장음표시 사용
71쪽
-is phetarum: quicumque enim propheticos legunt libros , ab ipsis THEODOR. rebus interpretationem percipiunt . Observat etiam , quod is Ezechiel poliremus fuit Prophetarum , qui raptivitatis tempore se sunt vaticinati : nam duodecim annis prior Daniel prophetiam ,, exorsus est . . . . Aggaeus autem , & Zacharias, & Μalachias ,, post reditum prophetandi munus obierunt . . Prophetiam autem 'luam exorsum dicit Eetechielem , Captivitatis Ioachim, qui etiam Iechonias didius est, anno quinro a ). Comment, ' Decem compleAuntur tomos , sive libros Theodoreti in Danie-:.i.ώ- iem Commentaria, in quibus se doctrinam a parentibus acceptams a. M velut aes alienum , natu minoribus posteris nostris debitum grato, animo, ut par est, persolvit A . Amentiam etiam , atque impudentiam exprobrat Judaeis, qui Danielem a Prophetarum choro deturbare ausi sunt. Impudens quidem scribit eerte hoe ipso-M Tum eis commentum, non tamen ab eorum fine abhorrens. Cum ,, enim multo apertius, quam alii omnes, magni Dei, & Salvato- ,, ris nostri Iesu Christi praedixerit adventum ; neque solum ea , se quae facturus esset, ante commemorarit, sed etiam tempus praesi-M gnificarit, numerumque adscripserit annorum, qui usque ad illius M adventum intercesserunt , aperte percensitis omnibus calamitati- ,, bus, quae poli admissum perfidiae scelus in eos essent invasurae ,, merito ut Deo infesti, & veritatis hostes audent impudenter a L,, serere, non esse prophetam b M. costineat, Plures iam editae erant in duodecim Minores Prophetas expli-
eationes , antequam sua in idem argumentum Theodoretus Com- Psophetas mentam elucubraret quorumdam hortatu , quorum nomina reti-
cet. Eamdem tamen provinciam sibi adornandam sustepit , ea potissimum ductus ratione , ut ipse scribit, is quod magnus Μoyses,, Propheta solus non extitit, sed Iesus quoque filius Nave, &,, Samuel , David , Nathali , Gad , Achias , Elias , Elileus;
se & Evangelii praecones non ioli fuere Petrus, Iacobus, Joannes, se Andreas . . . . sed etiam Titus, Silas, Timotheus, Apollo , ,, illorumque Discipuli. . . . Atque usque in hanc aetatem in di- , vinis Ecclesiis Spiritus Sancti sons permanet, divinitusque dona- ta hominibus munera distribuit . . . . neque divinae munificentiaeri gratia restincta est, sed tamouam fons perennis influit in homi-m nes , & maxima dona non dignis modo suppeditat , sed etiam se iis, quibus absolutio, perfectioque abest . . . sed eorum , qui se ad se suscipere student, mentem illustrat. Hae spe sustentati . . .ri vestras , qui hortatu ad hunc laborem me excitastis , preces iuri subsidium implorantes, Prophetarum explanationem attentamus M. In argumento vero explanationi praemisso scribit et is Duodecim se Prophetae non quia simul floruerunt, aut uno tempore vixerint, ,, sub unum volumen subjiciuntur: diversis enim temporibus futuro-
72쪽
is rum praesignificationes ostenderunt . Osee suam prophetiam ediri dii temporibus Oziae , Ioathan , Achaz . . . . Amos similiter V temporibus oriae . . . Ioel horum coaevus, & aequalis fuit . . . se Michaeas prophetiam incepit diebus Ioathan, Achar, & Eae- ehiae . . . . Non itaque quod uno. eodemque tempore fuerint , is in unum volumen coniunguntur sed quia paucis praedictiones,, complexi sunt , nec satis ob brevitatem fuis et unusquisque ad ,, unius libri confectionem a . Finem aurem suae explicationi imponit his verbis ' se Ego vero illud monitos velim lectores li- brorum nostrorum, ut de his , quae bene, & recte diximus, in- ,, creatam Trinitatem laudibus prosequantur . . . . Si quid vero ex D propheticis oraculis nostrum eaptum fugerit , naturae infirmillitiis ignoscant, & defectum suppleant, propositumque laudent, & la- res precationibus computent h) M. Sie suam in Pauli Apostoli Epistolas explanationem exorditur Commenta- Theodoretus r Scio quidem fore, ut, dum divini Pauli doctri- .ia' ,' ,, nam interpretari conor, maledicorum linSuas non effugiam, quiri me Brte arrogantiae, & temeritatis aeculabunt, quod poli hune, se A illum , qui totius orbis sunt lumina , audeam Apollolieam is interpretationem aggredi . Aggredior autem non meis viribus,, fretus, sed divinam orans gratiam . Dominus enim pauperes diri vites facit, & de terra inopem excitat, & de llereore mendicumis erigit. Addit : se Ex pratis Patribus ea , quae ad id cons se runt, colligam . Brevitatis autem imprimis curam geram. Sciose enim, brevitatem eos etiam , qui segniores sunt ad legendum , se adhortari eὶ . Praecipue vero S. Chrysostomum sequitur , adeo ut saepe saepius eius breviator si s quod tamen summa prae-llat elari rare , & in delectu sapientia . Identidem tamen nonnulla de suo penu addit, praesertim eum caeteri ea omiserunt , quae sibi ad textus intelligentiam necessaria videbantur, vel opportuna. Quatuordecim ab Apostolo scriptas epistolas minime dubitar . Hine &illam ad Hebraeos illi eonfidenter attribuit testimonio fretus Eus hii , si qui divinissimi Pauli hane cise epistolam confessus est , & veteres omnes eam sententiam habuisse asseruit r eo vel maxime subdit , quod huius epistolae Decreta , edi aliae sententiae magnam habent eo natiouem tum aliis episeolis . Et quia illi , quinane epistolam Doctori gentium abiudicabant, have praetextum a fferebaut , quod Apostolieum nomen non sit similiter postum in prooemio ; illos refellit Theodoretus, considerandum pro nens, is e D rum, qui ex gentibus, non eorum, qui ex Judaeis crediderunt , se constitutum fuisse Apostolum . . . Idcirco eum scriberet ad eos , is qui crediderunt ex gentibus, & nomen adiecit, & Apolloliramis dignitatem . Ad Hebraeos autem scribens , quorum non erat
73쪽
A sibi cura credita . merito nudam honoribus doctrinam eis tradiis --- dit a M. Observat etiam: is Quemadmodum sacros quidem
τηεoooR.,, Psalmos divinus David, suscepta Sancti Spiritus operatione, con- ,, scripsit: eos autem quidam alii, ut voluerunt , inter se concin- ,, narunt .... & temporis Ordinem non habent : ita etiam has ,, epistolas apostolicas non suo ordine collocarunt . Sic itaque eas ordinat ; primo conscriptas putat binas ad Thessalonicenses , quas immediate consequuntur binae ad Corinthios : postea primam
ad Timotheum, & ad Titum, ac poli has epistolas ad Romanos . Galatas, Philippenses, ad Philemonem, ad Ephesios, ad Coloia senses , ad Hebraeos , & postremo loco collocat secundam ad Timotheum . Merito tamen dicit in Bibliis primo loco positam ad Romanos epistolam, se ut quae in se omnis generis doririnam, &accuratam, copiosamque dogmatum pertractationem contineat .
Alii addunt, & ut Urbem, quae universo orbi praeerat, & imperii sceptra tenebat, honorarent: sed mihi, quod prius dictum est,
videIur esse verius . Commentarios suos in totidem libros divisit , quot sunt epillotae, quas explicandas aggreditur: singulis vero Prooemium praemittit, quo cujusque epistoIae argumentum, tempus , locum , & conscribendae occasionem exponit . Elucubratum creditur
hoc opus a Theodoreto poli Ephesinum Concilium, & post initam: cum Joanne Antiocheno, & S. Cyrillo concordiam, hoc est circa
in . ve. Hilloriam suam esucubrasse videtur Theodoretus , ut a Socrate , & Sozomeno, qui ante ipsum conscripserant , omissa su
Cur st ipta. utiliumque narrationum gloriam oblivionis injuriis expositam Mneret terire . Prae illis accuratius Arianorum facta, & Sancti thanalii labores, & praeclara opera exponit, pluraque ad Orientales spectantia facinora ab illis hilloricis omissa addit , ac monumenta profert quamplura ab illis minime relata. Errata Non adeo tamen accurate ab illo censenda est conscripta haec Ee- iri ab ili'. historia, ut in nulla re aberraverit ; imo plures ipsi tribuuntur errores , praecipue in Chronologiis , quibus non ea, quae par erat, cura, & studio incubuit. Historiis di- inque continet Iibros haec historia, & annos IIo. com- plectitur : incipit enim ab exordio Arianae haeresis utque ad momtem Theodori Mopsuellent . & cognominis Antiocheni a videlicet ab anno 32 , in quo Constantinus universi orbis Dominus in Arianae sessae abolitione sedulam navavit operam , ad annum 438. , quo ipse Theodoretus obiit. Conseriptae Circa annum 449. conscripta creditur a Theodoreto historia ;i.ωνhζ. quando nimirum a Theodosio iussus est , ut in sua Dioeces moraretur z tunc enim ea fruebatur quiete ad hujuscemodi elucubrationes nedum opportuna , sed & necessaria . Complevit vero anno
a Praef. in epis. ad Hebr. pag. 392.
74쪽
4 o. ante mensem Iunii, Theodosio adhuc vivente. Capite enim 36. Maia a libri quinti de translatione corporis S. Joannis Chrysostomi loquens THLον- seribit: Hune autem thesaurum in urbem intulit is, qui imperiori nunc potitur, qui avi nomen sorti tus, ejus quoque pietatem se se vat incorruptam. Hic oculos, & frontem in loculo defigens pro se parentibus preces fudit, & iis, qui per ignorantiam peccarant, ut ignosceret, supplicavit M.,, Eusebius verba sunt Theodoreti Palaestinus a Sanctis Apo- Himi libri se stolis exorsus res in Ecclesiis gestas usque ad Deo dilectum Con--',, stantini imperium conscripsit. Ego inde , ubi ille scribendi fi- ,, nem fecit, historiae meae ducam initium a . Sublatis de me- ,, dio nefariis illis, & impiis Tyrannis Maxentio videlicet , Ma- ,, ximino, & Licinio, sedata est Ecclesiae procella . . . & firma
se denique tranquillitate fruebatur . Huius vero ille auctor fuit ,, Constantinus omnium laude praedicandus Imperator, qui non ab se hominibus . neque per hominem, sed caelitus, sicut divinus Ap is stolus, ad noc munus vocatus est. Etenim leges scripsit, quibus
- & hostias idolis immolari vetuit ,& Eeclesias extrui jussit. Quinis etiam Praesides Provinciis Christiana fide imbutos praeficiebat,
is eis, ut Sacerdotes honore prosequerentur, praecipiens, exitiumque ,, intentans, si quis in eos contumeliosus exi steret . Tune itaque se alii dirutas Eeelesas de integro erigebant. alii alias ampliores,&,, splendidiores aedificabant. Quae cum ita se haberent, nostrae quiis dem tripudio, & laetitia, adversariorum vero tristitia,& moeroreis plenae res erant. Nam idolorum elausa erant delubra ', in Eccle- - 1;is autem dies sesti , & conventus frequentes agebantur. Verum is pessimus, atque invidus Daemon ... pestifera consilia excogitavit ... M Nam homines nactus nomine quidem Christianos, re autem ipsa ,, ambitionis, & inanis gloriae servos ... horum opera compluresse in errorem induxit; non id quidem agens , ut creaturam denuo,, colerent, sed efficiens, ut creator, & opifex mundi eodem, quo,, creaturae, ordine censeretur. Haec EiZania dilIeminavit Alexan-
,, driae Arii opera, qui Presbyterorum in numerum fuerat adscri- ,, ptus, sacrarumque .literarum interpretationi praepositus b . Sie historiae suae librum primum exorditur Theodoretus, in quo & Ariani erroris sinatores, & haeress propagationem, validioresque eius impugnatores, turbas inde in Ecclesia ortas accurate describit,& denique Concilium ea de causa in Nicaena urbe coamam, in quo
vesanus error damnatus est. Arii mortem eodem modo narrat ,
quo legitur in epistola S. Athanasi ad Appionem . Narratis vero Constantini praeclare gestis ad Idololatriae profligationem, & Eccle-sae Christianae inerementum; inventionem Ligni Crucis per S. Helenam Hierosolymis, quo se contulerat, itineris labores perferens ,
75쪽
----- I, oe fuseipit ς obiit autem octogenaria sic describit . Postquam vim R. ,, locum illum conspexit, qui communis salutis cruciatus excepit , is continuo execrandum illud fanum deturbari, humumque exportari ,, iussit. Ubi vero mersit sepulchrum , quod latebat, tres ei reae se Dominicum monumentum defossae Cruces apparuerunt. Et ha- , rum quidem unam Domini Nostri Iesu Cnristi fuisse , reliquas ,, latronum , qui cum eo suffixi sunt , sine tontroversia credebantis omnes. Caeterum quaenam illarum Domini corpus tetigisset, M,, pretiosi Sanguinis guttis aspersa fuisset, penitus ignorabant. Sed ,, sapientillimus, planeque divinus Maearius dubitationem ad huncis modum exemit. Foemina erat illultris , quae diuturno morbo,, tenebatur. Huic cum singulas Crueri eum precibus attente ap- ,, plicuill et , salutaris Crucis virtutem deprehendit. Simul enimis ut foeminae haec admota est, gravem illius morbum depulit, sa- ,, nitatemque restituit. Re comperta, voti compos facta Impera- toris Matet clavorum partem galea regia inelusit , filii eapitiri consulens , ut hollium tela repelleret , partem equi fraeno indidit ,, & Imperatoris saluti prospiciens , & vetus explens oraculum. 1,, quod olim Zacharias Propheta ediderat: Et quod in frano equa ,, sancitum Domino omnipotenti a . Salutaris vero Crueis partem is Palatio destinavit ; reliquum argentea theca fabricata conditum se Episcopo dedit, ut ad posteritatem salutis nostrae monumenta se
Meundi li- Ιn secundo libro ea narrat, quae circa Arianos contigere, impe-bri an ira . rante Constantio. Colloquium describit habitum inter Constantium , & Liberium Pontificem , prout pii ejus aetatis viri literis prodiderunt. In hoc colloquio dignam Summo Pontifice libertatem, & constantiam ostendit Liberius, & a Principe distessit, iniquis eius mitulatis minime assensus. In hoc colloquio cum Imperator Liberio dixisset r ,, Quota pars orbis es , Liberi , ut solusis impium hominem vindices , & pacem orbis , ac Mundi totius se distolvas Respondit Pontifex : Non eo quod solus sim , fideiis causa minuitur. Nam & tres soli olim sunt reperti , qui man- , dato Regis resisterent e . Postea narrat, quae Arimini eontigere; & fidei professionem Nicaeae in Thracia concinnatam recitat , in qua Ariani, sublatis vocibus similis in substantia , & consubstantialis, ieiune similem Patri Filium posuerant. Plures Episcopi in Concilio Ariminens eoacti imprudenter illi subscripsere , partim dolo capti, partim minis perterrefacti. Verum ab Orthodoxis veritatis defentoribus. & praesertim Oeeidentalibus Episcopis reiecta suis, ut videre est in eorum ad Illyricos epillotis . S. vero Athanasius, quae Arimini gella fuerant , contempsit , ubi vi, &
76쪽
In tertio libro persecutionem narrat, quam Ecclesia passa est sub Juliano Imperatore , cujus educationem , & apostasiam exponit . Trig*PQR
Et primo quidem dicit et se Iulianus statim in initio Imperii sui Leri imitri impietatem non prodidit; sed omnium beneuolentiam appetens μ' 'si Episcopos Ecclesiis eiectos a Constantio ultimis in oris habitan- ,, tes ad Ecclesiam tuam regredi iussit a . . At paulo post Julianus suam detexit impietatem, & tune reassumptis animis Ido- is lorum errore mancipati in Christianos saevire coeperunt . . . Et- ,, enim Ascalonae, & Gaetae, quae urbes sunt Palaestinae, virorum i ...is Sacerdotali dignitate praeditorum , mulierumque perpetuam vir- ginitatem prosellarum ventres dissecuerunt, & hordeo postea re- pleverunt, ac porcis etiam obiecerunt. Sebaste vero, quae & i-
psa ejusdem est gentis , Joannis Baptistae arcam aperuerunt , &,, ossibus combustis cinerem dissiparunt. Erat Hierapoli , quae ad se Libanum sita eli, Diaconus quidam, Cyrillus nomine. Is Con- , , stantino regnante divino etelo incensus de simulacris, quae ibi co-
is lebantur, multa confregerat. Hoc ejus factum memoria tenen- res execrandi non solum eum interfecerunt, sed dissecto eius ven-
ire illius jecur degullarunt. Verum poenas dederunt tanto diis gnas lacinore. Nam quotquot sceleris illius participes fuerunt , D primum dentes, qui omnes simul exciderunt , deinde linguas ais misere, quae & ipsae tabo defluebant ; postremo etiam oculis or-
,, bati sunt, & quas aures pietas habeat, calamitatibuς suis testatiis sunt aemilianus invictus athleta a Capitolino Praesideis Thraciae in rogum conjectus est Dorostoli, quae est urbs Thra- ciae. Marci vero Arethusiorum Episcopi tragoedia Eschyli, &M Sophoclis grandiloquentiam desiderat, ut ejus aerumnas pro meriri tis deplorent. Hic . . . destructo quodam Fano Idolorum, Ec- clesiam eius loco aedificaverat. Arethusii captum nec miseratiri sunt ut senem, nec ut virtutis amantem reveriti; sed virum . . . is primo nudantes verberibus caedunt . & membris omnibus plagasse infligunt: deinde vero in laetidas cloacas conjectum , atque inde ,, post eductum adolescentulorum gregi tradunt, jubentque, ut eum se ii ylis non parcendo confodiant. Post haec in corbem impositum, , , garoque , ac melle delibutum sub dio aestu ardentissimo sulpende- runt, Vel pas, & apes ad escam invitantes b Leges deinde narrat a Juliano latas adversus Christianos , quibuSiis vetuit . . .
ne poeticis, rhetoricis, theatricis, & philosophicis studiis operamo darent . . . & a militia expelli iussit ce r Similiter quartum exilium S. Athanasii d) , Babylae Martyris translationem , qui Daphnaei oraculi vaticinationes impediebat. ab eo imperatam; e) , Theodori Martyris constantiam & Templi Dapnis exustionem narrat. In quo incendio se daemon & Martyris gloriam
77쪽
Emm' ',, adauxit, & mendaeium suum patefecit. Fulmen enim de inlc se emissum totum fanum exussit , atque ipsum Pythii simulaerumis minutissimum in pulverem redegit: ligneum siquidem erat , sedis auro illitum extrinsecus a) . In reliquis vero huius libri ea- litibus Iuliani tyrannidem enarrare prosequitur, & victorias de il-o a pluribus Sanctis reportatas, irritos conatus in Hierosolymitant Templi reaedifieatione adhibitos, & ejus denique adverius Persas, in qua infeliciter obiit, expeditionem. arti libri Quartus liber gina Eeclesiae complectitur sub Imperatoribus I MMU viniano, & Ualentiniano Catholicis, & Valente Ariano. Pol quam Joviniani ad imperium electionem narravis h), reditum s. Athanasii, & aliorum Episcoporum ab exilio recenset c γ. Epistolam Episcoporum Thebaidis , aeqvpti . & Lybiae ad eumdem
Imperatorem datam, qua illum de Fide Catholica , ut petierat , edocebant, recitat d); scut & legem latam de restituenda Eeel sis annona, quam Constantinus Magnus assignaverat , & Iulianus abstulerat e . Repentina morte Joviniani, quam omnes gubernii eius dulcedinem experti luxerunt, narrata, electionem Valentiniani subjungit, ,, viri non sortitudine tantum, sed & prudentia, tempe-- rantia, iustitia, & eorporis proceritate praestantissimi . . . . Au- xentio vita functo, qui Ariana labe infectus Μediolanensi Eccleti sae praepositus fuerat . . . Episcopos advocans Imperator, his eos se verbis allocutus est: Ignorare non potestis, quippe divinis litte- ris innutriti, qualem esse conveniat eum, qui Pontificatu ornanis dus sit; quodque oporteat , illum non solum doctrina , verum se etiam vita subditos informare , ae sese illis virtutum omnium se exemplar proponere, testemque doctrinae conversationem habere. Proinde talem nunc in Epitcopali Cathedra tollocate , ut nos se ipsi, qui regimus imperium, sincera voluntate illi capita notira inclinemus, & reprehensiones eius ... tamquam medici eurationem
se libenter admittamus f). Haec Imperator cum dixisset, rogabat Synodus, ut ipsemet sapientia, & pietate insignis Episcopum deis ligeret. At ther Maius est. inquit , viribus meis hoc nem-M tium . . . Egressi ergo Episcopi seeum ipsi deliberant , & Αmis brosius eligitur . . . quem laudatissimum virum Imperator eon
is festim baptizari , & ordinari jussit. Sciebat enim mentem illi
esse onmi perpendiculo rectiorem , sententiasoue omni norma exa-
,, ctiores g Narrat deinde, quomodo Valens , qui suscepto imperio apostolieis dogmatibus enituit, a coniuge illectus Arianico errore irretita , in idem secum blasphemiae barathrum eorru
78쪽
Episcopos in exilium pellendo a , & Arianos Episcopos . substi- mmmtuendo. Ipsi suam impietatem exprobrare non omiserunt Traia τη
nus, Arinthaeus, & Victor Magistri militum b). se Britanioque viris omnium virtutum insignibus illustris, totiusque Scythiae urbes pon-- tificia regens potestate, an imum divino Zelo accensus,& dogmatumo corruptionem, iniquasque Sanctorum vexationes in Valente redar-- guit e . Hos tamen omnes contempsit impius Imperator
nec minis Isaaci Monachi , qui illi indixerat e , , Redde gregibus
se optimos pastores, & victoriam sine labore consequeris. Quod si se his neglectis, ad pugnam processeris, reipsa experiere, quod d se rum sit contra stimulos calcitrare. Nam nee iple reverteris, &M exercitum insuper amittes d ; minime perterrefactus pugnam commisit, in qua victus fuit eum pervenissent barbari ad se vieum illum , in quo Valens . . . latere conatus est , igne ad- ,, moto pietatis hostem una eum vico invaderunt se . Dignum etiam posterorum memoria existimavit colloquium paulo ante habitum a Valente eum Aphraate Monacho , quod sic narrat: ,, Perse viam publicam transiens Aphraates ad bellicum gymnasum ibat ,
,, ut convenientem curam sanctis ovibus exhiberet . . . . Quem ab
,, alto ex regia Porticu prolpectans Imperator cum vidisset vili pal-- lio amictum, & concito gradu summa in senectute incedentem , is aecersivit, & ad illum: Dic, inquit, quo vadis Ille autem sa- pienter, &apeoste: Pro tuo, inquit, imperio precaturus. Tumis Imperator, qui probe noverat totius Urbis multitudinem ab eois pendere, subfungi tr Atqui domi te manere, . ibique ex monastiis ca lege orare par erat. Divinus vero ille vie r Recte ais, in- se quit, Imperator . . . Hoc me facere conveniebat , idque hacte. nus feci, dum oves Servatoris pace fruerentur. Nunc quoniam ,, vehementer conturbatae sunt, & in discrimen adductae, ne a s is ris diripiantur, omnia tentanda sunt, & oves conservandae. Dicis enim, quaeso te, Imperator. Si puella essem intus in conelaviis residens, & domus curam gerens , & paternas aedes viderem reri pentina flamma conflagrare, quid me tandem facere conveniret se intusne desidere, domusque incendium negligere, & opperiri, dum se flamma invalesceret; an relicto conclavi sursum, ac deorsum dinis currere , & aquam afferre , flammamque restinguere Hoe teis profecto responturum liquet r hoc enim prudentis , & eordatae ,, puellae foret. Hoc est , quod nunc ago , Imperator. Nam , ,, cum flammam in patemam domum nostram inieceris, circumcuris semus , eamque extinguere nitimur. Cum haec dixisset, Impo. o rator minitan obticuit. Unus autem de cubiculariis eius, quod
se viro sancto impudentius insultas et , Me modo poenas luit. Isis balnei curam cum gereret, eo statim post hunc sermonem descen-
79쪽
'is dit . . . & subiis mente captus in ferventem aquam minime tem- ξφ R- is peratam desilit, & extinctus est a . uinti libri In quinto libro historiam texit Theodoretus damnationis haere- - lysi sis Arianae, nec non Apollinaristarum , & Ρneumatomachorum , seu Macedonianorum ex illa prodeuntium. Laudes celebrat The cisii
Imperatoris, S. Ambrosii. S. Joannis Chrysostomi, Episcoporum Alexandriae, & Theodori Mopsuestent . Pol quam itaque pietatem Gratiant Imperatoris Valentis patrui sui successoris commendavit, observat, piissimum hune Principem se regni sui primitias omnium is Regi obtulisse lege lata, qua iubebat, tum eiectos in exilium
,, pastores redire, gregibusque suis restitui, tum sacras aedes iis tra- ,, di, qui Damau communionem amplecterentur . . . praecepitque,
,, Arianae blasphemiae praecones tamquam agrestes feras sacris septis se expelli ; optimos vero Pastores divinis eorum gregibus resti- ,, tui b) . Theodosius quoque contra Arianos legem tulit, vetuitque , ne Synodos , & Conventus haberent . Hisce Theodosii praeclare gestis immiscet Theodoretus narrationem caedis Thessalonicensis, in qua is septem hominum millia interfecta perhibentur , is non praeeunte iudicio, & condemnatis iis, qui dira illa ausi fuerant , sed sicut in messe omnium simul spicarum more des M E is e . Addit tamen poenitentiam ab ipso actam pro facinore in ira impetu perpetrato. Extollit iterum Theodosium ob leges latas, quibus Idolorum delubra destrui iubebat & pro studio, ac cura adhibita ad pacem, & concordiam inter Flavianum, & Episcopos occidentis ineundam e), nec non ob victoriam de Eugenio Tyranno feliciter reportatam . Progreditur deinde ad Arcadium Theodosii non minus imperii, quam pietatis haeredem. Ioannis Chrysostomi ad Episcopatum Conitantinopolitanum electionem, ejusque in eo munere praeclarissima facinora na rat ε . Historice suae cap. 39. Catalogum addit Episcoporum, qui a persecutionis fine ad usque sua tempora insigniores Sedes o Cupaverant . Romanorum Pontificum hane seriem exhibet r Miltiades , Silvester, Iulius , Liberius, Damasus , Sirieius , Anallasius, Innocentius, Bonifacius, Zosimus, Canellinus h . Historia Re. Nullus est, qui ambigat, Religiosam hane historiam idem o-Mε ' ' mnino esse opus, ae illud, quod Theodoretus in epistola ad Eusebium Ancyranum Sanctorum viras appellat fr)d alibi etiam hoc
titulo donat , Monastica comversatio, seu Historia Religiosa p& alibi Historiam Philorheam , idest Dei amicorum inscri
80쪽
Theodoretus , qui virtutes Anachoretarum perspectas habebat eorumque eximia opera vel ipse viderat, vel a fide dignis testibus τη- R. audierat, ad posterorum utilitatem memoriae consecrandas operae pretium existimavit. Si enim, ut ipse ait, se absurdum non est, utri poetae quidem, & historici ea conscribant, quae in bello fortiis ter gesta sunt, & tragici recte celatas calamitates in publicum proferant, earumque scriptis mandatam relinquant memoriam p cur nos oblivioni tradi sinemus viros, qui in corpore mortali, se & patibili impatibilitatem ostenderunt, & incorpoream armulatiis sunt naturam a Et hunc revera sibi praefixit scopum Theodoretus in hoc opere, eo maiori dignus commendatione, quod non solum praeclara tantorum virorum facinora nobis exponit, verum etiam nobilissima exempla ia diversarum virtutum, quae quilibet juxta conditionem, statumque suum imitari possit, ac in se exprimere. Haede causa illorum Anachoretarum , & Monachorum vitas conscribendas assumpsit, in quibus diversa virtutum genera emicuere, quihus & nonnullarum quoque sceminarum virtutes inseruit ad sequi Tis sexus utilitatem . si Neque vero ut ipse scribit Sanctorum omnium, qui ubique gentium claruerunt, vitae hilloriam scribereri conabimur: nec enim omnes, qui ubique clari fuerunt, novimus; is nec fieri potest, ut ab uno omnes describantur. Eorum ergo so- lum vitam conscribam, qui luminum instar in oriente fulse-
runt . . . nec quaecumque ab eis gesta sunt, persequentes . . .
ia Sed ubi pauca de uniuscujusque vita, rebusque gestis narraveri- ,, mus, & ex paucis totius vitae Brinam indicaverimus, ad otium
progrediemur . . . Narrando autem procedet oratio, non en-
miorum legibus utens, sed pauca tantum quaedam simpliciter ex-m ponens . . . Rogo autem , qui in hanc religiosam historiam in- ciderint, ... ne in quae dicuntur, minus credant, si quid au- diant, quod eorum vires excedat: neque illorum virtutem ex sese ipsis metiantur, sed exploratum habeant, solere Deum caelitus is ex piorum animis Sancti Spiritus dona metiri, & maiora largi - ri perfectioribus. Adytorum enim mystae spiritus magnificentiam se norunt, & quanta per homines in hominibus miracula faciat , ,, ut incredulos ad Dei cognitionem adducat. Qui autem iis, quae is a me dicenda sunt, erediturus non est, liquet eum ne illa qui-
dem vera crediturum, quae per Moysem, & Jesum, & Eliam , - & Eliseum stella sunt, & pro fabulis habere miracula , quae ais Sanctis Apostolis patrata sunt. Quod si vera illa esse testatur,
,, haec quoque a falso aliena esse credat. Quae enim in illos ope- ., rata elt gratia, eadem per hos quoque, ut fierent, effecit . . . Ex iis porro, quae dicenda sunt, di qua ipse vidi ; quae autem se non vidi, ab iis audivi, qui viderunt, viris virtutis amantibus,
o dignisque habitis, qui illos viderent, & eorum doctrina fruerenis tur