장음표시 사용
281쪽
R.=ondeo II. distinguendo : Et Salomon in iliis locis disputative de quasi inquirendo, leu etiam in aliorum lententia loquitur, concedo : Aisertive , nego . S
piens veluti Philosophus primum dii putii ; S de facto si soli humauor attendamus rationi, animae immortalitas non facile deprehenditur; postea vero ut Theologus ch inspiratus concludit pro animae hominis immortalitate, dum ascri r unum in quemque , prout gestit me in corpore , sive in anima , aut bonum , aut malum, se in judicio Dei rationem elle redditurum: hinc postquam dixit cap. 3.s vi quoi non esset in liui nisi tirari , lubdit, o 1acere bene in vita sua , ostendens illis verbis cuncta quae fiunt sub lole ei-
cludit his verbis : Finem loruendi pariter
Mnnes audiamus . Deum time , Er mandat
esus observa : hoe est enim omnis hcmo : erruncta , oua sunt , adducer Deus in jud eium pro omni erraro . sive bonum , sive malum illud sit. Caeterum in libro Sapientiae cap. I. suam Salomon passim, S ubique Circa immortalitatem animae aperit mentem, maxime vero ista aurea sententia v. 1.2. & Iustorum aurem an ma in manu Dei sint , non ranset cles rosemenIum mortis . I se Iῖnt ortilis insipientum mori: σ cstimata est a' Ni iis exitus illorum Cr quos a nobis est iter , exterminium : illi rem sunt in pace .
Solutio est D. Gregorii Magni, qui lib.
4. DIalog. cap. 4. ait: Hic igitur liber, , idcirco concionator dicitur , quia Sa- lomon in eo quasi tumultuantis turbae,, sulcepit sensum , ut eo per inquisiti nem dicat , quae sortas te per tentatiori nem imperita mens sentiat. Nam quot ,, sententias qtiasi per inquisitionem mo- ,, vel , quasi tot in se personas diversio- rum ius cipit : Scd concionator veraxes vellit extensia manu omnium tumultus, , sedat, cosque ad unam sententiam re- ,, vocat , cum in Huldem libri termino,, ait, finem loquendi omnes pariter au- is diamus. M &c. Respondeo iam ad singula . Ad primum distinguendo : Unus est intcritus materialis hominis & jumenti , concedo z unu Sost formalis dc adaequatus , nego . Si compos tum hominis in concreto consideretur, & lecundum partem materialem,
profecto ejus interitus belluae assimilatur morti; sicut enim per interitum solvitur animalis compositum, ita & hominis per mortem. Sed profecto non idem est 1ON maliter , quandoquidem anima iaparata 1 ubi stit , & corpori per resurrectionem
Ad tecum una di itinguo : Nemo scit auspiritus hominis aicendat sursum , s soli
inhaereat rationi, concedo: si fidei excultu, luce cuncta contempletur, nego . An tertium dii linguo : Mortui nihilam lius per sesentiam naturalem & acia qu. sitam noverunt , concedo : nihil qui1 re ulteriori labore di scientia acquirunt; villii per scientiam 1uI ornaturalem noverunt, nego . Cuncta enim in Uerbo De tiintuentur. Conrra : Atqui animae abnegat immo talitatem auctor hujulce libri : Erso Sc. Probatur subiumptum . Ille videtur animae immortalitatem abnuere, qui notas mel suadet hominibus ex propria senten-l tia, ut vitam belluaru in more trantizant: Atqui sic tuadet auctor laudatus: α Pr
qtiod non esset melius nisi laetari . Qtiae verba esse Ecclesialiis nemo non videbit , si consideret eum haec ex mileriis quae sunt sub sole concludere : suam ipse prodit
mentem ibidem cap. 3. vcrs. I 8. 19. Diaxi in corde meo de sitis hominum, ni troba ret eos Deus , cr essenήνησι similes esse iasiis, iacisco unus inIeratus es hc minum σ Iumen torum , ef c.
Responseo negando subsumptum Ad probationem nego minorem : ad ulteriorem probationem diffinguo: Suadet laetari Ecclesialles & bene vivere ; hoc est , uti bonis Dei ad mentaram, non sistendo ecfinem in eis reponendo, ut iaciunt Avari , sed aeterna inhiare , concedo r sil endo in eis non secius ac bruta animant la, nego . Salomon cii sui ipsius interpres , di in hoc , te: te Hieronymo , ex propriλloquitur sententia, quod in toto libro scr- stringat peccatores, qui, voluptatibus, divitiis & honoribus saeculi irretiti , a te ita bona parvi faciunt e quem quidem errorem duplici medio debellat . Primo quidem iterum atque iterum dicendo cuncta quae sub sole fiunt elle vanitatum vanitatum . 22cundo , homiucs sicut belltias
282쪽
Dd singulis Script . Sacrae Libris. ass
iuas mori: qtiod vero in voluptatibus sie-i si Iam vero Canticum Canticorum spIlIcilli non ii stat , ibidem cap. 3. ait: Omnis talis quatalam ianctarum eli voluptas homo qui erane is G' ιibit , εν mi det boni mde Ddi re suo , Boe donum Dei es ; scilicet uti bonis , sed in his non nutescendo :quod etiam ibidem cap. 3. non abnuat animae immortalitatem , claret ex istis verbis: Vidi Iub Iole in loco iudicii intruitatem,
eo dixi in caris mea r ustum σ impium 1M dicaόit Dem nus , is tempus omnis rei tunc
erit . Rursiis c. I 2. Memento Cνeatoris tui Di Lebus iuventuris tita antequam et in astrem us afflictionis ... revertatur putat 3 in rerram suam , unde erat , π stirisus νε eat
ad Deum, quἱ odit illum . Sic vel in propria sententia recte locutum fuisse Salomonem detenditur . Sie explicat sanctus
Hieronymus comment. in cap. 2. ista FG cleotastis verba: Corinoli quod non esset metiris nisi tirari : Propterea, ait sanctus I ori ctor, colonus Jc hospes mundi homo da - tus et , ut brevi vita sua fruatur tem- pore, dc spe prolixioris aetatis abscisa , D cuncta uuae possidet, quas ad alia pro e- es: tru aipiciati oc quod potest, b2ne ia-M ciat in vita sua, nec . rustra ob congregan-ri das opes cogitationibus torqueatur. ,, biιctiones adversus Idrum Canticorum.
DICES: Amorem prophanum sapit illud volumen : Igitur inter sacros Libros non
est annumerandum. Rey oiaeo I. opponendo approbationem
dc au toritatem Ecclesiae, quae in canorem Scripturae sacrae librum hunc adscivit.
R tondιο II. distinguendo : Ille liber homini animali qui non sapit ea quae spiritus Dei sunt, prophanus apparet , con- Cedo i homini spiritali qui judicat omnia, quaeque omnia, teste Apostolo, scrutatur, etiam profunda Dei , nego . Liber Canticorum cst paraboliticus ι quocirca non 1 cundum litteram quae Occiuit , ted se-ci ndum si altum qui vivificat , iiitelli-ucidus venit : namque capite 7. Salomon inspiratus sub Symbolis Sunamitidis, qua signiscatur anima ironia Dei , dc sub symbolo sapientis, qui Deu in ullsponsum animae extituet , mysticum animae cum Deo coniugium explanat. b.
lutio est S. Augustini qui lib. l . de civ. cap. ao. de hoc momento sc loquitur . mentium , in conjugio illius Regis deis Reginae clxitatis, quod est Christias de
si Eccletia . Sed haec voluptas allegoricisis tegmin: bus involuta est, ut desidereturis ardeatius , mi deturque jocundius , is appareat spontus, cui dicitur in eodem is Cautico : AEquitas dilexit re , di i ponis sa quae ibi audit , Charitas in deliciis
i staἰis : Atqui liber Canticorum quid
prophanum redolet r Ergo dce. Probatur antecedens : Primo , ex Origene , qu Praef. in Cant. dicit Iuvenes aIlia Hebr. os ab hui'us libri lectione temperare ne inter legendum luinc librum ad amo-,
rem creaturarum allicerentur. Secundia ,
in illo libro nulla fit mentio de Deo a Ergo dc C. Res enisa negando subsumptum propter
rationes allatas . His adde S. Hieronymum lib. r. contra Iovinianum scribcre librum Canticorum divinum spirare a m rem , mira dc Ecclesiae ec anim e cum
Christo complecti colloquia e Subicribunt SS. Cyprianus , Ea illiu , , Chrysosy imus . Paraphrastes vero Chaldaeus di Moles , Maimonides inter Rabbinos doci illimi propugnant Canticum Canticorum ioci alcin Dei erga populum Israeliticum dilectionem , quem uti silium habebat Dominus , explicare . Et vero si quid obscenuin prae se serret liber ille, nec Eldras post captivitatem Babylonicam in Deutero-cam ne illum posui siet, nec Concilium Tridentinum euindem in numero Librorum sacrorum adscripstiet. Ad primam probationem distinguo :Origenes scribit Itidaeos non permittere juvenibus ad cautclam librum prietatum
pere, concedo: cum enim nondum sint
virtute maturi , & liber abscondita sicut ec altilbina contineat mysteria , satius cst lectionem hujus libri non nisi sapientia dc aetate provectis committere Iprohibent juvenibus lectionem reiiciendo librum uti prophanum, nego. Quod autem
non alia ratione quam aliata veteres libri Canticorum cI. oum defendant, Patet ex eo quod, ut oblecvat ibidem Origenus, prohibeant codem moti, o Juvenibus etiam lectionem principii libri tacite; os, initii limul& sint; Propheti in Ezechielis, quos tamcu
283쪽
Scripturas ut Canonicas celebrant Ad alteram probationem dii linguo pariter: Nomen Dei non invenitur explicite dc quoad litteras in libro Cantic rum , concedo : implicite dc aequivalenter, nego: namque pro Domino 1 e vocat Deus amicum , iratrem dc sponsium: loco omnipotentis , pacificum oc Pallorem :Neque vero pariter nomen Dei invenitur in libro Esther, eum tamen in Deuter canone adsciverunt Hebraei. Ohecta contra Abrum Sapientu cyGHesiastici. OPPONLs : Cap. I . vers. I a. & IS. auctor exordium idololatriae ducit a statua quam Belus in honorem Nini filii si bi morte erepti, erigi curaverat, cum tamen jam iam ante Nini exitum Belus Assyriorum Rex haberet tui iritus flatuam, quam veluti idolum, eius subditi venerabantur; hinc contradictio in libro Sapientiae apparet , maxime vero cum nonnisii
uti idolum & numen habuerint .
Dues : Liber tum Sapientiae, tum Ecclesiastici in Iudaeorum canone non invenitur ; quin immo uterque etiam a novi Testamenti Doctoribus rejicitur : neque enim Melito Sardentis, Origenes, Cyrillus Hierosol. Gregorius Naz. Hilarius utrumque inter Libros sacros annumerant. Quid plurar Expres Se rejicitur ab Athanalio in syn ossi, ab Epiphanio lib.
de Pond. dc mens. cap. 4. a Joanne Damasceno lib. 4. de fide Ort. cap. 18. a Hi
ronymo Praef. in Salomonis Dbros, at u- suo in Symbolum. Demum , teste S. Athanasio in Epistola Feliali non nisi Catechumenis isti libri legebantur. Ergo occidit linguendo: A quibus da .u rejiciuntur a canone libri Sarientiae dc L clesiallici ad tenapus, concedo pro scit per , dc ab omnibus , nego . Ecclesia Christi tantam habet in determinandis Libris sacris auctoritatem, utpote in fallibilis, quantam habebat Synagoga , sed sc- ut illa non omnes primum declaravit li- multis postea elapfis sicculis mos imagines bros veteris a citamenti Canonicos, sed
in Heroum memoriam dc venerationem consecrandi inoleverat.
Respondeo, Auctorem sacrum idololatriae exordium in facto statuae in honorem Nini erectar, dc annotare dc figere i nec quidquam prohibet imagines non nisi multis postea clapsis annis in mundo institutas suille , namque primum homines , idola ex ligno, deinde ex lapide dc metallo crexere ; pollea vero pictura etiamiculpturae adjuncta est, ut in prima parte Ollendimus : idcirco dc imagines filii in honorem parentum; iubditi re gentes ingratiam Reguim c Heroum dedicare lato
Respondea II. distinguendo e Statua Beliquosdam solum dccursu temporum , oc
ne adscivit i cadem oc consimili ratione Eccletia quosdam non nisi aliquibus clariis saeculis, oc elucidatis hinc inde diisculta- tibiis, alios declaravit divinos. Porro cxprobationibus liquet utrumque librum de quo praetcns movctur controversia elie la
Ad postremam probationem ex auctoritate sancti Athanaiti excerptam , nego sanctum Doctorein docere libros Sapientiqes Ecclesiastici Fidelibus suisse interdictos,
sed tantum pro Catechumenis prae caeteris familiare, lutile censuit; quippe qui ad mores initituendos sint maxime ido- praecellit Nini statuam in labrica, conce- l nei, ec intellectu taciles, cum e contrado : in cultu nego . Beli quidem jamjam extabat statua , 1ed cultus publicus juxta auctorum etiam prophanorum opinio. nem p rcelebrem, cile tolum coepit pro sta- profundioris doctrinae lectioni necdum pares crant Catechumeni. Iustabis : Idco litari pr. elati tandem aliquando in pretio habiti iunt, quia tam- tua Nini: hanc quippe primum privatim quam genuini balomoni, I cus au an timui,
venerabatur Belus, ut de morte fi ii amantistimi, quem veluti praeientem illi exhibebat, contolaretur : tum iactum est , ut qui in hoc eius inlitterent vestigiis, quacumque expostulata donarentur gratia , mortuum , quem solummodo in statua ca tauratur subditi, ipsum in stat ri vel
citantur: Atqui ilia ratio prorius descit, cum nunc coiritet apria omnes , illos libros non iuille λ Saloniane exaratos: Ergo occ. R pondeo distinguendo majorem: Genul-
ni habiti sunt libri laudati , eo quod a veteribus ut Salomoui L inspirati ope
284쪽
ra . insuper & quia doctrinam coelitus lemissam continent , concedo : praecise ex eo quod ut Salomonis fetus haberentur, nego . Non ea igitur praecise ratione libri Sapientiae dc Ecclesiastici Canoni Ecclesiae adscripti sunt, eo quod juxta Antiquos Salomonem haberent auctorem, verum potius quia doctrinam prorsus divinam comple icrentur . Sic respondet R. P. Graveton tradi. de Script . sacra pag. I99. Ab antiquis autem Ecclesiasticis ,, Scriptoribus duo illi libri tribuebanturis Salomoni propter assinitatem doctrinae, , , ut obicrvat S. Augustinus lib. 1. deis Doch. Christ. cap. 3. non affrmaruntis tamen illi antiqui Scriptores, hos duosis libros fuisse editos a Salomone eo in ,, sentit quod Salomon illos libros , ut is nunc sunt , disposuerit , ordinaverit , is diget erit, scd solum in eo sensu quod ,, alii auctores post Salomonis mortem is ex libris a Salomone exaratis , & hac se illac disperiis , quorum etiam nonnulliis injuria temporum pericrunt, sentcntias, , & verba collegerunt di in praeclaro is ordine collocarunt i scrii sit enim Salo- mon tria millia Parabolarum, & quin- que millia carminum , ut habetur lib. D 3. Reg. cap. 4. 32. ex qua copia ac , immensa segete alii auctores Spirituis sancto amati, mortuo Salomone, ipsius doctrinam collegerunt , eamque peneis oblitcratam liticris mandarunt , ut linis lamet tellatur Scriptura sacra cap. 23. M libri Proverbiorum: Sic , exempli grari tia, lesus filius Syrae librum Ecclesa-- stici hebraice ita composuit , ut sententi tias magna ex parte a Salomone mutuari tus fuerit, suas tamen non sine Dei aD se flatu interieruerit. Unde in Prologo il- is lius libri dicitur , quod Iesus filius Syri rac sapientiam de .suo renovavit, idti est , pene oblivione sepultam restituit.,, In hoc sensu libri Sapientiae & Feci
is fastici a veteribus Scriptoribus Salom is ni adjudicantur , quamvis concors sitis omnium eruditorum sententia , librosis Sapientiae cc Ecclesiastici, quales nuncis extant, non suisse a Salomone exara
sex libri Sapientiates sum sacri. PRIMO : Fos omnes recipit Concilium Carthaginense III. loco saepius laudato, & Tridentinum sess. 4. Secumis : Usus sic obtinuit , dc postessio Ecclesiae , quae omnes in lectionibus Breviarii rer ordinem digestit, & legit a Tertio : Res aperta est de Psalterio , cum Psalmos non semel celebret vel ipse Christus ι maxime centesimum nonum , tum vigesimum primum , ubi eius Passio cum circumstantiis specialioribus describitur : Si de Proverbiis loquamur , citra dubium ea esle Scripturam constat: namque ek ab Hebraeis, de a Christianis recipiuntur. Carthaginense III. meminit FG clesiastis, sic & Innocentius I. tum Gelasius I. Concinit Concilium Romanum sub ipso adunatum. Canticum Canticorum ut sacrum habent Cri pones Honnil. i. in Cant. Gregorius Nysi. Homilia utique prima in Cant. D. Bernardus hunc miris modis explanavit librum tum &alternata vice , S. Thomas Doctor Angelicus. Non silent Sapientiae librum S S. Patres, Clemens Romanus epist. x ad Cor. Tertullianus lib. 3. contra Marcion. cap. 22. inprimis S. Augustinus lib. de
Praed. SS. cap. 14. Neque vero omittitur
liber Ecclesiastici : Fum encomtis effert S. Barnabas in sua epistola ; eum Atha
nasus orat. 1. contra Arianos , tum lib.
de Virg. cum Cyrillus Alexand. Homilia in Concilio Ephesino habita , dc alii bene multi .
ET Ex PLICATIONUM. PRIMO : Quaedam sunt in Psalmis, esto, imprecationes , scd comminatoriae , quibus homines a peccatis commitendis deterreantur; desunt quidem nonnulli tituli, sed hoc factum est vel ex inadve tentia Amanuensium, vel ex acerbitate captivitatum , quibus perdurantibus , hinc
inde non sine aliqua injuria dispers sunt Libri sacri. Caeterum tametsi non satis clare constet de auctore singulorum Psalti
285쪽
morum , extra tamen suspicionis alcam r Dus . Quintum, Je celet Horibtis vatici eii senuinitas ι omnes enim, nec uno mis Clutatum isto tantibus , quinis per- quidem excepto, ab Ecelesia ut lacri l.a- stringitur re confunditur 'udaeorum da-bentur. innabit', persidia , tum Porphylii impii Secundo e Incassum aliquis rropugnaret in subvertendis sacris Scrii turis aut alictorem Feclesiastis impugnare alii aeta)c a. immortalitatem, cum in iis quae liubium aliquod circa i istud momonium stirant . SECTIO PRIMA.l ouatur in aliorum sciitentia , ut e istis verbis cap. 3. liquet : Mmadum tra a
die H putarioni eoriam , ut neu inve ι at Lemo us, lues Gerarus est Deus ab in is rue, a finem ; quali diceret . vel res ipsas naturales non nisi per sdem quantum ad omnia perlecte cognosci , maxime si sernis si de animae immorta itate , quam quidem Spiritu sancto asilatiis astruit sub finem operis , dicens : Cuntia, qtra fiunt,
Tertio : Ne mireris , amice I .ector , sPatres quandoque juvenibus prohibeant lectionem Cantici Canti eorum ; hoc fit non impugnando libri sanctitatem, sed ad cautelam , eo quod , teste Apostolo , r.
Cor. a. an malis hemo non terti rat ea qua
sunt spiritus Irri ; quia vero liber i 'e insensu selum mystico a SS. Patribus explicatur, satius est doctis & riis atque aetate maturis ejus lectionem commit-
uuarto r Nullum sacessit negotium progenuinitate librorum sapientiae dc Ecclesiastici, quod multi SS. Doctores eos primum ut sacros non habuerint , sed dicticultatibus hinc inde discus I s explanatis , Ecclesia vel ipsus Augustini lcmporibus ut tales habuit.
De quatuor Prophetis ma)oribus, o duodecim
OIIi Noos circa re omentum prophetarum discutienda simul & euplicanda pro consolatione Fidelium habemus :Primum spectat vitae institi itionem . ex quo Religiosi , Fremitae ct Coenobitae vivendi , & Deo unice samulandi normam sumpsere : Alterum de corum voluminibus. Tertium de co: umdem genuinitate. Q artum de ra. Proi Letis mino-
UTRI Us et Us sexus Religiosi Carmeli te inter omncs gloriamur Prophetas , videli est Eliam & Fliseum bal cre Patres . quidam severioris criti crv ieetiraces, num zelo secundum scientiam di pietatem . eam gloriam , ne dicam scripti, impugnare , scd ab eis proritis si abripere tenta iunt . Non una circa illud momentum iacta est retroni io , non unus liber optimi, rationibus & Historicorum auctori-ixtibus a viginti circiter antiis apprime concinnatus apparuit . Pro illo momcnto haec ad licere non abs re erit cum unu,
e docti itimis Sorbonae Bacha aureis in sua theli Juris publici iacta gloriam hanc O dini mox laudato attribatam, veluti quid
commentitium impugnarcit. Dominus Rc mcnil insigni, Sorsonae Doctor, lacrae Facultatis cineritu; Syndicus, nepos Domini Chatton eiusdem ficrae Facultatis quondam Decanus, cuius memoria pro fide e
sana delenden a doctrina in benedictionucst, ex innata prudentia, sagacitate dc sapientia rogavit , prolui uitque ab aliqu: inter dii putangum debellari thesin, net: dubium veniret Urdinis Montis Carmeli praerogativa , cui catcnus etiam caeteri Religiosi aliquo modo communicare non dubitant, quatenus ordinum celebres Patriarcliae. ut lorentibus at parebit, vitarcontemplλtivae supra modum admirabilis
rationem vel in is iis Prothetarum insi, tutis hausile videntur. . I.
DUPLI cI regimine gubernabatur H braeus populus , ordinario Principum re Sacerdotum p extraordinario Prophetλ-xuIlla
286쪽
De singi lis Scrip t. Sacrae Libpis . ass
ium, quod ministerium a sbluta AEgy-i Apocal, psi Prophetae saccis vestiti indu.rtiaca servitutu ad reditum e captivitate i cuntur cap. XI. vers. 3.Bab, Ionica perpetuum fuit . Jam ii sobaiolis tempore septuaginta viri prophetabant , non invidente Moyse , sc habetur Num. 23. igitur Mo= es Cr na ratis populo verba D mini , congregans TO. viros de Ienetus Israel , qties stare Iecis ci ea Tabernaculum e defore. tuque eminus Iernubem, cν locMtus est ad eum , auferens de Spiritu qui erat in Mose , er Eaas 7 o. viaris cum me requievistet in eis spiritus , propheta:erunt , nee ultra cessaverunt . Jesus
Naxe dicitur successor Mo sis in Prophetis Ecclis. 46. r. multa sub Judicibus per Prophetas gesta , Judic. 6. s. Ipiiqtie su- dices genus Prophetarum suere , spiriture instinctu Dci picrumque acti . Sub
Heli rari erant Pro Iheta: I. Reg. m. i. Samuelis tempore pridem obtinuerat, ut Prophetae viarntes vocarentur. I. Reg. I. 9. Prophetae plures Occurrunt Sauli x.
Reg. Io. Ecce cuneus Prophetarum obυius
ei : Θ insiluit super eum his itur Domini , ct propiaravis Saul in medio eorum. Ex bis affulget Prophetas tunc temporis consit tuis e collegium , cuius caput 6c duxerat Samuel , ut posma Llias est Eliseus: civitates proprias , ubi in commune habi-tc rent , habuerunt , qualis videtur suisse
Najoth. ibid. x I x. I9. Davi.ι autem fugiens , Ialvarus es , Cr venis ad Samuelim in Ramatha , o' nuntiavis omnia qua socerar sibi Saul: σ abierunt irae is damMel σ morati sunt in Naioth.
PRO'RETA; veste singulari utebantur. Samuelis vellem notam suille conliat ut Patet x. Reg. et S. I s. Hir senex incentP, r isse amio tis es pallio . Dicitur quoque
Pallium F nob: te; quod ipse Elias im-
r iiiit Eliseo , cum eum ad vitam propheticam vocaret 3. Reg. I9. 19. Profe- Elus ergo inde Elias , reperit Eliaeum . . . .
misit palliam suum super illum. ui flatim, Huctis bobus, eucurrit post Elzam. Memorabilis etiam Eliae rona & pilosa volsis 4. Reg. r. s. hoc est cilicium , vel siccus, qualem & Ilaiam tuliue lesitur 2 o. 2. concinit Zachariae locus I 3. 4. tum in
Opera Prophetarum Cr halitatio. AGRI CULTURAE operam dediste Prophetas legitur : hoc ipsum innuit Zachariae locus cap. 13. s. Non Ium D HIAE , inquit, homo agricola sum . Atque ab aratro avulsum Eliseum amrte demonstrat locus mox laudatus; eos autem , qui rebus divinis animum intendebant, ab agricultura abii inuitie Rechabitarum initituta probant, ierem. 33. d. 7. Non bibimus vinum : quia Ionadab stius Rechab , pater myter, pracepit nobis, dicens : Non biberis vianum vos, cist plii vestri , nuque in se sesentim: Et domum non adjicalibi, CT Iementem non feretis , Cy vineas non plantabitis, nee habebitis : Ied in rabernaculis habitabitis eunctis diebus vestris. Et hoc ad exemplum
Levitarum , qui ut facilius iactis vacarent Olliciis , nec domos , nec bona ocroiles iones proprias liabebant, sed ex decimis , seu eleemolynis , tum assignatis quibusdam per modum veluti mutui ct commodati civitatibus ab eis incolendis, victitabant. Montana praecipue loca Prophetae inc lebant, ut Elias oc Elileus in Carmelo . Porro quod vili lupellectili uterentur , habetur 4. Reg. 4. 9. ubi cubiculum Elia eo a Sunamitide aedificatum & instructum deicribitur : tametsi illa esset mulier magna, id est , opulentillima: Lua di xit ad virum suum : Anima iterio quod vir Dei saucius est istη , qui transit per nos se
quenter . Faciamus ergo ei ea naculum parvum , CP ponamus et . . mensam, Cr sellam, In candelabrum , ux eum veneris ad nos ,
maneat ibi. Identidem apparet, quam secreti a populo viverent Prophetae , cum
etiam in hospitali domo familiariter diverterent . Nec ipse Eliseus per se , sed
per Giezi , Sunamitidem illam , quamvis de se bene meritam , alloquebatur st& illa, tametsi vocaret illum , stabat ad ostium , quasi ingredi non ola d eamdein Prophetae Pedes attingere volentem Giezi prohibebaet . Ibi d. a. et 7. Naamatii Syra viro praepotenti exl. bdic te Propheta dignatus non est : unde illo propi elici
287쪽
moris ignarus , indignabatur cap. s. II. Iratus recedebar, dicens : Pitabam quod egrederetur ad me , εν stans invocaret nomen Lomini Dei sui , π tangeret manu
Iavenas tu frugalitas Pro hetarum , rum Cr manuum Latur.
PROPHETARUM etiam paupertxtem suisse magnam ex hoc concludas vel :m, quod qui eos consulebant, panes afferrent pro Corum alimento , aut quidvis aliud , exiguum sane, & quod facile paratu elinset, juxta illud i. Reg. ix. 7. g. de Samuele, quem consulere de asinis deperditis voluit Saul. Et te ι ν ι ei est in e vitare hae , vir nA:ιis : omni quod loquitur, mne ambiguitate venit .... Lixitque Saul aή
puerum Itium : Ecce ibimus , quid feremus ad virum Dei λ Panis riseris in Araciis no-sris : cir sportulam non habemus , ut demus kemini Dei, nec quidem aliud. Quanta fuerit illorum frugalitas coniectura est ex is xiori prandio quod Habacuc ad Dani Um, jacentem in lacu leonum detulit ι
sic enim habetur Dan. I 4.32. 33. Erat aurem Habacuc Propheta n Iudais, G ipse coxerat pulmentum, is intrixerat panes in alveolo : ibat in campum ut Ierret messoriabus. Dixitque Angelus Diminἰ au Habacuc:
Fer pranάium , quod habes , in Babylonem Danisti , qtii es in lacu leonum . Hoc i- Ilum astruitur 4. Reg. 4. 42. ubi Pr phetarum frugalitatis argumcntum eximium est , quod panibus hordeaceis pro iiii pauperum elixis ut plurimum ve
scerentur: Vir autem qui iam venit de BaaL
ahis Afferens viis Dei paues primitarum , et istari panes hordeaceos , cte; icilicet Eli- suo. Uictui parco ait uetos Prophetas hinc conjicimus , quod Angelus Eliae longum iter ingrci iuro panem tantum & aquam attulcrit 3. Reg. 19. 6. quamquam ipsi panem & carnes mati e corvi detuli Ilent. Ibid. cap. 37. 4. item ciuod pulmentum coquerent ex agrestibus re obuiis herbis in pallio relatis 4. Reg. 4. v. 38. & 39. Certe hic communis victus perspicue ap- Paret , ex una caim otia sociis infundebatur.
Carrus ' Letarum , Mediemia sile lari, Religiocrum ordinum origo.
AppARET & Collegium fuisse centum virorum , quorum dux & pater Eliseus
ellet : quem etiam adorant 4. Reg. D.
1 f. hic ipsis de habitatione & caeteris necessariis providebat. Nam & ad ipsum
rescrunt aquas amaras clie in Iericho . Ibid. rr. I9. Et angustam habitationem 6. r. nec sine ejus renia ad Iordanem se convertunt , ut ligna caederent. VI. 2. Patet etiam eos propriis manibus laboratile. sua domicilia construentes, adu
quo luisse inopes . Ibid. 6. 23. 4. 3. Quin& Eliseum videmus urbes , in quibus
morabantar, inter visitanduin eos, peragratie r Abiit autem inde in montem Casmeli , is inde reveros es Samariam . Ibidem Ia. I 8. 23. & rursus a ripis Iordanis abiit Doti: an. Ibidem 6. 13. Ex his claret antiquia mam cile in Ecclesia vitam camobaticam , ct ab institutis propheticis promana ite . Llilei discipulo, in monte Carmelo vitam angelicam degentes 1ὰ pius invisebat Sanctus Joannes Baptissa , persectionem omnibus num crisabiolutam allequi ratus , si ipse cum suis Vicillim diicipulis , instituta Prophetarum adimpleret : multa sane occurrent legenistibus antiquam Religios rum historiam , quae a Propheticis institutis translata via dentur , quale est illud , quos institutabant Prophetae ad vitam monasticam , pueros di ministros vocabant , ut Eliseus Giezi, tum Prophetae Eliseum ipsum ali
quentes, Eliam cius Dominum vocant. 4.
Reg. 2. 3. Tl eodoretus in Simeone Styia lita reprςsentatum Isaiam docet. Reus mst. cap. de Simeone . Praecipua Monachos inter oc Prophetas videtur fuit te uti serentia, quod conJugati Prophctae client ,& uxores eorum prophetiliae nuncurarentur , ut illa Isai. S. 3. Accessi a. . irophetitam, concep ι , σ p . a s tam : Er
alii si iam alio etiam sensu traptetis adicerentur, mulieres Spiritu sancto alliatae , ut Debbora , sua. 4. 4. Holda 1 v.
288쪽
p. νι filios suos eadem disciplina imbuebant , atque ut sartistimonia vitae prophetico ministerio reliquis aptiores haberentur. Hinc in lib. 4. Reg. cap. I. celebres siti Prophetarum 1 hinc Amos se, nec Prophetam, nec filium Prophetae dicebat . 7. I 4. Quo demonii rabat se non ex instituto prophetico , sed quasi extraordinem ad id munus assumptum . Nec Hebraei Prophetis accensi iere Danielem, ut notat Hieronymus praef. in eumdem, aut etiam Davidem ela Salomonem, quod non prophetica simplicitate , sed regie &satrapice viverent . Legis meditationi , rebusque divinis, squi , maxime Prophetae operam dabant die ac nocte . Eoque pertinere videtur candelabrum cum in enla & sella in Elisei cubiculo collocatum 4. Reg. 4. 1 .
. VI.'adicatio Varum Ο melius prophetandi. POPULUM etiam docebant Propheta , mores regebant, iudicia divina intentare solebant ac praedicare . Quar cum nutaret Religionis status , tum maxime V ciferabantur unde in Israel , post sehisma , frequentissimum fuit Prophetarum ministerium , ac reiectis inde Sacerdotibus di Levitis , sellis diebus apud Prophetas sacri conventus habebantur . 4. Reg. rv. 23. Populi delicta plangebant , ait Hieronymus , eorum habitus idem ae lugentium; pro populo orabant, unde losaphat, ait : Es ne iac Propheta Domini,
iat deprecemur Dominum per eum . 4. REg.
ΕΜ illo igitur ordine seligebat Deus,
qui sex oracula pronuntiarent , Si hoc insgnibus argumentis , ut homines extra se rapti, divinoque acti instinctu, sic Eldad & Medad Num. O. 26. sic grex Prophetarum obvius Sauli , I. Reg. I . . ubi musca instrumenta & saltationcm i dicare videntur , qualis illa Davidis ante
arcam, 2. Reg. 4. S. I 4. Eliseus etiam plat-tem poscit, 4. Reg. 3. Is. Cuius cantu in divinas laudes concitatus prophetat : non tamen mota mente in furorem a rebantur
Prophetae, ut Ethnicitantes; sediti praehumanum morem, di sentiebant, di loque-bintur .
mi imperio sic erant subiecti , ut ipso
jubente, nudi ac discalceati urbes obirent. IMai et O. 2. Catenam collo imponebant. δε- νem. 27. 2. nullo irrisonis metu tracti , addes gnandam urbis obsidionem immobiles permanere, diutissime, paucis di immundis cibis uti , Ezech. 4. non dubitabant:
sapiuς vel ipsi nudi , discalceati , jejuniis aridi , cilicio induti & asperii cinere his de similibus lignis flagella Dei imminentia annuntiabant , ut in hoc statu compositi, eorum praedicatio firmius in hereret animis populorum , & ad Nnitentiam provocati re invitati cito-cit us Deum iratum placarent; sic Isa. χ o. habetur: Dan uo, quo ingrcssus es Iharrhau in Aeterum , etim misisset daeton Rex Myriorum , σ pugnasset contra Azotum T cepisset eam : tu tempore illψ locutus es Dominus in manu Isaia filii Amos , dicens : Vade is si e factum
de lumbis tuis ... Et fecit sic , vadens nudus, ν disca ceatus . . .servus meus Isaias nudus, σdiscalceat As , trium annortim signum re νη-renpum erit Iriper A gutum , oe super aes; hi piam : sic minabit Rex Apisu rum captivitatem Moti , ET transem grationem AEthiopia, .senum π senum , nudam is discaseeatam , disrao ortis uatibus ad ignem niam PDoti . Et timebunx , σ eonfundentur ab AEthiat a spe
sua, o ab AEgypto gloria sua .
RHI Prapheta a falsis secernuntur . UT autem agnoscerentur veri Prophetae, non aliud signum a Deo dat lim erat quam si quod praedixissent , eveniret ,
Deuteron. 23. 22. Unec teretnias Hananiam , sic alloquitur : Cum veneris Cesebum eius , scietur Pro Ieta , quem misit Dominus in veritare . Ierem. 23. 9. ruritis ibidem versi r3. Vari γ dies Hanania ζHae dicit Demisus . . . . Et d xit Jeremt is Propheta ad Hananiam Pr heram : Audi Hanania . Non m sit te Dom uui , ct rueonfidere fecisti istilum sum in men iacis .
Idcirco hae dicit Domlaui r Ecce ego m et amre a fatis terrat hoc anno morieris.ctua Deo inspiralite , Prophetae a C perant, ea publice coram populo in I cmplo , dc plateis & portis praedicabant . jerenitas de et O. captivitatis annis , asomnem
289쪽
mn nem populum Iuda , & ad universos Esdras hanc prophetiam & Implendam ,
, habitatores Ieriis alem locutus est , et s. a. & iam impietam , teste populo , agno-Item ad Sacerdotes & populum est locu- scebant ; cumque Ieremias accusatus estus. xxvir. I 6. Et iterum locutus cst sed coram Sacerdotibus, totoque populo, Ieremias ad omnem populum dc univem quod palam adversus locum sanctum praesas mulieres in AEgypto cap. 44. v. 24. cicasci 26. 2. H. ecce exturgunt viri deae ita passi in , manifestumque est , pro- senioribus terrae, dc al egant publice va thetias omnes, concionis initar ad univer- ticinium Michaeae, tamquam reum omni- iam plebem dirigi, sirpius speciatim ad bus notum, ibid. v. x . et S. I is denique Reges, ut innumeris exemplis patet: sed verbis citant quibus etiamnum in ejus lita inmitari conabantur salii Prophetae, unde bro legitur, Mich. rQ. Iet. Hananias in domo Domini coram Sacer- drytus propheticus vehemens & concudotibus & omni populo Ieremiam allocu- tatus est in peccatis populi arguendis ι intus et f. Ierarn. 28.et. suturis praedicandis nonniilla plane . Ωua publice dixerant, scriptis manda- perspicue pronuntiantur; pleraque aenig-bant Prophetae allixis temporum notis , nutibus involuta, quae solo eventu rate- quibus etiamnum distinctas prophetias ha- icebant, sive ut quaesita subobscuris sensi- hemus. Ad eorum commentaria, velut adibus memoriae altius haererent : sive quia a cta publica Hcbrari recurrebant , ut re- utile erat plebis statui multa latere , nebus impletis , prophetiarum veritas 2P- populis aut etiam Dominis sitis infausta pareret. Unde Moysi jubet Deus : Scria annuntiare viderentur : uti de Babylonis
G hoe ob monimonium tu libro Uyc. Exca. Rege nomine Sesach lerem. 2s. 26. Li. at. xvir. x 4. dc IGI xxx. 8. Nunc ergo ingres de Antiocho apud Danielem dc Erechie-sus scribe ei si /ν bonum , tr in libro uilia lem, de Roman. in Apoc. qui omnes vagenter exara illud , Θ .ris in die novissimo starunt Ierusalein : Donique omnia Deus in testisnemium usque is a emum Ruisus clarius vel occultius diccbat, & prout uti- cap. 34. I 6. Requirite diligenter in litro te noverat, judicia sua magis minusve pau- Domini, o les te ι unum ex eis non defu- cis revelabat.
it . Quibus verbis populum aὸ monebat, Longe tamen aberat illa obscuritas Jctit rebus impletis Prophetarum oracula caecis illis ambagibus ambiguitque dictis
recognosterent. Neque alia de causa vi- Delphicorum oraculorum. Hic, re peraia demus apud Danielem ra. 4. 1na 6-icta, tam liquida erant omnia, ut ad aliud brum tisque ad rem ius statutum . Ft apud referri nequirent; neque enim ope&in-Ioaninem Apocalyps. 22. Io. Ne si 'us certe de Ierusalcm aut Babylone Prophe-ν ι verba prepher a fusus , tempus enis pro-itae dicebant, sed a quo , quo tempore , te s. quo modo res expedienda eslet: Viros et-
a autem scribebant, Deo iubente , iam designabant, iere & nominabant , ut immo & interius dictante , scribebant ; in Cyro , Alexandro , Antiocho , , idc- unde ad Ieremiam : Scribe virum i sum si ire est. rilem xxir. 3o. & eum Paruch , iubente Ieremia , verba ad Israel & Iudam diri- F. VIII. genda conscripsset , eodem iubente, publice recitaexit in domo Domini, audien- Vaticia a de Chri,io, is Gentium vocatione . te popu o , Principibus circumstantibus, xxxv I. interroratus Baruch quommo- Ds Christo vero eiusque Ecclesia exdo Ieremias ista dictast et, respondit : Ex Gentibus congrcganda, tam clara produnt, ore suo loquebatur , quasi leg/ns a i me - ut etiamnum haereant sudari , nec nisines sermones ises. Ibid. I 8. Quem Ieremi e vana respondeant. Sed Prophetiae de Clui- librum cum Rex Ioachim combussistet ,Isto , atque Ecclesia varii sunt generis :ea lem iterum totidemque verbis Jeremia aliae liquido a viris Dei , erumpente vo- dictavit ad Regem reserenda. 27. 23. 32. ce, dictae di annuntiate sitiit, qualis est me scripta in manibus vulgi erant ;ii ia, Isa. r. r3.r4.& IS. Ecce, ait Pr hcn c quoiquam ignorabat quid de 7 o. anni S)ta, intelido servus meus , exaltaἷiων , Cricremias praedixisset; immo & Daniel re ea: ηιitur , ita sublimis eris ιa ε . 5ιcue g.
290쪽
εἶ', fudi fiην δε ιν ρε multi, sis las Hus erit tia sanctis nai viri Dei nomen interpo inter visos ad sesitas esus, se forma ebus in- nant , ipsumque jubentem , docentem ,
ν' fIos hominum . I e octo ger gentes mul- minitantem, consolantem ladicant , conras, Iliter inum contino xt Repes os suum risideranti ratelait; nec humanus sermo id reuis quiίus non es narratum de eo , viae-rum ι is qui non audierunt , contemplati lon' . Qtiae verba aperte Christu in sic indicant , ut illi sisti convenire videantur . Aliae non per se, sed traditione clarae in speciem involutae liguris, quarum duplex
cli sensus : verbis tamen ita temperatis , lut in aliis perlonis ac rebus, Christo apte conveniant ; aliae frequentes intentis in ipsam rerum speciem vaticiniis, quae nulli unquam alteri, quam Christo, congruerint . Sic extra rei , quam tractant , seriem, repent allurgunt, animosque apti l-
sine ad Christum rapiunt. Tale est illud
oraculum Isaiae 9. 6. Parvulus enim natus es nobis ... Et vocabisur nomen eius admi
rabilis , consi harius, Deus, fertis , Pater δε- ruri fictili , Princeps pacis. Id potissimum contingit. cum figuras Cliri isti dc Eccles e tractant; cum enim v. g. illus rem illum reditum e captivitate , quo Dei nomen magnificabatur, in Gciatibus praedicant , continuo de vocatione Gentium , cuius ea figura crat, sermon. cm habent . Sic cnim sfigura cum veritate jungebatur, idque sectitus est ipse Christus , excidium Ierusalem cum ultimo judicio connectetis ; neque omittendum , quod princlare docet Hieronymus , voluisse Pro-rhetas intentos homines facere , dum non remoti, lima tantum praenuntiarent , sed ea obviis ac prope eventuris admiscerent, tum, impletis de Iudaica Republica oraculis, sebat, ut promissis de Chri- 1lo quae intcxcbantur, sita conflaret fides. Denique mirum non est eos , quod saepe contigit , Babylonicae captivitati ac liberationi apertam de Christo dc Ecclesia prophetiam , quasi continuata terie Pr phetas adiungere: cum revera is ultimus
esset Reipublicae Iudaice ilatus , unde Christiana exsurgeret Ecclesa.
Majestas Cr gravitas Prophetarum.
QUANTA autem si majestas propheticae orationis, di sanctitas, quχ porro auctoritate, qua confidentia , qua reveren-Ioucat Theol. 2 om. II;cnarrare latis astequi rotcsi. Que cum ita snt , merito exploduntur , qui supposita oste Prophetarum oracula jactare ausi
sunt , ut Porphyrius de Daniele dixit ,& quidem ilia, quam judicaximus , se monis prophetici sanctitas, sibi ipsi fidem
facit. Neque enim fraudem patitur tanta simplicitas summa cum dignitate coniuncta , tanta religio , tam evectus in Deum Spiritus, tamque copiola divinae veritati, luce persulus, nec te omnino per fallaciam tanta vis cxerceret. Quis autem, nili mente captus, sibi perliuadet illusores homines , ac Dei nomen impie mentientes , ita loqui , ut nec ipsa , si coram adesset veritas , aut sublimius , aut sanctius, aut denique verius loqueretur
Inritas Propheriarum contra impugnanIesas tua. MALE rixantium & obstrepentium aDmen absque negotio subvertitur; illi lii ippe divinarum rerum inertes gustu , blasphemant quod ignorant: vel ipse Porphyrius Philosophiis Ethnicus tametsi impugnator , vaticinandi tamen artem apud ludaeos viguisse non uno in loco testatus est. Sane vel inde constat, quod Prophetae ludaeorum non ambiguis oraculis atque ancipiti sensu mentibus hominum credulis non illuserint , cum ea legentes veritatiς adversarii, non aliud respondeant, qua in rebus admodum perlectis conficta cf. te vatiam oracula : De ea autem fictione quod dicunt , primum nullo argumentosirmant: tum falsitimum csse agnoscet, qui ad superiora attenderit. Nam quaerendum ab iis est, an integra Prophetarum scripta supposita esse velint tan veris adultera manu injecta quaedam 'ν Quod utrumque a rerum restarum fide , atque ab illius populi s alii di mori- bus alienissimi im est. Prophetarum Cnim
s ii mi omnium suille vidimus subjectos
oculis, iiifixatque hominum mentibus tem- Porum notas. Multa quoque gesta ac Vati-