장음표시 사용
51쪽
THEODOR. Suae sedi restituitaram. 4so.
vianus ad Romanum Pontificem provocans caeditur, & in exilium deportatur , ubi paulo post dolore inflictarum plagarum exspirat. Dum haec geruntur, Theodoretus, postquam se depositum didicit, de- eernit ad Sedem Apostolicam recurrere, quod praestitit. Dat ad S. Leonem prolixam epistolam, in qua post plurima elogia Leoni tributa conqueritur, se absentem & inauditum a Dioscoro inique fuisse damnatum . Quae pro Eeclesia fecit, & scripsit, exponit; ex quibus se facile inquit eit agnoscere, an stabilem fidei regulam te ,. 'uaverim, an ad ejus rectitudine deflexerim V . Deinde se Pontificem alloquitur: ,, Ante omnia ut a vobis docear, oro, an in se oporteat in hac iniusta depositione acquiescere, an non; vestrames enim sententiam expecto . Quod si in iudieatis manere me iunis seritis , manebo ; neque ulli hominum deinceps molestus ero r,, sed rectum Dei Salvatoris nostri iudicium experiabo . Mei qui- si dem testis est Dominus Deus; honoris, & gloriae cura non tanis git, sed scandali , 'uod iniectum est et quia multi e simpliciori-M Dus . . . . sedem illorum, qui condemnarunt, attendentes, haeis reticos nos fortasse existimabunt a . Epistolam hane R mam attulere Chorepiscopi duo Abrahamus , atque Hypatius cum Alypio innachorum Euphratesiae Exarcho . Seripsit eodem ser-
me tempore etiam ad Anatolium Patricium, quo patrono maxime utebatur, enixe precatus, ut ab Imperatore obtineret sibi facultatem fieri vel eundi Romam ad Summi Pontificis iudieium , vel se ad Monasterium reeipiendi , quod tribus milliaribus Apamea ab erat . Sunt qui putant neutrum impetrasse ; probabilius tamen est , eum Imperatoris venia in Monasterium secessisse : nam in litteris ad Apellam post Latrocinale Concilium datis seribit E- ,, go quoque incumbentem defleo calamitatem; & mihi sane grais se tutor , sui ex tumultibus evaserim , mihique grata fruar se tranquillitate b . . Interim tamen nullus in eius locum serusinus est, nec populus Cyrensis , nec Provinciae Episcopi de alio in Sede Theodoreti substituendo cogitarunt . Et revera parum ab Episcopatu abstinuit , & a sua abfuit Ecclesia , nisi vix per inteis grum annum , cum eius depositio circa annum 43o. facta fuerit , in quo g. Kal. Augusti Imperator Theodosius Iunior vita discessit. Imperii habenas Pulcheria reassumpsit Theodosii soror . postquam quinquagenaria inrciano fecit coniugis nomen , & Imperii socium adscivit, oui statim iussit, ut omnes Episcopi cum Flaviano extorres ab exilio revocarentur. Inter hos primus suit Theod ratus nominatim revocatus, ut constat ex eius epistola data Acciano
Consuli, Anatolioque Patricio, qui pro eius revocatione Imperatorem exoraverant se . A Pontifice quoque benigne exeepti su runt Theodoreti Legati , atque ejus causa in Concito disceptata ,
52쪽
Summus Pontifex S. Leo sententiam tulit, oua , nulla habita ratione sententiae Dioscori in Latrocinali Synodo, declaravit, Theo- τὸ - doretum primo injuste iudicatum , deinde nun9uam communionis apostolicae fuisse exortem, denique restituendum in Sedem , ex qua per iniuriam expulsus suerat. Coneilio Chalcedonensi interfuit iussu Imperatoris , ut habetur In Concilio
in Actis Concilii , ubi se legitur e se Gloriosissimi Iudices , &is amplissimus Senatus dixerunt et Ingrediatur Reverendissimus Epi- titur.
se scopus Theodoretus, ut sit particeps Synodi ; quin & restituit ei ,, Episcopatum Sanctissimus Archiepiscopus; & sacratillimus , ac piissimus Imperator sanxit, eum adesse Sanctae Synodo a . obstiterunt diu tumultuosi Agyptii simul , & Illyri ei, ae Palaestini Episcopi; sed orientis, Asiae, & Thraciae, ut reciperetur ,
postularunt. Cessavit tumultus, interloquentibus Principibus; suumque locum, sed iure quidem fiduciario, Theodoretus tenuit, donec actione octava lis diiudicata est. Sedit itaque Theodoretus in m dio eum Eusebio Dorylaei ambo ceu accusatores r Et haec acta sunt in prima sessione . In octava vem haec acta sunt : R erendissem;
DUcops clamaυerunt: Theodoretus modo anathematizet Nestoreum .
Libellum obtulit suae defensionis Theodoretus petens , ut legeretur . Sed reverendissimi Discopi clamoυerunt e nihil relegi volumus ἰmodo anathematiza Nestorium . Tune Theodoretus r is Veni sa ό, tisfacere , me esse orthodoxum ; & omnem haereticum , quiis converti noluerit, anathematieto ς & Nestorium , & Eutychen ,,, & omnem hominem dicentem, vel opinantem duos Filios ana-
thematim . . . . Ego autem & fidei definitioni subscripsi , &,, epistolae Sanctissimi , & Deo amantissimi Archiepiseopi Dominiia Leonis; & se sapio . Tune gloriosissimi Iudices dixerunt : omnis. iam dubitatio de Theodoreto Episcopo ... soluta est ...is omnes Reverendissimi Episcopi elamaverunt e Theodoretus di- ,, gnus est Sede r Ecclesia Pallorem recipiat . . . . Hoc iudicio,, Sanctissima, & Venerandissima Synodus .... reddi ei propriam
Ita suae Eeelesiae restitutus eum plenissima potestate sibi etiam ab Theodo iso Imperatoris Ministris confirmata eam regendi, & gubernandi , ' sedit in Synodo eum eaeteris Episcopis , re suffragium tulit , & Μoritis. priesertim in actione postrema habita Kal. Novembris , in qua Coneilio subscripsit tamquam Episcopus Cyrensis se) . Inverosi-- ,s. mile proinde est , quod postea Synodi Chalcedonensis hostes confinxere d , nimirum ficte, & oretenus, non eorde, & veritate Nestorium damnasse, ae statim a Concilio discessisse, ae relicto Episcopatu in Monasterium se recepisse . Nam hoc nullo teste ata C a mabant,
53쪽
Bi BLIOTHECIE Ss. PATRUM mabant, & in lege a Mareiano promulgata pridie nonas Iulii an-
LO R. no Q r. Episcopus appellatur . Insuper S. Leo Papa in epistola ad eum data ue. Idus Iulii anni sequentis illum alloquitur tamquam Episcopum gregi suo excubantem p ac Theodoretus ipse in fronte sui Tractatus haereticarum fabularum se Cyri Episcopum appellat . Cur S. Leo Theodoreto scriberet, illud in causa fuit, quod ei os Legati e Chalcedonensi Synodo reduces eius in fide firmitatem celebrarunt. In hac epistola Sanctissimus Pontifex et gratulatur primum ob victoriam de Nestoriana impietate , Eutychiana vesania , hoste Dioscoro reportatam, tum ob dignitatis restitutionem Concilii sen tentia firmatam, ae suae epistolae adversus contradieentes defensionem ,sve expositionem. Deinde vehementi ratione hortatur ad fidem apertius imposterum , libentiusque profitendam, quam fecisset hactenus prae Nestorii amore nondum radicitus evulso. Unde se scribit: ,, Hoco praetipue prassenti occasione credimus admonendum, frater carissime,
is ut quotiescumque, divina gratia administrante, illos, qui foris is sunt, fonte doArinae aut submergimus, aut purgamus, in nullo,, ab illis, quas Spiritus Sancti divinitas in Chalcedonensi Conci- ,, lio protulit . fidei regulis recedentes, inter utrumque hostem no- se vellae perfidiae sermonem nostrum cum omni cautela libremus ris non iam, quod absit, tamquam de dubiis disceptantes , sed au-- ctoritate summa , quae bene definita sunt , adstruentes . Et post pauca subdit o se Hoc quoque contra hostes Ecclesiae provi-
,, dere condignum est , ut eis nullam calumniandi occasionem , ,, quod ad nos attinet, penitus relinquamus, nec unquam contra se Nestorianos, aut Eutychia nos agentes alteri eorum videamur te
M ga vertere e sed utrosque Christi hostes aequa lance vitemus, at- que damnemus, ita ut eos, quoties audientium quantalibet po- scit utilitas, cum dogmatibus eorum digno anathemate promptis. M sine, atque evidentissime feriamus; ne si hoc a nobis aut obse se rius fieri videatur, aut tardius, putetur invitum a V . Deni-rue epistolam claudit mandato, quo Theodoretum iubebat identiem ad Sedem Apostolicam referre, quo statu serent res Ecclesiae . quamque ipse navaret operam extirpandis Nestorianorum , & Eutychianorum reliquiis . obiit Theodoretus , ut communior fert sententia , anno 438. Gennadius anno non designato defunctum seribit sub Leone Augusto b , qui regnare coepit anno 437. Marcellinus Comeς indicare videtur , Theodoretum adhuc in vivis . fuisse anno 466. , quo scribebat adversus Eutychen, & Dioscorum. Sed apertus est de tempore error Marcellini. Meti Theodoretus ob eximiam suam in pueritia , & adolescentia pietatem , ob Apostoli eos in Episcopatu exantlatos labores, tanta passus ab haereticis pro fide, solitudinis amans, in pauperes effusus ,
tot virtutibus inlignis, intrepidus io fidei consessione, & ejus veri
54쪽
tatis studiosus, euius eximia humilitas in eius libris apparet, sem- -- per in Ecclesia summa habitus fuit veneratione. Ex antiouioribus νε - nonnulli eum Sanctum a , & virum eaelsem ό appellarunt , & ab omnibus Beati titulo decoratur c) . Post obitum ejus nomen semper in Sacris Dptyehis lectum fuit in Ecclesia Catholica,& habitus ut Episeopus, cujus fides integra fuerit, & pura. Hine
ab aliquibus non immerito appellatur fidei orthodoxae eea eolumna immobιlis, Θ ἐnter celebriores, doctioresque Episcopos merito con- numerandus d . Theodoreti opera haec recensenturo Commentaria in octo prim τheodorerires libros Bibliorum in Dialogi modum : Commentaria in omnes ψyy - Psalmos o Explanatio Canti ei Canticorum: Commentaria in Ieremiam, Ezechielem, Danielem, & in duodecim Prophetas minores , & in epistolas D. Pauli : Historia Eeelesastica quinque libris distributa et Erant stes , sve Polymorphius tribus dialogis :Haereticarum Fabularum libri quinque : De Providentia libri decem et Sermones decem de curandis affectionibus Graecorum, & de Caritate i Sermo de S. Ioanne : Fragmentum tractatus de haer sibus ad Sporacem: Confutario duodecim adathematismorum S. Cyrilli: Fragmentum libri adversus eumdem Cyrillum ; & denique
Omnium Editionum Theodoreti optima est illa P. Sirmondi Soe. o ma e Ies. Graeco- Latina 4. Tomis in solio Parisis anno 1642. P. Gaf-ε μ' nerius ejusdem Societatis quintum edidit volumen anno I 684. nonnulla alia complecteus Theodoreti opera eum eius Vita . & Disi sertationibus quinque . Digna sunt quae legantur Theodoreti inperaέ exeipienda tamen, ouae adversus S. Cyrillum conseripsi in favorem Nestorii, & quae damnata fuerunt una cum persona The dori Mopsuessent, & epistola Ibae Edesseni in quinto generali Conisellio habito anno 333. . in quo tria praefata Capitula damnata sunt . In hac tamen Synodo , ouae secunda est Constantinopolitana, nihil pronunciatum adversus τheodoreti personam, quippe qui& ore, & scriptis Nestorii errores detestatus est , & oppugnavit , & ad Catholicam communionem receptus fuerat & a s. Leone Magno, & a Patribus Coneilii Chalcedonensis. Theodoreti opera italice versa haec habentur. I. De pris dent a Dei sermones decem, per Luc;um Paulum RUello patavinAm. Vsne iis sub fgno Putei lues t. apud Bartholomaeum Cesano. Iterum Venetiis per Gabrielem Giolito de Ferrari Iue a. 1 I. De assectionum Graecarum curatione fremones vers a Dardio Bembo . venetiis per Joannem Alberti solet. Ex Argelato & Paitonio.
55쪽
'aecipuorum Theodoreti operum Arabsis. π NTER opera Theodoreti in Editione Parisiensi primo loeoteuchum . I collocantur eius Commentaria in octateuchum , sive in octo id ς' ' priores Bibliorum libros , videlicet Pentateuchum Moysis , Iosue , ' Judicum, & Ruth. Haee Commentaria hunc praeferunt titulum, Deflectis Scripturae Sacrae quaestionibus ambifuis . Unde apparet , non continuata serie sermonis sacrum textum sibi interpretandum
sumpsisse Theodoretum , sed solum difficiliora loea , & potiores
quaestiones pertractasse . Propositae sunt quaestiones ad instat Diti logi per interrogationes , & responsiones . In interrogatione difficultas breviter proponitur , & in responsione solvitur . Opus hoc elucubravit Theodoretus postremis vitae suae annis. Et in praefatione animadvertit , se non omnibus eumdem inquirendi scopum. &is finem esse . Sunt enim , qui impie sciscitantur, divinam Serio pturam nune tamquam non recta praecipientem , nunc veluti con-ri traria docentem redarguere studentes : alii vero distendi studio quaerunt, & invenire cupiunt, ouod quaeritur . Ideo subdit , li lcribere, ut si & blasphema illorum ora obstruat, divinae Scriis plurae ostendens tum consonantem , tum optimam eue doctrinam ;M & istis, quoad consequi licebit , dubiarum quaestionum explana- tionem promet ab . diiaestiones Ordinem seeutus Merorum Librorum a Genesi commentaria sua τια i p.ἰ exorditur Theodoretus, & centum, ac decem ouaestionibus potiores . . illustrat, & solvit difficultates, quaestionesque, licet non omnes paris sint momenti . In prima itaque quaestione inquirit, quam ob causam ante rerum omnium opifieium Scriptor narrationem de Deo non instituerit & respondet e ,, Cum conspicuam creaturarum is Deum constituerent aegyptii, quibuscum Israel diutissime conver- ,, satus impietatem hanc imbiberat, necessario quae de creatura sci- re expediat, illis proponit, ae diserte docet, illam habuisse ini- tium, & ab universorum Deo creatam esse ... Iam autem quiis haec docebantur, alias didicerant, Deum esse aetemum. Divinus se enim Moyses a Deo omnium missus in aegyptum jussus est dies,, re tribulibus suis: cui es, misit me ad vis b . Istud autem ,, qui est aeternitatem l nificat e . In quaestione vero subs quente doeet, ideo non meminissa Scripturam errationis Angelorum ,
ne Iudaei , qui se imaginem vituli Deum designaverunt , & tam is facile sibi Deos finxerunt e iumentorum mulaeris , in Idolola-
56쪽
triam Deilius Iaberentur , invisibilis naturae notitiam assecuti a . In sequentibus vero quatilionibus haec docet , is inutile esse nosse, quando conditi sint Angeli; an praecedant creationem caeli, & terrae, & an una eum eis creati sint; eum sussiciat seire circumscriptam esse illorum naturam, & loco opus habere in universo , & creatos , & positos, ut praesint populis, na
tionibus , & etiam singulis hominibus h) : & licet verosimile
sit una eum cano, & terra creatos esse . . . tamen si quis Ange lorum turbas ante caesum.& terram conditas esse dixerit, non
offendet verbum pietatis e . Exponens illa verba r Spiritus Domini ferebatur super aquas , dicit , ,, quibusdam videri fuisse se Spiritus Sanctus, qui vivificabat, & foecundabat aquarum natu- ,, ram . Verius autem putaverim , quod hie aerem vocet Spiri- tum . Nam eum dixisset, Deum creasse caesum, & terram, &,, aquarum memini siet sub nomine abIssi, necessario & aeris men- tionem feeit a superficie aquae ad caelum ulaue permeantis ... Aper-M tissime autem non dixit incumbebat , sed gerebatur; quia verbum, , illud ferebatur substantiam aeris mobilem indieat ... Unde & Da- ,, vid dicebat e Flabit Spiritus ejus, s fluent aquae. Quod vero, , ventum ita vocaverit, etiam me tacente manifestum est d .
Duos tantum admittit caelos, nimirum unum ante lucem creatum,
quod proprie caelum dicitur; alterum post lucem , ,, quad cum ex is aquarum fluida substantia compositum sit, & natura fluida conden- ,, sata, & eon solidata fuerit, firmamentum nominatum est... Plurari liter autem Divina Scriptura caelos nuncupat dicens Caeli Caelorum ; quoniam Hebraica lingua neque canum , neque aqua singulariis numero novit appellare e) . Similiter & factum est in luce, ,, Quam Deus distinguens pro arbitrio suo ex ea luminaria magna ,
, , parva condidit f . Quod autem illa posita dicantur iis
'na , s tempora , in in annos, oe in dies, interpretatur, ut illis D eognoseamus tempus opportunum seminandi, plantandi, purgandi, M ligna eaedendi ad navium, & domuum conitructionem idonea& ut dies, anni, & menses distinguerentur g . Illa verba, Faciamus hominem ad imaginem, oe similitudinem nostram , non Angelis dicta esse observat Theodoretus : se Substantia enim Angel rum , & Dei non est una , neque imago est eadem; sed personarum innuit Trinitatem . Et quoniam Deus animal rationaleis abat , quod postea renovaturus erat post multas generationes , san&e Trinitatis invocationibus sacrosanctum baptisma instituens, cum fabricaturus esset naturam, cui haec mysteria crederentur , obscure identitatem substantiae , & personarum nume-C 4 ,, rum
57쪽
rum aperuit. Dum enim inquit: Dixit Deus, communionem diu THEODOR. vinar naturae indicavit; subiungens autem illud faciamus, expresse si numerum personarum a . Ad imaginem vero dicit creatum hominem non secundum corpus , sed secundum animam, quae spiritualis est, intellectualis, invisibilis, atque incorporea h . Exponens Vero, quae narrantur de ligno vitae, & de lignoscientiae boni, & mali, dicit, is huiusmodi ligna e terra orta esse, ut perhibetis Scriptura. Non igitur alterius naturae, quam reliqua: plantae ...is sed propter divinam sententiam alterum ex his lignum vitae no- , minatum est: alterum vero quia per ipsum sentiri coepit pecca- tum, appellatum est lignum cosnitionis boni , mali se Deinde inquirit: se quomodo fieri poterat, ut ii , qui ratione or- nati, & ad imaginem divinam creati erant, discretionem boni , se & mali non haberent d Et respondet : se Habebant sne,, dubio notitiam , sed experimentum postea ceperunt. Nam &is pueri juniores veste nudati erubescere natura non solent , paula-
is tim autem crescente corpore . cum mens postea propriam natuis ram exerere coeperit, adulti iam non patienter serunt se nudari , , sed erubescunt, & conteguntur se . Uerba vero illa: Apertrfunt oculi amborum , interpretatur Theodoretus de conscientiae remorsu , & de sensu illo, qui peccatum secutus est f . Creatum dieit a Deo ,, Adam mortalem e nam immortalis natura non opus se habet foemineo sexu . . . sed post mandati transgressionem tulit ,, mortis sententiam , ut humanum genus prosequatur odio pecca- tum, quod fuerat martis causa. g . In Scriptura habetur rCum vias et Cham pater Chanaam verenda patris fui esse niadata, nuntiavit duobus fratribus fuis foras . . Et paulo post dicitur : Evigilans autem Noe ex vino cum didici et , quae fecerat ei stitis suus minor h . Cham autem non erat eius lilius minor, seu junior , sed secundus , unde designari videtur non Cham pater, sed Chanaan filius. Hanc apparentem contradictionem conciliari dicit Theodoretus. quod ,, primum Chanaan verenda avi sui viderit , is suoque solum patri narraverit tamquam senem irridens. Chamis vero cum similiter, ae fratres, non deberet impie ad patrem ac- cedere, sed obiurgare eum , qui primus viderat , & illudebat , se ipse quoque persuasus & accessit, & vidit, fratribusque renuncia- vit 1 . Illos, qui bitumen , quo constructa est turris Baabet , esse ealcem vivam arbitrantur , sc redarguit et is Ignorantes se fontes in Assyria existentes, putaverunt ex calce viva turrim aeri dificatam esse. Ego vero diligenter didici ab iis, qui illine usis niunt, esse sontes, qui hanc materiam cum aqua effundunt ; &m quod
58쪽
h quod aedificiis tonstruendis illam adaptantes coctilem cum ea la--mmis terem componunt . . . asserentes alioqui penuriam esse lapidum Triw,. in Ahria, & ob eam rem lateribus uti pro lapidibus a . Ex nominibus Adam, Cain, Abel, & Noe , quae Syriaca sunt , miligit Theodoretus , Syrorum linguam primitivam fuisse b) :
Hebraicam vero linguam non ab Heber dictam , nec exinde Hebraeos dictos ; sed is ex eo , quod Abraham Patriarcha . . . flu- δε vium Euphratem pertransit. Heber enim Syrorum lingua dici-- tur transfretator c) . Illos reprehendit , qui intemperantis laseiviae aeeusant Abrahamum , quod Agar concubinam habuerit .is Nam uxor naturae suae infirmitatem ideclarans , & a Creatoreis sterilem sibi factum esse uterum dicens. . . rogavit ea de causa A- ,, braham, ut eum Agar congrederetur, quo ipsa liberos inde fusiis ciperet; quid ergo peccavit Abraham Maxime cum neque nais tura, ne ue lex ulla tum scripta plures ducere uxores tunc pro-- hiberet d . Inquirenti vero , quare Deus tentavit Abraham , cum omnia praenosset, respondet : is Non ut disceret ipse , ,, quae sciebat, sed ut ignorantes doceret, quam iusta de eausa Pa- is triarcham diligoret , hac de causa thes dies , & totidem noctes se amoris divini in eo periculum feeit e M. Rachelem dieitis surripuisse idola non propter animi iludium , quo adhue ampi se Heretur illa . . . . . sed suia volebat Patrem liberare ab impiose Daemonum cultu f). Pietatem enim ejus satis docet Scriptu-- ra Divina: Recordatus es enim, inquit, Deus Rachel, in exau se divit eam, oe aperuit vulυam eius g . Geneseos cap. 47. legitur, Iosephum omnes R syptiorum agros is tempore famis acri cepist e, dc pollea reddidisse , lege lata, ut annui reditus quinta
pars Regi persolveretur . . . Solam vero terram Sacerdotum ad
se regis oblequium immunem ab ea praestatione reliquisse ' . Ubi animadvertit Theodoretus, ,, Sacerdotes eius , qui vere Deus est , i,, non gaudere hac immunitate, licet tantopere venerarentur homi- ,, nes mpii eos, qui non erant Dii M. Iussus est Moyses Exodi cap. 3. solvere calceamenta. Cuius praecepti duas reddit rationes Theodoretusi nimirum Primo, ut m cum pag. νγ.m metu audiret, quae imperabantur ; deinde ut praedoceretur, qua se ratione oporteret Sacerdotes in tabemaculo deservire. Nudis e-- nim pedibus illi ministeria divina peragebant, & sacrificia si . Explicans quid significet Moysis manus leprosa, scribit e ,, Legi L ,, latoris manum infecit lepra , docens eos , qui plenius instructiis sunt, horum nihil esse immundum. Nam dextera , quae admi-
,, randa illa perpetravit, cum prius fuisset leprosa , signis divinis is inseris
59쪽
42 BIBLIOTHECIE Ss. PATRU Μ inservivit , elementa mutavit a Addit tardioris linguae
impedimentum non abstulis e a Moyse Deum ς ,, quoniam istud po-- tentiam divinam magis illustrabat. Quemadmodum enim pisca- tores, publicanos, & coriarios veritatis praedicatores, & docto- ,, res postea creavit; se per vocem infirmam , & linguam tardam
se eonfudit sapientiam aegypti b M. Pluribus ex Exodo testimoniis probat Theodoretus, non fuisse Angelum, qui apparuit Μoysi in flamma ignis rubi ; se sed Deum suisse, qui apparuit. Vocavit autem - subdit illum Angelum, ut cognoscamus. quod is, qui visus se est ... fuit unigenitus filius, qui magni consilii est Angelus se .
Pluribus ostendit, Pharaonis obdurationem ex libera eius voluntate prodiisse ; & eum legimus, Deum indurasse cor Pharaonis, non ad litteram ess e intelligendum , M sed vel secundum praescientiam ;is quasi diceret: nihil horum Deus omnium ignoravit, sed ab inio tio praedixit; vel quia aggravatur cor, cum a nequitia pertrahi- is tur, & cor contumaciter se gerens obfirmari dicitur, quasi relu- ,, ctans Domino Deo , & iactanter volens eius virtutem lupera- ,, re ; quod confirmat verbis Scripturae dicentis Videns Pharao, quod resfuset pluυia, grando, oe tonitrua, addidit quoque Pharastit peccaret, O MI υσυit cor suum, oe fervorum , O industa υiecor Pharao , O non dimisit filios Israel , se ut dixerat Dominus Mysi d . o Haec autem omnia recensuit Moyses , docere vo- lens, neque Pharaonem fui sis naturae Dravae , neque Dominum ,, Deum animum ejus durum , & reluctantem feci fle. Nam qui ,, modo in hanc, modo in illam, partem inclinat, demonstrat liberi ram animi voluntatem . Caeterum ut aliqua adducta similitudiri ne controversiam dissolvamus , sol vi caloris sui ceram quidem is liquefacit, lutum vero exsiccat e & illam quidem emollit , hoc ,, autem indurat. Quemadmodum ergo Sol iste una , & eadem is virtute contraria operatur; se ex longanimitate Dei nonnulli ea-
piunt utilitatem , alii vero damnum ; & illi emolliuntur, isti se vero indurantur. Quod & Dominus declaravit in Sanctis Evan- ,, geliis: In judicium, inquit, ego in hunc Mundum veni, ut qui ,, non vident, videant; s qui vident, caeci fiant se : Non quod
se per hoc declaretur , talem suisse Domini scopum ; neque enim se huius rei gratia venit , ut reddat eos, qui vident , caecos ; sed is quod factum est, indicavit . . . Sed cum humana natura arbitrii se habeat libertatem, qui crediderunt , salutem sunt consecuti; qui vero non crediderunt . gehennae sibi facti sunt auctores. Sie &,, Iudas eum videret , squidem Apostolus erat ; postea excaecatus,, est: Divinus autem Paulus , cum antea caecus esset , postea vi- sum recepit. Sic per adventum Salvatoris Iudaeorum plurimi ,, excaecati sunt; gentes autem visum reeeperunt. Non tamen ob
60쪽
is id, quod quidam non erant eredituri , oportebat dispensa timem -- is Salvatoris nostri secundum carnem non fieri r hoc enim privaret V omnia se orbem salute a . Eos refellit, qui dicere audebant, Μον- sem admiranda illa seeisse arte magica , scribens r se Impudentissi- ,, mum est dicere , Moysem magiee miranda illa perpetrasse, eum ,, clamarent Magi, signa virtutis esse divinae. Si enim erat imari ginarium , quod per Moysem gerebatur , illos quoque similiter ,, etfingere oportebat, & artificii socium convincere. Nunc vero is diserte eonfitentur , hoc esse digitum Dei . . . Mutarunt quidem ,. illi virgas in serpentes; sed virga Μοyfis illorum virgas devora- is vit. Mutarunt etiam aquam in sanguinem p sed aquam in pri-
,, stinam naturam reducere non potuerunt. Ranas quoque produ- ,, xerunt. non tamen ab illis potuerunt liberare clamos IEgyptio-
rum Ο . Hinc data occasione inquirit: ,, Si universa aqua se mutata est in sanguinem, quomodo IZgyptiorum incantatores ma-- leficiis suis eadem fecerunt, quae Moyses λ Et respondet Eratis illis mare proximum, aqua vero potui apta conversa erat in san- . D guinem sola . Licebat ergo illis aquam e mari illatam in do- mum regiam in colorem sanguineum convertere e) M. Praeceptum non assumendi nomen Domini in vanum explicat dicens r,, Divinam legem statuere , ne quis nomen Domini pronunciet sine,, aliquo ratione aut docendi, aut orandi, aut necessariae cuiuspiam is occasionis. Solent enim nonnulli etiam ludentes , & ridentes , is ut inciderit , nomen Dei lingua proferre. Hoc arbitror divina se lege prohiberi d . Rationem autem reddit , cur Deus non steterit promissioni , qua pollicitus erat , se daturum illis terram usque ad euvium Euphratem, scribens: se Introduxit illos Deus in is terram promissam: posteaquam vero noluerunt servare legem diri vinam , non praestitit illis universam; sed reliquit quosdam, qui ,, eum illis assidue pu*narent, ut oppugnati divinum auxilium imis plorarent e . Justit etiam construi Tabernaculum, ut inde a se parens doceret populum cultum pietatis . . . legemque dedit cetis lebrandorum ibi diuinorum officiorum, ne arbitrium suum secuti,, in his peragendis prolaberentur in erroneum cultum Daemonumis Dicit quoque, quod in duodecim lapidibus aptatis Rationali Summi Sacerdotis belli tempore cognoscebatur, victoria ne, ac clades immineret 3 . Ubi autem Scriptura de mensuris, & ponderibus loquitur, dicit, ,, Josepho eredendum esse in his rebus, ut ,, qui gentis illius mensuras probe norat cli . Ex his Theodoreti quaestionibus in Genesim , & Exodum luculenter apparet , ipsum non allegoriis intendisse, sed semper litteralem , & historicum