Catechismo

391쪽

diare a questa nostra ansieta ha istituit it sacramento delia Penitenga, per i quale in virtu deli assolugione de sacerdote,no fossimo certi della remissione dei nostri peCCati ecla nostra COAClong si Calmasse in gragia della sede che obbiamo avere ella virtu dei sacramenti. Cosicia parota de sacerdoteche legittimamente i assolve a peccati deve Ver per no lostesso valore di quella che Gesu Cristo disse a paralitico Confida, figliuolo, che i tuo peccati ii sono rimessi. Mati. IX, 23.

per a efficace virtu de quale it sangue di Cristo Correndos di no lavasse i peccati commessi opo i Battesimo e Ci

questo argomento principale polche gli alti sterni del

staccato 'animo a peccato. 'altra parte alle parole edagli atti de sacerdote factimente riteuiamo a misericordia cli Dio che que peccati perdona Dei resto una Prova Chiaradi io 'abbiam nolle parole de Salvatore E claro a te lectitavi de regno dei teli e qualunque Osa Vrai Ciolt Sul terra, Sara Ciolta anche ne Cieli Mall. XVI, 193 L asso-

392쪽

3 4 PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

Poenitentiae tateria.

244. Iam, quoniam nihil fideli populo notius esse debet,

quam huius ARCrnmenti materin, OCendum est, in eo maxime hoc sacramentum ab alii differre, quod aliorum saCramentorum materia est re aliqua naturaliS, vel arte effeCta sacramenti vero Oenitentiae quasi materia sunt Ctu Poenitentis, nempe Contritio ConfeSSio et satisfactio, ut a Tridentina synodo declaratum est Sess. XIV, De Poenit. C. , et an q): qui Uatenus in poenitente, ad integritatem ACramenti et Plen Am, CPerfeCtam OCCatorum remissionem ex Dei institutione requiruntur,ma ratione parte Poenitentiae diCuntur. Neque vero hi actu quasi materiam anCta Synodo appellantur, quia verae materiae rationem non habeant, Sed Via eiu generi materia non Sint, une extrinSOCUS adhibeatur, ut aqua in Baptismo,

et chrisma in Confirmatione. Quod autem ab aliis dictum est, PECCata ipsa huius Sacramenti materiam esse nihil plane diversum dici videbitur, si diligenter attendamus. Ut enim ignis

materiam ligna esse dicimus, quae Vi igni Consumuntur: ita peCCata, quae Poenitentia delentur,ueCte huius aCrumenti materia VOCuri POSSUnt.

Poenitentiae forma.

245. Sed formae etiam explicati Pastoribus praetermittenda non est, quod eius rei Cognitio excitet fidelium animos ad percipiendam summa iam religione huius Sacramenti gratiam est autem forma: Ego te absolvo quam non Solum ex illis verbis licet colligere QuaeCumque OlVeritis Super terram, erunt Soluta et in Caelo Matth. VIII, 18ὶ sed ex eadem Christi Domini doctrina ab Apostoli traditam accepimus. AC quoniam aeramenta id significant quod efficiunt, illa, Ego te

RhSOlVO, Ostendunt peccatorum remiSSionem huius sacramenti administratione effici planum est, han OSSO Poenitentiae Perfectam formam: Sunt enim PeCCata tamquam inCula, UibUSConStrictae nimae tenentur, et ex quibus Poenitentiae ACramento laxantur; quod quidem non minus vere de illo etiam homine sacerdos pronuntiat, qui Priu ardentiSSimae Contritionis vi, CCedente tamen ConfeSSioni Voto, CCCatorum VC-niam a Deo Consecutus Sit Adduntur Praeterea Complures preCES, non quidem n formiam CCOSSctricte, Sed ut ea remo-

393쪽

Materia delia PenitenZa.

dichiarato a concilio di Trento Sess. XIV, Delia Penis C. 3 can. in i quali vengono detii parti della enitenga inquanto si sigono per diVina istituZione, ne penitente, ad ottener 'integrita de sacramento e una plena e Perseita remissione dei peccati. Eison detii quasi materia non gia perChe non abbiano agione di vera materia, a PerChe non sono di que genere di materia Ch esteriormente iisdOPerct, comest 'aequa ne Battesimo e i Crisma ella Conformagione. Ne a intender bene hanno affermat COA diversa Color Chelianno etto essere i peccaticia materia propria di quest Sa-Crnmento PerChe Ome diCiam Che e legii sola materia delfuOCO, PerChe da fuOCO On Consumate, Osi a uo diritto possiam dire cheri peccati son materia delia Penitenga perchedalia Ponitenga vengon CanCelinii.

394쪽

376 PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

Veantur, quae RCramenti vim et efficientiam illius culpa cui administratur, impedire OSSent. Quamobrem peCCatore De ingente gratia agant, qui tam amplam potestatem in CClesia sacerdotibus tribuerit. Neque enim, ut olim in Veter Lege sacerdotes testimonio suo aliquem a lepra liberatum SSe, dumtaXat renuntiabant Leυ. XIII): ita nunc in Ecclesia ea tantum potestas sacerdotibus facta est, ut aliquem a POCCati absolutum esse deClarent sed vere tanquam Dei ministri absolvunt id quod Deus ipse gratiae et iustitiae UCtor a parens, effiCit. Diligenter vero ritu etiam, qui ad ho Sacramentum adhibentur, fideles Observabunt. Ita enim fiet, Ut animo magis habeant, quae OC RCrnmento OnSOCUti Unt, nimirum e tanquam Servos Clementissim Domino, Vel filios potius optimo Parenti reconciliatos esse et simul facilius intelligant, quideo facere Oporteat, qui Velint Velle autem omnes debent se tanti beneficii gratos, et memore Probni C; ct quem CCCatorum poenitet, is se humili a demisso animo ad pedes sacerdoti deiicit ut, Cum se tam humiliter gerat, facile possitngnOSCere, SVPOrbine undiCC CVellen in CSSe, a qua Omnia scelera quae deflet, Ortum habuerint et enata sint. In sacerdote autem qui in eum legitimus iudex sedet, Christi domini per-

dum in aliis, ita in Poenitentiae sacramento administrando Christi munus exsequitur. Deinde peccat Sua Oeniten ita enumerat, ut Se Hxima et CerbiSSima animadversione dignum esse fateatur: SUPPleXque deliCtorum Veniam Petit quae Anne omnia Vetustati suae CertiSSima testimonia a S. Dionysio habent.

Poenitentiae effectus.

246. Sed nihil profecto tam proderit fidelibus, nihilque

maiorem illis alacritatem Poenitentiae AusCipiendae afferet, quam si a ParoChis saepe explicatum fuerit, quantam ex ea utilitatem Capiamus Vere enim de Poenitentia illud dici posse intelligent, eius quidem radiCe umaraS, frUCtUS VOTO SUHViS-

Poenitentiae itaque omnis in eo is est, ut nos in Dei gratiam restituat, Cham eoque Summa miCitia Coniungat HanCvero reConCiliationem interdum in hominibus iis, qui hoc SHCramentum unCte et religiOS PerCipiunt, maxima ConSCien-

395쪽

tuti Cio Che Otrebbe impedirne a Virtu e 'efficacia per di-setto di hi O riCOVC. Gragi infinite rendan dunque i peccatori a Dio che a attribuit a suo saCerdoti una Cos ampla potestamella Chiesa. Giacche oggi ella Chiesari sacerdoti non anno soliant ilpotere di dichiara it penitente assolio dat peceat come quellide vecchi Testamento, i quali si limitavano a testifica che illebbroso era uarito dat suo male Leet . XIII) ma lo assol-

Effotii dolia Penitemia.

246. a nulla iovera tanto a sedet o in essi desieravivo i desiderio cli appressars alta enitenga quanto a frequente Piegagione delia sua utilita atta loro a Parroco:

VOdranno liora hinni giustamente si Ossa di della enitenZ Ch ne Ono amare e radici, a dolcissimi i fruiti. Tullo it valore ella Penitenga consiste ne restituiro allagragia di Dio stringendoei a tui in grande amiCiZia, Cui Segue, massim negli uomini pii heri riCQVOno On Sant deVOgione, una ineffabile pace e tranquillita di OSCienZR CCompagnata damna viva giocondita di spirito pol Che non V e Crimine, Per

396쪽

3T PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

tiae pax et tranquillitas Cum summa spiritus iucunditate Consequi solet nullum est enim tam grave et Ofnrium CelUS, quod Poenitentiae ACramento non quidem semel, Sed iterum, et saepius non deleatur Oua de re ita Dominia per Prophetam inquit Si impius egerit poenitentiam ab Omnibus peccatis SutS, Ructe Peratu CSt, et CuStodierit PraeCepta mea, et fecerit iudicium et iustitiam Vita Vivet, et non morietur. Omnium iniquitatum eiu qua Operatus est, non reCordabor EZECh. XVIII, 213. Et sanctus Ioannes: Si confitenmU POCCHin OStrn, fidelis est et iustus, ut remittat nobis peCCata nostra I IOAn. I, 93. Et paulo post Si quis peccaverit, inquit, nullum Videlicet peccati genus excipiens, advocatum habemus apud Patrem Iesum Christum iustum et ipse est propitiatio Pro PeCCntis OStris: non pro nostris autem tantum, sed etiam Pro

totius mundi I Ioan. II, 1, 23. Quod autem in Scripturis le

II Mach. IX, 13 Hebr. XII, 17ὶ quamvis eam Vehementer imploraverint id vero idcirco factum esse intelligimus, quod

eo Vere Atque ex nim deliCtorum non Oenitebat. Quare Cum eiusmodi sententiae in sacris Litteris, Vel apud sanctos Patre OCCurrUnt, quibus videntur affirmnre aliqua peCCata

remitti non posse I Reg. II, 25 Matth. II, 31 Hebr. VI, 4:X, 263 ita eas interpretari oportet, ut difficilem admodum

OSSO Veniae impetrationem intelligamus. Ut enim morbus aliquis ea re insanabili dicitur, quod aegrotus ita affectus sit, ut salutaris medicinae vim derit: si quoddam est OCCatigenUS, quod non remittitur ne Condonatur, propterea quod Proprium Salutis remedium Dei gratiam repellit. In an sententiam a D. Augustino dictum est Tanta labes est illius peCCnti, Cum Post Agnitionem Dei per gratiam Christi oppugnat aliquis fraternitatem, et adversus ipsam gratiam inVidiae fa- Cibus agitatur, ut deprecandi humilitntem subire non OSSit, etiamsi eCCatum mala Conscientia agnOSCere et nnuntictre Cogatur Lib. I. de se . om in monte XXII, 3 et q). Sed, ut ad Poenitentiam revertamur, ne Bde Propria eiu vi est, ut eCCata deleat, ut sine Poenitentia remissiOnCm CCCatorum impetrare, aut ne Sperare quidem ullo modo liceat scriptum est enim: Nisi poenitentiam habueritis, Omnes

similiter peribitis Luc. XIII, 3) quod quidem de gravioribus et

mortiferis peccatis dictum a Domino est: etsi aliquo etiam Poenitentiae genere indigent leviora 92CCHtR, URO Veninlin OCHntur. Sanctus enim Augustinus inquit Cum quaedam sit poenitentia, quae quotidie in Ecclesia proseCcatis Venialibus agitur, illa Sane fruStr OSSet, Si peccata venialia absque poenitentia dimitti

397쪽

Sertitur Che alunt non anno ricevulo misericordia a Dio Pur avendola Caldamente implorata II Macc. IX, 13 Ebr. XII 17 Cio a enne perche ossi non erano di Vero uore pentiti de loro missatti Perci quando CCOrron nella Crittura ne Padri sentenge Che embrano afformare Che per alCunipeCCati non 'e remissione I Re II, 25 Mati XII, 31 Ebr. VI, 4 X, 26 bisogna intenderi ne senso Che i loro perdon eoitremodo difficile Come una malattia Vien deita insanabile quando it malato respinge 'us delia medicina Cosi 'e una specie di peccato Che non si rimette ne Si Perdona, PerCherifugge alia gragia ditio, cli' i rimedio su proprio. Inquest gens sunt'AgOStinoma Critto: Quando Un UOm giunto alta Onoscena di Dio per a gragia dimos Cristo viola lacarita fraterna e invidiosamente si agit Contro in grHZin StOSSA, la a Chia di tale peccato e tanta Che non ieAC ad umiliarsi Per domandarne i perdono sebbene i rimors lo obblighino riCOnOACere e Confessare ii su delitto Libr. I sia serna dei

398쪽

380 PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

Partes constitutivae Poenitentiae.

247. Sed quoniam de iis rebus, quae aliquo modo in Ctionem Cndunt, non Hiis est niVerse loqui Curabunt Pastores sigillatim ea tradere, ex quibus Verae et salutaris Oenitentiae ratio a fidelibus percipi queat.

Est autem huius sacramenti proprium, ut Prcteter Aterinmet formam, une omnibUS ARCrnmenti Commiani Sunt, PHriCS

etiam, ut antea diximus, illa habeat, quae tanquam totam integramque Poenitentiam Constituant, Contritionem Cilicet, Confessionem et satisfactionem de quibus D. Chrysostomus his verbis loquitur Poenitentia Cogit peCCatorem Omnia libenter sufferre in Corde eius Contritio, in re ConfesSio, in

opere tota humilitas, vel fructifera Satisfactio Ap. Grat p. II, cap. XXXIII, . , dist. 1 C. 40). Hae autem Hrte OX HrUm

Partitam genere esse diCiantur, quae ad aliquod totum consti-tUendum CCOSSctrine Sunt quoniam, quemadmodum hominis Corpus ex pluribUA membri Constat, manibus, pedibus, Culis

et aliis huiusmodi partibus, quarum aliqua si desit, merito im- PerfeCthim videatur perfeCtum Vero, Si nulla desideretur: Odem etiam modo Poenitentia ex hisce tribus partibus ita Con-Stituitur, Ut, UamVi S, quod ad eius naturam itinet, Ontritio et Confessio, quibus homo iustus efficitur, satis sit tamen nisi tertia etiam pars, id est satisfactio, accedat, aliquid ei omnino ad perfeCtionem desit, necesse sit. Quare de inter Se hae nrte Connexae sunt, ut Contritio Confitendi et satisfaciendi Consilium, et propositum inclusum habeat Confessionem Contritio et satisfaciendi voluntas, satisfactionem Vero duae

reliquae antOCedHnt. Harum autem trium partium eam rationem fferre POSSU-mUS, UO Hnimo, verbis et re ipsa peccata in Deum Committantur. Quare ConsentaneUm fuit, ut nos ipsos CCtesiae clavibus subiicientes, quibus rebus Dei sanctissimum nomen nobis violatum esset, iisdem etiam eius irn PlRCHre, et PCCCatorum veniam ab eo impetrare Conaremur. Sed idem etiam ali argumento Confirmari potest. Etenim Poenitentia est veluti quaedam delictorum Compensatio, ab eius voluntate profeCta qui deliquit, ac Dei arbitrio in quem peccatum Commi SSUmOSt, OnStitiata. Quare et Voluntas Compensandi requiritur, in quo maxime Contritio Versatur et poenitens sacerdotis iudiCio, qui Dei personam gerit, se SubitCint, neCOSS QSt Ut Pro CC-lerum magnitudine poenam Constituere in eum OSSit CX quotum Confessionis, tum satisfaCtionis ratio, et neceSSitn PerSPicitur.

OUOniam Ver harum partium vim et naturam tradere fidelibUS Oportet, prius incipiendum est a Contritione, eaque dili-

399쪽

L parti costitutive destia Penitonga.

Ora queSte parti sono cli uelle necessarie alta OstituZione diis tutio Comeri Corpo man e format di molle membra, mani, tedi, OCChi, simili, di Cui nitana Otrebbe manCnre Onga impersegione deli 'insieme, Cheloi dictam persetto sol quandole possieti tu te: Osi a Penitenga risulta in uisa alle resuddette parti, Ch Aebbene a Contrigione e tu Confessione Chegiustificano i peccatore, siano te sole riChleste in modo HS- soluto per ostituiria, ella sua essenZR OSSa rimane UttaVictimperfelta e disetiosa quando non possiedecia Oddis agione. Queste re parti sono unque inseparabili e Osi bene Collegat ira loro Che a Contrigione racchiud ii proposito e lavolonta cli confessarsi e di soddisfare la Contrigione e lasoddisfagione implicano a confessione, e la Oddisfagione et Consegiaonga elle attre due. La agione Che si seu clare ella necessita di queste reparti e che no offendiam Dio in re maniere in OnSieri, Parole ed Pere e PerCi erctoiusto C agioneVole Che Oisottometiendoci alle chiavi della Chiosa, i forgassim diplacareri ira dimio e di ottenere da tu i perdono dei peccati Con Uegli tessi meggi da no adoperati ad offendere ii suo

400쪽

382 PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

genis expliCanda neque enim ad Ullum tempori PunCtum, CUm in memorinin Praeterita PQCCata redeunt, Vel Cum aliquid offendimus, Contritione animus debet,aCctrct.

Contritionis natiarn.

248. Hanc Patres in concilio Tridentino ita definiunt Contritio est animi dolor, a detestati de PQCCato CommiSSO, Cum Proposit non PeCCandi de Ceter Sess. XIV, c. i. Et paulo post de Contritionis motu subiicitur Ita demum praeparat ad remissionem POCCatorum, Si Cum fiduCia divinae misericordiae, et voto praestandi reliqua Coniunctus Sit, quae ad rite UACipiendum OC ACramentum requiruntur. Ex haesitaque definitione intelligent fideles, Contritionis Vim in eo tantum positam non Sse, Ut qU PECCare deSinat aut Propositum ei sit, noVum Vitae genu inStituere, aut ipsum iam instituat sed imprimis male Ctae vitae Odium et expiationem suscipiendam esse. Id vero maxime Confirmant illi SanCtorum Patrum Clamores, QUOS in sacris Litteris frequenter perfusos esse legimus LaboraVi,

inquit David, in gemitu meo lavabo per singula nocte lectum meum. Et Exaudivit Dominus vocem fletus mei Psalm. VI, 7, 93. Et rursus alius Recogitabo tibi Omne anno meo in amaritudine animae meae Isa. XXXVIII, 15ὶ Ouas certe, et

alias huiusmodi voCes vehemens quoddam antectetae Vitae Oditam, et ECCatorum detestatio expressit. Quod autem contriti dolore definita est monendi sunt fideles, ne arbitrentUr eum dolorem Corporis senS PCrCiPi. Contritio enim est voluntatis actio. Et sanctus Augustinus te- Statur, dolorem Poenitentiae Comitem eSse, non Poenitentiam

Serm CCCLI, 13. Verum peccati detestationem et Odium, O loris vocabulo Patres significarunt tum quia sacrae Litterae ita utuntur inquit enim David: Quamdiu ponam consilia innnim mea, dolorem in Corde meo per diem P Psalm XII, intum quia dolor in inferiori animae arte, quae Vim OnCUPiscendi habet, ex ipsa Contritione Oritiar ut non inCommode contritio dolore definita fuerit, quod dolorem efficiat, ad eumque declarandum Poenitente Vestem etiam mutare Soliti sint. De quo Dominus apud sanctum Matthaeum inquit Vae tibi, CorOZain, vae tibi, Bethsaida quia, si in Tyro et Sidone factne CSSent Virtutes, quae faCta sunt in vobis, olim in Cilicio et Cinere Poenitentiam egissent Mati XI, 21 Luc. X. 13). ReCte autem Contritionis nomen peccati detestationi, de qua loquimur, ad significandam vim doloris impositum St,

ducta similitudine a rebus Corporeis,mune minutatim HXO, Ut duriore aliqua materia Confringuntur: ut eo Vocabulo decla-rctretur, Corda OStra, Une . Superbi obduruerunt, Poeniten-