장음표시 사용
131쪽
arguo , sua ἔdem obiectum maiorem voluptatem eriliae In primo intuitu , quam post varias re petitasque intultiones si p ehrum esset obie num , di conua u deforme paulatim non ita
Non est omittenda ratio, qua diuturna unius obiem viso delasset nervum , non ita varietas obiectorum , etsi sertas maiori gradu agant . Fibrae nostrae ad chordarum instar comstiuetae tenduntur ratione actionis: actio est ut tempus, in qua Potentia agit , per consequens cum unum objectum ad unum modum semper agat , semper unum retinae punctum ferit. de diuturnitate 'delassat , non ita obiecta diversa , quae etsi fimul considerata majorem patiant actionem , attamen cum ad Nnum modum sibias non concutiant, sed semper variando. non serunt 'um plura puncta , quae modo diverso exercita delassar mequeunt.
132쪽
Sic arcta est relatio, quam pulchrum, & honum , tenent imter se, ut haud inutile putem unius Analysi alteram alterius subdere . Non secus quam pulchrum in grata voluptuosaque repraesemtatione consistit , bonum Iepidae voluptuosaeque modificationi inhaeret . Odores , fueres, colores , frigus , minities, qualitates rhysicae sunt , quibus hie terminus p rticulariter tribuitur de quando Ionus bonus dicitur , talis appellatur ratione modificationis productae , non repraesentationis nobis praestitae . Non diis Verso modo, quam Propter colores, pulchra quoque corpora, in quibus hi mirantur, solent appellari, sic propter has miaificationes obiecta, e quibus excitatae sunt, bona vocantur. Hinc est quoaianum appellatur su mensum , nec non hypocaustum . lectus mollis ore. Usus appellandi bona objecta, e quibus otiuntur in diticationes suaves, efficit, ut terminus hic transferatur ad ea, e quibus suaves modificationes non immediate sed mediate no his veniunt. Ex hoe fit, quod arbor, quae fructum bonum gigni hona appellatur , ut & honus ager , qui hanc arborem peihellenutiit, bona pluvia, S Sol, qui agrum hunc Recundare solent. Obiecta, quae nobis suppeditant res, e quibus voluptuosae mmdificationes nobis veniunt, utilia objecta nuncupantur. Utilia quoque appellantur , quae nos a molestR ingrataque modificatione defendunt . Et haec est ratio . qua vocabulum honi traffertur ad haec; quapropter bona appellamur armasura, vanum, castram , quia ab inimicorum aggressione nos tegunt & arcent; eademque mintione bonus miles, bonus Dux , bonus Ductor dicitur , se hona Medicina, quae potis est ad nos restaurandos, & honus Medicus, qui eam opportune adhibet , adhibuitque . Domus , quia est apta ad nobis comparandum commodum , utilitatem, augmentumque, vel valet ad removendam molestiam , ciamnum, detractionem , eadem causa bona nuncupatur . Hinc est , quod dicitur bonum horarium , quod horas optime signat; bonus Patronus,
qui nostra tuetur jura ; bonus liber , qui utilia docet ; bona actio, quae nobis similibusque nostrum prosit 3 de bonus resie si
133쪽
dutabilis consideratur, ita ut amoveat taediim , eum nova timctura renovandi.
Ex hoc patet , quod nomen iit origine Boni nihil aliud indicat , quam id Mod nobis valet voluptuosam modiscat ignem producere, vel molestam impcdire , di quod, nisi per relationem
proximam vel renvitam eidem obiecto habitam nulli tribuitur . Ad enodationem harum omiuum idearum praecisus atque dis ἰnetus non brevis requireretur tractatiu , at susticit , me primcipia fundamentalia iudi sitasse i . in Sunt qui dispeseunt bonum in ab Iolutum , di relativum; ho.
num absolutum appellant illud, quod continetur in ipsa rei est titate, vel in ipsius rei preprietatibus earumque subsisntia , re lativum postea id, quod rei bonum absolutum coeservat & ρομficit , vel conservare , S perscere quit V. Gem . Eέ meth. I a I. pr. C. VIII. Def. , as honum absolutum , Deo ex. cepi', concipi nequit, & allata eius definitio, quae ciun Locki nis convenit o. obscura , parumque eraecisa videtur . . Melim ergo d*bnimus bonum per id suod nobis nostroque si tui Perse.ctionem conciliat , vel quod fini nostro est conveniens; contrustria ratione maωm , quod nos nostrumque stati m tmeerfectiorem
reddit . Omne id quod semper & per se , omnibus individuis .sbique persectionem e ciliat, debet dici bonum abselutum, in quo est, quam in Deo Quidquid in natura existit, non est per se n que bonum nesve malum . sed tantum bonum vel mνlum evadit juxta modi ncatlamem subjecti . Divitiae , fruges . aqua, Amici . caeteraque, quae nobis primo intuitu bona videm i
tur, potavi contra mala evadere.
Sic es mala bona . Venena ipsa, loco, & tempore data quid honi esse possunt . Hine est quod mala , etsi bona , bona eisi mala ellent, plerumque videntur. Haee si studo boni vel in ii , qu*mquam neque bonum , neque malum sit , nos decipit, ct dat notricia boni , vel et rei: oritur hinc divisio h ni, ut S mali in verum δέ apparens t U. 66. r. IH . Ex dieiis Patet quod male definit LockiLs honum , ut. infra dicemus, per ad quod potest nobis produceret & auore voluptatem, vel dimθnuere diuturiata fem intensistemque doIoris . Chirurgica opera. tio quid mali , etsi salutem persectionemque nostram conciliet . mollities econtra, quae vitam minuit, solvitque, quid boni esset. inducisur hine. quod quatenus perfectionem moralem nobis ἔ da get, dicitur bonum moriae , quatenus persectionem physicam , bo mim Physicum, verum vel apparens , juxta quod apparens vel
Oxum sit augmentum vel conciliatio persectionis . Ex hoc ir
134쪽
cap. XIII. Simplices mos spatii. iri
C A P. XIII. De modis simplicibus; Sc primo, de iis, qui Spatium spectant .
Uiamsi in parte priori saepius seci mentionem
quitur, quod ι num morale dieitur 3ἀ, quod lcgi est consoriri Mi, quod est i si diisenne,--rais appallatur; haec definitio ex fine & effectu legis eruitur . Ex ,sne quatenus. tendit ad morum persectionem ς ex effectu , quatenus malum in poetam est passus qui legi suas non consomne actiones. Hiod rectum, ait Cicero, honestum, di cum virtute est, id solum opinor bounum sU. Paradox s. . Redium , hon stumquo a citatur quod cum lege convenit . An dari possit ante leg - alum vi l -- num morale , ex re ipsa patci . Apud Cretenses commota maior pars civium Magi matus fugabat , & ad privatam condici nem redigere solebat V. Aristot. FH. Iib. II. Cap. X. in . Tumuirus causa impediendi abusus potestatis ibidem erat statutus. Amor patriae, dulce Cretensibus nomen V. μι Repu I lib. IX. qui ante alia apud eosdeni vigere consuevit V. PIωιarc. moria. 3 impetu aequilibrato seditionem ferebat, S utpote in conseque tia legis factum , vel consito ratἰonis et pro bono seditio lused 'et haberi, non ita apud populos, in ovibus amor hic lairgu scit, ac est penitus extinctus. Quaelibet seastio est conatus . scelus , per consequens malum a seditiosis patratum. At de hoc statis . .
135쪽
Tatione contemplemur, & examinemus diversiis istas ideae ejusdem modi ariones , quas mens aut in rebus existentibus reperit , aut intus in se iacere potest , sine externi alicujus objeeti aut extraneae suggestionis adminiculo. PModificationes istae sinplicis alicujus ideae quas , ut superius dicitum est, modos smplices voco θιdeae sunt perseete , adeo diversae & in mente distituitae , ac illae , quae maxime a se invicem distant . , comtrariae sunt . Numeri enim binarii idea ab idea unitatis haud minus distincta est , quam livor a calore , aut utrumvis eorum a quovis numero: e simplici tamen ista idea unitatis, denuo repetita , tantummodo
conficitur, & repetitiones hujusmodi , simul junctae , efficiunt distinetos istos moris smplices numera du dexarii , duodecies duodenarii , millionis , &c. f. II.
Idea spatii . ΙΝitium sumam a s liri idea Spirii . Superius
monstravi '), nos id am spatii per visuna tatactum acquirere ; quod adeo manifestum esse arbDtror , ut aeque supervacaneum foret, probatum Ire , homines per visum percipere distantiam inter duo corpora diversorum colorum, aut inter partes ejus dein corporis; ac quod ipsi met colores videant': nec misnus perspicuum est, ipsos spathun in tenebris per Palpationem di tactum percipere posse.
136쪽
Spurium oe Extensio. SPatium hoc si nude consideretur secundum longitudinem inter duo quaedam entia, non consider to aliquo intermedio corpore , vocari potest es a ria; si secundum longitudinem, latitudinem , & cras-stiem spectetur, capacitas , puto, vocari potest: n men extensionis ei vulgo imponitur , quoquo modo spectato 4
UNaquaeque distantia. diversa modifieatio spatii
diversa est, & unaquaeque idea csiversae cujusdam ἀβantiae aut omisi , morus si lex es hujus ideae . Homines pro usu ia consuetudine met surandi , defixunt in mentibus suis definitarum quarundam longitudinum isas , cujusmodi sunt, fritus, ρυ, virga , uina, milliare, rerrae samerer, Sec. quae totidem diastinctae sunt ideae ex spatio 'la connatae'. Quando definitae, ejusmodi longitudines , aut mensurae spatii , familiares fiunt cogitationibus hominum , possunt in mentibus eas, quotiescunque voluerint, repetere, non conjunctis iis comoris aut alterius cujusvis rei id is , & essingere sibimet ideas longi, quadrati, aut cubici. Pedum , vinearum aut vinarum , hic inter universi
corpora, aut ultra extremos corporum Omnium temminos ; & haec ad se invicem addendo ideam suam spatii , quantum voluerint , ampliare . Potentia haeeiterandi, aut duplicandi eam, quam habemus , cujusdam distantiae id am , eamque priori addendi , quotiescunque libuerit adeo ut , post omnem , quae a
137쪽
M lices mori δε-i . Lib. II. ea est , quae nobis immenstutis
Figura. flera est modificatio huius , quae nihil aliud
est, praeter relationem, quam partes terminationis , extensionis sive spatu circumscripti inter se habent. Hoc veritas deprehendit in corporibus sensi- l1bhis, quarum extrema intra cognitionis nostrae ambitum continentur , quodque oculus a corporibus Mcoloribus capit , quorum termini intra conspectum ejus jacent : ubi animadvertens , quomodo extrem tales terminentur , aut in lineis rectis , quae coeant
in angulis perceptibilibus; aut in curvis, ubi nulli a guli percipi possunt , haec considerando, prout re untur ad se invicem, in partibus omnibus extrem intum corporis cujusdam aut spatii, nanciscitur Meam ' istam , quam figuram vocamus , quae menti exhibet varietatem infinitam . Praeter enim figurarum diversarum numerum ingentem , 'quae in corporibus inter se cohaerentibus realiter existunt, supellex ista, quae penes est animmi, i eam spatii variando, ataue ita novas semper compinitiones efficiendo . py' idearum suarum repetitionem , & earum pro lubitu. inter se conjunctionem , plane ine lassia est ; & proinde n- suras multiplicare potest in ι Hrum.' 6 UI. Cum enim possit mens. A M. cuIusdam Iongitudinis, in dilectum exrensae, iterare, eamque alteri adiungere in eadem directione , quod est litieae istius rectae longitudinem duplicare s aut alteri eam
cum quacunque thclinatione pro arbitrio ad)ungere , atque ita. qualemcumque velit angulum ess cere: cum-uue possit, quamvis lineam, quam imaginatur, contrahere, adimendo et I aut a, aut quamcumque Pa
em voluerit , adeo ut ad finem ejusmodi divit:
138쪽
XVI. Simplices modi Otrii. - Imnum haud perveniri possit, cujuscunque magnitudinis
angulum emcere potest : ita lineas etiam, quae late xa sunt , cujulcumque Voluerit longitudinis , quibus iterum ad ali s lineas adium iis diversarum longitudinum , & ad angulos diversos , donec spatium aliquod intra ambitum suum plane ccntineat , mani&sium est, posse eam ravraι tam secundum species , quam capacitates , in tinnitum multiplicare , quae
omnia nihil aliud sunt, praeter tot diversos Implices modos barii. Quod mens in lineis rediis facit, idem in curvis , aut curvis & rectis smul emcere potest; de quod in lineis , idem in superficiebus quoque potest facere ,
unde ansa datur ulterius cogitandi de infinita vari tate figurarum , atque penes elio mentem effingere ,
atque ita multiplicare simplices motos spatii.
ALtera idea, sub hoc capite contenta, de ad hane
classem pertinens, est ea , quam Loctim , mus . Ut in spatio simplici distantiae relationem imter duo quaedam corpora, aut puncta , consideraltius;
ita in Inostra idea loci consideramus relationem distantiae inter rem aliqaam, & duo quaedam aut plora puncta, quae, tanquana eandem a se invicem distantiam semper retinentia, ae proinde quiescentia , spectantur o ; cum enim videmus rem aliquam eandem distantiam nunc , quam heri, a duobus quibusdam aut pluribus punctis retinere , quae ex illo Ι Α temini in Differt locus a spatio- ut totum a parte ; varium contcipio propter plura simultanen , locum propter relationem ad unum coexistens . Exemplum afferam . Si una simul existant AB C D,: quodam modo eadem coexistunt; si hunc universum modum concipio , quo coexistunt omnia , spatium mihi animo repraesento 3 si postia-unicum tantum modum , hoc est relati
nem , quam a tenet ad N aelum statua, Acis .
139쪽
Simplices moi si spatii. Lib. II.
ternpore haud distantiam suam inter se invicem mutaverunt, cum quibus eam tunc comparavimus, dicimus eadem in eodem manere loco; sin vero ab utrovispuncto distantiam suam plane mutaverit, dicimus, eam totum mutasse: etiamsi cum vulgo loquentes in communi loci notione non semper'distantiam observamus praecise e Punctis , verum e portionibus grandioribus objectorum sens bilium , ad quae res locatas relati nem habere consideramus, & cujus ab illis distantiam ob peculiarem aliquam rationem notamus. VIII. Ita calculis sive latrunculis in iis dein tabulae latrunculariae quadris remanentibus , ubi relicti erant a nobis , dicimus, eos in eodem loco esse, fi-ve immotos manere, etiamsi fortasse alveus lusorius
ex una in alteram cameram translatus fuerit, quoniam nos eos tantum comparauimus cum tabulae istius partibus, quae eandem inter se invicem distantiam retinent. Dicimus etiam tabulam lusoriam eundem, quem prius, locum tenere , si in eadem parte cubseeuli maneat, etiamsi fortasse navis , cui inest , plenis feratur velis : navis etiam dicitur in eodem manere loco , si modo eandem servaverit distantiam a partibus vicinae telluris; etiamsi fortasse ea fuerit in orbem circumlata : hoc modo latrunculi, alveus i sorius, & navis res, ectu corporum remotiorum, quae eandem inter se distantiam Pservavere , locum suum
mutaverunt . Quoniam vero distantia a certis partibus tabulae lusoriae ea est, quae locum latrunculorum
terminat; ti distantia a fixis partibus cubiculi cum quibus facta erat comparatio ) tabulae lusoriae locum
terminavit , & fixae telluris . partes navis etiam locum definiverunt; haec omnia, in iis respectibus, in eodem esse loco proprie dici possunt: etiamsi illorum distantia ab aliis quibusdam rebus, quas hic non respeximus, immutata, certo certius est, ea in eo re
spectu locum mtisai se : atque nosmet in ea opinione erimus . cum ansa nobis dabitur , ista cum aliis sis rebus comparandi .
140쪽
cap. XIII. Simplices mori sparsi. ia
g. IX. Cum vero haec distantiae modificatio, quam Iocum appellamus , ab hominibus in usum communem laeta fuerit , ut eius adminiculo particularem Terum postionein designare possent , cum Opus effetiali designatione; homines contemplantur & determinant locum hunc, per respeetum ad res istas contiguas, quae ad illorum usus maxime accommodatae sum; haud consideratis iis, quae in alio respeetu locum ejusdem rei melius determinarent . Ita in tabula lusoria cum usus desinationis loci uniuscujusque latrunculi soluit modo intra lignum illud tessellatum terminetur, alienum esset a proposito isto , eum per aliam rem naensurare; cum vero hi latrunculi in pera recondum tur, si quis rogaret, ubinam sit Rex ater oporteret Iocum designare per camerae partes ubi erat, non Pertabulam lutoriam ; cum nunc alius sit usus loci designandi, in quo est , quam cum inter ludendum erat in tabula lusoria , atque ideo necessario per alia Corpora determinandus est . Hoc modo si quis inter-
Togaret , ubinam sint versus , qui Ni & Euryali
historiam continentὶ absurdum foret locum determinare , dicendo , eos in hoc vel illo terrarum loco , aut in Bibliotheca Bodleiana esse : locus vero recte
desgnaretur per operum Vigilii partes; & vera s
rei responso, Versus hos reperiri circa medium n
Di AEnetatim libri; eosque eodem semper loco fuisse, ex illo tempore , quo Virgilius primo editus erat o quod verum esset , etiamsi liber iste millies locum mutasset , eum ideae loci usus hie si , scire tantummodo, in qua parte libri historia sit ista ; ut, cum opus fuerit , eam invenire, & pro usu ad istam rei currere possimus .
f. X Ideam nostram Ioci . nihil aliud esse , nisi
relativam alicujns rei posturam , qualem superius memoravi, manifestum esse arbitror , M sacile concedetur , cum consideraverimus , nos nullam habere