Catechismo

431쪽

ne a diligeraga ella spostgione elle colpe, ne i dolore di

fessione.

432쪽

414 PARS II DE POENITENTIAE SACR.

dicta, et Cogitata meminisse queat quapropter fideles nullare deterrendo esse, quo minuS ad Sacerdotem revertantur, Si in memoriam alicuius Criminis redierint, quod antea fuerit Praetermissum. Hae igitur atque alia huius generis multa in Confessione a sacerdotibu ObSerVRnda erunt.

Satisfactionis definitio et proprietates.

259. Nunc ad tertiam Poenitentiae partem, Une AtisfBCti appellatur, Veniendum St. Primum itaque satisfactionis nomen, et Vis XPonenda est hinc enim Catholicae Ecclesiae hostes amplam OCCasionem

dissidii et discordiae, cum maxima Christiani populi pernicie,

Est autem satisfaCtio rei debitae integra solutio nam quod satis est, ei nihil videtur deesse. Quare Cum de gratiae QCOn- Ciliatione loquimur, idem satisfacere significat, quod alteri tantum PrHOStare, Unntum irato nim ad ulciscendam iniuriam satis esse possit atque ita satisfactio nihil aliud est, quam iniuriae alteri illatae Compensatio. Quod autem ad hune locum pertinet, satis fa Ctionis nomen diVinarum rerum OCtores ad declarandam eam Compensationem USUrPRrunt, Cum homo Pro CCCati Commissis Deo aliquid persolvit. Ohio in genere quoniam multi gradus esse possunt, hinc fit, ut satisfacti varie CCipiatur. Ac prima quidem, et PraestantiSSima illa St, qua Pro CC-lerum nostrorUm ratione, etiam si Deus summo iure nobisCum Velit agere, quidquid a nobis debeatur, Cumulate persolutum est. Hae Ver eiusmodi esse dicitur, quae nobi Deum Propitium et placatum reddidit, eamque uni Christo Domino C-Ceptam ferimuS, qui in Cruce pretio Pro PeCCuti nOStri SO-lut plenissime Deo satisfecit neque enim ulla re Creata tanti CSS Potuit, quae O tam graVi debit liberaret, atque, Ut SanCtu Joannes testatur, ipse est propitiatio Pro PeCCati no- Stri S non Pro nostris autem tantum, Sed etiam pro totiUS mundi I Ioan. II, 2 . Haec igitur plena et Cumulata est Sati S- fACtio, Celerum omnium rationi, quae in OC SAECVlo Om-miSS Sunt, Pariter aequaliterque respondens: CuiUS Pondere hominum actiones apud Deum plurimum Valent, C in eo nulla Prorsus Restimatione dignae haberentur. Atque huc Da-Vidi Verba videntur spectare qui Postquam, SECUm PS re

putans, illud protulisset Ouid retribuam Domino pro omnibus, quae retribuit mihi nihil praeter hanc satisfactionem, quam C ad ii ii nomine expressit, dignum tot tantisqUe beneficiis invenire potuit quare subiecit Calicem Salutaris CCi- Pictio, et nomen Domini invocabo Psalm CXV, 12).

433쪽

EAPOrrem innangi tutio ii significato e la efficacia Ellas od diffagione, a cui i nemici della Chiosa attolica anno

vissimo regiudigio de popolo Cristiano. La soddisfagione unque eci integrale agament di quolche e Ovuto: OiChe e OddisfaCente i Cui nulla manCa. Sicche traitando delia riconciliagione ella gragia, Oddisfare significa offrire ad altri uel Che ad uri animo irato appare sufficiente a vendicare cingiuria. In lire parole la Oddisfa-gione e i Compenso offerto per cingiuria arrecata ad altri. Nol ago nostro, i leologi Aaron il vocabolo di sod diffa Zione per indicare que genere di Compenso heri' uom Osfrea Dio per i e Cati CommeSSi. poiche in questo terreno Possono sussistere mollepitCigradagioni, a soddisfarione seu intendorsi in Vario modo. La tu alta ed eccellente soddisfagione e quella in Virtudelia quale, per Compens delle Ostre Oipe, e stato ni a Dio tuti ci che clamo complessivamente Si OVOVH PUT SUP-Ponendo Che Dio abbia voluto traitarci a filo di stretto diritto. Tale soddisfagione, Ch ci rege Dio PlaCato e propigio su Offerta unipamente a G. Cristo ignor nostro, he Sulla rOCOscontori intiero debito dei nostri pecCati NessUna realta Cronta

434쪽

416 PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

Alterum satisfactionis genus, quae et Cnnoni Ca appellH-tur, et Certo temporis spatio definita perficitur. Quare antiquissimo CCtesiae usu reCeptum St, ut Cum Poenitente RPeCCati Solvuntur, Poena liqua ei irrogetur, UiUS POencte Olutio, satis fa Clio Vocari ConSuevit. Eodem vero nomine quodlibet etiam Poenae genus SignifiCatur, UB Pro POCCati non quidem a Sacerdote Onstitutam, Sed Ponte OAtra SUSCOPtam, atque a nobi ipsi repe

Verum haec ad Poenitentiam, Ut ARCramentum St, minimo pertinet, sed illa tantum SaCramenti Pur CenSenda St,munm diximus ex praecepto SACerdotis Deo pro peccatis dependi: ho adiUnCto, ut statutum Cum animo, et deliberatum habeamuS, CCCat in Posterum omni studio Vitare ita enim nonnulli definierunt satisfacere, est Deo debitum honorem impendere. Quod autem nemo debitum honorem Deo possit tribuere, nisi qui peCCat Omnino Vitare ConStituat, nil RP- Paret. Et satisfacere, Si CRUSRS PECCAtorum XCidere, et Oriam SuggeStioni aditum non indulgere. In quam sententiam alii SenSerunt utiSfaCtionem esse Urgationem, qua elUitur Uidquid Sordium propter peccati maCUlam in anima resedit, ni Uea Oenis tempore definitis, quibus tenebamur, abSOlVimur.

260. Quae cum ita sint facile erit fidelibus persuadere, Uam neCeSSctrium Sit, ut Poenitentes in satisfactionis studio

Docendi enim sunt, duo Sse, UR POCCH Um OnSCRUUntUT, H Culiam, et Oen Hm; C Uamvis Semper Culpa dimissa Simul etiam mortis aeternae supplicium apud inferos Constitutum Condonetur tamen non Semper Contingit, quemctdmodum a Tridentina synodo declaratum est, ut Dominia PQCCntorum reliquias, et Poenam Certo tempore definitam, UaepeCCati debetur, remittat. Cuius rei perspiCua Sunt exempla in sacri Litteris Genesis tertio Capite, timerorum duodeCimo et vigesimo, et aliis permultis locis sed illud Davidis claris- Simiam, et maXime illustre intuemur, cui etsi Nathan dixerat: Dominus quoque rastulit peCCatum tuum, non morieris II Reg. XII, 13ὶ is tamen gravissimas poenas ultro subiit, Dei miSericordiam his verbis dies noctesque implorans Amplius lava

tr me est Semper Psalm L, 43. Quibus orbis illud petitum est a Domino, ut non Olum Crimen, Sed Oenn Cttnm Crimini debitam condonaret, atque a peccati veliquii Purga-

435쪽

Un secondo tipo di soddisfagione e deit Canoni Co e Sicompie in uri determinato periodo di tempo. antichissima Consuetudine ecclesiastica Che, ne momento deli assolugione, si assegnata a Penitenti una Pena determinata, i cui sod-disfacimento e appunt teCniCamente Chiamata sod dissa

Col medesimo nome e indicato gni genere di penalita

Che no Vogliam spontaneamente e deliberatamente affrontare a Conto dei nostri peccati, Pur senZa ' imposigione et Sacerdote. Quest ultima soddis agione non spetia ulla natura de sa-Cramento, di Cui invoce a parte uella imposta per i peccatida Sacerdote ditio con unito i ferm proposito di vitare

altri referiscon definire a soddisfarione come a purifica-gione deli anima da ogni bruttura di peccato est a franCamentodali pene stabilite, i cui vinColiis stringevano.

Necessita delia soddissagione.

260. Ci posto, non ara difficile persuadere i fedeli della

finigione de Tridentino, chori Signore condoni e tracce dei

436쪽

418 PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

tum in pristinum decoris, et integritatis Statum restitueret. Atque hae Cum Summis PreCibus Peteret, eum tamen Dominus, tum filii ex adulteri susCepti, tum Absaloni quem unice diligebat, defectione, et morte mulCtaVit, aliiSque PoeniS, et Calamitatibus affecit, qua illi antea intentarat. In Exod etiam, etsi Dominus, Osis preCibus exoratus, Populo idololatrae e-Pei Cerat, tamen minatUS St, Se tanti flagitii graves poenas repetitiarum Sse: PSe hae Moses testatus est fore, ut illud

nem ulcisceretur Exod XXXII, 14, 34). Haec vero a sanctis Patribus in Ecclesia Catholica semper tradita esse, ipsorum

a sancta Tridentina synodo explicatum est his verbis: Divinae iustitiae ratio exigere videtur, ut aliter ab eo in gratiam re- Cipiantur, qui ante Baptismum per ignorantiam deliquerint: aliter Vero, qui Semel a PeCCati et daemonis servitute liberati, et accepto Spiritu Sancti dono, scientes templum Dei violare, et Spiritum sanctum Contristare non formidaverint. Et divinam Clementiam deCet, ne ita nobis absque ulla SatisfaCtione peCCata dimittantur, ut, OCCASione CCepta, POCCHt leViora UtanteS, velut iniurii et contumeliosi Spiritui sanCto, in graviora labamur, thesaurigante nobis iram in die irae proculdubio enim

Cent hae satisfaCtoriae Poenae, Cautioresque et Vigilantiores in posterum Poenitente efficiunt Sess. XIV, C. i. Accedit, ut tanquam testificationes quaedam sint doloris, Uem X OCCati CommiSSi Capimus; qua ratione CCtesiae fit satis, quae nostri SCeleribus graViter offensa St. nm, ut sanctus Augustinus ait: CO Contritum et humiliatum Deus non Spernit Verum Uia Plerumque dolor alterius Cordis Occultus est alteri, neque in aliorum notitiam Per Verba, Vel alia quae- Cumque Signa ProCedit, recte ab iis, qui CCtesiae Praesunt, tempora Poenitentiae ConStituuntur: Ut Ecclesiae, in qua ipsa PCCCnta remittuntur, satisfiat Enchir LXVi. Prueteren, Poenitentiae OStrae exempla alio dOCent, quomodo ipsi vitam instituere, et pietatem Aequi debeant. Cum enim Poena nobis pro PeCCati irrogatas Ceteri homines intuentur, et SUmmam autionem Sibi in omni vita adhibendam, et more Pristinos Corrigendo eSSe intelligunt. Quare Sapientissime illud ab Ecclesia observatum est, ut, Cum H aliqUO publice flagitium commissum esset, publica etiam Poenitentio ei indiceretur ut ceteri timore perterriti, deinceps CCCata diligentius vitarent: quod etiam in Occultis CriminibuS, quae

437쪽

generaetione God XXXII, 14, 343. L autorita est anti adri

ntilla Chiosa attollCn. I sanio concilio Tridentino a plegat luminosamente la

dalia solitaviti de peccato e de demonio insigniti de dono

Si aggiunga che gli sempi della nostr penitenZ inSe-gnano agi altri QOme essi stessi debbano regolare a loro vitae attere a via della pieta SCOrgendo te pene imposteC Peri nostri peccati, gli altri Comprendon Come iano neCOSSHrionella vita speciali cautele e Ome i Ostiam Vadano Corretii. Per quest la Chies lia aggiamente stabilito che Chi ha pub-

438쪽

420 PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

graviora Ssent, interdum fieri solitum erat. Sed, ut diximus, in publicis hoc perpetuum fuit, ut, qui e CommiSernni nntequam publicam Poenitentiam SUSCEPiSSent, non abSOlVerentur: interim vero Pastore Pro illorum Salute Deum Ogctbant, atque ut ipsi etiam poenitente idem facerent, eo hortari non desinebant. Quo in genere summa fuit sancti Ambrosii cura et sollecitudo cuius ACrymis fertur quamplurimos, qui Ur animo ad Poenitentiae sacramentiam CCOSSerant, it mollito eSSe, ut verae Contritionis dolorem Conceperint Paulinus in eius ita n. 39). Verum postea tantum de veteris disciplinae severitate remiSSum est, atque ita Charitas refriXit, ut iam plerique ex fidelibus ad peccatorum veniam impetrandam nullum intimum animi dolorem ntque gemitum Cordi neceSSarium utent Sed illud satis esse arbitrentur, si speciem tantum dolentis habeant.

Deinde vero huiusmodi poenarum PerpeSSion ConSoquimur, ut capitis nostri Iesu Christi, in quo PASSUS est ipse, et tentatus Hebr. II, 18), similitudinem, et imaginem geramus nihil

enim tam deforme Videri potest, ut a sancto Bernardo dictum est, quam SV SpinOSO Capite delicatum esse membrum Ser. V. De nan Sanct n. 93 nam teste Apostolo Cohaerede SumVS

Christi, si tamen Compatimur Rom. VIII, 1 3 et quod alio loco

SCripSit, Si Commortui Sumus, et OnVivemus: Si Sustinebimus,

et Conregnabimus II im. I. 113.

D. etiam Bernardus duo affirmat in OCCcti reperiri, ma-Culnm nimne et Plagam a turpitudinem quidem ipsam Dei misericordia tolli Verum sanandis peccatorum plagis valde

nCCCSSHrict CSSe en CurHm, une in remedio, Poenitentia adhibetur; quemadmodum enim, Sancti Vulnere, CiCatriCCSquaedam remnnent, Ucte et ipsae Urandae sunt ita in anima, Culpa Condonctin, SuperSUnt reliquiae CCCatorum Urgandiae.

Idem planem Chrysostomi sententia Confirmat, Cum ait Non satis est sagittam e Corpore extrahi, Sed ing quoqUe u SH-gitta inflicta sananda est: si etiam in anima Ost CCeptam peccati Veniam Poenitentia Curanda est, plaga reliCin FrequentiSAime enim a sancto Augustino docemur, duo hae in Poenitentia animadvertenda esse Dei misericordiam, et iustitiam: miSOriCOrdiam, qua peCCata, et Poena aeternas illi debitas condonat iustitiam, qua Poenis tempore definiti hominem punit In Ps. L n. T).POStremo, Poenitentiae poena a nobis suscepta Dei animadVerSionem, VPpitCiaque in nos Constituta antevertit ita enim docet Apostolus, Cum ait Si nosmetipsos diiudicaremus, non utique iudicaremur dum iudiCamur autem, a Domino Corripimur, ut non Cum O mundo damnemur Cor. XI, 13.

439쪽

blicamente PeCCato, Otiostia ad una PenitenZa Parimenti pub-blica inde gli altri, atterriti, Sappian pi diligentemente OVitare in eguit la Olpa Dei est talor anche per i peccati occulti s imponeVacla penitenga PubbliCa, quando CSSi Ossero

a insinuare autentiCO dolore in spiriti Uvicinatis Cori molia freddegeta a sacramento delia Peniteneta PaOlino, ita 39).Pia tardi, purirOPPO, Si e abbandonat la severita deli 'anticadisCiplina e si e affreddata a carita, sicche mollissimi sedetilia finito O non ritenere necessari ad impetrare it perdono dei peccati alcun dolore intimo deli 'animo e gemit de Cuore, mn ritengon suffiCiente a semplice Parvenga de dolore. Infine sottostando alle debite pene, o riproduciam l im- magine de nostro Capo Ges Cristo, he ha affrontato la Passione e la tentagione Ebr. II, 18). Cometa deit saniernardo, Che Cosa si Otrebbe OnCepire di tu deforme Chem membro delicato, unito ad uia apo coronato di spine P Serm V, Di tuffici anti, in Ha dotio infatii 'Apostolo Che iam Coeredi Conm Cristo, se patiam Concivi Rom. VIII, T), e iuremo

seguit it perdon delia Colpa, Concla penitenZa deve Curarsila Plaga rimasta Ripetutamente PO C insegna sant' Agostino Che ella Penitenet e necessario distinguere a misericordiadalla iustigia ditio, e che a prima rimette te Colpe e lepene terne meritate: a SeConda infligge a peCCatore pene

temporanee Sut Salmo L, Ti.

440쪽

422 PARS ID DE POENITENTIAE SACR.

Quae tum fidelibus explicata fuerint, vix fieri poterit, quominus ad Poenitentiae opera maxime XCitentur.

Vis et fundamentum satisfactionis.

261. Eius autem quanta Vi Sit ex eo Colligitur, quod tota a Christi Domini passionis merito pendet. A quo etiam honestis actionibus duo illa maxima bona Consequimur: iterum St, ut immortalis glorio praemia mereamur ita ut Calix etiam aquae frigidae, quam in eiu nomine dederimus, merCede non urent Matt. X, 2) alterum, ut Pro PeCCatis OStri Sati S HCiamus. Neque vero id perfectissimam, et Cumulatissimam Christi Domini satisfactionem Obscurat sed illud potius Contra evenit, ut multo Clariorem, et illustriorem reddat. Eo enim Copiosior Christi gratia videtur esse, quod non solum ea nobi SCUm OmmuniCantur, quae PS SOlUS, Sed illa etiam, quae tanquam caput in membra Suis SanCtis, et iUStis hominibus Promeruit, a persolvit qua ratione fieri perspiCUUm est, ut iustae, et honestae Piorum Ctione tantum ponderis, et dignitatis habeant Christus enim Dominus tanquam Caput in membra, et

vitis in palmites Ioan XV, h. IV, 15 gratiam suam in

eos, qui sibi per Charitatem Coniuncti sunt, Continenter diffundit. Quae quidem gratia bona opera OStra SemPor nnte- Cedit, Omitutur, et On SequitUr et sine qua mereri et satisfacere Deo nullo modo POSSUmUS. Atque ita fit, ut iustis nihil deesse Videatur, Cum PeribuS, quae Dei virtute efficiunt, et divinae legi pro humana mortalique conditione satisfaCctre et Vitam aeternnm, VHm CiliCet, si Dei gratia ornati e Vita decesserint, ConSO UentUr, mereri possint nota est enim illa Salvatoris vox Qui autem biberit ex qua, unm ego Hbo ei, non Sitiet in aeternum: Sed aqua, quam dabo ei fiet in eo fons aquae alienti in vitam aeternam

Sed duo praecipue in satiSfaCtione requiruntur Primum est, ut is, qui satisfaCit, iustu Sit a Dei amiCus Opera enim, quae sine fide et Charitate fiunt, nullo modo Deo grata esse POSSunt alteriam, Ut eiuSmodi opera SVSCipictntur, quae natura sua dolorem, et molestiam Rfferant Cum enim Praeteritorum SCelerUm CompenSHtione Sint, ctique, ut anCtu martyr Cyprianus ait, redemptrice peccatorum Dist. LVi omnino necesse est, ut aliquid acerbitati habeant quamquam non SemPerillud Consequitur, ut, qui se in illis molestis Chionibus Xer-Cent, doloris Sensum ubeant Saepe enim vel patiendi On-Suetudo, Vel accensa in Deum Charita effiCit, Ut, quae PerPESSU