Rationale diuinorum officiorum a r.d. Gulielmo Durando Mimatensi episcopo, i.v.d. clarissimo concinnatum atque nunc recens vtilissimis adnotationibus illustratum. Adiectum fuit praeterea aliud Diuinorum officiorum rationale ab Ioanne Beletho ... ab h

발행: 1568년

분량: 745페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

41쪽

strepitus insonuit, ac si omnῖs illa ecclesia tis Iapidibus adunata, Dei tempIum ea

landamentis suillet euersa, statimq; reces quia inulta templa,unum templum, quo is sit, nee ulterius apud illam antiqui hostis rum unus est uetus Deuς,2 una fides. Do- inquietudo apparuit. Secudo, ut ad eam miri igitur dedicanda et . anima sanctifica confugientes, saluentur . prout legitur in da. t Et est notandum, quod consecratio . Canon. Greg.xxiij. quaest. v. reus. Et ob hoc duoessicit. na ipsam eretessam materiale Ioab in tabernaculum fugit, & altaris eor Deo appropriat:& nostram .s ta ecclesiae,ntia apprehendit. Tertio,ut ibi oratio- quam fidelis animae desponsationem inlines exaudiantur. Vnde in oratione ad mis nuat. Domus nanq; non consecrata, en si is sim dicitur: Concede, ut omnes, qui huc erit puella uiro alicui destinata, non in do

deprecaturi conueniunt, ex quacunque tri tata, nee matrimoniali comercio in uni bulatione, consolationis tuae beneficia con ne carnis unita. Sed in consecratione

sequantur. Sic etiam oravit Salomon in dotatur,& transit in propriam lesii Chri- templi dedicatione: prout legitur. I. Reg. ni 06sam,quam sacrilegium est per adul-8. c. Quarto, ut ibi Deo laudes soluan- teri si ulterius uiolari. Desinit. n. lupanartur, prout sub titu. de ecclesia dictum est. esse daemonum , ut patet in eonsecratione Quin id, ut ibi saeramenta eeclesiastica illius templi, quod antea .ra θεον uocabaministrentur. Unde ipsa eeclesia dicitur ta tur. ' Primo itaque ' dicendum est de a- bernaculum, quasi taberna Dei, in qua sa- Ius benediastione, super quo dicit diis:Ni- scramenta diuina continentur, & ministra D quis renatus fuerit ex aqua, & Spiritutur. t Quarib, dicendum est qualiter sanino non intrabit in res num cor Iorum , ecclesia consecratur, Et quidem onanibus Aqua enim, quae lauandis eorpor. bus idode ecclesia eiectis , solo Diacono ibi rema nea est tantam diuinitus uirtutem accipe nente reclusis, episcopus cum clero ante re meruit', q, sicut corpora Iauat a sordi- fores ecclesiae aquam non sine sale benedi bus, ita & animas mundat a peccatis. Macit. interim intrinsecus ardent duodecim nisestum quide est φ haee aqua . cuius asperritin inaria ante duodecim eruces in eccle- sione ecclesia consecratur baptismisi signi-siae parietibus deprcstas. Postmodum uero ficat: quia quod amodo ipsa ecclesia baptiata ero & populo insequente circumeundo Tatur ipsa uero ecclesia illam utique eccleecclesiam exterius cum sasciculo hyssopi siam designat. luae in ea eo tinetur, scilicet parietes cum aqua benedicta asipergit, de fidelium multitudinem. unde etiam e celequalibet uice ad ianuam ecclesiae ueniens sa uocatur, eo quod e celesia continear,copercutit superliminare cum baculo pasto tinens, uidelicet pro contento. 'Qu lorali, dicens: Atto lite portas principes ue- rendum est anteni quare huie aquae sal ad-sras,&e. Diaconus dein tus respondet: misceatur,cum Saluator noster de baptis. Quis est iste rex gloriae Z Cui Ponti sex : mo loquens, nul Iam de sale secerit metio Dominus Mrtis&e. Tertia uero uice, re se nem Non. n. dicit Nisi quis renatus fuerit

rato ostio, ingreditur Potifex. Ecclesiam, ex aqua salsa, uel sale missa. uel aliquid hucum Paucis ex ministris, clero, de populo iusta odi, sed dixit: Nisi quis renatu, fuerit soris manente, dicens: Pax huic domui,& ex aqua Se Spiritu sancto, &e. Et id ipsit dicit litania , Deinde in pauimento eccle de oleo,& etari sinate quaeri potest. Sed nosae sat erux di inere,& sabulo,ubi literis tandum,P sal in diuino eloquio saepe pro Graecis & Lai in is totum describitur alpha sapientia ponitur. iuxta illiter Sermo umbetum. Et iterum aliam aquam sanctificat ster fit sale conditiis. Et dominiit inquit dicum sale,& cinere,& uino,& altare conse scipulis suis: Habete sal in uobis,& pacem erat. Dcinde duodecim cruces in parieti- inter vos. I tmire,Vos estis sal terrae,quod bus depictas chrismate in uncit. g l Sane si sal infatuatum fuerit, in quo condietur. quaecunque hie uisibiliter fiunt, Deus per iii. l. vij. g. item in Evangelio. bine etiam inuisibilem uirtutein in anima operatur , est, quod secundum legem nulla hostia D quae ueri Dei templum est , ubi fides facit ne sale offerebatur, sed in omni L crificio

sundamentum, spes eligit, charitas consti- ponebatur . ex quibus omnibus eo nuincr-mat,iPsa. n. ecclesia catholica ex uiuis mul tur, quod sal pro sapientia ponit est enim

42쪽

sapientia, eondimentum omnium n irtutum, sicut sal omnium ciboru . Hinc ergo

est, quod nullus baptizatur priori quam sale cibetur, etiam insantes, ut quod aetii habere non post iant, habeant sal uni significatione lacramenti , nec sine sale bene d icciatur aqua .ig De alterius aquae benedictio-II ne in sequenti tra&.itu dicetur. Trina

autem interius, S exterius cum hysib po,Se

aqua benedicta aspersio, trinam bapt trandi immersionem significat. Et fit propter tria . Primo propter dx monuin expulsionem . Nam aqua benedicta proprie de suitur te habet daemones expellere. Unde

in exorcilii O cius dici:, ut fiat aqua exorcitata ad ei figandam omnem potestateni inimici, & iplitin inimicum eradi ea re Se. Secundo, propter ipsus ecclesiae purga

rena propter peccatum corrupta sunt, &foedata. Hinc etiam,st in lege omnia pene mundabantur per aquam. Tertio, propter remouendam omnem maledictionem, S introducendam benedictionem. Terraenini ab initio cum fructii suo malediisti nem accepit, e 3 quod ex eius fructu decept o sacta sit t. A qua uero nul lae maled ictioni subia it. Hinc est quod dominus piscent comedit: sed earnem non legitur nominatim comedi ite,nisi de agno paschali,S hoc propcer legis praeceptum, in exesum, scilicet abit nendi aliquando a licitis aliquanda eadem eo medendi. Rursus

a spersio in circuitu sacta, signat quod do

minus curam suorum habes, inittit Angera tum stim in circuitu tunentiu se . ITria uero res 'onsoria, quae interim decantantur, est hilaritas, trium ordinum fidem suscipientium, scilicet Noe, Daniel, & Iob. Et quoniam ad hanc inuocationem gratia fidei, spei, be charitatis insunditur. ideo ad pedem se ad medium. ut ad partem parietis superiorem asi ergitur. De interiori Ceiani aspersione saara dicetur. De uirtute

hyssopi in sequentitit .dicetur. t Criplex

uero circuitus quem episcopus aspergendo sacit. triplicem circuitum, quem Chrisus secit, propter ecclesiae lanistificationem, designat. Primus suit quo uenit de

coelo in mundum. Secundus, quo de mundis descendit in lymbum . Tertiis , quo de 1Imbo rediens, & resurgens, ast dit iuςoelum. Triplex quoque e reuitus ostenidit, quod ccclesia illa ad honorem trini.

tatis dedicatur. Oscndit etiam impi ccm statum salvandorum de ecclesia : qui sunt uirgines, continentes, & cor tigati: quod etiam dispositio ipsius ccclesiae orateria

ligoncnd t, prout siti, titu. de eccies a dictum est. t Porro tr: na ad sit perlimi- nare ostio percusso, signat triplex ius, ω' Christus habet in ecclesia sua proptςt q f ibi debet aperiri. hil enim sub sua creatione, rudemptione, S glorificationis promissone. Nam Pciati sex Christum, uirgacius potestatum fgurat. Rursius per tripli com percoitionem Iantiae cum virga pastorali , praedi eatio Euangelica intelligitur, Quid enim eli uirga pastora lix, nili scimo diuinus, iuxta illud Esa. λ . Percutici ic ram, uirga, id est, sermone oris sui Sc.Vi ga igitur ianuas percutere, est aures audientium praedicationi ioce pulsare. Au res enim portae sunt, per quas ad corda audientium sanctae praedicationis uerba introducimus: unde Psal. Qui exaltas me de portis, ut ann sitiem omnes laudes tuas

in poesis filiae Syon . Quid enim sunt portae sitae Syon,nisi aures, de auditus fidelisi pTertio triplex cum uirga percussio, & ianuarum apotio, significat, quod per praedicationem p istorum , infideles ueniciat ad fidei consensum. Per illam enim portae iustitiae aperiuntur:& illas ingressi, Pidem eonfitentur: unde Psalm. 'perite mihi portas iustitiae, & ingre is , in ea, constebor Domino: lire porta domini: iusti intrabuntur per eam: Percutit igitur episcopus in superliminari, scilicet orationis, dicens: Supplico uos principes id est daemones, seu potius homines: tollite, id est auferte portas, id est, ignorantia, uestras, scilicet a cordibus uesti . l l latcr- is rogatio uero Diaconi inclusi reipondentis in persona ni populi: Quis est isse rex gloriae λ est ignorantia populi nescienti ,

quis est iste, qui debet intrare. Aper istio ostij, euacuatio est peccati . recte ergo episcopus ter percutit, quia numerus ille

notissimus, & sacratissimus est, & inon nidedicatione episcopus ter ianuas per clitere debet. quia sine i nu. catione Trinitat si

nullum fit in ecclesia sacramentum. Tri- IIua:t uero proclamatio : Attollite por-C 1 tas

43쪽

eo, &e. significat triplicem potestatem

Chrilli: uidelicet quam habet in coelo,& in inundo, & in insertio. Unde in hymno ascensionis dieitur: Ut trina rerum irrachina coelestium, terrestrium , & insernorum condita , flectant genu, iam sub-s 3 dita. g Consequenter ostio ' aperto

intrat episopus: adnotandum, quod si debite utatur ossieto suo, nil ei resistereotest: iuxta illud : Domine quis resi. et potentatui tuo Ingreditur autem cum duobus, uel tribus, ut in ore duo ruin, uel trium testium stet omne conse-erationis uerbuin . Vel quod paucis praesent ibus dominus se transfigurans pro ec-

lesia orauit , Et ingrediens dicit: Pax huic domui, & omnibus habitantibus in

ea : quia Christus mundum ingrediens, pacem inter Deum. & hominem feeit, Venit enim, ut nos Deo patri reconellia-

γ' ret. Post i hoe eum dicitur litania,

Prostratus orat pro sanctificatione domus. Nam, & Christus humiliatus ante passio. nem pro diseipulis ei credituris omnibus, orabat dicens: Pater sanctifica eos in nomine tuo. Postquam uero surrexit, orat sine salutatione, quoniam non dicit. Dominus uobiscum, eum ecclesia nondum sit quasi baptitata, & quia cathecum enitantum non sunt digni, ut cis fiat applausus: cum nondum sint sinctificati: est in 30 men pro eis orandum. lerus torans, Se litaniam cone inens, Apostolos repraesentat, qui pro ecclesiae, & animarum sanctificatione ad Deum intercedebant. In pauimento eccles in scribitur alphabetumhoe modo: Fit enim Crux de cinere,& sabulo, ex transuerso ecclesiae: superquam Crucem pulueris scribitur alphabetum, in inodum Crucis, literis Graecis, & Latinis e non autem Hebraicis, quia Iudaei re. cesserunt a iide, ge scribitur cum baculo

pallorali. ς Sane alphabetum.' super

Crucem scriptum tria repraesentat. Primo quidem, seriptura,ex Graecis, & Lati . nix literis in modum crucis Licta, repraesentat crin unctionem, seu unionem in si

de uir reisque populi, Iudei uidelicet, ScGentilis, per crucem Christi fictam, iux.ta illud Iacob. eancellatis manibu , filii benedixit . Ipsi uero Crux siue uersus ex transuersa e letiae directas r uidelicet,

tinus a sinistro angulo orientit, in dextra Occidentis. & alter a dextro Orientis, in sinistrum Occidentis, significat, quda populus ille, qui prius erat dexter, factus est sinister r& qui erat in capite, sa-ctus est in ea uda, εe eeonuersis: Sc hoc propter Crucis uirtutem. Christus enim ab Oriente transiens, reliquit Iudaeos iuss-nistra, quia in fidei cs 3c uenit ad gentiles, quibus licet in occidente finissent, dat elle in dextera, Se tandem a gentilibus, in dextra Orientis positis, visitati it

Iudaeos, in sinist o angulo Occidentis v quos constat deteriores esse, quam prius inuene it sentiles. Ideo autem in obliquum , Sc in modum crucis, & non in dia rectum hae literae scribuntur,quia ad hanc. sanctam intelligentiam, pertingere non ualet, qui erueis mysterium non recipit, R Chri ili passione non se credit esse se uanagm: in maliuolam animam n in i troibit lapientia, & ubi Christus suada mentum non est, super aedificati non potest, prima quaestione prima, cum Paulus. t Secundo, scriptura alphabeti. r praesentat paginam utriusque testamenti , quod percrueem Christi adimpletum est. In passione namque eius velum templi scissum est, quia tune scripturae ape tae sunt, Se reuelata sunt sancta sancto rum . Unde ipse moriens dixit: Consummatum est. In his quidem paucis lit

ris omnis scientia continetur , & tunccx transuerso ducitur, quia unum testamentum in alio continetur. Rota enim

erat in Rota. Tertio reprς sentat tarticulos fidei. Ecclesiae enim pauimentum est nostrae sidei fundamentum. Elementa ibi scripta, sunt fidei articuli, qui-b us rudes, atque neophyti id utroque populo in ecclesia erudiuntur qui se debents ut exem, dc cinerem reputare. Iuxta ibud quod dicit Abraham Genesis xviii. Loquar ad dominum meum , cum si in puluis,& cinis. Scriptura ergo alphabeti in paulinento, est simplex doctrina λdei in corde humano. Sambuca f seu sbaculus , quo alphabetum scribitur, monstrat Apostolorum doctrinam, uel doctorum mysterium, quo facta est, conue so gentilium, di persidia Iudaeorum . , Colequenter Christus ad altare accedens

incipit.

44쪽

DE ECCL DEDI C. Is

ineipit, stans: Deus in adiutorium meum intende:quia tuc demum incipit, quod est in hoe ossicio principale, & dicitum uersus. Gloria patri,&c.quia haec benedictiol fit ad exhibendam gloriam trinitati: notamen dicitur allelu-Ia: prout in sequen. titu. dicetur.& eo secrat altare in qua quidem cosecratione alia aqua benedieitur, prout in sequen.titu. dicetur. ex qua post qua altare septies aspersum fuerit, aspergitui etiam ter interius tota ecclesia, sicut stius absilue aliqua differentia maiorum apidum, uel minorum, quonia apud Deunon est acceptio per narum. extra de Iu .daeis. nouit.j j. desta.mo.ea quae. in princ. Ideo interius,adnotandum,quhd exterior

ablutio sine interiore nil prodest. extra de' sic. unc. cap. j. ideo ter, quoniam ut praemissum est, aspersio illa signifieat aspersionem , & mundationem baptismi, quae datur beneficio trinitatis, iuxta illud, Ite docete omnes gentes,baptiZantes eos in nomine patris, ct filii, & spiritus sancti,quia

enim ecclesia non potest in aqua immergi, sicut immergitur bapti Eandus, ideo teraspergitur aqua , quasi loco trinae immer- , ε sionis. t Rursus aspergitur procedendo ab oriente in occidente, & per medium semel in formam Crucis: quia Christus totam Iudaeam, Sc omnes gentes bapti Zare praecepit in nomine Trinitatis, cui baptis mo tribuit e Teaciam in ministerio passionis, incipiens a Iudς is, de quibus ortus est:&residuum aquae ad basim altaris sundi-rur, prout in sequenti titulo dicetur. Quidam tamen aliam aquam non benedicunt, sed cum prius beneuicta totum os sciu implent. Interim autem eantat chorus psalmum illum : Exurgat Deus, S dissipentur inimici eius, cte. de illum: Qui habitat in adiu. Rc. in quibus si mentio de ecclesia,& eius consecratione:ut patet ibi, Qui habitare sicit unius moris in Domo. Episcopus uero dicit: Domus mea domus orationis uocabitur: quia eius ossicium est sacere, ut ecclesia domus Dei sit, non negotia.

tionis. i.quaest. ij. ex multis. Sane t chrismate altari xij. Cruces in parietibus ecclesiae depictae chraumantur. Depinguntur autem ipsae eruces: Primo propter daemon si terrorem , ut scilicet daemones, qui inde

expulsi sunt, uidentes signum Crucis,terreantur, & illue ingredi non praesemant. Secundo, propter triumphi ostensionem. Cruces nanque sunt uexilla Christi, & signa triumphi sui. Merito ergo, ut ostendatur, quod locus ille Christi dominio subiugatus est ibidem Cruee, depinguntur. Nam i & apud imperialem magnis centia obseruatur, ut aliqua ciuitate sibi tradita, imperiale uexillum in ea crigatur. Et in eiusnodi figuratione dicit, Gen. xxviij. quod Iacob lapidem,quem stupposuerat capiti suo, erexit in titulum . uidelicet in titulum praeconialem, memorialem,& trisiphalem. Terti 5,ut earum i inspectore Christi passionem qua suam ecclesiam cosecrauit, & passionis fidem ad memoriam reducant, unde in canti eis: Pone me ut signaculum super brachium,&e. Duodecim uero luminaria ante Cruem ipsas posita, significant xij. Apostolos, qui per sdeerueisi xi totum mundum illuminauer ut, & quorum doctrina tenebras sustulit, unde dicit Ber.Tota prophetia uera est in fide crucifixi. & Apost. Nil me iudico scire

inter vos. nisi Iesum Christum, hunc erucis xum. Cruces igitur per quatuor eccle- 'sae parietes illuminantur, & chrismate inunguntur: quoniam Apostoli erucis mysterium prςdicantes, fide passionis Christi

quatuor mundi climata illuminauerunt: ad cognitionem inflammaueriint: ad amo irem unxerunt, ad costientiae nitore quod per oleum, & ad bonae famae odore, quod

per balsam si designatur. Ad haec post chrismationem altaris. ipsum altare,& ecclesia ornantum iam pades acceduntur. Missa

dicitur, in qua Ponti sex ali js vestibus utitur, quam fuerit in aspersione usus, prout in sequenti dicetur. 'Postremo notandu 3'est,' ecclesia dicitur in sanguine alicuius

conleerari. unde secundum Pelagium, &Nicol. Pap. in martyrio Apostolorum P tri & Panli ecelesia Romana consecrata est xxj. distinct. luanuis. xvj.distinct. sacro. Consecratur itaq; ecclesia, ut praemissum est & altare. prout in titu. ie l. ct cremeterium ae alia. prout sub titu. de conseer. dieitur. Et quanquam legatur in uete. testa. templum ter sitisse consecratum. Primo in Seprembri:de consecr. distin. j.cap. j. Secundo in Martio, sub Dariotargumen. j q. j. prophetizauit. Tertio in Decembri .sub

45쪽

Iuda Mactabaeo. de eon sec. dist.j. solenta 3I tates . t Ecclesia tamen semel consecrata,non est iterum re eonsecranda. ea d. di. stin. Ecelesiis. de sacra. non ite. cap. i.& ij. de aposta. cap. j. nisi suerit execrata, quod contingit tripliciter. g Primδ si fuerint combulla, Ita quod parietes omnes uel eorum maior pars) fuerit decrustati. vi d. ea. Ecelest j s.ff. de contrahenda emptione. l.demum. Leui .ca. t . prope finem . si enim solummodo tectum, uel aliqua eius pars parietibus integris manetibus, uel saltem in modica parte destructis combusta su

rit, reconsecranda non est. extra de conse.

eccle .uel alta. ligneis. g Secundd, si tot accelesia aut maior eius pars simul funditus corruerit,& ex toto, siue ex alij, suerit lapidibus reparata, ead. distinct. de δε-brica . Consecratio etenim ecclesiae maxime in exteriori unctione , & in lapidum coniunctione, & dispositione eonsistit, ut in di ct i ea. eccletijs. Si uerb non simul sed

successive parietes omnes ruerint, & reparati suerint,eadem cusetur ecclesia. ideo. que non reconsecranda ,sed duntaxat cum aqua exorciZata, & missae solennitate est reconcilianda ,de eonsecrat.distin. j. de δε-bricat.& c. si motum. T. de leg. i. quod in rerum. quanquam eam reconsecrandam quidam sempserint sapientes. si Tertio reconsecranda est e eelesia, si dubium sit, utrum aliquando fuerit consecrata, eo quod se per hae nulla scriptura, uel pictura, aut sculptura, nulliisq; etiam unicus teli is de ui sudiet etiam de auditu,quis ut quidam dicunt sufficeret, extra de const. distin. i.

ecclesiae.& eap. solennitat. 1 r. quaest.2. Ω-ax ne zz.quaest. F. hoc uidetur. de confeci dist.

. paruulos. t A ltare quoque semel consecratum reconsecrandii in non est, nisi illud execrati coli tingat.de conse. distin.j. sim tum. Extra eod.cap. i.& cap.quod in du

bijs. Quod sit primo, si mensa id est, supe

rior tabula in qua fit principaliter consecratio , mota uel in sui serma mutata, uel enormiter, puta ultra medietatem fractast. Enormitas tame huiusmodi iure ualet ad episcopi arbitrium referri. idem quoque maxime est, si tota altaris structura mota, & reparata fuerit. Ecelesia tamen propter altaris, uel structurae moti0nem, uel scactionem, reconsecranda no est, ex-

RANDI L I B. I.

tra eo. c. i. quia alia est altaris eosteratIo, de alia ecclesia. Sie eeduersa si eccletia totaliter dei fruct i, altare non leditur,ecclesia ipsa reparata solum, Sc non altare rectas eatur, qua ui, tunc decens sit illud aqua exorcidata lauari. de conse. d. i. si motum. Consecrato 1 in maiori altari. nihilominus alta minora altaria ecclesiae eonsecrada sunt,extra eo . e. eum sis. quamuis quida

differint sufficere in illius Onsecratione alia digito demonstrari. arg. F. de ac l. pocquod in eori. si uenditionem.C. de natur. lib. auth. item si quis. g Si uero altare i modicam exterius patiatur laesionem, non obhoe est reconsecran dum: extra eo .c. i. Secado recOseerarii r altare, si altaris sigi lium, id est paruus lapis, cum quo sepulchruio, siue soramen in quo reliquiae recondutu clauditur,seu figillatiir, motum aut Damsit,extra eod. lignis. Et fit foramen ipsum

qnq, in siimmitate stipitis, & qsiq; aliud si ullum non apponitur, sed principalis inea superposita loeo sigilli habetur. Qiique

uerb fit in parte posteriori, & qnq; in anteriori. in quo et foramine in testimonium consecrationis eauth includi solent lite reesiseerationis episcopi, continentes nomeeius, Si aliorum episcoporum in consecratione praesentium. Se in cuius sancti hon rem eo secratur altare Se etiam ipsa ecclesia, qti simul eonsecrat utrunq;,annu quoq;& diem consecrationis. Tertio reconsecratur altare, si iunctura qua si illum foramini, uel etiam qua mesa stipiti, ubi aliud sigillum. v mensa ipsa non est mota adhuret, uel aliquis ex lapidibus ipsit, iuncturae seu stipitis, mensam uel tigillum tangens, motu uel fractus sit. In coniuncti ne etenim sigilli, Ne foraminis atque mensae, se stipitis seu structurae in serioris praecipue consecratio intelligitur.q Quarto r consecratur altare, si ei uel coniunctionimenta,& structurae inferioris tira sat argumentum, q, pi istinam formam amittat,qm forma dat esse rei, arr. x.q.1j.lioc ius. xxij. q. ij. quod unde est. is de Ope .no. nun. l. j. 6. si quis aedificium. Propter modicum in additamentum , non ex ceratur : sed tune sacrum, trahit ad se non sacrum . extra eod.

quod in dubi js.limita, dum in coniunctio mensae & strii mirae in serioris, no multum immutetur. Quinto altare sicut di eccle

46쪽

sa propter dub um reconicratur,e. di. ee mortui tetigerit, Immundus est. Unde elesia. Sexto altare uiaticunt si lapis de spergat ut aqua, & siemundabitur, &e. &Iigno in quo insertu est, qui quodammo- Propheta: Asperges me Domine hyssopo, do sigillum repraesentat , remoueatur, & & mun. Materiale etiam templum , a in eodem uel in alio ligno iterum tepona quod est ecclesia testante Papa Grego. &tur, nonnulli reconsecrandum , alis uero I euit. ca. xv. polluitur. Unde propheta. silum modo reconciliandum autumant. Polluerunt templum sanctum tuum, d c.

Quanuis autem illiid saepe iussu episcopi Et hoc similiter hodie aqua lauatur, dide to eo ad Iocum tra, stratur, & per uiam reconciliatur, extra eo .cap. proposuisti. &portetur, propter quod portabile, uel ea.consuluisti, & ea. vlt. & h. Fit enitiare. uiaticum appellatur,ea. dict. eo necdimus. conciliatio cum missae celebratione, di a- extra de pri.) in his non tamen ob hec re- quae cum uino, sale, & cinere lenniter 3 y eon Iecratur, aut reconciliatur. t Quid ii benedictae aspersione. ea. dist. de fabrica.&calix eonsecratus, deauratur, nunquid est ea. propositi iti. Nempe per salem disere- reconsecrandus λ Et videtur 9, sic,quonia tio, per aquam populus, extra de cele. in is notius calix esse uidetur . nouu enim opus cum Marthae.f. quaesiuisti. ad finem. per uiuidetur Leere, qui pristinam operis facie mim,diuinitas: per cinere, passionis Chri

an nouat. ff. de ope.no.nun .l. j.f.Opus nouo. sti memoria, per uinum aquae immillum,& rescit, qui rei iam factae remedium sa- unio deitatis, & humanitatis significatur. et t. iff. de iti. act. pri. l. iij.g.pe. is de usu seu . l. Haec ergo simul ponuntur ad notandum , usu fructuarius. extra de Iudaeis. ea. consa - quod populus, discreta memoria passi luit. Siquide consecratio in sit perficie eon nis Christi mundaturi Christo adunatur sistit. Et hinc est v, ecclesiam, muris decru Fit etiam Ἐer episcopum tantum si sit e s 6 stati reconsecrandam elle praedixi.'Con- elesia consecrata. Et quanquam ipse altetra tau in uerum est, quia nec propter mu- ri eo episcopo possit simul totum, scilicetrorum dealbatione, aut propter pictura, aquae benedictionem, & reeonciliatione, aut py modicum additamentum, ecclesia uel solum aque benedictionem,uel etiam reconsecranda est:ut iam dixi. Cum n. pro tantum reconciliationem aqua prius perpter hoe calicis serma non mutetur, idem ipsum benedicta committere, simplici ta-

ealix manet,quare reconsecrandus n6 est, mensacerdoti neutrum eommitti ualet, sicut S ecclesia reparata: qm ea de manet, extra eodem, e. aqua.& cap.eonstituisti,ni-

id est, consecrandum non esse praemissi im si sorte hoc ex priuilegio sibi competat est. Si uero sorma prior immutaretur, se- speciali. Si uero ecclesia consecrata noneus estet.qili serma dat esse rei ut dixi. ho- sit, debet statim secundum constitutionem

ninum in est , in tam propter pollutarum Grego .ix .extra eo .ca. fin. aqua exorci Zara

manuum cotractum, quam etiam propter lauari, quam lotionem quidam fieri posse Prophanae materiae appositionem calix a- astruunt iussi tamen episeopi, per simpli- qira exorcietata, lauetur prius,quam ibis a cem sacerdotem, cum fieri habeat eum crosanctum corpus, & sanguis domini im- aqua exorcitata , quae fieri potest, permoletur. de eonte. distin. i. si motum, Prae- quemlibet sacerdotem. Nonnulli ueto misso de consecratione, aliqua de reconci eximiae aut horitatis periti, seripseruntliatione dicamus. t Circa quod notan- quod tutius est hoc duntaxat per episco- dum est templum spirituale, quod est ho- pum fieri, nee per eum sacerdoti polsec

solum. Vnde in Leui. Eo. Vir qui fluxum se tum. & e. de fabrica. aquam exoretaeatam minis patitur, immundus erit. 4. distin. fit uocant, aquam cum uino, & cinere solen- rector. prope fi .&idem in muliere fluxum niter benedictam.quod quidem uerum est sanguinis meitrui, uel alterius patiente, de ecclesia, non consecrandum. tame Deo

ut ibidem in eodem,& distin .v. ad eius. Et dedicata. extra de immii. cl emesa. Se- ideo ibi pollutus ecclesiam ingredi pro hi cus enim est in simplici oratorio , 'd' nec bebatur, donec aqua lauaretur, & purifi- sacer, nec religiosus locus est, ut porcini caretur. α Numeri xix. cap. Qui cadauer nusquisq; P uelle ut Placet ordinat, salie

47쪽

GVLIEL. DURANDI LIB. I.

ad odorandii de eonsee.d. unicuique ex tra de sen .e. En licet sorte non sine dice ee-

sani licentia ad celebrandum.& pro uelle ad alium usum deputat locum ipsam, in

authen. col. v. ut nullus labri. ora.d g. j. in aut.col. ix. de eccle.ti. s. si uero. Est autem

ecclesia reconcilianda in praemisso ea su.

3' Item t propter adulterium ibi commis

sum,& propter fornicationem. ea.d. si motum. & generaliter cuiuscunque semine: extra de adul. e. siguificasti scilicet maris, S sceminae: eIeriei, uel laici, haeretici,uel

Pagani, naturaliter, siue in naturaliter, studiose, & peccandi libidine ibi emisso suerit polluta, etiam si uir ibi uxorem cognoscat, quoniam licet talis concubitus ut aliat legitimus & concessus,n5 tamen quo in libet tempore, siue loco,extra e .eap.fin. Quanquam multi de hoe contrarium sen

tiant sapientes, secus autem esse dicimus, s quis forte ibi in somnis polluatur, nam tunc animus magis pertulisse,quam secim se dolendus et xxj. d. quoniam & no in cuiuscunque animalis semine ibi em ita, curatione careat, neque peccat. vj.d.testameΑ tum . qt Reeoeiliatur etiam ecclesia propter homicidi si .ff. si quad. pau. D. dicatur. lib. xv q.j.6.ex eo siue cum sanguinis effusione, siue sine. ibi: auocunq; modo studi se eommissium, & etiam citra homicidium propter quamlibet uiolentiam, & iniurio iam humani sanguinis effusionem. ea. d. si Motum. siue ex uulnere, siue absque uulnere,ex naso uel ore: nam in uete. testa. Leuit. xiii j. R xv e. prohibitum fuit sanguine in templum landi,& semen emitti,& talia agentem,S patietem, illud ingredi. Si autem absque uio sentia, uel iniuria ex naso,

uel ore, eicatrice, uel immunitione, aut eistiam ex hemorroidis, uel menstruis, uel aliter naturaliter in ecclesia fluxerit, aut sorte ludo,aut casia fortuito eliciatur: ea.dineclesii x extrae e. Q Aut si quodcunq;

animal ibi oceiditur, uel si quis subito per

se ibi moritur, aut lapide,uel ligno cadente aut fulgure,occidatur. propter haec quidem & similia non reconciliatur. Necosi alibi uulneratur ad ecclesiam confugies illie sanguine multo effuso moritur, qu niam tune non suit homicidium in ecclesia perpetratum. xv.q.j.g. itaque. Si uerbecouerso in ecclesia uulacratus, extra moritur, uel etiam extra sanguis ex uulnere fluxerit, secus est: etiam si intra ecclesiam

ex uulnere sanguis minimc suxerit, quoniam ictus uulnerum at cenduntur. T. ad lege Aqui. l.item Mela. f. sed si plures.Tadlegem Cor de sic. vltimum. extra de cler. per . e. ij. Sed & si supra tectum e eclesiae sanguis effunditur, aut semen humanum

mittitur, quia per hoc extra ecclesia committitur non reeonciliatur. t Caeterum si furtum aut rapina in ecclesia committitur, de consuetudine, quae in talibus attenditur, reconciliatur, extra de celeb. mis

pernitiosis. Idemq; in qualibet uiolentia, sine sanguinis effutione, ibi commissa, fieri debere quidam assirmant, eum illa fornieationi aequiparetur in iure. xvij. qcilii .sicut qui ecclesia. ut si ad eam eonfugiens,

inde per uiolentiam extrahatur, x,ub q. iiij. re. extra de immiti eccle. inter. Vel ibi ess actio committatur, uel etiam praeter sanguinis estusone, rixa tumulitiose agatur, uel si quis fracto osse, uel liuore secuto, absque sanguine, ibi grauiter iterberetur, uel ad mortem, uel ad mutilat ἰonem ibi praesentialiter condemnatus, inde e trahatur, ut ad locum executionis duc tur extra de religes o. e. decet. & de ima u. eccleaeum in ecclesia. & de ap. e. qua fro te . Sed eum easiis isti non sint in iure e

pressi necesse non est ecclesiam per episcoepum selenniter reconeiliari. Honestum tamen sole putamus, & sacerdotem cunia qua exorcizata episcopi iussu lauari.

Idemq; dicendum uidetur, si ecclesia diu absque tecto & ianuis, plena solet stantine,alijsq; spurciti js, animalibus, & nat

tali hominum usui, quasi diuersiarii locus passim patuerit, necesset sorte malum ea in tali casu solenniter per episcopum re-eonciliari. Si autem aliquis extra ecclesia occisus,mox intra eces etiam infertur, occisor uel alius moriturum fore non credes ,

corpori adhue calido plaga infligit ex qua

sanguis fluit, reconcilianda est, tu propter horrorem, & abominationem, tu propter uiolentiam e peccandi uoluntatem qua-uis enim homo mortuus non sit homo, humanus tamen sanguis eius per uiolentiam est ibi e fusius. Nam & ipsi eadaueri uiolentia, horror, & iniuria irrogantur. T de . Pul. uio. l. ij. S.non prope, dis aduersarius.

48쪽

&l. sepulchri .s de re. ne.corpora .extra de Per aspersionem aquae solenniter, eum uia Iuda ic, si sit Iudaeus. Secus autem est si na- no &cinere benedicto. extra eo.e c6suluituraliter mortuus in corporis obsequium sti. ς 1 Illud autem notandum est, qliod& honorem in ecelesia de membretur, uel in quacunque parte ecclesiae uel carmete- euisceretur, ut sorte pars ibi. dc pars alibi ris uiolentia, uel pollutio committatur , sepeliatur. t Reconciliatur etiam eccle utrunque & etiam qii ibet ipsorum parsa , in qua infidelis, uel etiam publice ex- tes propter conncxitatem violatae intelli communicatus sepultus est, S: tunc parie- guntur,extra de consti. c. transmissa. Hoetes sunt abradendi .de conse.d. . Ecclesia. j. hodie in parte correctum est per Dominu& ij. Sane in prs missis ea fibu , in quibus ec Bonifacium de consec. eccle. e. i.in vj. Et siclesia reconciliatur, requiritur ut fictum enim consecrationes ecclesiae, altaris, &reconciliationem inducens publicum sal - coemereri j sint diuerse,omnisi tamen una tem per fama existat. extra de adul. signis di cade est immunitas. xvij.q. iiij. si tan-εῖ easti, &deaeeu. F. inquisitionis. t Scan- tiquitus. & e.miror. quae non est ad altersidalum enim, est horror atque abominatio eorum tantum, uel ad alterius angulu r de turpitudine & peceato,atque uiolutia, stringenda, quod uerum est, si ecclesia,uel in sacro loco, siue in ecclesia c6missis, ubi cs meterium simi coniuncta . Si enim unudelictorum uenia postulatur, ubi csse de- a reliquo distet, bene potest unum sine robet tutela refugii, ubi immolatur saluta. liquo uiolari. Si igitur altero eorum uti ris ii ostia pro peccatis. Le xiiij. e. ubi etia lato siue polluto, etiam aliud uiolatum , confugientes caluatur,& Deo laudes exo- & pollutum est trari ratione altero ratum

Iuuntur, reconciliationem inducunt, & et eorum reconciliatio, utrunque intelligi- propositu, ut uoluntas mortaliter ubi Pec tur reconciliatum. argu .extra eo c.eonsu- canos.extra eo.consuluisti. extra de sente. luisti .extra eo de immuni.ecele. in rubri- excom. cum uoluntate. xvij. q. f. si ergo. Si ca,quoniam nihil tam naturale est, qua in

uero occultum sit, reconciliari necesse no unumquodque eo genere di tui, quo li- est,quoniam ecclesiam cum sancta silaoin gatum est,& par eii ius ligandi, at lue so- quinari non potest extra de coha. cle. & luendi. T. de regu. iur. nihil extra eo c. i. sc mul. c. uestra. xv.q. lv. c. si. xxiiij q.j.6.j.imo sic uiolato, Dei polluto et emeterio , sum- ipsius loci sanctitas infamiam loci adolet, cit ecclesiam reeonciliari, Nonnulli tamequamuis quidam in hoc contrarium sen- simpliciter allerunt per unius uiolatione, tiant,ut saltem occulte, ita ut delinquen- nequaquam alterum uiolari,& pereon se tes non probentur, sit reconcilianda. Fit quin quod libet eorum debere specialiter 44 enim t reconelliatio ad exemplum & ter reconciliari. Quibus tamen pontificalis litorem, ut uidelicet uidentes ecclesia, quae bri obviat authoritas,in qua specialis sor- in nullo peccauit, propter peccatum alte ma reconci Ilationis et iret emi habetur. rius lauari & purificari, existiment qliantu Denique si ecclesia, uel coemeterium, aut propter silorum delictorum expiationem aliud quodcunque per episcopum excom sit Iaborandum .i Lad legem Iul. repe. l. i. municatum consecretur, seu benedicatur, ς emeterium quoque, in quo r paga tali reconciliatione non egent, quoniamnus, uel infidelis, aut excommunicatus sin sacra muta a talibus in forma ecclesiae, colpultus est, reconciliandum est. extra eo.c. lata uera sunt ix. q. i. ordinationes.I. q. j.c.

consuluisti. de consec. d. j.& ij. Extra de se- multi, prope finem. extra de sacr. non ite. put. Saeris ossibiis tamen sepultis, si ab oc c. j.& ij.& de eo M. ele.& mul. ea. uestra,visbus fidelium discerni potersi inde prius dicetur in pro mici iij. parti . Verum, abiectis. Reconciliatur etiam in pratinis lis sietat praemissum est 3 excommunica tus,

casibus, in quibus ecclesia reconciliatur. uel excomunicati coemet criti,& eeesesiam Coemeterium enim etiae priuileg ijs, qui ' prophanent, multo quidem magis exteriobus & eeesesia gaudet, prout sub ti. de sae. ra sacramenta & benedictiones: quae petunc. dicetur: nam ex quo benedictum est, manu ,& os excommunicati transeunt, Se 'sicer i 'cus .ff. de re.diui. l. sacra. in fi.& re- proficiscuntur, quantum ad eorum merita

conciliatur per episcopum, sicut ecclesia pertinentia, contaminati, & coram Deo

scelere

49쪽

et ere uidentur.i. q. i.6.quod autem saeramenta,& c. seq.&c.odit Deus,&e. illi offerunt .extra de schisma. e. j. ideo honestum et .s, reconcilientur prius, quam fideles talibus sacramentis utantur, prout sacrorum canonum lectio edocet euidenter.

lxxxj. d. si qui sunt. Ait enim dominus per prophetam: Maledicam benedictionibus uel iris.de conse. dist.j.altaria. j.& ii.

' Felieis. J Hane etiam institutionem sanxit Felix Papa II II. in epistola ad

episcopos per diuersas prouincias constitutos, c. l. hιsce uerbis. bolennitateviaerddedicationum ecclesiarum,& faeerdotum

ter singulos annos solenniter sunt celerandae, ipso domino exemplum date, qui ad se istum dedicationis templi, omnibus id faciendi dans formam, eum reliquis populis eandem sustiuitatem celebraturus, sicut scriptu in est Ioan. x. sacta sunt Encaenia in Hiero lymis, 3e hyems erat,& ambulabat Iesus in templo in porticu Salomonis. Quod autem octo dierum encaenia sint eelebranda, in lib. t. Reg. 8. peracta dedicatione templi, reperies. N. Doard.

AD NOTATIO.

' Vocabatur. θ Πανθεον templum Rome, primo a M. Agrippa extructum, & instat ratum, cuius cognomen fuit ex laminis ar enteis, quas sustulit Constantiniis nepos Ieraclij, ueniens ad urbem. illud autem Iovi Vltoridicatum: em; nomine Syracusana capita in eo posita. Quod post modii Bonifacius Pontifex Maximus Quartus a Gregorio, dono accipiens a Phoea Caesare, in templum omnium Deorum Conuertit, ut ve ibi etymo respoderet, παν & θεο r. Ibi thermae Agripping ab ipso Agrippa dictae. Prope thermas situm est παλεον, templum antiquissimum , & inter urbis uetusta templa longe nobilissimum, nuncdum etiam fere integrum in ipsius templi pronao Augusta, & Agrippae simulaclaram re: Martis quoqne & Veneris. In Veneris sinu lachri aurieula. Cleopatrς Unio pretiosiis erat. Mineruae item simulachrum, Hydiae opus. Hercules insuper, ad cuius simulachrum. Poeni humanis victimis quo-

tannis olim caeris eabant. In tempIsi hoe multis gradibus sicut & in caetera ascedabatur. a ueteribus. n. templa in sublimi extruebantur, S uni eo tantum aditu. Portueeu hule templo adiecit Agi ippa,opus summa admiratione dignum. quae a Quibusda οτυρον appellat άπὸ τοῦ Fa Em πιυρα r,i. Ornauac nisi ac uel ibi iluni. Hodie illud ipsum dicatu S. Mariae Rotundae. N. Doard.

t Altare, quibus de causis consecret aer. O nu. 1. 3. Lι unde duaeras tum. 4 Aliaras consecraua qua forma fiat 2I. 2'. 31.376 AEAN Ia, eur emittitur inter cosierationem altaris ain ecclesia, consecras; ne uero acta, adhibetur. quae benedictio quor requ/rat. O quad --

11'Eaptisma ae eonsecratia ecclesiae, qudus m si eis conficiantur, qua omnia necessario a

t 3 Fides, eri bapti malis condimentum , quaesdsciat O salvi deficiet.

r cruces quatuor, quas facis Pontifex in actoria eonsecratione, q-d nolent. i s circuitus septenarius Pontificis, circa altareeensecranstum,quia dinotes. m. 16.19.

t rifiti septem uiae. r 8 Al refrenes septem aliaris,quid nolent. 2o Has opis .quid notet. O eius natura Ositus.12 Vntutes quatuor,na libro Sap ista descriptae. 23 Reliquiae sanci'um μι ChriΠι, an necessariae ad Melesia onsecrationZer quid mire. 4 Arca foederis. x s Reliquiae sanctorum , MN O quo condantur. 16 Dei notitia, eonfirmario, o presema est om

nium bonorum.

27 Christus lapis angularis,o abscisi mas Altare, deser esse lapideum. 3o Christus fuit unctus otio inuisibili. O eleum,

quid Ruificet.

II cruces quinque ex olia,quid notem. 32 Homo quisiam debeas misereri.

paremur.3 6 crucem cum istest o sacere,quid. 3 8 Aliarii ultima benedictio, quidsignifico. 39 Vtensii m ecclesiae boviciis, quid notes.

50쪽

DE ALTARI s CONSEQ

De Altaris eo ectatione. Cap. 7.

i propter tria . Prim6,n ad sacramentum Deo

JJl ibi offerendum. Gen. E. aedili callit Noe altare domino:& tolles de cunctis uolucribus, & pecoribus mundis,obtulit super altare. Hoc autem sacramentu est corpus, S san suis Christi,quod

in memoriam passionis dominicae immolatus: iuxta illud: IJoe saei te in meam coit a memorationem. Seeundo, ad t nomen Dei ibi in oeandum. unde Gen. t 1. disicauit Abraham altare Deo, qui apparuit ei, S inuocauit ibi nonae domini. Haec autem inii Oeatio, tuae fit supra altare, proprie di-- citur Missa. l Tertio ad cantandum. EG cle. xlvij. Dedit illic eontra inimicos patientiam , ct stare fecit contra altare ea tores: & in sono eorum feeit dulces modii 4 los. Sane hoe t modo,&ordine consecratio altaris fit. in primis namque Ponti sex incipit: Deus in adiutorium meum intende. postmodum benedicit aquam: deinde in quatuor cornibus ait aris configurat=uatuor Cruces cum aqua benedicta. Conequenter circuit altare septies: & septies mensam altaris, eum aspersorio de hyis po aqua benedicta aspergit. Ecclesia quoq; iterum a spergitur, & aquae residuum ad basim altaris funditi itideinde in quatuor an

illis sepulchri, in quo reliquiae recondiebent, quatuor cum chris nate sunt cruces , & ponuntur reliquiae in eapsella eum tribus granis turis:& sic reeunduntur in sepulchro. Deinde supponitiir eius tabula cum signo erutis facta in medio confirmata: postmodum lapis qui mensa dicitur

super altare adaptatur: S adaptatus ungitur cum oleo, in quinque locis, & eodem modo inugitur postea chris nate. sicut de oleo dictum est. Confirmatur etiam altare in fronte crucis ehrismatis, & adoletur incensum in si linque locis. Post hoc, aliare tegitur,& mundis pannis induitur, &demum si per altare sacriscium celebratur . Nunc feriatim singula prae arissa pro-

sequamur. t Pri md igitur notandum est, νquod altare chrismatis unctione & benedictione interii eniente, eon eratur, & lapideum totum, solum de cons dist. j. altaria.

j. & ij. Vnde Pontifex stans incipiti Deus in adiu. meum intende. quia ipse dominus ait Sine me nihil potestis sacere. Ett quia haec dedicatio, significat bapti an- .dos,qui percepta fide ad pugnam se praeparant:& qui adhuc sunt inter suspiria & eertamina huius constituti, ideo non dieitur allelu-Ia, qui enim bapti Eati non sunt ,

laudibus angelorum digni non sunt: unde Tho .pe. & in plateis eius allelu- Ia cant bitur. Post completam uero ecclesiae,uel altaris consuerationem catatur allelu - Ia: quonia exclusa daemonum phalasia Deus ibi laudabitur. Nam & Christus ad aram erucis acceden, ad aeternitatis gloria manifestandam mortem soluit: sed allelu. Iaduntaxat post resurrectioinem eantauit. f Secundo ei rea aquae benedictione no- τta dumeti θ hu .usnodi aquae exorti dat i Osit ad effigandum inde inimicu. In qua benedictione quatuor necesiaria sunt, uidelicet aqua uina, sal,& einis. Et hoc prop: tria. g t Primo qtii quatuor sunt que inimi reum expellui. Primum,est lacrymaru effusio:quae per aqua. Secundit, est spiritualis

Exultatio, tuae per uinu. Tertio naturalis

discretio, tuae per sal. Quartum, prolanda humilitas, iii aer einere significatur. Aquais itur, est poenitentia: vinum, metis exultatio sal sapia, sicut in praeeedenti tit probatu est,einis poenitetiae Lumilitas. Unde de Niniuitis dicit, qa rex pse si irrexit de s lio suo,& indutus est scicco i& sedit in ei ne re. Hi ne & David inquit: Quia cinerem taquam pane manducaba &e. Hi ne Ze Abraham : Loquar inquit ad dominum meum, cum sim puluis te ei nis. Secundo imodo, sa qua est populus seu humanitas,qu a aque multae populi multi, vin uni de ita sal doctrina diuinae lepi,,quae eit sol su deri, cinis,'ira consignat memoria da mi aicς pas sonis. Vinum, aque mastum, Cliri istus Deus 'ct homo, Per sdem enim dominicae p istionis, quae per doctrinam diuinae legi, habetur : Populus, per aquam signatus per ii dei unionem coniungitur, cap t suo Deo,

SEARCH

MENU NAVIGATION