장음표시 사용
151쪽
Isto caput x. unita, in quae actus tendit. Batio est, quia idem actus malus, tendens in plura objecta specie morali disti cta,
contrahit plures malitias specie diversas: ergo etiam idem actus tendens in. plura objecta numero distincta non unita, contrahit plures numero malitias . 5ai. , cum malitia actus desumatur ex ordine ad objectum ,
prout est difforme legi, & tectae rationi g. 4544.
Ido. Toties peccata interna, vel externa numero mul
Iiplicantur, quoties potiuntus actus realiter distincti non uniti moraliter, seu quoties voluntas peccandi moraliter interrumpitur, licet circa idem numero objectum contingat. Nam toties destruitur moralis unitas actuum peccaminosorum, & disceditur ab actu peccaria inoso, ita ut actus illi sint completi, nec cum aliis continuati: ergo per se, & independenter ab aliis sunt peccata. Corolli Praes. Imo. Illa objecta sunt numero distincta,& moraliter non unita, quae nec ex Sua natura, nec excommuni hominum usu, aut prudentum judicio ad eumdem finem ordinantur, seu ad idem peccatum complendum ; quaevς nec mutuo Se augere pOSSunt, nec inVicem communia Sunt, sed habent proprias rationes completas. Hinc plura numero peccata committit, qui uno actu, sciens ac volens, tres homines occidit: qui uno
discursu pluribus detrahit: qui durante eadem voluntate peccandi fornicationem saepius repetit i qui a pluribus etiam unico actu furatur , quia quodlibet peccatum est completum , & laeduntur tot distincta jura , & praecepta, quot sunt distincti homines, & distincta moraliter numero Objecta. E contra unum numero peccatum
committit, qui si inui ab uno ioo. florenos aufert, qa
li actus dicuntur moraliter uniri, qui vel tamquam media ad eumdem finem, vel tamquam partes, & complementa ad eumdem effectum reseruntur: sic qui proponit occidere inimicum, sumit gladium, quaerit hostem, inventum Occidit; unum numero peccarum committit, & sufficient et se accusat, dicendo: deliberate homicidium commisic otio. Voluntas peccandi. moraliter interrumpitur i. quando plures actus successiVe exercentur circa plura objecta complete distincta, v. g. Si detrahas Petro, postquam detraxisti Paulo. 2. Si actus voluntatis retractetur vel formaliter per poenitentiam , vel interpretative per cessationem Voluntariam , & ΓΟ tabilem sine positiva retractatione ; quod fit, quando animus deliberate convertitur ad aliquid , cum actu antea intento incompossibile : cessatio vero notabilis est, si inter plures adtus nullo volcntatis a flectu inter se connexos tanta temporis mora intercedat, ut prtic enti
152쪽
iudicio discontinuari censeantur. Inrerim haec cessatis debet esse voluntaria; si enim animus indeliberate per Somnum, ebrietatem & involuntariam distraesonem ad alia convertatur, & deinde antiquum propositum reno-Vet Voluntas non censetur moraliter interrumpi , &nonnisi unum numero peccatum erit, nisi haec distracto longo tempore St. vel 4. diebus duraret. 4to. Quia
saepe moraliter impossibile est numerum certum explicare , suffcit in Consessione moram temporis exprimere: V. g. per annum in odio vixi, & quoties metietoria . inimici Occurrit, propositum ei nocendi renovavi. 5to. Si quis uni in eodem aestu saepius maluna imprecetur, idem numero peccatum ob unum actum odii internum, ad quem imprecationes reseruntur, cominittit. Item qui durante eodem impetu saepius blasphemat, unum numero peccatum committit, eo tamen graVius, quo fsaepius imprecationes & blasphemias repetit. Similiter unuin numero peccatum sunt oscula, & tactus, ad unam copulam fornicariam intentam, & secutam; secus, si copula illa non intenderetur, sed per accidens Sequeretur ; excipiuntur etiam actus per se jana completi, uti pollutio. 6to. Si quis eidem in uno aestu diversa mala, v. g. mortem, infamiam &c. imprecetur; & advertens specificam diversitatem malorum eam intendat, propter objecta specie diversa plura specie peccata committit si vero illa sub uno genere mali apprehensa imprecetur, uti plerumque contingit , unum numero peccatum committit. Qui vero uno actu idem malum pluribus imprecatur, uno actu pluribus scandalum praebet, detrahit, damnum, & injuriam inseri, tot numero pec cata committit, quot personarum jura & charitatem debitam. laesit; unde numerum personarum in Consessi O- ne exprimere debet. Item plura peccata sunt, eidem uno actu in diversa materia derranere quia laeduntur jura ad plures famas diversas . Denique multIple X peccatum committit, qui uni coram pluribus detrahit; per hoc enim , quod fama apud unum tollatur, manet jus ad famam apud alterum. g. 525. Cum varia peccata specie inter se distinguam Peccaro
tur g. 52I.), sequitur, non omnia peccata esse inter et e aequalia. Sic Christus ipse Ioan. 19. Pilato dixit: ''
oui me tradidit tibi, majus peccartim habet. Et ier. V. dicitur : Pejus operati sunt, quam patres eorrem. Rario est: Peccata speciem sortiuntur ab objeres, & virtutibus oppositis, ac praeceptis &c. g. 52 I. . Sed haec non
sunt aequalia. Ergo nec peccata. cichol. Dices cum Stoicia : I. Peccatum est privatio, io un-
quae non suscipit magis, & minus: maxime quia rota- οῦ
153쪽
xa di et caput X. liter tollit formam virtutis oppositam P Re p. privario in facto esse non suscipit magis, & minus; bene vero in fieri, quia non aequaliter relinquit inclinationem naturalem ad bonum honestum, quae est radix rectitudinis. Item peccatum tollit formam virtuti immediate op-POSitam, non vero mediate Oppositam, scilicet princi pia practica bona, Underesim, inclinationem ad bonum
honestum, contra quam peccatum solum magis, vel minus pugnat. II. Peccare est transgredi regulam rationis: nihil autem refert, an parum, vel multum eam quis ' transgrediaturo Rem. Non solum praecipitur, ut regulam rationis non transgrediamur, sed etiam, ne ultra eam progrediamur, ubi quo magis quis progreditur, eo magis peccat. III. S. Basilius in reg. brm. ait: MAre ilitiae conυenit, disrentiam hanc majorum, misnorum peccatorum nusquam in noυo Testamynto reρeriri . Et S. Isidorus I. 8. oris. c. 6. IIIe tam nocPuS eIe, qui paleas furatus fuerit, quam qui aurum . Et S. ThΟ-mas q. 2. de maIo a. 4. ad 4. docet, ea Saltem peccata , quae solo jure positivo prohibentur , esse aequalia. Resp. S. Basilius, si tamen liber citatus ejus partus sit, Solum vult, nulla esse peccata tam parva, quae negligi, & contemni debeant. R Isidorus sententiam Stoicorum, non suam refert. S. Τhomas loquitur de legibus humanis determinantibus modum virtutis indivisibilem iubi omnia peccata contra eam leni virtutem Sunt aequalia , V. g. Omnes OmisSiones Μissae. g. 524. Gravitas peccatorum ex objecto, circumstar Atiis, .& nobiliori virtute, cui peccatum opponitur, de-
sumi debet. Nam objectum est primum & principale principium mora litatis actuum humanorum g. 454. .
Ergo contra quanto nobilius .objectum agitur, tanto graVius est peccatum. Deinde, quo nobiliori virtuti pe catum opponitur, eo praestantius est Objectum, circa quod versatur, & praeceptum gravius. Ergo ab Oppositione ad nobiliorem virtutem suam gravitatem desumit g. 52i. . Denique circumstantiae etiam mutant Spe
ciem peccatorum g. 52 i. & 455. ). Ergo ab iis eorum
gravitas desumitur. Corollar. Pras. Imo. Peccata, quae sunt immediate &directe contra Deum, qualia sunt, quae opponuntur Virtutibus Theologicis per se, Sunt omnium gravissimae deinde sequuntur peccata, quae sunt contra substantiam hominis, uti homicidium r tandem peccata , quae sunt contra res exterioreS. Ido. Inter peccata, quae eidem
virtuti opponuntur, illud est gravius , quod principaliori ejus intentioni repugnat: sunt enim quaedam Virtutes, quae ' principalius ordinantur ad compescendum v. g.
154쪽
appetitum sensitivum , uti intemperantia est gravius peccatum , quam insensibilitas. Stio. Gravitas peccati augetur ex maJOri Voluntate peccandi: unde peccata ex ignorantia & passione Sunt minus gravia, quia minus libera, quam peccata, quae sunt ex fine magis allicien-re. 4to. Augetur gravitas peccati ex conditione personat peccantis dat berate, ob majorem cognitionem, ingratitudinem &c. Item ex conditione personae, in quam peccatur , si sit sanguine juncta, sacra, in dignitate constituta . Item ratione damni subsequentis, si fuerit intentum, vel praeVisum, vel per se eX peccato Sequatur.5to. Peccata carnalia per se, & caeteris paribus minora sunt, quam spiritualia; quia carnalia solum directe o fendunt corpus proprium, spiritualia vero directe osten- dunt Deum & proximum: carnalia tamen majoris sunt infamiae, quia sunt circa delectationes nobis, & brutis communes, & plus habent de conversione ad bonum corporale , cum tamen Spiritualia habeant plus aversionis a Deo : adeoque peccata mortalia Superbiae, & invidiae sunt graviora peccatis ebrietatis, & luxuriae. g. 525. Ratione gravitatis, & inaequalitatis, peccatum meso, Mi dividitur in mortale, & veniale. Peccatum mortale est libera transgressio legis graviter obligantis, cum disia m*r solutione Divinae amicitiae, & reatu poenae aeternae. ν'
Schol. i. Peccatum mortale ex eo dicitur, quia mor- cunem
rem animae infert, privando eam gratia habituali, quae p/ςη est vita animae. Mortale aliud est per se, & ex genere suo , quod ex specifica Sua ratione, quam haurit ab objecto graviter prohibito, seclusa malitia alterius speciei, potest esse peccatum mortale ; uti peccata contra Deum, virtutes Theologicas, praecepta Decalogi , & Ecclesiae. Aliud est mortale per accidens, quod aliunde, quami ex objecto, Vel praecepto potest fieri mortale, V. g. rario ne contemptus, & scandali. Sofol. 2. Finis ultimus peccantis mortaliter eSt crea- at is sis tura. Νam Ier. 2. dicitur: Duo mala fecit popuIus meus Ime dereliquerunt fontem aqt e υλαρ, Ο foderunt sibi di ρος
cisternas dissipatas, quae continere non pOSSunt squaS. morasI
Ubi ostenditur, peccatorem, Deo relicto, velle sitim ur. extinguere in aqua stetida, scilicet creatura. Et ad Philipp. 5. Uuorum Deus υenter est. Ubi iterum aliqua creatura pro Deo seu ultimo fine peccantis assignarur. Et ratio est, quia peccans mortaliter appretiative plus diligit creaturam, quam Deum: Ioan. I 2. Dilexerunt magis gloriam hominum, quam Deum. Ultimus vero fims est id, quod maxime amatur, quia amatur propter se, & caetera propter ipsum. Igitur peccans
mortaliter pro fine ultimo habet proprium , & privatum
155쪽
i . . suum honum, non Secundum se, sed inordinate amatuniusque ad contemptum Dei, & exclusionem gratiae, &charitatis: peccans enim mortaliter amat proptium &privatum bonum propter se, & caetera bona particularia amat ratione proprii, & privati boni; nam amat bonum commutabile, in quo sibi imaginatur aliquam convenientiam, & commodum. Ergo finis ejus ultimus est bonum privatum, & quidem prout inordinate ama tum usque ad contemptum Dei, & gratiae exclusionem , quia sic est Deo oppositum, & in eum irrestribile jκ- inis Schol. 5. . Peccatum mortale in ratione offensae Dei est iste in gravitatis simpliciter infinitae. Nam gravitas ostensae cre-rhti''et scit secundum dignitatem personae, cui irrogatur, quia , I , ostensa moraliter est inoffenso, sicuti honor est in novi Mili norante ; Ostensus enim est patiens, adeoque subjectu inivsvi σε recipiens injuriam ; unde sicuti honor crescit secundum digLitatem honorantis, ita ostensa secundum dignitatem ostensit sed dignitas ostensi scilicet Dei est infinita: sim- pliciter . ergo etiam Ostensa in genere morali est Infinita simpliciter. Non obstat I. quod hoc modo unum peccatum non esset altero gravius, quia infinito majus
non datur. Resp. Non est altero gravius in ratione OG sensae praecise spectatae ex parte personae ostensae; bene vero in ratione ostensae spectatae ex parte objecti, actus& circumstantiarum, ad quae non tamquam ad cauSam, sed tamquam ad praesuppositum Ostensa personalis se quitur. II. Sequeretur, actum charitatis erga Deum
esse bonitatis infinitae; & veniale, Deum Ostendens, Esse malitiae infinitae. Resp. Deus est tantum . objectum charitatis, non vero subjectum, quod solum dignitatem actui communicat, cum sit quid intrinsecum. Deinde veniale respicit quidem Deum ut subjectum, sed non ut capax infinitatis ratione ostensae, quia non tollit rationem ultimi finis. ρυi,i- g. 526. Ad peccatum mortale requiritur ex parte i
tollectus plena advertentia ad legem, vel moralem ma litiam: ex parte υotantatis plenus consenSuS: ex parte objecti gravitas materiae. Nam I mo. gravitas malitiae nullo modo cognita, etiam nullo modo est volita: ergo nonnisi persecta advertentia, & plenus consenSUS possunt relandere in actum gravem malitiam. Ido. In negotiis , & contractibus magni momenti inter homines requiritur plena advertentia ad onera & obligationes inde emergentes ; alioquin non censetur quis illis subjacere: ergo etiam non incurrit aliquis odium Dei, & reatum aeternae damnationis, qui vel non advertit actum,
vel obje i malitiam, nec periculum gravis malitiae; vel
non satis libere in eam consentit.
156쪽
Sehol. Peccatum ordinarie solet fieri hoc modo. I. Quomo Excitatur sive a daemone per suggeStionem, siVe ab ex- α' peς-
Irinseco per visum, auditum &c. sive ex naturali dispo-: et sitione, aut infirmitate imago rei delectabilis, aut odibilis in phantasia; unde naturaliter, & necessario orietur motus appetitus Sensiti Vi, qui vocatur motus primo primus, quia ante omnem rationis advertentiam ex dictis causis excitatur. Et licec. est tentatio. 2. Ob hanc
excitationem fit cogitatio in intellectu , seu semiplena,& imperfecta advertentia; qualis est in semidormientibus, ita ut periculum plene non advertatur; unde oritur motus Vehementior appetitus sensitivi, qui dicitur motus secundo primus. 5. Huic motui, dum non resistitur , sequitur in intellectu plena advertentia objecti, vel actus honesti, aut inhoneSti, quam sequitur astectio deliberata voluntatis, vel complacentiae, vel displicentiae. Si displicentia objecti, & actus inhonesti oritur , tunc homo resistit, vel avertendo animum ad aliud objectum, vel exercendo actum virtutis, vel suggestionem malam detestando, vel orando Deum, ut liberet a malo . Si vero complacentia ObJecti inhonesti oriatur, tunc adest delectatio; & hic est primul gradus peccati mortalis , si objectum sit graviter malum, quia hic actus est plene deliberatus, & voluntarius. 4. Hic affectus vel est efficax , qui conjungitur cum proposito , vel desiderio exequendi id malum, quod cogitatum est; vel est inefficax, &'est simplex complacentia, seu delectatio deliberate de re illicita cogitata, sine voluntate illam
opere perficiendi, quae etiam Vocatur simplex consensus, seu delectatio morosa; non quod requirat moram temporis , brevissimo enim tempore perfici potest, sed quod
voluntas post plenam advertentiam ei immoretur, &consentiat. Et hic est secundus gradus peccati mortalis. Denique tertius est ipsum opus peccaminosum comple
CoroII. Praes. imo. Plena & sufficiens advertentia ad Resot-
peccatum mortale censetur, si consensum praecedat ex- μ' urpreSSa, seu actualis cogitatio malitiae moralis, vel . pe ' με riculi: aut si praecedat expressa aliqua dubitatio : item quando ratio persecte advertit objectum malum, quoad circumstantias, quibus moveri potest ad illud excutiendum, ubi adest deliberatus consensus. Plena advertentia, & deliberatus consensus in homine a somno plene excitato, sine turbatione advertente, quid agat; semiplena in homine non plene a somno excitato, Obscure,& turbate objectum advertente, explicari potest. Ido. Ad peccatum mortale non requiritur reflexa advertenria, Sive ut quis cognoscat, se advertere 3 sed suffcit cogni-
157쪽
tio directa malitiae, quam quis deinde vult. Nec requi ritur cognitio formalis ipsius actus; sed sufficit malitiae objectivae , vel legis , actum prohibentis: malitia autem
objectiva sum cienter cognoscitur esse, Si cognoscatur,
ut inductiva odii Dei, & poeta, aeternae . 5tio. Signa advertentiae imperfectae, & in deliberationis sunt l. Si quis
velut semidormiens malum apprehenderit. I. Si vere semidormiens, vel semiebrius fuerit. 5. Si vehementi pas Sione , . aut distractione turbatus suerit. 4. Si post factum rem melius considerans judicet, quod eam non secisset, Si ira cognovisset, aut mentem serenam habuisset ι 4ro. Signa nullius vel imperfecti consensus in dubio sunt I. Si dubitans serium animum ti saepius repetitum propo situm habuerit, nunquam peccandi mortaliter , & malit mori, quam Deum graviter ostendere: talis praesumere
poteSt, Se non con Sensisse; quae enim saepe detestamur , advertimus nos contra propOSi tum acceptasse. Consue ludinarius vero, & peccata non valde timens, conSensum facilius praesumere potest. 2. Dubitans, si super pravas cogitationes se reflectens statim dolorem & aver
maxime si sit timoratae conscientiae, & alias in tale peccatum non soleat consentire . 5. Si post tentationem meminerit, se valde timide processisSe, conatum ad resistendum adhibuiSse , & si in tentatione rogatus suisset , an vellet consentire, serio respondisset, Se nolle; censetur non consensisse . Item 4. Si dubitet, an plene vigilans & sibi compos fuerit. 5. Si potuit exequi peccatum,
nec tamen secit. 6. Si adsit defectus aetatis o sola vero perseverantia delectationis non est signum praestiti consensus . Prudentia Consessarii hic succurrere debet . 5to. Dubitans, vel deliberans, an debeat peccato graVi consentire, graviter peccat, quia re ipsa peccatum cum Deo super omnia diligendo conseri, & periculo proximo consen Sus se exponit ; unde speciem peccati in Consessione exponere debet. 6to. In illis peccatis non datur parvitas materiae, in quibus semper integra ratio gravi Smalitiae, sive materia magna , sive parVa suerit , reperitur; talia sunt, quae Deo imperfectionem immediate imputant: quae ad peccandum maxime allicerent, si non graviter prohiberentur: quorum materia legi sub poena gravi latae, etsi parva sit, praejudicat. 7timo. Μateriae
quantitas magna, vel parva, Vel ex re Secundum Se Spectata, vel ex comparatione ad totum, vel ex ordine ad finem praecepti prudenter deSumenda est. 8υo. Peccatum mortale etiam cognoscitur, Si sit contra Decalogum,
vel praecepta Ecclesiae in materia gravi: si charitatem
proximi & justitiam in bonis.animae, corporis, fama
158쪽
no GH, si 'cratis. Iste , sortunae graviter laedat: si sit contra seipsum cum gravi animae, vel corporis damno e si imposita sit poena gravis. si Theologi & timorati ita censeant.. g. 527. Ex dictis sequitur, peccatum mortale pO.se feri veniale r I. Ex conscientia erronea, qua quis invincibili tela judicat, esse Veniale, quod de Se est mortale g. 245. . I. Ex desectu advertentiae ad legem, &malitiam objectivam . 5. Ex desectu persecti consensus . 4. Ob parvitatem materiae tum secundum Se , tum ratione circumstantiarum levis g. 526. . g. 528. Motus sensualitatis primo primi, qui omnem rationis advertentiam praevertunt, & quos inviti patimur, licet sint circa objecta graviter illicita, non Sunt peccata. Ita docet Imo. Apostolus ad Rom. 7. υ. 2o. juxta quem non sunt ab homine prout homo est: Si quod no- Io , illud fucio ιι ι jam non ego operor ilIud, sed quod abitat in me, peccatum, scilicet concupiScentia, quae Ocatur peccatum, quia ex peccato est, & ad illud inclinat ergo non sunt peccara g. 52oi Schol. 2. & 3. 526. . ad Rom. 8. alte hil damnationis est.iis, qui stine in Christo Iesu . Ergo cum tamen in iis concupiscentia se maneat, non erit peccatum. Nec juvat di cere cum D. Schuberi, ideo nil damnationis illis esse, quia per Christum remissionem peccatorum obtinuerunt: nam ubi est peccati remissio, ibi deest qualitas, quae peccatum morte dignum reddit t. I. g. 5 5. ): imo Deus
non poteSi peccatum remittere, quamdiu adhuc adest tergo nec concupiscentia juxta adversarios est peccatum, quae semper adhuc adest. Deinde Iac. I. Unusquisqtierentatur a concupiscentia abstractns, ω illectus δε-- de concupiscentia ctim conceperit, parit peccatum. Er go nullum est peccatum , antequam concupiscentia concipiat, id est, consensum voluntatis obtineat ; alioquin tentatio & consensus non essent gradus diversi. Respondet Schuberi, concupiscentiam gignere inclinationem pravam ex improviso Ortam, quae si sola manet, eSi peccatum involuntarium , & infirmitatis ; si vero accedat approbatio , fit consummatum, & proe reticum; hinc distinguit peccatum actuale a concupiscentia , non vero Originale . Verum hic supponit D. Schuberi, peccatum Originale consistere in concupiscentia, quod falsum esse pa-.zet t. I. g. 266. ). Item posse dari peccatum involuntarium , quod est contra textus allatos: & ulterius udo.
docet S. Augustinus I. de Der. Re . c. I 4. Aut negandum est, peccatum committI, arat fatendum est, voluntate comm/tti . Et L 2. de pecc. mer. c. 4. In grandibus baptietatis ud Monem manet concupiscentia, non sibi ad illicita consentientibus nisil omnino nocitura. Et S. Tho-
159쪽
. , caput aemaS 2. 2. q. 154. a. Primus motus rensualitatis non
habet, quod sit peccatum, nisi in quantum iudicio rationis reprimi potest. Idem definivit Tridentinum Sess. 5. can. 5. ubi ait, concupiscentiam non nocere non consentientibus, & ideo solum ab Apostolo peccatum appellari, quia ex peccato est, & ad peccatum inclinat. Accedit damnatio sequentium propositionum Baji: Pra-υa desideria, quibus ratio non consentit, Θ qu ae homo inυitus patitur, sunt prohibita praecepto, Gu concροι- sces. Item: Concupiscentia, λυe lex membrorum, prava ejus desideria, quae inviti sentiunt homines, Iegis inos dientia. I tio. Nullum est peccatum, nisi sit voluntarium g. 525. 526. ). Sed motus primo primi hon sunt voluntarii: ergo non sunt peccata. Dices, esse voluntarios in causa , scilicet, peccato Originali nobis in Adamo voluntario . Sed ad peccatum personale requiritur omnino voluntarium personale; & merito Alexander VIII. damnavit hanc propositionem: In stulti naturae lapsae ad peccatum , s demeritum susscit illa Iibertas, qua liberum , ac voluntarium fuit in causa SAa , . pyccato originali, voluntate Adami peccantis . Denique nemo ad impossibile tenetur. Sed impossibile est homini impedire motus primo primos; imo, quando justa causa adeSt, non tenetur Semper remoVere cauSus,
e quibus oriuntur: ergo ad illos impediendos non tenetur ; consequenter non Sunt peccata mortalia g. 525. ) . Volvun- Schol. Protestantes docent, omnes pravos motus , 'υς' etiam primo primos, esse peccata mortalia: nimirum ' ε' dividunt peccatum in voluntarium , seu proereticum , quod cum approbatione, & beneplacito' committitur; &involuntarium, quod ex ignorantia, & praecipitantia committitur ; unde etiam alia sunt peccata ignorantiae, alia infirmitatis, ad quae motus primo primi Spectant quos ideo volunt esse peccata mortalia , quia a concupiscentia procedunt, quae sicuti est malum morale imputabile, &
damnabile, ita & illi sunt imputabiles & damnabiles, li
cet per fidem nobis remittantur. Probant I. tum quia illi motus prohibentur per praeceptum, Non concupisces tum quia I. Joan. 2. dicitur: omne quod es in mundo ,
concupiscentia carnis est, s coucupiscentra ocAIomm , s superbia υitae. Rese. Illo praecepto soli motus voluntarii prohibentur; alii enim non Sunt praecepti capaces, cum non sint actus humani g. 419. &. 489. . prohibetur, ne pravis concupiscentiis consentiamus. Unde male vertit hutherus : Non permitte tibi concupiscore: nam Hebraicum' 'u' & Graecum ε θυώω propriesionificat mutum animi deliberatum. Tres concupiscentiae a S. Joanne sumuntur materialiter pro earum Obje-
160쪽
ctis, uti patet ex Versu praecedente, & sequente: unde Sensus est: quidquid in mundo est, vel suis illecebris animum inquinat, vel Opum cupiditate accendit, Vel superbia extollit: quod vero haec bona sint inordinate concupiscibilia, non est ex Deo, nec ex natura rerum, Sed ex vitio naturae per peccatum corruptae. II. S. Augusti-NuS I. I. de nuet. c. 25. ait, motus concupiscentiae involuntarios prohiberi praecepto, Non conc&yasces. Lib. 4. coni. In I. c. a. dicit, concupiscentiam nocere etiam non consenetientibus: & c. 5. ait: Concupiscent a carnis peccatum est. Resp. S. D. vult, motus illos prohiberi, non ut peccaminosos, sed ut quid repugnans persectioni: &ep. o. addit: Hoc lex posuit, dicendo , Mn concupi- apes; non quod hic valeamus, sed ad quod perficiendolendamus. Docet item, concupiscentiam nocere non consentientibus, non quod eos peccati reos faciat, sed quod spiritualem mentis delectationem minuat, dum in ea reprimenda occupatur, uti seipsum ibi explicat. Denique concupiscentiam peccarum vocat, vel late dictum , pro infirmitate naturae, vel dicit peccatum, Si ei consentiatur. III. S. Bonaventura in 2. d. m. vult, quod tentatio carnis nunquam sit in nobis sine culpa veniali. Quod idem docet S. Thomas 5. p. q. 4 l. a. I. ad 5. Re . S. Bonaventura loquitur de tentatione, & deleestatione carnis, quae Ob advertentiam imperfectam subest aliquoi nodo imperio rationis. Et S. Thomas Sumit peccatum pro eo, quod ad peccatum inducit, seu pro quadam in Ordinatione ; vult enim probare, Christum a carne tentatum non suisse.
g. 529. Ex g. 526. Scholio patet, desiderium , seu assectum efficacem voluntatis esse peccatum ; & quidem hoc desiderium habet illam malitiam, quam Objectum
volitum habere cognoscitur: nam affectus tendit in objectum, prout est in se a parte rei: ergo attrahit totam malitiam, quae objecto a parte rei inesse cognOScitur: nimirum in afleelu efficaci idem est, ac si quis in re ipsa jam commissa delectaretur. E contra delectatio morosa non circa peccatum jam commissum, sed circa objectum prohibitum illam tantum malitiam contrahit, a cujus delectabilitate voluntas movetur: delectatio enim morosa sertur in objectum praecise , prout objective in intellectu proponitur, ideoque a circumstantiis annexis, licet cognitis, abStrahere potest. Verum licet haec sententia a multis satis proba
biliter desendatur, probabilior tamen, & in praxi tutior est Seritentia S. Antonini, & aliorum, quod scilicet in
Consessione explicandae sint circum tantiae personarum ,
di operiS, de quo quis morose delectatur; maxime quia Schram Inatit. The OL Tom. II. I