장음표시 사용
151쪽
Instat Faustus: Ad illos non spectat vetus ad mores tinstruendos valet : ad sdei qui- Testamentum qui nec sunt elus haeredesidem confirmationem, quandoquidem non legatarii , nec tenentur adhaerere condi- satis clare conitat Cliri illim a pros etiationibus Teiiamcnto appulitis , dec pol-isuiste praenuntiatum; ad morum vero insunt legatis per illud bonis frui tum ratione formationem, quippe quod contineat hiis sui, tu nratione Testamenti: Atqui ludaei istorias scandalo plenas, quales lunt hist sunt veteris Testamenti soli legatarii Siriae de reccatis Gigantium, Regum &c. haeredes r Igitur vetus Τcstamentum non Respondeo negando antcce)eus : Si quia spectat ad Chrisianos. Probatur minor. Pri- dem ille Christus ad Scrii turas veterismo quidem, solis Iudaei promittitur terra Testamenti appellat, ut probet Judaeis suam Chananaeorum. II. Christiani non tenen-idivinitatem : utique ad mores instruentur ad praecepta Mosaica, ruta ad circumidos plurimum valet vetus Testamentum; cisionem, ad 1 acrificia&ablutiones, alia-isdem enim Abraham commendat Ap que similia, unde si ab eis discedere licet,im- stolus ι m insuetudinem vero Ioseph , &mo & opporteat, utique & ab ipso Tei fa- Moyss sapientiam plurimum exaltat Si
mento. III. Novitas non est cum vetuitate phanus Act. 7. Iam vero quid memorem confundenda, maxime vero si vetustas con-ir nitentiam Davidis , qui panem cum tineat solummodo figuram, novitas vero iteria & cinere temperabat, peccata vero exhibeat veritatem: Ergo &c. hominum in Scripturis veteris Testamenia
R. pondis dii linguendo : Lex vetus noniti recensita nos docent quanta sit fragili pertin t ad nos ut legi subditos & se stas humana, quam turribilia iudicia in i vientes, concedor ut praenuntiat Christum qui vindictam sumpst dc quidem gravit re tamquam noster Pedagogus, nego. Lexis mam tum de rcccatis Iudaeorum pro- vetus eonsiderari potest dupliciter , pri-ipter Idololatriae peccatum, tum de pec-moquidem in se, deinde vero relative adicato Nabuchodonosoris , Baltasar , Sen- Christum : si sumatur in priori sentit, qua- nacherib , Antiochi & aliorum : Igitur tenus multas habet observantias legales,&splurimum valet vetus Tollamcntum ad terrae Chananaeorum promi ilionem, pro- fidei confirmationem , & virtutis increiecto non spectat Christianos, secus vero mcntum .s ut figura Christi conlideretur e nam , t
teste Apostolo, omnia in fisuri, contii se- SYNOPSIS PROBATIONUM.
bant Iubaeis : Igitur lex vetii, novam spectat quatenus , ct Christum praenuntiat, Hetus Testamentum spectat etiam Chria& bonorum spiriti alium coriam, rer te stianos. ram Chananaeorum figuratam delignat . Iam ad singulas si satis. PRIMO : Quia Christus Ioxn. s. re-- primam probationem , distinguo : mittit Iudaeos ad Scripturas, ut suam a Iudaei ibii sunt terrae promissonis haere- gnoscant missionem. Tum Luc. 24. incides, & ista derra eii catellis Ierusalem piens a Moyse per onmes dii currendosgura, Christi meritis rollidende , conce- Sripturas, idem momentum diicipulis Em-do : & non est fgura caelestis Ierusalem, maus probat. nego. Meundo : Christus Dominus suo munit
Ad secundum distinguo : Soli Iudaei te- calculo praecepta Decalogi, Iudaeis pri-nrntur ad praecepta Mos xica caeremonia- mum data : S Patriarcharum fidem malia , concedo : ad praeco pia legalia, Delixi me Abrahae observandam proponit; post adorationem atque anima' culturam & ipsum vero Apollotus Ecbr. II. eamdem sanctificationem spectantia , nego. Ipse celebrat, ut Christianos ad amorem D Christus ea reno avit in P vangelio man- mini stimulet. data. Hec soli itio colligitur ex Atig. lib. aenis : Vetus & novum Testamentum Io. contra Faullum. Non igitur con- - sic connectuntur, ut unum ab alio divcl-ditur lex nova cum veteri. Et sic patet tere non sit licitum, cum vetus Christu in solutio ad 1. Mediatorem promittat, novum vero prae Reponit idem Faullus: Vetus Testamen- l lentem exhibeat.
152쪽
ET REsPONSIONUM. PRIMO : Tametsi quaedam appareat inter iitrumque Testimentum contradictio, dubi procul , si ad utriusque sensum attendat lector, abique negotio Omnia conciliari animadvertet. Secaudo i Ultro fatemur diversas esse veteris & novi Testamenti quoad bona temporalia pro milliones, minime vero quoad finem oc Dei millesti,nem , quae ut beatitudo possidenda lingulis omnium taculorum hominibus proponitur. Tertio : Fallima est dicere vetus Testamentum novi non astruere fidem . Ello quod in figuris non nihil oblcuritatis habeat , sed Prophetae explicite Christum
eiusque magnalia , quibus lex nova astruitur & roboratur, annuntiaverunt.
IΜIAM novi Testamenti laudem omnes conclamant creaturς sol quidem dum, Christo moriente, lumen innatum abscondit a terra , quae ipso moriente contremuit ; monumenta aperta que mortuos suos redivivos exhibuere; vel ipse iniernus, & devicta mors, dicente Cica cap.
13. ero mors tua , e mrsus tuus era infe
ne : mundus ipse devictus , crux quondam maledictum legis , facta est omnium gentium benedictio : conclamant Martyres, qui terrente diabolo, & 1 viente mundo suppliciis, ait Cyprianus epili. ad Mart. non cellere, sed ipsis potius tormenta celia
serunt : conclamant Consessores innum ri , qui virtute crucis carnis victores tunc triumphant , ait D. Bernardus coronati an canis : conclamavit Virgines , que vcste purpurea cum palmis in manibus sἡ-quuntur Agnum quocumque erit : conclamant omnis sexus omniique aetatis viri & mulieres, qui gratiς Mediatoris Gnergia operati lant justitiam, adepti sunt repromissiones. Eiusdem Testamenti dotes Angeli primum, Christo nato gloriam in altissimi,
Deo suavi armor ira decantautes annunt-verunt : Revera quidem illud Testamen
tum tantam benedictionum copiam attulit, ut teile S. Joanne r. gristia per Jesum Christum facta iit, & omnium pr militonuin copiosa et iupcrabundans adimpletio , cuius thesaurus vii omnium gratiarum super fluens gloriola supellex , de cujus consumptione non est timendum, ait Concilium generale viennente, largitor vero Chrillus Dominus , cuius virtus, gratia Dei; cuius potellas, Sacramenta; cujus Ministri, Sacerdotes char clere divino ad omnem mirabilem operati nem insigniti, cujus ei scacia terribilis dγmonibus ellecta, caecoS illuminat, leprosos mundat , mortuos ad vitam evocat , iii guas imant um facit dilertas; cujus fructus ex omnibus tribubus et linguis , et nationibus prςdestinatorum tanta multitudo, ut juxta illud Joanuis Apoc. 7. nu-mcrare nemo queat . cujus denique lumen eis veritas, cui figurae et umbret Christo nato celsere. Sic enim nova lex exhibet Melliam, in quo omnes omnino benedicuntur, et in seculum lectili benedicentur nationes, ut ne una quidem figura , ne una promi ilio et prophetia sit, quς non sit in Christo adimpleta. Sicut enim, ait Luc. i. Zachari aes locutus est ad Patres noli ros, de divinitate Uerbi ad nos dimissi, sic )e ejus nativitate, miraculis, praedicatione , morte , resurrectione , et per omnem tertiam triumpho in Domino Iesu adimpletum olfendit Iudaeis ii credulis novum Tella mentum, sic Gentibus, et Paganis, sic Atheis ci cuius cumque generis infiὸelibus, ut sciant omnes
In Scriptura illa , ait Hieronymus in se prolog. in Pialmos,habet infans quid la- is ciet ; puer quid laudet , adolescens,, quid corrigat , juvenis quid 1equatur, ,, lenior quid precetur. Tum Hugo Victorinus lib. de anima tri In Scriptura novi Testamenti, quidquidis docetur, veritas quidquid praecipituris bonitas ἱ quidquid promittitur , teliciis eas et t. Concinit Gregorius Magnus lib. I S. morat. cap. I . ilia verba Iob 18. Habet a Ie rum Denarum suarum 'in Lia , interprinc iri, a. t : D Argentiun cst eloquii velis lapientiae claritas, venae, lacra Scripturi ra : ac si aperte dicat: cui ad ver.e prae is dicationis verba se praeparez, neceste eit
153쪽
ut causarum origines a sacris paginis usque omnium Redemptorem praedicta , is sumat, ut omne quod loquitur, addi- in iplo ad amusum adimpleta exhibeat , is vinae auctoritatis fundamentum reum quod omnium miraculorum maximum is cet , atque in eo aedificium locutionis est, juvat per ordinem a primo ad ulti- suae firmet. - mum hic enarrare, ut Ioannem lurem His accedit Origenes, qui in eap. x.Joan. rito Cap. I. dixisse : Lax per Mosen data
his paucis,sed eficacissimis verbis divin Scri- es, gratia θ υeritus per Icum Christi-factapturae maxime novi Testamenti ineffabi-ies, intelligamus. Iem delineat utilitatem & naturam : Dis seriptura mundus est intelligibilis, sui siCιαιordia urei qua Testamenti : novum γαλ quatuor partibus , veluti quλtuor ele Prophetias totidem oνaetitis in Ghm. ,, mentis constitutas , culus terra est vel- Iti adimpleras exhibet.
ut centrum in medio Instar centri ,
,, sei licet historia 2 circa quam aquarum . . ,, similitudine aby useircumsunditur m INTER Omnia argumenta in testim se ratis inteligentiae ; circa Historiam &in,um excellentiae novi 1ella menti , eo D Ethnicam , veluti duis hujus mundilfordiR Librorum novi 'I et famenti cum M partes , aer ille naturalis scientiae ei iubra, Veteris Ies lamenti est enicacius :,, cumvolvitur e extra autem omnia , Siqui non sine magno re ne dicam stupen M ultra , aethereus ille & igneus ardorido mir culo tim potuit, ut quae praenun- empiret caesi, id est, superna contem itiλta tuerant ante multa saecula, in Chris, platio divinae naturae , quam Theolo , o liticram adimplerentur ι ex quox, siam nominant, circumglobatur. is mani ieile tequItur novum Testamentum Miracula numero prope infinita , qua- e eLreg,um & Irrefragabile verae Relitate ad Christum usque inaudita, virtu Iligionis di argumentum re fundamente inter omnes veteris legis signa multoitum . Quod Rutem tale sit , ab enuine- majora, universalitate itidem extensiora,l Atione partium Oilenditur. repetitione supra modum frequentiora , Primo : Christus dicitur de semine A ea quae in novi Testamenti Scripturistbrahλm , MAtth. L. cap. his verois : L Continentur , sic firmant, ut si credendoiber gener liquis Ium Chri i , Filii Dabid ,
Scripturis illis decipimur, a te Domine,lFilii AHAE m . Et Lucae 3. Dis A aiebat quondam quidam Ecclesiae Pater,ibrari . vers. 34. ita praedictum fuerat
decepti sumus. Quinam autem sunt , quilGeneseos in. 3. In te benedicentur iant veν- veritates Scripturarum novi TestamentiJIε g ayion 3 επε . In Abraham scilicet, scriptis mandatas sic docuere , ut suade ut habetur p. 1 . verL Ig. & cap. 22.rent , ut delectarent simul & corda de iverti 18. mulcerent, tangerent ac tandem conver- . Sem . : Dicitur de semine Isaae ab terCnt , pauperes evangelizantes regnumlii idem EVAngelii iis ibidem , Matth. a. Dei ' Peragrarunt , ait S. Chosos oenru this verbis : Abraham genuis Isaae . iTum D serm. 3. Pentecosas , Piscatores orbemi uc. 3. eui suu ἐς ae . Illud quoque is terrarum , & infirmum eum invenienia praenuntiatum est Genes. 26. 4. ubi legiari tes , ad sanitatem reduxeriant , & initur : Benedicentur m semine tua dimnesgenis es ruina positum , ad stabilitatem revoc ires terra. M runt : non scuta moventes, non arcus Tertio : Dicitur de serpine Jacob abis tendentes, non sagittas mittentes, nonii iidem ibidem z Isaac aurem genuit I ,, Pecuniam largientes, non in eloquentia . Et Luc. 3. fuit Iacob . Hoc et- considentes: sed pecunia indigentes, sed re- iam prςnuntiatum est Genet. 23. I . Be- ,, gnum Cculorum possidentes, non haben- nealcentμr in νε ι Iacob icilicet , is laes M, tes humana solatia ; habentes Dominum mine suo eun ia tribus terra. Tum Num. 244,, siccum . Ejus scilicet Teii amentum , 17. Urietur fletia ex Iacob , is consurget vi juxta illud Matth. 12. Hasemus solario san- ga de brael. Da Libros. Quomodo vero novum Testa- no : Dicitur de semine Iudae abi IC. mentum tot adornatum virtutibus Acidem ibidem: Iacob autem genuit Iudam ergratiis, ctincta ab initio mundi ad Iesum fratres eIus . Et Luc. a. iapi suis I .a . Tui
154쪽
Tum Aebr. 7: I4. his verbis: Manis rumas enim quia ex Iuda ortus sit Dominias no- sis. Id habetur Genes 49. Io. Non a eis νεων Icorrum da Iuda , ἐν dux vi femorae,s, donee meniat qui mitraiatis es, oe 'se
stilata : Dicitur de semine Iesia &
David, Matth. I. vers a. & s. his verbis rLibo ere. Filii Datia .... Obed autem genuit Iesse , Iesse aurem gennit David Regem. dem Evangelista eap. I a. vers. 23. sic habet : Et sunbans omnes turba , o diae.bant : Numruid , his es filius Da υἰd . Idem cap. eto. vos II. Domine miseranis. νἱ fili David. Cap. et r. vers. o. & II. Ηbsanna filis Dati aeri cap.22.vem 42. ex
pressius 8c sequentibus , ab ipso Domi
spiritu vocat eum Dominum , dicans 'r Diaxis Dominus Domino meo , seda a rixtris meis ι donee panam inimicos mos fabellum pedum tuorum S. Ergo Davia loeas eum Dominum , quomodo Mias esus os ὶ ο ὐ-
os Dis quisquam ex illa die eum a sua interrogara . Lucae 3. vers. 3I. & 32.
tea cap. I. vers 32. praenuntiatum iumrit : Dasit illi Dominus Datis sedem D mia patris eius. Joan. I. vers 42. legitur: Nonne Seriptura dicis quia ex semina D mia, ct is Letsseh/m e telis, tibi Oat D αι. , venit CAAsias . Actuum I 3. versa a. scriptum est : Stis iraiis illa Datia Regem , mi res monium perhibens , dixit :Doeni Daυ u sitam Iesse , visum seundum
Iesum . Item Rom. i. vers 3. De filia sua qui faetas es eI ex Iamine Daυid δε-
mina Tatia. Iam denique refertur Apocal. s. vers s. Vliis Lea d. Tν - δει uta Daυid , verba Iurtim , ἐν δελενι septem signaι la eius . Haec eadem vertiatas in veteri adstructa fuerat 'lestimento. Primo quidem Psalmo 38. vers. 4.&s. his verbis : μνaυi L aυia sermo meo :tisque in ate iam praparabo semen tuum . Delude Isaiae .li, vers I. Et e edietur
virga radice Iosse , is nos da radita
eius ascender ' requiescet supeν eum via ritus Domini. Apud Ieremiam cap. 33. U. 11. & sequenti demum dicitur : In tempore illo , germι nare faciam David germen iustitia .... quia Me dicis Dominus : Non interibit de David vis qui sedeat super thronum domus Israel. Sexta : Dicitur de semine Salomonis Matth. I. vers. 6. his verbis : David auiatem Rex gennit Salomonem ex ea qua fuistinia. Idem asteritur Psalmo 7 I. vers. I. dc 6. Deus Iudicium tuum Reri da , ' tu stiriam tuam filio Regis .... dei tenuet sicus
Septimo : Lucae 2. vers I. dicitur naiatus dum orbis universus erat in pace compositus, his verbis : In diebus illis exiit edictum a Casara Augusto , κν describ retur universus orbis. Hoc praedixerat Isaias cap. I. vers 14. Propter Me ait Dominus Deus exercituum farris Israel : Bou leonsolabis super hostibus meis , er vindicaborda inimicis meis .... Sion in Iudicia redime ανών is
Octa- : Dicitur natus de virgine , Matth. I. vers I 8. S 1ὸquentibus his rem bis : Christi autem geuerario sie era i e Cum esset desponsata Mater e us Maria Ioseph ,
antequam convenirent, invenra est in titero
hasens da visisti sancto . Ioseph autem vise us ... ρο non cognoscebar eam donee peperit Filium suum primogenitum . Luc. VCro E. V. 6. Faetam es autem eum essent iM , impleti sunt dies ur pareret . Et peperit Fialium suum nimogenitum . Illud promise ratIsa. CAP. 7. vert. I 4. Propter Me datis Dominvis ipse vobis sign- . Ecce Virgo eone teper pariet Filium , π vocabitur nomen eius Emmanuel. Hoc & Ieremias 3 r. vers. 2 v. Novum feeit Dominus Iuper terram , fem natiscumdabit virum . Hoc tandem praenun
tiarat Ezechiel cap. 44. vers. a. & 3. Pona , inquit , hac elausa erit : nom aperietuν , Θ υἰν non transibit per eam e quoniam Dominus Deus Israel ingrιssus est heream , strisque clausa Princi i . Princeps ipso sed bis in ea. Nono : Dicitur natus in Bethlehem , Matth. 2. vers. I. his verbis r Cum ergo natus effer Dius in Belbi hem Iuda in dioiabus Heravis Regis . Et Luc. a. vers 4. disequentibus : A cendis aurem Ur ιoseph a Ua
155쪽
Calido de civitate Natiareth in Itiriam in cL A th opes, π in misi elus terram lingent. Reis vitatem DAd id qua voeatur Bethlehem , titiges Tharsis , σ Infula munera o rent rIr teretur cum Maria desponsata sibi uxore Reges Arabum σ Saba dona ad incent . prunante . Factum est autem , cum emur Isaias 6o. vers. 6. sic habet : Omnes de ibi , impleti sunt diss ut parerer ; cd pererit Saba venient , aurum T rhus deferentes , Filium suum primogenitum . Item Ioan. .i r laudem Domino annuntiantes . Praedi- vers. 42. legitur: Nonne Scriptura dicit qti uicta quoque Esi stella Numer. 24. vers. ex semine David , oe de Dei LIehιm Castelia i . hoc oraculo : OrisIur stella ex Ia- iis . ubi erat Datad , venit Chrij.us Hoc cis. ipsum habetur Michaeae s. veri 1. Et tu Decim rerrio : Reseruntur infantes ab Bethliarm Ethiara parvulus ει is, miltibus Herode occisi, Mati. 2. vers. I 6. Tune Her Iuda : ex re mihi egredietur qui sit dominata des . . . mittens occidit omnes pueros qui erantror in sael. in Bethlehem , Cr in omnibus finisus esus a Dccimo: Vocatur IESUS, Matth. t. versib matu Cr infra , secundum tempus quod 21. his vocabulis: Pariet autem Fiatim , is exquisierat a Mesis . Tum a. additur :vocabis nomen estis IESUM : irae enim salia Tunc adimplerum es quod di tam os ριν δε--m faciat populum suum a peccatis eorum . remiam Pro heram dicentem, Cap. 3I. versTum Luc. I. v. 3I. Mee 'concipies in u- S. Mox in Rama audita est , ploratus σrem , σ paries Filium , σ voeabis nem/niutulatus mustus : Rachel plorans Alios Inos ,
eius IESUM . Idem Evangelisti cap. l.lo noluit consolari quia non sunt. ert 2I. ait : Vocatum est nomen eiuι ΙΕ Deci Huarto Narratur Jcitis in AEgy- US , quod vocatum est ab Angelo , ρkitis plum profugus di incola , deinde redux , qu m in utero conciperetur . Id praedictum Mati. a. v. 34. ubi haec habentur de Ioseph:
habetur Isaiae ret. veri . 3. Haurieris aquasso Mezens ἀμσι x puerum Et maetrem elus noris gaudio de fontibus Salυateris . El. 31. eie , σ secessit in plum. Id praenuntia- vers. S. & 6. I irre tota dis nomen intim tum suerat ab Ulca Propheta dicente , bia phematur . Propter hoc scire potirus movi cap. II. Vers. I. Ex AEgyp o υocavi Filium nomen metim in dia ilia : qtita ego 's quiim um. kIuebar ecce a sim . Idem denique cap. Decimo-quinto: Habetur Matth. 2. vers. 62. vers. I r. sic habet : Dicito filia Sion : 23. quod permanseritia Nazareth, his ver- Ecce Salvater tuus venit . Non omitten ibis : Es veniens habitaυis in civitate quaυ dum illud Habacuc vaticinium c. a. vers. catur m reth , ut adimpleretur quod Eictum 1 3. Ego autem in Domino gaudebo , Ur ex jes per Prophetas , quoniam Na rarus vocaustabo in D o Io, ta meo. ι tur. Item Luc. 2. vers si . Mycendit cum Uudecimo: Emmanuel nuncupatur Mat iissis , is venis Na reth. th. l. vers. 22. oc 23. me autem ratum Dei odexto et S. Joannes dicitur Chri-I tium est , ut ad, υνεων quod dierum sisti Praecursor , Mati. a. vers r. his ver- Domino per Prophetam dicentem : Ecce et ibis: In diebus autem ill a venit Ioannes Bago in utero habebis , Or parier Fil iam : o pruia prauicans in deserto Iudia . Item vers. vocabunt mmen eiωs EmmanueI quod est xx. Ego quidem , inquit , baptieo vos in interpretatum , nobit um Deus . Illud ipsum aqua in poenitentiam : qui autena post mel a tur italae 7. vers. I . Propter Me, da ,υenturus est , fortior me est . . . . t e vos bit Dominus ipse vobis Signum : Erra Heto con ibaptizabit in Spiritu saneto . Rursus Luc. I. piet er ρβriet F. lium , oe voeabitur nomen vers 76. Et tu puer Propheta Aishsema vocaedus Emmanuel. beris, presbιs ante faciem Domini parare vias
Duod/rimo : Dicuntur Magi venisse Ateius. Idipsum praedixit Isaias 4o. vers. 3.
Oriente ut adorarent Iesum , Matth. 1. Hox elamantis in dejerlo : Parare vιam D Vers. 1. dc a. his vocasul f : Mee Mes immῖ , cte. Et iterum Malachias 3. V. 1. 3 Oriente vaverunt Ierosolymam , disenres zihoc oraculo: Ecce ego muto Angelum meum , ubi est qui naria, est Rex Iud rum VHι- ο praeparabas viam ante Iaciem meam. mus enim stellam eius in Oriente , is Oeta Decimb eptimo : Spiritus sanctus diciturni nus Misare eum. idem habetur vers 11.ldescendere 1uper Iesum his verbis , esuidem capitis . Id David praedicit Psal- Matth. 3. v. I 6. Ea rιzarus autem Iesus . . . MO II. Verc s. & io. Coram illa procident ecce aperti sunt ει ca 6 s σ vivit spiria
156쪽
De Proteg. ad Scripti fac rani. 13 s
t- άUrendo rom sicut eorumbam , σ venia i I. v. a S. Peperis Fibum suum pr mogenitum. .nrem siper se . Ioannis r. vers 3 a. Et re-iFt Roman. g. vers 19. habetur de Chri st Monium , inquit, perhi tuis Ioannos dicens: stor ut sit ipse primo nitus in multis fiat ia uia ita; δεῖν tam doseonaeentem qu si columinibus. Et iterum HEbr. I. U. 6. Et cum . . . bais d. coelo, Θ mansit super eum. Id prae- introducit primogenitum in orbem rem , dicit: dixerat Isaias cap. 6 I. vers. r. his voci- Et Morent eum omnes Angeli ejus. Id praeiabus . Spiritias Demini super me , cte. Idem dixit David Ps. 38. v. 28. his verbis: D. cap. tr. vers Isic habet : Et requiescet -- primogenitum ponam illum , cte. Item ocper eum spiritus Domini, cte. Zacharias I 2. vers. Io. Aspicient ad me , Dee m octavo : Dicitur unctus a Deo quem confixerunt : ἐν plangens . . quasi βώLuc. vers. 18. ubi sic legitur: Spiritus D sper uni nisum, is . . . ut doleνisolet innior mἰni supeν me propter qued unxit me , o .iro primogeniti . Denique Ioannis I. vers. Acta vero x. vers. 36. habetur : Certissime 18. Vocatur : Unigenitus Filius , qui es is sciat ergo omnis domus Israel, quia er D lsinu Patris. minum eum , o Christum fecit Deus , hunc Migesimo rimo : Ubique et passim Deus, Iosum, quem vos eruet is s. Rursus cap. .iet Dominus nuncupatur in novo Testa vers. 1 . Convenerum in stivitate ista adve imento, ut in sermone Coenae apud Ioanos sanctum puerum tuum Iesum , quem Mn-inem cap. 13. Vert. 13. his verbis: Ibs υ xisti , Herodes, er Pontius Pilatus , σe. Et c tis Ue Muso Domine, o bone ditia iterum Hebr. r. vers. s. habetur: D lexia tis : sum etenim . Psalmo 4 . veri . g. id
si infitiam, is od si iniqui rem propterea praedictum fuerat a Davide , DIMsiunxit te Deus, επe. Hoc ipsum iisdem v - situm, is odisi inicuitatem ι prepterea un- cibus praedixerat David Psalmo 44. vers. xit te Deus , Deus tuus oleo tititia na eonias. δc Psal. 2. vers. 2. ibi enim de Chri-Jfert bus tuis . Item et Pipl. tos. vers. x. sto xit : Amuerunt Reges rora ... ad rhus Dixis Dominus Domino meo , seda a deis, is Dominum , is adversus Christum ejus . Flimeis . Ilaiae insigne eli testimonium cap. Isaias cap. 61. vers. I. his verbis : Spiritus 9. Vers. 6. Parvulus en m natus est nobis , Ο D.m ni super me , eo quod unxeris Dominus Flitas datus es nebis , oe factus est prince me . Tandem Threnorum 4. vers 1o. le-irus super humerum eius ἰ ἐν vetab ων nomen gitur: Diritus oris nostri Christus Domin s ea- eius , admirabilis, consiliarius, Deus , fortis , plus est in peccatis nostris. . . Pater futuri faculi, Princeps paeis . Rursus D cim nono Dicitur Filius Dei, Matth. cap. 43. vers 1 3.Vere tu es Deus absconditus , 3. vers. I . his verbis : Hir es Filius meus Deus Israel Samaror . Ieremias 23. vers 6. diuetus, in quo mai ee laeui. Idem habe- ait: In diebus 1lID DA uisur Iuda , Θ Isearitur cap. 4. vers. 3. & 6. apud eumdemthMitabis confidonter , is Me est nomen quod E vangelisam : B accedens tentator , dixit ei rivocabunt eum, Dominus itisus noster . Habaia Si Filis, Dot ei, die ut lapidesipi paner hiant...icuc denique 3. vers. I 8. habetur r uo -- Ii Filius Dei es , mitte re deorsum . Rursusitem in Domino gaudebo , o extillaba in Deo
capite g. vers 29. R id nobis , εν tibi ,4Jesu meo. Iosis Flii D/ip Item & Marci I. vers. xi. Trasim secundo : Christus in tota epist HM DEM est, inquit, de coelis: Tu es Filiaila ad Hebraeos pluribus vicibus Sacerdosus meus dilectus, is te e placui. Lucae 3. nuncupatur , maxime vero cap. 3. vers. s. vers. 21. habetur : Tu es Fitus meus dilectus,this verbis : Christus non semetipsum elar fit is te complacui m M. Ioannes cap. I. vers r. vix ur Pontifex ferer , cte. Id praenuntiatur aurea ista profert verba : In principio erat Psalmo 44. vers 8. 'nxit te, inquit Psaltes Πεν bum , is Verbum erat apud Deum , ct RErius, Deus, Deus tuus e o Liat a pra renis
tiaverat Propheta Regius Pla l. a. v. 7. 4. Tu es Sacerdos is aternum secun tam redia Fli us meus es tu, ego Acdie gentii te. Ruminem Meluisedech.
sus Psalmo 88. vers et . dc 23. Ipse inv resim terris : Plura prophetavit Iesus :eabit me : Pater meus es ru . . . . uo prim munde Luc. 7. v. 16. habetur de illo : Pr genitum p nam illum. rum Ac PIalmo Io9.s fera magnus surrexit in nobis: ἐν quia Deus D xit Dom nus Domino meo feri a dextris meis. vi aυis plebem suom . Fi Ach. 3. versi et a.
Vigesima : Dicitur primogenitus , Matia refertur testimonium Moysis ut legitur in
157쪽
In Deuteron. c. I . vers. II. 3c sequen tibus his verbis: Pro tam de sente rua, o de fratribus mis siuiar me s citabiι tibi D minus Deus tuus : ipsum audies, σe. rigesim quarto : Appellatur Pastor,Matth. 23. vers 3I.& sequentibus: Cum aurem
veneris Filius hominis ... congregabRnIur re eum stmnes gentes , π separabis eos a
invicem , sicut Pastor segregat omas as 1 dis . Cap. 26. vers 3I. legitur : Scriptum est enim : Percutiam Pastorem , dispe lentur oves gregis. Eadem reseruntur ver a Marci et . vers. 16. maxime vero IOR Dis Io. vers. II. Ego sum , inquit , Pastor bonus t bonus Pastor animam Iuam dat prooυibus suis . Rursus I. Petri 2. v. 23. nambetur : tiaris enim sicut oves errantes, sed conversi estis nune aἀ Passtrem , cte. Et adhuc cap. s. vers 4. Cum apparuerit Primceps Pastorum , pere istis immarcessuilem gloria coronam . Id ipsum habetur Psalm. 94. v. 7. his verbis : Ipse es Dominus Deus nostre : is nos p pulus pascua e 1us , o mermanus ejus . Tum Isaiae 4o. vers. Io. & I. legitur : Ecce Dominus Deus in fortia rudiae venire , ετ ... sicut Pastor , gregem suum pascer : in brachio suo congregabit agnos, Cr in sinu suo levabit , seras 'sepo rabit . Rurius Icremias cap. 3I. vers I . ait : Rui dispersit Israel, congregabit eum zo eustodiet eum sicut Pasiον gregem suum . Et iterum Erechiel cap. 34. v. 11. disequentibus pronuntiat : - dicis I em;
gentium : populus qui ambulabat is penuris
vidit lucem magmem o habitantibus in regia-- ωmbra mortis, lux orta est eis.
remuneratoris nomine celebratur . Item& Psalmo 2. vers. 6. his verbis : Ego auia rem consiturus sum Rex ab ea super Sion montem sanctum ejus , priaicans praceptum eius. Rursus 7. Psalmo 2 I. vers 13. Narrabo nomen meum fratribus meis : in medio
Ecclesia laudabo te . Uers. 29. legitur :Ωuoniam Domini est regnum : Θ ipso δε-
minabitur gentium. Isaias cap. 3 o. vers ait: Dominus . . . non faciet avolare a te ultra Doctorem tuum : Or erunt oculi tui viden- res praceptorem tuum . Rursus cap. s .vers. 4. Ecce . . . . dedi eum ducem , ac pra prorem gentibus. Et iterum cap. 6 I. V. I. a. & a. Spiritus rem ni super me . . . ad annuntiandum mansueris misit me ut mederer contritis eoiae , ct prassicarem estivis indulgenIram . . . mr consolarer omnes lugen res ζ ut tonerem lugentibus Sion : Θ δε- rem eis coronam pro einere , oleum gasiaia
pro luctu , pallism laudis pro si risu mare Denique Ioelis et . vers. 23. ha tur: Filii Sion , exustare , ct tiramim in Domι-no Deo ve quia .edit vobis declarem institia . Usesm s primo : Passim vocatur patr tor miraculorum , infirmitatum δέ languorum curator . Item Psum. 4. vers. Qui Ecce eri ipse requir m oves mear, t 4. Se tote quoniam missicavis Dcminus vstabo eas , sicut visitat Posior gregem m suum . Et Psalm. Io2. vers. a. &suum .... o luIcitabo super eas Pasiorem unum , qui palcat eas.
Vbesiam μαμ : Dicitur quod praedicaverit in Galilaea, dc in Capharnaum,Ma th. 4. vers. Ιχ. dc sequentibus his verbis:
Cum autem audisset Iesus quod Ioannes re intus esset, seusis in Galileam : T rei ina e mitate Nazareth , venit , eν habitavit in Capharnaώm .... Exinde capis Iesus podieare Ge. Iterum Marci 1. vers. I 4. dc
sequentibus habetur : nnis Iesus in GaΓ-tiam pradicans Gangelium regni Dei . . .
ct ingrediuntur scilicet Iesus Ec discipu-Ii eius ) Capharnaum is starim δειbaris in-xressus in Synagosam , docebat eos . Hoc ipsum praedixit Isaias cap. s. vers. I. S2. Primo tempore altiliata est terra Zabulonis resta NUArsal, : θ nos o aggra iam es vis maris trans Iordanem Gob a
3. Benedis anima mea , Domino .... qui lunar omnes infirmitares ruas . Rurius
Isaiae 33. vers. 4. habetur : Vera languores nostros ipse tulit , re dodores Inolνos se portavit . Et iterum cap. 6 I. supin
nim e-octavor Dicitur caecis visum restituisse, in Evangelio maxime vero Mati. I s. vers Io & II. Et acceserunt , inquit Evangelista , ad eum turba multa , Labentes Iecum muros , caras , . - . o Hios mutatos : σ prodecerunt eos ad pedes eIus , ereurravis eos ἰ ita ut ruria mirarentur , σcis
Rursus Ioannis s. vers 7. caecum a nativitate illuminavit , dicendo : Hari ,
lava in naratoria Sitie , quod interpretarum Missus . Abiir ergo , er lavis , T venirvidens . Illud prenuntiaverat Isaias cap. 29. v. I . his verbis : In die ilia . . . da
158쪽
tenebris is ealigine Musi racorum videbunt . Cap. 33. Verc 4. Tune aperientur oeuli e carum. RuriuS cap. 42. veri. 6. & 7. Dedi te in Dedus populi, in lucem gentium I ut
si1--nono : Dicitur surdorum aperuisse aures , ut habetur Marci 7. V. 34. dc 3 s. de quodam surdo quem curavit , dicendo Erbera , quod es ad perire . Et patim aperta sunt aures esus , Id ipsum praedixit Italas 29. verL I8. Et audient in die illa surdi verba bbri. Cap. 33. veri. I.
legitur : Tunc .... aures surdorum patebunt.
Trigesimo: Dicitur mutorum linguam sol ville : hoc jam jam praedixerat Isaias
cap. 33. vers. 6. his verbis : Tunc .... aperta erit lingua mutorum.
Trigesim primo Dicitur claudos erexicse ι id praenuntiaverat idem Isaias cap. 33. vers. 6. dicendo: Tune saliet, scut cer
Trigesimo- .eundo : Dicitur mortuos adi vitam evocasse: id praedixit utique Isaias cap. 26. I9. ubi est: Vivens morrui tui , mersesii mei resurgent isc. Tri resim reptio : Dicitur famelicos saturasse , apud omnes Evangelistas : id praelusum legitur Psalm a I. vers. 27. his oraculis : Edent pauperes , is saturabuntuνcte. Et Isaiae 63. vers. 13. ait Propheta: Hae dicis Dominus Deus et Ecce servi mei comedent ore. Trigesim quarto : Dicitur quod Ap stolos vocaverit, dc piscatores ex Iudaeis elegerit , maxime Matth. Io. vers. I.&
dem cap. 4. vers. I s. & l quentibus dicitur de Petro de Andrea : Erant enimosicatores . Et ait illis : Venite ps me , Θ iam vos fieri piscatores homi m cte. Id Praenuntiatum fuerat a Ieremia cap. 3. V. 14. & I s. his verbis : Convertiminimis
revertenres , Leit Cominus .... Et dabo --
ιιι pastores iuxta eor meum, θ' seent vos scis rιa σ doctrina. Sed expressus cap. I 6. vers. I 6. Ecca ego mittam piscatores multos , dicis Dominus , o piscabuntur eos . Trigesim quinto r Ubique in novo T
stamento praedicatur multa Christum patrasse miracula . Id praedixerat David Psalm. 7 . vers. 16. his verbis : Transtulis Mirum de caelo , o induxit in virtura sua -Uricum. Trigesim sexto: Dicitur quod Ierusale triumphans ingressus sitiec hoc astanti bus Iudaeis , oc clamantibus, Ilafanna filiamυid; ita omnes Evangelistae. Hoc praedicitur expreste Zachar. 9. ver 9. ubi haec habentur: Exulta satis silia Sion , iubila Alia ferusalem : ecce Rex tuus venistrui ampus , Ο Saluator : Use paver , σascendens super Asinam , σ Iuper tui uis Liam asina. Trigesimo optimo: Reierunt Evangelistae, Iesium templum ingreil im fuisse, oc ejecisse vendentes , dc vitia redarguisse . Primum praedixit Ezechiel cap. 43. vers. 3. & 4. dicens : Vidi visonem ... er IIc-36ias Domini ingressa est remitum per viam
porta qua respiciebat aιι υνιentem . Et Aggaeus cap. 2. veri. 7. oc sequentibus : plebo , inquit , domum Viam gloria .... meum es argenIum , is meum is aurum , dicit Dominus exeνcituum. Magna erit glori domvis istius noujsima H qu m prima ...is in ideo isto dabo pacem . Sccundum, innuit David Psalmo 62. versi Io. his verbis : Zelus domus tua cor uti me: σ QIr bria exprobantium tibi ceciderunt super me . Tum Lacharias cap. 23. vers χΙ. Et nso
erit mereatis ultra in domo Domini exerc.
tuum in dis illo. Tertium vaticinati sunt , I. Isiaias c. 23. vers. 4. Eruboce Sidon : ait enim mare, fortitudo maris dicens: Non pariarurivi , is non peperi , is non enutrιυi iuvenes , nec ad incrementum perduxi vita ner . II. Michaeas a. v. I. dc sequenti bus : Ma qui cogitatis inuriis , o operamiani malum . . . idcirco h e dicit Dominus 2 Ecce ego cogito super fam Iam uiam malum: unde non auferetis colla vestra, is non am-
tabitis superbi. Item dc cap. 3. & veri. t. & sequentibus. Trigesim ο - : Legitur apud Omnes Euxngelistas, quod Principes es Seniores populi consilium inierint contra Dom: num mane , Passionis tempore id habetur Psalm. 2. vers. ubi David ait: A Zι-
rerumt Reges terra , o Principes convenerunt in unum adversus Dominum , er αδε versus Christum eiuι . Rursus Pal. 34. vers x s. Σι -υersum me larati sunt , ct conυenerunι : congregata sunt suter με νlia . . Trigesim nona : Resertur in Evangelistis omnibus , Ac Actibus , telum traditum a Iuda fuisse, euec proditorem turpillima
159쪽
morte periisse . Id praedixit David Psil
mo Ao. v. I . Etenim homo pacis mea in qua θεναυi: qui edebar p Μν meos , magnia
sicaυit βρον me supplantario m. Tum Psal. 14. vers I 3. & sequentibus : Si inimicus meus maledixisset mihi , sustinuissem utique
. . . . ru vero homo unanimis , dux meus , notus meus : qui simul nucum dulces ea-piebas cibos. Rursus Iog. vers. 3. his verbis: Fiant dies ejus pauci : θ Episcopatum ejus accipiar alter cte.
Quadragesimo : Dicitur sanctissimum im sulti enim , inquit , restimoniam DPum
dicebant adversum eum : Ο convenientia i
stimonia non erant . id praenuntiaverat Propheta Regius Psal. 26. v. Ιχ. his verbis: Insurrexerunt in me reser iniqui , rementita est iniquitas sebi . Item psal. 37. vers. I a. Am ci mei o proximi mei adtieris sum me appropinquaverunt is pererunt . Mursus Psal. 4o. vers. 6. Inimici moi diaxerant mala m hi : gMan st morietuν , σperibu namen eius ' Et iterum Piat 6 o. versa. ubi ait: Exaruerunt ut gladium linguas suas.
stitui si e Sacramentum, & lacrificium sui l . . ct uis strenr in oecultis immacularum. corporis ; ita omnes Evangelistae eum sancto Paulo : id praedixit Malachias x. cap. vers. Io. & sequenti : Non est, ait,
mihi voluntas in vobis , dicit Dominus exemeituum : Θ munus non suscipiam de manuisse . Ab erru enim solis usque ad eccas m , magnum es nomen meum in gentibus: di in omni loco fucri icatur , ct sertur nomini meo oblatio munda.
Cttiadragesimo primo : Agoniam Iesu describunt omneς Evangelistae r De ea per uadragesim quinto : Dicitur in Evangeliis quod acculatus siluerit . item &Isaei ς sa. vers. 7. legitur: Sicut mis ad oe-
eisionem ducetur, σ quasi agnus coram to dente se obmutescet, Θ non aperiet os suum .
Suadragesim sexto : Apud Evangelistas omnes Iesum opprobriis & contumeliis affectum legimus : id etiam habetur Psa L34. vers I s. his verbis : D adversum metirari sunt , Cr convenerunt: congregata sun si, per me sagina . Psal. 33. vers. 2. Con- praenotionem spiritus pius David Pial. tulcaverunt me inimici mei rora die ι quo I 4. V. 4. dc S. ait : Cor meum remur, rum est in me: σ formido mortis cecidit super me . Timor o tremor venerunt super
me, θ' eontexerunt me tenebra .
uadragesim fecundo: Dicitur ab iisdem
Evangejiuis, captus 3c ligatus: id praedicium fuerat a seremia Thren. cap. 3. vers. 31. ubi sic loquitur r Venatione ceperunt me quasi avem inimici mei gratis. uadragesimo retio : Apud Evangelistas
omnes dicitur a discipulis derelictus, ocab omnium Principe negatus. Id praedixerat David Plat. 68. v. s. & 2I.his verbis : Extraneus fastas sum fratribus meis . . . Ur supinui qui simiιl contrifaretur ι Θnon fuit: is qui te elaretur , or non inve- veni . Et Psalm. 37. versi s. Longo fecisti
notos meos a me . Item Isaias s3. vers. 3.Luasi abconditus vultus estis U' de stetisι ,rende nec reputavimus eum . Exprellius autem Zacharias I 3. vers. 7. Percute Pali rem, εν di tergentur oes.
Quadragesim quarto : Falsi testes deposuerunt contra Iesum, ut habetur Matth. 26. vers. 3s. & sequentibus: Principes autem Sacerdorum ... qua elant sal iam resimoisium contra Iesum ut eum morti traderent : σ non invenerunt p eum multi salis
niam multi ιellantes adversum me. Et tandem Psal. 63. vers. 6. Confortari sunt qui persecuti sunt me inimici mei iniuste. LMadragesimo-septimo : Sputo dc verberibus impetitus dicitur in Evangelior idipsum Isaias pr dixerat cap. So. vers 6.
ubi ait: Corpus meum dedi percutientibus ,σ genas meas vellentibus : faciem meam non aυerti ab increpentibus , ct in puentiabus in me . Et cap. 33. vers. I. IDe Hutem , inquit , vulneratus es propter iniquiatates nostras , α tritus est propter stelera n sira . . . et livore e Ius Ianati sumus . Demum Thren. I. v. 3o. expressie habetur :Dabit percutienci se maxillam , saturabituro praἷriis. uadragesimo octavo: Triginta argenteis in Evangelio venditus refertur : Tum II. Amos a. v. 6. Hae disit Dominus: δε- ρεν tribus Iceteribus Israel , et stiper quat-or non conuerram eum i pro eo quod υendia rit pro argento iustum . Et Zacharias cap. II. V. Ιχ. dc I 3. sic loquitur : Appen
derunt nMrcedem meam triginta argenteos .
160쪽
De 'dem ad Script. Sacram. I J
ae uadragesimo nis . Flagellis caesus dicitur , & vestimenta eius sorte ducta reseruntur ab Evangelistis omnibus . Idi-
sum praenuntiatur Psalmo 34. vers. IS. is verbis: Congregata sunt super me sagetita, is ignoraυi. Tum Pial. 2I. vers. I9.
Divise ni, inquit David de Christo , mi
vescimenta mea , π super vesem meam miserum sortem.
inquagesimo: Cruci affixus legitur in
Evangelio. Id praedixerat Sapiens caP. 2. vers. 12. & sequentibus , ubi aurea haec verba profert : Circumveniamus ergo lusum, quoniam inutilis est nobis , ct contrarius est operibus nostris , o improperat no-ιis peccata .... Promittit se scientiam Lei Labere , Or silium Dol se nominat .... Via deamus ergo si sermones alias veri sint , Errentemus qua ventura sunt illi . . . . Si enimes vertis filius Dei .... liberabit eum de
manibus contrariorum .... Morte turpissmamndemnemus eum . Ieremiag cap. II.
vers I9. ait : Cogitaver ni super me conmlia , dicenus : Mittamus linum in panem
eius , est eradamus eum de terra vivemritim , CT nomen eius non memoretur a Lus.
Et iterum Zacharias cap. 13. vers. 6. Pr nuntiat: Et disetur ei: Viatu sunt plaga ista inmedio manuum tuariam λ Et diset : His plagarus sum in domo eorum , qui dilige
eu nquagesimo ν - : Inter latrones patiens , a praetereuntibus delusus, felle saturatus, aceto potatus narratur ab Evangelistis. Primum dicit Isaias cap. 33. verc Ιχ. Tradicit , inquit, in mortem aniamam suam , et eum steteratis reputarus es . Secundum praenuntiat David Psalm. et x. vers. 8. dc 9. Omnes videntes me , Ars runs me : loquuti sunδ lab is , et moverunte puri speraυ in Domino, eripiat eum : μαυum faciat eum, gnoniam vult eum . Te
tium & quartum, idem Rcrius Propheta Psial. 68. vers. 22. his luculentissimis
verbis : Dederunt in escam inam fel : et in sit; mea potaverum m. iaceto.
Iae . requagesim secundo: In cruce veniam pro persccutoribus petiit , dc voce magna clamavit ; ita omnes Evangeliis . Primum praelusum habetur Psalm. II. vers. 7. & s. his vocabulis : In trJul
xione mea invocavi Deminiam, et ad Deum meum elamavi : et exaudiυit de remplo sancto suo vocem meam ere. Expressus Isaiae
33. vers. II. legitur : Ipse peccara multo rum tulit, re pro transgressoribus rogavis. Se cundum vero punctum innuit idem D vid Psalm et r. vers. I. ubi ait : Deus L eus meus respice in me : quare ma derellia
aeuinquagesimo-renis : Mortuus reseriatur in Evangelio : idipsum praedicitur Plat. 87. vers. 7. dc s. his verbis i P
suerunt me in latu inferiori , in tenebrosis , et Mmbra monis . Clarius vero Psalm. 73. vers. I 2. ubi sic habetur: Deus autem Rex noster ante saevia , operatus est saliarem iu
Seu inquagesim quarto : Moriente Domino terra commota est , sol Obi curatus . Primum expres it David Pialmo x7. vers.
8. dicens : ..emmota es, ct eourremuit temra r fundamenta montium centurbata sunt , is commota sunt , quoniam iratus es eis . Utrumque refertur Amos s. Ac vers. s. dc s. ubi ait: Numquid super isto non commovebitur terea ' .... Et erit in die illa , dicis Dominus Deus : occidet sol in meridie, π renebrescere saeiam terram in die lum lanis. Agῖei 2. veri. 7. Achuc tinum modi eum est, is ego commovebo eariam , ct te νam. Demum Zachar. I 4. vers. 6. ha tur: Et erit in die illa : non erit lux. Quinquagesim qumto: Ieius mortuus unis
gitur; tepetitur in sepulchro divitis ; lapis opponitur ad sepulchrum ; planctum
super illum secerunt multi . Primum e primitur in textu Hebraico Isaiae s 3. vers. 7. dc s. qui ita habet : D posui eiam
impiis sepulchrum eius, is eum distra mon mentum . Secundum habetur Thren. cap. 3. vers. 33. Lapsa est in lacum vita mea , et posuerunt lapidem super me . Tertiumrra dicitur Zachar. 12. vers. Io. Et pum se, eum piam, quasi jure unigenisum cyca
w'uinquagesim sexto ; Descendit ad inferos Christus, ct ab iis Patriarchiss efluxit . Primum praesignatur Eccli. 48. vers. s. his verbis : Qui sustulfi mortuum
ab inferis de sorte menis . Secundum v ro Pial. 67. vers 7. . ui educis vis es in fortitudine: similiter eos .... qui habitant in sepulchris . Isaiae 2 s. vers 8. Icpitur tPracipitabit mortem in sempiternum is auferer Dem,us Deus iacvn.am ab omnἰ f