장음표시 사용
141쪽
eta Simplices mos Iparsi. Lib. II.
si ideam de loco omnium istius partium habeamus ;quoniam extra:illud , non ideas habemus fixorum quorundani, di itinctorum , & particularium entium , ad quae illud universum distantiae relationem aliquam habere , concipi posset ; quicquid vero extra illud
esse concipitur unum est uniforine spatium sive exsansum, in quo mens nullam varietatem , notas nulas reperit. Mundum enim, alicubi esse dicentes, ta tummodo dicimus, eum existere ; nam Phraijs haec, etiamsi a loco eam mutuamur, existentiam ejus tantummodo, non locationem denotat; & quamprimum
quis invenire poterit, & locum universi clare & distinete animo suo concipere , is poterit nobis indicare, utrum hoc univei tum in spatii illo infiniti V euo , ubi nullam distinctionem concipere possum , moveatur, an quiescat . Fatendum sane est , vocem locum latiorem aliquando & confusiorem sensuna li here ; eamque denotare spatium illud , quod a quo- cpnque corpore occupatur ; atque ita universum in loco esse dicitur . Eodem igitur modo Meum loci , quo spatii ideam nanciscimur c idea enim loci est tantum particularia & ad certas partes astrieta cor sideratio ) videlicet per visum & tactum ; quorum alterutro extensionis aut distantiae ideas in animos
4sὶ Magna perspicacitate Loctius : Locus non est quam is M miaus determinatus coexistendi caeteris .,. Hinc sequitur quod ablatis caeteris coexistentibus , destruitur idea loci . Fac quod nulla nobis sit idea entium positorum extra universum nulla est tum idea illius loci. Tamen adnotandum est , quod nos s. ρο si ius modos animo nobis repraesentamus ut res , de partes an eis effingimus , quapropter , etsi locum ab initio excogitavimus ut relationem ad aliquod coexistens , tamen tractu temporis obliteratum fuit ens,& concipimus relationem absque ipso ente, ad quod habetur. Saepe saepius consideramus voces tanquam res
Haec est via nostrae Aantasiae , de qua vidς mediistionem no aram a
142쪽
cap. XIII. Simplices mos spreti. lao
Nonnulli s 6) sunt, qui nobis periuadere volunt,
corpuε ω exfensonem idem se ; hi vocabulo- Tuin silnificationem inanilitasse videntur, quam tamen suspicionem haud libenter vellem in eos conserre, quoniam aliorum philosbphandi rationem vehementius eo nomine insectati sunt', quod ea nimis consiliat insignificatione incerta, aut sallaci obscuritate termino-Tum dubiae , aut nullius omnino significationis ') . Si igitur per corptis & extensonem idem, quod alii, intelligunt, nimirum per eorpus aliquid solidum, se extensum, cujus partes a se invicem separari possunt & moveri diversimode; & per extensionem, spatiuin tantsim modo, quod inter solidarum istarum ti sibi invicem conn Narum partium extrema interjectum est , quodque ab iis occupatur , ideas toto caelo distantes inter se confundunt,. Ad proprium enim uniuscujusque animi sensum provoco, an spatii id a non sit adeo a sbliditatis distineta , uti est coloris coccinei Mea Scio equidem , soliditatem non posse sine extensione ex Mitere, nec sine ea coccinei coloris id a existere est; hoc tamen non obstat, quo minus distinctiinsiit
ideae . Ideae multae alias requirunt tanquam ad ex sentiam & conceptus suos necessarias , a quibus t men penitus distinguuntur. Motus nec esse, nec comcipi potest, sine spatio; attamen motus haud spatium est , nec spatium est motus ; spatium potest absque
eo existere, atque ideae sunt maxime inter se diversae ; atque idem de spatio & soliditate dicendum puto . Soliditatis idea a corpore adeo inseparabilis est,
ua Min Cartes ani fuere . Naturam corporis constituerunt hi in extensione; imaginabantur enim ex hac fluere teliquas inrro ris qualitates . de hoc infra. .
'i Haec erat phllosophia scholamea, qtiae diu an , Cane Adocebatur; & erat per totam Europam disi a. QOSTE .
143쪽
asio , Simplices mori sparii. Lib. II.
ut ab ea pendeat spatii repletio, conlaetus eius, impulsus , & motus communicatio post impulsum . Et si ea ratio sit ad probandum , spiritum a corpore diversum esse, quod cogitatio haud extensionis ideam in se contineat ; idem argumentum, ut Puto, aeque grave erit ad probandum , Darium non esse corpus ;quoniam haud soliditatis ideam in se complectitur :spatium enim & soliditas ideae sunt haud minus di-ninetae , quam cogitatio & extensio , nec minus in mente a se invicem separabiles . Perspicuum itaque est corpus & extensonem duas esse ideas distinetas. q. XII. primo enim extensio haud , corporis ritu, soliditatem in se includit , nec contra corporis m tum resistentiam. XIII. Secundo , partes puri spatii sunt a se ii vicem inseparabiles , adeo ut continuitas nec realia ter nec mente quidem separari queat. Velim enim , in quis partem unam ab altera , cum qua continuitatem habet, vel cogitatione sejungat . A qualis re-xum a se invicem separatio fit, ut opinor , illas ita segregando, ut ubi prius continuitas erat, duae oriantur superficies : & mente de videre , est in rebus , antea continuis , duas superficies animo concipere , easque a se invicem semotas considerare, quod fieri tantummodo potest in rebus , quae menti videntur capaces esse separationis, & idoneae ad acquirendas per sep rationem novas distinctasque superficies , quas acta non habent , verum illarum capaces sunt , at neque actualem hanc , nec mentalem separationem spatio
Fateor equidem , spatii tantum , quantum pede uno mensuratur , siae reliquo concipi posse : haec vero partialis consideratio est , non mentalis separario , aut divisio ; haud magis enim potest quispiam me te dividere nisi duas superficies tanquam a se invicem separatas contempletur, quam astu dividere potest sine duarum superficierum a se invicem disiunctio
144쪽
cap. XIII. Simplices mos Darii. Igretione : consideratio autem partialis haud separatio est . Possumus in sole concipere lumen absque cal re ; aut mobilitatem in corpore sine extensione, separationem illorum haudquaquam considerantes. illa partialis consideratio est ad unicam tantummodo partem determinata; haec vero contemplatio est duarum ta quam separatim existentium partium.
q. XIV. Terrio , partes puri spatii sunt immobiles; id quod ab illarum inseparabilitate oritur ἔ motus enim nihil aliud est, nisi distantiae mutatio inter duas res quasdam: hoc autem fieri nequit inter partes i separabiles; quas Proinde perpetuo inter se quiescere necesse est. Hoc modo spatii smplicis Mea determinata plane& sufficienter illud a corpore secernit et ex ea ratione , quia partes ejus sunt inseparabiles, immobiles , di expertes resistentiae contra motum corporis.
f. m. Haud extensioris de iris probis, non duri ',i Darium ine corpcire.
SI quis me roget , quia sis , de quo loquor , θ
tiam illudi ad illud respondebo, quamprimum , quid si extensio, mihi ostenderit. Oi enim , prout
vulgo fit, dixerit, extendi esse partes exrra partes Aa fere, tantummodo dicit , extensonem esse eme sonem . numquid enim natura extensonis mihi clarius exprimitur , m dicitur , extendi se parres emensas habere exrra porres extensas , i. e. extensionem consist
re in partibus extensis haud secus, quam si roga ti , quid si fibra responderem , eam rem esse ex variis fibris eonnatam : num. post illud respo umclariorem, quam quidem prius , fibrae nbtitiam haberet imo potius annon ratio esset . ut crederet , .
145쪽
r a Si ueres m*si Daria. Lib. II. mihi statutum fuisse , ipsum ludificare magis , quam
Ex inuit 1one enitum in corpora oe omisas , 'hauis probatur , Dativm s corpus MPm e e. OUi spatium ti ramus Hem esse contendum , hoc utuntur dilemmare : spatium hoc aut aliquid est, aut nihil: si nihil inter duo corpora intem cedit , tunc ea contigua esse necesse est : fi aliquid
Haee est interioratio , quae facienda est fautori pernoti num Doctotis Curstes, habim ratione ad spatium supra con in moratum .. is , I' Aureut de cetis Desse, dicitur, a quelque se idεe cynnechose salii ny est ni mallere niesprit, qu'il ne lao ,, di se print se que cettec se ae est Das, mais ce qu elle est.
146쪽
cap. XIII. Simplices moi spatii. I sspiritus ad illud respondeo interrogando , quisnam
allu dixerit nec esse , nec quicquam aliud existere Polle, praeter corpora solida , quod cogitare nequeat, nihilque praeter entia cogitantia , quod non extet
datur nihil enim aliud per terminos istos corpus de ιritum intelligunt. c. XVII. Si quis s prout fieri solet interrogave
rit , utrum Darium hoc , quod expers est comoris , it fias antia vel accitares ρ in promptu responsio est, nae nescire ; nec me inscitiam hanc lateri pudebit , donee interrogans et arani mihi distinctantque sub an ne ileam monstraverit. XVIJ I. Pro virili enitar, ut me ab iis liberem sophismatibus , quibus nosmet decipere solemus, v ces pro rebus sumendo. Haud ignorationi nostrae tu Iud medetur , cognitionem, ubi revera nulla est, per ananes sonos , absque claris & distinctis significati nibus ostentare. Voces arbitratu nostro factae, neque
rerum naturam mutant , nec emciunt , ut eas inte,
ligamup, nisi quatenua tiarum determinatarum fgna sunt
β ζ stranstum nullam realem existentiam
habet, quod est vacuum simpliciter , absoli tum negativum sens imaginarium , corporis at sentia , nec amplius . Ego ve tum fateor hac de subtili quaestione, ut de caeteris eiusdem na turae', nequire aliquid determinare; & quotidie agnosco . quod ego ignoro ea, quae credebam distincte intemoscere. Multa πη
147쪽
144 Simplices mos spatia. Lib. II
sinit, & pro iis substituuntur. Et velim considerent, qui tantum momenti ponunt in sono hujus vocis , jub antiae, utrum in eodem eam sensu usurpent, cum, prout vulgo iaciunt, Deo infinito & incomprehensibili, ipiritibus fiuitis, & corpori istam attribuunt; utrum etiam Pro eadem idea jumatur , Uum singula e tribus istis entibus adeo diversis , sub amriae appellantur fi id affirment, tunc rogo, anne inde sequatur, Deum, spiritus, & corpora, quae conveniunt in eadem communi natura fussantiae , haud aliter differre , quam in nuda modificatione diversa illius sub antiae , prout arbor & lapillulus, quae in eodem sensu corpora sunt, & in communi natura corporis conveniunt, in nuda tantummodo communis istius materiae modificatione disserunt; hoc vero fidem haud facile reperturum arbitror, si dicant, se vocem inam Deo, fi- Ditis spiritibus, & materiae in tribus significationibus diversis tribuere, eamque pro una idea substitui, cum Deus substantia esse dicitur ; pro altera quando anima vocatur sub umia , & pro tertia , cum nomen illud corpori imponitur . Si vox sub anti, aes tres has diversas ideas fgnificandas Llurpatur , aequum esset , ut dis in stas itias ideas notas facerent , aut 1altem illis imponerent tria nomina distincta , ut in Notione tanti momenti obviam irent consu soni tierroribPs, quae ex usu promiscuo ancipitis adeo te 'mini naturaliter oriuntur; quam , tam longe abest , ut suspicemur , tres distinetas habere , ut , prout communiter sumitur, vix unam claram ti distinetam significationem habeat : quod si hoc modo tres diei in 'as ideas Db inrtae sermare possunt, quid obstat, quo minus alius quartam excogitaret H
Ex his omnibus, quae fuse agit Lockius, videtur subitantiae comitie haud intellexisse signum generalis ideae, attributum
148쪽
Ut in accidentium notionem primi inciderunt ,
tanquam generis cujusdam entium realium, quibus opus est aliqua re , cui inhaereant; vocem
iobstantiam pro subjecto , in quo subsistere, excogitare necessum habuerunt. Si mitellus ille philosophus Indicus qui terram sustentaculo, quo niteretur, indiguisse putavit in in vocis hujus subcitantiae molliti nem incidisset , haud opus fuisset , ut anxie elephan teiri exquireret, qui terram , & testudinem, quae et phantem sustentaret : vox sub antia sine quovis alio adminiculo salix isti, ad. id praestandum, fuisset. Et Percontanti cuidam, qui diram sit illud, quod terram sustentat s aeque idonea videri deberet Indici istius m. II. 'i K Pli,
omnibus entibus commune repraesentans, in eo consistens, quod unumquodque Ens propriam habeat existentiam a cujuslibet arutorius entis existentia distinetam ; sed potius iubstantiam sp etasse , veluti nomen Entis cuiusdam naturae particularis . Revera quid aliud significant illa verba, D m. Ipiritus, ct corFors, eonveniunt in eadem communi natura Iubstantiae , haus aliter uterere, quam in nuda moiscatione iuversa inius substantia; nisi quod concipiat Lockius sub: tantiam esse. veluti quandam communem massam, ex qua formentur Entia, quaecunque excogit ri possunt λ Cratas qffidem error: sibi enim attentiis perirnde ii compertum fuisset, substantiae nomine intelligendum esse quicquid propriam exi1tentiam habet: unde & cum tribuitur Deo , spiritibus finitis , & corporibus, eo significari intelligitur , Deum propriam habere existentiam , Spiritus finitos propriam , & cor-Pora pariter propriam . Neque ex eo sequetur, Deum , spiritus finitos, & corpora , eadem veluti substantiae natura participantia, esse tantum modificationes ipsius substantiae ; cum nulla exit rit generalis substantia, ex qua tanquam communi musa , ceterae particulares substantiae formentur ' j. THIELE.
149쪽
Simplices mos spatia. Lib. II. philosophi responsio, qui nescius , quid ea sit, dicenat, esse illud, quod terrae sustentaculuinesi : ac nobis nostrotum Philosophorui I Europaeorum
responso & doctrina videtur , qui , quid Iob antiast, ignorantes, dicunt, eain subjeeium esse , in quo eidentia inhaerent . Adeo , ut isa itia sub antiae , quam habemus , non quid sit , sed quid agat , nos
confuse , & obscure tantummodo doceat. f. XX. Utcunque e nostratibus eruditus quispiam se gereret, PerspicuX certe Americanus , in rerum naturis indagandis paulo curiosior , vix aequo animo
responsum illud terret, si architecturam noli ratri discere cppienti diceret quis , columnam rem esse abisse sustentatam, & boim esse illud, quod columnam sultentat. An non per responsum illud se ludificatum Potius, quam in re ipsa eruditum putaret λ Et si quis alieni tena, qui nunquam ullos suis usurpasset oculis ibhros, sagraret cupiditate persecte cognoscendi, qua ratione isti snt consecti & quid in se contineant; num, quaeso , hoc esset idoneum medium , quo ipse illud edoceri posset , s diceremus , libros Omnes eruditos
charta & literis constare , & literas res esse chartaei inhaerentes, chartam vero rem, quae literas continenxet ; hoc modo bellissime literarum re chartae ideas Mancisceremur . Si voces vero Latinae inhaerentia Mytis antia in iis respondentes , Anglicas istas Molingon, oodUnder proving ) , mutatae forent , in lius exhiberent nobis summam istam perspicuitatem,' quae in itissantiae & aecidentium doetrina reperitur , di monstrarent , quanti fiat usus asia controversiis de quaestionibus philosophicis tollendis.
in Hae voces Aneticae Latine sonant Actionem adhaerendi di Milouem sustentandi. THIELE.
150쪽
Datur vacuum extra ultimos co*orum rerminos .
UT vero ad iridam nostram spatii revertamur ..Si
corpus haud infinitum esse exilii metur , quod nemo, arbitror, assirmabit, rogare velim, an non , si homo foret a Deo in extremo rerum corPOrearum termino locatus , ille posset manum ultra corpus suum extendere hoc si concedant, tunc lateantur ,
necesse est, brachium ibi positum esse, ubi prius D rium erat , corporis expers ; hil digitos ibi sorte expanderet , spatium inter eos intercederet , corpore vacuum : si manum ibi extendere haud penes illum foret , id propter externum aliquod impedimentum contingeret ; supponimus enim , eum in vivis esse, & eadem, qua nunc, corporis partes in vendi potet late praeditum ; quod non in se ii inpossibile est , si modo id visum stetit Deo ; saltem haud Dei p. tentiam superat ita ipsum movere: tunc rogo, utrum illud', quod manui impedimento est , ne Κ et ulte-
') . . . . Si jam initum conitituatur Omne quod es naiium , si quis proeurrat ad oras iniimus ex remas , baciatque vota iis telum: Id validis utrum contortum et imbus ire Luo fuerit misum, piavis, longeque, voιare, An prohibere aliquia censes, obstareque pine, ter utrum hulearis enim , fumajque ne se est, uorum utrumJue Iibi effugium praecludit, edi omne ait ut exemi ta conde ius sine Patere. Nam Me est aliquia, quod pratibeat os atquetiuo vii .us quo mis um est veniat , suique sicet se, Si υe Ioras jci curὸ non ebi ea ui, i profecto . '
Hoc pacto D uar, atque oras user. vi gue locaris 'Extremas, q ueram quis telo denique fat. '