장음표시 사용
281쪽
accedas vel recedas, quousque rei mensurandae verticem in eodem intuearis speeulo: demitte postmodum perpendicularem ab ipso oculo in ipsum terrestre planum;quam enim proportio
282쪽
Galathematiem. nem habebit interuallum inter eandem perpendicularem de centrum speculi interceptum, ad longitudinem ipsius perpendicularis, eam etiam habebit longitudo plani inter ipsum speculum& basi rei metiendae comprehensa ad datam autitudinem. Sit in exemplum altitudo A B quae mensuranis da proponitur, speculum C, oculi centrum E , a quo perpendicularis demittatur E D. Dico igi- tur se ficu i se habent CD ad D F, ita CB ad BAdatam altitudinem,quia bina triangula ABC AC DE sunt inuicem aequiangula, radius enim Vsestialis E C A ad aequales reflectitur angulos. Si itaque, v.g. D E fiterit s. pedum, D C vero miserit s. pedum , & B plani longitudo s. similitei habeat pedes , etiam altitudo B A erit s. pe
, ' Corollarium. Hinc colligitur, ut DE perpendicularis ipsi D C fuerit aequalis,etiam A B fuerit D C minor.
etiam A B altitudo data minor erit interuallo B C. ii denique D C maior erit D E perpen diculari , etiam B C interuallum maius erit altitudine AB. Tribus igitur notis partibus . facile per regulam trium,reliqua quarta
283쪽
o Ectam lineam A B ciuicle per nouem pun
ricta in decem partes aequales, deinde Uno circini pede in puncto halter in punctos. posito
284쪽
Mathematicus. 26 Iintegrum duc circulum per punctum I. secundo uno pede circini in puncto B, altero inpuncto 3. collocato , describe semicirculum instar tertio, ex A urieruallo puncti7. duc semicirculum imiliter infra intersecantem priorem in E, deinde infra circulum ant. descriptum duc lineam recto B oppositam,quae Intersecet utrum que circulum in C A D:quo facto erige perpendicularem ex puncto s. in E, dc punctum in quo intersecat lineam CD nota per io. deinde diuisa circuli peripheria intercedente, intra . dc Io.
in puncto F, dc peripheria intra 7. &Io in puncto G, pone unum circini pedem in puncto F, dc alterum in D , 8c per circulum diuide rectam s. deinde uno circini pede posito in G, altero in puncto C'. duc circulum infra, qui se intersecabunt in H , demum diuisa HI o. in puncto I in duas partes aequales , Vnum eircini pedem colloca in I , altero in medio lineae C H, duc circulum in H D, & habebis in-
Vnum Magnetem alterum trahere se expelleresticut o Ferrum existum alterum, experimento probatur.
mo lapide punctus A Boreus, G Austrinus.
285쪽
Thaumaturgus in lapide E F B Borea pars H, Au- sttina B. dico h australem partem G lapidis C AD admotis austrinae parti B,lapidis E F B, ilico a se
A austrinae H, vel si australem Bboreali A ostendes quasi simili
voluptate captus, non inuitam ad se rapiet partem, cuius causa ma
nifesta est. Nam cum prius haesi Lset australis pars G, boreali H, nihilominus dise
cissae partes semper eandem v monem quaerunt ad eiusdem corporis tutamentum & conserua
tionem, ut aiunt philosophi. Sed ii punctum G australe puncto Baustrali alterius lapidis adhaeserit,iugit ilico B; disceditque abeo,uel si boreale A boreali H ostendes, idem eueniet, respuunt enim seipsa, quia in eorum minera non ita coibant, funama est, diis milia punista, substantiarum similitudine, paribusque desiderijs coeunt simul& vniuntur; similia vero di simili contrarietate inimicitias agunt. id est, boreus austrinum quaerit, austrinus boreum; sic asistri nus Seboreus ait strinum& bos eum res pluant, quod &Dptime experieris in pixi de nautica admotis
mdgnotis polis , sx quibus patet falsum esse quod
286쪽
- , quod Plinius narrat de Thea made, certa magnetis specie ferrum abigente , cum Vtrum quaptiestet unus & idem magnes.
PROBLEMA CVIII. Occultos animi sui conceptis absenti vi
, magnetis manifestare. FI at tabula aenea vel plumbea,cuprea, aut ex simili bene polita materia, deducta in sum
mam tenuitatem; in hac tabula utrimque inscribes alphabetum , literis ordine vel promiscue positis,aut etiam confuse, perinde est, litteris tamen aliquantulum ad confusionem vitandam a se inuicem distantibus, hac cautione, ut litteras sibi ita correspondentes, A nimirum A, B que Β,&c. uti inque ponas, ut si una perforaretur, V. g. A, transiret A ab altera parte positum. In centro autem tinulae utrinque pones extantiam aliqua
indici sustentando destinatam. Secundo, Hanc tabulam intermedio alicui parieti coctauia duo distingenti ita inseres ut tabula in utroq; concla ui videri possit, amicus amico loquenti nequaqua. Tertio, Ex optimo chalybe facias tibi paruulam lamellam ad instar nummi cuiusdam ,ea demque ratione paullulum incuruatam, quam pones stupra extantiam cemtralem, ea industria, ut libere innitatur tabulae seu laminae alpha-
287쪽
betariae si igitur amico desideres in altero cubiculo degenti aliquid manifestare , accipe vali dum magnetem, quem si applicueris tabulae S loco lamellae , ab altera parte extantia centrali sonsisterim, sine mora lamella prauentia magne tis sentiens pertinacissime magneti adhaerebit, re quemcunque magnetis ductum ab hac parte tabulata me factum continuo sequetur I Vt v. g. reseram ipsi verbum illud CA VE,ducam itaque magnete per modum rasionis ad literam C primam dictionis literam, quem index lamellae ab gltera parte mox sequetur,donec in eodem puncto Crequiescat, alter autem diligenter notabit, in qua littera quiescat index, hanc seorsim scribat. Interim perget ducere magnetem ad literam A, EU index similiter sequetur ab altera parte donec quiescat in A,8 sic de reliquis omnibus sensibus animi manifestandis agendum est. Est autem iis c spectaculum non taxum ingeniosum , sed δέ summam hominibus non intelligentibus pariens admirationem,cum Vident nummum illum , seu chalibeam lamellam,q'asi animatam.nullo sustentan re sine se per tabulae erectae superficiem , ad parietem hinc
inde ad nutum etiam astantium, motitare , quae subinde tanta ab exercitatis peraguntur dexteri
288쪽
PROBLEMA CIX. Sub dio magnetis alteri e trarer ad misitare aistanti occulta mentis sensemanifestare.
QElige tibi in arce aliqua. aut in muro ciuitatis octo fenesti as aut foramina, tribus aut pluu-bus passibus dissita ab inuicem, deinde conspiratione facta cum alijs amicis, quibus pandere vis occulta animi consilia Uiges quoque foris in
monte, aut campo aliquo non impedito, deiarto tamen & solitario. ut melius 3c securius, praesertim bellorum, de obsidionis sit inae tempore, age te possis ; ill V in loco pones octo trucos septe- pedali spatio distitos, eo ordine & loco. ut ob uersi arci aut muro , ex eo sine impedimento conspic, possint In truncis autem istis pones alphabetum eo quo sequitur ordine Trunci.
Alter autem qui arcem occupat quem etiam in poste tum Internum sicut alium qui foris est Externum appellabimus) Octo suas fenestras ut muri se fa mi ita con sint ili characterum scheia a te signabit. Secundb , Parentur duo semicirculi solidi, unus pro externo , pro interno
289쪽
ad 1 Thaumaturgin alter, in quibus subsidio instrumenti nostri magnetici lineas steganographicas trunciγ&fenestris utrinque correspondentes, eo quo sequitur modo inscribes. internus posito instrum e to magnetico super semicirculo, qui certo loco, verbi gratia n prima fenestra ita firmabitur, ut loco dimoueri non possit, siluatoque eo respicies per regulae dioptram, in primum truncum, velit spatium nimis remotum ut eum videre non possit, ponetur ab externo ibi ruber pannus aut vexillum vel sub noctem fax ) & iuxta hanc lineam visualem trahes lineam in semicirculo ligneo, quaere prauentabit lineam stega no- graphicam repraesentantem A B C. quas litteras limbo semicirculi statim asscribes, ut in apposita hac silura vides. Hac iam signata linea
procede ad secundum truncum & consequenter ad reliquos sex, eo modo operando quo in
prima deicribenda linea operati sumus, donec semicirculus sit inscriptus lineis sals stegano- graphicis & habebis instrumentum praeparatum , conceptibus tuis externo manifestandis accommodatum. Externus vero simili prorsus modo suum semicirculum in primo, V.g. trunco
positum delineabit iuxta situm fenestrarum arcis ; quo prior ex arce suum delineauit iuxta situm truncorum in monte ordine disposito- Ium. Constituto itaque tempore & loco si ex
290쪽
CMathematicus. χι ternus interno amico secretum quippiam manifestare desideret, v. g. ADEST HOSTIS. Externus constituta ex pacto hora ut dixi, adsit tribus i nstructus facibus, si de nocte alloqui libeat; si de die vero linteis albis aut rubris vexillis ubi notandum , quod si in aliqua statione, aut trunco appareat una face instructus , primam istius trunci litteram; si duabus secundam; si tribus denique tertiam representari his igitur rite & conuenienter ex pacto constittitis, externus accepta face accedit truncum littera Asignatum , quae cum primum obtineat locum Vnica comparebit face ; internus vero videns eminus faciem diriget regulam magneticam, centro semicirculi amxam in ipsam facem , &statim apparebit in linea steganographica littera, quam significare vult externus, quam &seorsim notabit. Porro externus accedet ad alium truncum lixaera nimirum D. signatum, quae cum primum in ordine litterarum locum obtineat, ut ante unica face prodibit instructus, Internus velo non iecus suo instrumento aget quam ante egit. Interim externus conferet se ad secundum truncum ad litteram nimirum E indicandam interno; quae cum medium in ordine litterarum obtineat locum, duabus facibus instructus prodibit; Ιnternus aduertens duas faces litteram eam scribet, quam tegula & faces