장음표시 사용
51쪽
INi PARA B. SALO M O Nil sdo praecipiet Angelis, ut post finem huius uitae ta/oeliana ad regni coclestis gaudia introducant.Sicena Praecipiet Angelis: Date ei defructu manuum is rum, hoc est, bonorum operum. Nam per manus opera designantur, ac si patieter dicat, quia fructum honorum operum facere curauit, hoc est, charitate, fudium pacem,benignitatem, bonitatem,modis di a continentiam,sidem, patientiam, hoc studiudignam illi reddite mercedem. Et laudent eam in P tis opera eiu hoces , in iudicio.siue in in iri,i mdiu patriae coelestis laudant eam ope
52쪽
etissimi, Dialogus alter, ad Veranium Fratrem,in quo Ecclesiastes quam is purissime ς ponitur.
Colloquuntur Veranius& Salonius.
ER. QUOT NOMINrbus uocatus estSalomon: Sal. Tribus, sicut scriptui rae sacrsmanifestissime docent,id est,Salomon, Υdida, LEcclesiastes. Veri Quare his nossius appellatus est: Sal. Salomon,id -- est,pacificus dictus est, eo Q in rGno eius pax fuit. Υdida uocatus est,id est dile stus Domini, quia dilexiteum Dominus. Ueri Ecclesiastes qua lingua dicitur: Sal. caraeca, nam Hebraice Cohelechidicitur. Uer. Quomodo so/nat in Latino sermoneCohelectit, aut Ecclesiastes: Sal. Ille proprie dicitur Ecclesiastes, qui coctum, id Ecclesiam congregat. Vnde Latino termone recte Ecclesiastes dicitur Concionator, quia cocionatur, id est, loquitur ad populum, & sermo eius non ad unum specialiter, sed generaliter dirigit ad omnea
53쪽
Contionator ergo in Ecclesia saneti dici potestprati dicitor. Ver uot libros aedidit Salomon: Sal
Tres tantum,iuxta numerum uocabuloru suorum.
Proverbia,Ecclesiasten,et Cantica Canticinu. Ver. Quid aitSalomon in Prouerbiis, aut quid docetin Ecclesiaste, uel Cantico Canticorum: Sal. In Pro/uerbiis docet paruulum, & per uarias sententias in struit quasi filium. In Ecclesiaste uero iam persectae . cera vim imbuit,ut intelligat, quia in huiusnaum di rebus nihil est perpetuum, nihil gloriosum aut magnum, sed omnia sunt breuia, caduca, & uana,
quae cernimus. In Cantico Canticorum,iam conso. matum uirum at persedium in omnibus, & uariis
exornatum uirtutibus, sponsi id est, Domini nostri; Iesu Christi ampliaibus iungit. Veri Spiritualiter autem quid significat ille Salomon, Ydida &Ecclesiastes: Sal. Dominum Iesum Christum, qui est noster Salomon,id est,pacistrans omia per sanguinem suum,secit utra punum, id est, de duobus populis unam sibi construxit Ecclesiam. Unde Apostolus :. Christus inquit,pax nostra, qui fecit utra unum.. Ipse est& Ydida id est,dilectissimus patris filius,de . quo ipse pater ad discipulos ait: Hic est filius meus, dilectus, in quo mihi bene complacui. Ipse nimiruta Ecclesiastes,id est,cocionator noster,qui congre gat coetum, uidelicet sanistam Ecclesiam de uniueris orbe terrarum,ad quem loquitur, dicens: Discite a me,quia
54쪽
D. SALONII EXPLICATIO. me quia mitis sum&humilis corde,& inuenietis requie animabus uestris. Hic est filius Dauid , ad que caeci in Evangelio clamabant,dicentes: Miserere nostri fili David. Hic est etiam rex Hierusalem, non terrestris,sed illius co testis,quae est mater omnium nostrorum. Ver. Quid est quod dicit Ecclesiastes.
Vanitas uanitatu, & omnia uanitas, cum scriptum sit in libro Genesis: Vidit Deus cuneti quae secit,&erant valde bona. Si cuilla quae fecit Deus ualde bona sunt, quomodo ergo omnia uanitas, & non solii uanitas,sed etiam uanitas uanitatum: Sal. Coelum N terra, maria dc omnia quae in hoc circulo cotinen tur, per se a bona sunt, quoniam a bono Deo creata sunt,sed comparata Deo, uti pro nihilo habenda sunt,quia semper Deus permanebit id quod est,illa nero omnia transibunt. Nam quae uidentur,temporalia sunt,quia transitoria. Quae aute non uidentur, aeterna sunt. Ver. Quare bis replicauit sententia suam, dicens: Vanitas uanitatum dixit Ecclesiastes, Vanitas uanitatum,& omnia uanitas: Sal. Ad ex 'aggerandam magnitudinem uanitatum iterauit sententiam suam,ut per hoc demonstraret,quia omnis oloria mudi sicut flos sceni marcescet, & sicut sumus pertransibit. Uer. De quibus generationibus discit Generatio praeterit, di generatio adueniet: Sal. Degeneratioe Iudaeorum,& generatione gentium. Recedit enim generatio prima Iudaeoru , quoniam
55쪽
IN ECCLESIASTLSALOMONI speriit propter infidelitatem,&succedit ei generatio degentibus,congregata uidelicet saneta fidelium tacleua,quae per fidem Christi saluatur.Potest& sic intelligi,Generatio uade,&generatio ueni,id est aliis morientibus, alii nascuntur, & quos prius uideras. iam non uides,& incipis uidere eos,qui ante non saerin Uer. Quare Salomon dicit, Terra in aeter num sitit, cum Dominus in Evangelio dicat, Coelii& terra transibunt: Sal. Vere iuxta Domini sen/'tentiam, coelum & terra transibunt, per meliorationem, sed non per ablationem,quia igne iudicii purgata, meliorabuntur, quoniam renovabuntur,sed penitus non destruentur. Tantum quippe ardebit stibir,quoniam nunquam destruetur,ueruntamen renovabitur&meliorabitur. Ver. Quid significare uoluit Salomon, cum ait, Oritur sol &occidit. 8c ad locum suum reuertitur,ibi p renascens, girat per
meridiem, &flectitur ad Aquilonem: Quis enim nescit, quod oritur sol & occidit, &per incognitas
nobis uias regrediturad locum suum, unde certus
est ut item oriatur: Sal. Hoc ideo Salomon dicit. ut ostenderet quia sol ipse, qui hominibus in lucem dies datus est tua m utabilitate,id est, ortu sito 5c o, insu, quotidie huius seculi monstraret interitu. Per has nan.
coelum sursum, Sc terra deorsum, quantum malitia hominum simul&darmonum coinquinari potuit. Ergo iuxta sententiam Salomonis,terra in aeternum
56쪽
D. SALONII EXPLICATIO. has nan. mutat nes temporum,et per ortum syderum et ocosum docet Salomon,quod humana aetas
quotidie oritur&occidit. Uer.' Quid sol in hoc loco spiritualiter significat: Sal. Illum uerum solem, Dominum uidelicet Iesum Christum, qui est sol iu/stiuae de quo dicit propheta: Uobis qui timetis Deum orietur sol iustitiae. Iste sol iustitiae quotidie oriatur timentibus se,id est, fidelibus suis, uidelicet san/eiis 8c piis hominibus.Occidit etiam Meridie pseu doprophetis, id est, haereticis & malis catholicis. quia propter peccata sua lumen gratiae ipsius amit/tunt. Occidit & infidelibus, quia luce fidei non morentur illustrari. Uer. Quid est quod ait, Oninia
flumina currunt in mare, & mare non redundat, ad locum unde exeunt reuertuntur, ut iterum fluant
Quis enim nouit, quod ad locum suum flumina rouertantur, ut iteru fluant: Sal. Novit Ecclesiastes
ille,scilicetSalomon, permatia sancti spiritus. Sed iste noster Ecclesiast , uidelicet Iesus Claristus, qui
est ipsarum aquarum conditor, per potentiam diuinitatis,qua aequalis est Deo patri, plenissime nouit: quia flumina quae in mare currui, in abyssum deflount, & per occultas uenas ad capita sonitu reuertun tur,& de matre abyta iterum ebullire incipiunt.
Ver. Spiritualiter autem quid significat haec flumina: Sal. Per haec flumina designantur sancti praedicitores,qui cum uirtutibus emicant, doctrinis coru
57쪽
scant. Vere flumina sunt, quoniam aridam terram carnalium cordium sancti sua praedicatione simul et operatione irrigant,ut serant bonorum operum fructus. Ver. Quomodo ergo reuertuntur haec simina ad locu unde exeunt, ut iterum refluant: Sal. Quia sancti praedicatores in omni doctrina & opere quod faciunt, ad laudem sui creatoris recurrunt, ut Domino authori suo laudes & gratias reserant, per quem ut talia iacerent,& omne bonum suum acceperunt. Semper etenim ad sontem ueri luminis reuer tutur,ne sorte arescant & exiccentur,ut ex eo aquam
scientiae, &gratiam uirtutu accipiant, ut iterum flu ant,hoc est, & semetipsos bonis operibus repleant, N aliorum corda fluentis doctrinaespiritualis infundant.Omnes etiam fideles flumina sunt, & haec flomina ad locum unde exeunt,reuertuntur, quoniam
per sancta dejderia ad amorem sui conditoris rede tint, &de omnibus bonis laudes&gratias illi res ruὴt,a quo ea perceperunt. Ver. Quare dedit S lomon cor suum,hoc est, licito corde studuit, scire prudentiam at* doctrinam,erroreis & stultitiam. Bonum quippe est, scireprudentia at doctrinam. quid aute boni est,scire errores at stultitiam ' Sal. Sicut enim bonum est, scire prudentiam &doctri/nam, ita uere bonum est, errores scire &stultitiam. Quoniam prima sapientia est,carere lutia, rerexero stultitia nemopotest, nisi qui intellexerit eam.
58쪽
o. SALONII EXPLICATIO. Similiter nemo errores vitare potest, nisi qui intelli git eos, propterea in rebus terrenis plurima sun t noxia creata, ut dum ea uitamus, erudiamur ad sapien/tiam. Ver. Quare suit aequale studium Salomoni scire prudentiam &dodii inam, econtrario, erro res distultitiam: Sal. Vt dum appeteret alia,&ad alia declinaret,id est apprehenderet bona, R deuitaret mala, uera eius probaretur sapietia. Ver Quid
est quod Salomon dicit, quia in multa sapientia multa sit indignatio: & quod addit scien tia addit et laborem, quomodo multa est indignatio in multa sapi/entia: Sal. Ideo in multa sapientia multa est indis gnatio, quia quanto quis maiore sapientiam peracipit, tanto amplius sibi indignatur & dolet se uitiis N peccatis subiacere, & non nabere uirtutes . Nam quanto quiser plus in sapietia proficit, tanto magis sibi irascitur de malis operibus quae gessit,&controstitur & dolet super peccatis suis N ideo qui addit sapientiam,addit ellabore,quia quanto amplius ccclestia 5c aeterna cognoscit,tanto magis dolendo Sc flendo laborat, ut erroru laqueos euadere possit,& libo rari ualeat de huius seculi miseria. Ver. Quare diacit,Risum deputaui errorem, &gaudio dixi, cur frustra deciperis, cum hominum naturale sit ridere, &Dominus in Evangelio dicat: Gaudete & exultate, quonia merces uestra masna est in coelo: Sal. Noreprehendit Salomon rivim naturalem, id est, mo
59쪽
IN ECCLESIAST. SALOMONIS destum N honestum unge alibi dicit: Vir sapiens tacitus ridebit. Sed risum dissolutum immoder
tum atin perstrepentem appellat errorem, talis nempe risus uocatur cachinnus. Similiter non spirituale sed temporale gaudiu uocat deceptionem. Illi uero qui praeterita mala sua no plangunt, ne intelligui ruinam peccatorum suorum,inchinnant etgaudent in rebus temporalibus, quia nouati breuia putan/tur esse bona perpetua,& idcirco suavitate praesentis uitae decepti, quotidie huius seculi errore uexantur.
id est quod ait, Vidi in omnibus uanitate Nassilistionem animi, & nihil permanere sub sole: Quomodo dicit nihil permanere sub sole, cum superius dixerit, terra autem in aeternum stat: Sal. NOhilem permanebit sub sole, quod non transeat, quoniam omnia uana sunt. Unde in Evangelio ait tam minus: Coelum et terra transibunt attamen terra in aeternum stabit,quia no landitus destruetur, sed meliorabitur, sicut didium est superius. Uer. Quare dicit, Sapientis oculi in capite eius, stultus autem in tenebris ambulat: Nunquid oculi stulti non sunt in capite ipsius: Sal. Oculi in hoc loco non possunt corporiles, sed spirituales intelligi, oculi uidelicet mentis,id est,sensus 8c intentiones animi. Per caput uero desi atur Christus, unde Apostolus ait: C putuiri Christus.Oculi uiri sapientis in capite sunt, quia uir sapiens omnem intentionem suam ad Chri
60쪽
D. SALONII EXPLICATIO.stu dirigit, Sc in Christo collocat, & oculos suae mentis semper ad coelestia meditanda subleuat, stultus uero in tenebris ambulat, quia & stultitiae simul, dc peccatorum suoruni tenebris obscuratur, & amore huius mundi obscuratur,odit enim ccclestia,et ideo no potest sicut uir sapiens ad coelum oculos suos gere,quia no cogitat ea quae Dei sunt sed quae huius inculi. Uer. Quid emo distat inter uirum sapie tem&stultum: Sal. Hoc distit, quia iste sapienti di claritate illum atur &exornatur, ille uero errore stultitiae suae obtenebrat & deturbatur.Tantu quippe dimit inter sapientem & stultum, quantum inter diem &noctem,lucem& tenebras. Ver. Quomodo tantii dimit inter sapientem et stultum,cum unus sit interitus utrius , sic enim moritur doctus ut in doctus, sapiens ut insipiens: Sal. Quauis unus sit occasus, & similis mors sapientis Sc stulti, & saepe in hae uita magis assiigitur sapiens, astultus, tamen noerit similis memoria in futuro, nec aequalem percipient remunerationem. Quoniam sapiens in die iudiarii ad regni coelestis eleuabitur gloriam,stultus uero demergetur in aeternae danationis tormenta. Uer,
Quis vi ergo iste sapiens, qui tantum distat a stulto quantum luxa tenebris: Nunquid ille qui philos phicae tantum disciplinae pollet assilientia, uel liberalium artium splendet eloquentia: Sal. Nonnunqsecularis prudentia inimica Deo est, & carnatis sapia