장음표시 사용
231쪽
m secvngum e Samson non peccavit lan facto supra laudato , tum quia cum Dalila non fornicatus est, eam enim pro uxore habebat, ut asprime auctores citati reserunt: tum quia, ordinante re rem mittente Deo, alienigenam sumpsit uxorem propter duo, nimirum ut per omnia
Chrsti typus ess2t , qui nedum ludaeos, sed & Gentiles salvare voluit quocirca scut oleas , jubente Deo , fornicariam
mulierem pro uxore accepit , ut Centilium immundorum ptati gliraret vocationem , eodem scopo & S1nalon Dalilia junctus est in matrimonium altera de hoc iacto a nonnullis ratio assignatur; ad Dalila meo re rex ille fine, ut inde Philist l, os Hebraeorum hostes debellandi sumeret a gumentum & occasionem : Neque etiam peccavit, dum concussis templi Philisthinorum columnis in aedificii ruina ipse s smitus est , quippe qui vel in hoc etiam iacto Christum Dominum praefiguraverit ; nam scut Samson sua morte &ruina multo-plures Philisthinos quam antea occidit & devicit ; sic diu Christus
sua morte cuncta traxit secum , dc ut ait Apostolus , Hebr. Io. Una enim Mariane censu navis ιn sempiterniam Iam ἐῖ catos.
Lare Iudicum es Canonicus. PRi Mo: Liber est in Proto canone Iudaeorum huius autem canonis libri nemo praeter Heterodoxos inficiatus est genuinitatem. Secun o Quasdam illius libri Sentcntias adoptant Evangelistae . S. Matthaeus cap. a. illam quam Christo applicat, Cnoniam Nazaraus vocasitur , di lib. Jud. cap. a 3. excerpsisse videtur : Sic enim seriptum est : bibas υinum ae siceram .
.. non tanget caput novacata et erit enλι
Σαν- Dεἰ ab infantia sua . Quae vomba dicuntur de Samson qui fuit Christi
Terris : Concilium Tridentinum sest. 4.hunc librum declarat sacrum.
ET Ex PLIcATIONUM. PRIMO: Non contradictoria continet Liber; tametsi enim prohibitum fuisset in S-iictuario altare conitruere , id tamen extra Sanctuarium scri licebat , quando Sanctuarii altare non sui liciebat ad continendum victimas immolandas. Socundo : Sicut bona, sic & mala hominum facta Scriptura commemorat, pri ra ad misericordiae , polleriora vero ad justitiae exaltationem et nec in hoc qui quam a sanctitate librorum detrahitur. Tertio : lephthe scut temerarie votum emiserat , hic dc temerarie adimplevit . Non se ratiocinandum de Samsonis actibus. Nursit, permittente Deo, cum Dalila , ut vocationem Gentium praefiguraret, & in morte quam ex ruina Templi voluntarie os petiit , fuit tyrus Christi , qui sua morte omnes salutis holles devicit, superavit, prostravit.
muel tamen concinnatus creditur .
Ruth nomine insignitur , eo quod istius mulieris , ex qua David tuam duxit ori
inum , & per David vel ipse Christus ,
lacta reserat. tiaria, capitibus istud volumen comcluditur . In priore refertur peregrinatio Elimelech viri Bethlehemitae Ephrataei, qui, exorta fame in Palellina, una cum uxore Noemi & duobus filiis in ter ram dioab se contulit 3 alflictio Noemi, quae dc viro dc filiis Orbata cum utraque nuru remansi desolata, ct tandem ejus te in Noemi cum nuru tua Ruth in patrium solum, id eil, in Bethlehem reditus. In altero capite habetur quo racto . Ruth rrae esci late spicas in agro Booz assinis sui collirens benigne ab eo susceI tast . In tertio Ruth ex consilio Socrus suae Noemi ad redes Boor dormientis recubuisse dicitur , dc ab eo hones e nuptias pollulas te, idque, juxta legem, cum
232쪽
De fingulis Script. Sacrae Libris
primus maritus Ruth fato functus, con- languineus esset BooZi admodum quidem di Vitis , sed jam aetate provecti . In postremo Ruth secundas nuptias cum BoOEo eorum Senioribus Bethlehem, univer-sb approbante populo, init. Ex hoc coi nubio ortus eii Obed in Genealogia Christi ab Evangelista celebratus ι quocirca sanctus Hieronymus Epist. χd Paulinum , ait : Ruth Moabitis , Ilaiae explet va- ticinium , dicentis : Emitte agnum se Domine, dominatorem terre de petra, , deserti ad montem filiς Sion . se His D praelibatis , sit
cap. 3. Lucae , & Theodoretus quaest. I. in Ruth , ubi sc loquitur : Cur striapta est de Ruth historia λ - Respondet' ,
is Primum , propter Chi is iam Domiis itum , e ea enim ortus est secunis dum cariacm , dc ideo divinus quoque ,, Matthatus conscribens Genealogiam , is virtute quidem inspires ac celebres prς- is termisit mulieres, barana de Rebeccam ,, dc alias: Thamar autem& Raab me is minit, & Ruth, & uxoris Uriae, d
is 'ns quioa Propter omnes homines U-
,, ni genitus Dei Filius homo factus est , is dc Judaeos dc alias gentes , dc recc
, , torra ec iustos. DDiluuntur Cr explicantur obscia PROBATUR isto ratiocinio, Ille liber est sacer , qui inter Libros sacros , tum a Iudaeis, tum a Christianis reponitur: Atqui liber Ruth ab iis omnibus uti talis celebratur : Ergo dce. Probatur minor . Apud Hebrςos quidem , est unus inter quinque Metitat : Atque adeo ex ordine Suhubin , dc quidem eorum primus iuxta Thalmuldicos in Babab.ura qui publice in Festo Pentecostes legitur : Similiter vero ipse in Canonibus omnibus Ecclesiς
Christianae post librum ludicum legi
mquo vero levius ejus indicat authenticitatem, quod sit pars dc velut appendix libri Iudicum secundum Hobraeos ;in unum quippe Librum utramque compingunt historiam . Sic docet origines apud Eusebium lib. 6. Hist. Eccles cap. 23. sic sanctus Hieronymus in Prologo
Confirmatur. Ille Liber est divinus, cujus hii foria laudatur a S. Matthaeo , ut Claristi Genealogiam ex Davide describat : Atqui S. Matthaeus Genealogiam Christi a Davide per Ruth enarrat . Et probatur . Primo , ex ipi. Evangelii textu namque cap. r. habetur : Ecen auis rem genuit Obed ex Ruth a tabed autem g nuit Iesa : Iesse nurem tenωit Daυu Ee- Iem . . . . Ia ob nutem genuis Io vh, virum Maria , de qua natus est δενμι quI vocatur Christis .Secundo , ex iunctis Patribus . Insfar omnium si nanctus Hieronymus in cap. I. S. Matth. S. Ambrosius ii NONNULLA; dissicultates solvendae de explicande occurrunt , ne quid ab authenticitate libri detrabatur . obiicis, I. Liber Ruth Iosepho lib. I. contra Apionem , aliisque antiquioribus ignotus suit , apud quos 12. tantum Libri sacri habentur . I l. In multis deest exemplaribus . III. Noemi , que in illo
valde commendatur contra legem Exod. 34. I 6. Num. 36. 6. Deut. 7. 3o. uxores Moabitidas etiam in idololatria perseverantes , pro filiis suis accepit uxores , ut habetur Ruth I4. 13. quorum alteram, etiam Booz , qui ec laudatur contra legem Deut. 23. 3. Moabitam in Synasogam
uxorem pessimo exemplo induxit . Quid plura ' Eadem Noemi nuri suae Ruth iuasile dicitur inhonestum perversumquUcum Booz Matrimonium ineundi modum, ut habetur cap. 4. videlicet occultum , maxime cum illud a propinquioribus ecflagitare debuisset veri. ia. Nec abnuo me , ait Booz , pr inquum , sed est lius propinquior me. Igitur non proponitur in libro piae mulieris exemplum . De hoc momento se loquitur S. Ambrosius lib. a. de fide cap. s. ' Si secundum o litteram sensum torqueamus , prope ,, quidam pudor & horror in verbo eit: , si ad commixtionis corroree consuetu , , dinem sententiam intellectumque res ramus . is Hinc faucius Hieronymusn cap. I. Matth. Rutham incer pecc itrices mulieres annumcrat . Ergo dcciauatuor ibitur aut qu:nque adversus
233쪽
librum Ruth objiciuntur , que e sacris ret , sed non e contra : dc prohibuit
Libris expungendum esse probant . pri- temper ec ubique , nego . Potuit igiturmo quidem , quod antiquioribus ignotus Booz accipere mulierem alienigenam i rosuerit ille liber. Secundo, quod ii, multis uxore , ut conversa rer virum ad fidem exemplaribus desideretur . Tertio , quodli rosceret in melius . Ita S. Ausustinus Booz contra Legem uxorem duxerit alie- quaest. 33. in Deut. Alii satiati si uni Panigenam . Quarto quod ipsa Ruth, con-itres ulteriorem de hoc momento alterunt silio Noemi Ieceperit Booa , cum frau-irationem , alleruntque BooZ non recalledulenter, ipso dormiente discooperto, adi latrimonium ineundo cum Ruth , qui Peum accesserit , ut pro viro illum habe- sequi per conjunctionem cum alieni miraret, quod quidem factum juxta sanctorum vocationem Gentilium praetulerit. Doctorum et sata ab avis David eliminania Ad quartum distingtio : Patres reprehen- cum est , ut tanti Regis consulatur fa- dunt modum quo Ruth accessit ad Booz,
mae dec. ut al, eo nu; tias efflagitaret , concedo r dipondo I. Suiscere ad Libri authen- i ii tum arguunt Matrimonium , nego . licitatem, quod Auctor sacer veritatem in Liboa enim exigilatus mulierem ad pedes dictis servet dc scribat : 1am vero ad cete- tuos animadvertens , obstupuit . lca Om-tera inconvenientia in promptu est solu-inibus aequa lance ponderatis, propinqui rio, cum in multis facta Scripturae, non- re vero parente lito cedente juri , co- nulJa, , permittente dc ordinante Deo ,iram Senioribus Bethlehemitis, vel univcr- suscipiant exceptioncs. so etiam applaudente populo, cum Ruth Ad primum dico, secundum veteres Heis tametsi pauperrimλ nubere non crubuit Abraeos librum Ruth eum libro Iudicum t ex hoc autem Matrimonio sic honeste cerer modum unius habitum fuisse ; Do- lebrato , natus est Obed , qui ab Evaia
et es quippe Synagogae Libros sacros iux- gelista in Genealogia Christi annuntiata numerum alphabeticum viginti duabus f tur . litteris complexum numerabant , quocir- Hel ipse Ambrosius istas nuptias ut Myca viginti duos tantum Libros facrosisteriis refertas encomio celebrat, ut col- com putabant. Sic dc duo libri Paralipo-lligitur ex verbis anteceduntibus de conieme non tamquam unus ab eis habebantur .iquentibus . Cuncta hic texere non inju-Ita Origenes apud Elisbbium lib. 6. hist. cundum erit . Sic loquitur pag. 3o6. cap. 23. ubi expresse habetur librum Ruthi,, Quod Ruth , licet ipsa alienigena, ta- cum libro judicum , tamquam unuin nu- men quia maritum habuerat ex sudaeis, merari. . is qui reliquerat superstitem proximum , Ad secundum distinguo i De est liber is eamque colligentem manipulos tuae Ruth in quibusdam exemplaribus, hisque is Messis, quibus alebat euec locrum , Booz mutilatis , concedo : in omnibus , nego .iis vidit & amavit, non aliter eam Rcce-Nam in pluribus vetustiς codicibus etiam ,, pit uxore in , nisi calceamentum ejuSArabicis adinvenitur . Huic accedit con iis ante solvi flet , cui uxor debebatur exstans dc Synagogae & Ecelesiae Chri iis lege. Historia simplex, sed alta Myste-sti testimonium , cum dc a Rabbinis , ,, ria : aliud enim gerebatur, aliud figu- ct a sanctis Doctoribus uti authenticus , , rabatur . Nam si secundum litteram habeatur. is sensum torqueamus, prope quidam pu- Ad tertium distinguo : Et Lex non semell,, dor est ... Designabatur autem Iuturus ad bonum publicum permisit Iudaeis nu in ex Judaeis , ex quibus Chri lius iucun-bere cum alienigenis, concedo . sic Sam- is dum carnem, qui proximi tui , hoc est son nupsit cum Dalila , Esther ciun ΑLiri populi mortui semen , do inuae cale-iuero , ita re Booz potuit nubere cum A llis semine restis citaret, cui calceame Moabitida . Lex prohibet quidem nubeia is tum nuptiale Eccletiae cor utandae prae re cum sEptem nationibus , sed non cum is scripta Legis spiritalia deserebant. Moabitis prohibet quoque mulieribus Hebraeis accipere virum alienigenum, eo quod mulier sequatur conditionem viri ,
234쪽
De singulis Script. Sacrae Libris . 2II
. Seciandus complectitur gesta Davidis a
Lil ν Ruth est ficor. PRIMO: Synagoga illum ve iri libri 'uadicum appendicem recipiti rim Ecc eua in Concilio I ridentino adunata teli. 4. Ser Maio : Hulu, liori lituoria a S. M t-th. cap. I. ut pertinens ad Chriiti Genealogiam celebratur.
I.nio : L, uuidem librum ut sacrum habent Origenes apud Eulebi uin lib. 6. tuli. cap. 23. Hieronymus in Prologo Galeato. Ambrosius i. b. a. de fide caP. F.
EI Ex PLICATIONUM. PRIMO: Nemini mirum Videri debet, si 'olephus lib. i. contra Apionem sileatl ulli volumen, quia nomine libri Iudicum, cujus usi velut appendix , illud comprehendit. Secunao: Tametsi desit ille liber inquibusdam codicibus , non tamen in iis qui sunt optimae notae , dc ab omni mutilatioue oc defloratione immunes. Tertis: Quidam Patres abnuunt quidem modum quo Ru haccciiit ad Booa , ut nuptias et flagitarct , sed non ipsum Ma trimonium , quod iuxta legem illi debebatur
Num quarueν tibia Regum sint sauri 'LIBER primus continet historiam Samuelis, electionein Saulis in Regem, iritui gesta dc omnia quae acta lunt a judicatura Eli usque ad mortem Saulis . Item Arcam captam refert , sicut & G-sta Davidis ut hominis privati , ejus per Saulem invidum cxagitationem , Hebrae sum quoque cladem, Saule dc loliata inister tectis & mortuis: Incertus est huius libri auctor. Theodoretus Praelat. in libros
Rogum tenet hunc primum, ec etiam s eundum a Prophetis scriptos. Primus exaratus est anno mundi 2848. ante Chri lium natum II 36. continet XXXI. capita. morte Saulis per o. annos utque ad ip- tu, mortem . Absalonis scelus duplex , auum intrat rein Ammonem quem occidit, quod Thamar serorein suam deflora siet:
4lti rom in Patrem quem regno spoliaretenta, t . Scriptus cst anno mundi 2949. ance Clirinuiti natum Io 33. Primus v eatur liber , inuelis , quia multi illius eum credunt auctorem utque ad caput
vidis memoriae mandarunt, quis requi ejus storuerint temporibus , juxta illud lib. I. Paralip. cap. 29. G bia μψem D.iυid Regis priora cr noui bima Icripta Iunt in uora Samuelis inuentis , Cr in libro Nathan Pro, hera :atque ia volum ne c. ad viuentis . Vigintiquatuor capitibus coneluditur. Tertius relerc mortem Davidis , tum regimen oc acta Salomonis, citis nimirum
sapientiam , aedificando dc I einplum cc Regis domum : postremo divisionem regni , ec historiam quorumdam Regum sud, dc Israel : ted Uc quae per II9. Annos egerint . Scriptus est anno mundi 1939. ante Cliristum vero natum Io II.
Quidam existimant Ε1dram elle hujuice Libri auctorem sicut ec quarti . Habete XXII. capita. Quartus exhibet Historiam 16. Resum lud1 dc 13. Iirael : Eliae oc Elilei facta
praeclara , captivitatem Babylonicam , subversionem civitatis ierusalem per Nabuchodonosor : Uno verbo , ea omniλquae 3οῖ. annorum spatio acta iunt. Scriptus est anno mundi Io II. et ante Christum natum 896. Continet XXV. capita.
Diυisio regni iacta est tempore Roboam. Decem Tribus , juxta Ahiae Prophetiam abierunt pol l leroboam , qui zbronum regni tui in Samaria potuit , ut dictum est ,
dc propter majorem Iiraclitarum numerum,
Regnum It rael dictum est : tribus vero iuda dc Beniamin Roboam filio Salomo nis adhςlerunt , cujus quidem Regnum auda Tribu nobiliori nomine , Tribus Juda celebratum est . Isti duo posteriores libri ab Hebraeis vocantur Malachim , quod latine dicimus , Regas, unde Latini illos lic api'eiunt. jam sit CON
235쪽
s uatuor libri Remm sunt Canonici. PROBATUR hac ratione . Illi libri sunt Canonici , qui inter priores numerantur Prophetas, hoc est, inter Libros ab auctoribus Canonicis & inspiratis conlcriptos ;qui in Hebraeorum Proto-canone inscrtiabuntur ; de quorum authenticitate nunuam dubitatum est ἔ quique in novo Te- amento non semel in veritatis testimo-urium adducuntur : Atqui res sic se habet pro quatuor Regum libris : Ergo Sc. Probatur minor . Primo quidem , Samuel dc Esdras Prophetae istorum Librorum audi
res habentur . II. Iuxta omnia manu-scripta , omnesque tum veteres , tum novas editiones in Proto-canone Synagogae adi veniuntur. III. Patres Graeci simul dc L
lini , ut origenes , Augustinus , & alii ,
ut Eusebius lib. s. Praep. Euan. cap. 3O. Nicolaus Damascenus apud Iosephum lib. 7. cap. 6. inter Libros canonicos , libros Regum commemorant. Denique Actuum
. S. Stephanus historias Regum adducit in veritatis testimonium ; quinimmo ipse Christus , dc poli ipsum Apostolus, quas dam ex istis libris Sentcntias deprompserunt, ut Matth. 12. 3. ROm. 12. 3. 4. 9.
t Hebr. 1. I. Ergo&c. Gustem rar : Quoniam Libri alicujus authenticitatem nihil magis demonstrat , quam arrumentum ex ipsa Scriptura sacra desumptum , non injucundum erit illud momentum ulterioribus exemplis illustra
Libis primus secundus Regum pissimi audantur in multis veteris Testamenti libris , pluresque Christi & eius Leclesiae
exhil, ni figuras. Abro I. cap. 2. 6. habetur : Dom nusminti tar, deducit a. inferos is reducit. Eadem lententia Sap. I 6. I 3. citatur , his verbis : Tu enim es Domina qui vita is mortis habra ye e statem , iis desuris ad tor-yas martis , ct relucis . Rursus Tobi:e a 3. Σ. Tumiam fles ius, o sat s , de eis aui εννι σ νeuutis. Ibidem cap. o. Samuel ad universum it raci dicit . I uim ni de
aerapi . De eodem Fccli . 46. 21. Antatempus finis vita sua is faculi , rasimo umprabuit in conspectu Domini , ex Christi :
ecunias , o usque a. calceamanta ab omiani carna non accepit , π non accusaυit lia iam homo.
Libra 2. Reg. 7. Nathanis ore locutus est Dominus David dicens : Suscitabo δε-
men mum p63 te , quod egredietur de utero rus , is firmabo Regnum eius . Ipse iaim bis domum nomini meo, C' IIabιliam thronum Regni eius usque in sempit/rnum I Ego ero ei in patrem is ipse eris mihi in fiam . Similia leguntur Psil. 88. In ciemumserυabo issimia Ierico iam meam , is Testamemum moum
sucis 'si , is ponam in sculum satiat semene1us, Θ thronum eiusfur dies faciali. RArsus ibidem cap. r. vers. r . mi si
inique aliquid regerit , arguam eum in virga virorum is in plagis filiorum hominum : mia
sericordiam aurem meam non auferam ab est.
Quibus concinunt illa EZech. I . verba :Nolo mortem im ii , sed ut emυerratur. Quae sententia etiam excerpta videtur ex eodem lib. a. Reg. cap. x 4. ubi mulier ad David , ait : Omnes morimων , is quasi
aqua Lliabimur in Perram , qua non re emtuntur . Nec vulν Deus perire an mam , sed retractat tu ιIans ne penitus pereat qui abie
Reprobaris Saulis 3c translatio Regni ad Davidem signi licat vocationem Gentilium, qui gratia Chri isti a Davide secundum caris nem oriundi , in locum ludaeorum a Gesorum suilecti sunt . Anna Samuelis mater quae prius fuit sterilis , ct posteriore secunditate laetata est , typus fuit Christi Ecclesiae, cuius quidem nomine prophCticum Canticum edidit lib. r. Reg. cap.
Liber tertius j quareus Rogum non semel laudantur m novo Tes menιo. CHRISTUS I tic. 4. ait : In veri AE edico vobis . multa vidua erant in Hebus Lis in drael quan Eo clausum est calum annistribus iis mensi b..s sex , cum D. Iis asi t f mes m. na in omni terra , is ad utillam iti
236쪽
eorum munda tis est, nisi N.--n Syrus. IIirsa lib. 3. Reg. a 7. & 4. Reg. 4. ena rantur. Fursus Rom. II. habetur : An noscitisis Llta quid dicit Scr tiara quemadmisum inteσellat Deum auυeuum h el : Dramne Hipheras tuos occiderunt, altaria tua sus aerxrit, is ego relictus stim solus , Cr quar ut animam meam. Sed etita ditis illi diu num respensum ' Reliqui misi septem mil
lia virorum , qui non cum verrant gentia AEn-
r. Baal. Ista sententia ex lib. 3. Reg. Cap. 19. excerpta est. Demum sacra Synodus Trident. sest 4. eos quatuor libros x:civit in Canone Librorum sacrorum. Concinunt omnes SS. Patres & Interpretes. Ergo Sc.
Ova I cIAS : Multa in hoc libro non
videntur vera, sed potius contradictoria. Igitur inter sacros non annumerandus . Probatur antecedens : Prinaoquidem, Fl- cana dicitur Ephrataeus, & tamen erat Levites, ut habetur lib. I. Parip. 6. ex quo sequitur Samuelem eius filium non potuis e voveri Deo , quandoquidem soli filii Levitarum, ut lesitur Num. s. jure haereditario altari consecrabantur. Secundo, non cohaerent hujus libri Sententiae: namque cap. I 6. refertur Davidem in aula Saulis notum & familiarem su isse , cum potius suisse ignotum ex capite I . constet. Tertio, Proverbium istud : Num-uid Saul λυν Prophetas uno scribitur mo-o cap. Io. altero prorsus diverso cap. 19. Erro Sc. RestonSeo negando antecedens. Ad primam probationem distinguo : Elcana dicitur sphrataeus a civitate Ramathain in Tribu Fphraim , cujus erat concivis 3 colonus, concedo : ex prosapia , nego . origine quippe erat Levites . quia vero Levitae in diversis Tribuum urbibus habitabant, etiam cx civitate nomen acci-ricbant, in quo sensu Elcana Ephratarus
Ad aliam ejusdena probationis disscultatem, dico, Samuelem a matre ex rio voto Iro ejus ortu & Nativitate Deo in perpetuum consecratum fuisse, ut lcrvi -
ret Deo , non quidem alternata vice, donec et . attigi set annum , scut alii Levitae , sed citam ut a pucris illi famularetur , quocirca prope Tabernaculum commorabatur : Dcbuit igitur trocialiter Deo voveri.
Ad secundam probationem distinguo :Lt Davidis duplex fuit ad aulam Saulis
aditus, concedo : di tantummodo unus, nego. Priinoquidem secutus est tres suos fratres qui ad bellum ad ersus Philisthaeos proserabant, dc tunc in aula Regis i pia tus apparuit, sic habetur cap. I . postea vcro absque mora in domum paternam reverius est, ut pro more suum pasceret gregem ἐν Sed ex rumore certior factus de blasphemiis, quas Coliath o. dierum spatio contra Deum evomuerat, insIiratus petiit iterum aulam, ut religionis ®ni hostem insensissimum debellaret , quoquidem interfecto in funda es in nomine Domini, famolus di percelebris nedum in aula, sed in toto Regno factus
est, ut legitur cap. I 6. Scriptor autem non servavit rerum gestarum di tum sorum ordinem ac seriem, sed cap. 16. historiam Goliath , dc victoliam Davidis
indivulse texit & enarravit., tertiam probationem non abs re erit etiam uti distinctione : Γt Proverbium istud, niam)uia Saul inter Propheras propter varia atque diversa Irophetia: oracula dictum est, concedo: Propter unum solum, nego . Cap. io. Saul justus prophetat : di cap. 19. Saul reccator etiam, Deo sermittente, iterum prophetat; unde non mirum si proverbium laudatum in diversis celebretur capitibus. Repones : Nonnulla etiam adversus Deitcrem in isto commemcrantur libro : ILitur non videtur elle sacer. Probatur antecedens multiplicitcr . Primo , Eli ait cap. 2. Si quis in D mixtim peccaveris, quis orabit pro eo / sed ex hac sententia sequitur dari reccatum irremissibile, quod certe fidei adversatur : Ergo dic. Eccundo, Magnus ille Ponti sex , ut ibidem habetur, propter p2ccata a filiis patrata pravit cr runitur : di tamen Deus, Erechiel I s. non vult innoxium rei noxii Imrtarescenam. Tertio , Bethsamitae serme innumerabiles propter rietatis iactum &sacrificium Deo oblatum morte sunt uniatur : Sed & hoc inconveniens videtur iErg.
237쪽
Trgo &c. Quarto, Samuel Frhod induit,
offert holocaustum & sacriscium , ut sit David in Regem, accendit lampades, ut ibidem Cap. habetur ; & tamen non satis claret Samuelem sui sic Sacerdotem quandoquidem non crat ex filiis Aaron oriundus. Quinto, cap. 3o. Lex Davidi, diebus facta teritur, eum hoc , tempore dumtaxat Moyssi eramini sit : Ergo dic.
Respondea n rando antecedens. Ad primam probationem nego minor m: Nullum enim peccatum in hac vita irremit sibile censeri debet, elim teste sancto Cypriano, etiam si aliquis animam ultima te ageret, immo & ipsa veluti in faucibus, aut lingua seu etiam labiis haereret, peccator misericordiam essicacia contri. tionis consequi potest. Sensus igitur Scriptura ille est, quaedam peccata enormem propter malitiam non nisi dissicile remit ei; tum quia peccator vix ad cor redire vult, tum quia etiam ex cordis obduritie , dc gratiarum propellit imbres , &preces ab Ecelesia pro eo susas inutiles reddit; quin immo nonnumquam ei de-n 'gantur quaedam si ecialia auxilia, si loquamur de iis quae in conventu Ecclesia per publica sacrificia , & jugis orationibus exhibentur . Et vero pro peccatisipnorantiae sicut & pro offensis erga proximum commissis, sacrificia in veteri lepe offerebantur, raro vero admodum pro peccatis erra divinam Maic statem directe patratis : & in hoc prorsus sensu beatus
Ioannes Opist. I. cap. s. ait : Est peccarum ad merrem : non pro illo diro ut Noerquis. Lo loci de quibus da in adversias S. Spiritum peccatis loquitur, quae vix in hoc
remittuntur mundo, quatenus rer huiuscinodi peccata quamdam excommunicationem incurrit precator namque ad terrorem sacriscia in veteri lege non crant pro iis qui in Deum directe peccabant, innova viro quandoque per excommunicationem latae sententiae blasphematores & alii graviter cum scandalo peccantes , imiciui acrificii privantur. Hac solutione multa alia utri utque Testamenti Scripturae dilucidantur di explicantur, scut cum D iis, vel ipsus Samuelis pro rcmi ilione delicti Saul fusam precem abiecit. G secuta amprobationem distinguo : FiFli filiorum peccari luit etiam poenas, coquod talis peccati reus ellet, concedo :
absque jure punitus est, nego. Filii Fli ro-ihi uni ab immolando sua avaritia, sicut &risia pio 'galbant, quatenus de adipibus , antequam Deo O serentur, sui rebaiat, quoaerat , ait Scriptura , grande peccatum et cuius tamen reccati non mi it reus erat pater, quatenus sitos re corr rore , dc pu-n re neglexerat . hinc ejus incuria filii iiiiiii reccatum alicri otἰs vicibus prolabantur Νain ivcli sic loquitur Dominus cap. 3. de abiectione domi is I li a Sacerdotio .
tertium distinguo : Bethsamitae ru- niti suint propter ita conpritum, aut sacrificandi , aut orandi modum , concedo erracile r roster rium orta, , nego. Saul opus in se bonum patrabat , cum Deum Sacrificio placare voluit, scd certe modum a Deo determinatum orni sit , quandoquidem non ad laicum, s za lolummodo ad bacerdotem Sacrificium offerre I ertinebat: N ideo abi iecit Saulein Dominus. Ilraelitae Regem a Deo ex ptistularunt, re quis eos de peccato in hoc ars uet, cum etiam
Deus ill s postulata concusserit, sed intui restive P. chem sibi dari petierant , tem-Iore si ilicet Samuelis, qui illos juxta legem judicabat; hinc non placuit Deo e rum petitio , quae alias perprata suis et , tu ea scilicet I vpothesi , qua vci tyrannum, vel inarium Iro iudice bibuissent tNon absimili modo Bethfimitae sarellati sunt. dubioprocul noli proi ter cultu in Iaco Arca praesente exhibitum, sed potius si iam
pro Iter irreverentiam, debitum non scrvantes in sacrificando modum. Ad quartum distinguo : It juxta Dei ordinationem Sacerdotis mtinere sun i iis c si rius ex devotus Samuel, concedo : seclusa Uei ordinatione , ncgo . Ad solos quidem Aaron filios jure hqreditario pertinebat Sacerdotium & offerre bacrificia; ad Levitas vero quaedam alia in Templo Cerere munia, ut rararent ad Sacrificium materiam di Samuel ex senere erat Levitico, nam ct Levites in Scriptura nominatur : Sed & rer privilegium irie obtulit Sacriscia ι 1ubente enim Domino adiuecthlcbona porrexit civitat om ut Sacrificium osterret, de hac data Sc ordinata oc-c tioine vocavit Iuli ad xictimam, tum re
238쪽
censitis ejus filiis , illum in Regem unxit ubi conciliarct gratiam , credens magnum quem monstravit ei Dominus, scilicet Da- Regi praeit itiite obsequium, dicendo illius vid. Saul bielem fuisse Domini Sicerdoti m adapertum occidit: e hostem , concedo: aperte declarat Scriptura P al. 92. his dc revera vilis ille Tmalecita Saulem in
verbis : Mobes tr Aaron in Sat. Nibus teriecerat, nego. In irrisecium quidem ad-eFιs , C Sam uel luter eos qui invocant μο- invenit, eius lue armillam detulit David,
men εjus. Ex qua sentcutia liquet quos squo quidem radio ireciem habebat verita-dam praeter Aarm ct filios eius per pri- tis mendacium , sed si es eum sa ne fele vilegium ii ibi ille Sacrificium offerendi mu- lit, nam di ipse criminis ementiti tui troeni . : quales fuerunt & Moles di ba- nas: & sic utraque consociatur Scriptura. Ianuel. Solutio est 4 lieodoreti, Abulcillis , Lira- Ad quintum etiam distinguo: Lee di- ni , ei errari , dornielli , maxime verocitur facta tempore David , hoc est per- Tyrini comment. in cap. uit. lib. I. R mittente Domino , legum interpretando si in . quae iam sanxit David, conredo. Lex ipsa Ad secundum non absimili ratione di condita Pst, H Io. loan. r. habetur: Lex istinguo: Non potuit congrcsari tropulus in Ier Mosen D i.ι est , sicut igitur Abra- Malpitat Moabitica , concedo liraeliti-ham quaedam spolia omnibus dividi vo- ca , nego . Duplex erat ejusdem nominis luit, etiam illi. qui ne quidem dimicaum civitas, una ad Moabitas Pertinens, at erant, sic e& quaedam ordinavit Rex D - ra vero ad Hebraeos, quae erat posita ve vid . lus Tribus Benia inin conlinus : cc in ista
Instabis: In eodem libro quaedam ma- congregatus eii rorulus. niselle contradictoria habentur, dc de Au tertium utique disti tiguo: Non aI-h c illud accipe exemplum . Cap. ult. potuerunt ultra Philiti him ut Iir et debel- Saulem a se ipto interfectum , & post exstarent toto Samuelis tempore , quique cjus 1rmigerum, qui Redis insistens ve- duobus circiter annis limul cuin Saule justigiis, violent xs sibi isti intulit manus , dicavit rorulum , concedo : Mortuo Sa-Scrisior canonicus commemorat , ct ta- inuete, nego. Genuinus Scripturae tunsus men lib. 2. Reg. cap. 1. idem Saul ab eli lirael prosperatum suille omni tempo- Amalecita octiliis dicitur : Ergo &c. Se- re quo eum judicavit fidelis Pro, heta D cunda , con I ii non potuit universiis mini, unde illa verba, non 'posue nr I
populus in Maspha , sicut habetur lib. i.sib him σc. hunc reddunt i cuium , toto Reg. cap. 7. quandoquidem liaec civitas , Samuelis tempore Pili lilthim & devicti , ut habetur cap. 22. ad Moabitas pertine- S propivisi sunt; quod quidem non impebat. Tertio, non verum est quod cap. 7. dic, ut postea populus incircum citus I iraelle itur, scilicet: Phili : im non a posuerunt devicerit, nam sub Pontilicat unli iii prae iura , ut venisent ta terram Isra/l; cum lio lilii Israel , ipsa capta Arca , multis ut iam , adhuc vivente Samuele , Isra li- occisis , ceteri a facie Philisthim lugeta, ita debellaverint , ut cliam Arcana runt. Ceperint; eamque in luxs duxerint civi- Ad quartum, eam distinctionc ni adhiberates . Quid plura λ Etiam legitur in eo- mus: invasit spiritus Dei malus Saulem , dem libro spiritium Dei malum irrutile hoc est , perii titit Deus ut Saul ad crro- super Saulem, cui & ipse Samuel j1m ris di malitiae spiritus attenderet, di ite-
mortuus arte magica apparuit, eique er- rum atque iterum inobcdiendo peccaret, ya Deum reccata ex pro ravit: Se .i iri ritiis concedor hoc ult, proprius Dei Spiritus Dei profecto non est malus, nec abique im- eis malus, nego. Dcus , te te divo Jarietate Jc blati hemia hoc dici pote pa- cobo intentator malorum e t , eius lIii Ii ri & consuliti rar: one non dicendum est tus ek rectus , dc per omnia sancius est , animas ianctorum arte Pytoniti e quat i inljuxta ilicid Plit. I 2. Spiritus punx bonus
. io deo ne in o antecedens . Ad pri- m ii, Latenus igitur malus dicitur et-m.. r. pro alii orna dis litis to: Et Anuleci. ram Dei Spiritus , quatenus non niti,ta Isiondiae Meiac tu, Cit Davidi , ud elu, Deo permittente, daemon Poteli tentare homi-
239쪽
homines , dc sitas per peccatum trahere in partes. Ad factum Pylonista non absque sundamento multi existimant mulierem illam
reccatricem arte mapica animam Samum
lis non advocasse , sed tantummodo per plianta lana impio illusisse Regi. Alii vero, Deo I riniitcnte , cujus quidem judicia
ab, itus multa, contendunt Sauli apparuisse Samuelem , qui illi iterum atque it rum elus exprobraret inobedentiae dc malitiae reccata. vobis e Non desunt alia que in eodem libro quamdam contradictionis speciem prae se serant. Et probatur. Cap. 13. sc
loquitur Sauli Samuel : Scidit D minus iregnum Israel a re s dc tamen hoc jam liam factum sutile cap. I 3 commemorR-tur. Item cap. I . Jonathas innoxius punitur , co quod paululum mellis priezustallet contra preceptum Regis , & hoc Ctiam propter tactum contritus cst a Domino populus : Ergo dcc. Resprn eo negando Ant. Ad primam probationem distinguo : Et co loci poenae infligendae propter iteratam 1aulis inobedientiam repetita eii sentcntia, conci do: ct absque iundamento lata cli huiusmodi sententia, nego. Saul ait crnata vice DO-mini transgressus fuerat praeceptum , videlicet parcendo Regi Amalec , alitique optimis , tum de probibus, tum de divitiis quae in suos convErtcrat ulus contra preceptum Domini deinde adolendo thus imminente prstio, ut placaret Dominum, ct hoc ante adventum Samuelis, ad quem lsulum trectabat o serre Sacrificia, quocirca supplicii lentcntia , ctiam alternata vice adversus inobedientem lata est. Namque poli primam culpam oraverat pro Rege Samuel , & Deu; quasi placatus apparebat ; sed iterata eadem inobedientiae ostenta , non adiecit Dominus ut mi: er retur Saulis, eo ou ad iste obduratus manebat , immo cum Samuel effusis lacrimis etiam preces pro Saule Deo funderet ,
non exaudivit Dominus. A. ι secundam probationem, respondcnt cuminunitor Theologi , Ionathan nun p quandoqu: dem ienc rabat mandatum Patris , quo cunctis militibu, certo ten
pore ab omni etiam loviii mo cibo abi in re iii iterat , subdunt ille ipsum Saulem Icccalle votum emittendo de dur: ori sej nio a quia tamen melius est non vovere , quam vota non adimplere , ideo propter transgressionem Deus contrivit populum: nec mirum, Lex vetus erat leveritxtis Lex, ita losephus. Dices : Eadem Scriptura dicit Saulem duobus tantummodo annis regnalle: alibi vero multo pluribus rexisse populum scribitur : Ergo dcc. R. pondeo di: linguendo : Hoc est , du bus tantum annis Samuele scilicet adhuc
vivente , Saul lapienter suum rexit populum , concedo : duobus tantum annis arithmetice sumptis rcgnavit, nego, qu niam vero sola bona opera in libro vitae inlcribuntur , mala vero ab eo delentur, ideo , Scriptor canonicus prima fronte duos tantum pro Saulis regno commemorat annos, polica tamen de c teris mentionem facit, a primisque te rnit, quasi pro nihilo haberentur, di quorum non esset amplius memoria, juxta illud Psal. 63. ei satu in de impiis e Delonων έe libro via
a mitius. Diluuntur objecta adversus Secundum librum militantι a.
UARi Λ objiciuntur cx illo libro, quae
quidem a veritate peregrina apparent . Primo Principes latronum vocantur cap. . v. a. qui tuo Regi auiunt. & cap. 2I. 2. Gabaonitae dicuntur Amorria eorum reliquis . lacin ca P. 24. v. 23. Rex aliquis Ierosolymorum Arcuna nominatur. Praesem
tun vero talium cit Isboletum Regem constitutum suille super Gelluri . Sicut
cap. z. V. 19. dicitur, ac duos tantum annos si asse juxta verium Io. namque 7. annicum dimidio elai si titiit antequam David regnaret lurer lirach v. 7. item caP. S. v. S. Fuit autem Tholomai Iemier cis juri Dominus. Cap. 13. V. 37. oc Primo R. 27. s. re Rerronao Illa Omnia aui ue negotio &explicari & concordari : Ad Primum ilia eii respousio : Baana & Re uaeo vocantur in iicbraeo dc graeco Priri ipes agminum :2cd latinus interpres , quia maletes prac tertim praetoriam deptae. tandis hollibus vacabant, latrones eos vocat . Porro antiqui omnea incolae P. ii minae sicut Charranaeorum, lic oc Amor: lueorum generalit cr iumrto nsmine nuncurantur α lan Arc
240쪽
De singulis Scrip t. Samae Libris ar3
Areuna seu Ornan Rex non dicitur in Para-ilicet non esse probabile, Davidem albalipomenis nisi in Hebraeo Ν Ι atino, et. Reg. mittitimum, exquisitis cruciasic tormentis
et . nullatenus tamen in Graeco, in Syro Ammonitas, maxillae vero cum ex lib. i.
ct Arabicci: potuit vero sic vocari, is uia Reg. cap. is. Rex ille & rius fuerit, &suit Cebusaeorum Rex, cui utpote riodi retium secerit coram Domino. Ergo &α pro elyto David aliquod praedium innaon- Reqon eo nepando antecedens; namque, te Moria concessisse videtur, quando Ge- ut si irra non semel dictum est, juxta di-busa os ex illo ejicit loco. versos respectus facta Scripturae facile Ad secundum . in Hebraeo legitur super conciliantur, ut attendenti patebit. Aisuri, quam ὀ ctionem ut obscuramvem Ad primum igitur dico, immutato Chi tit Graecus I baliri, I atinus vero Cessu-idon nomine , Arcam Nachor nomen haiari: Sed potius is a voce significantur AsLibuisse ex loco , ubi Oia temerarius persuraei, se ii viri Tribus Aser, sicut sequenti cussus est. Jesrael viti Tribus Issachar ; ex quibus Aa secundum distinguo: 'David in te Ar
intelligitur Isboseth obtinuisse sicut Orien- cam incedens nudatus erat, hoc est, Re- talem sic& Septemtrionalem totam Ter- giis Vestimentis spoliatus , concedo ; &rae sanctae partem : porro intelligunt alia hac de causa superba mulier illudendo RGqui annos duos I boletum regnasse pacifi- gi , eum proclamavit nudum , propterce, seu usque ad luctam , de qua v. . quod a Deo gravi morbo rerculla est tsed sorte verius est Israelitas diu absque David erat simpliciter nudus, nego. Nam Rere suisse antequam Isbos tum sibi pre- ut habetur lib. I. Paralip. Ephode byssinoscerent. Neque vero statim, illo mortuo, erat praecinctus.
se Davidi sib ecerunt, ut ex totis septem - tertium, frater Goliath intersectus cum dimidio annis duos tantum regnas e legitur lib. 2. nulo uam vero ille quem in I boueth dicatur. Et se patet solutio ad valle Therebinti David percu ferat. lingulas dii scultates. Ad quartum dico, revera quidem Mi- urgebis . Nonnulla alia veritati adver-ipht,bolcti illium non semper mensae David sentia in isto secundo occurrunt libro : ad suist e, cum bona Saul pro tuo victu &Frgo &e. Probatur Antecedens multis vestitu a Rege acceperat , sed non idem momentis : Primoquidem Arca vocatur licendum de eius patre , quom in mensa Chidon, cum Cariathiarim quiescit. Cap. David semper nutritum fui se constat. vero 6. Arca Nachor nomine celebratur . Ad quintum, scii sus Scriptυrae se ada- Secundo , David eodem capite 6. nuda- peritur: Absalom, aut non habebat filium, tus ante Aream incedens dicitur . Lib. cum triumphalem extruxit Arcam , aut vero I. Paralip. v. 17. Fphode byssino ve-ljam susceptos atriis rat s 'ios , quocirca situs com mcinoratur. Tertio, Goliath a cap. s. lcgitur Ab: alom non habere fi
Deo datus cap. 2I. occisus narratur, cumilium.
tamen ex lib. primo x . Reg. constet a Ad iactum MichoI graves auctores exi-Da,ide sui se interfectum . Quarto , non stimant elle in textu mendam , & loco est verum Miphiboseth in mensa Davidis Maerab sororis Michol , ouae quinque re- sui se seniper nutritum, ut habetur cap. 1. pererat filios, appositum L ise Michol: Sed Quinto , neque magis verisimile apparet re isti Michol filii a Jortivi eatenus dici salom non habuiste filium, Michol ve- pollunt , quatenus de eis curam egeratro quinque peperisse filios , ut cap. I s. Michol. sacer enarrat Scriptor . Falsium quoque A/ id vero quod dicitur pra lium i inest praelium in quo Absalom cecidit ,iquo Absalom cecidit, non suisse in saltu com missum se iste in saltu Ephraim qui Ephraim comminum, ultro fatemur: at cis Iordanem positus erat seu situs, ut initamen propugnamus recte dici poste com- eodem habetur capite . Nec verum cstim illum in laltu Frfraim propter interse-
quod rebbiles Davidi Semei & Siba sue-ictos ibi a Certita L p hraim itas. r in F, ille de domo Ioseph, iste de monte Ad subsequentem diit euitatem dico: Tt
Mitto quaedam alia contradictoria: unum Benjaminos, extitisse. Siba itaque dicitur tantummodo inter cetera reseram, vid ide monte Ephraim ibis, e habitatione ,