장음표시 사용
61쪽
temptio,& fiducia quaeda sutipsius, ut tanquam nulla astrictus lege,quodcuc libues
rit,praefactius id concupiscat:nem rursus ita austerus esse oopertinax, ut non multu comitatis atq; humanitatis filio impertiat:
uiuamin imaginem sui, qua nihil est parentibus in omni uita dulcius,no ardore quosdam beneuolentiae foueat charius atqy-σplectatur.Sed ut moderandu est amori, ne nimia indulgentia corruptus puer, exuat metum ocreuerentiam sui patris:sic a prγcipitii praerupta asperitate uehementius etiam abstinendum est,quae amorem elidit
ex animo filii,eumo in id uolutatis distis dii adducit,ut quaecunc patri placere in se
cognouerit,habeat ipse odio:&uel ad illis heralem animi timiditatem se abiiciat, uel si fuerit natura cotumacior, nitatur in adsuersum, o detrectando imperium patris,
quotidie deterius aliquid faciendo,quasi paternas iniurias sibi uideatur ulcisci.Hse intuens qua fuit sapientia o quo usu rerumaior ille Cato, imprimis ferre, di habere in ore solebat, Non minus pollutita detessiandos esse patresfamilias, qui coiugibusta liberis, quam eos qui delubris Deorum
62쪽
ε c. I A Di B. immortalium manus attulissent. Et uere si cogitare uolumus, cum nemini expediat metu contineri in ossicio, minime couenit liberis, quorum praesertim animos ad des sic ad honestatem cupimus informare: infirmus enim Θ debilis uirtutis custos
metus est:que qui adhibere in filiis uolui,
audiant Terentium e comuni uita huiuscemodi patres comode admodum obiurgantem:Et errat longe mea quidem sententia,
qui imperium in liberos grauius oc stabis Ilus esse putat,ui quod fit, b quod amore adiungitur. Sit igitur hoc patri imprimis,ppositum, ut se amari oc magnificari uelita filio quod assequetur ii neque morosus, nec asper, nem singula curiosius insectas,
nullanam in partem immitis fuerit,& trusculentus, praebuerit se facilem ec indula gentem filio,grauitate tamen ubici retenata:id autem erit,si ita laeta dictis temperasumi, interfeci miscuerit, ut in his quae
erui studii alicuius o uoluptatis qus quis dem sit concessa atm ingenua,nihil aut parum uerboru interponens argiter cuncta
suppeditaverit filio, siue equis ille oblectetur Mu canes ad uenadum appetat,uestituri
63쪽
etiam indulserit liberali Θc splendido, ne
nimio tamen ac deinceps hisce omnibus ut uocare aequales suos,hospitesm accipes re domi, munerare etiam interdum alique ex sedalibus suis possit: haec enim pater si nihil prius garriens cum filio, nec ineptis collocutionibus iocum Θc hilaritate quae rens,grauiter atq; magnifice , ac tanquam consilio certo, utenda, agenda, regenda concesserit: mirum quatus in animo illius insidebit ec ad amorem, o ad reueretiam,
nihil ut audeat, ne cogitare quidem filius, in quo displiceat patri . Rursus si in his
quae erunt uirtutis aic officii,quete ad mos destiam,quae ad continentiam, quae ad cosmitatem cum aequalibus pertinebunt, hilamanitate cum inferioribus, erga superios res cultum,atque honorem,pater orationi Praeceptis mon pepercerit, fuerit in monendo θc docendo assiduus: Porro autem
in rebus ipsis atq; factis,in quibus recta disciplina cernitur,nihil gratiae causa permiuserit filio neq; sitierit ut suo ille arbitrio,ac non ex praescripto patris,praeceptis pilas tutis quicquam gerat, agaissa nimiru hoc modo maxime, illa pudoris fertilis uirtus
64쪽
ε I AG O B. tum N frugifera radix idoneos nacta cubtus,ad summam dignitatem in puerorum animis adolescet neque illis solum metum ignomini sed amore etiam iniiciet Zocuo piditatem incredibilem adipiscedo laudis: altitudine quoq; animi occessis rectis pio luntatibus illos adornabit, ut abhorreant omnem sordem indignitatem*: optimus enim artifex pater atq; is qui refert ad diagnitatem omnia, cum sed propter indulsgentiam suam amari a filio,& propter grasultatem metui obtinuerit, facile illius duocet animum in quaculam uolet partem,nec tillum semen in eo uirtutis frustra iaciet.
Ita se ille primum cupiet a patreac laus dari oc Ibari, laudato ipQ ut Hector ille Nevianus inquit,uiro:deinde ad aequalius amiliaritates e consortia ita se dabit, ut cum splendore uitae, e morum nobilitate illis antecellat,humanitate tamen uelit esse par. Sic uita erit,noster inquit Terentius, tacite omnes perferre ac pati cum quibus erit,cum inalis sese dedere, eorum obssequi studiis aduersus nemini: nunci praesponens se illis, ita ut facillime sine inuidia laudem inuenias, di amicos pares . At nOG sterii te
65쪽
ser iste aliquantum plus praeter laudem
enim atq; amicitiam nouam, etiam admiratione summae uirtutis obtinebit. Sed quo niam multa cadunt in hanc aetate,qus sunt interdum uitio propiora, ct uirtuti quod quidem necessarium uidetur ita esse, proclpter effiniescetiam cupiditatum,tum maraxime,lc quod nondum adulta in pueris Nadolescentibus est ratio, quae postea quam heiae confirmata est,uix etia uidetur posse senes, state prouectos homines,ab omni errato ecculpa cohercere:diligenter uidendum est patri,ut ad regedam o gubernandam lubricam aetatem tilii multum aequitatis 5 patientiae afferat, acutem dispiciat, si quid sit comissum uirtuti alienum,at officio num id ex eo genere crimen sit, quod ad bonum morem corrumpendum Ualeat,
an quod ab aetatis ec adolescetiae quasi ferrmento quodam fuerit profectum Hot urnnos criminum genera in praesentia non dirstinguimus, alienus cnim de his disserendi est locus.Sed tamen sunt nonnulla in quishus pater dissimulare o pati, aliquid. Permittere adolescentis poterit , dum tesneant illa aliquem modum, neque habcbit nec be
66쪽
6 AGI SADO L. LIB. necesse omnia pro suo iure exequi. In quishusdam autem acrior,8 uigilantior sit, cesse est,nec patefieri aditum sinat ad ea sum
sinuanda uitia,qus cum aetate postea accrescunt simul, indolemc statim ab initio, si
inualuerint,virtutis,mox ocrem, di omne honam famam eiiciunt:cuiusmodi aleae,ganea alc impotentes illi amores sunt,quos tyrannos animi praeclare describit Plato.
Ac in superiore quidem illo genere, quod
initius est,minus cp periculosum, si euenes rit ut non possit,aut ne debeat pater dissiis mulare,adhibeat filium leniter meu obiursget,suam de illo cura, solicitudinem ec suum illi ipsi errorem detegens,Oret, te; stetur, ut ne patris N propinquoru spem, suamq; ipse laudem speratae, im exoptatqdignitatis contendat ire perditu Nec multa erunt opus,si rite ego coniecto, di sup riora prudentis disciplinae praecepta coli hunt grauior erit patre improbator sui facti ipsemet filius,minus sibi ignoscet, magnoci cu dolore feret preces Nisonita charissimi parentis.Sin autem sed nollem triis situs aliquid ominari, cu in hac familia, Nisi his moribus nihil uideat accidere posse
67쪽
secus,quam uelimus Sed tame si quid deisterius titerit factum , uehementer quidem agendu erit a patre,& uerbis grauioribus: non tamen usq; eo,ut ad trucem illam iraincundiam se rumpat, quae chim uocem Uulfiumcpittirbet, gestus omnes impediat loquentis, nunquam non de grauitate decltrahit, dispectato uiros findecos est.
Sed imitabitur senem illum Terentialium, sat seuere,ut uidetur obiurgantem filium. Hem tibi,ne haec diutius licere speras facere me uiuo patre Amicam ut habeas prosperiam uxoris loco Erras, si id credis, Nine ignoras Clinia. Ego te meum esse dicitantisper uolo Dum quod te digia est noctes.Sed si id non facis Ego,quod me in te sit facere dignum,inuenero. Videntur ista permotura quavis corruptum filium: hoc magis si fuerint ab ea disciplina,& ex eius modi patris, quale supra formavimus, Qre prolata dictuus nullo exemplo in paternae culpae similitudine filius deductus sit. Erit item remedio, si grauitas rei postulabit,ad quod tamen extremum decurri placet, Si pater a filio uidebitur factius alienatior,nec eum amplius ut cosueuerat,adhibebit,pau
68쪽
latimc pristinam suam in illum indulgens
tiam,o antea solitam restringet liberalitastem: uel enim proderunt ista,uel aliud erit agendum. Verum quod nos prohibemus in filio,ne eum pater uerberibus csdat,nec ingentiam natura ad se uilem detrahat conditione,id in seruo Zooperario homines cile permittimus:cuius ea sit natura, ques
admodum de Phryge uetus prouerbium est,ut plagis fiat melior:quod etia erit stus diosius faciendum, si quod peccatum in fistio aegre ferat pater, id contingat in seruo delicto simili ut sit puniedum:ut omnibus modis intelligat filius, mentem ab sese, tris,quadiu ipse illiusmodi fuerit,ica simis libus factis uehemeter abhorrere. Verum
haec nos uaticinamur,8 nequicquam tans quam accidere possint pertimescimus a quibus omnis natura abhorret, non enim
nec suspicandum quide est,quos talis aluerit,instituerit disciplina Q ad recti iter
uirtutis induXerit,ut eorum postit naturata uoluntas ad praua studia conuerti. Reviliquum illud latum uidebit pater, di in eo quidem intedet animum curiosius, Ut pcim spiciat,et animaduertat cuiusmodi sint qui desini
69쪽
DM LIB. 'Ec. NsTIT. 69 de familia aut ex iuuetute, multa familias ritate atq; usu adhaerebunt filio uigilanduest semp,multae stant insidiae bonis nostris, inquit Ennius ic prosed ii datur spadtium diligenti patri ullius capiendae quiestis . Sed ut illis solicitudinibu sic curis, si bene locatae sint, nihil fieri possit dulcius. Ac de familia quide breue praeceptum cst quanqu in sui cui domestici debent esse
noti ut omnes aequaliter colat,honorent. filium,& aliquid mandanti dicto audietes sint:quotidianum aute obsequium, occulatum circa cum hi gerant,qui sunt nominastina praefecti a patre. Si quis uero extra ordinem insinuare sese in comitatumi conssuetudinem nimis studeat, is tanquam alis
quid malitiose cogitas repellatur dia iuuentute maius periculu est,nam di maior sispein magna copia sodaliu dissimilitiido inest
morum,di sunt inter eos aliqui natu grans diores, uel etiam annis longius prouecti,
qui ex illa aetate simplici at lubrica uas r4s suis cupiditatibus pastum quaerunt, quorum imprimis pernitiosa ingenuis moribus est consuetudo:qui quidem omniseno de strepitu,tanquam insidiosis aues, ab
70쪽
ν c. o L. LIB. grege maletarum perterrendi sunt diluesnem autem a iuuenum cclualium congresesu, consuetudine arcere aequum non est.
Igitur ad omnia huiusmodi pericula remes dium iam antiquitus usitatum,pedagogoσrum cura alm industria:qui cum assidui comites sint adolescentibus, cotinent in ossiscio, Θ aliquid praue ceptantibus obuiam cunt:quos maxime probatos, o sibi fidestes eligere debet pater.Sed etsi horum stuis dium ac diligentia nonnihil aliquando pficit,nullum tamen fortius est in adolescens tibiis uirtutis praesidium,quam pudor, de quo ante diximus,cx illa ordine directa ac
sibi bene constans disciplina familiaris,pastris imprimis sapietiarac grauitas, quam cum usu quotidiano imbiberit filius,exemplom illo domestico Θ praeceptis patriis
ambutus,praeclaras decori honestim magines,qus in animo illius penitus insederint, detulerit secum in forum,oc se cum caeterar u moribus studiis p composuerit, tum incipiet notare atq; discernere, quid inter se at* eos intersit,qui nequaquam simili adisciplina profecti sunt:nec tantum habuexunt eorum immortalium beneficium.