장음표시 사용
81쪽
dicens: Applica tribum Leui ct lac ea stare in conspectu Aaron secerdotis & ministrent ei,ut exclibent, & observent, qui quid ad cultum pertinet multitudinis, coram tabernaculo testimoni j,& eustodiant vasa tabernaculi, seruieres in minitierio. Sicut enim in sacerdote consecratio 'ta in
diacono minister ij dis petatio habetur, ut
Nu. 4 iam dicetur. A quinquagesimo autem anno iusti sunt Levitae uasa custodire, & ax s. annis S supra iussi sunt in tabernaculo deservire, tanquam aetatis ad onera portada robustae,qui pollent aream foederis, mesam propositionis, S uasa tabernaculi deportare. Quod & in nouo tectamento reis
colitur, cum diaconibus supra sinistru humerum stola imponitur,& in diebus ieiuniorum super eundem humerum easula
complicatur,quia quicquid laboris in hae uita sufferimus, tanquam in sinistra portari mus, donee a finistra transeamus in dextram, in qua requiem habeamus. Hine
etiam diaconi Cardinales metam Lateranensis altaris humeris suis in die ecenae ad sacrarium deportant, se in sabbato sancto ad altare deportant. Ipsi quoque semper
summum pontificem uelut arcam foederis a deportant. Non φ ergo diaconii, da linaticam, nee subdiaconus tunieellam in diebus ieiuniorum, in ossicio missae portant
propter tationem in iii. parte sub titu. de diacono,& vj. parte sub tit. de septuagesima scriptam, sed casulas seu planetas su per humerum sinistri im complicatas gestant, no replicatas a dextris, S a sinistris, scut sacit sacerdos sed ab anteriori parte,
super brachia eleuatas. Subdiaconus tamen epistolam lecturiis, illa deponit,qualecta,eam resumit, ct diaconus euangelisi lectu rux, illam exuit, & eam decenter plieatam super sinistrum humerum imponit, di sub brachio dextro ligat,ita st ab humero sinistro ad latus dextrum ad modii solae descendat, sicq; ei reui cinctus eam te- Ret, donec dicatur illa ultima oratio, post commianionem, tune enim illam induit,
sicut prius. Missa nero finita tam sebdiaconus,quam diaconus illam deponit. g Sane it haee t diuino plem sunt mysterio. Plane-
lini tas uero replicatas his teporibus portant. Primo , propter iam se pra postam ratio nem. Secundo, eas portant ad ostende adu,
quod ipsi ad tantam persectionem in illi,
tenentur, ad quantam facerdos in alijs diebus, ad notandum,quod ex charitate, quae per planetam significatur, minis rant, &nti ex timore, prout in ueteri lege febat, quae erat lex timoris, & non amoris, sicut nCua,praescituri tempore ieiunior ii, quod sine charitate iacium,meritorium non est. Ferunt autem illas ab anteriori parte eleuatas, ut liberius ualeant mini strare,& ad
ostendendum,qudd ips iuxta Apostolum,
Quae retro sunt obliuiscentes, ad anterio Phi. 3ra seruntur. Portant etiam illas super brataehia eleuatas,ad signis eandum, ouod opere debent charitatem os endere. quam gerunt in mente, per manus enim & brachia charitas eongrue designatur. Non autem repli eatas a dextris,& a sinistris, prout faeit sacerdos ad insinuandum similitudine potestatis & officiorum siroraim. Subdiaconus tamen,epistolam lecturus,tanquam
officio suo iuncturux, illam deponit. Ipse
nanque ex ossicio suo ueterem legem repraesentat. Vnde & epistolae quandoq, de ueteri lege sumuntur. sub qua non ex amore, ut praemissium est, sed ex timore seruiebatur. Quia ergo illud durauit, itandiu lex durauit, ideo ad hoc figurandum, donee epistola finiatur, non tenet planetam, quς amorem designat. Diaconus uero tua
gelium legens eam non deponit, sed iuxta modum stolae suo officio competentis, illa sibi coaptat, quia eius ossicium est,doctri- nam euangelicam, quae est lex amoris,praedicare, & hoc ex amore qui facit iugum domini sit alie quod iugum , ex quo omnia mundana praemuntur, per stolam super sinistrum humerum significatur. Cingitur autem planeta, id cui charitate ab hume rro sinistro in latus dextro, ut sit ei suave iugum domini, in prosperis, & in aduersis, quae per i quam & dextram designatur,tan
ii iam armatus in humeris contra aduera, εἰ succinditas in altari contra n udis ia- ι
uia seu prospera . q Rursus t diaconus duplex gerit ossicium, scilicet, pridicandi pol ulo,unde lecturus euan peliv. dicit popuci: Dias uobis . Et ministrandi sacerdora.
Nempe propter praedicandi ossicium, eam i a super humerii portat, quia praed: cator in praesenti uita opera populi portare debet , quod a legali sacerdote tractum est
82쪽
qui dum sacrifieabat summitates balthei, si per humerum reflectebat. Pro eo uero, sacerdoti in inistrat, & quia propter instantes necessitates ire atq; redire habet, dexteram habe e debet expcditam, &liberam. Unde in Tholciano coli silio. 2s .d. unum . ita legitur unum orarium oporici
Ie uitam gestate in finiistro humero, Propter quod orat. id eli, pro eo, quod pr dicat. Praeterea subdiaconus S diaconus Iocturi deponunt ea sulas . quasi profitentes non esse uellem propriam, sed ob reuerentiam temporis recipere commodatam.
Denique circa finem missae diaconus planetam induit, ad notandum, quδd non sufficit Opus ex charitate inchoare, nisi & in charitate perficiatur. irertio etiam diei poteli,' diaconus casulam induens, inducit, se et se prsdieato retia, tui in dilecticine serueat.& uitae crini Cmplatulae in litet:
dum uero se illa pr.eclogit, de humero duplicatam imponit. opus faedicationis,orationis, S lectio iras intromittit, ct proximo in necetis ratibus subuenit, quam rcflectit in dextram , cum omnia resert ad sim mubonuiti. Et si e dum castitam induit Maria , dum praecingit rcpraesentat in min. slerio
Maritiam. g Quarto, dum diaconus t ieiuniorii m. tempore casulam siti per his nerureplicat, quasi gladium contra hostem uibrat ut dicetur in prooemio terti e partis. q. t in nouo uero testam crito ordo iste ab Apostolis sim psit initium . qui septem uiros boni testimonii plenos spiritii sancto diaconos elegerunt ut iam dicetur. Unde& sancti par es decreueriint. 9 3. di. diaconi. & e. seq. ut in maerice ecclesia si piem diaeoni, circa altare pontifici in celebra
tione mi la adsistant. Hi in Apocalyps dieuntur sisere: n aogeli, tuba canentes, quia
illorum est alta my steria de superna inspiratione sori resonare. Hi sunt sep em eandelabra aurea, qui Cluilli lucem euangeli j a iij, ostendere dcbent. Hi dicuntur se
ptem touitrua, quia terribiluer comminari debent, quod omnis arbor, qui non saeit fructum ti , mim,S c. extra de deci . quanui . in fi.' a.di. diaconi. R e. st q. Hi praeconi narere. ecclesiam admonent.ad ora dum
se genua ilectendum . g f Ad eos quidem
perti et adsistere sacerdotibus. & mini-licaic in omnibus,' Me aLucur in sacram
ie, in patena,& in calice,oblationes, id est,hollias inserte, R disiponere in altari, componere Etiam, id est ornare mensam domini in altari atque uelli re, erucem serre, puta in procellionibus,& praedicare, id est, le e re euangelium,& Apollo luna, id est, epiolam. pura subdiacono desciente. Σ .di. perlectis,extra de deci . quan uis, in fi . Nam sicut lectoribus uetus testam etiam, ita diaconis nouum praedicare, id est, legere,praeeeptum est. Sicut enim dominus donec Euangelium praedicauit, minister suit, iuxta illud: Non seni ministrari, sed ministrare, ita nulli magis conuenit Euan lium lepere, quam diacono, qui inimi erinterpretatur. Vnde cum ordinatur,ideo
stolam perquam Christi iugum signisca tur,accipit, quia euangelium in quo de ipso iugo c6tinetur, lecturus est. Ad ipsumi quoque pertinet omelum precum, id est, I
dicere litanias, & recitatio nominum e rum, qui ordinandi, uel etiam baptizandi sunt. ipsie P non et aures adhibere ad Deum, cum dicit: Hii miliate eap ta uestra Deo, uel humi late uos ad benedictione. . Ipse hortatur clamare,dic edo: κυριε ελεη σου. in rogationibus, ipse donat pacem scilicet subdiacono , uel saltem cum dicit: Dominus uobis clim, Se annuntiat festiuitates. g Haee siquidem & alia plura ad eius pertinent ossicium, quae in ea nonibus Hie.
1 p. dii l. diaconi.& Glegimus plenius continentur. Debent i etiam, tanquam Oeu r li episcopi, cuncta circum lustrare, & epis opo r ferre t a.di. diaconi ecclesiae. S c. se l. iisque ad g. compagis . non tamen debet baptizare,nee Dominicum eorpus dispen Iare, nisi in neces state, scilicet episcopo uel presbytero absentibus, ct iubentibus, nec possunt calicem benedicere. Noni debent etia in inter sacerdotes uel coracis,uel supra ipsos, nisi eorum iussit sede . in
re, Possunt tamen in conuentu presbyterorum rogati praed care. Diaco ,tenent loca qtia ternioniti qui apud gentiles errant. Sane t sicut in canone. 1 ι .di sti a.diac nu . legitur. diaconia, cum ordinatur, solus episcopus, qui eum benMicit, manus fias per caput illius imponit, quia non ad sacerdotium, sed ad ministerium, id est ad
diaconatum consccratur,id est, ordinatur.
83쪽
In actibus tamen Apostolorum ita legi- in prolatione exore ita ortim, potissime fetur: Hos statuerunt ante conspectum Apo quasi sacerdos ipso corporis actu, fugandostolorum, A orantes imposuerunt manus diabolo virtute consecrationis manuum super eos. In quo ostenditur,no solum epi comminetur qTerti δ,potest ' dici, quod i scopum, verit metiam prae, bytero, tunc ad dispensatio saeramentorum soli Deo prinnantes debere manum super diaconum, ei paliter,ministrix uerbecclesiae ministe-
dum ordinatur imponere. Nunquid en m rialiter e petit, ipsi enim nihil ad se, sed plus potest praecari solus episcopus, quam a principali habent agente. Quia ergo in plures A pollol i Imponentes enim ma- sacramentorum dispensatione vestium,nus, non dant sanctum spiritum: sed orat vel aquae & huiusmodi benedictione, seu
ut super eos veniat. Cum igitur usus Om- consecratione,aliqua spiritualis sanctificanisi bono tu no sit in uno sed i pluribus:me lio confertur,quam ministri de suis meriri id plures manus imponut ,ut via usiquis a tis non confisis,debent ab ipso Deo, cordeia Dominum deprecetur, ut partem de spiri- & opere postulare: congruum est, haec pertu suo tribuat ordinado ad initar Moli: de eleuationem seu suspensionem manuum, , , Pi us *: ritu, Dominus dedit septuaginta Per quas opera intelliguntur,ex primi.Un viris. σIdeo i aut fit manus impositio su de in tre. Leuemus corda nostra eum mani 3 per ordinando , quia per manum, opera: hu . t Diaconus dat mattea utitur, ut di per digitos, spiritus Sacti dona: per caput scat oeeultam rationem sublimum inda verbmutem intelligimus. Recte erm ma- gare.Unde in quibusda Ecclesjc ea, no nisi
a nus imponitur, quia donis spiritu. Sanini in sestis utitur, quia discipuli sublimia n6 in mente imbuti ad opera Christi mittun intellexerunt, nisi postquam Dominus est
tur. De manus impositione sub t it. de epi- glorificatus. Et utitur ea sine alba,temposcopo dicetur. Sed cum diacono manus im re oblationis & lotionis tantum: sicut sta- ponatur: extra de sae. non ite. c. fi quaeritur tuit Zozimus Papa. xciij. dist.diaconus sequare quando postea fit presbyter, ei ma- deat. Ad haec diacono i eum ordinatur,. Dus imponitur iteratio λ Respondeo, uia traditur sub eertis verbis, stola , R eodeκ per consecrationem transit de opere ad o- euangelii quaeres& verba sunt huius fa-pus, id est, de mini sterio ad Dei immolaia eramenti substantia:caetera sunt de solentionem , quod sicut nec illud, nisi gratia nitate. Ideo autem stolam accipit,quia γDei adiuti,agere non valemus. Suspensio uange Ilum, qudd per Christi iugiim figu- vero manuum si dum oratio super caput ratur, lecturus est. Hoc officio utitur, qui effunditur ordinandi: extra de sac. non ite. corpus & sanguinem Christi discrete diu c. fin. Et nota 1 quoniam tunc ac super spenset:& qui ad orandum & vigilandum confirmatos in frontibu ,& cum sal, & a- liui exemplo alios hortati Christus vero /sM , qua, all* aItaris, vestes facerdotale s&hu hoe Oiscium exercuit quando post coenamiusmod i benedicuntur, ideo haec manu su sacramentum corporis & languinis sui prospensio fit, quia virtus quaedam manibus prijs manibus discipulis dispensavit & ite consecratis inest, quae quasi suscitatur, du rum,quando Apostolos hortatus est ado- benedictio cum huiusmodi nuntim suspen randum dicens: Uigilate & orate &α &i . r.atari sione super res effunditur benedicendas. quando euangelium praedicauit. 4. s. Vnde Apostolus monens discipulum Thi- S V M M O .il motheum, inquit, Moneo te . ut resuscites 1 Sacerdotalis ordo, ML duaevit innium
gratiam Dei, quae est in te per appositione a Melchisee b iustus Jacerdotis alii simi,
manuum mearum. Vt sicut corde pereri 3 Dauid uigintι quatuνν sacredous mstituit. ciui te corpore per suspensonem ma- christus. s.cerduom lia. it., nuum,deuotio excitctur. Non enim δε- I Prohetore,quis duo. r. unde rin. f. Et antum in rebus animatis,uerunt iam in re- sapientia, ab erus dicatur. biis inanimatis virtus consiliit. Insse non- 7 Sacerdo quis. O .nde Lotinus. Et qui uim
nulli assierune, quod uirtute templi,si quis num. R. illud ex deuotione in edicii rivenialis in a capiti initium dinde, O mde Operini. eo delectat. Rursus iuspensio huiusmodi io Probieri institutio.ρ .ibus constra.
84쪽
De Sacerdote. Cap. t P. Acerdotalis ordinis institutio, a veteti leget exordsu sumpst Dominus nanque legitur
praecepisse Mosuapplicat inquit fratrem
filiis suis, de medio silioru Israel, ut sacerdotio mihi stingatur. Unxit ergo Moses Aaron in maiorem sacerdotem: filios vero illius,in minores . Vnde propheta inquit: Moses Se Aaron in sacerdotibus eius id est, primi & summi inter lacerdotes suerunt. I pse tamen Mose, prior suit quam Aaron, ordine, R etiam maior ad ni inistratione. xxij. dist. sacro in glo. Hi nec st, quod Moses illuni instruebat, & tanquam minorem redarguebat, de Poe .dist. iij. inter hoc .sed quo ad costerationem sacerdotalem pares fuerunt. Moses autem non offerebat hostia ,sed Qtiim uota pro pia puto xxxvj. disi. si quis vult. lxxviij. disi. decretiit. Ante legem etiam sacerdotes suis.
se leguntur. Unde Melchisedech t tu stus sacerdos Dei altissimi legitur extitis.
se: cui decimas exoninibus spoliis Abrahatanquam sacerdoti persoluit. Erant autem multi minores sacerdotes, quos cananeus communiter appellabat: & unus erat summus sacerdos, quem vocabant specialiter
Arabarcum . . Sed i di Dauid xxiiij. summos sacerdotes instituit. sexdecim de Eleazar, c octo de Ithamar: quibus tamen omnibns unum praesecit, iue statuit principem sacerdotiam, & singulis per sortem viei, siae diuisit hebdomadas quaru Octati a peruenit Abiae: de cuius genere Zachamas pater Ioann. Baptistae descendit. In nouo quoque testamento, Christus maiores & minores sacerdotes constituit, videlicet stii. Apostolos & septilaginta duos diicipulos, per Apostolos electos, quos prς mittebat binos in omnem eiu itatem &locum quo erat ipse venturus. xxj. dist. in nouo. Sicut enim Deus per Mosen summos Pontifices regendis populis in lege praesecit: ct ad eorum secietates & operas adiumentum sequentis ordinis viros & secundae dignitatis elegit. Nam in Elea Zam& Ithamar si ijs Aaron paternae tran, sunditur plenitudinis abundantia: ut ad hostias salutares & frequentioris Officii saeramenta, muri sterium sitis cerct sacerdotum Et sicut in Eremo per lxx.virorum prudentium mente, Moli spiritum propagauit, quibus ille usus in populo innumerabi-Ieε multitudines sacilό gubernaret, sic &Christus Aposto lis suis discipu los addidit quibus illi totum orbem sanctis praedicationibus repleuerunt, sicut haec & alia, in pontis cali subordinatione sacerdotas habetur. Apostolorum itaque vices, maiores obtinent sacerdotes,id est,episcopi, aut dicatur m mi. j. q. vij. accusatio. de coste. dist. v. manus &c. de his. discipu lorum uero minores, id est, prae,byteri .Petrum at
tem quasi in sumnium sacerdotem elegit, ei prae omnibus laues regni coe lorum tradens, I psuna prae exteris ponen a capi it& fidei landamentum, inquiens:Tu es Pe t iis di super hac petram aedificabo ecclesia in in eam. xxi di. in nouo. iuxta illud prophetae. Pro patribus tuis, nati sunt tibi s. iij cis. lxviii. dist.quori in . Apostoli uero episcopos,pix byteros, ct leuitas ordina. uerunr, sicut in prooemio huius partis dictum in. Sacerd res ergo sunt sicce si res lxx. virorum,quibus Dominus Mosi spiri.
tum propagauit & lxx.discipulorum, sicut episcopi sunt vicari; Mosi & Apostolom. r Caeterum secundum Idorum. xxj. dist. cleros. λιμύτεροι Graece, Latine senior
interpretatur,tion modi, pro aetate,vcl decrepita senectute,sed propter honorem Rdignitatem quam acceperunt. Senectus enim venerabilis est.& cani sunt sensus hominis: extra de transa. quanto. ij. q.Vjonterior. Unde & Dominus inquit ad Mi,sem congrega mihi lxx. viros de senioribus Icrael quos tu nos i st senes sint populi,& magistri. Praesbyter ergo secundum Hieri xciiij. dist. legimus. ad fi nomen est aetatis: episcopus vero dignitatis porro sicut in libro numerorii legitur: losi pcipitur it eligat praesbyteros, id est seniores. lxxxviij. dist. porro. unde in proueridicituri Glorias um.
85쪽
4. senum,est eanicies. Haec vero eanieles, fa-pientiam designat. de qua seri primi est, canicies hominum, prudentia est. Cumque non gentis, S eo amplius annis ab Adain, usque ad Abraham vix: sle homines legamus. nullus alius primus appellatus est
inta τερορ, id est, senior, nisi Abraham,
quae multo paucioribus annis vixi sic conuincitur. No ergo propter decrepitam statem:led propter sapiet iam praesbyteri nominantur. Hinc est,quod illi duo iudices, qui fallo iudicauerunt Susanam prae, bytσra uocati sunt: qui autem praesbyteri nunc nuncupantur olim principes popul , ut Chore, Datham,& Abiron, uel magistratus,aut magistri templi, ut Nicodemu , Gamaliel dicebantur. Dicitur ' autem praesbyter, quasi alijs vivendi praebes iter, vel praebens beatum iter. videlicet populo de exilio mundi ad patriam paradisi. De praesbytero etiam sub ti. de episcopo dicem r. t Sacerdos uero, antistes dictus est,quia ante stat, supra se nullum in ecclesia habet. xxj.d is . cleros. Dicitur quoque sacerdos a sacrifieando, quia cons crat S sanctificat. Unde etia dicitur sacerdos,quasi secra danx vel sacer dux, ut ait Beda & Gre. in pastorali. lib. ij. xviij.e. Sacerdos etiam,dicitur iustitiae cultor: Iux' ea illud. Cuius meri id quis nos sacerdotes
que locis sacerdotes, ea pes lani voeantur
Nam antiquitus reges Fraciae ad bella procedentes,capum beati Martini secum portabantique sub quodam tentorio seruabatur, quod ab ipsa capa dictun est capella.& clerici in quorum custodia ipsa ea pella erat, inde eapellani dicebantur, S consequenter ab illis ad eunctos sacerdotes nomen illud in quibusda regionibus est tras fusum Sunt et qui dicunt, antiquitus ine pedit on: bus mi et otio sebat domu culae de pellibus caprarii sit per tectae, in quibus Missae celebrabatur,& inde ea petis nometra in est. Sacerdotest uero Gentilium, flamines dicebanturi sicut in prooemio hinius partis dictu ni est. Praesbyteri uices gerunt Aedilium , qui apud gentiles fuisse
noscuntur. t Sane hecundum ea nonica traditionem praesbyter cu Ordinatur, episcopo eum benedicente.& manum benedictoriam supra caput eius tenete, & omnes praesbytera, in praesentes sunt manus suas
iuxta manus cpiscopi teneant, supra caput illius, spiritum sanctum inuocantes, quae
manus impositio operum sancti Spiritus
exercitationem signi ucat. Nam per caput mens accipitur, per digitos, sancti Spritus dona per manus opera figuramus. Quare autem sit manus impositio, eum stacta lue rit,cum in diaconum ordinaretur dictum
est si ib ti. de diacono . Unguntur etiam manus prae,byteri, oleo, in sui ordinatione,
de qua in prima parte sub ti. de unc. dictu est. t Sacerdotes vicem gerunt Clit illidum pro peccatis obsecrant, & per poenia
tentiam reeonciliant peccatores Mediatores enim sunt inter Deum & homines, prout in se l. tit. plenius ostendetur. Hi stolam super utrunque humerum accipiunt, ut ex hoc se per arma iustitiae esse munitos
intelliganir prout in sex. parte sub tit. de stola dicetur: accipiunt quoque de manu Pontificis calicem cum vino , S patenam cum hostia quatenus his instrumentis potestatem se accepisse cognoseant, placabiles hostias , ct corpus,& sanguinem Christi offeretidi Unde episcopus haec tribue dicit: accipite potestatem offerre sacris, cium Deo,missamque celebrandi, tam pro vitiis,quani pro defunctis in nomine Domini t Hoc ordine nullus in ecclesia cessior est episcopis tamen quaedam superaddita est potesta x, sicut in proximo tit .dicetur,& in huius partis prooemio tactu est ne si eadem porcstat passm penes omnes sit, edientia soluatur, & scandalum generetur Ixxxix. distin. ad haee l Non autem vacata mysterio,quod ordinator Ordinatum in sacerdotem communicans Osculatur: diaconus uero uel subdiaconus ordinati communicantes osculantur manu ordinatoris, Ratio diuersitatis est pr mo,ut per hoc ordinum notetur distinctio prout in m l. parte sub tit.de communicatione fac ramenti dicetur.' Secundo, quia Pontifex osculando faeet dotem denotat quod ille aequalitate ad Ordini reeipitur: Iantum ad sacramentum eucharistiae codicradu, quod eli sacra metum amoris, qui pero simium signi ficatur. Diaconus verb& subdiaconudi non recipiuntur ad talem aequat itate iam,sed ad imitationem bonae o Perattianis , quae ea charitate procedit,
86쪽
quod secundum Gregor. per manus Osculum designatur .g 1 diane ei qui in presbyterum ordinatur, traduntur sub cert a verbi, stola εἰ casula, calix cum patena , Sc viam inligitur. tuae res & verba sunt de huiusmodi sacramenti substantia. Caetera vero procederia de sequentia,de solenn:tate sunt. Porro sicut ait beatus Augii. xxvii j. dii l. de ipsis. sacerdotes scire dunent librusacramentorum siue missa te: lectionari una antiphonatium,baptisterium, computum canones poenitentiales, salteri una, homilias, per circulum anni diebus Domini eis di secti uis aptas:e quibus omnibus si v in
desuerit sacerdotis no Hen uix in eo constabit. Magnus etiam Dionysius ea . dii l. omnes,in quit. Substantia summi sacerdotis sunt,eloquia diuinitiis tradita,id est vera disciplina, seu scientia diurnarum scripturarum. Et Propheta. Quia tu scientiam repulisti, Sc ego te rc pella, ne facerdotio mihi langaris. Non debet enim discere, qui ex ossicio alios debent docere. xxxvij. dii .ecce. j.c. vij.conuenientibus. De prae nussis vero libris Sc homeliis, in prooemio vj.partis d icetur. Item, qui fuit canone, penitentiales Se utrum lacerdos poenitentias in illis diis nitas, valcat moderari, Squae sacerdotes scire oportet, diximus in aureo repertorio nostro, sub tit. de pin. Sre. De computo, in finali parte dicemus. Hoe officium Christia, exercuit quando post eoenam panem & vinum in corpus &singuinem sub diuina virtute conuertit dicens, Apost. Accipite de eo medite, hoc est corpus meum &c. Excellentius quoque hoc ossicio Wsus est , cum pro peccatis humani generis se ipsu in in ara Crucis obtulit patri, idem episcopus, facerdos, de ho-sia, Se adhuc gloriosius implet,dum sedes ad dexteram patris, interpellat Pro nobis.s r M M A.
a Foscoporum varia nomina. edixis. 4. 6 Lpsopus, qua die, ct hora consecratur. O
8 Episcopi consectandi eapiti eur liber imp
li incumbunt,episcopatus inter ordines in s
cris eanonibus connumerantur x xl .dist. ct
-- ros. in prine. extra de Purg.cano. quo. dc de conse. eccl. vel alta. c. pe. episcopi autem nomen plus sonat neris,quam honoris. Natu μι κοποι Graece, super intendeas interpretatur Latine, speculatoris officium gerens xxj.dist. cleros. Na praepositus in ecclesia speculator dictus est. Iuxta quod Dominus inquit prophetar&Fiiij hominis sipeculatorem dedi te domui Israel. ut plebi sibi commissae non negligenter incumbat, sed vitam & mores eorum, & cuncta diligenter prospiciat. t Quia ergo episcopus speculator est, ideo ex institutione Clementis primi, cathedram siue locus eius in ecclesia altior est, ut superint edat 3c populum custodiat, omne ite conspiciar, de illum cuncti, sicut initori altior locus est pro vinea custodienda.ob hoc inquit Apostolus , qui episcopatum desiderat, bonum opus deside rat, iii. l. i. qui episcopatum. Non dixit honorem, scd opus. quoniam episcopus non ta ut praesit,quam ut pro sit eligitur. Rursus sal distorium episcopi, spiritualem iurisdictionem annexam Ponti fieali desidignat: quoniam exereere dissiniendo non debet,nisi pro tribunali sedens : quod Priabatur ex verbis Domini, dicentis in euangelio: Super catheὀram Mosi sede tui Scribς δ: Pharisaei, iuς dixerindacite 8 c. xix: distinc.secundum iij. q. vij.f. sin. Per scabellum ver b, temporalis potestas signi, sicatur, quae subiecta debet esse spiti tua li: sicut probat Gelasius Papa,extra de malo. Ic obedien . solitae xcvj. dii l. duo.&c. seq.5: Ina.
87쪽
S: In n. iii. in sua epistola decretali. Et a sipirituali per dilciplinam eorrectionis con-
leatur,quando a uero exorbitat per peceatum, extra de iud. novit. lxiij.di. Ualentinianus. Unde Psal. Donee ponam inimicos
3 tuos, scabel lum pedum tuorum. t Ponti sex uero princeps sacerdotum est quasi pons & via sequentium factus xx. dis . eleros, ipse & staminu a facerdos, ipse de Ponti sex Maximus nuncupatur, ut prae in isti m est. Ipse nanque esse it sacerdotes atq; Lenitas, ipse ossicia & ecclesiasticos ordine distribuit,& disponit, te praeordinator est in eunctis. ipse quod unusquisq; saec re debeat, ostendit. Antea autem Pontifices &Reges erant, prout tactu est in prima parte sub titu. de consee. Maiorum enim haec erat consuetudo,ut Rex & sacerdos Pontifex esset.Vnde Sc Romani Imperatores Po tifices dicebantur. t Dicitur etiam praesul,quoniam in concilio pr sidet,extra de ν tempo. ord.quod transsationem. σ t Dicitur etiam antistes, quia ante alios stans, prae eminet populo,uel ab ἀντὶ, qa est eo-tra,quonia hi reticis contradicit, ut pastor lupis. Ordo episcopalis unde procesti,di-
ctum est in prooemio huius partis. 'San E secratio episcopali, in ova Spiritus sanctus digne sumetibus adest) datur semper in die Dominica,& hora tertia fit. f. dist. c. i. quoniam ipsi episcopi vicem Apostolorum obtinent,quibus in die Pente.& hora tertia Spiritus sanctus datus est.nO tamen
I otest quis in episcopum consecrari die ila,qua in presbyterii ordinatur, sed & iuxν ta canonum statura. 7 8.di. si sorte. g t Episcopus eum ordinantur, eomprouinciales episcopi eonuenire debent cum metropo litano,& duo episcopi ponant,& teneant Euagelloruin codiee sit per caput Se cerui-- eius, siue si aper humeros, uno super eum sun dente benedictionem, reliqui uero omnes episcopi, qui adsunt, manibus sitis eaput eius tangant. xxii l. di .episcopis. Siquis dem t tenetur liber super caput elux. Primo ut Dominus Omet Evangelisi in eo de ipsius. Secundo, ut perhoe intelligat, eui labori & honori subiiciatur,quia Omne,quod hic eminet, id est omnis pr latus, plus mς roribus a Utitur, quam honoribus gaudeat.xxij dist. verum. Tertio,ad notaneu, quod pondus Euan 2elieae praedieatio
bet. Quarto, ad monendum illum, ut magis solito iugo subiaceat & obediat Euangelio . t Titum autem episcoporum ad sminus computato metropolitano pr se tia requiritur ratione,& exemplo, RatiC-ne,net an in m bene licimn uideatur furtiue prς stitum, ut pro illo pariter preces ad Deum essundant. Et exemplo quia S Iacobus frater Domini a Petro, Iacobo, Ω Ioanne Apostolis ordinatus est episcopiis Ierosolyuiit anus. lxvj di. porro. t Manns x' uero impositio sumpsit exordiu ab Isaae, qui du Iacob benedixit, imposuit sibi manu. Genes. xxvij. R Moles Iosue, cum eum populo presecit. Nume. xxvii. st Domini sApostoli cuin eos princeps mundi cor stituit. Sed & ipsi Apostoli per manus imis positionem Spiritum sanctum dederunt. Act. rix. De manus impositione,dictum est sub ti.de diacono. l Carterum, circa episcopi ordinationem sciendum est , ' ipse Sabbato hora uespertina examinatur de moribus,& statu praeteritς uit , ubi ter benedictio petitur, ut sancta Trinias in o
dinatione praeelle monstretur. Mane uero seqnenti examinatur de sutura conuer:
tione, ct fidei S prim it is ecclesiae institutione, propter suspectos in fide, moribus& conditione, & ungitur eaput eius Se manus,de quo dictum est in prima parte, sub
tit .cose.&c. Deinde unguntur manus e itis,& datur ei mitra in eapite, in fignum ui benedictionem omnium gentium dedit illi,& testamentum suum eo firmauit super caput eiu .g Dantur etiam baculus S anulus de quibus in sequenti parte dicetur. Singula autem, cum proprijs uerbis tradu tur &fiunt. Qur verba,& eapitis 5e manuum unctio,& pollicsi eonfirmatio baculi,& anuli atq; Euangeli j traditio, sunt eius substantia secramenti. Caetera, solennitatis inti De Euangelio, & baculi traditione, de quare consecratus equum album seu albis coopertum equitat, dictum est in pr dicto titu. de conse. q: Consecratur autem epi- IAscopus inter epistola & Euagelium, ertrade elect.s, sciit nec potest dic suae cosecrationis ordines celebrare,quia ipse tuc non celebrar, sed concelebrat principaliter celebranti. Papa tamen qui ante hymnum angelicu consecratur, haec Posset, quia ipser mi ila-
88쪽
missarum so Iemnia perficit consecratus. t 3 Differt autem l inter episeopos & sacerdotes,quia licet sex sint,quae coit ad omnes pertinent sacerdotes,videlicet ea theti re, bapti Lare, praedicare, confieere, sol uere ac ligare, in ad Pontificem noue specialiter spectans. s. cIeri eos ordinare, virgines benedicere, Pontifices consecrare, manus imponere, basili eas dedicare,degrada dos deponere, synodos celebrare,chrismae5ficere, velles ac vasa sacrare. Sut & a liaq)iae ad osse tum est a te pertinent, puta in fronte chrismate: benedictione talen nem ante pacem dare, & siin ilia.xxv. disperimctis. I xviij. dist. quan uis.Veruntamen & maiores & minores, sacerdotes coiter in qui husdam viceni gerunt summi Pontifices. i. 1. cor. Christi, dum videlicet pro peccatis Obs F. erat,& perpamitentia reconciliant peceatorex.unde Apost. Deus erat in Xpo, nundii sibi reeonei lian , & posuit in nobis verbum recociliationis, obseeram is ergo prox Xpo reconciliamini Deo. Mediatores t.n. si int sacerdotes inter Deum & holes, dum
do,& vota Deo porrigiat supti ea do. Quocirca tales debent existere,ut & Deo grati & homin ibus lineareepta Na ut ait Alexander Papa.j.q.j.Xlii sacerdotes, quanto digniores fueritit,tanto facilius in necessittat ibus populi, pro quibus clamant, exaudiuntur. Et sicut Apost. dicit: Mediator noest unius,& discordes reconciliare non po
tiae vinculo non est concors. St. n. is qui displicet ad intercededit mittitur, irati an imus deteriora prouocatur. s. dii l. i. j. Est si quoq; di sacerdos, note presbyteri intelliri,ia liguntur, sicut patet ex his, quae ad Titum Apost. scripsit, qui eundem iacim de presbyterii nominauit. Quod autem idem steps & presbyter, multis modis comprobatur. Presbyteri, , si iijs Aaron in veteri te stamento sumpserunt exordium. Elii verbab ipso Aaron. Qui vero vocabatur sacert dotes, nune presbyteri dicuntur, qui tunc principes sacerdota, nunc evi nominatur. Htidie autem ideo diuersa sint vocabula, ut eps non dicatur presbyter,uel econtra, quoniam antiquitus qn pietati studebant presbyteri, in omni loco ordinabantur, &
apud Iudeto qui populo praeerant Preaby
teri dicebantur, hoe nomen honoris adb pientes. Vocabantur etia epi ab illo opere quod implere videbantur, eo P considera re habebant quaecunq, ad pietatis cultum fuerat consiliata . . t Hinc etiam Hiero. sie ait.xe v. dist. olim. Olim ide presbyter
gii & ebs, & ante quani diaboli instinctu
udia siue disiensiones in religione fieret, ct diceretur in populi, ego sunt Pauli, de ego sum Apollinis,& ego Cephs eoi presbyterorum Gellio Ecclesi e rubet nabantur. Postquam autem unusquiiq; eos, quos baptizauerat, suos esse putabat, non Christi, in toto orbe decretum est, ut unus depresbyteris superponeretur: Epistopi v ro nouerint se magis consuetudine, quamd i fren sa i ione d o minicae veritatis, presbyteris esse maiores. Augi istinus vero. lj. q. T. quanquam. dicit, o quanquam secundum vocabula,quae usus obtinuit,.episcopus sit preabytero maiori Augullinus tamen mianor Hieronymo est. Hoe ossiciu Christus exercuit, quando manus super capita di ieipulorum leuans,eis benedixit dicens: Accipite Spiritum sanctum, quorum remis ritis peccata,remittuntur eis, &c.
Dictu est. J Eπισώπω MN-πul me pro formes M, id est, considero, ullo a protum, item, recenseo. Inde EHMωπιι dicti, tuorum inspectio in Draesidiis hrasti,& summa cura . Ambrosius autem , de disgnitate sacerdotali;cap 6. episcopum dici putat,quasi supet in si ectorem,ideoque de 'in solio eum inmeelesia editiore relidore, ut sicut ipse cunctos rei pieit,rta & cunctorum oculi ipsi ini respiciat. Speculator
item dictus, teste Augi istin. lib.i. de civit. Dei,cap. ix.quasi populorum, quibus praepositus est, Obseruator, custos Se praesectus, qui speculetur & pro spreta D populorum subditorum mores de vitam. quod cons mat i Ilud Ezechiel: 3. Ille quidem in tuo epeccato morietur, sanguinem autem eius de manu Speculatoris requiram. Qua etia nisi eatione v sirpauit idem verbum Cieero ad Atticum lib. r. Vult enim Pompeius me esse, quem tota haec Campaniadi Maritima ora habent ἐπί-στα s. N.
89쪽
et Vo,n sacraerum Uur, non debet esse quo
V. io episcopales.. Uostri Pontificii, quidsignent. s Sare reor non debes ferre vestra sacrar, nisi
virtuti iis o ιus fuerit. 6 Spirituale eertamen quomodo inondum ab
s ornamenta qurndecim , Psmisi btu accommodata quid moneant. ro Superpellic, Uur, significatio. Onu. Ii. O Hide fiat. m. t 2.as capa ,siue pli tale, O eius forma, atque significatio.
a Vestium Uis varius eur inductu/, praetcretiam christi morem. a s ci risi,vestimentis lineis cur MantuΥ .a 6 Maguntinin Ailist sanctis super institutist ne episcopi, presbyteri, diaconi, Osu
De indumentis , seu ornamentis Ecelesiae Sacerdotum atque Pontificum, &aliorum ministrorum. Cap. 1.
est vestibus sacris utendit,ad nota dum, o sicut mutatione habitus secundum litera iacimus ita&secundu spiritum
ve si ibus communis vitae visu pollutis, in Iancta sanctorum ingrediamur, sed cum conscientia munda, & vessibus mundis Ssacris Dei sacramenta tractemus, de cose. d. j.c. i. Vnde Stephanus Papa,de conse.di. j.de vestimenta .statuit sacris vestibus non
nisi in ecclesiasticis, di Deo dignis ossci aut L& Eree. No sancti sieabant populum in Em. vestibus sitis. Habet ergo religio diuina alium habitum in ecclesiasticis ossicijs, aliuin comuni v se, , t cuncto populo Christi
no exemplum prF beat bonae conuersationis, quatenus loti, prius sordes, noui Christo fiant homines. Ex uir. nanne sacerdris veterem hominem, cu actibiis suis, & m-duit nouuin,qui secundum Deum creatu c est. Per vestes quoque,quibus in sacris Hi- Inur tantum, non omnia sacramenta fore populo reuelanda intelligimus xli1 dis inmadatis .f.fi. xj. l. iij. nolite. Et nota P tempore Ludovici Imperatoris filii Caroli magni episcopi & clerici cri gula auro texta, exquisitas veste, Si alia sicculiaria ornamenta deposuerunt g i Sacrae aute venes a a veteri lege videntur assuinptae. Praecepit enim Dns Mosi, ut faceret Aaron sacerdoti,& filijs eius. vestes sancta f., in gloria &decorem, ut toti & sacris vestibus induti sungerentur ossicio in sacris. Exod. xxvij. xl. xv.& xl. P. Docuit enim Diis litosen per quadraginta dies facere pontificalia , sacerdotalia vecti menta facerdotibus&Leuitis suis ornamenta quoq, ct lintea mina thd &Maria texuit S secit illa in sumministerij tabernaculi foederis. Et ecclesiast. xlvij. dedit celebrat:onibus decus, Se. Qitaedam tamen ab Apostolis sunt untur,sed tam i liae, quam istae virtutes desi-rnant mysterium incarnationis. 1 Sane 3 Pontifex celebraturus exuit vestes quotidianas,& induit munda, ct sacras. Et primo,sandalia calciant, ut sit memor diates incarnationis. Secundo, sibi imponit amictum, ut motus & cogitatus, sauces & linguam cohibeat,ut fiat cor mundum Spiri, is solum rectum percipiens in visceribus inti
uatum.Tertio, albam talarem, ut habeat mina ditiam carnis perseuerantem. Pramio, cinsulum , ut impetus luxuriae reis
net . Quinto, stolam, in signum obedientiae. Sexto, tunicam iacinthinam, id est coelestem conuersationeni. Septimo, superinduit dat matteam, id est sanctam religionemμ carnis moraificationem. Octauo, chirothecas, ut declinet vanam gloriam. Nono, annulum, ut diligat sponsam, id est ecclesiam, sciit se. Decimo, casti lani, id est
quid se git uate, vel ignorantia peccat,pq F a nitentia
90쪽
nitentia tergat. Duodecimo, pallium superponit , ut ostentat se imitatorem Christi , qui languores nostros.tulit . Decimotertio, mittam, ut sic agat quod
coronant mereatur percipere aeterna in .
Decimo litario, baculum , id cli aut hori tatem potestatis,& doctrinae . Et postea,
tapeta calcat, ut terram despicere S ama re coelestia discat. Omnibus autem prae
missis vestibus induitur a mini: iris, quia ei,ut vestes induat spirituales, Angeli su sifragantur: vel quia Uicatius est Christi,
cui Angeli ministrant, di omnia seruiunt. Rursus Ponti sex uersus Aquilonem su. ibiciens, quan uis uersus Orientem seu versus altare Ii sit ningis accommodum, respicere possit , tanquam aduocatus S pugil eum hoste pugnaturus antiquo, uestibus sacri,, quasi arma, induitur, iuxta Aposto' lum, ut ian, dicetur. Primo, sandalia i proo craeis habet, ne quid maculae, uel pulueris affectionum inhaereat. Secundo aini ous pro galea , caput contegit. Tertio, alba , pro lorica totum eorpus cooperit. Quarto , cingulet ira pro arcus subcinguis
luna, pro pharetra aisumit, & est subcingulum illud, quod dependet a cingulo quo stola Pontifici, cum ipso cingulo colligatur. Quinto,stola collum circundans, quasi liastam contra li: stem vibrans . Sexto, manipulo pro claua utitur. Septimo, casula, quasi clypeo tegitur, manus libro, I ro gladio armatur. De singulis etiam a. iter dicetur infra. Haec itaque sunt arisma, quibus Pontifex vel sacerdos armari debet eo itri spirituales nequitias pugnaturus. Nam ut inquit Apollo lus: Arma malitiae nostrae non sunt carnalia, sed ad destructionem mu itionum potentia. Et
in alia epistola ad Ephe. vii. eap. Induite uos inquit armatura Dei, ut possitis stare ad u et Ius insidias diaboli. State ergo sic cincti lumbo ι uestros in ueritate, di induit lorica iustitiae, ct calciati pedes in prinparatione Euangeli j pacis, in omnibus sua mentes scutum fidei, in quo possitis om. via tela nequissimi ignea extinguere,&galeam salutis assumere, I gladium spiritus, quod est uerbum Dei. Haec quidem armatura, est praemissa, septuplex uestis sacerdotalis, si nificativa septemplicis virtutis sacerdotis, & tepresentativa Chri-
stili estium, quibus indutus suit tempore pallionis, prout infra dicetur. g t Pro. suideat ergo diligenter episcopu ,, di attendat studiose sacerdos, ut signum sine signitieato non ferat, id est, ut uestem sine uirtute, non portet, ne sorte similis se sepulchro sori, dealbator intus, uerb omni spurcitia pleno. inis quis sacerdos indumentis ornatur se honestis moribus no indu Itur,quantia uenerabilior apparet hominibus, tanto redditur indignior apud Deum. Pontificalem itaque gloriam non
iam honor commendat uestium,sed splendor animarum, quoniam ct illa,quae quondam earnalibus blandiebantur obtutibus, ea potius, quae in ipsis erant intelligenda , post eb int, ut quicquid illa uelamina in sulgore auri, in nitiare gemmarum,
in multimodi oporis uarietate sigit bant, hoc iam in moribus actibusque cla. '
restat, cum Se apud ueteres reuerentia r
sa significationum species obtinero , dc
apud nos certiora sinit experimenta r rum, quam aenigmata figuram . prout hared alia in pontis eati, ubi agitur de ep scopi consecratione leguntur. t Sie εitaque munitus ad certamen contrae si iritualia nequitiς in coelestibus,& prosedanda in subditos iudicis ira ad altare Proc dit , & per eonfessionem diaboli renuntiat dominio, & seipsum accusat populus uero itis si pro suo priuilegio ora tutus, in profestis diebus terrae prosternitur.
Dum autem ille orationes S alia recitat, quasi totis viribus contra diabolum pugnat. Dum diaconus in ieiuni j, ante tau angelium ea sillam super humerum rinplicat, quas gladium contra hostem ui-Drat. Dum epistola legitur uoce praec nis, Imperatoris edicta dantur. Cantus,
sunt tubicinae, praecentores, chorum re-
sentes sunt ducentes exercitu ad puynari instruentes, quibus lassescent ibus alii su
ueniunt. Cantus autem sequentiae, est
plausus seu laus uictoriae. Dum Euangelium legitur, hostii quasi gladio villam
ratur, aut exercitus post ilictoriani dispersas adunatur. Episcopus praedican , est Imperator, uictores laudans. Oblati nes sunt, spolia, quae victoribus diuiduo tur. Cantus offerior ij, est triumphus,