장음표시 사용
71쪽
f. III. Ubi is ae sint clarisantummodo, non sume confuse. AD accuratam Mearum nostrarum distinctionem
imprimis conducit, ure clarae sint & determinat et quando ita se habent, nulla circa eas confusio aut error
orietur , etiamsi sensus prout nonnunquam saciunt beas diversimode pro occanonum diversitate ab eodem subjecto haurirent , atque ita errare viderentur )
natio pro vera scientia sumitur , & pro veritate tenetur quod lepide iucundeque , fuit enunciatum . maxima errorum is go ; en causa , qua do trinae hoc modo expositae complures adii veniunt seelatores ; en denique e quo systemata phantastica oriuntur . Quid aliud hypothesim Plaruni suggessit, quod aciniae
nebulam corpoream eas offuscantem Pro ideis recuperandis comtinuo depellant, praeter Crystalltim , quod suum nitorem acquirit , si abs te reatur λ Nonne lapis , qui characteres insculptos recipit , vatque, ansam suppeditavit, ut crederet Cartesius ideas, indet biliaque principia esse animae a natura insculpta Θ Speculum, iamete video , in quo ad unguem objectorum imagines videmus, dedit, quo explicaret Malebranchius animam omnia in Deo videre, nec secus ae Gibnitius ideam monadum Universum repra sentantium . Sonus chordarum harmoniacarum fecit, quod ' inea fibras sensibiles intelle tuales, &'volitivas tensas in cereum, de inter se tertiar quintaeque respondenre' supponRt . Duorum isse es Ioninum horologiorum conventio V luo Mibnitioque indigis is Mimoniam praestabilitam inter mo Mnes corporis , & ani: colitata . Recte igitur sapientes homines e ratiocinio, abGelioribus praesertim ideas transuit , vivasque imagines, S generatim omnes imaginationis conatim eliminarunt . Quam ob rem di Mentia animadversioque tequiti diu pio librorum lestione,qui m ingenio, caloreque exarati suere , ut Helvetiis, Vulteris, Rouseaux , aliquorumque complurium, ne a lia perficials uiti te decepti quae nihil aliud quam somnia sunt, vera divinaque credamus. Non intelligo hanc imagines , t pnslataque omnano e semon: Pro scribere , tantum ais , in philosophicis icientiis locum eis obtinere non posse , si re te ratiocinari velimus
72쪽
Cap. XI. α*ve aliis operationibus mentis. 69Etiamsi enim vir febri laborans, a saccharo, quod alio tempore dulce est, saporem amarum traheret amari tamen id a in viri istius animo seque clara se rei atque ab idea dulcis distincta , igc s set tantuin- modo gustasset . Neque duae ideae dulcis & amari eo magis confunduntur , quod.ejusdem generis corpus alio tempore uuam , alio alteram ideam per gustum Producit ; quam confusionem parit in id is duabus albi & dulcis, aut albi & rotundi, quod eadem portio sacchari ea smul in mente producat . inique idea coloris citrei, & caerulei, quae in mente producuntur Hr' eandem portionem infusonis ligni Nemrities , haud miniis distinetae sunt ideae , quam eae ejusdem coloris, quae a duobus corporibus producuntur 23 ).
qui contribue te plus a seir qu'elles Aient elatres O rite, misi
es , & Ii elles Ont uiae . ibis ces quali rες nous ne risqueroramini de Ies conseiidre , ni de tonaber dans aucune erreur a te occasion, quoique nos sens nous les reprEientent de la part diameme o et si diversement en differentes remoratris, s comme ilarrive quesque mis i. tu' ains.lis smbleiit Et re dans ι'err ur. Per conloquens ob ne nostras distinguere ideas , est ouod is permagne consert, ad illa, Astas ac deter inatas reddendas eis si has habetit qualitates, nos haud eas confundere debet rusis nec earum occasione in errores ruere , licet nostri . sensus ex ,, eodem obiecto nobis lain diverse in diversis occursibus eas r
se praesentwt ut multoties accidit) quod sic videntur in errore
283 Complures vocabulo decepti , claras & distinctas ideas pro 1 Dionymis habent. Cartesius , Leibniti usque non sine sum minite ratione claram ideam in distinetam , & consulam disti
xerunt. Cum rem quampiam nobis repraesentamus ita , ut pol mus ab omnibus aliis rebus digi roscere, tum nos idea clara ga cere, dicimus. Si postia rem ita repraesentamus, ut nequeamus eam ab aliis rebus 1 aescienter discernere, tum obscuram ideam ce re ipsa habemus . Exemplum allatum a celeberrimo Bibi gero clieta confirmat; propriis verbis afferam. M Statue te in me. Qio centum Oratorum , in ambitu circuli .aequalibus intervallis
cistributorum , di voce alia , sed aequali sermoves haluutium .
73쪽
IL rum ' comparatio , cum respes tu ad m-
tensionem, H dus, tempus, & locum, aut alias quasda in circunt stantias . altera eli Operati O me miscirca ideas suas, atque ab ea pendet ingens iste iis rum numerus , quae sub relatione comprehenduntur ;quarum de numerosa familia tractandi ansa post da-
. Percipies omnium vnees, nulla enim ratio et ri cur alteram maingis quam alteram percipias , & nihil tamen intelliges . Fac ueunus eorum utatur tubo stentorio, & reliqui pergant, ut antea. veli impone reliquis silentium , aut 'iube , ut clim isse admodum loquantur , centesimus Vcro pergat alta , ut prius , Voce ; perci-ples clare, quae dicentur U. Epip. Amoctaeis de harm puritati. . 6 Primo .ccasu nobis V cm Obscure rc praesentamus , in secun clare . Ex idea clara oritur id a dii: incta , vel confusa , etsi Lockius ipse contrarium cons derct . En locum nostrae μ fleximnis , ait Huctor. quod idea si est clara, non sit confusa ; errae sane . Aliquu aliud requirit m pro idea distis .cta, quae conius . opponitur. Si quampiam rem nobis repraesentamus clare ; tum nossumtis ipsius tatas , charactere Ric percipere , vel e contra . D primo casu distin tam habemus, confusam in secundo. Exe myla ab auctore allata non ostendunt praeter ideatra cons sim , qu q) id asLiat vel asserere cirrct . id a Gloris , faρ ris , quaecunque sit, consilia est , ut de confusae h*b itur omnes sensuales repraesentationes..Ponamus , dulce Vel sit is gultare . odorem rosae vel yacinthi te iant ire, nos non colorem rubrum, vel caeruleum videre &c. Eu ne tibi. idea distineia dulcedinis, amaroris, odoris rosae, vel hoc inthi, ut S coloris rubri, caeruviisl &c. Nequaquam porro. Dic, si fallor, characteres , quibus una ab alia sentiatio se iungitur. Invenire nequis Hinc est,qt - losophi affrment is repraesentamnes fre ales . quatenus rates sunt, se confusas. . Et ratio est : id, quod sensibus percipi masest omnimodo determinatum , nec ea, quibus corpora sunt in vo luta. possumus nos enodare . Vides ergo. quid Aue or male
posta claritate idearum , ipsarum distinctionem adesse , si possiimiis rem clare percipere , sed nou distincta , ut harunua diximus. in
74쪽
Brsita res inrer se comparant merum
oeantum bruta animantia huius facultatis in se habeant, indagare dissicile ut; credo . nonnisi debilem istius gradum illis inesse. Etiamsi enim probabiliter varias ideas habent satis inter se distinetas;
haec mihi tamen videtur intellectus humani praeroga tiva eme , quod , Mando tileas aliquas satis inter sedistinxit, adeo ut percipiat eas plane diversas esse, M consequenter duas, possit secum considerare & contemplari , in quibus circumstantiis comparationis sint e Paces quapropter censeo, haud isas suas inter
se comparare H , nisi secundum sensibiles tantum E 4 quasi
sin Aux Deeractes Rome , sic in Plutarchi fide aἰt Monta me . iri tib Ir. eis. XII. rom. tr. p 27o. Erit. de la Ha 1727. i ii se v t Oraei iremetu des Elephans Mess s a fa --οινω danser au fori de sa vesae , des danses a pholeurs entretasseura .co eurs diverses eadeFes tres dis,Ales M a mandra . Foreade dicetur , animalia tac non comparare ideas , Quas .sb ipsis ex tot eiusmodi motionibus formant, quam habin rationa d quasdam circumstantias sensibiles , ut ad sonum vocis ,. qui . omnes suos passus dirigit , determinatque 3 Sit . Sed quid dic tur de hin lephantibus, qui eodem tempore, ut addit Montagneo en Dur priυέ r/m- ωent leur iason, O s' exer res par δε spar Dudo maer tamD er battus de Dur viaitres p RU petebant illi luetion in ob sensibiles circumstantias eisdem obmὶtis adhaerentes λ Nequaquam. : ex eo quia eorum sensus nequi hant assic .a quodam obiecto, .ut Plinius U. His . nat. L.VIII. s. 3. , qxii idem sectum refert , non secus ac Plutarchus, nos certos reddit, re tum est , inquit ille, unum s Elephantem in taratoris ingenii in aeeipiendis, quae readeban3ur, scpius castigatum veri e. beribus, eadem ilia meditanum noctu repertum . Hic Elephas spirimi ips vivaei praeditus, tuam repetebat lectionem, nocte Liam Q. , Per consequens erat ionge.nimis in compamata ideas haubita
75쪽
. quasdam circunt stantias, objectis ipsis annexas . Ait . ram istani comparandi potentiam , quam in homin bus observare: licet, quae pertinet ad ideas generales,
s atque' hi satione ad sensbiles ineumstantias cuilibet externo obiecto
ad xas : En e templum, quod consequei uiam hanc confirritat . videte in ultimo R. capitis praecedentis, quod Lockius de quadam ave inquit . Haec cantiunculam quamdam apprehendit, a se ipsa gladatim. suae vocis modulationem illi cantiunculae conformat . ci us modificatio non hemanet quam in Ra --mor a . Ego habilem musicum agnovi , qui cum auscultavisset Porro prima vice cantrunculam, in posterian eam ruminabat, &exacte renovabat hanc novam consonantiam sonus, cuius nulli mexemplar rcmanebat quam in memoria . Si vos interrogavissetis. eum, ecquam discrcntiam inveniebat quo ad hoc, inter eum ac Iininiam , nuIla ratione habita ad modulationem evit inces
tu, quae prius fuit ei praesentata, ille canit ejusmodi non secus ne onere aulicitavit, vobis absque dubio respondisset,quod nullam videbat differentiam , vel f rcaliter esset , nesciret eam indicR- rae , & si habuisset spiritum ut tactus esset a penetratione & IηONTAGNE novitate Notis olivons contaure M. pareth esu Hres es faculιδε . , ae plus 1 ιιhes est is , des sevis/s plus riactes, ct Ueser par conssequem que ce mme dij urs, exite m
in quesin' astra meideure s Esai de Montagne Iib. it. ih. XILD ss. Tom. III. in . At scuti aditissimi philosophi huc usque non per nere, vidcbatur, quod bili optime effeci flant, si adhaesissent illuc. Haec sapiens ignavia magis eos condecoraret, quam omnis metaphvsicae sophismata . quae nunquam inserviunt' pro Praecisa ensidatione alicuius naturae arcani . Arrepta occason. cordor quod cum Lockio verba sacim e ideis iniuriis , et Iine obieci . Quid exco itabat de quibusdam minimis avibus Carduelis . qui crescit in nido. quem pater materque es ιμπιε, evolat deuique per campos pro pastum invenienda , absque mali is, vel patris cura . & sequetua anno scit invenire atquin legere materialia omnia, quibus egeo, ut confirmat nidum , qui sua arte estoactus . atque constructus pari , mriori . . ingenio , quo fuit ille , ubi adolevit λ E quo. venere ita, i, materialium tam inter se discrepantium. & .artis , qua 'cta,constri eretur Acerrimum mihi responsum dedit se M
76쪽
p. XI. opera risessas mentis . 73 atque ad ratiocini ira abstra: nem tantum utilis est, brutis . haud tala puto iapy. . -
PRoximi operatin, quae in misi te circa ' deas suas
observatur , est eo ostris , per quain varias es inplicibus istis , quas a latitatiojie vinexione recipit , inter se conjungit, atque in ex MMdeas comple
sum est optimum, & titulus hims tibi; Teniam'
De inιeuectu humano ostendit Aue eius soliditatereui item ei urbane dicere, fiod e suo responso scquirili, Mia PGrtient Pas AP homine defixere, is riteminer Ies ravos s imites des facestes des betes. Haec concissio . quae statim videtur salmis generalis, & per 1 e riliquantisper adulans, tangit eos, qui dogmatice laac de re sunt ratiocinati, non obstante enim omni co Damine, quod effecere philysophi S adhuc eficiunt, ut suas cia dent decisiones, ratiocinia non inserviunde ori .m liue usque , quam novas quaeitiones producere & rati 'res v lidis ad fati iacie dum hominem intelli entem, qux cus, o, erucule pro nihilo habet incertas , arbitrariasque supposuiostes quae pro fundamento tenentur. imbecillitas humani 1piritus eiusmodῖ est, ut se minus dirigat ad ingentem numerum rerum, quas ignorat, ,quam ad II Ias, quas scire .ctedie, & realiter Ron internoscst e COSI asi V. Messit η'ar. .de atum bou i3o Haec est facultas animae , vel paulo ante diximus ., hoe est ligare inter se ideas , qc componere . . Exemplae at lcgo; Vi deo plura individua , holligo in' unum. - & dico , si rationalia sunt , Iocietatem; si irrationalia mam am. gregem; & idea gre gis . societatis, e posita est curer tuea pliitium individuominaeo rationalii.m ., sue irrationalii m . Ulteries video 'omnia convenite in quibusdam characteribus , hos chara seres compo mo & unam ideam complexam Histo, ex V . video, quosl Rni malia vivunt . nssociatur h;c idua animalis cum vita , satira Rc mihi repraesento chameterem viventis, mihi repraesento ideam aenimalis . Haec coinpositio tota ab attentione pendet , mul toties ab educatione qua spiritus quasdam componit ideas. R irim i eum idea boni Clois componebant i deam herois , vel eorom P nunt morem patriae post amorem sui En verba C dilua quae referre permati suescat, nis ver
esse puto Fiat, quod educatio a Deteque ideam, cuin idea vitae inc
77쪽
aeque conspicua est, ac ii, magis complexis nihilom nus variarum Mearum complexio est sed ejusdem Pneris . Ita 'plures unitates smul conjunge o . num iri denarsi fideam conficimus , & ex plari overi imium ideis iteratis, stadii Mea oritur.
Brura ha Oes inter se 'multum componting. 1N. hoe etiai ruta ab huminibus longe superas ἡ ρο- to . Quamvis enim in se recipiant, & sines retineant varias Mearum si 'sticiam complexiones, si ut sertasse figura . odor' vox domini sui faciunte4mpi m Meam Domini, quae est in cane ἔ et potius 'μ: distinetae sunt notae, per quas eum di- stit: Mud cred2 rarisen , es ex sese istas unquam 4,ponerε , atque complexas essicere c Atque
'p'test, ut, uti L putamus, eas complexas Meas nat
his plurium iesum cogisitione div t, quas fortasse m nus, quam nos ofnamur. per visum distinguunt. Aiae enim dignis accepi, familiare esse canibus uberarsua catulis . lpinis . praebere , cum iis ludere, atque eadem indulgentia , a catulos suo 'eos tractare . si tamdiu canem suxerint, donec Iaci ejus eorum in
iuri e superstixi, ligare: idea animi praesentiae , atque virtutis . cum idea. sibi. vitam trillere , vel . eam exponere pro demis deri' vitam auferre alteri, iniuria init passus; duo hie, praeiudicia erunt , primuir od constituit Romanorum hono
v mn, secundum quod per totam Europam sagat. Hae a ci ,, ti es aetate plus minusque ligantur, augenturque et Vis, Piam is temperamentum acquirit, passiones suae contrahuntur ψ & stam tus , qui eligitur, confirmant nodos, secantve M . --si' magnam contraxit inellinationem erga eos, qui totum oculos hebaiit, non alia ratione , quam propter mulierem, quam Oc 'Ios hoc modo habentem imprimis adamavit. Composuit ide' sp
cie , cum idea luctuosorum . En affectuum potentia in ligata.dia iacis.
78쪽
cap. XI. atque anu operationibus mentis . et sPus penitus permeaverit . Atque animalia ista , quae multiplices scelus simul procreant , numeri illorum penitus ignares esse videntur ζ etsi enim aegre illud Ierant, si quis in illorum conspeetu aut auditu foetum
uendam iis abitulerit , s unus tamen , aut illorum uo absentibus ipsis, aut sine strepitu m), sublati fue-
m) Nescio an idem dici posset de ii ride, quae magnum η torum numerum habet quonem si accidit, quod lint , se abse
te , ablati , continuo nuc illuc currit , donec det in M. sint . Venator cquitat laxis habent, , postquam sumsit sibi proximam credens tigridem, unum relinquit , nam sectatum Hudit; morsu eum illa sumens in suum ducit lustrum, dein m Fri rapiditate regrediens alterum sumit, quem ambulando iterino relinquit venator , & iterum atque iterum id efficit , donec Pyor in navom, quae prompta est in ripa, conscendit, & pleritis Velis se amovet; tum tigiis furore plena videtur ex ec, quia non PQxuit ei tollere s Itos, quos fert secum ipse raptor. I linuis hoc nobis obtestatus est; en propria vecta : Totus tigridis mius q aD 'r numer Uus ess , as ιυ ante rapitur equo quam moAime PVnici , atque in recentes Iubinde tranVertur . At ubi Pa. Mum
W6νο irrisa feritas I uti in se oro Hist. Natur. m. VIII. i 3 ). Ad recte iudicandum de tigilde circa id quod in hac ο
c si ne efficie, mihi videtur, eam percepisse , nuinerum natorum idimi ni,ille . Quoad calcula di facultatem inficiari nequit non nulla bruta ad quemdam gradum eam possidere . Susa boves con instantur, hi enim ad centum usque numerant. Hoc de facto re raram duas Montagne res exiones ab auctore cordato relatas. NosisIρmmes, ille ait , en Padolescente a nι que mus factions compre Iinque a cent , or venons δε deres vrir des nations qui κ' nt aso cum connia nee des nombres . Boves isti centum circulos praeeis em ciebant , causa sol mandi sulcos , per ρομ aqua fluens irro --t Regis pomaria , nec potuerunt unum passum ultra statuos os sacere . Quo modo utuntur , ut ad ceritum ii 'ne hi num . t λ Ego nihil de hoe l. io, & si an mi non sellor. nostri per
79쪽
facultare Hscerneadi, Lib. II. Eint, haud laeturae istius , & diminuti numeri 'sensum aliquem habere videntur 3I
Ent unquam hoe medἰum invenire , vel saltem certo scire , se illud invenisse. Adest quoque Carduelis, de quo praecedenti nω a sum locutus, qui eostquam construxerit nidum, parit, incumbit, di natos nutrit admirabili aequalitate lintendi volo, aequitate , at Mnriis , superbum animal, nam raro at tuus, mihi hoc verbum condonabit nutrit eos , ego dico , omnes singulatim 3 una cuique in circulo , nulla neglecto , suum suppeditat cibum . Numerans syrtasse in hoc munere iustitiam exercet Si numerat,
ramodo fiu mi λ Ego nihil amplius. scio . Quid cogitamusum. M. Miris turture , quae positis in ripa ovis , arenti is gie, ubi selis calor, quadraginta diebus elapsis. eosdem reclud stica: . Hoc veniente die, redit turtur quo reposui ova caulandi in mare natos. Numerat illa quadraginta dies λ
d co rhiat , at unus ex suis illustrantibus sustinet , quod tam non . essicit , quam per instinctum i Instinctu naturae . SCHEMETUS e. 6. in magnum verbum quod nihil exprimit ,
es exprimere debet di resticinem certam . constantem, firmata . Quod ad me , qui nolo cum his illustrantibus pugnare, sum et in Cere contentus, quod turtur percipit exacte rei oris spatium a Nobis quadraginta. Hos appellatum , elapsum esse quando it ac . Inveniendo na os . Ad hoc spatium apte calculandum Oportet binos ad Almanacchum recurrere. Turtur nec Almanacchum nec
aliud illi simile, quod sit mihi notum habet. Quo modo intex-
Moicit , tempus hoc esse confectum p Non est nobis divinare . muta specierum omnium a Deo recepere faculi tes , quibus egent illa pro sua. cons)rvatione , & ea ad hoc ξonunt usum . Non interest no utrum limites, ac earum facultatum causas Pe Cipere . No: in refert, interhoscere, perficere facultates, quas Deus
maiori profusione , quam cete is Terrae habitantibus est nobis largitus , & illis optime uti. Si magna ingenia . nostrique Phi-λosephi, qui possent lumen nobis hoc de opere largiri, occupencse ad ratiocria a , ad exarandos libros super brutorum anima , QPropria sphaera egressi , reflexionibus se donarent , quae ilia nimverbis iniensibiliter dueerent eos ad chimericas , vel saltem n mis incertas conclusiones. Hae meta Ialorum , s datur conieci ae ex factis, quod debeat evenire. COSTA
80쪽
cap. XI. crque abis operationibu3 mentis. 77
6. VIII. Nominis impositio. CVm per iteratas sensationes ideae in puerulorum
memoriis defiguntur , fgnorum usum paulatim discunt. Et quando ea sunt peritia, ut sermonis O gana ad sermandos sonos articulatos adhibere possint, vocibus tiri incipiunt, ad ideas suas aliis significandas: signa haec nonnunquam ab aliis mutuantur, nonnunquam ipsinet effiagunt ; .prout videre est in novis istis acii iusitatis nominibus, quae in primo sermonis usu re . bus a puerulis imponuntur is n.
. 3χὶ Starim ac infantes anImadvertunt, quod res extra se sitae in organis sensori agunt , munitionem productam sentiunt, incipiunt ope attentionis unam ab alia mutatione discernere,i- .pulsusque animi ad differentiam istam concipiendais enunciam mve habere; quam ob rem oritur ex attentione colligatio idea ruin cum quibusdam motionibus organorum nomiorum , di ex eo quia reliquis organis agilior est lingua, experiuntur suis m tionibus ligare ideas vel reniationes e rebus externis excitatas &CRs nominibus peculiaribus signant . Hinc est , quod si ab aliis edocti stimus , vocabula modo faciliori sumuntur, econtra diseficiliori . Haec est ratio, qua barbari, vel insulani, qui ut plinximum arctiori vocabulorum numero gaudent, minorem idearurn
numerum servans7, hoc est propter deselium fgnorum, cum Oibi disserentiam possint ligate, membriaeque sistere. Quod hae sumere est' adnotandum , ut alibi ait Lockius V. Guida BII inteu
verba non simi ad aremitas res efformata , verum ad detegen his . Videtis ergo quam permagne errant qui articulant Voces sensu calsas ; soncessum mihi veniat inter has voces reser