장음표시 사용
401쪽
II.=j. . g. 8no. Porro Sacrificium I eo offerendum est. Quip-
ι iuris pe S. Scriptura notat in omni statu, Naturae, Legis scri-zz ptae, & Gratiae, Sacrificium Deo oblatum esse. Et ra-
δι- tio est, quia naturalis ratio homini dictat, se propter desectus, quos in se experitur, subdi alicui enti supremo, scilicet Deo; a quo eget dirigi, & adjuvari ; adeoque illi honorem esse deserendum, & subjectionem pro-' testandam,s juxta modum humanae naturae, qui est, ut ad hoc rebus sensibilibus utatur. Ergo etiam recta ratio dictat, ut homo res sensibiles Deo offerat cum immutatione rei oblatae. in signum suae subjectionis, quod fit per sacrificium. Ex quo insert S. Thomas, oblationem Sacrificii esse juris naturae, licet modus sacrificandi , vel ex electione hominum, uti in lege naturae, vel' ex revelatione Dei, uti in lege scripta, & gratiar determinandus sit. Porro de Sacrificio Novae Legis susIoco tractabitur. lyων-- g. 8or. His actibus Religionis modo explicatis per
excessum opponitur Superstitio: & per desectum Irroli-- giositas. Superstitio est salsa Religio, uel cultus vitiosus veri, aut falsi Numinis. 'dis,' SchoI. ExceMus in cultu Divino non est secundum' ' quantitatem cultus absolute ; nam quantumcumque ho-' mo Deum colit, nunquam eum pro debito colet ; aedexcessus est vel Secundum objectum, si alius ut Deus colatur, qui Deus non est; vel secundum modum &circumstantias, si uerus Deus modo indebito cola inr. Ideoque Superstitio est vel cultus falsus, aut superfluus Dei, vel cultus indebitus creaturae exhibitus. Superstitio, qu . falsus Deus colitur, tres species continet O scilicet Idololatriam, Diqinationem & vanam Observantiam .
Eiaperi g. 8oI. Superstitio, prout est se Isa religio ob exces- ω - . sum ex parte modi et tendi verum Deum , pro substrata materia Peccatum mortale, vel veniale esse potest . Id. quod patebit ex subjecto corollario. R.,M- Corsi. Praes. Imo. Peccat graviter peccato Supersti--ur tionis, qui hodie Deum coleret per circumcisionem , & caeteras Caeremonias I udaicas, quae significabant Christum Venturum, qui tamen jam venit ; unde committeretur mendacium in materia Religionis. Ido. Graviter peccat, qui salsas Reliquias publico cultui exponit, mi-ς raculum per aliquam Imaginem factum esse finsit, aut salsas revelationes, ut lucrum acquirat. Item si quis admovendum populum fingat, aliquam historiam; vel miraculum in s. Scriptura reperiri ,' de se est peccatum
mortale, injuriosum primae Veritati, & auctoritati S. SEripturae mendacium: ignorantia tamen, & simplicitas subdi
402쪽
De Virtutibus Cardinaligus. 3 I . inde a peccato gravi excusat. Stio. Superstitionem committit, qui, colit Deum modo ab Ecclesiae praxi alieno:
U. g. qui non vult orare, nisi ante solis Ortum, accenso certo candelarum certo Ordine dispositarum numero,
non audire Missam nisi Sacerdotis, qui vocatur Joan-hes, non nere die Sabbati in honorem Ι,. V. cum tamen alia opera servilia sectat &c. quae omnia, absente tamen contemptu, & Scandalo, ex simplicitate facta, sunt saltem venialia. 4ro. Oratio S. Christophori, & S. Coronae ad accipiendam pecuniam, est superstitiosa, & graviter illicita, quia est invocatio daemonis. 5to. Non eSt superstitiosum Sacra , aut orationes certo numero Oflerre in honorem alicujus Μysterii pie ab Ecclesia recoli Consueti, v. g. SS. quinque Uulnerum, nisi huic determinato numero effectus adscribatur. 6to. Non est Superstitiosum, bibere Benedictionem S. Joannis, per quem potum indicatur desiderium mutuae charitatis, quam S. Joannes tantopere depraedicavit: vel b significatur vO- tum, ut haustus sit innoxius, sicuti S. Joannes venenum innoxie bibit; secus foret, si quis per hunc potum vellet honorare S. Ioannem. nio. Jejunare in die Ρa- Schae , non comedere de capite animalis in Festo Decollationis S. Joannis, sunt devotiones superstitiosae ; sed si ex simplicitate, & indiscretione procedant, plerumque non sunt peccaminosae. 8υo. Preces, & Cruces, vi quarum aliqui sperant, se fore invisibiles, seu invulnerabiles &c. sunt superstitiosae, quia haec non sine temeritate a Deo petuntur , nec aliunde hunc effectum habent. Denique moneri debent rudes, ne rebus sacris Superstitiosa admisceant, & rebus benedictis humili cum fiducia ita utantur, sit effectum eorum ex opere opera to virtuti earum non adscribant. g. 8o3. Euperstitionis prima species est IdoIOIatria, quae est cultus soli Deo debitus alicui creaturae exhi-
Schol. Idololatria alia est materialis, dum quis Sine aflectu interno solo. metu mortis cultum Latreuticum creaturae exhibet : alia est formalis, quae vel est perfecta, quando quis cultum Divinum exhibet creaturae, v. g. idolo, cui falso creditur inesse Divinitas; quae proinde conjuncta est cum infidelitate: vel est imperfe-dia, dum quis sciens, nullam creaturae inesse Divinitatem , Vel ex odio ita Deum, vel desiderio aliquid ab idolo , daemone, vel creatura obtinendi, ei cultum Divinum exhibet. g. 8o . Idololatria est peccatum mortale gravissimum :Exodi sto. Non adorabis ea sidola , neque eo es. Sicu
ti enim gravis. imum in republica crimen e4t, alium A a 2
403쪽
572 . ' captit XII. quam legitimum Principem agnoscere, & colere; ita multo magis cultum Creatori debitum creaturae imia
Coroll. Praes. Imo. Idololatria etiam materialis est grave peccatum , utpote mendacium contra Religionem graviter perniciosum , & contra praeceptum fiden, externe profitendi g. 56o. . in suro tamen interno, ab Ex communicatione immunis est , quia fides in corde retinetur. Ido. Cultus externi signa alia sunt Latriae proprie dictae, & soli Deo debitae : uti Oflerre Sacrificium, erigere Τ empla, & Altaria: alia Sunt indisserentia, uti inclinatio capitis, geuuflexio, incensum, quae determinantun ad certum cultum ex determinatione, & inten rione agentis. Unde si fiant Deo, spectant ad cultum Latriae: si Beatissimae Virgini, ad Hyperduliam: si Sanctis, ad Duliam : si hominibus, ad cultum politicum. Stio. Qui proprio sanguino, aut aliter Se daemoni devovet, & Subscribit, speciem Idololatriae committit: item qui daemoni devovet , & subscribit , speciem Idololatriae committit: item qui darilaonis dictis firmam fidem adhibet , nisi circa ea, quae Exorcismis coactus edicit, licet nec tunc illi credendum sit, Si dicat, V. g. hanc esse Sagam, quam ex hac causa incarcerare non licet, si alia indicia desint.. g. 8o5. Altera species Superstitionis est Disinatio, quae' est significatio occultorum ex pacto cum daemone. Schol. Ρactum cum daemone vel est expressum, quod fit vel verbis, vel expressa daemonis inVocatione, aut explicito proposito, seu voluntate, aliquid a damaone discendi: aut fit factis, aliquid usurpando, aut agendo, in quo quis scit, vel putat, daemonem respondere, &cooperari. Uel est pactum implicitum, quando aliquis intendit quid scire per signa, aut facta, ex suibus Occultorum notitia nec naturaliter haberi, nec a Deo, vel bono Angelo sperari potest. Species Divinationis
per pactum expressum sunt: I. Praestigium, quandod; non sub hominis, vel alterius animalis specie apparet. 2. Diυinatio per somnia, dum in Somno expectatur revelatio occultorum a d ione. 5. Necromantia, dum adhibito sanguimo, & certis carnibus, vel aliis signis evocati mortui videntur resurgere, loqui, & ignota docere. 4. Pythonismus, quando daemon per homines arreptilios occulta revelat. 5. Geomantia, dum dae- 'mon per signa apparentia in corporibus terrestribus, lugno , lapide Sc. occulta docet. 6. II dromantia, dum per signa apparentia in aqua : 7. Aeromantia, dum per si-
gna in aere: 8. romantia, dum per sisna in igneris Aruspicium, dum per signa in intestinis animalium
404쪽
uarmoni immolatorum, occulta docet: quae Omnes species solum materialiter differunt. Species Divinationis λper pactum implicitum sunt: I. Astrologia j4diciaria,
praedicens sutura libere contingentia ex a Stris. I. Phν-sio nomia, quae vel e3t Metoposcopia, ex vultu, & cOrporis constitutione , vel Chiromantia , ex lineamentis manuum sutura ptaedicens. 5. Disinatio per sortes. g. 8 36. Omnis Divinatio per pactum sive expressum, Diviu sive implicitum, est per se peccatum mortale per Di-
Divinus cultus exhibetur, societas cum insensissimo Dei νum. hoste initur, & adest praesentissimum periculum Apostasiae. Per Divinationem vero cum implicito padio eodem modo disserendum: quod confirmat Jeremias c. IO.
dicens : A signis coeli nolito m tuere, quar timeut geu tes , quia leges populorum vanae Suni . Et cati. 25. q. 5. reseruntur plures Canones contra Astrologos statuti.
Cor OII. Praes. Imo. Divinatio cum pacto implicito sit veniale peccatum per ignorantiam non crassam nec as secta tam : vel propter imperfectionem actus, quando certa fides non adhibetur, sed tantum timor, & suspicio futuri eventus habetur: vel quando joci causa, aut ex levitate eventus suturus inquiritur. 2Eo. Conjectare ex
somniis naturalibus corporis complexionem, pr Sentem. valetudinem, aut morbum suturum, item bonam, vel malam animi a flectionem, non est superstitiosum, quia inter haec habetur naturalis connexio. Somniis vero casualibus firmam fidem dare, superstitio est, maxime si ex iis sutura libere contingentia praedicantur. Non ta- , men videtur peccare mortaliter is . qui propter somnium praecedens ponit, vel omittit actionem indisterentem extimore mali in somniis ostensi; quia ho c potius fit ex anxio timore, quam firma fide. Ille tamen graviter peccaret , qui ita a somniis dependeret, ut plerasque amo- lnes suas secundum illa disponeret. Somniis a Deo immissis fides adhibenda est: somniis vero a diabolo exci-
ratis credere, est peccatum mortale, quod dupliciter committi potest: i. Desiderando per somnium a dat mO- ne doceri, & ideo certo corporis situ decumbendo. I. Ex somnio sutura contingentia libera temere conjiciendo. Somnium a Deo immissum a diabolico discerni po-reSt: si a d. bonum, & fugam peccati cum humilitate, &timore Dei provocet, a Deo: si ad malum, vel indiscre-rionem, a clamone esse teneri potest. In dubio praestat judicare esse a daemone, vel casuale. Stio. Ex motu, Si- tu, & oppositione astrorum licet certo praedicere essectus naturales necessario suturos, v. g. Eclipses: item
probabiliter licet praedicere eventus contingentei futuro si
405쪽
v. g. pluvias, tempestates, fertilitatem &c. item generaliter licet conjectare temperamentum, & propensiones naturales prolis ex aSpectu astrorum in puncto nativitatis ; quae tamen conjectura ad e,ctus particulares se extendere non debet, cum inclinatio naturalis ope Divinae. gratiae per virtutes vinei possit. Astrologia vero judiciaria, praedicens ea, quae ex libertate hominis, &Dei a Nhitrio mere dependent, Plane superStitiosa est, & graviter peccat, qui ex Astrologia, Seu revolutione syderum certo praedicere vult pacis, & belli vicissitudines: ex Genlithliaca futuros in vita eventus , V. g. Matrimo-uium cum tali persona: ex Astrologia electionuin, . quid singulis horis agendum sit, ut res bene Succedat. A gravi tamen peccato excusatur, qui non ex solis astris, sed
ex aliis simul circumstantiis, & qualitatibus personae. contingenter sui una probabiliter praedicit. Nec graviter peccat, qui ex vano timore povus, quato firma fide ob praedietionem Astrologi unam vel alteram actionem indisserentem ponit, vel omittit: adeoque qui facit sibi sutura a Cingaris praedici, si tantum curiositati s risus gratia faciat, peccat tantum Venialiter, licet raro absit peccatum scandali, inducendo a Iterum ad divinationem: si quis vero firma fide hoc faciat, graviter peccat. 4 o. Metoposcopia, & Chiromantia , si probabiliter tantum conjectat de corporis valetudine, & temperamento , & consequenter de ingenio, & animi propensione , licita est, quia haec cognosci possunt; si vero praedicat futuros eventus liberos , est graviter peccaminoSa.
bio. Sortes divisoriae adhibitae in electionibus, haeredita, tibus, S litibus, ut sciatur, quid cuique tribuendum
sit, licitae Sant; quia sunt contractus, per quem partes aequale jus ad rem habentes ex mutuo consensu subeunt aequalem conditionem acquirendi, & perdendi: non tamen licent in electionibus Ecclesiasticis, c. Ecclesia, de Sortil. imo etiam tempore pestis per sortes determinari potest, quisnam Sacerdos, vel Μedicus infirmorum curam suscipere debeat. Sortes consultoriae ad indagandam Divinam voluntatem licitae sunt, si usurpentur ex
speciali instinctu Spiritus S. uti Aes. II. v. 26. vel si nullum aliud auxilium suppetat in re necessa ia, & gravissimi momenti; alias sunt illicitae,' quia Deus non vult sortibus Suam voluntatem indagari, sed per doctrinam Ecclesiae, & hominum prudentum . Sortes divinatoriae , quibus rei occultae manifestario , et consilii directio ex- presse, Vel tacite a daemone imploratur, sunt omnino 1llicitae. Usus tamen sortium, vulgo Lotteris, est licitus, dummodo absit dolus, & servetur justitia, quia est pactum mutuum, & Spontaneum. 6to. Ars punctatoria
406쪽
Do Virtutibus Cardinalibus. 31 I
si ad quaestiones arte humana non resolvendas se exten. dat, est superstitiosa: non vero illa, quae hodie invenista est, ubi resolutio quaestionis qualiscumque in ipsa clave jam contenta ope calculi eruitur. 7mo. Graviter peccat, qui jubet praedici, vel ea credit, quae ex speculis magicis praedicuntur, quorum uSus omnino superstitiosus est, nec naturaliter hanc vim habet. g. 8o . Tertia species Superstitionis est υava obser-υantia, quae est applicatio medii non proportionati, vel servan- naturaliter non connexi, nec a Deo, nec ab Ecclesia i fuiήyinstituti, ad consequendum aliquem essectum . Sehol. Vanae Observantiae tres Sunt specieS. I. Ars notoria, per quam adhibitis certis signis, variae scientiae e 'absque labore comparantur. I. Obsemantia sanitatum, quando per benedictiones Inusitatas, incantationes, insus- sationes, scripturas L ligaturas &c. quae vim naturalem medendi non habent, Sanitas & immunitas a vulnere obtinetur. 5. Observantia eventuum, qua quis ex Observatione rerum impertinentium mala vel sibi vel aliis eventura conjicit, ideoque aliquid sacit, aut omittit. g. 8o8. Vana Observantia ex genere suo est peccatum ri. mortale ; quia plerumque in illa intervenit occulta & ia n. -- interpretativa daemonis invocatio, cum medium ad emia inis .ctum omnino improportionatum adhibeatur . Cor OII. Praes. Imo. Ars notoria ob tacitam daemonis invocationem, est peccatum mortale: licitum tamen est, V ' μηuti scientia de naturali virtute alicujus herbae ope dae 'monis acquisita, dummodo conservatio hujus virtutis,& usus scientiae actua iam daemonis concurSum non requirat. Ido. Observantia Sanitatum est graviter peccaminosa: dignosci tui autem , si verba inepta, aut ignota, vel characteres peregrini adhibeantur: item si inserantur fabellae de febri, & spasmo Christi: item si ci
cumstantiae ad sanitatem conferendam omnino inutiles, tamquam per se efficaces, adhibeatur. Huc pertinet abusus rerum Sacrarum, & cultus superstitiosus Sanctorum, v. g. portare Secum thalerum icone S. Georgii insignitum, ad vitandum periculosum lapsum ex equo: apponere: stramen in forma Crucis ad sistendum fluxum sanguinis ex naribus &c. Si quis tamen haec, & alia faceret ex mera devotione erga S. Georgium, vel S. Crucem Sine alia superstitiosa caeremonia, nec infallibiliter ex sola applicatione effectum expectaret, non peccaret. 5tio. Observantia eventuum, si firma fides accedat, est peccatum mortalei: V. g. Si quiP Occurrente lepore recedit ab itinere &c. a simplicibus tamen saepe venialiter solum peccatur, tum proptet ignorantiam, tum prompter fidem firmiter non adhibitam, tum propter deser
407쪽
ctum seriae intentionis. Oo. Si quis prudentes eredat
medicum aliquent, vel chirurgum, alias suspectum de meα diis superstitiosis , scire etiam media licita, licet eo si consulere, Sed cum animo utendi nonnisi mediis licitis. Si dubitetur , an res applicanda habeat vim naturalem , neene, accedentibus gravibus rationibus pro licito ejus usu, dubium desoni potest, & res applicari; cum multarum rerum virtuteS nobiS Sint incognitae: cum pro testatione tamen, se nolle effectum, si subsit vis diabo, iica. Si vero satis constet, Virtutem non esse naturalem, sed dubitetur, an sit a Deo Vel a dae inone ; pra ' sumendum est, esse a daemone, quia Deus tales essectus non operatur, nisi in Sacramentis, & Sacramentalibus, nec temere ab eo expectandum est miraculum. g. 869. Ad vanam Observantiam pertinet magia suo ευώ 3 perstitiosa, quae est ratio emciendi mira, daemonis ministerio, per signa ad hoc instituta ex pacto cum daemone. ca. o. Schol. I. Μagia. Superstitiosa, seu diabolica, de quaptex 2 etiam egimus r. I. g. 208. cum Schol. ), dissert a Magia naturali, quae per causas naturaleS mira ex arte es ficit. Si efleetus Magiae superstitiosae transit in damnnm proximi , vocatur maleficium: si ad excitandum carna- leni amorem, vel odium erga alium, dicitur Psilarum,
seu P eneficium. ' - - . . ' 'ia
Oma- Schol. 2. Maborum potentiam, & Sagarum artes ve- , αο eωm tuti inania phamiasile deliramenta multi moderni Doctο-.Mφ3i res derident, de quorum opinione egimus tona. I. g. 2o8. Otii 1 cum Schol. propter malum . tamen persuasionem &intentionem opem a daemone es flagitandi, ejusmodi homines graviter peccant, & poenis etiam coerceri possunt . Interim tamen magna prudentia & circumspectione Consessarii hac in materia procedere debent, nec ni mium proclives esse ad judicandum, hunc aut illam esse a daemone obsessos, inbolitos morbos a maleficiis proficisci &c. nec sibi vel aliis rudibus persuadeant, tanta mi esse daemonis, Μagorum & Sagarum potestatem ad mala fidelibus inserenda, aut nimium faciles sint ad Exor-.cismos, conjurationes, & nescio quae media a nonnullis contra daemones excogitata. Quippe ex nimia facilii tate haec credendi & Exorcismos passim usurpandi, multa aesurda consequuntur ; . nam rudis plebs praesertim,
mulierculae ejusmodi rebus sacile fidem praebent , & ma-rItos suos, filios vel filias, jumenta & pecora a M agis& Sagis veneficio esse insecta credunt; unde temeraria judicia, detraditones, inimicitiae, & alia gravia damna es peccata sequuntur. His igitur omnibus pro viribus .
Ecclesiae ministri. se Opponant , caveantque, ne a perVer isti hominibus lucro inhiantibus, vel male credulis mulier,
408쪽
dulis decipiantur, quod jam multoties contigisse non sine scandalo Fidei nostra adversari Urum, experientia 'docuit . . Nihilo minus quia juxta dicta tom. I. g. 2AE. Cum Schol. ) Μagia non est omnino impossibilis, vel 'quia perversi quidam homines opem a daemone subinde implorant' hinc Corollarium Practicum sequenti Para- .grapho subnexum Consessario necessariam pro hac materia instructionem suppeditabit. g. bio. Magia ex genere suo est peccatum mortale, quia Fre per . continet societatem cum daemone, Dei insensissimo hoste . - nt 'oro I. Praes. Imo. Μagi a Consessario praecipue interrogandi sunt de vitiis Μagiae annexis, scilicet des a. ., Uaeresi, dum Magi credunt, daemonem Non eSSe da- utineti ei lanatum: de Idololatria , dum daemoni cultum Divinum olus. per sacrificia exhibent: de 4 postasia dum Christum abnegant, & Baptismo renuntiant: de Blasphemia init . . 'Deum, Christum, Bearissimam Virginem , & Sanctos: de Sacrilegio , dum SS. Eucharistia , & rebus sacris saepe abutuntur: de Luxuria: de damnis proximo illa tis , homicidiis , morbis, caedibus animalium vastationibus segetum . udo. Μaleficium duobus modis tolli potest I. Destrueudo sinipliciter signa , ex quibus male ficiam per daemonis pactum dependet; qui modus esti itus, quia amovens signa non intendit daemonem invocare, cum nullum pactum cum daemone ineat, sed potius pactum reScindere . 2. Per novum maleficium ;qui modus nunquam est licitus r unde non licet peterea malefico, ut maleficium nosi maleficio dissolvat, i quia sic petens eo ipso cum daemone communicaret: secus foret, si maleficus sine maleficio maleficium dissolvere posset: hinc licet Sagis abradere capillos, sic illis relictis .non sentiant torturam. Item licet repercu rere Sagam, a qua quis percussus est, ne noceatu In
dubio vero, an Vagus maleficium novo maleficio torulat, non licet dissolutionem ab eo perere , sicuti nec si adsit suspicio , ob periculum peccandi per' commercium cum daemone: de auctore tamen maleficii facilius
praesumi potest, eum signa a se posita sine novo maleficio destructurum, ad quod ex justitia tenetur, &verberibus etiam cogi potest. Si autem suspicio sit, quod alter modum ' licitum dissolvendi maleficia sine novo maleficio didicerit , ab eo peti potest, ut dissol-Vat, quia arte bona, quam male didicit, bene uti poteSt. 5tio. Remedia contra maleficia alia sunt naturalia, petita vel a pharmacis, vel destructione pacti, remotis Signis: alia sunt supernaturalia, uti fiducia lis sui commendatio in Divinam Providentiam, & custodiam S. Angeli Tutelaris: cExorcismi Ecclesiae: devotus usus
409쪽
smata: oleum S. alpurgis; Cerae Innocentianae: De- . votio erga Beatissimam . Virginem Immaculate Conceptam &c. Μagus , si pactum cum daemone habeat , debet illud prius dissolvere & ejurare, antequam absol atur; non tamen necesse est, ut paenitens petat sibi reddi chirographum a d emone , in quo se sorte illi su . scripsit: si tamen poenitens aliud chirographum apud se habeat, illud destruere, & comburere debet. 5to. . Subinde simpliciores se accusant, se eSSe SagaS, propter , nonnulla magica exercitia, quae didicerunt, sine expres- O paelo cum daemone; tales vere poenitentes facilius absolvi possunt, eum consilio, ut frequenter Sacramenta Pinnitentiae, & SS. Eucharist se suscipiant, & actus
Fidei, Spei & Charitatis eliciant. 6eo. Si qu, pecuniam
a daemone acceperit, nec Constet, a quo eam daemon isurripuerit, illam retinere potest, quia ex iundo maris, vel occulto thesauro ad neminem spectanto a daemone accipi potuit: si vero dominus constet, isti. restitui desthei, nec licet ea uti, si sit adulterina. Item si Mia-tgus alicui opera'm suam magicam praestitit, accepta mercede, ad restitutionem nou tenetur , quia opera eSt pretio aestimabilis. Ita censet P. Layman, cui bene contradicit Ill. D. Godean ; quia si talis Magus ad re- istitutionem non teneretur, ars magica ad captandum lucrum sine justo titulo Scervire poSSer.
mila g. 8i 3. Religioni per desectum opponitur Irreligiosieta g. 8o . , Seu desectus cultus Deo debiti. Alia di- A; ' . recte tendit ad irreverentiam Dei, uti Tentatio Dei & ues tim Blasphemia. Tentatio Dei est, quando quis aliquid di- cit aut facit, per quod absque justa causa explorat, an IB.; Deus habeat hanc vel illam persectionem . ..ista 3 dehol. Tentatio Dei alia est expressa, & formalis , Q Φ quando quis expresse dubitans de aliqua persectione Dei, δμ' in aliquid facit, vel dicit ex animo illam explorandi: V. g. quis dubitat de articulo Fidei, & petit miraculum. a
Deo pro ejus confirmatione: vel praecipitat .se ex turri. ad explorandam omnipotentiam Dei in se conservando .' Alia est Tentatio Dei implieita & interpretatisa, quan do quis nec dubitans de persectione Dei, nec eXplorare volens, aliquid petit, aut agit, quod ex se extraordinarium' Dei auxilium requirit: v. g..negligendo medicinas in infirmitate, & temere a solo Deo . sanitatem expectando: vel in grave periculum non sine peccato eVM dendum se conjiciendo . i it pcr g. 8i2. Tentatio Dei per se. est peccatum mortale.
Nam tentans Deum vel dubitat de aliqua Dei persectiorine , & ideo quaerit experimentum, ut certificetur ue &
410쪽
Ds Virtutibus Cardinalibus. 3 9
sic agit contra reverentiam Dei: vel de Deo praesumit,& contei aptis mediis ordinariis a Deo institutis, ab ipso miraculose expectat effectiam, quem intendit, quod est audacius, & irreligiose ac irreverenter cum Deo agere. Ergo graviter peccat. CoroII. Praes. imo. Tentatio Dei ser malis semper est Iesοι- peccatum mortale, nec datur in ea parvitas naat triae. pentatio vero implicita, per se quidem est peccatum 'mortale ; saepe tamen est veniale, rum Ob imperseello nem astus , ignorantiam, & simplicitatem tum ob levitatem periculi, quod quis adit. Nullum vero est peccatum , si eK gravi causa cum humili in Deum confidentia aliquid tentetur: proinde , ut ejusmodi tameritates sint peccata, tacite semper sine ulla utilitate, &necessitate extraordinarium Dei auxilium implorari debet. 2G. Purgationes vulgares, per apprehensum serrum candens, aquam serventem &c. probando suam innocentiam sunt graViter prohibitae, I. 5. decret. t. S'. sunt enim tentationes Dei, nec judex ex talibus sententiam serre potest . filio. Tentat graviter Deum, qui temere , & sine justa causa se Offert ad Μartyrium, quia exponit se periculo lapsus: tunc autem est justa causa,
si adsit praeceptum Μartyrii subeundi ad servandam multorum fidem , & salutem , vel ad blasphemias vitandas: vel si adsit consilium Martyrii, quando scilicet nil aliud sequitur, & expectatur, quam floria Dei, &simul sentitur specialis instinctus. 4to. Non tentat Deum, qui in gravi necessitate humiliter rogat Deum, ut sibi voluntatem Suam vel per Consessarium , vel per internam illustrationem indicet ; non tamen debet petere Signum externum , quod jam est aliquid extraordinarium . . f. 8 i5. Ad irreverentiam Dei directe etiam tendit Bla λ . Blasphemia , quae est Verbum contumeliae adversus )n '
Schol. Blasphemia , I. alia est cordis, alia oris. 2. st votis. Alia est diresia,' quae Deum in seipso inhonorat: alia test iudirecta, quando quis advertenter loquitur verba, quae ex modo proferendi & circumstantiis continent imminutionem Divini honoris, licet homo eam non intendat : uti si quis irrisorie vel detestative contra Sacramenta, Sanctos, & cultum Dei loquatur , vel in Sanguinem Christi, & res sacras contumelias effundat. S. Blasphemia alia est haereticalis, quae haeresim continet, V. g. Deum eSSe injuStum: alia est imprecatoria, qua quis Deo malum imprecatur: v. g. pereat Deus: alia est simpliciter dehonestatisa, quando quis vera