장음표시 사용
511쪽
diante nempe mutuatam liberalitate , aliquiae lariaret, non esset usura. Illa autem secundaria intentio dignoscitur ea dispositione mu-.tuantis, qui ita est affectus, ut etiamsi naen ere-ἐὸγet sibi aliquiέ dari supra sortem , adsuc δώ-
Dicitur 6. M- muttit: quia si, aliquid alio is / sto titulo exigatur,. non est usura., sed indem-nietatio a.
Quaeres 4. Euorvlexi sit, usuro μRήρ. Dividitur L. in realem & mentalem Usura realis, est ea, quae percipitur ex Cian tractui mutui cum Pactinexplicito,. Vel. i inplicisho aliquid supra sortem. accipiendi. . Quando, pactum est Nicidum , . dicitur usura aperta seu, formatis . Quando, est implicitum ut cum, quis vendit supra, pretium, summum, ob . dilam tam solutionem , dicitur usura. palliata , seu ,. implicita , quia mauum licet sub alio.. con-
Usura. mentalis , in ea , quae intenditur a mutuante, sed inpactum non . deduciture quod fi recipiatur a mutuante, debet restitui , quia , recepta est sinet dubio-- Dividitur x. In usuram. δε eis, quae Percipi-tur ex pecunia. data . Et Muram: Uura. , . quae percipitur ex lucro usurario. Hanc reci ne ,: ex quovis titulo, sive lucri cessantis, sive damni emergentis , . Prohibitum est,. lib. 28. Cod. de usuris.
Quaeres s. Quo jura usura sin mohibita ρRωρ. Est prohibita, I. Iure naturali , quia, Usurarius. Vendit mutuatario. quodi suum. noni est, nempe usum iuris . rei mutuo datae, qui, cum in rebus contumptibilibus. non distinguarime a dominio ipsius rei, Pertinet aes mutuδ tutum, qui, est. Dominu Dei mutuatae . . /
512쪽
q. Cafareo ,. ex DL Augustino Epist. adlMareellia vindiaeam de usuris, inquit, iam ipsa emos ct Iudicra κώdi jubena, ut mater
p. Iurin Gallieo , ex variis constitutionibus. Regum Franciae, inter quas unicam refero, Henrici HI. in. comatiis, Blesensibus : Disandona λ utrar personnes de quaeiquae qua Ite- Ο conditiamen elles fient, inquit E exocem usure ,, ρην
Ergo. nec fex , aut, consuetus, Antiaε , vel meondisio miorix potest usuram reddere licitam mquia est intrinsece mala, Edi ae Deo indistincte
Ergo nihil potest recipi. sipra sortem, nec .
promer curentiam pecunia p. ne , propiner obligario m non repetendi fortem ante certum rempus. C, propter intionem pemnia prasentis quai datur' pro meunta absente qua e red enda ρ:nec , proprer laborem in numeranda pecunia nec , νοσερο periculum commune or ordinarium quia: illa omnia sunt mutuo intrinseca .
item- nihil recipi potest ultra sortem, pro Ummaei mutuaeAt,. quia Pertineti assi mutuatarium Nec pro utilitare quam mutuatarius yereistic exmum ρὐ quia non proVenit ex pecunia, ted ex industria. mutuataritu ergo. ad mutuatarium per tinet.
513쪽
Q i , Compendium nihil recipit vi mutui, sed J: iste suam indefi
tutatem exigit . . . . adi iustitiam horum titu Drum requiritur: I. Ut mutuum sit Vera Cauri damni emergentis , aut lucri cessantis ex mutuo: a. Ut mutuatatius. moneatur de damnoe emergente aut lucro Cessante , aliaS non consentiret in illarum compensationem . 3. Uzauctuarium non sit maius. damno. Orto ex mutuo , aut lucro sperato , deductis. expensis faciendis.& periculis. incurrendis. . q. Ut mu mans non exigat compensationem lucri, Cesiantis statim mutuo. dato: nec cogat mutuatarium
ad aliquid solvendum pro damno, probabiliter eventuro , si velit se obligare ad solvendum totum damnum quod reipsa contigerit, sic enim indemnuationem , ad quam. solam tenetur
praeitat . . Quaeres 7. inrum liceat mur m petere, vel
aeripere sub usuris p Respond. Non licet petere is quia, nullo modo licet aliquem inducere ad' peccandum . Licet tamen in gravit necessitate propria vel aliena accipere ab eo qui usuras exercet, . ait D: Thom. . quast. 78. are. q. si aliter haberi nequit , quicgravis necessitas. est iustae causa non impedier di peccatum alienum .
Quaeres 8.. Verum heredes usurariorum renean
trir restituere in solidum ρReis. Quilibet' tenetur tantummodo pro, sua parte iuxta vires. haereditatis rationi: enim Coninsentaneum est, i ut qui tantummodo in parte' Commodum percipit onus, quoque in Parce:
514쪽
Reis. Duplex , cum , & Naie . Cambium: siccum, . est. mutuum3 nominet ambii. Velatum,. ut cum datur pecunia, recipienda, . non eo loco quo fingitur,. sed eo quo da tur, licet alio tempore v. gr. . Titius lucri cupidus. , negat Lugduni mutuum Maevio citii. Recunia. indiget, sed offert cambium ea , lege, uta illam; cum lucro. recipiat Parisiis , quam vi S. sciat reddendam Lugduni poli temporis4apsum
Hoc cambium, est. Verum, mutuum' nomine'
ambit Velatum , in quo lucrum non exigitur nisi pro carent . pecunia ad , Certum te Pus& pro solutionis dilatione , quod est, usura εrium, M ideo a Pio, V. reprobatum Bulla, o
Cambium: realia, est. illud , . in quo revera pe cunia praesens cum praesente , Vel Praesens cum, distante permutaturis. Duplex est, manuale, nem Ee, &' Iocale.. Manuale , seu , minutum ,- est de manu ad manum permutatio; pecuniarum diversae rationis , v. g. . aureae . Cumi argentea, . minoris cum
majore, &C. Lociae, seu, per litteras est permutatio . Pe- cuniar p sentis cum, distanti, V. gr. cum cam Asarius campsori pecuniami numerat Nanceii ut recipiat a Campire litteraS- Cambii, quarum: cipe eandem summam recipiat Parisiis. QuaereS , 3Vtrum cambrum , reale sit licitum AER p. . Est ' licitum, modo lucrum sit modera tum,. & secundum leges aut consuetudiuem lo- Corum , . Vel communem peritorum aestimatio Dem. Lucrnm enim i mn percipitur ratione pe- Cuniae , sed. ratione impensarum & laboris 'in conquirendis, coacervandis, & custodiendis ova xii ς:*eciebus monetarum , in cambio, manua-iu:. ω ini cambio locali, ratione oneris quoli
515쪽
sampsor suscipit proprio periculo monetas tramsferendi in eum locum , ubi Campsarius his indiget ; quae Omnia sunt pretio aestimabilia V. De Censibos, seu, reiatibus annuis. Quaeres r. Quid fle em syRUA E si , contractus, quo emitur ius percia
ρι endi pensionem snnuam ex re , perfnave alieaea frugifera ρQuaeres 2. Quoeuplex sie eensis Reis. Duplex , reservativus & consignativus. Census refereativus, est ille quo quis alteri transfert rei suae dominium plenum , retent 1ibi jure pensionem aliquam percipiendi . De Iicitate huius contractus nemo dubitat. Census eo gna/ivus, est Ille quo quis super bonis , personave sua consignat alteri pensi nem annuam, sive in fructibus, sive in pecumia. Si fundetur super re fiuctifera , dicitur, realiae. Si mper persona , dicitur, personalis psi super re & persona simul, dicitur, mixtus,
ω ideo, licet res pereat , Perma semper m-net obligata. Quaeres 3. Quoinodo rividatur emfus eonsigna- eivus PR pML Dividitur in temporalam , & Pem .petuum, Temporalis , est ille Dr expirat aliquo tem-Pore, vel Certo, U. g. a.. annorum 3 vel in geris , V. g. ad vitam hominis, & dicitur, v
Perpetuus , est ille qui per se semper durat . estque vel redimibilis vel irredimibilis.
516쪽
de nrtutibus, cto. q7 piendam: quod ius , utpote pretio aestimabile,
potest emi. QuaereS s. Vtrum censis consio rivur perfo-n lis si licitus in assism. Nam, licitum est operam. & industriam alterius conducere; ereo & emere jus ad fructus inde sperat . Obicies : Pitas V. Bulla, , eum onus, statuitee um- eonsitui nullo modo posse, nisi in γε -- mobili ,. atiae qua pro immobili habeatur ex fis natura fructifera; ergo, S c. Resp. nego eo eq. Quia Pius V. in dicta Butatae non explicat ius naturali aut divinum, qu sineti ius humanum ergo non obligat nifieos , apud quos est recepta ; porro non est recepta in Gallia , Germania , Hispania, Lotharingia, Relgio, &c.. TLeS- 6.. Utrum census nedimibiliae sit licitos pRUρ. Redimibilis ad nutum vendisoris , est licit . , quia venditio fieri potest cum p. cho retrovendendi. Egontra redimi bilis ad nu- eum emptoris , Est usuratius nam; qui dat Pecuuiam cum pacto eam recipiendi cum I Cro, , Proprie non emit , sed mutuat ad usti
Qiaeres emisius temporalis sit utiens p fpond. Si sit ad tempus determinatum , est usurari ux, quia nihil aliud est quam mutuum eum lucro , sedi ad temPus indererminarum , est licitus , quia aequalis est sors vendentis. ω
ResonL. Quinque. r. Ut sit pistum pretium iuxta laxam Principis. , vel , si desit , iuxti Eommunem Prudeutum aestimationem . a. inlles. x suPer qua constituitur census, sit in libem meu
517쪽
Compendiumra dispositione vendentis. 3. Ut res sit ita fiuctifera, ut jus ad fruetiis, quod emitur , adae
quet pretium datum .. q. Ut cesset census obligatio vel in toto, vel in parte, dum res, sur .Pm quam CensuS pure realis. Constitutus est, in voto , Vel in parte Peri id aut si erili& evasit s. Ut in censu non apponatur poena commisse , quia poenae est exhorbitans . 6. Additur in Gallia, nempe, ut Venditor Possit perpetuo censum redimere,. refundenda emptori pecuniam
g. H. De tontractu societatis ..
Quaeres et.. Quid sit scietas λ. Re .. Est duorum , vel plurium, conventio contribuendi aliquid ad commune lucrum &
damnum secundum proportionem rerum Contributarum Qua res 2... Quanam requirantur conditiones
au yustitiam scietatis p R p. Qtlatuor τ 2. Ut negotiatio sic licita iam. Ut Pecunia Vere .& realiter ponatur ad aliquam negotiationem , quae nata est ferre fructum ,. alias esset simplex mutuum Q 3. Ud lucrum& damnum sociis sint communia, Pro rata Par te quam quilibet in societatem contulitia 4. Ut ' pecuniae Collata subraceat periculo conserentis , , ipsi peritura , si eam perire Contingat. QuaereS 3. Irum contractus . triplex sit lis rus seu, emtractus: quo pecuniam in focietatem conferens, paciscitur cum aleero: sicia, ut , quid- suid. contigerit L sibi forsr sua integra reddatur , cum cerro lucro, sed minore, eo quod probabiliter sperare poruisset Reis. Est usurarius ,, ω ut talis damnatus a Sixtoe V. Bulla , detestabilis . Ed a, facultate Pa-aesensi, annia 166 . Ratio est,. quia contractu&
518쪽
societatis cui accedit. assecuratio sortis , de struitur, degeneratique in mutuum, cum Pecunia sic assecurata, transeat. i:ὶ dominium. allecurantis, qui de ea pro libitu disponere potest; certum est autem nullumlucrum. reportari pose se eXL mutuo I ergo. Ubicias : Licite cum diversis parsonis fiunt tres contractus; ergo & cum eadem . Resp. nego conseq. Disparitas est,. quod socie-.tas vi trium, contractuum , degeneret in m tuum , . quando fit. cum, eadem, Persona non autem quando. fit. cum diversa. QuaereS q. . Verum contractui societatis possie addi contraetus emptionis lucri incerti- majoris
Rei . . m. . Quia spes lucres est pretio . aestimabilis; erg, potest. Vendi. Modo tamen capitale non allecuretur a socio, nam, est de eia sentia societatis, ut conferenS Pecuniam , . Vel aliaS. res, in. societatem rei a se . collatae subead periculum; nam . per illud solum onus, res d2
se sterilis , potest esse fructifera , up Probat
De injuria ct restitutione in genere. . Qiiaeres 1. . Vid sis injuria R E Respond. Est, . voluntaria furiar lieni violiatio. absque carina legitima. Hinc non committit injuriam qui a furibundo aufert gla
dium. Quaeres. a.. Quid sit re itutio pR p. Est, aetus justitia commutativa quo res alterius. redditur, aut damnum ei illarum. repa-
519쪽
ς 6 Compendium Resp. Necessaria est in rct vel in voto ; 3us
enim naturale vetat ne res aliena detineatur , invito rationabiliter domino : Quod stibi sistrinan vis, alteri ne feceris . Unde D. Augustin. 's. sq. ad Macedonium, ait : Non dimittitur' peccatum, nisi restituatur ablatum p sed, ut diaxi, cum restitui potest . Cum enim quis restituere non potest , lassicit ad salutem , ut sincerum habeat propositum restituendi: cum poterit : quare dixi, in re, vel in voro . Quaeres A. Verum praceptum restitutionis sis
Urmativum , aut uegativum PRUρ. Est primario nega ivum, & secundario
assirmativum: primario enim prohibet ne retineatur alienum, & ex consequenti iubet ut restituatur. Quaeres s. Quot sine radices resilautionis PRUρ. Sunt tres , nempe, iniusta acceptio ,
iniusta dententio, & iniusta damnificatio .
Quaeres Q Ex qua culpa nascatur obligatio situtionis 'Respond. Ex omni & sola culpa theologica ;quia obligatio restitutionis nascitur ex iniuria formali; atqui omnis & sola culpa theologica, est iniuria formalis ; ergo, &c. Porro qui ex culpa veniali grave damnum intulit , non tenetur illud reparare ex toto , sed lassicit, fiillius partem resarciat pro quantitate CulPar .s iudicio viri prudentiS. Quaeres 7. Quor fine cireumstantiab ρsDurionis e Resp. Sunt novem , hoc disticho comprωhensae: Quis , quid restituat, quantum, cui , quo modo , quando, Quo stiatur, quove loco , qua causa excuses
Quaeres 8. Quis, quid, oe quantum restituo re debeat p
520쪽
Resp. I. - Tenetur restituere omnis, qui alie
num possidet, sive bona fide, sive mala pomdeat, cum hac diiserentia , quod possessor bona
ei teneatur tantum restituere rem alienam ,& omnes fructus rei naturales , civiles , &mixtos qua parte sunt naturales , si extent 3 quod si non extent, tenetur tantum restituere id in quo factus est ditior . Econtra, . possessor mala s dei I. tenetur restituere rem & omnes fructus rei naturales , civiles, de mixtos qua Parte sunt naturales, sive extent, sive non e leui, quia ipsos consumpsit mala fide 3 a. xenetur compensare omne damnum emergens Mlucrum inde cessans domino , quia fuit causa injusta utriusque-Reo. Σ. Tenetur restituere omnis qui sua cooperatione fuit causa damni essicax , sive physica, sive moralis. Quaeres '. Quot sint modi quibus uliquis p aes cooperari damno alterius se . Reo. Sex numerantur positivi , & tres negativi , his versibus comprehensi:
De his causis consule nostrum Tom. II. de Testit. quaest. 3. hic tantummodo, nora, quod Per mutum, non obstantem, non manifesta tem, intelligitur is qui ex ossicio, aut pacto, tenetur clamare, testari, & tacet; obstare, &non obstat; inanifestare , & non manifestat . Hinc, qui ex charitate tantum tenetur impediare damnam proximi, & non impedit, non tenetur ad restitutionem, quia peccat solum com