v mis a nostro stig quod est exaltabat. Nos pro stegis si agitudicimus rigo descere, vacillare. Uozbe nobis defatigatio est , de Idoa dcfatigatus.

viscera, venter: nobis mag. uo pro minuere dc minus reddere,venit a sumitu ubi v prodi ponitur. ma clamare reddunt: nobis Posi significat enitor . unde Esaiae quadragesimo quarto: Sicut parturiens clamabo: sortasse vertendum: Sicut parturiens enitar de cona. r. ex codem sonte manat, pro i hi et 'altum aliquid molior, tametii Hebranoriginis ignari, generatim pro operari utantur. n Ξῖ quidam scutellam vertunt. D. Hiero nymus acetabulum. Ego aquarium vas fisisse credo, tum ad manus lauandas, tum ad vinum miscendum . Nam maius describitur, quam ut a tabuli usum praebeat . Appendebat enim centum d triginta siclos argenti, id est, Quinquaginta libras de quinque ncias, quod pondus satis magno aquario vali iussicit. Nos euiex dicimu . unde hodie nis Gal-