장음표시 사용
231쪽
Cap. XVII. De Iinnisate . a 2 rei alicujus perexi ae: nequit vero ad ideam pervenire incomprehenubilis istius parvitatis, quae per divisionem produci potest. Quod residuum est parvitatis , procul adeo est a cogitationibus ejus , ac cum primum inceptu quapropter nunquam adipiscitur cla-
Mim divisibilitatem consequitur b5 . . f. XIX. Quiae pintivum, vel negativum in idea nos .
. . in iti. OΜnes, qui infinitatem conte ilantii , primo in tuitu, ut dixi, amplissimam faciunt πιώ- alia quam rei istius, cui di ibuitur, sive patium sit, sue duratio , ω fortasse nimiam molestiam & negotium exhibent cogitationibus suis, amplam istam minariamideum in animis multiplicando: haud tamen eo pacto Propius aecedit ad claram ideam positivam ejus quod 'msiduum est, quam rustisus aquae, quae ventura ad buc, & Per eum , in qu constitit, Hveum transit ra erat: Ruinos expostae dum desuae amnis r at irae ' . .
232쪽
aeternitatis, natii vero non item .
IN quosdam incidi, qui inter durativem infinitam
8e infinitum spatium tantum discriminis ponurg , ut sibi persuadeant , se trostivam habere ideam aetem nitatis , Daui vero in iti se nec habere , nec habere posse ullam ideam. Cujus erroris causam hanc esse Anto, quoniam nimirum post accuratam causarum& effectuum contemplationem , necessum habere Ui- .dent , ens aliquod peternum ad littere , proinde' considerare entis illius realem existentiam, cum ea, quam habent , aeternitatis idea connexam , & commenso ratam : contra cum non necessarium esse vidensi verum plane absurdum, ut corpus si infinitum, concludunt statim, se, quoniam materiae infinitae nequeant spatii etiam infiniti nullam habere posse: a que h. aec consequentia male mihi videtur sumi , quoniam materiae exi sentia haud magis necessaria est ad existentianti spatii , quam motus aut solis existentia ad durationem , licet duratio per eum mehsurari s Ieat, atque nullus dubito, quin aeque si possibile, ut quis ideam habeat ic o milliarium quadratorum, sine
.corpore quodam istius extensionis, ad ideam IGTU annorum, sine corpore aliquo coaevo . Haud mihi difficilius ' videtur sam habere spatii, cospore vacantis,quam dolii capacitatem sine frumento, aut nucis putaminis caUitatem absque nucleo concipere 86): non magis quippe nece sarium est, ut corpus solidum existat infinite extensum , eo quod spatii infinitatis ideam habemus rquam necessarium est, ut mundus sit reternus, Proptem
233쪽
cop. XVII. De infinitaω Pea quod ideam habemus durationis infinitae r vero Putaremus , iseam nostram spatii infiniti subsidio
carere realis existentiae materiae, cum 'vid amus, nos claram, adeo Venturae, ac praeteritae durationis Pristam habereὶ etiams, credo, nenio dicet, concipi posse, aliquid futura ista duratiotie ex tale etiamnLm, aut a te extitisse . Nec magis possibile est , Ptiseum uost Famsi iturae durationis cum praesenti aut praeterita existe tia connee ere, quam eiu cere , ut hesternae , hodie
nae , 9 crastinae diei ideae eaedem sint ; vel ut piaeterita & sutura secuta smul existant,& contemporanea sint . Si vero hi in ea sint opinione, se durati nis infiissiti ideo clariores habere ideas , quam spatii
infiniti , quoniam extra omnem controversam est , Deum ab aeterno extitisse, nullam vero realem materiam cum spatio infinito coextensam esse ; sate
Om vero est Philosophos istos , qui opinantur , sp tium infinitum ab infinita Dei ubiquitate non minus Possideri, quam durationem infinitam ab aeterna illius existentia , non minus claram habere ideam infiniti spatii, quam durationis infinitae; etiamsi neutri ill 'rum, puto, in utrovis casu, positivam habent triti nitatis i eam . Quascunque enim inus positivas quai titatis cujusdam quis in mente habet, eadem lapilli te potest eam repetere, & priori anne tere qua PO est, ideas conjungere duarum dierum, aut passuum , quae positivae iunt ideae longitudinum, quas in animo habet , atque ita, quousqne velit progredi ἰ quo P cto,s quis ideam haberet infiniti, durationis, aut sp tii , posset duo infinita in unum conjungere . imo unum infinitum infinito majus alio efiicere, quae ade sunt absurda se ut ea resutare supervacaneum sit.
234쪽
Lib. II. Suppost 'Meae postivae in iratis Oavis sumt
se claras habere positivas eas comprehensivas infinitatis , aequum est , ut Privilegio fruantur , quo aliis antecellunt: atque ego haud iecus, quam alii, quos novi , qui se n6llas ejusmodi habere latentur , )cupio magnopere ex illorum consuetudine de hae re certior fieri ; hactenus enim in ea opinione sui, magnas istas & insuperabiles dissicultates , quae contro versias omnes de infinitate sive spatii ea st , sve ducationis, aut divisibilitatis , penitus abstrusas resdunt, certa fuisse indicia defectus in ideis nosris imfinitatis , di inde accidisse , ut twta sit 'distantia it. ter infiniti naturam & intellectili nostri angustias . Dum homines enim de infinito spatio , sue duratione, haud secus disputant, quam s persectas teque Mpositivas istitIs haberent ideas , ac nominis habent', quod pro eo substituunt , aut ulnae Vel horae, aut a terius cujusdam determinatae quantiratis , haud mirum est, si incomprehensibilis rei natura , ese qua' disputatur , eos altercationum spinis & sententiis . plane inter se pugnantibus implicatos teneat , atque animi illorum magnitudine objecti, cui contemplando haud
Pares sint, tandem obruantur . .
. Omnes hae ideae a sensatione s referione oriuntur . . SI diutius haes in comtemplatione durationis , spatii 9 numeri , & quae ab illorum contemplati ne nascitur infinitatis, haud magis fortasse est, quasemat id postulat , cum paucissimae snt id ae smpli-
235쪽
cop. X VII. I Infinita se . .ces, quarum modi humanis cogitationibus plus exerincitationis pCaebeantis Haud , in plena eas latitudine traeiare, in me su Sipio ; satis praesenti instituto erit ,
ostendere , quomodo mens eas , quales quales. sinta sensatione & resextone recipuata : de quomodo ipsa , quam habemus tinnitatis idea , uteumve remota v deatur a quovis objecto sensus, aut mentis operatione ., inde etiam , prout reliquae Omnes Ideae nostrae ,
originem trahat. Quidam Mathematici subilibus assueti speculationibus, aliis, fortasse, modis thfinitatis ideas in mentes suas introducant , 87) licet : hoc vero non obstat, quo minus ipsi , haud iecus, quam alii omnes, methodo, quam hic tradidimus , primas , quas habuere, infinitatis ideas a sensatione & reseaAγ- ne adepti sint.
' 8 in Wolfius definit spatium ,, per ordinem smultaneorum, D quatenus existunt se H. On L lar. p. sq. g. s98. ὶ . bi val ret haec definitio , . rueret spatii idea oblata quadam Mations ad corpora coexistentia . BOLLIiAΝRUS quicquam restivi spatium esse negat, & censit , nihil aliud elle , quam dam
rerum existentium non contiguitatem. En ejus vecta :
positivi Gitandum nobis est, quando is tum ovitare is mas nosque illud , modo ex irato , possibile ρam eser, diximus . quin'- potius uius rei , vere existentis , ab atia vere exissenu , diluxilia , Leu, quoniam, Θ hoe et ocabulum, aeque ac Darii voe
butum postilium est , ideoque et ideam rat aheGus p tivae,
plerumque in 'obis generat , nuda non contiguitas ere . U. Mintam. F. ta I. in . Ceteroquin μει eapacitatem sine Ita unictio, a nucis pstaminis sine naeuo concipere, quid aliud est quam . non contiguitas parietum recipientis ς per consequens quam rerum existentium non contiguitas , vel ordo pavetum simultanea rum, quatenus comistiant ' Quam ob rem quad aliud quam relatio materiae innira, qua tantum concipere possumus sparium adesse his modo istur nobis animo repraesentari potest spatium, neglecta corporum idea 7 Scio , equidem leto , comHures imaginari spatium tanquam Us reale ina existens , cxtentum , uniis sorme, continuum, quod est indivissibile, at immribile, a rebus citehi; bus penetrabile . Quod tantinam receptaculum homines sbi repraesentant. At rogo ecquis potes id luculentor concipere Z Nemo prosed, s ideas cerebrosas praetermiuimus.
236쪽
m aliis Modis Simplicibus. : . I.
ETiamsi in capitibus praeeedentibus ostendi , quo
modo ab isis simplicibus , per sensationem intromissis , animus. se ad infinitatem extendat i uuae etiamsi prae aliis omnibus a quavis perceptione te sibili maxime remota videatur,tandem vero deprehena ditur nil in se continere , nis quod confedium erae ab ideis simplicibus , per sensus in mentem receptis atque ibi postea per facultatem istam in unum iun- estis, quae menti inest ideas suas repetendi. Etiamsi, inquam, hisce exemplis modi simplices idearum simis plicium sensationis abunde innotescant , eaque sufficiam ad demonstrandum , quo paeto mens adipisc tur illas; attamen methodi gratia paucas alias brevi- . ter recensebo , dein ad ideas pergam , quae magis
sunt complexae. II. , rorare , Aruere, aim lare, , serpere ,
fabare . salire, posvitare atque alia multa, quae indicari possent, voees sunt nimirum cum Latine redduntur quae quam primum ab iis audiuntur, qui Iinmm' istam Allent , statim in animis distinctas ipsaram suppetitant, quae nihil aliud sunt, nisi motus modifixationes diversae, indi mortis iis respondent , qui proprii sunt sxtensionis ; celer & tardus
ae sunt Asrie diversae motus , Marum mensurae conficiuntur e distantiis temporis di spatii simul junetis,
237쪽
Cap. De aliis Mossis sis iocibus . et catque: ita complexae sunt Meae , tempux , M spatium
SImilem varietatem in sonis rem rimus . Unaquae que vox articulata diversa soni modi licatio est ;unde videmus , per eiusmodi modificationes , ideas distinctas , numero propemodum infinito , menti a sensu auditus suppeditari posse . Soni etiam praeter strepitus distinetos avium ti hestiarum modificantur per tonorium varietatem.longitudinis diversae simulauia florum , qui confisiunt complexam ideam istant , quae modulario dicitur , quam musicus, ideas anima vertendo sonorum tacite in phantas a. sua ita simul junctorum , potest in animo habere , cum nec aurisbus recipit, nec edit sonum aliquem . 'g. IV. Colorum etiam modi varii esse possunt ;quosdam observamus tanquam gradus diversi , vel . prout appellantur, quas adti rationem eiu em coloris: quoniam Vero rarissime colorum s militudines , vel propter usum aut dele stationem , efficimus quiufigurae etiam i artes suae tribuantur, prout videre est' in picturis, in operibus textibilibus, & vestibus acta . pictis, &c. ii qui notantur, utplurimum pertinent admixtos modos , utpote qui conflantur ex Meis gen rum diversorum, videlicet figurae & coloris, cujus ira di sunt pulchritudo arcua caelestis, dic.
238쪽
OMnes fa rein & Mores composti , modi etiam sunt e simplicibus hisce sensuum istorum id iseonnati ; quoniam vero utplurimum nominibus carent , rarius observantur , nec scriptis tradi possunt, illos itaque omissa eorum enumeratione lectoris confiderationi & experientiae relinquendos. censeo. f. VI. Mog eolorum.
GEneratim observari potest , modos istos sempita
Mus ejusdem isae si tiris; etiamsi plurimi ex iis
in se sint ideae valde distinctae ; haud communiter no-' mina habere distina , nec notari multum tanquam ideas distinctas, cum non nisi parvum inter illos disse crimen reperiatur . Utrum homines hos neglexerint modos, nullaque iis nomina pi tere, imposuerint quod mensuris careant , quibus accurate eos disti iguerent; vel quia, postquam dis iri Ventur, cognitio ista haud generalem haberet de is arium usum. aliis considerandum relinquo ; misis ν huic instituto satis est, demonstrare omnes nostras Hras simplices, Per sensationem & reflexionem obtineri . & posse
mentem obtentas misiare petere & componere , a que ita novas id s complexas incere. Etiamsi vero
album , rubrum , aut dulce, Sc. haud ita fuerit m dificatum, aut per varias combinationes in ideas com- Plexas immutatum, ut nominari, de pro Win species dimbui possit, quaedam tamen aliae eumplicibus ideis . nimirum superius memoratae istae ad tinia darearionaem , morum , dic. Pertinent, potentia etiam
239쪽
etiam de cogitatio hoc modo ad magnam usque id mis vim comPl exarum varietatem . una cum nomini
etiam illarum, δοdincata suere. f. VII 'Car mos quidum habeant , alii non habeane
CSus rei haec, arbitror, ratio erat, quod homines , cum hominibus in vita communi, negotia transigant, apprime necessarium erat, ut notitiam haherent hominum, & actionum illarum , & , quibus in/icarentur, nomina etiam perdiscerent, e finxerunt itaque ideas actionum valde accurri modificatarum,ia complexis istis id a nomina imposuerunt , ut eo facilius sine longis verborum ambasbus , res imis scriptis traderent , & de iis sermones consererent. , quae erant in usu quotidiano : atque ut ea omnia , de quibus ultro citroque verba necessario habenda
erant, facilius & citius intelligerentur . Rem ita se habere . atque homines in diversis isseis comNexis fingendis, nominibusque iis imponendis ad finem se monis in genere , qui brevis est & expedita ratio cogitationes suas inter se invicem communicandi plurimum respexisse ; patet ex nominibus ipsis , quae in plurimis artibus inventa, & ab iis, qui semmonis compendio studebant , applicata fuere variis ideis complexis asstionum modificatarum , quae di-
.versorum Propriae sunt artificiorum : hae ideae haua .vulgo formantur in virorum animis , qui circa op rationes istas non versantur ; atque est , quod vocabula , quibus hae actiones exprimantur , a mam xima parte hominum, qui eodem utuntur sermone ,
haud vitelligantur ; ita nimirum. Anglicae voces
240쪽
larion , certas qualdam complexas i fas denotants; quae , quoniam non aliorum antinis insunt , quam paucorum istorum , quibus sunt usus , ideoque vulgo non nisi fabris ferrariis & Chymicis innotescunt ;q. , quoniam eas , quae per nomina ista denota tur , litias complexas effinxerunt . iisque nomina composuerunt , aut ab aliis compofita receperunt ;auditis in familiari colloquio noui inibus istis , easi eas statim in mente complectuntur : nimirum per vocem cohobation , omnes ideas simplices distillandi ,& liquorem a re quapiam extillatum in materiam reliquam retret fundendi , eumque rursus distillandi . videmus igitur magnas esse varietates idearum simplicium, ut sapoum, & odorum, quae carent nona, Mibus , modoruim vero longe Plures ; quibus , quo niam vel communiter non satis animadvertuntur , t quia non magni refert , ut in negotiis ti communi hominum consuetudine observentur , nomina
haud imposita suere, & m Tterea haud inter species recensentur ; de hoc vero iusius tractandi ansa dabitur , cum de vocibus sermo erit .
'ὶ Collaher apud Anelos terminus est typographis usitatus &Mem sonat, quod Gallorum Frisser. 'i' Ttia Me voeabula Chytaeis sirit si iliaria . Scincte