Catechismo

111쪽

che cosa voglia dire specificamento Cat. 90 100.

69. Simili sed non son uti de medesimo genere Uncte Uella rigione tenebrosa e Orribile, ella quale te anime dei annati iaccion in uia uoco perpetuo e inestinguibile, instem agi spiriti immondi. In quest significato abbiam i

Reale disces deli' anima dimos Cristo et rinferno Cat. 90.

70. Le anime appunt di questi iusti, spetiant i Salvatore ne seno di Abramo, libero est Cristo scendendoneti inferno. Ne obbiam credere Che, si disces in modo,

l 'inferno. Abbiam in proposito 'esplicita testimonianga di David: Non ascera i anima mi nolr inferno Salin. XV, 10).La disces pero di Gesu Cristo is inferno nulla detrasse

dtigio se riflettiam alle agioni per te quali Gesu Cristo egit altri scosero in quella sede Tutti vi erano penetr&ti Pri-gionieri egi invece liber e VinCitore fra morti vi Ontro Pordebellare i demoni dat quali ossi eran tenui prigi Onieri Causa olla Olpa Originale . Inolire, di tuiti gli altri che erano disces noli inferno, parte era stretia alle tu opprimenti Pene, parte, Pur libera a dolori sensibili eran amaroggiatidalia privagione dolia visione di Dio e alia aspellatiV an-siosa della sperata beatitudine Cristo ignore Vi discende, non gia per Offrire, bens per liberare i iusti alla molestia delia ingrata rigione e conferi r Oro it fruit, dolia propria

112쪽

feros descendit, nulla prorsus de summa eius dignitate et Potestate diminuti facta est.

Christus ad inferos descendens animas Sanctorum liberavit. Cat. 90.

J1. His XPOsitis, OCendum erit, propterea Christum dominum ad inferos deSCendisse, Ut erepti daemonum Poliis, san Ctos illo Patre Ceteros hae Pio e Carcere libornio AOCUID adduceret in Caelum, quod ab eo admirabiliter Ummaque Cham gloria perfeCttim est statim enim illiUs adspectu Clarissimam luCem Captivis attulit, eorum hae nima immensa laetitia, gaudioque implevit quibus etiam Optatissimam beatitudinem, quae in Dei visione consistit, impertivit quo facto, id ComprobatUm est, quod latroni promiserat illi Verbis : Hodie mecum eris in paradiso Luc. XXIII, 33. Hanc vero piorum liberationem Oseastant ante praedixerat in hian modum: Ero mor thia, O OrS; morSUA UUS ero, inferne Os XIII, 143. Hoc etiam significavit Zacharias propheta, Cum ait: TU Uoque in Annguine tOStH- menti tui emisisti vinctos tuos de ACU, in quo non St RUR Zach. IX, 11ὶ Id ipsum denique expressit Apostolus illi verbis: EXSpolian prinCipatu et poteSinteS, traduxit Confidenter Palam triumphans illos in semetipso Gl. II, 15). Verum, Ut huius mysterii vim melius intelligamus, saepe illud memoria repetere debemUS, Pios homines, non Soliam qui Post adventum Domini in lucem editi erant, sed qui illum post Adn AntCCOSSernnt, vel qui usque ad finem saeculi futuri sunt, eius passionis be

num Abrahae deferebantur, vel, quod tinna Un iis Contingit, quibus aliquid diluendum et persolvendum est, Purgntorii igne

expiabnntUT. Est illa praeterea Causa, Cur descenderit ad inferos Chri-Stu dominus, ut ibi etiam, quemndmodum in Caelo et in terri S, Vim SUHm potestatem hae QClararet, et Omnino, Ut in nomine Citi Omne genu flecteretur Caelestium, terrestrium, et infernorum Phili p. II, 10ὶ Ouo loco quis summam Dei benignitatem in gentis humanum non admiretUr et ObStUPESCHt, qui non modo Pro nobis acerbi Ssimam mortem subire, sed infimaSCtinna terres parte penetrare voluerit, ut ibi AriSSimn ani-m AS, inde ereptas, a beatitudinem traduceret P

113쪽

passione. Mella sua di ACesa durique messunt diminugione siriscontra deli infinita sua dignita e Poten ZR.

Cristo discendendo et limbo libero te anime ei Santi Cat. 90.

1. Di pol si ovra insegnare Come Gesu Cristo ignor nostro e di ACes ne limbo per condurre Aec in telo i anti Padri e tuti gli altri pii omini liberandoli a Carcere, Opoavere trappat a demonio a sua pretia i che fui tui compluto in manter ammirabile e Con gloria grande Ed inveroi suo aspello folgor su uel rigioni eri Una luce Chiarissima e tempi te oro anime di tetigia immensa e di gaudio: angi largi ad esse ancora uella Che e la tu desiderabile delle beatitudini e consiste ella visione di Dio. E cos fuCompluta a promessa alta a buon adrone Oggi sara Conme in paradiso Luc. XXIII, 3). a qua liberagione de pii

tu distrugione Os XIII, 14) e significata dat pro et Zaccaria dicendo: Per te, a Causa de sangue de tu patio O itirero tuo prigionieri alia fossa senZ'aequa ZAC. IX, 11), nonChecla passo deli Apostolo: Egli a spogliat i principati e lepotest Offrondoli autoreVOlmente a spetiaColi e trionfandocli loro per Opera ella Croce Col. II, 15).

Penetrali ella terra, per toglierne te anime a tui tanto Care Portarie seco alla beatitudine

114쪽

De glorioso resurrectionis Christi mysterio. Cat. 1.

J2. Resurrexit Sequitur alter arti Culi ars, in qua expli- Canda quantum laborare Parochus debeat declarant illa Apostoli verba Memor esto dominum Iesum Christum resurrexisSea mortuis II im. II, 8ὶ quod enim Timotheo praecepit, idem

Ea autem articuli est sententia postquam Christus dominus sexta feria, hora diei nona, in CrUC Spiritum emisit, et eadem die Vespere sepultiis est ab eius discipulis, qui Pilati praesidis Permissu OrPUS Domini e CrUC depositum in propinqui horti monumentum OVUm intulerUnt terti a morte die, qui fuit domini CUA, Summo mane illita anima Corpori iterum ConiunCta est atque ita is, qui triduum illud mortuus fuerat, ad Vitam, OX UR Oriens di SCOSSOrnt, rediit, et Surrexit.

Ressurrexit Christus Virtute propria.

23. Sed resurre Ctionis voce non illud solum intelligen-dUm St, Christum a mortuis expilatum esse, quod multis aliis Commune Uit, Sed SUA, AC Virtute CSurreXiSSO, UO Proprium in illo fuit, et singulare. Neque enim natura PatitUr, ne ulli homini Concessum est, ut AetPSU POSSit VirtUt SV a morte Ad Vitam OVOCare. HOC Ver Summa Dei potestati tantUmmodo reserVatum est, ut ex illis Apostoli verbis intelligimus: Etsi rupifixus est ex infirmitate sed vivit ex virtute Dei II Cor. XIlI, q): quae quoniam neque a ChriSti Corpore in Se-PUlCro, ne hae ct anima, Cum ad infero deSCendisset, seiunCta unquam fuit, diVina Vis tum in Corpor inerat, VH ni mactiterum Coni Ungi, Um in nimn qua ad Orphi denuo reVerti posset: hi et liCUit Sua Virtute reViVisCere, at hae H mortui S resurgere. Id ero David spiritu Dei plenus praedixit his verbis: Salvavit sibi dextera eius, et brachium SanCtUm et US Psal. XCVII, 23 Deinde ipse Dominus divino oris sui testimonio ConfirmRVit: Ego pono nimam OHm, Ut iterum U-mam enm et OtOStatem habeo ponendi eam et potestatem habeo iterum sumendi eam Ioann. X, T). Iudaeis etiam ad confirmandam doctrinae veritatem dixit Solvite templum hoc,

et in tribus diebus excitabo illud ibid. II, 19). Quod quidem

tametsi de templo illo magnifice ex lapidibus structo intelligerent, ille tamen, Ut Cripturae verbis eodem in loco declaratum est, diCebat de templo Corporis sui. Quamvis autem in SCripturi Sinterdum legamus, Christum dominum a Patre AUSCitatUm CSSct

115쪽

Do glorioso istor della risurregione di Cristo Cat. 1.

Cristo e risorio per Virtu proprita.

ait 'infinita potenga di Dio, iusta a parota deli'Apostolo: S egit e stat crocifisso a Causa delia sua OboleZZR, ViVepero per virtu cli Dio II Cor. XIII, 3. a quale divina virtu

116쪽

Christus primogenitia mortuorum.

Tq. Sed illud etiam praecipuum Christi fuit, quod ipse

Primus omnium hOC divino resurrectionis beneficio affectus est: nam in Cripturi et primogenitus ex mortuis Gl. I, 18 et primogenitu mortuorum OCatur φοc. I, ). Atque, ut St apud Apostoliam, Christus resurrexit a mortuis Primitiae dormientium quoniam quidem Per hominem mors et Per hominem resurreCti mortuorum. Et siCut in Adam omnes moriuntUr, ita et in Christo omne vivificabuntur. Unusquisque autem in

SUO Ordine: primitiae Christus deinde ii qui sunt Christi I Cor. XV, 20 sq.) quae quidem Verba de PerseCta reSurrOCtione

interpretanda Sunt, qua ad immortalem Vitam, omni rorSUS moriendi neCessitate subinta, XCitamUr. Atque in eo genere Christus dominus primum locum obtinet: nam Si de OSUrrOC-tione loquimur, O est e reditu ad vitam, Cui iterum Oriendi neCessitas adiuncta est, ante Christum multi alii amor Ut exCitati sunt qui omnes tamen ea Conditione QViXerunt, ut eis iterum moriendum esset a Christus dominus it TOSUrrexit, mort SUBHCt et OppreSSA, Ut mori amplius non POSSCt: quod Uidem apertissimo illo testimoni Confirmatur Christus resurgen ex mortui inm non moritUr, O1 Silli ultra non dominabitur Rom. VI, ).

Qua de causa Christus tertia die resurroxii Cat. 90.

J5. Tertia die. Quod vero articulo additur tertia die, ParOCho explanandum erit, ne fideles arbitrentur, toto ipsos tres dies Dominiam in sepulcro fuisse: nam quod integrUmnaturalem diem, partemque tiam anteCedenti tum Consequentis diei in sepulcro Conditus est, ob eam rem verissime iCitur triduo in sepulCro iacuisse, a tertia die a mortui SurreXiSSC. Ut enim divinitatem suam declararet, resurreCtionem desinem saeculi differre noluit rursus Vero, Ut iam Vere hominom, Veroque mortuum CSSe CredoremUS non intim OS mortem, sed tertio die revixit quod temporis PatiUm ad Veram mortem Comprobandum Satis AS VidebRthar.

Quare additum in symbolo Constantinopolitano secundum Cripturas.

6. Patre primae Constantinopolitanae synodi huic loco addiderunt secundum Cripturas. Quod quidem ab APO-

117쪽

nostro fu risuscitato dat adre Rom. VIII, 34ὶ quest si eve

Cristo primogenito dei morti.

24. a V e anche uia altra cosa che u peculiare di Cristoed e che egi frui primo di tuiti di questo divino beneficio della resurregione Infatii ella Crittura e Chiamato Primogenito di ira i morti Col. I, 18), e primogenito dei morti soc. I, 53. E cona' detto Alr Apostolo Ora per Cristo erisusCitat da morte, primigia dei dormienti: appoiche da

migia di pol quelli che sono cli Cristo r. XV, 20 g. i.

Perche Cristo e risorio it tergo giorno. Cat. 90.

Perche ne simbolo Costantinopolitano fu aggiunto sociori dole Crit ture.

76. I Padri de primo concilio Costantinopolitano ggiUn-SCTO AEUOSt Phinto se Condo e Crit ture, rase desunta

118쪽

stolo acceptum, in fide Symbolum propterea trRnStulerUnt, quod resurreCtionis mysterium maxime neCeSSHrium esse, idem Apostolus docuerit his verbis: Si Christus non resurrexit, inAnis est ergo praediCatio nostra, inanis est et fide vestrA: et si Christus non resurrexit, vana est fides Vestra, ndhu enim estis in peccatis vestris I Cor. XV, 14, 173. Quare D. AUgustinUS, Cum huius articuli fidem admiraretur, ita Cripsit Non magnum est Credere, qUin mortUUS est Christus: ho et Pagani, et Iudaei, et Omnes iniqui Credunt hoC Omnes redunt quia mortuus est fides Christianorum resurrectio Christi est hOC pro magno habemus, qui Credimia eum resurrexisse In sal CXX, ): ex quo factum, ut frequentissime Dominus de sua regurreCtione O-Cuius Sit: C Umquam fere de Passione sua Cum discipulisCOllOCUtus est, qui de QSurreCtione O Ueretur Ructre Cum

dixisset Filius hominis tradetur gentibus, et illudetur, et flagellabitur, et Conspuetur et postquam flagellaVerint, CCident eum ad extremum addidit Et tertia die resurget Luc. XVIII 32) et cum Iudaei ab eo peterent, ut aliquo igno et miraCulo OCtrinam Uam Comprobaret, respondit, nullum aliud signum ei datum iri, quam Onae prophetae signum LVC. XI 29 Matth. II, 39ὶ sicut enim fuit Ionas in ventre etitribus diebus et tribus noctibus, sic futurum affirmavit Filium hominis in corde terrae tribus diebus, et tribus OCtibus.

De necessitate et fine resurrectionis Christi.

TT. Verum, ut huius articuli im et sensum melius Per-SPiCiamus, tria nobis inVestiganda, et OgnOACenda Unt Primum quidem, qURre neCesse fuerit Christum resurgere deinde, Ut reSUrreCtionis finis et scopus sit, et quae ab ea utilitates et Commoda in nos in ProfeCta. Quod igitur ad primum attinet, necesse fuit Um CSUrgere, ut Dei iustitia ostenderetur, a quo maxime decebat Eum extolli, qui ut illi obtemperaret, depressus, atqU Omni ignominia affectus erat. Hanc Apostolus Causam itulit, Cum ad Philippenses inquit Humiliavit semetipsum factus Obediens US UC H mortem, mortem Utem CrUCis: Propter quod et Deus exaltavit illum Philim. II, 8, 93. Praeterea, Ut fide nOStr Confirmaretur, sine qua homini iustitia Constare non potest illud enim maximo argumento esse debet, Christum filium Dei fuisse, quod sua virtute a mortuis resurrexit. Deinde

119쪽

dat I Apostolo e da loro trasportata ne Simbolo, perche 'Apostolo tesso a in segnat essere it mistero della risurregione

stra ede, Polche siete tutiora ne vostri peccati I Cor. XV, 14, 1 Ti. Per cui sant'Agostino, ammirando a sed di questo articolo,sCriSSe: Non e grande Cosa Credere Che Cristo e morio Pagani, Giuclei e tuiti l malvagi lo Credono: Credon o Cio Chesia morio Ma a sede de Cristiani sta ella risurregione di Cristo quest per no e grande, Credere Che egit Aia risorios i Salm CXX, in Per questo ancora, i Signore a pariato assa di frequente delia sua risurregione, e quasi mai ha discorso On i discepol della Passione Senga menZionare a riSUr-

Necessita e sine ella risurregione di G. Cristo.

PT M per egit Comprendere ii valore e i significato deli 'articolo, tremos si ebbon riCerCare e OnOSCere. Primo, perche fu neCessaria a risurregione di Cristo AeCOndo, qualesiaci fine eclo scopo della medesima tereto, quali utili, quali benefici e ne si an ridondati. Quanto a primo Punio la risurregione di Cristo su necessaria per ostra in giustigia ditio, he era assa Conveniente estollesse Colui Che per Obbedirgli era stato miliato e Coperto diigni ignominia. 'Apostolo addusse questa CRUS ACrivendo

a Filippesi Umilio se tesso, atto tibicliente in alia morte emorte di Croce. Percia qua Cosa Dio purcio salto Filim. II, 8,9).

120쪽

COnCludere videtur, Cum ad Corinthio et Thessalonicenses

stolorum Petro dictum est Benedictus Deus et Pater domini nostri Iesu Christi, qui seCundum miseriCOrdiRm SUHm mctgnnm rogenerHVitio in Pem Vivam, per resurreCtionem Iesu Christi ex mortuis, in haereditatem incorruptibilem I Petr. I, 3, 3.

Postremo ob eam etiam rem Domini resurreCtionem CCOSSH-riam fuisse docendum est, ut salutis et redemptioni nostrae mysterium absolveretiar Christus enim mori SUB OS B PCCCatis liberavit resurgens Vero praeeipua nobis bona restituit, Ucte CCCHndo miseramus. Quare est apud Apostolum dictum Christus traditus est Propter deliCta OStrct, et reSUrrexit Propter iustificationem nostram Rom. IV, 25). Ne quid igitur humani generis saluti deesset, quemadmodum illUmmori ita resurgere etiam PortUit.

De utilitate resurrectionis Christi.

78. Ex iis vero quae haCtenu dicta Vnt, PerSPiCere OS-SUmUS, quantum utilitatis Christi domini resurrectio fidelibus attulerit. In resurrectione enim Deum esse immortHlem, Plenum gloria, mortis et diaboli Victorem agnoscimus: quod de Christo Iesu sine ulla dubitatione Credendum et Confitendum est. Deinde Christi resurreeti nobi etiam Corpori reSUrreC-tionem Peperit tum quia eius mysterii efficiens Causa fuit: tum quia ad Domini exemplum resurgere omne debemUS. Nam quod ad Corporis resurreCtionem attinet, Apostolus ita testatur Per hominem morS, et Per hominem resurreCtio mortuorum I Cor. XV, 21): quaeCumque enim Deus in redemptionis noStrae mysterio egit, ad omnia Christi humanitate, tamquam efficienti instrumento, Usus St. Quare iUS CSUrrectio instrumentum quoddam fuit Ad resurreCtionem nostrRm effiCiendam exemplar vero dici potest, quoniam Christi dominireSurreCti Omnium CS PerfeCtisSima a quemadmodum Christi Orpus resurgens ad immortalem gloriam immutatUm St, ita OStr etiam Orpora, quae prius imbecilla et mortalia fuerant, gloria et immortalitate Ornata restituentur. Ut enim Apostolus OCet, Salvatorem exSPOCtamus dominum OStrum

Iesum Christum, qui reformabit Corpus humilitati nostrae, Configuratum Corpori claritatis suae Phili p. III, 20 21). Hoc etiam de anima in peCCatis mortua diCi potest: Cui quo pacto Christi resurrectio exemplar Proponatur, idem Apostolus iis verbis ostendit Quomodo Christus resurrexit a mortUi Per gloriam Patris, ita et nos in novitate vitae ambulemus. Si enim complantati facti sumus similitudini mortis eius, simul et resurreCtioni erimus Rom. VI, 4, 3. Et paucis interiectis,