Rationale diuinorum officiorum a r.d. Gulielmo Durando Mimatensi episcopo, i.v.d. clarissimo concinnatum atque nunc recens vtilissimis adnotationibus illustratum. Adiectum fuit praeterea aliud Diuinorum officiorum rationale ab Ioanne Beletho ... ab h

발행: 1568년

분량: 745페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

91쪽

ne datur populo, ut qui ex hoste prostrato insit uetur. Et deinde populus, data ei licetia, per Ite, milia cit, cum gaudio de victoria & pace obtenta ad propria redit. Celebraturus itaq; missam cpiscopiis, aut presbyter indumentis suo ordini congruentibus se exornet, & vestium cultui , actionis

quoque contieniant ornamenta, ea d. dist.

τ rationis. t Circa ci, notandum est,qubdsex sunt indumenta facerdotibus & episcopis communia, quia & sex sunt, in quibus

comunis presbyterorum S episcoporum potestas consistit. Nouem ver4 sunt orna . menta Pontificibus 'ecialia, quia & nouem fiunt in quibus specialis episcoporum potestas consistit. Per hunc ergo commuis nium & speei alium indumentorum numerum eo munitas Sc specialitas potestatum inter episcopos & sacerdotes signifieatur,

i de quo in parte praecedenti dictum est sibiit. de episcopo. Hoc etenim tam in novo, quam in veteri testamento legitur constitutum, ut Pontificis prieter communes veste, habeant speciale,,sed ibi quatuor erat communes,& quatuor speciales, prout dicetur sub tir. de leualibus indument.& si equidem ratio mysti ea postulabat. Na il laedatae sunt carnalibus,& mudanis,quoniam quaternarius numerus conuenit carni propter quatuor humores,& mundo propter quatuor elementa. H aee autem spirituali-ε bii, & persectit data sunt. Nam i senariqs

numerus qui persectus est, quia redditur ex suis partibus aggregatis,persectis conii enit.Vnde sexto die perseeit Deus ecelu,& terram, & omnem ornatum eorum, sed& eum in plenitudine temporis sexta venili et aetate, sexto die Qb hora sexta redemit genus humanum. Senarius ergo numerus persemis est, quia suo ordine numeratus perficitur. N.im cum vnu, duo, ct tres, d icuntur, senari ut numerus impletur, vel

quia in tribus pallibri diuidit . i. in sexta, tertia &dimidia, videlicet in uno,duobus, ct tribus. Novenarius et spiritualibus conuenit, quia nouem simi Ordines Angelor si qui secundum Prophetam per nou ε Rem -ν mare si mei es designantur. t Quindecim

ergo sit ni ornamenta Pontificis quiderim virtutum gradus ipsb numero designatia, quos per quindecim canti ea graditu Psal. distinxit. 'estes enim sacerdotale, virtu-

tes signineant: quibus debent sacerdotes

ornari, secundum illud Propheticum: Sa ccrdote, tui induantur iustitiam,& sancti tui exultent. Quae talares dicuntur, quia talus, est sinis eorporis, per quod ostenditur , q, non susticit opus bonum inchoare,

nis studeatur perseueranti fine compleri, prout subritu. de tunica dieetur. Sic ergo noster Pontifex plura, qua octo induit ue Mara. stimenta, quis Aaron non nisi octo habui: s. se legatur quibus modernam succedi int,

quod ideo est, quoniam oportet iustitiam nostram magis abii dare, uuam Scribarum& Pharisaeoruin, ut intrare possimus in regnii celorum. Potest et diei,' noster Pontifex octo habet a capite,viis ad pedes, cxceptis vestimenti x pedu & inania. s. anuctu, alba,e inguiu,& stola, dua, tunica , casula,& palliu: vestiments. n. re tum potius pertinet ad nostro, q ad Aaron , quia nostris Mdictu est. Euntes docete oes pete, fice. De niq; praeter pr.emissat velles sacris ordinibus S ministris deputatas, est & alia quaedam vestis linea, ius super pellicium dieitur, quo quibus ibet servitiis altaris N La-crorsi vacates super ve stes coe, uti debet, prout in seq.ti. dicetur. 1 Superpellicium I Oaut primo, propter fui eandore, munditia seu puritatem eastitatis designat. Iuxta illud: Omni tepore vestimenta, id est opera EceLytua, sint ea dida,& munda. Propter nomen vero suum earni, mortificatione figurat.

Secudo, dictu est. n. super pel licis,co,Pantiquitus super tunicas pellietas de pellibus mortuorum animalium factas induebatur, i, adhuc in quibusla ecclesii, obseruatur representantes P Ada post peccatu Gen. talibus vestitus est pelliciis. Tertio, de- 3. notat innocentiam, & ideo ante oes alias vestes saeras 'pe induitur,quia diurno cultui deputati, innocentia vitς cunctis virtv IV. 1.

tu actibia, si perpollere debet, iuxta illud Iaeob.

Prat. Innocentes & recti adhaeserunt mihi. Qirario, propter sui latitudinem,con I. grue eliaritate designat. Unde super pro- .phanas & comunes vestes induitur, ad notandum, 9, charitas operit multitudinem

peccatorum. uinto, propter sui forma, quia in modum Crucis sor matur, pasii nem Domini figurat, quodq; illud gerentes crucifigi debent cum viiijs, ct cum concupiscentijs t Pipnt autem si perpellicia,

92쪽

in qu biisda Ioetide chrismalibus lineis,

que pol utur super infantulos baptii Eatos, exemplo Mos, qvnde purpura di bysso, δι alijs a populo, in tabernaculo Oblatis, secit uesilas, quibus Aaron& filii eius in Juerentur, quando ministrabant in Linctu a. y rio. Exod. xxxix. e. g t Est etiam & alia uesis, quae pluuiale uel cappa troeatur, quae ereditur a legali tuni ea mutuata. Vnde sicut illa tintinabulis, sie i sta fimbri jt infigi

tu r, lux sunt labores huius mundi se lici- tu dines. Habet etiam caputium, quod est se pernuin gaudium. Prolixa est usq; ad pedes , ver quod perleverantia ii In; in finem signi heatur. In anteriori parte a perta est ad denotandit, quod sancte coversantibus uita patet terna, seu quod eorum uita patere debet alij in exemplii m. ij. l. iij. non sim t. in s. Rursus per cappam gloriosa porum immortalitas intelligitur. U nde illam non, nisi in maioribus festiuitatibui, induimus,asipicientes in futuram resurrectionem quando electi deposita carne binas stolas accipient, videlicet requie animarum & gloriam corporum. Quae capparecte interius patula est, nisi & sbia necessaria fibillatia consuta, quia corpora spiritualia facta nullis anima obturabunt an gust ijs. Fimbri s et lain suborirantur, quia tune nostrae nihil deerit imper lactioni, sed qd nunc ex parte cognoscimux, tu C co 34 gnoscemus sicut ct cogniti sumua rQuidam autem haeretici garriund nul tua in re r. cm.. periri in nouo testamento, quod Christus vel discipuli eius primissis vestibus nidue

rentur, reprehendente9 nos, temere, quia a talibus ornamur, quonianus cui Io. ait:

Dominus turges de coena posuit uestimenta sua, di postea alia nunquam accepi nisi sua. Nos uero ut dicunt plura alia,quam uestimus, re uestrinus in Milla, in qua eo nam ipsam imitamur, re Dominus ab his, qui uolunt ambulare in stolis, nos cauere praecepti,dicens: Cavete a Scribi qui uoi h lunt ambularemi stolis, Dicut enim,quod Moth. hoc facimus, ut iustiores Sexcellentiores 11. Pol uili apparea inus.corra illi id. Uo estis, Lis.1 ε quς iustine. His vos cora hominibus: Deus aut e nouit corda uestra, quia qVod homi inibus altu est , abominatio est apud Deli o Error autem iste ex pra in istis apertissi-: mn consulatur. Legitur quoque Exo. xlij.&xliiij. Dum ingredientur sanctuatium

meum . & accedent a d mensim meam , ut mihi ministrent, & audiant caeremona a meas, vesti , lineis induentur nec ascendet super eoxqiiicquitaneum Cum egredientur atri u exterius ad pupulum, exuet se uestimentis suis, in quibus ininistrauerunt, S non sancti fieabuntur populum in uestimentis suis. Et t no. quod ostiarii, slectores xore istae,& acolyti, uestibus albis utuntur,uidelicet super pellicio, amictu,& alba,& baltheo ut Angelos Dei ministros pereastitatis munditiam imitentur,& eis i earne gloriosa effecta spirituali, quasi in albis uestibus scerentur. Inde est, qudd potius lineis uestibus utuntur, quia sicut linum multo labore ad candore perducitur, sic necesse est, per mu iras tribulationes ad regni gloriam peruenire. i In concilio Magunt in i,q. j episcopus, Is

presbyter, staturum est,quod episcopus in ordinatione sua recipiat ora diu, baculum Se anulum, presbyterorari uirect planeta, diaconus orarium & da linaticam, subdia conus patenam & erucem, & cum degradantur, ea perdant. Et in eoneilio I hole. distaciij. diaeonus in conuentu. statutum est, quod diaconus tempore oblationis ta- tum , scilicet quando legit Euangelium Mutarii Talba, id est dat mattea. t Notandum quoque est,quὁd vestes Euangelici sa Ieerdomu aliud designane in capite , scili- ' 'cet in Christo, aliudque figurant in membris quanquam S caput Se membra facem dotis non ne nuncupantur, ad caput dicit Psalmographus Tu es sacerdos in aeter-nim, seci dum ordinem Melchisedcch.

Ad membra uel b dicit Apost. Uoxenas genu, electum, regale sacerdotium. Exponenda ergo sunt eorunt mysteria'. PrImo,

secundum quod membris,eonsequenter secundum quo leapiti,scilicet Christo eo n-uem ut, prout in quolibet capitulo distinguetur. Deomamenti, auteniri pallis & uestibus ecclesiae uel atraris, in prima parte dictnm est, ubi agitur de pictura fit Poritas ex indumenta sacerdotibus, & εν epistopis communia sunt hς amictu ,alba, Eona seu cingulum; stola, manipulus, planeta. Nouem uero pontificibus speciaria sunt haec, ea ligas, sandalia, succincto.

93쪽

anulus baculus pastoralis. De quibus omnibus singulatim pros imo ur, & etia desudario S pallio S de coloribuς, sibus ecclesia in eccletiasticis utit indumentia, R de legalibus indumetis, siue ueteris telli.

x Amuim mustatis circa cosium, O peam , quid IunificG i De Amictu. Cap. t. Rumo de sex ornamen iis episcopis & sacerdotibiis communibus, est secundum praemisia diccndum. Lotis i itaque manibus cpiscopus seu sacerdos celebratumsailuriri I am istum, quo caput tegitur , quEEx d. Ponti sex loco emo , siue superhumeralisa 8. N rationalis habet,& nune etiam sit perbumerale vocari potest, signa scans salutem, quae per side tribuitur. De hoc Apollo. ad Ephe. s. Galeam salutis assumite. Significat etiam castitatem eord is, & corporis tqui i & renes S pectus ambit, & testite &omnibus sacris , cstibiis Ilipponit, sed omnibus supereminet:qtita ea uitas etiam debet e lle intus in pectore, & soris nitere opere. Unde in renibus stringitur, quia ibi praecipue luxuria dominatur. Per amictu quoque super humeros, quia circunquaq; diffunditur,operum sortitudo defigi ratur. Humeri nanque fortes sint, ad opera percon agenda .iuxta illud Patriarchs Iacob. Si ip

s. posuit humetu ad portandum.& sami, e sttributis seruiens. Duo funiculi siue duae chordia Iae,quibus amictus ante pectus ligatur, significant i tentionem & snem quihus insormandu est opus, ne sat in sermeneto malitie Ae nequit se, sed in Hymis synceritatis Se veritatis. Sacerdos igitur n5 d bet otiosius existere, sed bonis operibus insudare, secundum it Iud Apostoli ad Timot. Labora sicut bonus miles Iesu Christi, Laudanda tamen quorundam Ioeorum habet co suetudo ut linea camissa alba aut ' sipet prilicium super edes vectes induantur prius uanai.tus imp natur,pcr quod

fides, quae primo adesse debet, lῖgnificatur.

Porrδ ant i eius super hos planetae reuoluitur, de quo sub titu. de planeta dicetur . t Amictu quoque collum stringitur per ρquod vocis castigatio intelligitur, quoniaper collum, in quo vox est, usus loquendi exprimitur. Stringitur ergo collum , ne inde ad linguam mendacium transire popst. Leuiter tamen cum eo pectus & fauces strincuntur. prout sib ti. de cingulo dice. tur. Illo etiam caput operimus, ne circun. quaq; libere pro sciendo, illicita cogite. mus. Pectus su cor eo tegit, quia an με sacerdot is ad ea, quae incumbunt debet totus esse intentus, nee debet tunc ad vanitates, vel ad aliqua nisi datra libere meditanda diis clui. Porto amictiis quos, cerdos caput obnubilat, secundum quod capiti. cChristo, coiiuem i, significat id, quod in A. poe . defertimur, videlicet Angelum Dei descendisse de Gelo a mustum nube. Et in p. Esa. Ecce Dominus ascendit super nubem V is candidam . Veniens etiam ad Saluatorem mundi, Dei filius, Ange Ius magni cocitu, amictus e li nube, dum diuinitatem abscondit in carne. Nam caput viri Christus, caput Christi, Deus, extra desae. unc. c. no. I. gr.

Hoc ergo carnis latibulu significat sacer- 3. dotis amictus , quod per illam syndonem xpressius significatur quia summus Ponti sex caput obdue itide qua sub titulo de siue cinctorio dicetur, Se pulchra quide quod per calciamentum pedum, hoc ipsum per an instum eapitis designatur, quia diuinitas in carne lati iit. d. per carne innotuit . Nam cum notus esset in Iudaea Deus,& in Israel magnum nomen eius, in Idumaeam extendit ea telamentum suurn, ct ante con , spectum Getium reuelauit iustitia siuam. Amrimis etiani, representat operi metu in , Psy

quo Iudaei velabant iaciem Cnristi dicentes, Matth. 26. Prophetiae a nobis Christe, quis est, qui te percussit. - S V M 3I A. I Alba subsequitur auictum. Eι φιid ea signi

94쪽

D E s

eiu ,8e sortitudo e ire in umbilico ventri illius de palmitent. distinctione secunda. si entiri inquit ad fine. n.' Sane in s mstro a. latere t pontificis cingulo duplex dependet succinctorum , quia duo sunt, quibus castita, roboratur, & sine quibus dissi ei lei t conseruatur; scilicet oratio A ieiunium.

Vnde Don 'nu a t. Hoc penus d . montorii non cilcitur, nisi in oratione Sc ieiunio. Marci nono. Debent ergo lumbi per con-

ὸ tinentiam praecinei, & per ab Itinentiamrphς- siiceingi. Vnde Apostolus: State succincti lumbos veliros in ueritate. Uerum succincito ruim,quod aliar αερί me, vel suc

cinguluin vocatur, inter tua umenta lega

lia fuisse non legitiir: quia & si legales sacerdotes accincti tempore sacrifici j abstinere deberent: alio tamen tempore licite vocabant ampi cxuri Hodie autem additureia gulis,quia moderni inimi iri iugem habere debent continentiam . Et ideo non. ibium cingi, sed etiam succingi debent. fIdeo outem duplex est succinctorium, ut duplex castitas denotetur, uidelicet mentis, quae per cingulum, Sc corporis,quae per subcingulum, sig iis catlir. A parte lini lira dependet, si Dia potior est castitas mentis, quam corporis :& dexta pars potior est, quam similia. Unde Grego. Lumbis prae ins cingit ut nunc, cum carnis luxuriam pcr3 RD earnis continentiam coarctainus. Cingu- 7- lum i quoque eonuenienter temperan 3. v. tiam designat : de subcingulo etiam d i ctu est in prooemio huius partis. Et aduerte, M quod pectus & fauees leniter cum amictu stranguntur, quia motus in nostra potestate non sunt. Helias prius elati sit coelum, quod petiit, quod non pluerct, quam an linmum quando desiderabat vitulictam de morte prophetarum, lingua etiam in hum: do sedet,& in madido, de facile lubricatur. Unde princeps Apostolorum ad uoce ancillae magistrum suum nega iiit. Sed renes sortiter cingulo stringiuatur, ut calligetur corpus, & in seruitutem redigatur, ct impetus luxuriae refrenetur. Porro secundum quod capiti, scilicet Christo conuenit Zona sacerdotalis, significat illud quod Io. Apostolus ait: Contiersus vidi si- - milem filio hominis praecinctum ad in m. 3 mi l .is Zona aurca, Per Zonam auream,persecta Christi chama designaturiquarn di

cit Apostolus sit perii eniente scientiaeeli ritatem Christi, lamentem in corde, radiitem in opere citius sit celactorium illud signi sicat, quod Esaias de Christo loque a. r. praedixit. Erit militia, cingulum lumboru Psto. eiu ,Sc fides cinctorium renum eius. Nam PsaLiustus Dominii, iussit alia dilexit: equita i tem vidit vultus eius. Et fidelis Dominus Actu. in verbis suis,& sanctus in omnibus Operi t. . bus suis. Due summitates ipsius: duae sunt Tho. partes naturales iustitiae: quam Cluillus Marti Deit 3: docuit scilicet quod tibi non vis r fieri, alteri non seceris: sed quaecuque vul- M.tis ut sactant vobis homines, Sc vos eaden 1 I.

Leite illis. Cingulum t ergo , iustitiam εsignificat,euius duo sunt brachia se se con Io. tystringentia: sicilicet declinare a malo, Sc o Ierari bonum ..Representat etiam flagelum, quo Pilatus caecidit Iesum.

s V M M A. t Stola subsequitur cingulum . Eι quid ea

I Stutarem. ιο in Hrunque humorum, quid signis es.

Stola cur collo face rdotum, diaconornm vero humero imponitur .

s Stola eur ad lumbos succingatis r.

De Stola Ca P. s. Ost e inquium t sacerdos orarium Isiue stola, quae leuc Domini ivgum significat.xxiij. dist. Ecelesiastica siue quae est iugum praeceptorsi Domini, se per collum sibi imponit, ut iugum Domini siesuscepisse demonstret. Quam eum osculo sibi imponit,& deponit, ad notandum assensum S desiderium,quo se subiicit huic

iugo. illa autem a collo per anteriora descendens, dextrum di simn rum latus adornanti: quia per arma militiae a d

xtris A a sim sitis , id est in prosperiς,

Sc in aduersis sacerdos debet esse muni tus : quatenus nec aduersis frangatur, nec prosperis iacuetur. Unde te cum

95쪽

saeerdos in ordinatione stolam aecipitri licit ii ii episcopus: Accipe iugu Dei: iuga enim eiu ε suaue cli, onus eius leue .suaue

in prosperis, leue in aduersis Sto inquippe usque ad genua,quae curuantu r,pria tenditur, ut nos mittes eorde, & humiles insinuet. Significat enim patientiam . de qua scriptum cst: Patientia vobis necelsaria est ut reportorix pro inlisiones. Et iterum tinpatieti a x estra pulti deatis animas vestras. Hinc est ergo, quod stata ea tona seu cingulo a dextris & sinistris,quibusdam nexibus colligatur, quia virtutes virtutibus sociantur & iuuantur. ne aliquo mouean

tur tentationis impulsi, de ad desisnandum, iubd tam in prosperas , quam in aduersi, debet Christi iugum patienter ser-ri , saciente glutino estoritatis. A quibusdavero pontificibus additur praemiis, verbis:stola innocentiae induat te Dominus, quod stolam respicit primitivam, que suit Innocentiae significativa. Rursus t stola

ab humero sinistro sacerdotis, n dextrum dum ordinatur resectitur: quia cum tibe.dientia incipiat ab iactiva per dilectio ite proximi, transit in cotemplativam vitam per dilectionem Dei Lonetitudo autem stolae perseuerantiam signis eat. Dia o bra

chia stolae: dependetia significat prudelia. N ic perantiam,Unde Apost. ad Titsi iij. Sobrie,iuste, di pie vivam ut &e. Sed & secussu

deeret si Atacharensi, concit.xxiis. dist. Ecclesiastica. debet sacerdos de uno eodemque orario ceruicem pariter, & ver unque humerum ιmprime, fg uni Crucis in suo

Pectore praeparare , vc qua imperturbatus precipitur inter νrospera, ct aduersa,co silere virtutum semper ornamento viro.

que circii septus appareat humero. Si quis

autem aliter egerit excomunicationi debite subiacebit: nisi forte quis dixerit ho edecretum per contrariam generalis ecclesiae consuetudinem abrogatum. Nam non ubique partes stolae reducuntur ante pe-etii . in modum cruei . Crucem autem gerit in pectore, dum Christi passionen , euius ministerest, imitatur in mente. Orarium itaque iugum simul & onus est , iugum sacerdotibus: onus diaconis. Undet se ut sacerdotibus circa collum ,& dia- . nix si per sint 'tum humerum ponitur. Sicut enim iugum collo portatur, sic&humeris onera seruntur. Lege in Leuitim N ridebis solo Levitas ferendis oneribus deuinatos. In diaeonis etiam sola ingum P msignis eat, prout in parto secunda d ictum a. est , ubi de diacon, agitur . si Adbue stola

sinistri, humero draconi imponitur. quia decet temporalia spiritualibus deseruire uel quia dextram diaconi Oportet csse Iiberam, ut expedit lux ad ministerium sacer 'dotis discurr. t. de quo etiam ibi dictum

est. Ad r lumbos stola succingitur, ut sst sortis S expeditior compugnax libidinum. Quandoque tamen solum super sinis tum brae hium pars anterior stolae complicatur: qa tractu est a legalibus sacerdotibus. sui dii sacrificabat, si nimitate, balthei ii per immersi reflectebat. I ii episcopo vero vel sacerdote ab utraque parte equaliter dependent anterius: quia Christurie. ius typum gerunt, qui aequanimiter se habu i in prosperis Si in ad iter sis qliae per laeuam Sc dextram significantur habitatores terrae ad coelestia ducere desiderabat: quos semper ante oculos mentis suggerebat. t Dictum est autem orarium, quia

qua nutus ne aliis indumenti, faeerdoti- έbri b pii Zare consignare, & alia plura orando facere t iceat, sine orari. tamen nisi magna necesssitate copεte,nihil hoisi sacere licet. In concr. Tribur. in bucard .lib. i. c. prae,buteri. legitur ut i, byteri no va edant, nisi fiola oraria induti. Notandum autem est,quod antiquitus stola erat uestis eandida pertingens usque ad vestigia, qua Patriarchae ut obantur ante legem, quam primogeniti cum benedictionem pa tris acciperent, induebant, & Domino victima , ut pontifices offerebant. Sed post quam alba coep t portari, mutata est intorquem. Per priniam stolam innocentia

intelligitur,quae fuit primo homine. Sed

cum eam perdidit propter peccatu, opore tuit eam recuperare per vitulum sagina eum. Quia igitur superest , viqiii per in bedientiam cecidimus, per obedientiam resurgamus, recte pro veste innotentiae recuperanda, subimus torquem obedientiae. Nam per stolam,qua nune utuntir, obedietiam accipimus euangelii cruei fixi. qPorte, i secundum quod eariti, scilicet Chri ν.

sto conuenit stola, quae super amictum collo sacerdotis incumbit, obediet iam S seruitutem

96쪽

DE MANIPULO.

uitutem signisseat, quam Dominus omnium propter storum Glutem subit . Naeum iii sorma Dei esset, non raZinam at bitratus est elle se aeq. Deo. Exinanivit enim semetipsum sormam serui accipiens, factu. obediens, usque ad mortem , in nrtem autem Craicis. Causam quippe mortalitatis nee traxit origine, nee commisit opere. Stola signat ligaturam, qira Iesiis ligatus suit ad columnam. Statutum est in canonibus xxiij. distinctione. non o portet. S duobu, cap. seque n. ne subdiaconi, lectores,&plalmistae orari j, siue sto, lis utantur

De Manipulo.. Cap. s. torum, conscientiae, it infrmitatis eo po- u. re. Significat etiam suturorum bonorum It 8. retributionem. Unde m qu ibusdam locis, 1. quoties in se si is albis utuntur, manipulos Pin. v portant,ex eo ,9 in illa vita unusquisque Psit. propria mercede accipiet. Et venietes ue 1 s. nient eum exultatione portantes manipulos suos. Item , quia manipulus poenitentiam designat, inde est,quod sudarium subdiaconi mast, Duore sacerdotali forma. rur, quia ubi maior excessus, maior exigitur plenitentiae fructus. De Iiidario etiam ii. Da dicetur. Sane ministri t manipu- , Ium in brachio sinistro serunt, ad notan- .dum,quod stricti debent esse ad terrena, tsed ad coelestia expediti . Antiqui autem non erant adstricti ad hoc, quia Deo etiapro temporalibus seruiebant , S ad significandi nos in hae vita, quae ner sim strusignificatur, pati taedium superflui humoris id est, de lecta rionis, & alia superflua mentis. Ad hoc manipulus in sinit ira, fidem in hae uita designat. t Manipuli ustis ιsumptus est non ab Aaron : sed ab antiqui; patribus: qui, sicur legitur in martyrologri, Baedae At senius sudarium semper serebat in sinu , vel manu ad tergendum emuentiam lachrymarum . Habebant quoque fincti patres , dum sacra tractabant,& laeramenta conficiebant, mappellas, id est, paruas mappas, & mantilia in manibuN,nune pro tergendis manibus in nunc pro operiendis,& nunc pro re uerenter tractandis sacramentis. Poreb

secundum quod i eapiti Milicet Christo

conuenit,quod sacerdos manipulum por-Via vero mentibus bene eompositis, S Diuinoeultui mancipatis, saepe subripit aecidia', quae t quodam torpore reddit animum dormientem Psal .dormii a iiii anima mea prae taedio, ideo in sinistra manu tirini liri ad altaris ministerium ac- tat in laeua designariqudd Christus bravisi pracedentis, quaedam apponitur manipula, obtinebat in uia. Per manipulum enimi vel sanum,uel manipulit , vel sudarium ap praemium designatur, Iuxta quod. legitur: pellatur,quatenus sudorem mentis abster venientes autem venien reum exultatio. gat,& sis rorem cordis excutiat, bonis ope ne,portantes manipulos suos. Per laeua, uiribus inuigilet, depulso taedio, vel torpo ea praesens aecipit. Iuxta illud: Laeua eius re: Per manipulum enim bona opera vel sub capite meo,& dextra ipsius amplexa- vigilantia designantur, de qua Dominiax bitur me . Christus autem simul seue- ait: Vigilate, quia nescitis qua hora filius batur, & merebatur , fruebariir in pa. hominis venturus sit. Vnde sponsi dicit in tria merebatur in via . Nam fmul Canticis: l gadornato, εἰ cor meum vigi- & bram uin comprehendebat , & ii alat. Per sudarium etiam poenitentia desi- dium percurrebat: quia simul erat in pa- gnatur, quat labes quotidiani excessus, ct tria, ct in via, nemo inquit ascendit in ec isdium mundanae conuersationis extergi lum,nisi qui descendat de ecflo, filius ho-tur de quo dicitur. Dormitauit anima minis, qui eis mcculo Manil ulus terram

97쪽

sit a Iudaeis. Iigatus fuit. Unde Ioan .xviij. Comprehenderunt de ligauerunt eum. Manipulus tamen post indutam planetam conluetiit Romano poti fici immitti, quod etiam a pluribus obseruatur, de quo in quarta parte sub titui. de consesssione dicetur. t Notandum autem, quod di ac nus Ac si bdiaconus pontifici induenti &exueti se a sacris vestibus, siue manipulis seruiunt. Primo, ut expeditius & liberius administrent. Secund5, ad notand si, quod in tali obsequio non debet fructum quaerere temporalem, qui quandoque per manipulum signis eatur. Iuxta illud Psal. Ueniente, aute, Icc. Rursus, dum Dontifex: se induit vel exuit, draconus stat a dextris, Scsubdiaconia a sinistri r quia diaconii ex Ordine suo ad sortiora,& persectiora, irae per dextram significatur, assumitiar, quaml abd accinus.

et casula quid unde dicaturio quid nuet. a ch rrata, tigii est implementum. 3 cabuli trip iciter plicaιMr . Et sud idipsum

casula undique elaus integra ; quid notet.

duitur casula , quae qua si natu a cala- citum Se a Graec i s πλανήπια Oeatur, viro τη πλανυς hoc est, errore, quoniam errabundus eius Ilibus super brachia et natur , significans charitatem sine qua sacerdos e it, sicut qs sonans, aut cymbalum tinnienti icut enim charita, operit multitudinem peccatorum, & omnia legis & prophetarum mandata continet, dicente

Apostolo. Plenitudo legis est charitas, se te haec vestis euncta plana & alia omnia indumenta intra se claudit & eontinet. Det Horitate dicit Apostoliis: adhue excel. lentiorem viam vobis ostendam. Si linguis hominum loquar & Angelorum: chaa. r. ritatem autem non habeam,nihil sum. Et 3, iterum: Si fidem habeam,ut montes transferam, charitatem autem non trabeam, nihil sit in . de consecr. dist. iiij. solent haec si-

quidem est uestis nuptialis, De qua Domi

nus inquit in euangelio: Amice quomodo hue in tralli, non habens vestem nuptialem λ Sine hae autem nunquam sacerdos dcbet suum officiu exercere: quia semper decet eum in vinculo charitatis permanere. Per hoe aut, pamictiis super os planeti reuoluitur innuitur,quod bonum opus debet ad charitatem reserri. Nam finis pra cepti ,e si charitas, de corde puro , & eo scientia bona , 8c fide non ficta. qudd verbeasula in extensione manuum in anteri rem &posteriorem partem diuiditur itagnae. duo brachia charitatis ad Deum scilicet S ad proximum , Diliges inquit

Deum tuum Sce. In his duobus mandatis tota lex pendet,& prophetae. Rursus latitudo planetas latitudinem sigoificat charitam, quae etiam usque ad inimicos exteti dicti . vadet Latum ma datum tuum nimis.

Duae t quoque plieaturae, sinistrae, videlicet & dextrae, sunt duo praecepta charitatis scilieet amor Dei id proximi. Duplicatur etiam ante pectus, per quod cor, & ii

ter humeros per quos opera exprimuntur

N in eis vestimentum duplex in ipsum cias e tum quia se debemus bona opera soris

ostendere proximis, ut ea dein intus in corde coram Domino integra seruemus.Charitatem enim debemus hibere corde, &opere,& in tu , S sori . Rursus ante pectus duplicat ut: litoniam per charitatem bona voluntas & Lancta cogitatio generatur. Duplicatur etiam inter humeros: quia per rilam aduersa a proximis, se ab aduersarijs stipportantur. Ad brachia at item eleuatur dum bona opera charitatis operatur . Ad dextrum, dum operamus bonum ad domesti eos. fidei. Ad sinistrum, dum extenditur etiam ad inimicos. Adhue i triplicatur in brach ijs, in dextro quidem, si s delibus monachis e Iericis ,& laicis subuenim ii in sinistro, du infidelibi. s. malis Christianis, Iudaeis Si paganis neeessaria ministramu : per casula quoq; recte opera itistitiae designantur, iuxta illud: Saeerdotes tui

induant iustitian .sane sacerdos suum agens ossicium non debet easulam exuere, quia praecipiente Domino Leui. xxj. e. nolicet ei egredi de sanctis scilicet rebus vel pisceptis. Porr5, secundum quod eapiti. scilicet Christo conuenit ea sula, magni saeerdotis est ecclesia uniuersalis ,de qua di

98쪽

DE CALIGI S

cit Apostolus: Que: oquot in Christo ba- estis , Christum induisiis. Hoc est illud Aaron uestimenti in in oram descensu i sed a rapite des Eendit in barbam: & a barba deliendit in oram' quoniam de plenitudinc spiritus eius non R , p; tu' i' in o A post.deinde ces ri Quod aut e casula uniea 1 S intepta

& und e clausa est, signis i sa d

iem S integritate niave mutamen in Ex diri

ne manuum in anteriorem, &posterio

m partem quodammodo diuid ius deἰ

luus circundederunt Iessem.

gens, id signis .s Iandaborum congiae φάd nolent.

De Caligis,& Sandaliis. Cap. S.

Vperitis de sex ornameris,lam sacerdotibuς,5 episcopis coibus dictu est: nunc autem de nouem pontificum spiritualibus dicendum re tena pedu non habuit originem ab Aaron

qui duntaxat tu Iudaea conuersabat, ideoque necesse non habuit, sed ab Apostolis b, ω ς V μ' Vt ' Eunxes,do te oes peti Mati

lebraturi 1 igitur νωfices, pedes interea, γdicuntur quinq; Psalmi in praenaratione LilangeI:I pacis, caligi, & sbndaliis calciantur,quorum pulchri indinem admirabatur Propheta,dicens: Quam specios pecz, euangeli Zanti uni paeem,euangeliza- 0λεtium bona Unde Apostolus ad Ephesios. stia . H ictati pedes calciamentis virtut si. Et in s.

scorpiones calcare potitisnt Cogitenti hia . yi' *'i't, cur ira calciati sunt, init . rentur eorum exempla, quorum imitatur Τ

ter effectus intelliguntur Debet nanq,ha beream , S desideria ealciata ne pul

'astectus inficiuntur, S maeulamur tempore piosperitatis,quod per dextrum

quam tempore aduersit ita, quod pedi T'

strum intelligitur, ideo,ut maiori pericu-O citius occurrendum ostendatur, a de' ro pede ponti sex incipit ealeiari. Prius 'edibus impon-

genua debilia roborare. Nam qui fecerit& docuerit, hie masnus uocabitur in re-

tari coloris den eoelestes debet habere nede

ateat . Confortamini pii sillanimes . Et consequenter 1 sandalia pedibus inipo- s

sandalico colore, quo depinguntur. Habent autem desubtus integram soleam: desuper vero corium fenestratum, quia prelius praedicatoris & subtus debent ecie muniti, ne polluantur terrent,: iuxta illud dominicum. Excutite puluerem de pedibus uestris, desursum aperti quate-

99쪽

nus ad eognoscenda mysteria seu Gelestia revelenturAuxtaalli id propheticum, Re- Dela oculos meos &.eons mirabilia de Iege tua. In hoc quoque, quod desuper aperta sunt, quod eorda semper ad Deum erem habere,& oculos mentis ad ea, quae sursum sunt, aperire debemus, s gnificatur. Quod etia subtus solida sunt, lignificat, uimentem in terrenix obtusam habere debemus,nec dcbemus quere re benedictionem Esau, quae in terris est, sed laeob, quae est in eoelis. Rursius, quod sandalia in qui-biisdam locis aperta, ct in i quibusdam

integra seu clausa sunt,designat s eu angeliea praedicatio nec omnibus reuelari, nec omnibus abscondi debet, iuxta illud Lue. g. Uobi, datum est,n isse mysteri una regni Dei e caeteris autem in parabolis Mat. 7. Nolite sandium dare canibus, meque mar. garitas spar percante porcos. ij. q. iii. nolite. et Sandala t quoque interius quando que ex corio albo sunt, quia necesse est intentionem candidam, & conscientiam puram coram Deo habete,& exteri us ni grum apparet, quia praedicato si vita propter tribulationes huius mundi nigra&despecta secularibus videtur. Catandoque etiam rubcum,ad volsi martyr i designandum,& quandoque diuersis coloribus variatum suo virtutum varietas, qu ibus ornatiis es debet, fgniscatur. Lingulat verδ a corio separata, super pedem consurgens, linguas eorum qui praedicatori bonum perhibent testim nilim significat: qui tame quodammodo a spiritualisi eonia itersatione separati sunt.' Secudo lineua ipsa, spiritualium lingua est,quae prςdicatorem in opus praedicationis introduxit.' Terti δ,etia ipsius praed icatores linguam designat, linea verd ab ipsa lingula, usque ad finein scandalii, per medium eius pro-eedens , euangelicam persectionem designat, ligne ς vero ab utroque latere procedentes, quae in fine sandalii ad ipsam lineam mediam reseruntur, ibiq; terminatur, legem ligurant propheticam, quae in euangelio recapitulantur & in eo determinantur.q Superior quoq; pars sandaliorsi,ver qua pes introducit, variis eo mitur funiculis, ne duo eius cornua defluant seu ab inuicem separentur, seu ab inuicem diciungantur: ad notandum , qudd praedicator seipsum varijs alligare debet virtutiabiis, aut scripturae sentent ijs, ne ipsus intrinseca ab his,quae exterius lucet, coram

altissimo disiungantur. Ipsa quoque sandaliorum ligatura, significat, quod prς latus, qui huc il lucque discurrere habet, gressus

mentis sirmare debet cum in turbis versatur. Quia vero.t corrigiae huc atque illuc manibus ducuntur, ut sandalia fr- menturAE ligentur: significat, quod prae- dieator sic firmo gressit incedere debet, ut nulli onerosus existat, & ne in uia ministranda desciat. Na frustra uelociter curis rit,qui prius, quam ad meta perueniatd scit,de poe. iis .iu. in castum. Mystice enim sandalia, cursum praedicatoris significant. Quandoque tamen sandalia no ligantur,.quia Christi incarnatio aliquando humani, sensibus aperta est, ut est pannis inuolui, & in praesepio poni. Aliquando uero eorrigiae sandaliis supererogantur, quia scriptum , Quodcunque supereroga-ucris, ego cum rediero reddam tibi. Potest etiam dici,quod caligae significant ii

iam lotionem , de qua Dominus ait: Qiii lotus est, non indiget, nisi ut pedes lavet. Sed quia non siissicit munditia cordis, absque patientia persecutionis, ideo sequuntur centones rubet, qui martyrisi sputant.

Qui autem in corde munditiam & in v luntate si opus fuerit habuerit patientia securus accedet ad praedicatione, luia sandalia aliud desgnant apostolica. q Potrbsecundum ' quod rapiti, scilicet Christoeonueniunt sandalia alii id designant: Pontifex enim in altaris offici capi iis sui scilieet Christi, cuius est membrum representans personam', dum pedibus assumit candalia aliud in earnationis domini egea Iciamentum insinuat, de quo Dominus ait in Psal In idum aeneam extendam calcia-inenti immeum, id est, in gentibus notam faciam incarnationem meam. Venit enim

ad nos ealciata diuinitas, ut pro nobis Dei filius sacerdotio fungeretur. Per I insulas autem , quibus pedibus ipsa sandalia constringuntur : illud idem accepiamus, quod per calciamenti eorrigiam Io. Baptist. significauit, cum ait. Cuius non simi dignus corrigiam calciamenti soluere, unionem uidelicet ineffabilem, & -- pulam eagnalem insolubilem,quibus uer-

i O.

100쪽

DE SUCCINCTO

bis diuinas nostrae se ea mi eoniunxit. Sal.emediantibus caligis pedes sandaliis coniunguntur, quoniam anima mediante carne, diuinitati est unita. Sicut enim peseorpus si istentat: ita diuinitan mundum gubernabat. Unde Psal. Adorate scabeliatum pedum et iis, litoniam sanctum est. Uersi secundum decretum Greg. xciij. dist. g. .i copagis. & duobus cap. Qq Diaconi t non debent liti compagis, id est, scanda tris,ne', ni anipulis, id est, calciamenti x episcopalibus, absque indulgentia sedis Apostolicae speciali. Olim enim utebantu , quia eorum erat discurrere per comitatum. Hodie ergo nee ipsi nec sacerdotes utuntur: sed episcopi solum, ut per uarietatem sandaliorum, notetur uarietas osticlorum. Praeterea, episcopi habent per plebes discurrere: sicerdotes veto Domini hostias immolare. Clerici autem Romanae Ecclesiς ex eocessione Constantini Imperatoris uti potient ealciamentis cum udonibus: id est eandido linteamine. xcvj. distincti O.

Constantinu . .

gerit in pectore: & sie signo Crucis aurea

lamina cessit. Na mysterium,quod in quatuor literis auri lamina eo tinebat, in quatuor partibus forma Crucis explicuit: iuxta quod inquir Apostolus : Ut comprehen Db. rdatis eum omnibus sanctis, quae sit latitu- M. do& longitudo: quae sublimitas& profundum. Sacramen tu ergo, quod ille tunc per laminam praeserebat in fronte: hoe iste iam recondit in mente. Nam corde creditur ad iustitiam : ore autem consecfio fit ad salutem, & seeundum Hiero. auro legis , sanguis euangeli j pretiosior est. Crucem quoque statuir sibi ante pectus, ad designandum,quod ait Apostolus: Glorificate & portate Deum in eorpore vostro . Imponendo autem sibi Se deponendo, Crucem illam O sculatur, ad denotandum,quod Christi passionem, quae per illam significatur, credit S confitctur, ad tuam repraesentandum in ossicio missae

e Parat .

N orate, siue uelam, quod βο ea iii opsevus imponit, uidistimet. 2 cra ame petius Ponusticis maxim posita, quid designe . De Sueeinctorio & Orali. Cap. s. E succinctorio nil aliud dicimus': qu, sub Eona & cingulo, in proce nato huius partis dicta est. Sane Rom. t Pontifex post albam & eingulum , assumit orate, qaandam uidelicet sindonem,quod eapiti quasi in modum ueli imponit, & replicat super humeros, & ante pectus legalis ponti scis ordinem sequens, qui post lineam strictam & Zona induebat epho id est, super humerale e cuius locum modo tenet amictus. t Aisimit etiam Crucem quandam eatenulis insertam, quam a collo Q. spe sam, sibi statuit ante pectus. Quoniam Iegalis, pontifex laminam auream graebat in fronte, Pro qua potisex iste Crueem testamento , O earum et Tunica Epi pi,quid significet.

1 Tuniea duae , in uetera testamenIosignificatio. t Iacimbι lapidιs vis. Tunica unam se per aliae,cur induas Potifex De tunica. . Cap. I .

Ost appositam stolam:

pontifex induit tuniacam, quae alibi sui tile, in lege uero et δουρος, id est, talaris dicebatur, fignificantem perseue-aa rantiam , unde Ioleph inter fratres suos talarem uellem describitur habuisse.Cum enim caeterae uirtutes in stadio currant, perseuerantia tantum bravium accipit: quoniam qui perseuerauerit utque in finem, hie saluus erit, de poen. distin. ij. Apostolus Sc. c. inulti. Unde prscipitur : esto fidelis, usque ad mortem, de dabo tibi coronam uitae. q. Rursus ideo post albam tunicam induitur: quia sicut per albam eastigatiocorporis: ita per tunicam uirtute, intimet intelliguntur:quas semper debet habete Perse tu ,. Porro tunica

SEARCH

MENU NAVIGATION