장음표시 사용
61쪽
lN ECCLEsi AST. SALOMONI sciitia.quamuis eloquentiae floribus exornetur, nubium tamen in se spiritualem, nullum perpetuae beatitudinis fructum continet . Sed ille ueraciter est sapi/ens, qui Dominum diligit, qui eius mandata cust dit,&quantum possibile est humans fragilitati eius ubiuntatem in omnibus studet implere,de quo paulo inserius dicit Homini bono in conspectu suo de dit Deus sapientia,&scientiam,&laetitiam. Ver. . Quare statim subiungit,Peccatori autem dedit assibi tionem Zc curam superfluam: Si enim Deus pecca
tori homini dedit curam & solicitudinem supersuali, et, quid emo ipse peccat, si curis superfluis at solicitudine rerum temporaliuassii ture Sal Causa superfluae curae at malae solicitudinis non est in/Deo sed in illo qui ante sponte sua peccauit.quia peccatis suis exigentibus promeruit, ut haberetctaram
superfluam & licitudinem,& ideo quod ait,Peccatori autem dedit curam superfluam, intelligendum est, suis meritis exigentibus, dari permisit, uidelicet quia peccator fuit. Uer. Quid uult demonstrare per hoc quod ait, Omnia tempus habent: Quod si omnia tempus habent,ergo aeternar diuinitatis su stantia tempus habet. Sal. Absit, illa quippe iness, bilis &sterna maiestatis diuitas essentia, quae omnia
creauit ex nihilo, non loco clauditur, non tempore coangustiatur, non ullo spadio terminatur. Et idcire
'coSalomon, ut ostenderet de quibus hoc dixerit,statim sub
62쪽
tim subiunxit dicens,Et suis spaciis transeut uniuerasa sub coelo. Vult enim demonstrare,* contraria si bi sunt omnia,quae in mundo sunt,etnihil est perp tuum ex omnibus quae sub coelo sunt,& ista tempus continent. Ver. De qua plantatione ait, de qua evulsione loquitur, cum dicit, Tempus plantandi. 8c tempus euellendi, quod plantatum est: Nuquia de plantatioe aut euumone arborum aut herbarum dicit: Sal. N6, sed de natiuitate&morte hominuanam quod superius dixit,Tempus nascendi hoc est quod sequitur,& tempus plantandi, hoc est enim ' plantare quod nascitur . Quod supradicit, tempus moriendi hoc est quod hic sequitur,tempus euinendi id quod plantatum est. Nam euelli hoc est, quod S mori. Soli quippe Deo notus est ortus & occasus hominum,id est,tempus nascendi, δἰ tempus pero undi,& lepus plantandi,& tempus euellendi. Quo/' niam ipse instituit, tempus in quo unusqui na/sceretur plantaretur ad uitam, & tempus in quo
moreretur,et de hac uita euelleretur,hoc est, per sen
tentiam mortis eradicaretur. Ver. Quid est qWod iterum dicit,Tempus occidendi&tempus sanandi Nulli quippe dubium,quod tem pus sanandi a Deo conceditur, sed nunqua Deus instituit tempus occladendi alium, aut eum quem semel occiderit homo ' poterit nunquam simares Sal. Non uti ,sed illi so
li est tempus occidendi , di tempus unandi, qui per
63쪽
IN ECCLESIAST. SALOMONIS Moisen loquitur,dicens: Ego occidam & ego uiuore faciam percutiam & ego sanabo.Ipse nimirum stituit tempus, in quo peccatores occidantur, 3c sanenturinfirmi,hoc est, peccatis languidi. Tunc enim oecidit,cum uel corporis infirmitate,uel aliqua mundi huius aduersitate peccatores amigit, utcorrigantur&moriantur peccatis, & uiuant Deo . Saepe nan Deus ideo flagellat sceleratos, ut eos occidat et sanet, id est, ut desinant esse quod sunt, et incipiantesse qd non sunt. Est ergo tempus sanandi,cum Deus omnipotens eos quos occidit,id est,aduersitatibus misericorditer assiixit, per occultam inspiratione compungit,&ad poenitentiam prouocat. Uer. De qua de 1truetione uel plificatione loquitur,cum dicit,4 empus destruendi,&tempus plificandi Nunquid de aedificatione ac destructioe domo i loquitur: Quid
enim nobis prodesset,si hocdiceret is enim noscit quoniam alii destruunt et alii aedificant domos: Sal. Non hic loquitur Salomon dedomorum, sed de maloru destructione, & aedificatione bonorum. quonia necesse est prius mala defruere,& sic bona postea aedificare, iuxta illud Psalmistie: Declina a malo,&De bonum. Hoc ergo dicit,quia tempus est destruendi mala, & typus est aediscandi bona. Quoniam in praesenti uita concessum est nobis tempus a Deo,ut destruamus mala,&sdificemus bona id est prius in nobis per poenitentiam deseamus peccata,
64쪽
postea uero per sineti de*deria uirtutum construa. mus aedificia. Ver. Quare dicit tempus flendi, Rtempus ridendi, tempus plangendi, & tinus saltam dic uis enim ignorare quia alio tempore flemus, alio autem ridemus, aut quid profuit dicere tempus filiandi: Nunquid forsitan ostendere uoluit, quia oportet nos saltationum exercere ludicrar Sal. Absit, nihil oportet nos scurriliter agere, sed lepus se
di est uita prssens, tempus ridendi uita sutura . Qui ergo in praesenti uita quotidianis fletibus Machry/mis se purore studuerit, in uita futura ridebit, id mgaudebit. Similiter tempus plangendi est uita prae
lens: tempus saltandi est uita beata. In motu nan saltationis homo suae mentis gaudium, & animi de
monstrat assectum. Qui ergo in hac uita plange' do studet abolere peccata, in sutura uita ultabit. id est laetabitur Nexultabit in gloria aeternae scelicotatis. Ver. Quid est quod ait, Tempus spargendi lapita &tempus colligendi: Quid enim prodest
lapides sparsere,autquid prodest colligere, nisi Mote domum quis uelit aedificare: Sal. Non de hae caussa loquitur Salomon, sed de genuum dispersi Scollectione. m per lapides gentes designantur. Vnde Iohannes.Potens est,inquit Deus, de lapido bus istis suscitare filios Abrahae.Tempus enim suis spaton, lapides ante aduentum Domini,quia gentiles non permanserunt in unitate fidei, sed receden κ
65쪽
IN ECCLESIAST. SALOMONI stes a Deo dispersi sunt, quia uarios Deos adorabat. Ndiuersa idola colebant. Tempus autem fuit colli gendi lapides post aduentu Domini,quia sicut Apostolus dicit: Ubi uenerit plenitudo temporis, misit Deus filium suum sedium ex muliere,fictum sub loge, ut eos qui sub lege erant, redimeret, ut adopti nem filiorum reciperemus. Tuc quippe coepit colligere lapides, quia peracto passionis ac resurrectiois Ivae mysterio, direxit Apostolos suos in uniuersum terrarum orbem, dicens: Ite, docete omnes gentes, haptizantes eos in nomine patris & filii & spiritus sandii. Desiade celebrato quadragesimo die must rio ascensionis in coelos, mox ut ab Apostolis rama nominis eius diffusa est longe late permundum, lapides,id est gentiles, qui erant dispersi per uariam adolorum culturam,colicisti sunt,quia resipiscentes. Nabominantes idola in unitatem fidei couenerunt..Uer. Cur iterum dicit, Tempus dilectionis 8c tem' pus odii tamen Iohannes Apostolus dicit: toderit fratrem suum, homicida est. Et in Evangelio dodium est: Qui odit animam suam in hoc mundo,inuitam aeternam custodit. Item: Qui no odit patrem suum & matrem fratres 8c sorores uxorem & silios, ad hucautem et animam suam non potest meus esse discipulus. Dicergo quando tempus est dilectionis, di quando tempus odii: Sal. Et nunc quidem teni
pus est dilectionis, quoniam post Domihum dii se
66쪽
re debemus patrem 6c matrem, uxorem & filios, iccaeteros propinquos. Odii uero tempus, quia pro Christi consessione contemnere simul &odissedo bemus & patrem & matrem,omne's propinquos. si nobis in uia Domini fuerint contrarii, sicut sancti martyres saepe fecisse legutur. Ver. Quid est quod rursum dicit, Tempus belli&tempus pacis: Quo
.modo tempus est belli cum Dominus in Evangelio dicat: Esto consentiens aduersario tuo cito, dum ea
cum illo in uia.Et item: Si quis percusserit te in de tram maxilla tua,praebe illi lc altera: 8c qui uoluerit. Ruserre tunicam tuam, dimitte illi & pallium. Sal Vere nobis semper est tempus belli &pugnae, udia
in praesenti uita sumus,quoniam semper necessen
bis est pugnare aduersus insidias hostis antiqui, de aereas,id est,malignorum spirituum debellare poto
states. Pacis uero tempus erit, depraesenti seculo migrauerimus, quoniam si bene pugnauerimus in hoc secuto,in futuro coronabimur, & in coelesti Hierusale sterna pace requiescemus. Ver. Quare dicit Cunm fecit Deus bona in tempc suo, cum superi - dixerit omnia uanitatem esses Si omia uana, quomodo ergo bona sunt: Sal. Omia uana sunt, quia transitoria, verutamen cuncta bona sunt, quoniam a Deo bono creata, 8c bona quae sunt, no tamen semper, sed in tempore suo . Nam bonum est uigilare, honum etiam est dormire,attamen semper uigilare,
67쪽
IN ECCLESIAST. SALOMONIS aut semper dormire no est utiq; bonu. Ver. in re dubitando loquitur Salomon, dicens: Quis no/uit,si spiritus filiorum Adam ascendat sursum,et spiritus iumentorum descendat deorsum: Quis enim ignorat,quia spiritus iumentorum,id est,pecoruin, cunctorum brutorum animalium simul cum cor
pore distatuatur: Spiritus uero filiorum Adam, id est hominum, non simul cum corpore dissoluitur, sed mox ut egredietur de corpore, aut deducitur ad gloriam, aut demergitur in poenam. Sal. Paulo superius ostendit Salomon, quia quantii ad corporis uilitatem, nihil distat inter iumentum ti hominem, quia sicut moritur iumentu, moritur 3c homo. Sed ut ostenderet,quia secundu animae digniorem mulatum distat homo a iumento & pecore,idcirco disiunxit,dicens: Quis nouit, si spiritus filiorum Adam ascendat sursum, & spiritus iumentorum descendat deorsum ostendit enim, quia haec sola disserentia est inter homines & bestias, quoniam hominis spiritus ascendit in coelum, & spiritus iumenti seu peco/ris descendit in terram,quia moritur & simul disso, uitur cum carne. Ver. Cur ergo dicit Salomon, quis nouit quasi nemo sit, qui hoccognoscere pos sit. Sal. Ideo ait,quis nouit: ut dissicultatem rei demonstraret,nam quis in scripturis siris non impose sibilitatem, sed dissicultatem aut raritatem significa re solet, sicut est illud : Generationeautem eius quis
68쪽
D. SALONII EX P l QATIO. enarrabit: hoc est,aut nullus,ampinarus.Nam id, impossibile si fieri nullatenus potest, quis cum maegno labore.Ergo ideo dicit iis nouit,quia perra rus, aut certe dissicile inuenitur, ita spiritualis homo qui tunc persecte comprehendere uileat cum de cor pore spiritus egreditur, utrum ascendat, an ducatur
ad poenam: Ver. Quid signiscant spiritualiter isti filii Ada, aut illa iumenta: Sal. Filii Adam signisticat sanctos: & electos uiros, qui merito appellant holas, quia rationaliter sancte de spiritualiter uiuut, per iumenta uero designatur carnales, quia propterea iumenta uorantur, quoniam bestialiter es carnaliter,sicut iumenta pecora uiuunt. Hinc em sanetus
propheta Daniel dicit : Homines Niumeta sunt Domine . Solet enim fieri , ut illi qui uidentur homi/nes iusti peccent & conuertantur a iustitia sua, &s ciant iniquitatem. Econtrario illi qui sunt mali & impii,conuertantur ab iniquitate sua, & faciant iustitia Naequitatem .ideo dicitSalomon,quis nouit si spiritus filiorum Adam ascendat sursum,Wspiritus i mentora descendat deorsum, quia tam incertus est uitae huius status,ut&peccator, qui iumentum v catur,per poenitentiam couersus surgat, & ascendat
in coelum, dc iustus a iustitia sua ruat in peccatum,de demergatur ad inseros. Ver. Quid est quod ait, Stultus complicat manus suas. 5c comedit carnes smas: Quis est enim iam stultus, qui carnem suam ε I iii
69쪽
. IN ECCLESIAST. RALOMONI smedat: Sal. Stultus iste,piger ille debet intelligi de quo in Prouerbiis dicit: Abscondit piger manum. suam subascella, nec ad os suum applicat eam. Iste pi. ger& milius complicat manus suas.& comedit carities suas,quia magis eligit in octo & torpore uiuere . N habere pugillum sarris, Q laborando acquirere, lunde pascatur. Comedit carnes suas, dictum est per
hyperbolen. Ver. Quid est hyperboles Sal. Hν-bole igitur dicitur, quando aliquid incredibile.
profert. Vcr. Quomodo ergo dictu est hyperbo Me,ςomedit carnes suas: Sal. Quia incredibile est ut homo comedat carnes suas. Sed ad exaggeranda pigritia huius stulti ait, medit carnes suas, ut osten deret,quia magis stultus de*derat, ut caro eius tabe stat inedia,& miseria famis deficiat, a ut manuum suarum laboribus sustentetur. Ver. Quis est unus, de quo dicit Salomon, Vnus est, & se ndum non habet, lapii filium, non fratrem, S tamen laborare non cessat,ncc satiantur oculi esus diuitiis Sal. Ille est, qui cum sit unus, id est, solus,non habet secun dum. hoe est, silium, non statrem aut aliquem pro pinquum, & nunquam cessat laborare, hoc est, di, uitias congr re, nec tantas cong t, ut ei lassiciant.Et ideo maxima uanitas est, congregare diuitias N ignorare cui eas relinquat. . Ver. Quem signiis catlpiritualiter ille unus, qui non habet secundum: Sal. Dominu Iesum Christu, qui naturaliter solusi est Dei
70쪽
D. SALONII EX LiCATI ci Dei patris filius,& solus descendit de coelis ad rodimendum genus humanum . Ver. Quomodoenon habet filium uel fratrem,cum in sacro baptismate omes Christiani filii Dei efficiantur, & fratres Domini nostri Iesu Christic Sal. Ille solus proprius es
naturalis filius, caeteri uero omnes suntadopuui, ideo fratres eius sunt non natura,sed gratia. Veri Quomodo ergonste unus laborare non cessu: Sal.
Quia peccata nostra patienter sustinet,& miserico diter ad poenitentiam expectat, & pro nobis quou die apud Deum patrem interpellat. Ver. Quomodo non satiantur oculi eius diuitiis: SAE Quia no/ sitiam semper desyderat taure. Ver. iis est iste funiculus triplex, de quo dicit Salonaon, Euniculus triplex dissicile rumpitur: Sal. Vnitas patris et filii et spiritus uneti, cpila in diuinitate tres sunt persongsed tantum una est natura. Uer. Cur ergo ait, dissi rite rumpitur Illud enim quod dissicile est fieri po/'test,quamuis cum magno labore.Nuquid ergo p testiste laniculus rumpic Sal. Vere nunqua, quia indiuidua est sanctae Trinitatis natura, sed dissicile in hoc loco pro impossibili accipiendum est, quiari non potest, ut diuinitatis scindatur natura. Veru
uis in ille puer pauper &sapiens, de quo dicit Sa
lomon,Melior puer pauper et sapiens rege stulto et senec Sil. Dominus Iesus Christus, qui puer diarius est propteriam centiam S simplicitatem, quia