Catechismo

341쪽

La presenEa reale dimostrata alia Sortitura Cat. 322.

distingue i corpo et ignoro I Cor. XI, 28) Che se Ome

Dalla dottrina de Padri.

219. I Pastori plegheranno tuti questi passi Crithurali riteVernnno Prima di tutio che nulla ' ha in essi di diabbio δ' inCerto, massime ovo ' interpretagione deli ARCrosanta autorita della Chiosa di Dio a ConOACere a quale POSSinmogiungere in due modi.

342쪽

324 PARS ID DE EUCHARISTIAE SACR.

Prima est, Cum Patres, qui ab initio ECClesiae, atque Omni deinceps aetate florUerunt, et ecclesiastiCae OCtrinae optimi testes Sunt, Consulimus hi vero summo Consensu Omne huius dogmatis Veritatem apertissime tradiderunt. Quorum singula testimonia afferre, quoniam Peros laboris esset, satis erit PRUCH Olctre, Vel indiCare Potius, e quibUS iudicium de ceteris facile fieri poterit Primus igitur D. Ambrosius fidem suam proferat, qui in libro De iis, qui initiantur Mysteriis, te

Christi De Sacr. IV, 43. Accedat alter testis D. Chrysostomus, non minoris fidei et gravitatis qui quidem cum multis aliis in locis hanc ipsam veritatem profitetur et OCet tum vero praecipue Homilia 60, de iis, qui saCra mysteria impure sumunt itemque homilia 4 et 5 in sanctum Ioannem inquit

enim: PareamUS Deo, neque Contradicamus licet vel Cogitationibus, vel Culi nostris videatur adversari, quod dicitur: Ipsius enim sermo infallibilis est, sensus noster faCile seclu- Citur. His vero omni ex parte Consentiunt, quae D. AuguStinus, acerrimus Catholicae fidei propugnator, Semper docuit, atque in primis titulum Psalmi 33 exponens scribit enim: Portare se in manibus suis, homini impossibile est, solique Christo Convenire potest ferebatur enim ille in manibus suis,

meum In sal. XXXIII, 1, 10). Ac Cyrillus praetere Iustinum

et Irenaeum adeo aperte libro IV in Ioannem, veram Domini Cctriae in hOC SACramento esse affirmat, ut eius verba nullis possint fallacibus et aptiosi interpretationibus obscurari. Quod si Pastores alia etiam Patrum testimonia requirent, facile erit sancto Dionysium, Hilarium Hieronymum DBmRSCenum uddere, innumerabilesque alios, quorum de hac regrHViSSima Sententi RS, OCtorum et piorum hominum industria et labore, in unum CongeSin Passim legimUS.

Ex proscriptione haereti Corum.

220 Altera restat via, qua sanctae Ecclesiae iudicium in iis, quae ad fidem pertinent, investigare liceat, Contrari ne Cilicet doctrinae et opinioni damnatio. At Vero On Stat, SemPer corporis Christi veritatem in sancto Eucharistiae ACrnmento, ita per universam Ecclesiam diffusam et disseminatam SSe, et Consentienti Voluntate ab omnibus fidelibus reCeptam, ut, Cham ante quingento urinos Berengarius id negRr RUSUS OSSet, ibique Signum tantUmmodo esse issereret, statim in Vercel-

343쪽

Primo interrogando i adri floriti nolla Chiosa dat suoi inigi in pol, che sono i migliori testimoni di sua dottrina

dita quelle a cui tu factimente si potra giudicar degli altri. Venga primo ant'Ambrogi Chemella sua opera degli Diriandi a Misteri attesta, Come arti colo in Ontestabile di ede, cheneli Eucaristia si riceve i vero Orpo di Cristo, Come real- mente v formato ne sono di Maria Vergine Dei Misteri. IX): altrove insegna Che prima delia ConSeCragione Vi eci pane, clopo, a carne di Cristo De Sacram IV, 3. Venga i CrisOstomo, teste di non minor sede e graVita, Che Professa edinsegna in molli luOghi a medesima Verita, a PeCictimentenetromilia 6 intorno a quelli che parteCipano indegnamentea mister e elle milio 44 e 5 su an iovanni, ove dice: Obbediam a Dio ne si amo contradirgii quando anChe eglisembri dire Cos Contrarie alia agione o a sensi: OiCheria sua parota e infallibile, mentre i nostro Aens factimentem in- ganna. Con UeSti OnCorda in tutio e Sempre Sant'AgOStino, propugnatore validissimo della ede attollen, a specialmente ne commento a titolo de Salmo 33 Porta se tess nolle proprie mani e impossibile alPUOm e Pu Conveni solo a Cristo sit quale si portavamelle sue tesse mani quando Offrendo

i suo Corpo disse: Ouesto erit mi corpo Nel Salm XXXIII. 1. 103 E sati Cirillo omettiam Giustino e Ironeo afferma Cosi

lavor di omini doti e pii.

Dalla proscrietione degli retici.

220. L altra via di conoscere a dottrina della Chies in materia di sede e la condantia di dotirine e opinioni contrarie. Ora e a tuti noto che a realia de corpo di Cristoneli EUCaristia e stata sempre cos diffusa in uita a Chiesae ACCettata Concordemente a tuti i fedeli Che quando, or

sentenga ne Concilio di Vercelli convocato a Leone IX, ed

344쪽

326 PARS ID DE EUCHARISTIAE SACR.

lens concilio, quod Leonis I auCtoritate OnVOCatum fuerat,

mati addixerit: qui postea Cum ad eandem impietatis insaniam rediisset, tribu aliis conciliis, Turonensi et duobus Ro-mnniS, quorum iterum NiColaia II, alterum Gregorius VII

tiam Innocentius III, in conCilio Lateranensi magno Confirmavit: ac deinceps a Florentina et ridentina synodis eiusdem Veritatis fides apertius deClarata a stabilita est. Hae igitur si Pastores diligenter exposuerint ut nihil dicamus de iis, qui erroribus ObCaeCati nihil magis, quam veritatis lucem oderunt et infirmo Confirmare, et Piorum menteS summa quadam laetitia et Oluptate affiCere poterunt Cum praesertim fidelibus dubitare non liceat, quin inter Ceteros fidei articulos huius etiam dogmatis fide Comprehendatur; nam

Cum Dei summam omnium rerum Potestatem redunt et Onfitentur Credant etiam neCesse est, Potestatem non defUisse maximi huius operis efficiendi, quod in EuCharistine Sacramento admiramur et Colimus. Deinde Cum redunt anCtam Ecclesiam CatholiCam necessario equitur, Ut simul Credantect CSSE, QUAE CXPliCRVimVS huius ABCramenti Veritatem.

Eucharistia dignitas.

221. Sed nihil est profecto, quod ad piorum iuCunditatem

et fructum addi possit, Cum huius altissimi sacramenti digni- intem Contemplantur. Primum enim intelligunt, quanta sit Evangelicae legis perfectio, Cui datum est, id re ipsa habere, quod signis tantum et figuris MoysaiCae legi tempore dumbratum fuerat. Quare divinitus dictum est a Dionysio Ecclesiam nostram mediam esse inter Synagogam et Supremam HierUSHlem, a Propterea triusque participem De Eccl. Hier. V, 13. Ac profecto satis mirari fideles nunquum Poterunt SanCtae CCtesiae perfeCtionem eiusque gloriae altitudinem, CUm inter eam et Caelestem beatitudinem unu tantUm gradus inter esse videatur. HOC enim Ohi Cum Caelitibus Commune est, ut utrique Christum Deum et hominem Praesentem ha-bCHIDUM: Sed, quo uno gradu ab eis distamus, illi Praesentes

Praeterea fideles O sacramento Christi salvatoris nostri PerfeCtissimam Charitatem experiuntur eius enim bonitatem mctXime CCuit, naturam quam a nobi SUmPSerat, a nobiS numquam Subtrahere Sed, Unntum fieri POSSCt CSSe Ver- Sarique nobiseum velle, ut illud Omni tempore vere et Pro-

345쪽

egii medesimo lanci anatem alia Propria resin E quando piu tardi ricadde noli Atesso empto errore, hi di nuOVO Ondan nato a re altri Concili, uno Turonense e due Romani,

quest'ultimi Convocati rispeltivamente a Nicolo II e Gregorio VII. Queste decisioni furon conferniat cla Innocengo III ne Concilio Cumenico Lateranense indici concili generali di Firenae e di Trento tu apertament hanno diChiarat e stabilito a sed di a verita.

deboli e tempi di grandissima letigia es anime dei uoni: tRnt Piu Che, Como OV esse evidente per tuti i fodeli, lased di questo Omma e compres tra gli altri articoli della

Dignita deli Eucaristia.

221. Ma uel che mette i coimo alia letigia' ait 'edifica-gione elle anime pie e i contemplar a dignita sublime di

in imboli e figure nolla legge Mosaica A qua proposito mirabilmento su destio da a Dionigi che la nostra Chiosa tenet meggo tra a Sinagoga e la Gerusalemme CeleSte, ParteCipando deli una e doli altra Delia Gerarch. ccl. V, 13 E Certoma i fedet ammireranno abbastanga a perfeZione della Santa Chies e 'altegga ella sua gloria, OiChe uia sol gradita lasepara alia beatitudine Celeste. Infatii, o beati abbiam in

Comune 'aver presente N. S. Gesu Cristo Di e Omo mentre ne differiam per i fasto Che essi, Come a tui reSenti, O- dono delia visione beata, mentremo VeneriHmo, Si Con Ormne Costante sede Cristo presente ma invisibile agi occhi Ostri e Coperto da mirabile Velam dei sacri misteri. Inolire i fedeli, in gragia di quest SHCrnmento, SPQTimontanora immenso amore i Cristo Salvator nostro gi ACChe On-Veniva assa alia sua boni ii non privarci mai di quella na

346쪽

328 PARS II DE EUCHARISTIAE SACR.

prie dictum videretur DeliCiae meae, esse Cum filiis hominum

μου. VIII, 13.

Totus Christus in Eucharistia continetur Cat. 331.

222. Iam vero hoc loco a Pastoribu expliCHndiam St, non solum verum Christi Orpus, et quidquid ad veram Corporis

rationem Pertinet, eluti Ossa et nervos sed etiam totum Christum in o sacramento Contineri. DOCere autem Portet, Christum, nomen esse Dei et hominis, Unius CiliCet Personue, in quo divina et humana natura ConiunCt Sit, quHre utrHmque Substantiam, et quae triUS Ue SubStantine ConSequenti Sunt, divinitatem et totam humanam naturam, quae X nim et Omnibus Corporis artibus, et Sanguine tin ConStnt, Om-PleCtitur quae Omnia in ARCramento esse Credendum est. Nam cum in caelo tota humanitas divinitati in una persona et hypostas Coniuncta sit nefa OS SUSPicari, OrPUS, quod in Sacramento inest, ab eadem divinitate seiunCtum SSe. In quo tamen Pastores nimadVertctnt CCeSSe St, non omnia eadem ratione aut virtute in hOC ACrament Contineri.

OUHedam enim sunt, quae ex vi et effiCientia Consecrationis in BCrnmento esse dicimus; nam Cum Verba illa efficiant quidquid significant, id esse in sacramento ex V AACramenti diVi-nHrUm rerum CriPtore RPPellarunt, quod Verborum forma exprimitur ita si Contingeret, ut aliquid ab aliis rebus omnino seiunctum esset, id solum, quod forma signifiCaret in SaCra-

Crandum adhibetur, Corpus Domini significet Cum dicitur, Hoc est CorPUA meum, ipsum Christi domini Corpus ex V SACramenti in Eucharistia erit. At quia Corpori SanguiS, nima et

divinitas Coniungitur, hae quoque in SaCrnmento erunt Omnia, non quidem ex ConseCrationis Virtute, Sed ut ea quae Corpori ConiunCta sunt. Atque hae ex OnComitantia in SaCramento esse diCuntur qua ratione totum Christiam in SaCramento SSe PerSPicuum est: si enim duo aliqua inter Se re ipsa Coniungantur, ubi num sit, ibi alterum etiam Sse neCESSe est. Sequitur itaque, totum Christum usque adeo tam in aniS, quam in vini PeCie Contineri, ut, quemadmodum in Pani SPeCie non OrPUS modo, sed etiam Sanguis, et totus Christus vere inest, Si Contra in vini speCie non solum HnguiS, Sed CorPUS,

et totus Christus vere inSit. Sed quamquam haec ita se habere, Omnibus fidelibus Certum et Persuasissimum esse debet optimo tamen iure institutum 'St, ut Separatim Quae Consecrationes fierent. Primo

347쪽

parole E mi deligia, sta con i figliuoli degli omini μου.

Cristo tutio inter e contentito noli Eucaristia. Cat. 331.

quelle spresse alla forma. Cogi Oiche a forma adoperata Per a Consecragione de pane significa it corpo de Signore, dicendo, Questo mi Corpo, ara eli Eucaristia i Corpostesso cli Cristo, in virtu de sacramento. M POiChe a CorPOSO Congiunt i sangue, 'anima e la divinita, anChe queste Si

lutio inter nolle specie de pane e de vino, di guis Che Comela PeCie de pane Contione non sol il Orpo ma anChe ilSangue e Gesu Cristo tutio intiero costisella specie de vino Si Contiene non solo it sangue ma anchesii Corpo e tuti intierata persona di Gesu Cristo. Sebbene i sedet debbono esse Certi e perAUAS Che VCSto Sin a Verita, iustamente uitavi e stat stabilito di far se-

348쪽

330 PARS ID DE EUCHARISTIAE SACR.

enim, ut passi Domini, in Un Sangui a Corpore diViSUS OSt,mngis referatur: Cuiu rei CRUS in ConSOCrntione Sanguinem effugiam eSse meminimus. Deinde HXime ConSentaneum fuit, Ut, quoniR SACrnmento ad alendam animam utendum nobis erat, tamquam Cibus et Otus institueretur, e quibus Perfe-Ctum Corporis limentum ConStare PerSPiCUUm St.

Neque vero illud praetermittendum, non solum in utraque SPeCie, Sed in quaVi utrius iae speCiei particula totum Christum Contineri: si enim Augustinus scriptum reliquit Singuli accipiunt Christum dominum, et in singulis portionibus totUS St, ne Per Singulo minuitur, Sed integrUm se praebet in singulis De Consecr. dist. 2ὶ utque id Praetere ex VRngelistis facile colligi potest. Neque enim Credendum St, ingula pani frusta Propria Verborum forma a Domino Conse-Crcti OSSO, Sed eadem Simul omnem panem, qui ad Sacra mysteria ConfiCienda, atque apostolis distribuenda satis futurus esset id quod de CaliCE ACthim Sse apparet, tam PSedixit Accipite et dividite inter vos Luc. XXlI, 1 T.

OOae haCtenus explicata Sunt, eo pertinent, Ut Stctndant PastoreS, Verum Christi Corpus et sanguinem in Eucharistiae

Transubstantiatio probatur ex sacra Scriptura Cat. 328, 29.

223. Nunc, quod alterum erat propositum, OCebunt etiam panis et vini substantiam in ACramento POS ConSeCrntionem

Etenim si est Verum Christi corpus sub panis et Vini speCie POS ConSECrationem Omnino neCesse est, Cum ibi ante non eSAet, O vel loci mutatione, Vel Creatione, vel alterius rei in ipSum OnVersione faCtum esse. At Ver fieri non POSSO On- Stat, ut Orpus Christi in sacramento sit, quod ex Uno in aliumlOCum venerit: ita enim fieret, ut a Caeli sedibus abesset, quoniam nihil movetur, nisi locum deserat a QUO OVetur Crectri autem Corpus Christi minus Credibile est, a ne in Cogitationem quidem Cadere o potest relinquitur ergo, ut in BCrH-ment sit Corpus Domini, quod pani in ipsum OnVertntur. Quare nulla panis substantia remanent, CCOSSO St. HIC H-tione adducti Patres et maiores nostri, in Concilii LateranenSi

magno et Florentino huius articuli veritatem aperti decretis Confirmarunt a ridentina vero Synodo explicatius ita defi-

349쪽

paratamente te due OnSeCraZioni primo, PC megli CSPrimerela passione et ignore ella quale it sangue u separato dat

Otiant e stat derio in qui serve affinche i Pastori di-mostrino a popolo Che ne sacramento deli EUCAristia si Con-lieno i vero corpo e sangue dimes Cristo.

ProVe ella transustangi agiones: alia sacra crithura Cat. 328, 29.

specie de pane e de vino i vero corpo di est Cristo, Cho

350쪽

332 PARS ID DE EUCHARISTIAE SACR.

nitum est Si quis dixerit in sacrosanCto EuCharistiae Sacramento remanere substantiam Pani et Vini, unct Cum Corpore

et sanguine Domini nostri Iesu Christi, anathema sit Cone. Trid. Aess. XIII, 3. Hae vero ex testimoniis Scripturarum facile fuit colligere:

primum, quod in eius saCramenti institutione ipse Dominus dixit Hoc est Corpus meum: VOCi enim, OC, en Vi CSt, ut omnem rei Praesenti Substantiam domonstret quod si panis Substantia remaneret, nullo modo vere dici Videretur Hoc est Corpus meum. Deinde Christus dominus apud Ioannem Panis, inquit, quem ego dabo, Caro mea Si pro mundi vita Giov. VI, 23 panem videlicet Carnem Suam VOCRnS AC Paulo POSt

subiecit: Nisi manducaveritis carnem Fili hominis, et biberitis eius SangUinem, non habebitis vitam in vobis ibid. , q): et

rursus Car mea vere est CibuS, et Sangui meUS vere est

potus ibid. 543. Cum ergo tam Claris et perspiCui verbis

CBrnem SUHm Panem ct Cibum Vertam: Anguinem item Verum Potum nominaverit, Satis videtur declarasse, nullam in aerament substantiam Panis et Vini remanere.

224. Atque an perpetia SanCtorum Pntrum Consentientem fuisse doctrinam, qui eo evolverit, facile intelliget D. quidem Ambrosius ita scribit: Tu forte dicis, meus Pani est usitatus sed panis iste, Panis Strante VerbH BCramentorum:

Ubi accesserit Consecratio, de pane fit Caro Christi De Sacram. IV, in quod quidem ut facilius probare posset, varia deinde affert exempla et similitudines Alibi vero, Cum verba illa interpretaretur: Omnia quaeCumque Dominus voluit, fecit in caelo et in terra Psal CXXXIV, in Licet, inquit, figura panis et vini videatur, nihil tamen aliud quam caro Christi et

Actnguis Post ConseCrationem Credendum est. Atque eisdem fere Verbis eandem sententiam SanCtu Hilarius XPonens, OCVit, UamVis extrinseCUS Pani et inham Videntur, Vere inmen Or-PUS et Sanguinem Domini esse De consecr. dist. 23. Sed moneant Pastores O loco mirandum non esse, Si POS ConSQ-Crntionem Panis etiam OCetur lio enim nomine Eucharistia appellari Consuevit tum quia panis Speciem habeat tum quia naturalem alendi et nutriendi Corpori Vim, quae nni Pro-Pria At, adhUC retinent. Eam autem esse ACrarum Litterarum Consuetudinem, ut res ita appellet, Cuiusmodi esse videantur,

satis Ostendit, quod in Genesi dictum est, tres viros Abrahae ctPPHTUiSSe, qui tamen tres angeli erant Gen. XVIII, 23. Et duo illi, qui apostolis, ascendente in Caelum Christo domino, ap-PHruerunt, Cum essent angeli, viri dicuntur Acf. I, 10).