장음표시 사용
71쪽
Diod λ t. 3I. fillos erescere permittimus,quia cogitationes quae contra Deum non sunt, ut est ecclesia s disca re, agrum eolere,& similiaque tempore abstinentiς fieri solent,pr hiberi non debent. Concilium Carthaginense, statuit . extra de vita S honestate elotc. clerici.xxxiij. distinct. si quid ,ut clerici neque eomam nutriant, neq; barbam. Ordinantur autem eleriei,ut Deo serviant,nec de caetero seritiant mundo, nec gloriae mundi, Debentie rgo offerre corpora sua, hostiam viventem, sanctam, Deo placentem. Unde Apostolus ad Rom. Confundantur omnes qui gloriantur in liuititiam, id est in gloria mundi,quae non est vera gloria, sed imago gloriae. Quare autem ordinandis manus imponatur, dicetur in tractatu de diaeono. g t Ordinantur in quatuor temporibus, ideo qui a s cerdotes&alij clerici loeum in ecclesia obtinent, quem Levitae in populo Israel obtinuerunt, quos sicut in libro Numerorum legitur. Dominus pro primogenitis recepit te eos in Aegypto dum primogenita Aegyptiorum interficerentur, stO- diuit, primogenita verb, quasi quaedam primitiae sunt. Vnde quas primitias Domino offerrimus, cum alique ad saeros ordines consecramus. Conueniens igitur est, xt in primit ijs teporu, scilicet in quatuor remporibus, primitias hominum offeramus. et Rursus deo in quatuor temporibus ut quatuor uirtutibus exornentur , Sc subquatuor Euangelijs seruire Christo,& e
clesiae moneantur. In uere. ut uirtutibus forcant. In aestate, ut fructus asserant. In autumno,ut fructus bonorum operum metant. In hyeme, ut collecto. eo seruent inhorreo,& eis fruantur m Domino. Et ui
de in sexta parte sub Sabbato post Dominicam xvii. Ideo autem ' potius in Sabbatis quatuor temporum, quam in quartis,uel sextis serit, fiui ordinationes, quia illa die, Spiritui sancto consecrata est, cuius dona in ordinibus recipiuntur. Praece ζ tu . n. est a priori populo,Sabbat si teleia rare, ad hoc, ut esset spura cinctificationis Sps, sancti.Vnde in Exo. Requiex Sabbati sancti scata est Iano Et itersi Custodite Sabbata oleum, sanctu est . n. mihi, quia erit signit inter me & uos in generationibus uestrii. Exo. Praeterea, nunet legimus
in Gene. sanctis cationem seri per omnes C ., priores dies, sed de Sabbato solum dictu est,sanctificavit Deus diem Sabbati. Dunt etiam in Sabbato in signit ni, q, ordinandi
debent habere Sabbatum temporis,ut tandem transeant ad Sabbatum aeternitatis. Ordiuatio autem, quae fit in Sabbato, se. quentis diei est, Figurat. n. sacerdotes ordinatos, esse nunistros diuersorum Domini- eorum si cramentorum. Ideoq; fit hora nona,quia iam illud tempus ad Domini crura diem .s rellirrectionis intell: gitur pertinere. I xxv. dist.' uia partibus. extra de temp. ord. literas. Ordinandi. n. ad Christi s militudine Sabbato resurrexisse intelliguntur. t Congruῆ igitur in hac die scili- seet Dominica celebrantur ministeria sacerdotalium benedictionum , in qua sunt collata chrismata gratiarum, in ea Dominus resurrexit, in ea Apostolis in sustiavit /fare. dicens. Aecipite Spiritu sanctum quorum ire miseritis peceata, remittetur eis. In hac Io. io promissiis Spiritu, sanctus aduenit. Recte iacta. ergo ad eam benedictiones facerdotales dirigimus,ut cum Apostolis hilariter eantare possimus. Veni sancte Spiritus repletuorum corda fidelium. cordinatoris.Fictetiam ordinationes in Sabbato mediat te hebdomade quadragesimae,qua cantatur, sitientes. lxxxv. di. e. s. lxxiij. c. principali, xvj. q. i. in parochiis, Se etiam in Sabbato sancto,ueruntamen usq; ad icmpora Sin plicii Papae, Romani Pontifices dicuntur semper in Decembri Ordines celebraste, ut dicetur in sexta parte sub Sabbato post decimam septimam Dominicam. Unde &tune officia plena inueniuntur quod in aliis non contingit. In Sabbato uero posti entecost.ordines saeri non conseruntur, quia in sequeti tu e septimana recepta Spiritus sancti gratia celebrantur. 1 Solus au II te Romanus Ponti sex potes sit bdiaconos iacete in diebus Dominicis, extra de tempo.ordi .cap. j. Alii praelati pollunt in diebus Domini eis solum minores ecferre, Z virgines consecrare. Si aute ob urgentem necessitatem in die Ditica ordinario fiat, quia sorte persei non potuit in Sabbato, debet hoe fieri ieiunio eontii atm,tam ab ordinando qua in ab ordinatore e quia tuc propter continuationem ieiunii fingitur una dics. extra de temp.Ord. c. lit cri, lxx V.
72쪽
i 8 di quod patribus & e. q. f Caeterum in
litibusdam loci habentes festa luam ecclesia ruin in saboatis quatuor temporum, ansferre dicuntur ieiunita in praecedente .n septimanam ob honorem suarum se-stiuitati ii : sed dicimus nec hoc eis licere: nec tunc poste ordine, celebrari. Melius
igitur euet fellitii tates ipsas tra, serriia De hoc dicetur in sexta parte sub quarta feria. terciae heodoto adg Aduentus. Qua die& hora fiat episcoporum consecratio, subiit. de episcopo dicetur. Illud etiam considerandum est quod sacerdotes & diaco. ni, latuitiri nominatur ab Apollo lo in epistola eo quod ipsi praeeipue in ministerio altari necelsari r sunt. Caeteri vero Ordines postea adiecti sunt pro utilitate ministerii: quia propter multitudinem credentium rite per illos non poterat adimpleri. Unde & secundum Ambr. illorum ordinatio praecipue circa altaria celebratur:& pro eis episcopus ante altare prostem itur. Alij vero nequaquam ad altare ordinantur eo q:od nec ad altaris ministerias tunii tur: sed alia officia implent,catando, siue t egendo, siue ad ra seruitia faciendo . omnes in quaerunt iaciem praelati, id est,praesentiam domini, ut valeant in primogeniti, h.ereditate, ad instar Iacob qui sibi fratris primogenita vendicauit. Et attende,q, in qua buidam ccclesiis tinmediate post collatione cuiuilibet ordini,; cantatur res Diisbrium vel tractus: pria ut apparet in libro Pontificali, peniam edito et Sc bene ad denotandum, quod ordinati in lectione iatri Iecta insteii dii ad solicitudinem & laborem: quae per responsorium &tractum significantur, vocatur.q Quia vero de virginum consecratione naentio sacta est videndum eli: primo quibus diebus binedicantui: Secudo,quid lignificet,quae 3' in carum benedictione aguntur. t Benzdicuntair alitem in Dominicis diebus : de in
diebus.Epiph in tarum:& in albis Paschalibus, di inscitis Apostolorinii: ut Spiritus sanctus si per eas simplices,ut coluba ,descendete videatur & ut per Apostolos per morem virginitatis ecclesiς prius tradidersit,quasi per para nymphos sponsi Domino consecrentur. Sequitur videre,quid sis uiscent,qui in earum benedictione aguntur: e uicet omnis ani ara Deo despolatur
per fidem: unde Osee e Sponsabo te mihi tacti.
in fide. Virgines tamen spe et alius Christo
desiponsata dicuntur: quia earum caro carni Christi familiarius te cosormat: pro eo quod illa sicut nee caro Christi eorruptionem non lentit. Et inde est, quod virgines
sequuntur agnum quocunque Ierit. Apoc.
t Sane virgines benedicindae sub partia a s. Iione, vel aliquo alio loco flant, inclusi-
ueq; archipresbytero vel alio ante Eua gelium alta voce cantante. Prudento virgines Sc. cum.cereis ardentibus in manibus, nudis capitibus exeut Oburam episco-
po, S eeclesiam ingrediuntur. Si quidemee reos accensos serunt in manibus: Iuxta illud Lue. Sint Iumbi vestri pr incti & tu ν- . . cernae ardet es in manibus vestris, ut ostendant se imitari prudent ex virgines, quς Ornauerunt lampades suas, & exierunt Obviam sponso. Sponsus nanque earum, est
Christus, quena Pontifex C: uv vicarius m. II. presentat. Lucernas quidem ardui tes in manibus tenere: est per bona opera exemptuni proximis monstrare. Iuxta illud Sal aristiuatorix: Luceat lux vel ira coram hornini- tibus, ud videat opera.ve illa bona.& V Egressus vero earum de papilione, & ingreis in ecclesiam, designat quod per luscipiendam benedictionem, & a Christo dc spon-
fallo trem, de erga liuio, de aerumnis,ac tenebris praesentis vitae atque fallaciis, ad coeteilis regni libertatem, gaudium ae claritatem,& ad superni regis thalamum tras.
ducuntur. Unde ecclena: Veni et ista nica,& ponam in te thronum meum. Nudis c pitibus obuiam veniunt, & Pontifex cantando dicit illis: Venite, & ipsς similitet
cantando respondent,& nune sequitur ad representa dum,quod in Canticis legitur: Cas. 2. Surge amica mea, sponsa mea, ostende mihi faciem tua & sonet vox tua in auribusniei v. Rursus denudatio capitum, depositionem S abrenuntiatione mundanorum cog me designat. Nudato etiam capite,ec
Hesiam ingrediuntur: ad notandum quod vehit formosae & sponsis placidae in ipsius
sponsi tabernaculum introducunturiiuxta illud in Canticis Nigra sua ,sed formosa, CB. l. t introduxit irae Rex in tabernaculum
suum. l Ter autem dicitur eis: Venite, Axad notandum quod ad hoc tripliciter debemus venire, scilicet, Per abdicationem
73쪽
i .proprietatis. Per votum eastitatis. Et per Christi resurrectione visi simi investibus sponsionem obedienti . Debent quidem albis.Vel si sit niger habitus significat eam venire. Primo abdieationem proprietatis nis mortificatione. Quia . n.Christus sponde eonuersatione mundana, de seruitu- sus suus mortuus eii pro ipsis, debent S ipte Aegyptiaca, de earcer de laqueis,& de saeco mori pro illo. Vnde Apostolus. Qui υμ' retibu ς, unde Psal Cadent in retiaculo e- Christi sunt, carnem suam erucis xerui et '' tuo peccatores. Et Sapi. Creaturae Dei fa- cu vitiis & concupiscenti j q. Et Ilo. Si eomDr' sunt in tentationem animς holor ira, platitati facti sumus similitudini mortis de in mustipulam pedibus insipientium . Christi,smiit & resurrectio is erimus. Rur Secundo, debent venire per votum casti.sus nigredo habitus, est cotemptus vi md statis, tanquani prodeuntes a delectatione amplexus. r Subsequenter indutae vos carnali & im insiditia, Ae loco toxicato, de bus benedictis versus episcopum vensiit. quo si quid anima sumit,& per pςnitentia Quas ad ipsum actu dicant. Regnum reti non reiicit moritur morte aeterna. r- di & Oem ornatum seculi contempsimus, tio, per Iponsionem obedietiae de propria propter amore Domini nosti Iesu Chri- voluntate, sicut de eorruptione At cliba- sti &e. a Vela quoq; super scapulas ct peno arcenso & de Babylonica fornace. Et ctora dependentia ex institutione Sol si ideo eum pueris, qui erant in sornace illa ris Popς,cum signo erucis earum capit ibi dicunt: Et nune sequimur in toto corde,& imponuntiir. Primo,ad significandum, in timemus te, & quaerimus saciem tuam, in pro Christo debent mundu humiliter eor ' I Dan parum ante Pia. Benedi de quolibet de,& opere contemnere, & sensus vel ire, autem istorum exeundum est,firmo cordis ac memoria Pastionis Christi munire, ne proposito solemni ori voto, & totius vitae ad mundana lasciuiendo exeant, ii et illa persi re erantia. Et he sunt quasi tres diςtr. ad illarsi sensus intrent. Iuxta illud Ap Exo. 3 Exod .viam trium dierum ibimuι insolitu stoli: Mihi mundus eruet fixus est, ct epo ne. Quas tres diaetas praemisse tres voca- mundo . Secundo, velantur,quia no sunttiones, tripliciter falae designant. Quia imago Dei. xxiij. quaest. v.muliere. ser- vero post suscep um tam laudabile propo tio, ut ostendantur subiectae. Quarto,nestum, restant insidiae S tentationes d o illicite cunctis viris appareant. Quinto, num,atque acerrima contra mundum, ear ne species earo, occasio inspectoribus sit nem Se daemones certamina,& in si per re- peccandi,quia Psa in . ait. Domine delecta
laris obseruantiae diis cultas, iii ς mulie si me in iactura tua,& creaturae Dei facteris infirmi as susscienter per se sustine- sunt in tentationem, ut praemissum est.Vere non post et, ideo diuinum auxiliu,& san tum ergo, em mina pudoris, & suturi hoctorum suffragia per litaniam, quae subi j- noris. Deinde, quia Christo desponsan-42 eitur, implorantur. t Consequenter de- tur,qui est et, ct is, id est principium,& s- ponunt vestes veteres e & induunt nouas nis, ideo datur eis anulus,qui est roludus, benedictas,ad notandum, ita od in hoc pro Principio & fine ea res. Et ponitur in quarposito vetus homo exuitur, Sc nouus indui eo digito ex quo vena quaedam sanguinis ηrb-4 tur; qui sicut legitur Ephes Creatus est in ad cor protenditur: vesciant se sponsi, iniustitia & cinctitate veritatis. Et debent situm Christum toto corde debere dilige- esse vestes mundae & eandidae ad. signifi- re,& ei inseparabi I iter adhaerere. Posti eandum qu bd quia Dei filio desposantur, movero coronae capitibus earum impo- debet de caetero se naudas ct sanctas absq; nuntur, iuxta illud Ecclesias Veni sponsa ,.cis. praeseruare vel conseruare. Iuxta Christi, & accipe coronam Sci ad nota ib illud Apostoli: Despondi enim vos uni vi dum , qudd quando virgo per consecraro virginem eas la cxhibere Christo. Hoc tionem summo regi desponsati ir, regina. n.eandor seu munditia vestis ostendit.Vn eficitur, id est se & alio in virtutibus re-Fςς de ecelesiastes.Omni tempore vestimenta gens. Vnde Prouer. Ut addatur pratia ca'- tua sint eandida. Et hoc est silmptu a bea- piti tuo , Storques collo tuo. In qua co-ta Cecilia quς exteritis veste fulgebat, in- ronatione Pontifex cantat illud Canti-- eastitate nitebat, & ab Angelis, qui in cum laetitiae: Veni electa mea, M. tan-E a quam
74쪽
qua ecelestis sponsi paranymphus. Et hine est, ludit illarum amiel & consanguinei in hac consecratione laetant tita Leo Papa primu instituit in concilio Calcedon. quod ipse celebrauit, solas virgines debere ve- s lari. ' Quia vero in praemissis de uel omentio facta e si, ideo notandum qu bd velum aliud est eo ni tersioni , aliud consterationis, ali iid professionis aliud ordinationis, aliud praelationis. Velum conuersio nis,aliqua de se eulari vita ad religionem
transiens astrum it,& tune si per annu inter velatas ueterit, ulterius exire non poterit . extra de regii. vidua. & e. statuimus.
Uelum consecrationis, a solit episeopis solis virginibus,& solum in sestiuis & Dominicis diebus datur. Urgete tamen necessitate, sicut Se baptisnus,omnibus dari posset. XX. q. j. denotis. No datur etiam nisi in xxv. anno illud recipieti. nisi sorte dispensat ille. lxxvij.dis . placuit. Velum aut e pro sessionis suscipitur a v irgine, quando continentiam profitetur: non tamen ante xij. annum. e. qu st. j.& q. ij. puella. quonia nec
ante illud tempus benedicitur.extra de resul.cum virum. Datur velum huiusnodi eum benedictione .lenni, & eum litania. xtra ea . parte. Hoe velum nullus episeopus dat viduis vel eorruptis, ut in cap. deuotis .in s. sed ipsum mei de altari ut dicunt quidam assiimunt. xxviii. q. j. vidua.' extra de regii. virum. t Sane,virgo dc novidua, ideo ab episeopo velatur, quia virgo in hae desponsatione typum perit ecclesiae, qtiae pura & virgo uni nupsit viro, id est Christo . Et in signum huius rei, ve io, latur ab episcopo, quia a Christo recipitur in eo iugium. In cuius persena dictum est anulo suo subarrauit me Dominus. Sed vidua non perit in tali facto typum ecclesiae, sicut virgo, cum non sit integra mente & eorpore sicut illa, Unde non se coniungitur Christo, ut representet ecclesiae eoniunctionem, quare non velatur.
t Praeterea sacerdos prohibetur secundis nuptijs interesse, Se super secundo nubentes benedictionem infundere. extra de secundis lati piijs. cap. i. prout dictum est, in prima parte sel, titulo de sacramentis. Sed haec vidua, quasi secundo nubit . primo homini, postea in professione Christo. ideoque ei quasi celebranti secundas nu-
ptias non porrigitur velum conseerat, is nis, nee etiam professionis, sed ipsa illud suscipit de altari. Aiunt tamen quidam . qudd Ite et non ab episcopo, poteti tamen
a sacerdote velo professionis vel eoniae sionis velari. extra de regu . vidua. xx. q. i. deuotum . extra quod met. cvi. c. j. a quo seu a euius ministro habitum seu veste religiosam assumit. xx. q. t. vidua . cxtra deeler. vel vo .consuluit. In libro tam e Pontis eati, secundum ordinem Romanii ,habetur benedictio vidue continentiam profitentis, Si veli eius. Nam Ad Dominus Sarepta nam viduam per Heliam prophetam eonsolatus est. Et vidimus in urbe episcopum Hosti eii. inter virgines benedicere duas viduas moniales. t Uelum ordina- 42tio is olim diaconisse in quadraigesimo anno dabatur, ut pollet legere Euangelium in nocturnis. xxj. q. i. sanctimoniales. xxvii. . i. diaconissa. in concilio Laudicen.xxxij. ist. .s n. statutu est,ut mulieres quae apud Graecos presbyterae appellantur,apud nos verδ viduae, aut seniores univirae, aut matii curiae appellantur in eeclesia,tanquam
ordinatas constitui non debere. qtVelum εν praelationis olim abbatissis in xl. anno dabatur. xx. l. is. iuuenculas. xxxj. q. quom
do. Illud autem sciendum est, quod sacrosancta mater ecclesia gradus & ordines habet distinctos. Et Romanus Poti sex celebriter Missarum solennia ages, sex habens secum ordines clerico tu, scilicet episcopus, presbyteros, diaconos, subdiae
nos, acolytos de cantores. ipset nutrieri sacramento persectionem huiusino di ossicii
manifestans. Senarius nanq; numerus Perfectus est, ut in prooemio tertiae partis dicetur. Sed& sex ordines ministrorum suisse in veteri testa. legimus, videlicet pontifices, sacerdotes. leuitas, nathineos auitores,& psal lentes,quos ex maiori parte distinxit Artaxerxes in epistola quam Esdrε scribae direxit, dicens. Notum facimus de sacerdotibus uniuersis, Se leuiti . t cant ribus , & ianitoribu , dc nathineis, & ministris domus Dei, ut eis vectigal, tribu
tum. de annona nullatenus imponatur.
ς t Ordines verδ ecelesiasti eos Siluester so Papa enumerat xxiij. d.a subdiacono.& i. q. vij. clericus dicens, Pontifici presbyter, P, bytero diaconus, diacono subdiaconus, subduco
75쪽
sib diaeono, aeolytus, aeolyto exorcisset, exorcistae lector, lectori ostiarius, ostiari abbas abbati monachus, in omni loco obsequium repraesentent. Beatus quoque Isidorus.xxj. di. cleros. ita dicit:generaliter clerici nuncupantur omnes, qui in e elasia Christo dc serui ut, quorum gradu & nomina siunt haec: ostiarius, psalmisia, lector, exorcista, idci mentionem enim faeiens poli alia de cantatore . Et hi omnes gaudent priuilegio clericali. Veruntani equidari perfidi haeretici sacramentum ordinis eontemnentes ,falso mentiuntur, Pecclesia Christi non habebat persimas , quas exorcillas,cero se rarios, lectores, uel diaconos appellaret: sed solum exoccillas daemoniim,qui aduersabantur Paulo , nec
ea quae Chr ilius fecit. uel Aposto ius dixit pro tam uilibus significationibus, quae infra sequuntur, se e t & dixit, sed altiora &pretiosiora filiae Romana nescit ecclesia, si demonstrauit. t Horum autem ordinuquidam sunt non sacri, & quidam facti. Non saer seu minores ordines sunt hi,ca
toratus, psalmistatus, o Illar latus, lectora. tus, excire status, aeolytatus. Sacri uero
seu maiores sunt isti subdiaconatus, diaconatus, pre, byteratus, episcopalis ordo. s l Communiter autem ' asseritur septem ordines fore,quorum ostrarius est primus,& sacerdo, ultimus, propter septiforment Spiritus sancti gratiam, cuius munere sita ossicia prosequisitur. Si autem uelis ad singulos ordines singula dona reser re,a timore incipien , illum ostiario deputabis, &exinde singula singulis reserens, sapientia presbytero adaptabis. Esa. . Hae sunt f Ptem mulieres, in quibus Spiritus sanctus habet hospitium, & unaquaeque illarum s 3 sitarum parat conuiuium. t Rursiis spi-' ritualiter ' ost artus est,quicunque spiritualiter alios in ectae sam introducit, id est,qui fidem praedica do docet. Lector est,
quilibet mores docendo exorcista, ora do, acolytii, , il lum inando, subdiaconus, humilitatem monstrθdo,diaconii , lios ex hor. tando, sacerdo . se psum hostiam sanctam Deo offerendis: Episcopii , aeramenta ministrando. De qDol ibet tamen sei latim specialit cr prosequamur.
' Spiritualiter. J Potest etiam legi aut certe addi, speei aliter , quod singula o fi
eia singulis, non plura uni constrantur. N. Doard.
rantiae, diim caro ratum de minoribus esse autumat ordinibus, Pro et ,
u ut iam praemissum est in i quibusdam ea
non ibita inter minores Oidines sit mentio de cantatore . Falllitur tamen, quoniam nomen est ossici j, ct non Ordo. Qui autem in ueteri testamento catores dicti sunt, hodie lectores uel Psalinillae uocantur. Cantor itaque uocatur qui uocem modulatur in cant. xxj. d. e. cleros. euius duo sunt in arte musica genera, prς- centor, scilicet & succentori Praecentor uoeem praemittit in cantu, iuccentor, caneri do siubsequenter respondet.Concentor uero dicitur, qui eon nat.Unde qui non e senat, non concinit,nec concentor erit. Sanc t Daiud prophetarum eximus cui tum Dei uolens solennius ampliare .cant Ures in stituit, qui eo ram area foederis Iac ruinimuscis insitu metis, & modulati, vocibus dccantarent, intcr quos praecipui fuerunt Hema. Asaph, ct Aethan, sed omnium primus Heman, cuius uicem nunc in ecclesia primicerius obtinet, uel prccentor,t ili catoribus est praelatus, unde ieeitur in Paralipomenon: Isti stant quo, costituit David sit per eantores domus domini, stantes iuxta ordinem sui)m in ministerio, de fili is Caphat Heman eantor stius Iohel,& ad extris sius Asaph filius Barachiae,ad sinis ramante Aethan, filiis Cusi. t Porrb
76쪽
debent eantores tantare consenis uocibus,3c suaui modulatione concinere,quatenus animos audientium ad delicitionem Dei ualeant excitare. Uerum feeundum
Gre. xcj. di. in sancta. pleri inq; in saero ministerio dum blanda uox quς ritur,cogmati ita negligitur, & cantor Deum moribus
simulat, cum uocibus populum delectat. Et Aug. lib. cons. Eu me magis mouet cantus quam res qliae canitur, poenaliter peccaste eonfiteor,& tune me audisse cantantem. Ideoq; in ecelesia Romana altaris ministri eantare non debent, solumq; Euagelieae lectionis ossicium intra mistarum so .s Iennia exoluant. Et Apost. ait. Cantantes,& psallentes in eordibus uestris Domino,& Hie. xeii. di. e. l. NO aadiant inquit adolescentuli, audiant hi, quibus est offetum
in eeelesia psallendi: Deo non uocem tini sed eorde esse eantandum, nee in tragoedorum modum guttur, & fauces medicamine liniendae sunt, ut in ecelesia theatrales moduli & cant ca audiantur. Cantantes ' igitur in eorde, S in charitate, cantent in cnoro, quoniam magis deuotione cordis, quam iubilatione uocis canta dum est. 3 8. d. edulio. non tenentex in manibus cymbala, uel aliquid huiusmodi, prout in ueteri4 testamento fiebat. t Caeters, propter carnales, no propter spirituales, catandi usus in ecclesia insti tutus est, ut qui uerbis non compungultir, sit auitate modulaminis moneantur.Vnde Aug. in lib. eonses. Consu tudinem eanendi: probat ecclesia. ut per oblecta meta aurium infirmior animus adelfectum pietati assursat. Antiqui pridie, quo cantarii tu erat, cibis alijs abstinebant, a propter caiisam uocis, praeter quam leguminibus, psallentibus aptis. Unde sc eanto res, uulgo faba iij dlini fiunt. f Cantores autem sint,qui Dei landatores, reprς sentant praedicatorexalios ad Dei laudes excitantes. Eorum nanque symphonia plebEadmonet in unitate cultus unius Dei perseuerare. Per cantoris quoq; Osricium, paterfamiliat intelligitur, qui de thesauro su a noua di netera pr , fert. q Nee uti prae-ε tereundum. ν cantores t tenent baculos,
in choro, ad repraesentandum illud, quod in lage praeeipiebatur, ut uidelie et edentes aetnum, baculos in manibus haberent,: s antii cantes , et, qui ad patriam latituant, esu Coelestis agni baculis id est. scriptura iam ni sententijs indigent contra daemones, Per baculos enim cantoru, sententias scri
plurarum uel doctrinas prςdicatorum intelligimus. Unde eum legitur euagelium, deponuntur, quia per euangelicam praedicationem legales depos imuς obseruaniatias. De choro dictum est in prima parte sub tractatu de ecclesia, de eantu uero iafine procem ij quintae partis dicetur.
i Psalmista qu- uaria dicatur. Eι eur rara
De Psalmista. Cap. I. salmistatus ' qua dom,
tonsuratus uocatur sicut constitutio In n. iij. extra de re. tu. cum inter.euidenter ostendit.
quandoque etiam elericatus. Unde in alia eiusdem In n. epistola extra de aeta. Sc quali. e. cum conti agat. dicitur, quod Abbas benedictus facerdos, potest in silio monasterio clericalem dare tonsuram, per quam ordo elericalis consertur, qui ordo se collatus psalmistatus uocatur. In canone quoq; Leonis Papae xxxij. d. feriati m. sic inter caetera continetur, Sertatim Sc aperth prosequamur , qudd sancta Romana Eeclesia inradibus clericoris ait, elericos, ostiari O , ctores.&e. at nomine elericorsi, psilmistas: bi intelligi indubitatum est.Uoeatri retiam quandoq; cantoratus. Unde in Tholetan .eonci. xxij. d. si psalmista ita legitura Psalmista, id est eantor, potest absque conscientia episcopi, sola iussione presbyteri, omelum fascipere eantandi, dicente sibi
presbytero, uide, ut quod ore cantaΝ,co Θde eredas, & quod corde credis iopembiret comprobes. CSane. O in t pleri Rite sacrixeanonibus , S praecipue xciij. a diacono. I xxvij. dist. c. i. St ij. N iii. facta de alijs o dinibus mentione, nihil de hoc ordine i gitur, ex eo contingit, quoniam alii omnes cum solennitate, & a solis episcopis dantur, iste uero etiam a sacerdote consori
77쪽
serri potest, Ideoque hune non ordinem, sed omelum fore plurimi asseuerant, qua . quam in eo ab episeopo collato quis clericale priuilegium assequatur. xxJ. d. cleros,in prio. ' Dictus est autem Psalmista a plalmis dicendis, siue ab ossieto cane di prout stib lectore dicetur. Ad ipsum naisque pertinet secundum Isidorum. 1 f. d. perlectis. ossietum eanendi,dicere beneia dictiones, id est, benedicamus Domino:laudes, id est, allelu-Ia : uel Christus uincit: uel Christus regnat Se. sacrificium, id est, offertorium,responsorium, i. ossicium mis
sae,& quicquid ad canendi peritia spectat. s r M M A.
gestionem archidiaconi, tradat ei episcopus e laues ecclesiae de altari dicens: Sie age, se uiue, quasi redditurus Deo rationem pro his rebus, quae hi, clam bii, recluduntur . Clauium urso traditio,& uerba praemula sunt huius sacramenti substanti alla, caetera sunt solennitatis. ' Hoel officium implemus, dum per fidem in ceci fiam aliquem introduximus, uel docvitur . Christus hoc ossicium impleuit, quando dixit: Atto lite portas principes uestra ,&eleuamini portae aeternales &c. Et qua udo ementes & uendetes de templo eiecit. xxvj. q. vii. sed haee diximii,. quod in ecclesia spiritualiter asit. Vnde in euanselio dicit: Ego sum ostluin.
a omaniusdem quia ianuis. 1 Iactor inde dictus. Ea elua mamus . E --3 Leuisu demandatum erra negotium ianitoris. me. 2.3. . Ostiari, institutis,ex concilio Tholetana . 4 Lector Pomodo insti arar.
dorum. xxj.d. cleros. dicti sunt eo se ostiis templi praesint. Ipsi enim
elaues ecclesiae tenetes, Omnia intus, extra que -- 'que custodiunt, atq; in
ter bonos, & malo, habentes iudicium, Gdeles recipiunt, infideles resipuunt, & excommunicatos repellunt. g i Ostiari j idesunt, quod ianitores,qui in uet.testa. ad custodiam templi electi int, ne ingreder tur in illud immundum in omni re, id est, aliquid in omnibus rebus. Stabant enim prout legitur in paralipomenon in quatuor templi partibus, itidelicet in Oriente,in Occidente, Aquilone,& Austro.Portas templi singulas ita obseruantes,ut nec in puncto discederent a ministerio. Leuitae t tenim,quibus numerus ianitoru cre ditus erat eis eibos parabant. Hi autem imitantur aedituos, alii apud getiles erat r& idem custodiebant. Sane iuxta i de-eretum Tholetani eoncilii. xxiii. d. Ostiarius. Ostiarius, cum ordinatur postquam ab Archidiacono instructus lacrit, qualiter in domo Dei debeat conuersari, ad sugDe lectore. Cap. s. Ector secun Jum Ilv
legendo , psalmista ApDimis canendis, uocati sunt. Lector enim praedicat,id est,tegit siue recitat populis Lud sequantur: Psalmista uero eanit, ut excitet ad . compunctionem animos audie iatium , licet quidam lectores ita miserabialiter pronuntient, scilicet a ite, & per u cena sonoram, ut quosdam ad luctum lamentationemque compellant. Lectores, etiam pronuntiatores uocantur, pro eo,
quod palam siue a longe pronuntiant. Tanta enim & tanta clara debet est eorum uox,ur quamuis longe positorum aures impleat. Ad t lectores quoque per- tinet lectiones, S legendas in matutinis pronuntiare, & ea , quae prophetae uatici nati sunt, ct Apostoli dixerunt, populis praedicare, id est legere. Ad hoe enim ordinantur, ut libros Dei distincte,& aperte ad intellirendum Iepant: scut in ue- te. testamen. accipi mii, Esdram stet se.
Ad i eius quoque pertinet ossicium pa 3
nom a & omnes nouos fluctus benedicere,
78쪽
Lectores autem idern sunt, quod earminurelatores, qui erant apud gentiles. Misit Dus Papa xxij. d. lectores statuit ut nulli liccat in populo psallere, aut legere, nisi qui ab epises, po fuerint ordinati lectores. Sane, iuxta i deeretum Thol. eoncit. xiiii. d. lector. lector ea n ordinatur,faeit de illo uerbum episcopui ad plebem inlicans eius fidem, ac uitam atq; ingenium. Pol h ,e spectante plebe, tradit ei codice, in quo lecturus est dicem: Aecipe, & ello relator uerbu ri Dei habiturus, si fideliter& utiliter i npleueris ossicium, partem eueis, qui uerbum Dei ministrauerint. Codicis ergo traditio, & uerba praemissa sunt de substantia huius ordinis, caetera, sunt soleanitatis. g Hoe ossicium t implemus, dum male uiuentes in ecclesia, corrigi mus , 'Sc alique bonis moribus instruim iis, Christu, hoe o Teium impleuit,quando in medio seniorum librum Esaiae prophetae aperiens, legit distincte ad intelligendum, dicens: Spiritus domini super me, eo
enim super i cathecuminos seu super eos qui habent spiritum immu- dum nomen domi ni Iesii, adiurans per illud, ut egrediatur ab eis,de quo in vj.parte sub sibbato sancto dieetum. Decet igitur, ut mundum habeat spiritum, qui debet immundis spiritibus imperare. t Ad
cum itaque pertinet exorcismos memor ter retinere, manuv super energia minos, Iccathecaminos exorci Zando imponere. 2 .
dist. perlecti . Et sere tu ri eoncilium Cariatagi aiensis,&de consec. dii l. v. energum ni . ipsis energuminis in itimo Dei adsistεtibus victum quotidianum oportuno tempore ministrare . t Resere Iosephu, regem 'balomonein modos id est, adiurationis ad inuenitie, quibas immuniadi spiritus ab homine obse ista per Eleazaru in exorcistam pellebantur, ita ut reue ii ulter tu n an auderent. Huie o scio maci ati, ἐγρυςia toeati sunt. de quibus in euangelio legitur: Si ego in Beel Lebiit ei jeio d emonia, filii uestri exorcistae, uidelicet in quo ei ieiunt Et imitantur quaestores, qui erant apud gentiles. t Sane,iuxta
decretum Tholetani eoncu. 2 3. dist. Exo cistae: Exorcista,eum ordinatur,aecipiat de
manu episcopi librum, in quo scripti sunt exorcis ni, siue adiurationes, dicente sibi episcopo, Accipe S commenda memoriς,& habeto potestatem imponendi manus super energuminita, siue baptitatuin, siue cathecuminum. Libri ergo acceptio & uerba praemiisa, sunt de substantia huius ordini caetera sunt solennitatis. Energum i- ni t sunt, qui a daemonibus obsessi sunt, uel lunatici, siue morbum caducum pati tes,sse dicti ab εργομι auod est labor, S με - νοι quod est desectu ,. Sc νου , quod est meus, quia secundum desectum mentis in desectu lunae maxime patiuntur. Cathecu mini dicuntur in fidei arti eu Iis ante baptismum instructi. g Hoebi ossicium ini. plemus dum per nostras orationes uitium diaboli de homine expellimus. Christus hoc ossicium exercuit, quando de Maria Magdalena septem daemonia eiecit.
Patiuntur. J At rectius, iuxta natiuam ἐτυραλογιου , ἐνουγουμ ενοι, id cis, obsessi a daemonibus. N. Uoard.
79쪽
17aceipiat & urceolum uaeuum ad suggere- . . dii 3, id est, d in inistrandum uim in e ωλυύοι f Graece. Latiis cliari ilian Hii Ih, in calicein, in citio est eu-ne eemsurarii, uel ala charistia sanguis Christi. Praemissa ieitur censores luminum nu- verba, ct utensilia siunt hii ius nodi ordinis pantur. Hi ab Aaro, substantialia, caetera, sunt de solennitate.& filiis eius ministeri j g t Hoc officium implemii, ,dum igne uer rsu lumpserunt ex e tu. bi coelestis, quo fratres ad coenoscendum Q Iu ta Exod. l illuminentur& inflammentur,nraecipe liliis Aaron, ut offerant oleum de ar- dicando ni inistramus, ut dum lucem boni boribus otiuarum,purillimum, pilom con operis aliis ministramus. Dominu , autem tu sim: ut ardeat lucerna semper in tabe hoc assicium se habere testatur,cum dicit, naculo testimonis,& collocabunt ea Aa- Ego sum lux mundi, qui sequitur me non ' rota & filii eius, ut usque mane luceat co- ambulat in tenebris, sed habeb:t lumen ram domino. Quod ergo tunc facerdotes uitae. agebant, hoe nune aeolyti faciunt in ministerio lucernarum, quoniam prirparant luminaria in saerario. Multa quippe non Ium in novo, uerum etiam in ueteri restamento legi Montes si peraddita Iegimus& mutata, extra de consane uinitate & assyliati nix te non deberiVnde David in libr. Pa -' ralipomenon dixi ise perhibetur, non eritos scium Levitarum , ut portent ultra ta bernaculum, de omnia uasa eius ad miniis
reos serunt accensos, dum legitur euangelium, aut offertur sacrificium, non ut tenebras aeris, sed cordis illuminent, eum sol sorte eodem tempore rutilet,& iit proximos opera lucis ostendant, atq; ad signum Ixtitiar demonstrandum, ut luo typo lumi
Imperatorem debere ιιθβbdiacon De Subdiacono. Cap. 8. Raemisimus de no sacris.
S minoribus ordinibus. Nunc de sacri, Sc maioribus, qui antonomatice sacri dicuntur, subiiciamus,& prinid de subdiacono. Ordia enim
a conatu, sacer hodie fecitndum I nocetium tertium reputatur extra de aetatis & qualitatis ordinibus & a multis. Si-
rtis corporalis, illa lii x ostendatur, de quam. t. in euangelio legitura Erat lux vera quae illuminat omnem hominem uenientem in ia iam rCXL nune mundum. Ipsi etiam praeparant pro eis & qualitatis Ordinibus & a mueucharistia suggesta, id est, uinum & aqua quidem subdraconi,nathineorum uices in Ieu uasa in quibus ponitur aqua Suin uiri ecclesia repraesentant. De quibus in Esdras a s. diu. perlectis. Aeolyti t imitantur legitur, ς, Dauid dederat nathineos ad carminum sicriptores mus erant apud gen- ministeria Levitarum. Unde Gr ee. ti Ies seu uerius emunctores,siue luminum μονοι dicuntur, quia ossicias, ct p. aeee- extinciores, qui lucernas Emungebant, & ptas Levitarum siubiacent,& eis mini sitati hi mitraria concinabant:ut Nadab S Abiu . ex quorum ordine fuit ille Nathanael, sane. 'uxta: cretum concilii Thol quem Dominus in euangelici commenda tani. 2 i .dit .acolytus. acolytus dam ordi- Du dicen,: Ecce uere Israelita in quo donatur ab episeopo, quidem doceatur, qua Ius non est. Nathinei autem. Hebraice, di-liter in ossicio suo asere debet, sed ab ar- cuntur Latine in hiim luat e dc mino serichidiacono accipiat ceroserarium, id est, utentes,vel Deo oblati. t Subdiaconi candelabrum cum cereo, ut sciat se ad M. debent secundum Isidorum et s. dist. per Ie- endenda ecclesiae Iuminari a , id est. eas cti . oblationes in ti mplo domini, a fidereos, dum euangelium Iegitur mancipari, libus suscipere, & leuitis superponendas est l. m.
80쪽
altaribus deserre, ea licem εt patenam ad altare Christi deferre, levitis tradere, etiaque ministrare, urceolum quoque cum uino & aqua, inanile,& manu tergium tene
re, episcopo, probytero, & leuitis pro lauandis ante altare manibus, aquam praebere,coi storalia, & substratoria lauare,de quibus recte placuit palmiis. 3r. distinct. lex & c.omnino. ut qui mystica saeramen- ta contrectant, legem continentiae debeat obseruare, sicut scriptum est in propheta. Mundamini,qui sertis uasa domini. Tenet autem locum duumvirorum, qui erant
3 apud gentiles. ane iuxta i decretum eo ne iiij I l, , letani. 1 3. distinct. subdiaconus. Subdiaconus cum ordinatur, quia manus impositionem consecratoriam no a cincipit patenam de manu episcopi uacitam,& calicem uacuum accipiat, jicente sibi episcopo: vide euius ministerium tibi traditur. De manu uero archidiaconi yro eo,u, in eius adiutorium cosecratur, accipiat urceum, cum uino & aqua manile, i. bacil. te,& manu tergium. Praemissa igitur uerba
S utensilia, lunt huiusmodi sacramenti substantialia, caetera sunt de solennitate. 'Quaeritur autem, quare subdiaconus letit lectiones ad missain, cum non reperiatur hoc sibi copetere, uel ex nomine, uel ministerio sibi eoncesso Respondeo, inprimitiua ecclesia diaconus non legebat euangelium,quia hoc statutum non erat. Postquam uero illud si tutum suit, praecet pium ei l etiam,ut subdiaconus, qui diaeono subest epistolam siue lectionem legat. Subdiaconus r autem utitur amictu albo & balteo sicut & ostiarius: lector, exorcista,& aeolytus, & in super tunica,& sudas rio,tunicam strictam portat,ut se iustitia. quasi lorica induat,sudario,ut sordes a uasis extergat, de quo in parte sequenti sub titu. de tunica & manipulo dicetur. Hoc ossicio congrue & digne utitur, qui tantae . . mund itiae est,quod ipsius exemplo &consilio exteri a sordibus criminum lauetur.
ria. , Christus hoc officium exercuit, quando int. . . eana Galilaeae de aqua uinum feeit,& quado coena facta mittens aquam in pelvim , . pedes discipulorum lauit. Canon t Aiadriani Papae. lxiij.distinct. Valentinianus. in fine, uidetur innuere, qubd Imperator debet ordinem sibiliaconatus habere,ubi
dicitur: Adiutor & defensor tuus, ut meliordinem decet, semper existam, sed non est ita, gerit tamen illud officium, quo- .niam in die ordinationis suae, receptu primo in canonicum, a eanoni eis sancti Petri, ministrat domino Papae in missa iii OLficio subdiaconatus parando calicem, othuiusmodi faciendo. Quida etiam dicunt, ut not. ff. de rerum diui. l. sancta . quδd fit presbyter: iuxta illud: Cuius merito quis nos sacerdotes appellat. Imperator etiapontifex dictus est, prout intractatu da episcopo dicetur. s V M M A. t
Is Episcopi manui impositis, super ordinandis, quidsignifices.
De Diacono a Cap. s. Ιαλονοι , t Graece di- rcuntur, HebraicE IGNΔ tae: Latine uero, minis ri siue assumpti, sue
offerentes, sec sidum I dorum. 3 I. d. lex x t. di. cleros. Diaconorii quidam ordo in libr. numerorum a tribu
Levi filii Iaeob, sumpsisse legitur exo sdium, & inde Levitae, id est, adsumpti uocabantur, quoniam adlumpti l sunt ad Rauxilium sacerdotum ut Eleazar & Itha mar.Dominus enim ad Mosea locutus est, rim adicens: