장음표시 사용
131쪽
- majores conserre; & suspensus ab officio ordinandi, non censetur suspensus ab ossicio confirmandi. 6to. Fideles
vi censum non tenentur Vitare SuSpensum etiam denuniatiatum: Charitas tamen exigit , ut Clericus 'b osticio suspensus ad celebrandum non inducatur, si sine peccato & irregularitate sacere nequit : quando Vero justa causa adest a Suspenso non denuntiato Sacrificium petendi, is sine peccato petitioni satisfacere potest. timo. ΡΟ- testatem ordinariam tollendi Suspensiones a jure latas habet Papa, & in delictis occultis Episcopus. Suspensio sine determinatione temporis lata ob contumaciam ab infligente, vel delegato solum tollitur: lata ad ce tum tempus, vel sub conditione, iis impletis cessat: laiata in perpetuum ob culpam praeteritam per dispensatio nem Praelati; vel ejus delegati tollitur; ita tamen, ut ante absolutionem semper parti laesae satisfieri, & juramentum parendi Ecclesiae, si crimen enorme fuerit , praestari debeat. Catalogum Suspensionum. ipso jure latarum vid. in Theol. mor. tom. 5. Ill. D. GOudeau . . nister di. g. 499. Tertia species Censurae est In erdictum, quoci . Num est Censura Ecclesiastica, priVans usu , Seu . participatio- μ- ' ne aliquorum Sactamentorum, publica Divinorum Oseficiorum celebratione, ac Ecclesiastica Sepultura . . Παορυ- Sehol. Interdictum aliud est Locale, quod directe cassiit in locum, prohibendo, ne in eo Diuina officia Nice ςelebrentur, & nullus in eo sepeliatur . . Aliud est Personale , quod immediate sertur in personam, ei prori Divinorum officiorum auditionem , & Ecclesia sticam sepulturam, ubicumque existat. Aliud est Maevi: quod immediate a scit & locum, & personas. Discrimen inter locale, & personale est, quod locale indigenis, & alienigenis exercitium, & participationem Divinorum officiorum in loco interdicto prohibeat per . Isterdictum vero personale vel certis personis, vel ceditae communitati dicta participatio in omni loco prohi-
beatur. Utrumque Interdictum vel est generale, vel particulare. Locale generale est, quod sertur in locum generalem, plura loca Sub se continentem, uti est Regnum, Dioecesis, Parochia , Civitas , Villa , Castrum ze. In partibus , de υerb. signis. Locale particulare est, Quod sertur in certum & determinatum locum sacrum, Ecclesiam Parochialem, Capellam, Coemeterium. Pem sonale generale est, quod fertur in totam communit tem pluribus constantem . Personale parrictitare est pro una vel pluribus personis determinatis, V. g. Episcopo,
m est W- terdicto etiam conveniunt : cujuSedictus sunt, Imo. Σ-
132쪽
sIbit o celebrationis, & auditionis Divinorum offici,
hibitio receptionis, & administrationis quorumdam Sacramentorum, scilicet Eucharistiae, Ordinis, & Extremae Unctionis. Silo. Pryhibitio sepulturae Ecclesiasticae e. Quod in re, de paenit. remiss. 'Coroll. PraJ. imo. Per Interdictum prohibetur celebra- . s. ontio, & auditio Μissae; omnis . publica & solemnis coria υumeti precatio etiam , Horarum Canonicarum; privatim enim ς' με.
quivis recitare debet; benedictiones publicae, quae fiunt.. nomine Ecclesiae; concio tamen est licita. 2G. Juxta c. AIma, de sent. Excom. in 6. tempore Interdicti lo
calis generalis, excepta Ecclesia specialiter interdicta, licet singulis diebus in aliis Ecclesiis, & mnasteriis
Missas, & alia Divina celebrare, submissa tameta voce, januis clausis, & campanis non pulsatis. In sestis tamen Natalis Domini, Ρaschae, Pentecostes, & Assumptionis B. V. corporis Christi, di per Octa Iam campanae pulsantur, & jannis apertis alta voce Divina celebrantur, Excommunicatis exclusis, & Interdictis admissis ita iramen, ut illi, propter quorum crimen prolatum est saltari non appropinquent. 5tio. Tempore laterdim SS. Eucharistia moribundis per modum viatici cum solemni processione allata, & Extrema Unctio, si allud Sacramentum recipere non possint, administrari valet; quin& paptismus , Confirmatio , Poenitentia & Μatrimonium sanis conse pri potest, exceptis tamen iis, qui Interdicto causam, . & auxilium iis praebuerunt . 4to. In Interdicto loca i etiam infantes & amentes privuntur sepultura Ecclesiastica. Clerici vero in loco sacro non intsrdi , si cuti & laici, s speci liter non sint Interdicti, nec Inter dictum violaverint, sine pulsu, & solemnit tibus sepeliri possunt; imo & personaliter Interdicti, si non sint dea nuntiati . Sepultus autem ob Interdictum in loco profa no, si non sitis,ecialiter Interdictus, vel causa Interdi cti, eo finito in locum sacrum transferri debet: si vero interdictus in loco sa ro sepultus fuerit, non erit ex humandus. vid. Layha. in Th. mor. 5to. Si interdicitur Cleorus, non interdicitur populus, nec e contrar c. I 6. de
sent. Excom. in 6. nec in Interdicto personali generali comprehenditur Episcopus, nisi exprimatur: c. Quia .p riculosumo, de sent. Excom. in 6. nec peregrini & exteri, licet diu ibi habitent, uti studiosi, qui tamen cornprehenduntiam sub Interdicta locali. 6to. Violantes Interductum graviter peccant, exercendo actum ordinis fiunt i regulares, & cogentes in loco interdicto celebrare, Vel ipsi Interdi pos monitionem non exeuntes, EXcomm
Micationem Papae a Nelientes Interdictos in luco Sacr di
133쪽
Excommunicationem Episcopo reservatam Incurrunte ciement. I. de seDMIt. ac Religiosi non servantes Interdictum a Papa vel Ordinario latum, licet sint exempti , excommunicantur. 7timo. Interdictuna a jure latum a Papa, vel a Superiore, a quo latum est, vel ejus delegato per absolutionem tollitur. 8υo. Cessatio a Distassest prohibitio Ecclesiastica Clericis facta ρ ut ab Ossiciis Divinis, & administratione Sacramentorum in aliquo loco, in signum moeroris, ob injuriam illi factam, abstineant . Non privat sepultura Ecclesiastica, nec est censura ; & licet ejus violatio sit graviter peccaminosa ;non tamen inducit irregularitatem : c. I 8. de sent. Exco n.
in 6. non debet durare ultra mensem ; alias per se desinit e. 8. de olf Ordin. in 6. g. 5o I. Praeter Censuras, quae sunt poenae medicinales f. 486. , Ecclesia habet alias poenas, quae Sunt in meram vindictam. Harum prima est Depositio, quae est poena Ecclesiastica, per quam persona Ecclesiastica, ob enorme crimen, v. g. furtum, homicidium &c. ab Ordine , vel Jurisdictione, vel a Beneficio , vel ab ossicio
simul & Beneficio per sententiam sola voce prolatam in perpetuum removetur I ita tamen, ut non pesvetur privilegio Fori, & Ganonis. Vide meas Inst. I. E. tom. 1
g. 5o2. Altera poena est Degradatio seu depositio realis, quae est poena Ecclesiastica, qua Clericus propter criminis atrocitatem solemniter, & authentice, non
tantum ordine, O mcio & Beneficio, sed etiam privilegio Fori, & Canonis privatur, ita ut degradatus instar Lici a potestate saeculari incarcerari, condemnari, &secundum leges civiles puniri, & sine periculo Excommunicationis percuti possit. Schol. Solemnitates Degradationis a Pontificali Romano ita describuntur. Degradandus sacris vestibus Ordinis sui induitur, & ad Episcopum adducitur, a quo coram aliis Episcopis, vel Abbatibus, vel personis indignitate Ecclesiastica constitutis singulis Ordinum insignibus , incipiendo a supremo gradu, usque ad ins-mum , Seu superpelliceum privatur: deinde caput raditur, & Εpiscopus subjungit: Auctoritate Dei omnipotentis P. F. O S. S. ac nostra, auferimus tibi Ambitum clericalem, oe deponimus, degradamus, moliamus , Er exuimus te omni ordine, Beneficio , , Prist-Iepio Oerieali. Deinde degradatus traditur judici saeculari, facta intercessione, ut mitiorem, quam mortis poenam imponat, etsi sorte a judice saeculari Od mortem condemnetur . Degradatio igitur est actus Ordinis Episcopalis , debotque fieri ab Episcopo consecrato: sem
134쪽
no Conse retia s Legibus. Io rentia tamen Derradationis, vel Depositio verbalis, utpote actus jurisdictionis, ab Episcopo non consecrato, Capitulo sede vacante, & Vicario generali ex speciali. mandato fieri potest. Uid. Cit. Larat. I. E. tom. 5. g. I 516. g. 5os. Praeter legem Ecclesiasticam datur etiam Lex υκ FLCrυIIlx , quae sertur a potestate saeculari ad politicam vi/i
reipublicae gubernationem. c. - . .
SMOL Lex civilis dividitur in praeceptisam, quae Sim- Quoια-Dliciter aliquid praecipit, vel prohibet: & poenalam, qirae r/ teranSgreSsoribus poenam comminatur. Haec subdividitur in pure poenalem, quae tantum statuit poenam, non vero suo culpa ad actum obligat: -& in mixtam, quae obngat sub culpa & poena. g. 5ο4. Principes sarculares sive boni sint, sive mali, Prisci- Ieges serre possunt. Flam Imo. Matis. II. Christus ipse ρ iussit tributum solvi Qesari Ethnico: & Apostolus Melom, I b. docet, Principes etiam infideles esse Dei mi- νωnistros, IpSisque parendum esse non solum propter iram, eropter conscisntiam. Et I. Petri 2. dicitur: ffecti IgItur. estOee omni lumanae creartirae, sive Re- τι ... quia Sic aest votantas Dei. Unde dicto. Concilium Constantiense sess. 8. merito damnavit hanc propositionem . . Nullus. ess domanus civilis, nullus Praelatus , nullus est D copus, dum est in peccato mortaIi.
Utio. Matio est: Quia Princeps sarcu Iaris potest, & de- prospicere bono communi: sed hoc fit per leges 4 g. 469. : ergo leges ferre potest. f. 505. Leges civiles obligant in foro conscientiae. - αγ ν fimo. Patet ex S. Scriptura, ad Rom. I3. Omnis anima
potes)atibus sverioribus subdita rite non est enim po- 'ia restus, πιδι o Deo ... Bagne qui resistis potestati, Dei ες μή tramaeram resistiis qrei autem resistunt, ipsi sibi damnansuem acquirunt .... Ideo necessitate subditi esto- re, non Sotam propter iram, sed etiam propter conscientiam 9 rdeo en m s tributa praestatis 2 ministri ' ' De une ιn hoc semientes . Neddite ergo omnisus moitu , cur errbutum , tributum a cui υectigal, veri LeaI. Similia habentur ad Tit. 5. & i. Petr. 2. Quae etiam ce Principibus saecularibus & Ethnicis diicta sunt, qui MJet non attendant ad sorum conscientiae, si tamen Vm Tam legem condant obligant in conscientia . Hinc Augustinus ep. 5O. ait: Quictimqtie Iegibus. Imperatorum, pro Dei inritate feruntur, obtemperare non
τμέν, Mcquirit grande supplicium ; id quod ex citatis verbis Apostoli probat. 2do. Lex civilis derivatur ab aeterna g. 4 5 . . Sed lex aeterna obligat in conscientia. Ergo etiam lex civilis. Deinde lex naturae dictat, a Iustis legitimorum Superiorum mandatis in bonum
135쪽
commune latis obtemperemus: & in conscientia fere
szsotio. Schol. I. Joannes IIuss potestatem legislativam solis νυν obje- bonis Principibus concessit, & docuit, leges humanas φεν non obligare in conscientia. I. Legislator civilis non potest solvere in foro conscientiae: ergo nec ligare. Resp. Disparitas est voluntas supremi Legislatoris Dei,
qui Principibus dedit potestatem obligandi per lores,
sicuti & parentibus per praecepta; non vero SolUendi in foro conscientiae, utpote quam solis Sacerdotibus con- Cessit . II. Potestas Legislatoris civilis est mere temporalis: ergo nequit extendi ad forum conscientiae, quod est spirituale. Resp. Est temporalis' quantum ad objectum, quia respicit bonum commune reipublicae; non vero quantum ad obligationem ex illa ortam. III. Nulla potestas humana potest ab homine auferre gratiam sanctificantem ergo nec sub peccato obligare, per quod gratia aufertur. Resp., Legislator non aufert ab homina gratiam, sed ponit legem, ex cujus transgressione pri-
vatur gratia, qui eam libere violatγ IV. Minima Lex Divina obligat sub veniali: ergo humana sub nullo peccato, quia lex Divina magis obligat, quam humana . Resp. Magis, id est, firmius obligat; non vero sub ma
A. istis SchoI. 2. Quaeritur hic an 'leges irritantes esuiles,
eivitas V. g: Testamenta non solemnia, obligent in soro conui rit* ' scientiae. Μulti respondent, has leges obligationeni' etiam Cis, ι , naturalem exting re, ita ut v. g. haeres in Testamento cometen. non solemni institutus nec in soro conscientiae reIictam i r haereditatem exigera , nec accipere valeato Dicimus, leges civiles irritantes v. g. Testamenta non Solemnia r
sistere illis tantum civiliter, tollendo actionem, & obligationem civilem, relicta tamen obligatione naturali , licet aliquantulum inefficaci , utpote quae per exceptionem constitutionis civilis elidi potest . Nam s. obligatio na
turalis adest, quando certo constat de voluntate donantis, & acceptatione donatarii. Sed haec habetur v. g. in
Testamentis non solemnibus; non enim' probari potest, quod lex auserat tes rator, potestatem testandi, quam
habet jure naturae, vi cujus de re sua disponere potest. a. Ubi solutum repeti non potest ibi saltem naturalis est obligatio : sed relicta in Testamento non solemni,& soluta, repeti non posSunt: I. 2. c. de fideicom. & I. IS. c. de Testam. ergo manet naturalis obligatio. Non obstat I. quod hae leges sint justae in foro externo : ergo Beinterno. Resp. Sunt justae in soro interno; sed negat ud suppositum, quod potestatem testandi absolute anserant, solum enim faciunt, ut quis elacaciter testari non pOS
136쪽
De Conseientia oe Legisur. 306 it, nec habeat assistentiam j ris, & judicis & quoad
hoc obligant in conscientia , II. Hae leges fundant se in raesumptione fraudis communiter in . Testa mentis non solemnibus contingentibus: ergo obligant etiam in casu particulari , ubi fraus cessat . . Resp. Hae leges obligant ad . hoc, ut judex illis non assistere, nec petens haerediatatem Consectui possit, cui sententiae judicis etiam in s ro conscientiae acquiescere quis tenetur. III. Legislator ad evitandas fraudes auferre potest a testatore facultatem testandi sine praescriptis solemnitatibus. Resp. P handum restat, quod hanc secultatem naturalem IegisI tor sustulerit: solum hoc probat objectio, civilem potestatem ablatam esse. Corollaria practica ex hac nostra sententia alibi de Testamentis deducemus.
g. 5 . Leges etiam pure poenales bbligant in comscientia ad poenam legitime impositam subeundam g. 5o5. . Schol. Quaeritur, anJeges pure poenales obligent etiam sub culpa in conscientia ad actum ponendum, vel Omittenduro. Respondemus negative : r. Quia c. Nanne, depraesti t. dicitur : quod , qui de duobus unum negar, alterum tacendo concedat: sed legislator in lege poenali negat liberationem a poena : ergo illam a culpa, tacendo , concedit. 2. Lex pure poenalis nihil praecipit,
vel prohibet, & poenam tantnm statuit: sed legislator nequit obligare subditos. sub culpa, nisi aliquid praecipiat , vel prohibeat et ergo lex ejus ad actum sub culpa
non obligat. . Corollar. Praes. Imo. An lex sit praeceptiva, abi mere
poenalis, colligi potest ex eo, si legislator utatur verbis mere praeceptivis, vel prohibitivis; v. g. severissime praecipimus , ut frumenta hoc pretio vendantur. Si Veronihil directe praecipiat, vel prohibeat, sed tantum sc
nam tranSgressoribus imponat, v. .g. qui frumenta evehit, incarcerabitur; lex est pure poenalis r si vero simul di praecipit, & poenam imponit, v. g. severissime prohibemus, ne quis frumenta evehat, & qui evexerit, in- carcerabitur ; est lex mixta. Regula generalis est: Quo ties per verba legis poenalis non declaratur sufficienter proprium .praeceptum obligans ad actum, vel omissionem ejuS, Iraesumendum est, legem esSe pure pinnalem, nisi poena legis intrinsece supponat culpam theo logicam , qualis est poena excommunicationis. 2do. Belli dux ex supposito, quod militibus: aliunde de neceSSariis provisum sit, ad servandam disciplinam militarem,& bonam famam exercitus, ac gravia maIa aVertenda, etiam furtum unius pomi sub poena mortis juste prohibere potest. 5tio. Leges tributorum & vestigalium non
sunt tantum poenales, sed probabilius obligant in com
137쪽
scientia ad. Eorum Solutionem , licet non exigantur. ιυ. Leges. poenales non obligant in conscientia transgress res adpcenam per Se active exequendam ante sententiam declaratoriam judicis, quia hoc naturae hominum non Φidetur congruere .' Si vero poena latae sententiae est spuritualis, & Ecclesiastica, subinde ipso facto ante sententiam judicis esticit- reum inhabilem ad acquirendum, vel acquisito utendum, uti in .censuris latae Sententiae, in irregularitate ob reimen, in impedimentis Μatrimonii, in privatione vocis activae & passivae, in inhabilit te ad fructus Beneficii obtinendos ob Iloras Canonicas omissas. sto, Lex sundata in praesumptione juris seu periculi generalis obligat in conscientia, licet in casu pa
ticulari praesumptio cesset, quia manet motiVum legis, seu periculum commune: lex vero sundata in praesum ptione facti particularis, non Obligat in conscientia, quando circumstantia, in cujus praesumptione lex fundatur, cessat, quia cessat finis & motivum legis, &praesumptio cedit veritati. . g. 5o7. Lex Imperialis, ut obliget, debet in singulis Provinciis, vel earum Μetropoli promulgari. Ita Imperator decernit μυ. 66. tunc demum suas leges in Pr vinciis obligare, cum in earum Μetropoli fuerint prois mulgatae: quae lex de Testamentis specialiter lata, communirer ad omnes alias leges extenditur, tum ob rubricam generalem: tum quia ratio allata est generalis,
scilicet: Cur enim culpabimus eos, .qui positas nostras ignoraverint constitutiones . . . si, eo quod nondum pro-
postrae fuerint, ignorentar Z CoroII. Praes. Imo. Non peccat, qui ex privata notitia novit, v. g. desalcandos esse ducatos, si ducatis in pretio adhuc currente debita solvat , antequam nova lex promulgetur; uno per se loquendo ne quidem contra charitatem peccat,.quia utitur jure suo: si tamen prae- videat, creditores Suos extraordinarium damnum inde esse passuros, ex charitate illud impedire teneretur. Consiliarios tamen, qui ante promulgationem tale de- .eretum produnt, vel hac notitia pro suo commodo in damnum aliorum utuntur, a peccato Layman non aeque excusat; quia illi ex ossieto tenentur cavere, ne cui Fa- 'tione novae legis damnum inseratur. 2do. Leges Imperatoriae , si certum tempus non exprimant, non obligant nisi post bimestre a promulgatione, in singulis Provinciis: Auth. 66. eou. 5. 36. ut confusio & querelae im- . pediantur: quod tamen non tenet in statutis inferiorum
Principum, & Civitatum, quarum jurisdictio est magis angusta, nec in illis regnis, ubi citata Authentica non i
138쪽
De Consolentia o Legibus. ' Io l. 5o8. Nulla Lex Civilis in regimine Μonarchico pen
det a populi acceptatione. Nam ad Hebr. I 5. dicitur: Obedite praepositis υestris. Et ad Rom. II. Oui resistit potestati, ordinationi Dei resistit. Sed qui non acceptant legem a Sqperiore latam , non obediunt, & illi resistunt. Ergo independenter ab eorum. acceptatione lex obligat. Unde damnata est haec propositio ab .Alexandro VII. Populus non peccat, etiamsi absq&e iusta
causa non recipiat Iegem o Principe promulgatam . Deinde Princeps habet voluntatem absolutam per legem da- . tam obligandi, non expectato populi consensu, & hoc potest g. 455. . Ergo lex ejus ab acceptatione populi non depeddet. MLot. Dices I. I. de qtiibus f de legibus dicitur:
Ipsae leges non aIia de caura nos tenent, quam cum ju-
Eicio populi receitae sunt. Resp. Hic sermo est de legi-hus Beipublicae Romanae, cum abjecta Monarchia summa potestas erat penes populum, a quo velut instituente leges pendebant: hinc in regimine Democratico leges ab acceptatione, vel potius institutione populi dependent . II. Lex acceptata per consuetudinem populi contrariam abrogari potest; & lex a populo non acceptata est inutilis : ergo ab acceptatione pendet. Resp. Lex per consuetudinem labrogatur ex tacito, vel in jure declarato consensu legislatoris . Lex vero non acceptata est inutilis non ratione sui, sed ratione contumaciae rebellium , ouae subinde prudentiae Superioris suadet, ut ad alia mala vitanda legem relaxet. III. Reges leges subinde serunt bono communi nocivas: ergo tunc saltem praesumuntur velle, ut lex vim a consensu populi accipiat . Resp. In hoc casu debent subditi pro relaxatione
supplicare, & si Princeps nolit, illi obtemperare. IV.
Legislator civilis habet suam auctoritatem a populo rergo ea uti necivit sine consensu populi. Re . Populus juxta aliquos absolute sine restrictione vim legislativam non ad nutum revocabilem in Ρrincipem contulit. CG-
Tolla ria Praelica vid. g. 4 5.
g. 5o9. Potestas serendi legem ciuilam de ficto est penes Ρrincipem, ubi regimen est Μonarchicum: vel penes populum, in statu Democratico : vel penes Princi-yem , di Μagnates, vel solos Μagnates, in statu Ari
stocratico g. 455. 4. qSeho . Quaeritur hic, an potestas lesistativa Principis
saecularis, seu Μaiestas, Vel summum imperium sit i inediate a Deo. Ubi notandum, Civitatemesse psurium hominum sui juris, aut familiarum securitatis causa cun admisso communi imperio conjunctionem . Pro causa
civitatis impulsiva, & primaria plures statuunt ipsam
139쪽
, . legem naturalem, quae ordinem imperandi & par I tu qualibet societate persecta . praecipit, quae est medium necessarium pacis & tranquillitatis publicae. Modus co stituendi civitatem habetur a conventione , qua plures similiari in unum corpus morale cum admiSSO communi imperio coeunt ; ad quod duplex pactum requiritura
unum est de consociatione, quo omneS in unum, perpetuumque coetum communis felicitatis causa coeunt alterum est de submissione, quo imperantem cognoscunt, & rationem ac modum imperii definiunt, quod utrumque pactum plerumque tacitum esse solet. . Η suppositis, quae a Philosophis moralibus, & Publicistis , maxime a Boeclero, & DarieS. suse probantur, volunt plures, pactum illud de submissione esse causa m efficien tem summi imperii, Seu ΜaJestatis .. NOS pro causa es- ficiente Majestatis absolute, & quoad substantiam cons deratae immediata, Deum ut Auctorem natutae constitu mus. Nam I. Majestas civilis quoad suam obligationem j a lege Dei naturali immediate dependet: ergo stiam origo Μalestatis quoad Suam existentiam ab eodem in A. mediate deducitur . 2. Cum summo imperio ciuili conjunctum est jus vitae, & necis ex causa dolicti & sal tis publicar: sed hoc jus non habet sufficiens iundanae tum .iη pacto & translatione populi, clus vitae suae do minus non est: ergo in Ordinatione Dei, ceu causa immediata . 5. Pro . 8. dicitur : Per me reges regnant. Rom. IS. Non esν potestas nisi a Deo a s qui potest aisii resistit, Dei ordinassioni resistit. Quia vero . subjectum Majestatis, modus administrandi, & acquirendi imperium pro diverso rerum publicarum statu variat ideo voluntas populi in erectione civitatis necessario saehabet per modum causae instrumentatis , quae subjectum Majestatis, formam reipublicae accidentalem, & modum acquirendi imperium determinat. Plura de his citati Auctores. Ex his vero colligitur, formam reipublicae aliam .eSSe essentialem, quae consistit in ordine imperandi &parendi, qui Omnibus civitatibus communis est . aliam accidentalem , quae Sumitur a modo speciali administra
di impetii, diverso subjecto summi imperii Scilicet
hoc sub)ectum est vel una persona physica, vel colle. gium Optimatum, vel totus populus. Unde fluit vulgaris divisio in statum Regium , Optimatum , & POp Iarem. Regius Mnarchia Optimatum, Aristocratia rPopularis, Democratia nuncupatu 1 . . 4eus, 3. 5 Io. Lege . civili obstringuntur , qui subsunt impe-estim ιe- rio civili legislatoris, & continentur, finibus territorii, eis Oivi' pro lex civilis lata est. vide g. 478. cum Corolc
'ei Sphin Clerici directa obligantur legibus civilibus, quas
140쪽
De Conscientia o Leguus . imperatis Saecularis pro universa civitate constituit, si direm sacris Canonibus & statui Clericali non repugnent. Nam I
a. Clerici, salva sua dignitate, jurisdictione , & Ordine . Hur
sacro, sunt veri cives reipublicae civilis : ergo etiam in otis. materia politica subsunt potesIati legislativae imperantis saecularis, quae in omnes cives territorii sundata est. D. Obligatio status Ecclesiastici in republica civili est necessaria ad finem legis .essentialem, qui est salus &tranquillitas communis civitatis. 5. Clerici sentiunt commoda communia status civilis: ergo aequum est, ut Simul sentiant onus obligationis legum civilium . 4. . Exemptio Clericorum ab oblisatione legum civilium in causis polieticis non est juris Divini, quod potius contrarium docet, 'juxta illud Christi, malis. 2 2. U. I. Re-
Antim meum non est de hoc munda. Et ' fatth. I'. Rei alte Caesari, quae sunt Caesaris. Et ad Rom. II. Omnie , innimia potestari sublimiori suόdita sit, non tantum propter iram, sed oe conscientiam. Nec haec exemptio est.
auris civilis; siquidem leges civiles vel loci uuntur de sola exemptione m causis sacris, & . spiritualibus, vel non Eunt Universales, quia hon sunt obligatoriae extra fines imperii, in quo Sunt constitutae, aut immutati Di Successoris in imperio praesertim propter causam boni publici subjacent. 5. Reverentia & obsequium imperantis saecularis ad leges Ecclesiasticas in causis sacris & spiritualibus Μajestatis civilis summitatem ac independentiam non destruit: ergo etiam subjectio Clericorum ad Heges civiles in causis politicis sanctitati status Eccleetiastici non est inconveniens, nec contraria. Vid. Petrum de Μarca, Cono. Sac. Imp. I. u. c. 7. Hinc RG itti nequit, quod leges civiles Clericos obligent nommisi ex tacita canonigatione, & approbario ae potestatis Ecclesiasticae; nam haec auctoritas potestatis Ecclesiasticae in canonigatione legum civilium requiritur quidem gioad causas spirituales & Ecclesiasticas, quae sunt obj um jurisdictioni Ecclesiasticae proprium; sed in actio- mibus, ossiciis, causis temporalibus & politicis , quae sunt objectum potestatis legislativae civilis, non est necessaria ; alias inferri posSet, leges civiles in causis cuωilibus respectu status Ecclesiastici posse irritari per vo- duntatem expressam potestatis Ecclesiasticae; quae Seque-Ia Μajestati .& paci publicae praejudiciosa foret. Ait men sicuti pro concordia inter Sacerdotium & Imperium, leges Ecclesiasticae non dedignantur promulgari auctoritate unperii civilis; ita & promulgatio legum civilium pro statu Ecclesiastico potestati Ecclesiasticae . merito relinquitur, nec potestati Ecclesiasticae dene
gatur jus interveniendi, si quid dignitati, . . aut liberta- .