Opera Ioan. Goropii Becani, hactenus in lucem non edita nempe, Hermathena, Hieroglyphica, Vertumnus, Gallica, Francica, Hispanica

발행: 1580년

분량: 1111페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

Gallis meter, qui linguam nostram corrumpendo, propius ad Flcbraeos accesserunt. Graeci it blion verterunt, ius pondus septem uncias occimidiatam explet; tanto quidem melius,quanto haec mensura oxybapho siue acetabulo maior est: sed nihil ad rem, cum Hebraicum illud vas quinquaginta libras de quinque uncias appendens, longe maioris capacitatis fuisse fateri debeamus, nisi in maxima argenti massa exiguam casuitatem nobis comminiscamur; veluti si quis in columna superne hemis plinion excauet. ad horas Solis obiectu domonitrandas:quod N umerorum capiti septimo nec tam divi limo quinto ullo modo potest conuenire . Hic cernere licci, quanti sit, vetusta vocabula more nostro pronuntiare. Hebraei nec vocalem indictionis exordio serunt,

nec quae sit litterae huius controuersae pronuntiatio nouerunt. am csurire, de aga fames,

a Demitti dest, panem deiidero: quod proprium est esurientis. Non mirum igitur, pum . ros ablactatos in AEgypto big siue bet poposcisse: quando omnes Iudaei dum esuriunt, se fateantur Nil desiderare. naci pascere, alere . Gi-uotr id si, do vel dat pabulum. vati elisum, quo He vanissima apud Hebraeos littera accederet: Cum pro Regere ponitur,

descend it a atet quod est Rogo. Anet' pro confringere Graeca habent semiuia a b c quod mi

est rumpo, profligato Bet, quo superuacaneum He locum inter tres consonantes habe ni .ret. Mirum est quam Graeci Hebraeorum corruptelam lubenter in quibusdam aemulantur. tam virens reddunt. om nobis. Bella sane metathesis. Vt autem hic Nun unum olisin. est superfluum ita nescio qui Pe in locum Nun succeis erit inrio, quo irrorare de stili re significatur: cii in clarum sit, verbum hoc a nostro caem venire, quod zst pluere: Cre- nitrii

do biremi quod est compluo dicere voluisse,& loco Bel Pe pronuntiasse, quod non estrarum. Rursus elegans litterarum, si Mercurio placet, transpositio, dum 'γυ pro Giptis .etris. ponunt, id est, pro cogitatione;&-, quod cii formidare pro Mil. Lubenter etiam Hebraei sibilant, de ea caussa in v tet, quod est delectati de s uauit te perfrui,Tau in Sigma verterunt licet puncto suo dextro pronuntiationem corruperint. Verum nos punctorum nullam rationem habemus. mili molle nobis significat. unde Bagita. Ina aB,α quod abominati vertitur tamet abiecium ale quatuor essent consonantes. Nobis Uloci' oωα Allemanis fluidi pro exsecrat. Ceterum iam satis de plus quam satis de litterae huius pronuntiatione: & dispeream, nisi stomachus meus iam nauleet ad hanc stilbliginem corruptissimam . Miror interim tanto saeculorum interuallo verum huius elementi si num apud omnes latuisse : & vix tria aut quatuor in totis Bibliis exstare rectae pronun- ιtiationis exempla . Quod si mihi eadem in lingua Hebraeorum ad veras primae linguae radices reuocanda libertas daretur, quanta fuit in corrumpendo confundendoquς centia: non solium voces in quibus haec littera reperitur, sed uniuersim omnes reducere possem ad sermonis nostri puritatem. Equidem in hac corruptela examinanda maiorem hominum opinione capio voluptatem, dum clarissinac cerno, eam non icmpore M longa mala loquentium consuetudine inuectam esse, uti factum in Italico, Gallico de Hispanico sermone animaduertimus, sed prorsus diuino miraculo. Vnde enim alioqui tot praeposterae pronuntiationes, quas nulla umquam consuetudo in illis peperit linguisquς ex gentium mistione a prisco suo nitore declinarunt Tempus nunc est,ut litteram, quam nemo hactenus post primos illos magistros germano suo sono vocavit, germano nomini rellituamus & vindicemus. Nuncupabimus ergo eam H ghen: qua in voce, cu/ quod posterius auditur, coniunctio est; non magis ad litterae aut naturam aut no- - - - ramen faciens, quam Pit in Dalet. Additur enim ad orationis complementum , cui haec vocula necessaria est. D ath altum nobis signat, a quo cog pro oculus. Latini ab Goν disi, tum id est, ab ocello, oculi nomen videntur habuisse . Hebraei, uti dixi, e plurali nostro φοι numero, oneri fecerunt, sed a plurimorum saeculorum decursu nemo vocem bene se pronuntiauit. Nec maxima ratione caret, quod ab mogabalto nomenclator claa deduxerit, & solo tenui spiritii voluerit fieri dii linctionem, quae nec ipsa quidem semper obseruatiat. Quemadmodum cnim On' id est, auris ab Origine nomen accepit, ut ori moneremur . nihil audiendum nobis esse, quod non ad originem primam reseratur: ita oculus ab alto nominatur, quo semper memores simus,au hoc Oculos nobis datos esse, vi cxoelia perpetuis contemplemur. Crebro tradere memini De Pod & Docet eiusdem esse notationis; hic addendum , in D a vim quandam fgnificationis esse maiorem, quae littera laac ex altis praecordias expectoranda denotatur, ceu diceretur,excelsum ad

512쪽

in hac oratione non quamuis notat sublimitate, sed eam dumtaxat quam quiuis nominrationis compos in se deprehendit ι quaenam haec sit, considerare oportet. Sicut nullus. sensuum exterioru altiora percipit quam visus, ita in toto homine nihil est quod iub ninius adicendat,quam mens de vis intelligendi. Haec igitur in nobis sublimitatis nomine capienda Mut oculus daciis nobis est, ut altilliinu eoru quae videri possum, int eam ita mens nostra semper contendere debet ad supremit eorum ouae intelligi poliunt quicquid alioru intelligit ad altissimum reserre. Quemadmodum item oculi osticium. est altum spectare: ita mutis partes sunt, ut excelsitumum corum contempletur quae in ipsius cadunt captum. Nec minus id in nostrati mentis nomine inpressum cst, quan alterii illud vernacula oculi nomenclatura demonstrat. ziel enim compositu est ex Di te ei: quo tu illud video significat, hoc altissimum. Docemur itaque ipso montis nostrae nomine,hac nostri parte altissimam esse utpote eam quae altissimu potest videre. Nan: videre de nouisse altissimum nequiret; nisi cum altissimo haberet cognatione; eo quod ex Platone didicerimus, inter cognata dumtaxat notitiam versari. Cognationem hanc

sacra Mosis historia declarat, aiens hominem ad Dei similitudinem factum esse; quod Ouidius eleganter expressit ad hunc modum:

Sanmus his animal, mentis capacius altae Deerat adhue, se uo dominari in cetera post. Natus homo eu siue htinc diuino emine fecit uge vi ex risum, mundi melioris origo. sv siue recen, natas, seductas nuper ab alto A. Ethere cognati retineLatsemina caeli, et αὐ- satus Iapeto sum utal bivndo Uzὶ in i m. tedii

Finxit in 'iem moderauium cuncta Deorum. l Ieran eam ρ ectent animalia cetera Lerras, . . ca

oi homini sublime dedit, caelumi tueri

In his enim vellibus x oculoria usum, de altam mentem audimus,&vna videmus, hi initiem ad eisgiem Dei formatu incite: quae ut mirifica in hoc vate videri queunt: ita lono maiorem facit admirabilitatem,qubd haec omnia nomenclator nostet solis duabus voculis monosyllabis3c e5prehenderit breuis lime declarissime cxplicaiit. Bittigiatur siue mens illud altu est,cuius hic audimus mentione eo quisl hac sola ipsum altissi muni conspicari queamus,uti nomen declarat. Nec vero ciuicqua altius est. quo homo peruenire possit , quam hoc ipsum quod hoc nomine ziel designatur: ita ut timul Mi ror tu de supremit mentis officium, dc si inui suminu bonorum clarissime explicetur. Nutris umquam verbis assequi possem,quanta voluptate animus meus perfundatur,dii de voco huius generis excellentia cogito. Quas ego gratias statis magnas non dico agere, sed habere queam huius sermonis architecto, in quo una vocula plus abditarii rerum de lidae veritatis quὶm ingentes philosophorum codices recludit. Numquam non opi rem vel Demosthenis vel Ciceronis eloquentiam,vti pulcerrimu hominis finamenta. verum numquam tanto eius desiderio tangor, quanto tum, cum aliis significare studeo quis sit animi mei sensus in eiusmodi vocibus, qualis stiri est, diligenter consideranda. Dispeream nisi me sere pudeat illius admirationis , in qua Platonem dc AristotelE prius solao habere quam ad hanc vocum de rerum in qua nunc versor,magiam admitsus sui csem. Dise te illi quidem de acute de hominis ollicio. de summa felicitate, oc iis omnibui quae huc spectarit rationes colligunt, Ne multos libros replent: verum si iure omnia in vitam veluti massaici constata ivni lanci, de alteri e regione solam voculam stici imponas, de utra res altera plus ponderis habeat examines, deprehendes, ni fallor, immani discrimine ab hac illam eleuati. Habent Latini nomen mentis telegantiis mamillam quidem vocem .sed cuius vim nemo hactenus intellexit: tametsi no defuerint qui

quo aliquid dixisse viderentur, mentem ab eminentia nomen accepisse contenderent Sed missis nugis , nos veram nominis rationem, quam saepius indicauimus, repetamus, quo certius constet quaenam illa iit hominis sublimitas, quam orator noster nollet bel luinae naturae alligari. Ren idem quod duco est de dirigo. unci in amor, subtilii sinu omnium

513쪽

LIB Tiro. χα, omni u eorum quo omnia duciatur. Proprie enun dixit Maro: Illos ducit amor, ut in Iod dixi. Ab eodem in ii sit intui pro opinor, eo quod vulgus hominia a prima origine carnis mitti impuliu degenerates, sese fere sin mi opinionibus duci. Ab c ederiuatur inan pro viro, Imn. cuius proprium ossiciu est ut de se& cetera omnia ducat. Latinis M ino ab eode remansit. I im ad horno non aliunde nonae in vernaculo nostro sermone s ,rtiti ir sumsili enim, minio. quo homo designatur, ide est ac si dicas nun- sit 'ilid est duces s e ipsum. Solus enim homo G H -

inter omnia animalia sitae spontis est de liberi arbitris, voluntate ad nihil coacta sei psum ducens: qua in re totius moralis Philolbphiae standa meta consistunt,ut non male ah Aristotele docetur. Facessant igitur hinc illi impietatis magistri,qui dii quippiam peccatur, os

non homines perueniri, sed fata criminantur. Dum nomen ii sth audimus, Adamu nos audire putemus concionante immo ipsi am Spiritum sanctii ut vocabuli,ita huius sentetiae laudemus auctore. Vide quaesi, quam multorum insanictium hominum una vocula obturentur orasutus doctrina tam est antiqua quam antiquit est genus mortaliu de qua

Plato vere dicere potuisset, huc lucidi limsi nem primum a Deo ad homines venisse. Videmus itaque hominis ossicium propriu esse 5e peculiare ut seipsum duca e quo mox 'intelligitur,duo necessario in homine reperiri .alterii quod ducat alterum quod ducatur./' Quid igitur illud est quod ducitZIntelligentia nimirum Se idcirco haec pars hominis suprema est Se altillima Se proprie mensili vocata. Hinc factum, ut apud Latinos mens prominicii elatum eam hominis partem significet, ius ossiciu est, ut homine ducat ac dirigat. Dux igitur hominis mens esse debet.& nisi sit, homoni sch dici nullo modo potest. Quid aute in homine tale est, ut veluti pecus duci debeat Bruta enim animantia de iumenta proprie minantur, si commune loquendi consuetudine pro eo ac debemus equi velimus. Nempe ea pars, quae haud secus ac pecudes rationis cxpers est mi turbationibus de caeca libidine temere rapienda nisi agasone ibrtiatur. Intelligendi igitur vis hanc temerationis freno minare debet, si mentis oc nomen Se ossiciu bene velit tueri. Quia si non minet, sed se una rapi sinat,veluti Phaethon quida, simile se reddit domino seiuoru imperiis subiecto: ac deinde nisi sese ab hae

iniuria vindicet, de in libertate pristina asserat , perpetuis vinculis a seruis sitis detinetur. Scimus igitur nuc quod sit altu illud in homine, quod in oratione nostra doogvocatur de scimus non e coniectitris, non dfallacibus Philosi, phoria conclusiunculis, non e vulgi opinionibus ed ex ipsa Spiritus famuli doctrina, qua primus homo iam mine mens id contignauit; quo aeternae posteroru memoriae traderetur. Porro si hoc nomen Homo quo Latini utuntur ad oriagine voces,cerno item altu quidda dc excelsiim in hominis natura esle debere. Po- do noti indet enim,a quo vox Homo altum d excelsum animii ligniticat: tui in illo esse non potest, qui se sinit a iumento suo quod minari debet, superari, atque a rectae rationis via vcl rapi vel abduci. Restat nunc, ut c5giua aliqua imagine hanc hominis subliniitate oculis intuenda proponamus. Hac mis vitis

in re nisi nomenclatoris vestigiis haeretes P vocalia ipsius symbola imitemur, a recta hieroglyphicoriana ratione longe aberrabimus. Cum igitur is altus ii, siue hominis sublimitate in oculi nomine potissmum voluerit apparere, de omniis auribus osse ri. non recte secerimus, misi de oculu ad pincturae partes vocemus. Vel um quia oculus

514쪽

x Merinum. vetering

21s Hat nocLYpMICOR v Mnon semper eo sungitur ossicio a quo nomen habet, sic erit delineandus. ut hoc ipsum agat, a quo sermonis architectus eum voluit nuncupare. Pingendus ciso ad cia modum, ut astra intueatur:& non intueatur tantum, sed intueri se ostendat,ut menti materia suppeditet,& exordium , e quo ad altissimum cognoscendii queat peruenire. Id fecerimus si oculus non solum stellas spectet sed certa aliqua ratione metiatur: quo videli t cx caruinii alii lapius animaduersis certior fiat motuum de corum quae ex ipsis colliguntur. Hac enim via Aristotelem de alios Philosophos ad unius Dei cognitione videmus adspirassesi hac parte oculoru ductum secutos, ad excelsissimum pertigisse. Antiquissimum autem est te simplicissimu ad astrorum dimensionem comparatu instrumentum , quod longo baculo c6stat, cui breuis alter transuersus sic aptatus est, ut sursum deorsum volui ponit ad lineas e seruicirculi partibus sigillatim acceptas in longiore annotandas, cqui- Diri stellarum interualla per gradus de graduum minutias deprehendiatur. Virgilius radium vocavit; vel quia stellarum radios per hunc oculis excipimus, vel quia eodem modo semicirculo, dum fieret fuit inclusura quo radi j in rotarum orbibus continentur:

- itaque meatus

Describent radio, se surgentia sidera dicent. Et alibi:

Descripsit radio totum ι7ur gentibus orbem. Bene profecto orbem radio desicribi dixit eo quod locorii Sc latitudo de longitudo radio optime deprehendantur: quod sinon ex aliis,at saltem e nauiu in gubernatoribus discas, qui ad rectit in cursiim tenendum,frequenter radio uti coguntum quod dum faciunt nostrates se dicunt sagittam in cfum mittere, quod radius relatus ad portionem circuli quam metitur, sic se habeat, uti sagitta iii arcu constituta. Maiores igitur nostri arcus Sccbordae habita ratione radium significantissime Pil vocabant id est sagittam : atque hinc Pilot dici is est primarius gubemadi magister, o quod totu ipsius ossiciu radio de bolide fere absolueretur. Bolidem enim nomine Eoot quod plumbum significat intelligebat. Itali Hispani Galli communiter hac voce utuntur,sed quae vocis iit vel origo vel propria significatio nemo eoru explicabit; non magis sane quam cur ventorta nomina, quae magnetis pyxidi inscributur eas habeant,quibus utuntur naucleri nonacesaturas. Quando igitur radius antiqui sinu est de facillimum paratu instrumentu ad astrorum interualla dimeti da sic oculu pingemus, ut per hoc ipsum duas stellas intueatur,trasuerib bacillo rectos visonis radios dispescente,& duabus stellis utrimq. radios pb oculo progressos te minantibus,atque ita insertae ocii tu dextrum obliquum de limum, superne duas stellas littera habebit.radiis ab oculo ad stellas productis. Non male itaque Hebraeorum figura ipsi H gen litterae congruit. Apud Grecos Gamma minus ita pingitur,non paruo argu in ito, oli ira apud Graecos hanc litteram Gamma adspiratum suille, quo in principio non usi fuissent antiqui, ne semel ex imis praecordiis spiritu educto , sequentes litteras minus apte de commode pronuntiare pollent, ceu expectorando fatigati.

Q v A Me A M de huius litterae Penatura se indole non in aliis modo,de praesertim in Dermathena: ed in his etiam Hieroglyphicis commentariis tractaui,locus tamen hic ut cade repetantur postulat. Sermonis nostri opiscx cius usum sis notandis astrinxit, quae terrae quam maxime figerentur. Inde Plant quasi su-lant est quippiam ter committere vi crescat. Sed in Hermathena satis est cxem plotu na, e quibus de pronuntiationis proprietas nomenclatoris sententia perspici possit .Pt igitur Sc Plde olim pro pecude usu patum inuenimus,uti Latinum vocabulii Pecus declarat. Nos,quo discrime aliquod ecset interea quae spirat, interea quae non spirant Pe pro radicibus maxime vescis . e pro brutis animatibus ustirpamus: dc lenioris sermonis gratia, non raro digama simplex, cognata omnino littera. loco Pe dc D te supponimus: quod de antiquos fecisse arguincto est Vct crinia a nostro te a quo significatur alimentiae pecude uiae pecus .alendis hominibus destinatu. Succedit etiam nonnumquam alter u aigamma.quod Quintilianusseritiam litteram csse dixit, lux i. in sera exordiu tenet. Hinc Februa, cuius Becceselana dederunt interpretatione. Hoc digamma, iuxta propriam ipsius soni naturam, nos ad despuendii ii solemus ut patet dum si pronuntiamus: unde arbor illa cuius vetito fructu primi nostri patentes pecudes euaserunt, scid nominatur, ii ucsem Dona , quo fructus

515쪽

s et lati or generis nomine alecto intelligatur. Contrariu ipsi pe est ep ipsi se siue ori

pat: atque ita ex Pe A se longis,facit i ita de P Ii correpta. Quoniam vero Deus ita ho ii inccrc. rat, ut citius caelii intueretur,&cxco libro diuinae potestatis cognosceret insultaten, ad mirabilem atque eo spectaculo beatissimo perpetuo animustium pasceret: 7 . itata. nihil aeque contrarium naturae ipsius de Dei volutati accidere potui siet,quam si supernis sαι DUM neglectis atque contemptis, sese terrenis astixisset de irradicastet. Atqui tame hanc suim indole homo minimc sccutus, bclluam eam audiuit, qua nulla terrae magis fixa eskt. eo quod e summo caelo ad ima tartara sua ipsius culpa decidisset: atu. huius suasu illius arboris fructu comedit, qua nulla in orbe terrai si inuenitur, quae sese magis per multiplices radices,non e caudice modo, sed c ramis etia demissas terrae inligat, uti Indoscythica nostra ad oculum declararunt. Hinc igitur illud consecutis,ut homo de serpentis te ait, ris naturam aemulatus, sese non tantum terrae vcluti brutu animal astixerit .sed etiarii in eam depressiis altas egerit radices,& nomen ipsuspe gemina commeruerit caussa, hinc uti pecus in terram pronum: hinc uti planta terrae irradicata. Ex hoc tam miserabili, aut potius scedo de exsecrado ipsius facto non potuit non in maximam & perpetuam incumrere Dei iram, uti totus mutatus in contrariam naturam, quam ab ipsis Deo finiset creatus: quod ut ostenderetiar omnibus Adami posteris, vocabulum Plat pro illo coepit viii r- rari odio quod ex scelere sito apud Deum commeriti sunt. Plie enim siue per digamma D vel per alterii digamma set magnam inimicitiam & odium contra alique conceptu uti

in vernaculo nostro sermone designat. Iam quo sciretur quid ex hoc odio sit effectu, procellus duplex ex ipsi, Pl e id est, Pecudis nomine factus est: prior in Qui ad perpetuam iram a Deo propter scelus concepta alter in dolores. Nam si digamma V quod est in Derro odio, gemines: Ne existet, quo grauis dolor denotatur: unde me it interiectio dira uiti . minantis usurpatur a quo Latinis duplici digamma c.uctibus,Vae remansit Graecis Aαὶ, neutris causam significationis s)iύtibiis. Quo vero sciretur,quantus &quam diuturnus hic dolor futurus esset, voluit primus sernionis nostri auctor Spiritus saninus, ut pN achnaeae conuersionis vestigia ex a De in Gu veniretu qua voce significatur aerernum. Vide- cra Inus itaque,quo ex pecudis natura, ab Adamo sponte sibi surra ta, ventum sit malorum.

Verumenimuero diuina factum est benignitate, ut in homine pars diuinae imaginis, ad

quam fuerat creatus,conseruaretur: atque ita geminam naturam haberet .alteram diui

nam, de singulari si urimi opificis gratia: alteram de sua culpa serinam: quibus seret, ut perpetuit bellum intellinulti in ipso ardoret. Deus tamen clementia sua infinita homini concessit, ut pars diuina victoria semper potiretur, dummodo voluntas ei rnon deesset. Hi ne igitur rationi rectae, quae diuinae naturae soboles est Sc imago,imperium datum est raris. δ ηadc gubernandi potestas,qua pars belluli a cocrceatur, si ipsemet homo suo iure uti velit. Et inde homo mens ivt paullo ante dixi, id est et psium ducens vocatur. Homines enim ex se nihil habent praeter hoc quod dico, brutu:& idcirco dum dicimus iis id est,no mstrum, per conuertionem ic lanaeam intelligimus, nihil noli rum esse quod non sit o z id est prauum de malignit. Homo igitur parte sibi per diuinam clementiam relicta, contra ac merebatur,se d cli, prauam naturam S ferinam gubernat, atque veluti pecus de iumentum minat .dum potestate sibi concessa utendi non deest voluntas. Quod si pals haec imperatrix sese demittat, Se btutum quod ducere debet, s)quatur, Sc cum co conspiret ad ea amplectenda quae praua citis suggerit libido sese mancipi si facit merito belluae vinculis alligandii. Quana obre praeceptor Spiritu sanctum orat, ne sinat Canopum suum in hanc decidere foedissimam de abominandam seruitute. Et optime sane id Spiritum svictu rogat cuius vernaculia nobis nomen, uod cst Othiris inde factum est,quod cistis. Spiritus omnia in altu evellat, ut ichnaea couersio Gemonstrat ictim prorsa vox declarer,

ipsum evehere ad illud de quo solo dici potest ipsi in Est. Postquam modo satis oste sum quid Pe in nobis si,dc quantis malis & quam diuturnis dederit exordiu quam lite graui

de caussa Alphabetarius orator Spiritum sanctu moret ne discipulusuum belluae huius quam antea dixi domesticha esse serpentem, vinculis astringat non video aliud sit peresse quo sermone in re per se latitis patente quam ut hic sit persequenda longius extendam, nisi hoc umina, ut declaretur, qua figura hoc pecus nosti um sit depingendii. At in hac re p. visis. s. minii mi est dissicultatis, cum duo statim sese offerant limulacra: alteru quadrupedis, al-ι ictu hominis,c ut suum pronu terra versus demittentis. Prius Grae tu minus. ulu Pi:

posterius

516쪽

posterius Latinorum Pe oculis oderi. Magnu Pi Giaecori in aeuiataria ita , t iri. flos cheles interpretetur, quadrupedem bene referret, si linea suprema dextria vcrsus magis extenderetur N ad terram declinaret, quo collum 5 caput quadrupedis exprimere videretur. Alterum ipsoru Pi non aequi cruria, hominis ciligiem refert,caput ad genua demittetis.

Verum nobis illud Pe magis placet quod porcum refert, qui nobis Diritim dicitur, id

cst longe remotu, a notitia quae per iuri denodatur, Voculam paruam illam quidem, sed talem tamen ut nobis clare significet, totum scicia di desideriti homini a natura insitum, ad finem spectate debere:& idcirco ad Vnum a quo finis Unt ii uecti reiecta Taia, in ve naculo nobis ici mone nominatur. Quoniam vero Porcus i quod nomen a Urelim siue Dartim derivatur longissime a notitia creatoris sin disiced ii,& peti tuo in coeno volui tur, prouerbiu apud nos exstitit, quo homines erga Deum de cos a quibus beneficia a y ceperunt,ingratos notamus, liccccs, Porcos esse qui glandes avide deuorant,& arborem glandifera nec suspiciunt nec honorant; immo contra pro beneficio malc ictu reponiit,

dum radices citas sodiendo denudant. Iam homines ventri deditos,& in vitiorum sordibus semper iaccntes, non nostrates modo sed ceterae etiam nationes porcos Vocare consueuerunt. Sicuti ergo ex eo Porcus apud nos nomen habet ,quod longissime a notitia remotus, quae sola nos Deo & summo bono coniungi quod ichnaea voculae timc siue

ito demonstrat, ita eius figura optimc in Pe quadrabit, quando Pe id proprie significat

quod terrae maxime defixum est: quo in genere non radices tantium, sed pecudes etiam habentur. Hebrai nan cx Ue i ccc rut, pro quouis iumcnto;qua in voce si ad Ut-man al- lusu in dicamus nihil absilrdi mihi dixi se videbimur: eo quod quoties pecus cernimus, toties admonemur, nos in bellu inam naturam culpa parcium nostroru delapsos esse Midcirco Dei lioties de vitae beatae exsules remansisse. Non possum comittere quin adda . cacodaemone siue draconem cuius suasu at a. impostura brutam naturam allum simus, x. h. is u. Behemoth vocari : qua de voce sic doctores scribunt, ut formulam xiii meri pluralis in ea Mai vom serii. tiam csse dicant. Nobis non displicebit citis sententia qui hoc nomine pecudum M' , A, T inimicitiae caput denotari asseret, quasi nostro sormone U Irot diceretur. Inter cetera quae de Behemoth iii Iob scributur,cst & illud quo Deus iubet emento bui, nee et traa rils vi. Hic non sat scio quid mandetur: id prosccio video interpretationem Diniarisue x et mi vi superiores Germani diceret, in icati. ii hostilitatis monitione in B hema declarat. Porro cum Behemoth dicitur rex iuper uniuersos illi os superbiae an non caput corum quos deus odit expressium videmus, de non aliud dici quam Uclitar lici siue et milhat. id est pecudum de inimicitiae caput i idem dicitur I coeathan, nobis eu lignificans qui dux elide caput inuidiae contra vitam conceptae. Danctam ut gallu gallinaceiiligi scat ex eo quod ad opus situm strennue aggrciliendu homino incitet ita transse tur ad eum qui princeps in quovis genere habct ur. cite latitan igitur ad verbii denotatili uidis co ra vita principe & incitatore. Drac' enim vita nobis in Paradiso inuidit, di in nobis verae vitae odiu platauit. Qia itiesci go vel Lcucauia vel Behemoth audiemus. mc- mores simus belli iuxta Dei praeceptu, Ic belluanam nostra natura vincere conemur. Hic

ide de quo asimus hostis Belial dicitur vulgata Hobraeis pro nutiatione eit --li eat nunc: ut adus esset, id est bellum i Populi dein iς quado, 3 aiic pserri litterae νlonus postulat

517쪽

LIBER XV.

O s r senatium secundum absolutum , quo iter ad priorem in hac

corrupta vita paratur, quia nimirum cathariin siue purgationem contineat; non illain quidem Pythagoricam , sed Christianam . ad secundum binarium vcnitur. Et quemadmodum secundus senarius vitam exponit cathatticam , citra quam ad priorem senarium non

patet aditus: ita secudus binarius catharticus est, hominem purgans ad ambrosiam illam sincero animo perfruendam, quam prior binarius exponit. Quod autem luc binarius salutationi applicatur.id fit profecto artificisis sime, quando post duas diuersas salutationes, aequum fuit uc tertia & vltima nonnihil esset latior, amplior & explicatior. Amplificationem autem binaris propriam esse ipsius vernaculum nomen nobis ostendit. Adde quod ut secundus senatius & secundus binatius ad priores viam si ruunt: ita haec postrema Spiritus sancti nomenclatura ad illud iter parat quod prima designabat: de praeterea secundam latius exponit at l. declarat. Neque enim reuelatio diuini vultus nobis contingere potest, nisi prius ab omnibus malissimus liberati. Quid vero Eainti secundum nomen significet, tertio nomine Cua-as declaratnt: atque ita gemina ratione binarius hic congruus est tertia compellationi, semel, ut secunilam latius exponensi iterum, ut viam aperiens & amplam reddens ad id quod prima compellatio denotabat. Accurate igitur obseruandum eundem hic ordine seruari qui in oratione Dominica: cuius prior pars ad sempiternum beatae vitae alimen- tum adscendit, ac deinde catharticam vitam exponit, qua ad illa quae priore significantur, peruenitur. Nunc igitur ad duarum vocum expositioncm veniamus, quarum co-plexione tertium Spiritum sinctum compellat ;& id quidem non minus quam antea fausto ac felice omine: quia ipsa per te compellatio copiosae precationis instar est. Nam si, quod modo rogatum est, ne sublunior hominis pars bellu inae alligetur, non male

congruit illi quod in oratione Dominica dicimus, Ne nos inducas in tentationem; pros

cto hoc epitheton quo Spiritus sanctus hic honoratur, ad amussim respondet illi quod in eadem oratione Domini nostri Iesii Christi verbis concepta quotidie iteramus, Sed obera nos a malo. Quid enim aliud est malorum depulsor, flatum nostrum in libertatem vindiciis suis assercns, quam si diceremus , Libera nos ab omni genere malorum Vertim quo dictio qua id exprimitur, intelligatur, quae duarum litterarum nominibus constat. primum vis huius litterae quae duplex est, examinanda. Hebraei confusionis suae Babylonicae tenebris inuoluti, nihil certi hic sibi constituere possunt. Santes Pagninus eam Sadi vocat. Qui Bibliis O mi lucentibus imprimendis praesuerunt, Sadicli nomi d. nant. Alius Sadic in Germania scripsit. Abrah.im de Balmis qui prolixam Grammaticam Heb: aeo sermone scripsit. Crade eam litteris Latinis exprimcndam esse Danielem 'vombergum Vecetiis docuit. Sed valeant hi terique omnes Rabbini qui nulla certa via & ratione litterarum pronunciationein vel distinxerunt vel distinguere potuissent: quando videmus in ipsis etiam Hebraeorun, vocibus aliquando fieri consulionem. Nos

igitur quod in postsim fecimus, quod illi Ham ei scrunt, hic quoque faciemus e sed quia

illic nobis ipsi nimia prolixitate si onaachum mouimus, in hac littera paucis exemplis erimus contenti: de quibus tamen certo constare queat de vera huius litterae potestate. Primum igitur aliquot voces ad sciemus in quibus pro Samechi & Taia gemino sitio so--liturano collocatur. rs tam clara nobis & vittata vox est, ut in ea nihil possit dubitationis te t ' linqui. Hanc Hebraei vertunt festinare dc instanter urgere , Sc alio modo rut scribunt. Quod autem nostratis haec vox sit originis, conuersionis sormula qua ad contrarii ligni. Discationem transit declarat. I ast enim sellino est & accelero. ota vcio contrarium

quo Latini Sto habent.& Graeci ςαω de inde formata. Nec mireris in sta adspirationem deesse aliae inlust auditur. Id enim fit quo celeritas spiritu incitetur, quo in stando nihil φ . opus est; nec alioquin omnes adspirationem exprimunt. Ecclesiastici decimo, ubi l

v v gitur,

518쪽

ses.

Iari pro sa

. i.

gitur, a rei forit foueam, incidet in eam, vocabulum est 3 non sere alibi reperiendum,

sed misere per metalliolim corruptum. Latini stagnum dixeriat, iter nobis ad originem ostendentes Blairil enim idem est quod aquas coerceo dc includo, a sta de ana, ceu db c s angustam iis dari stationem. ron non satis clara: cli apud Hebraeos notationis. D. Hieronymus sortem transtulit decimo, duodecimo de vicesimo primo capite Priverbiorum. Nobis nihil apertius, quam si trili sortem notare ; tametsi situ potius citra spiritum dicamus. Admonere hic debeo. pro eodem P et apud cos dici. ut in i octii ai notaui; ubi videas vocem versam, de ν pro ri positum, de lod pro Vau mirabili confiis ne i nobis tamen utili ad litterarum assinitatem de veram pronunciationem deprchon dendam. Quonia veto robur & firmitas ciuitatis est in moenibus de propugnaculis r retiam pro muris opidorum usurpatur. Sic Danielis nono, A Edictabitur platea i. Nos strici dicimus pro munimento & propugnaculo, o quouis loco firmo atq. munito. Porro quia auro nihil sortius vel ad se seruandum vel ad aha delendenda pro auro positum inuenitur. 3c id non uno , sed pluribus locis. Apud Danielem, T ' pro lumbis positum dicunt co quod nimirum in dorso maximum corporas robur cit. Et compa es renum ei tu sol uuantur. Mihi magis arrideret si verictetur, Et compages fortitudinis siue roboris soluebantur. Θtait enim robur. Vnde Starcha crus nomen proprium apud Nori vegos. Nescio qua catachreis factum sit, ut i pro vinacco ponant :cium Che si tu siue sterstim, quod idem est cerasi non vitae os designet, ria premere vertunt. Θnim nobis & stis est idem. lisod firmum reddo: de stis firmi ter adverbiis na: unde Graecis ς φω. ara constituere, crigere, verificare interpretantur: nos visu dicimus de visi pro stino de confirmo. lignum: nobis stot baculus, de stit exiguum ligni frustum . ni tegmen vel plaustrum coopertum : nobis stob siue si os quemvis locum significat in quo tegimur de calemus: unde non male ad coopertas lecticas translatum. v pro sencstra, Nun de Vau abiecit, quo inanem litteram He reciperet: vriistix enim dicimus, a quo senestra. nru serdes: nos sti: f. pax angustare dc coarctare vertunt: nos stit pro sui co dicimus. ' oppugnare: nos isti irin dicimus. Eadem voce utuntur pro angustiare dc tribulare,ut eoruint ei pretes loquutur: nobis sto; eli turbare Sc inquietare. Ponitur etiam pro forti in qua significatione vox versa arriri omissa littera Clitet, ' v pronuntio siue legato: nos dici mus sua pro mitto: significat de collum: nobis stiri pro iugulo. rat pro titulo vel tumulo: quae vox nobis sic m. nor tegere, cooperire: nostratibus flos cst tegere te abscondere. v retina est, vox versa a noli ra theris. Habent Hebraei vocem D. , quae quid signiscet, certo asserere nequeunt. Est usus eius Prouerbiorum undecimo, ubi quia superbiae videt ut opponi. humilem verterunt. At Michaeae capite sexto sollicitum reddunt, nee pluribus locis inuenitur. Nos neglectis puti,nis, uti fieri debet. strina agnoscimus, quo strennuus de diligens donotatur: Latini vocem retinent ultima littera reiecta: Hebraei Res cxtruserunt. In Prouerbiis igitur monemur, ne nos lic geramus, ut superbia quadam aliis libum auferamus, sed ut strennui simus in omnibus. Hoc enim sapientis esse. ut diligentia noltra rem augeamus, non iniuria aliorum. Quod si humilitatem hic legas . sententia cla ruatur , nec quicquam facit ad propositam de Iullitia quaestionem. Non male igitur sisllicitum apud Michaeam interpretantur. Eandem litteram pro Taud Sanacchi renut in , pro rupe, quam nos Aota vocamus. veru tu hoc tam rarum est, ut eius parua ratio aut nulla potius habenda sit, cium una hirundo non faciat ver . Nec nunc enumerare placet vocabula in quibus contra omnem ructam rationem prosimplici Samecht collocatur, quae sunt quam plurima Iccrtissimum nobis prabentia argi mentum, non a Grammaticis tantum litterarum factam esse cosutionem, sed eam una

cum ipsa lingua inolevisse. Quis enim non videt, in ridi, quo prospere agere dcnot tur. hanc litteram pro Samecht positam csse: quando nihil certius, quam hoc verbum a salit Ist veniic rde in plurali numero tu . a nostro sibi pro latere dctauari , cuiuis perspicuum: ubi rursus pro simplici S locatur. Est cum pro duplici Samcciit ponitur. Macnim idem est quod nobis tos . quo ligniscatur liberare. eripe te licet suspicer Nun superfluum esse, dc verbum fieri a tertia persona tost, id est. liberat Eodem verbo viiii tur pro spoliate 3c diripere, sed in ea lignificatione fit a nostro fultii. quod est furari Quid multis 'germanus de primus huius litterae sonus Sanacchi dc Taia coniungit, velatis liquet ex iis quae adduxi vocabulis; quibus multa addere potuissem, si vel opus vel visum

519쪽

visum nobis suisset. Succurrit tamen in praesenti. a vocabulum quod Rabbi nos x alios egregie torsit. Quid en mi apud Danielem csset, plurimi dubitatunt. Mihi illotu

placet sententia qui architriclinum interpretatur. smalitier enim siue inal stur eum ligni. rnai utis atqui co uiuium gubernat , quasi Graece lympoliaresium diceres. Est & altera vox in Esdran aeo. quam uti proprium nomen interpretantur Milii ossici: nomen videtur e prisca lingua Magorum retentum, perinde atque sualdire. Est autem 'vaci: timbis diat obtilicr. id est, ilicsauri gubernator: quod Graeco interpreti videtur suboli uisse. teaibi sita. ui 1alabar Titesaurophylacena dixit. Multa enim ossi oru nomina e Persia in Clial aeam venerunt i inter quae Sc illud est in Esther rut, quod Satrapas verterunt. Nobis Dorida tur lacuarii, id est, si premi equitum peditum l. ductores. Dei enim nobis ram.& bciid turmas & cohortes significat. Item de alterii a que Hebraeis & Clialda is igni tu G.nd.

anmri quod veredarios celeres optime versum videmus. Nos enim holhπ-rtii su- rim.

piemi veredarium vocaremus. id est. veredarium Regis Quod si dicas, Ibo luNdtr mi irii si ident di xcris quod sit premunt cursbrihostich. Nosciunt item ad quam radicem P I referre debeant .quo interpres denotatur: nobis nitit idem significat quod occulta mitti aperit atque declarat; quod proprium intcrpretis ossi ium cst. volentem me ad ea quae inlbint progredi cet ver b d , quo detinere lignificatur detinuit, pollulans, vile quoque priniae linguae applicarem. id quia fici lc fuit , non potui negare. ncia stat onim proco quod est iter differre vel tollere apertissimi ina nobis est: ubi Hooghen pio Cap positu videmus r 2 finem de terminum significat. NO, statim dicimus dum ccisale quippiani trulit

facimus : unde reia stat cit facere ut iter cosscti qua loquendi sormula nihil nobis stea citis. quentius. Sed quando haec vox nos cst dcmorata, priusquam littera huius examen relinquamus. vctu, quaedam Latinorum commemoranda consuctudo Silites de Silotum

pro litibus de toto dicebant, huius litterae accessione in principio facta , qua quid sibi δ' '

quaeli uerint, non intelligo Sua uita,ccite soni spectata non videtur. Qi ain iis autemhalui si vocum Quintilianus, non aliarum, faciat mentioncm ; in pluribus tamcnoaudem ipsis ibisse liribliginem coniecto. Quid i Succurrit de Graeca vox in qua iJem cst

Babylonismus. E Naa cnim quo ventriculum notamus fecerunt Stomachum ; qua mag. voce Latini quoque utuntur, iccersito nimirum ad principium hoc duplici elemento. auri .ero magis mireris Latinos, alibi huius duplicis soni tam fuerunt impatientes , ut dia -- alterain consonam iui nomiserint; uti in Silco,a sui. de Tacco astat tiri annotaui in quo

mi altero Tati, in altero Sigma reiectum. Eodem modo e stroiit nostrati, quod cit ar- : ''

boribus capita amputare. Trunco secerunt: ubi Hebraei duplicem quidem litteram te. Otroue. tinuetunt, velum bellam interim litterarum transpositionem excogitarunt. E strent λ enim -υ socerunt, quod est decurtare: qua in voce Nun repulsum, ne consonantii: naternarium impcdirct. Nunc itaque harum quas commemoratiimus vocum originibus edocti. citra omnem epochen, citra Omnem ampliationem dicinatis, proprium de ger- zia. m.

manum huius litterae sonum cssc eum quem sana iit praecedens de Tau subsequens reddunt di de liqua lo aliter apud Hebraeos usurpetur, id tribuendum esse Babylonismo. Quid enim ablui dius. quam duplicem hanc litteram pro Samechi , vel pro Xain, vulpto Scin collocare is quibus in litterari m enumeratione Omnino discrcta est ρ Nomen rid.

ergo eius apud nos stabis crit vel stata in quo intrum non cli, ab Hebraeis, significationis destructurae orationis ignaris, litteram postremam fuisse rei Mam. Hoc iam concluso de definito. clarum est quid stladis qua af tibi velit Nemini enim dubium, stat de tabe tiat. apud nos pro statu poni: vnde genititius stMo dc stabis CG plectunur autem hoc nomine omncs vitae nostrae rationes.siue cae ad corpus, siue ad animum. siue ad res externa, fori anasque spectent. Quamobrem dum Spiti tum sanctum dicimus totius rorum iaci. strati in status mala auserie, omnia summatina complectimur praesidia, quibus quouis modo opus est ad ea amolienda, quae vel domi, vel foris incommodi quippiam molestiaeque adferre possint. Sive igitur Alexicacon , siue totius rerum nostrarum ona. Al motinium status vindicem, siue stades qua-af dicas, idem denotaris: bc co quidem magis mihi placet Horatius, quod Alexi con Vindicem interpretetur: quando is proprie vindex est qui nos ab omni malorum seruitute li rat. Quam igitur late patet illa orationis Christi verbis conceptae pars: Libera nos a malo, tam late te hoc Spiritus sancti attributum extendit. Nec te offundac quod idem epitheton Patri de Filio tribui consue- v v x uerit.

520쪽

uerit. Nm enim personae in diuinis attributis distinguuntur sed habendi ea quae habere dicuntur, modo. Liberat nos pater. ut a si ipsi, liberandi habens potestatem ; liberae

Filius. via a Patie potestatem accipiens , liberat Spiritus sanctus , ut proccdens ab utroque Sc ab utroque habens vindiciarum potestatent. Fit enim totius bonitatis diuinaec stulto per Spiritum sanctimi veri issimum & solum Dei Amorem cocilentialem,oe Patii de Filio aequalem, cuius ab utroque procciliis rationem de voluntatis natura, quoad cius capius iuri humanus , considerata: has , cum ilhJ genesis intelligentiae comparetur. Conuchienti sine autem orator noller hoc epitheto usus cst in totius orationis con ciuilone: co quod ante docuisset, quo in statu res humanae essent, quamque miserabili seruitute dcprimenda . nisi diuino auxilio contra utrumque serpentem iuuarentur. Admirabile cli ubique artificium i& tale prosecto , ut frustia in pari breuitate id imitari studerent quotquot usquam gentium s. se indiccndi arte exercuerunt. Quanaobicinnoc nos hic prolixiores erimus in iis quae infinita forent persequendis , satis habentes. corum amplitudinem indicasse s vocis dedisse interpretationem . Ceterum quod ad picturam attinct,hic solliciti esse non debemus . cum duplex liaec littera per duas simplices coniunctas volucrit pingi. Ne

que enim una effigie palua, qualis liti ras dccci, totum rcium humanarum statum exprimere forte possis : quo fit, ut commodissimum promtissimum t. t Uciit, ut duabus littet artini spuris coniunctis notarctur. Hebraei hoc loco laudadi. quod iacn longe a vora pictura inccdant.

Nam si Sam iit delinces, & Tati ii iii dorsb dextroiliam imponas , ipsoru figuram quadam icnus cxpresseris. Latini S de T conii ingunt lineis superna parte .l

iunctis. Sed quid ago Z O me crassum Acstupidum i duam serenae diuina Alpii abctaria magistri tollertia sesellerat. Quid Eg6ne in tanta picturae simplicitate sua:

duoium clementorum fguras duia taxat colligaret, quicqua ulterius arcani latere si is picarer Atat, hoc illud cli: Simplicitatis specie facillime decipimur. Velum debuissem recolere ac ruminare, quae natura esset literogluplaicorum dc face

dotalium tesibrarum ι quippe qui earum in hoe Alphabet alio explicatu interpretationem professiis essem. Sed quid pr deli negligetiam supinam criminari tS tius sit paria facere nouo studio de diligentia. Dixi statum rerum humanarum breui aliqua figura oculis fortasse subiici non polle, de idcirco commodissi nitim fuisse, ut haec littera ab illis clementis c quibus coni latet, imaginem tibi mutuaretur. Nunc cano palinodiam , licet qui sorte dicet , nihil assirinet. Nulla figura in toto terrarum orbe vel 1 sumimo pictore inueniri excogitari a possit. quo status rerum humanarum clarius veriusque depingatur, quam si figulam ipsius Samech t. tuae serpentem repraesentat, ad sinistram, dc Taia ad dextram proponas intuendam. Quid enim aliud tortuosiis draco homini ad spectandum propositus signiscat quam perpetuum bellum,ium domi ilitra ciuitatis humanae viscera. tum fori, g rendum Quod enim certius belli signum, quam hostis praesciuis spectaculuna Hanc picturam Maro cxpressit siccanens:

Primus ab a vero conclamat mole Carcus:

duta globus , o coci, caligine voluitur atra' Ferte

SEARCH

MENU NAVIGATION