장음표시 사용
311쪽
s. modo citato . Bene multa & mira de Christo pr nuntiat : Primo ejus adventum
P. 2. Tum cap. 3. ejus Sacerdotium, his verbis i Ostendit mihi Dominus Iesiam Sace dotem magnum flantem eoram Angelo Demiani ... Iesus erat indurus mestibus sordidis :Θ stabat ante faciem Angeis , qui respondit, auferte vestimenta sordida ab eo .... Muia ecce lapis , quem dedi coram Iesu . Tertio , cap. 9. I . ingressum ejus triumphalem super pullum asnae , quem commemorat S. Matthaeus cap. 2I. citans Zachariae lo
Malachias : S. Cyrillus Alex. praes in Malachi e volumen , Augustinus lib. I g. de civ. cap. 33. Theodoretus prς f. in cλp. I. Malach. & ante ipsos Iustinus Dial. cum Triphone , Iren us lib. 4. Cap. 32.
multa egregia de prophetiis Malachi ς Scribunt . Ecclesia in ossicio utitur illa mirabili de Christo prinuntiata Malach.
3. 2. 3. sententia : Statim veniet ad temptum Ianeium suum Ciminater, quem vos stu ritis , est Angeias Testamenti quem vos vultis . Ergo dici
Libri Isair , Ierem g , Eneefielis , Danielis , Ofeg ore. sunt sacri. PRIMO : omnes stini in Prot canone, tum Iudaeorum, tum Christianorum , ut legere est in decreto Concilii Trid. de Scripturis sacris. Secundo : Concinit traditio utriusque Ecclesiς , Orientalis scilicet , dc Uccidentalis . Cyrillus Alex. in Prologo comment. S. Hieronymus pris in Prophetas. Augustinus lib. I s. de civ. Cap. 13. Urige nes hom. I. in Lev. Iosephus lib. Io. cap. 11. & alii bene multi, nunc unum , nunc alterum ex his omnibus Prophetis comme
His : Non semel citantur isti Propheti in utroque Testamento . hinc Porphyrius & alii qui sanctitatem di inspirati nem hujusmodi libris abjudicare tentarunt, ab Ecclesia ut homines derellabiles abj cii lunt.
ET Ex PLIcΛTIONUΜ. PRIMO : Ultro fatemur nonnullas antyis logias in historiis quas texunt Prophetae quandoque inveniri, sed ut saepius dictum est, attendendo ad antecedentia & conseia quentia facile conciliari propugnamus. secundo : Similiter & ordo temporum in factis reserendis non semper servatur,
sed de hoc ab authenticitate & Prophetiae veracitate nihil detrahit , cum vel ipsi Chronologistac in hoc puncto lispius
inter te discrepent: tum quia versio Lxx. nonnumquam iiiverso Ordine , immo vel ipsa vulgata reserunt facta, quod contigit propter acerbitatem captivitatum , quo tempore Scripturae sacrae diversa pallae lunt naufragia ; illis vero absolutis, eas, ut potuit Eldras , collegit ἔ hinc fragmenta decursu aetatum inventa , ad corpus Scripturarum adiuncta sunt . Res claret in Jeremiae Prophetia I eius enim volumine juitu impii Regis combulio , iterum dictari oracula divina necesse fuit, quod quidem in angustia temporum sic factum est, ut ad ordinem factorum arithmeticam Uectare non potuerit Scriptor
Tenio: Eadem ratione parique facilitate solvitur difficultas , seu argumentum eontra veracitatem historiae Sulanme ,
Hymni puerorum, & Belis ex quibuidam Patribus ci auctoribus petitum , qui de
his momentis silent . , cum enim stagmenta illorum historiam continentia cit citus non Apsaruerint , non mirum si in dubii suspicionein venerint : Sed Ecclesia tandem de iungulis certior facta , ea ut sacram Scripturam in Concilio Trid. habenda ei te detinivit. De Minoribus Pr phetis in praetentiarum loqui supersedeo:
cum eorum volumina universim a Synagoga & Ecclesia Christi , nullo contradice
Da pariaribus viaticiniis Christum nectauria
PROPHETAE omnes , in hoc potissimum incumbebant, ut mores homnum Pro be
312쪽
D singulis Scripti Sareae Libris
be Instituerent, populum a peccatis committcndis deterrerent, virtutem excolendam docerent , praecipue vero ut Re. demptionem omnium , di singulorum hominum , vel etiam Gentilium per Christum operandam annuntiarent. Multa de eius adventu , vita , morte , aliisque Incarnationis circumstantiis , dixerunt: Scd inter omnia eorum oracula , percelebre
est illud quod de Virgine paritura emissum fuit ab Ilaia cap. 7. v r . re istud a Daniele de ro. hebe omadibus abbreviatis Dan.
9. V. 24. & shquentibus . Solemnis est in Scholis de utroque vaticinio dissertatio: iis prae cietcris utuntur Controvertillae ad confundendum obi rct entes Iudaeos. ut deposito ex oculis mentis velamine ,
Christum Mediatorem Deum & hominem
agnoscant . Quia vero nonnullae occumrunt disticultates circa utrumque momentum solvendae , operae pretium est, praevia explicatione cuiuslibet vaticinii ad singula rcspondere.
Num illud Isaia 7. vaticinium : E C C EVIRGO CONCIPIET; sit in beatissima Virgine Ur Christo adimplerum t
Oraculum de Virgina cone plenis adimplerum
es in be-s a Virgine or in Christo.
Probatur multis momentis.' mo, ex explicatione Prophetia.
Is TA Prophetia de ea intellirenda est
persona, quae, Virgine permanente, concepit & peperit filium , cui nomen Emmanuel a Deo impositum convenit: Atqui sola beatissima Maria , Uirgo permanens concepit, & de ea sola hoc stupendum & demirandum miraculum praenuntiatum est: Erro &e. Probatur minor. I. Non est uxor Achaz , quae sic concepit, nec uxor Isaiae , neutra enim Virgo permansit. II. Solus filius MARIAE vocari debet Emmanuel , quae quidem vox , interprete Isaia , significat Emmanuel , --bi cum Deus , quippequi ab eodem Isaia vocatur admirabilis, Deus , sortis, consi- ab cat Theoc Tom. IK
liarius, Pater futuri saeculi, Princeps pacis , quae dotes numquam dictae sunt de aliis, bene vero, de CHRISTO. Ergo &c. ι enfirmatur ' Cum obsideretur Acha Z aduobus Regibus, scilicci Rasin Rege Syriae , & Phacee Rere Israel, ut habetur 4. Regum 16. N Isaiς . dedit Istias
istud miraculum in liberationis argumeniatum : Ecce Virgo concipier ,' Cr pariet filium
. . . . De la antequam sciat puer reprobare malum , ct eligere bonum , derelinquetur terra . . . a facie duorum Regum si
rum . Atqui uxorem Achaz , vel Isait concipere es parere non est quid miraculosum Igitur Isaias loquebatur tantum de sancitiIima Virgine Maria .
Con matur 1ccundo , evertendo fundamentum salium Rabbinorum, qui dicunt,
uxorem Achaz tunc suisse sterilem . &victa divinitus sterilitate, Eaechiam filium peperisse, quod erat, inquiunt, signum liberationis, vel etiam miraculi , de qtio Isaias loquitur: Sed istud non cohaeret &Seripture , & historie : Ergo &c. Proiabatur minor : Repugnat quidem Scripture , secundum quam Eacchias natus est antequam Isaias hoc emitteret vaticinium : enim vero protulit anno secundo regni Regis Achaz , jam autem Ezechias attigerat annum aetatis suae undecimum, namque Isaias hoc vaticinium pronuntiavit , vivente adhuc Phacee , ut constat ex libro 4. Regum cap. I 6. Certum est etiam quod post annum secundum regni Acha E Phaceet mortuus erat s regnavit enim in Samaria viginti tantum annis , ut habetur libro 4. Regum cap. II. Α-chaz vero regnare coepit in Iuda anno
tr. Regni Phacee filii Romeliae Regis
Israel . Demum constat Achaz regnat se sexdecim annis, sicut scriptum est 4. R gum I 6. 2. Ezechias autem filius erat annorum 23. cum regno sui Patris Achaκ succellat , ut patet ex libro ε. Regum cap. I 8. a. Igitur jam annum atatis suae undecimum attigerat anno secundo regni
Patris sui quando Isaias pio tulit vatici innium , quod evincit ratiocinium Iudae rum repugnare & Scripturae & historiae, miraculumque non nisi de BEATISSIMAU IRG INE Dominem Deum concipiente esse intelligendum .
313쪽
Secundo, ex eonvenisntia uir usque Testamen
ii or ipsius Isaia explicatione , qui suum prodit sensum. HABEMUS utrumque pro explicatione Prophetia: Testamentum in novo quidem Luca: I. Missus est Angelus Gabriel a
Deo in civitarem Galilaea , cui nomen Na- rersi , ad ' Virginem desponsatam viro , cui nomen erat Ioseph, de domo David , σ n men Virginis Maria . Et ingressus Angelus ad eam dixis : Ave graria plena : Dominus rerum: benedi 3, tu in mulieribus . elua cum audisset , turbata es in sermona eius, ct e gitabar qualis ester Uia salutatio . Et ait Ania gelus ei : Ne rἰmeas Maria , invenisti enim gratiam apud Deum , ecce conc pies in utero,
Ur panes filium , is vocabis nomen eius δε- sum . Hla erit magnus , o filius Altissimi vocabitur : Θ dabit illi Dominus Deus fe-dem David patris eius t o regnabit in domo Iacob in areνnum; σ regni eIus non eris snis . Dixit autem Maria ad Angelum, grast- modo fiet Uiud, quoniam virtim nen cognoyco' Et respondens Angelus dixis ei : Spiritus sanctus supervenier in ra , Θ virtus Altissimi obumbrabis tibi . Lisoque cy quod nasteriar ex re Sanctum , voeabitur filius Dei . I uo p
tissimum in his verbis subnotanda sulit , videlicet beatissimam Mariam suam il- Iibatam servare velle virginitatem : deinde vero Angelum istud illi astruere promissum , dicendo nihil ipsi de hoc timendum esse , quippe quae conceptura& paritura esset operatione Spiritus sa cti hominem Deum. Concinit in his duobus privilegiis vetus Testamentum Ilaias enim primum praenuntiat his verbis :Ecee virgo concipiet σα Alterum vero istis :
sertii cte. Quo quidem oraculo clare prae nuntiat Uirginem concepturam Emmλ-nuel . Et vero Christus generatione hominibu communi procreari non poterit; alias', quod absit dicere , fuisset si ut nos peccato originali isdatus : Igitur juxta Isia iam, de Virgine illibata per Spiritus sancti operationem natus est . Idem Isaias sic praedicat Christi divinit tem dc consequenter beati sti mam Mariae virginit tem, ut Iudaei utrumque negando in meridie caecutiant . Iuvat aliquos
Prophetae textus hie reeensere . Captis secundo sic intonat : Erit in noυissimis diata
a praparatus mons domus Domina is vertia ce montium . . . Elevabitur Deminus solus in dis illa , et idola penitus centerentur . Audis, in novissimis diebus praeparatum montem , elevatum Dominum , scilicet Christum ι audis idola contrita , ecce adventus Melitae mirabilis esse tus.
Capite quarto , v. a. ait : In die illa eris germen Domini in magnocentia σ gloria. Capite g. Dominum exercituum ipsum D ei beate . . . erit vobis in sanetificationem , in lapidem autem offensionis, is in petram lea
dati duabris domibu, Israel . Christus fuit in sanctificationem Gentilium qui in illum credidere ; in lapidem vero offensio nis Iudaeis, & Samaritanis , propter e rum incredulitatem. Eo tum est quod habetur Cap. 9. 6. 7.
Pa uias enim natus est nebis . . . et voca
bitur nomen eius admirabilis , consiliarius , Deus , fortis , Pater futuri faculi , priscns pacis . Cap. II. Egredietur vIrga de radice Iesse , ηr flos de radica σ1us Ucendet σrequiescet super eum Spiritus Domini . Cap. 33. . eus ipse veniet , Ur samabit vos.
Tune aperioruν oculi eacorum σα Capite 4o. Vox clamantis is deserto : parare viam Domini erunt prava in directa Ecco Dominus Deus in fortitudine υ nisi . . . . Sicut Pastor gregem suum p stet . Cap. 43. g. Apeνiatuν terra , er gemminet Sal torem . Denique cap. 6 . I. Surge , illuminare erusalem , quia venitiamen tuum , et gloria omini s per te orta
est . Quae quidem omnia in uno solo Christo sic adunantur , ut teste S. Hier. epist. ad Paulinam cap. 7. & pr iat. in Isaiam, non tam vaticinium, quam Christi Evangelium Propheta texuisse videa
PATREs Scripturae sacrae interpretes , ne uno quidem excepto istud oraculum et Ecce V Io concipior ere. DE SANCTISSIMA MARIA, qtiae Uirgo permanens peperit CHRisTUM , eodem veluti conspirante calamo scribunt , vel potius intelligunt. Insiae omnium sit Tertullianus, qui iri
314쪽
De singulis Script. Sacrae Libris . a s s
Apologeti eo de in libris septem adversus
Marcionem luculentissimis argumentis pr bat Christum esse Messiam : libro vero . ζ3p. 33. edit. Paris. I 634. Isaiae oraculam se explicat : Et merito , ast , is praestruxit enim fidem incredibili rei , . rationem edendo , quod in signo essetis sutura. Propterea , inquit , dabit v is bis Dominus signum : Ecce Virgo concia D piet in utero , Ur pariet sitam . Signum is autem a Deo , nisi novitas aliqua mon- , , struosia , tam dignum non sui stet . De- ,, nique & Iudaei, si quando ad nos de- ,, jiciendos mentiri audent , quae si nonis virginem, sed juvenculam concepturamis Ec parituram Scriptura contineat, hincis revincuntur, quod nihil signi videri pos- ,, sit res quotidiana , juvenculae scilicetis praegnatus dc partus ι in signum ergo,, disposita Virgo & Mater, merito creis ditur: Infans vero bellator non aeque .ri Huie traditioni accedit usus Ecclesiae quae eam prophetiam semper sic intellexit , dc in una Missa in die nativitatis
pro introitu habet. s. Thomas egregie eamdem adimplet Provinciam commentario in Cap. 7. oc s. Isaiae ι quia vero de sancti Doctoris auctoritate multus erit in solutione objectionum sermo , ejus textum brevitatis causa hic praetermittimus.
Soreuntur ob tectisnes qua ex varia vocis A
hisiab Asuificauidine desumunmr. OEi IcIUNT Iudaei : In textu Hebraico legitur: Ecta ALA ach concipiet: Sed illa vox non virginem , sed adoleicentulam juvenculam seu puellam, ut reddunt Symmacus , Aquila , dc Theodotion , quam contendunt suisse Achaz uxorem , quaerrimum erat sterilis: Ergo dic. Responda. I. falsitatem minoris ex probationibus patere. Respondeo II. distinguendo majorem: Et
Septuaginta vertunt : Ecce Virgo eoncipiat . Et ut alii exponunt : IntἀEin , CP ap. con dita viso eoncipiet , concedo : secus , nego. Concordat vulgata . Vox igitur ALώlmath significat ad Olcicentulam viro abl- conditam , adeoque formaliter virginem. nusquam vero adolescentulam ut sic, abl- trahendo a virgine dc uxore i unde S. Hieronymus comm. in caput 7. Isaiae diiscit non solum vocem praedictam Virginem non excludere , sed potius fgnificare Uirsinem ἱ non qualemcumque , sed ita abiconditam, ut ne oculis quidem virorum patere vellet . Hoc ipsum constat exemplo Rebeccae , Gen. 24. ubi appellatur Puella decora nimis , Utreoque pulcherrima , dc incognita viro : Igitur cum vox AMlmaeh fgni hcet Virginem , dc secundum alios , adoleicentulam viris r enitus abiconditam , Pro flictia de sola beatissima Virgine intelligi debet. Interpretatio est S. 1 homae hic in caput 7. Isaiae leci. g. ubi primum refert obiecti nem , deinde vero his verbis sic rei pondet, Dicendum , quod nullum signum is esset , si juvencula concepillet , di Gis tiam virgo corrupta . Dominus auis tem aliquod magnum voluit significare, is cum dixit , in profundum interni, siveis in excelsum supra . Ideo autem apud is nos ponitur magis Alma , quam ju- , , vencula, quia Alma significat Virginem is secundum nominis originem , oc adis huc plus, custoditaem , de qua non ponsi sit haberi mali suspicio . Sed Bathula si- is gnificat , secundum uium loquendi po-- steriorem. MRospondeo III. fidem adhibendam esse verissioni Septuaginta, dc c terorum orthod xorum , minime vero versioni Symmachi , Aquilae oc Theodotionis , quippe- qui conlpersi essent fuligine errorum talorin istarum qui Christum esse purum hominem autumabant ι unde non mirum si per vocem Asiamaeb intellexerint Achae uxorem , quod est L mente Isaiae prorsus alienum. I lana r Atqui vox AhΓlmae, non significat adolescentulam viro absconditam et Ergo &c. Probatur sublumptum . Rebec ca vocatur etiam A1hlmac, , dc tamen non erat abscondita, ut pote quae adaequa tionis causa non solum materno e thalamo , non paterna dumtaxat domo , sed ex urbe etiam exiret : Ergo &c. Respondeo distinguendo consequens , cum illulir. Huetio : Virgines non erant absconditae quando vel celebratio sacrorum vel necestitas , vel Patriae conluetudo extingebat , concedo e secus , nego. Quod autem haec solutio sit bona , patet ex illis 2. Machabaeorum cap. 3. 29. his verbis et T 4 Accia
315쪽
Acciney que mulieres Ciliciis peeius , per Pi reas con rebant : Sed π virginas , quε cstn- elusa erant , procurrebant ad Oniam . Igitur
aliquando Uirgines seras exibant. Reypondeo aliter distinguendo r Uox Ah- Almath non significat abscondita , id est re-
elusa in domo paterna a contortio virorum, transeat : non significat abscondita, id est, penes omnes corporis partes , Ve
lata , neso . Esto quod Ahhimaeh nonsgniscet semper inclusa , attamen haec est ejus interpretatio : Virgines debent habere partes corporis ita velatas , ut nulla umquam pars alteri patescat , ita debet tale diligenter abscondita & ana icta ut nihil in ea homo videat , unde denudλtio virginis in Scriptura sacra sumitur pro ejus defloratione: sc Levit. 18. 6. Omnis homo
ad proximam fanguinis sui non acceder , ut reveret turpitudinem ejus . Sic Deuteronomii 2. 3o. Aon accipiat homo uxorem Patris sui ,
nec reisubit operimentum ejus.
Quid plura Uersiones Syriam , Arabi
ca , Paraphrasis Chaldaica & quidem mani ponderis apud Iudaeos , utuntur Ver ', quod redditur laxine, Virgo. Denique nisi haec vox Ashlmath , idem sonet ac virgo , sensus loci non moso erit fallus , sed oc plane absurdus : sic enim vertunt Iudaei , Virgo , non quidem manens Uirgo . Sed quae antea Virgo erat , Pollea viro nupta ex eo concipiet , hoc inquam, surdum est ι namque , conceptus Uirginis proponi rur ut signum miraculosum liberationis Regis Achaκ ἰ attamen non est mirabile virginem nuptam parere. Re nunt : Vox Ahhlmath reperitur se
pius in Canticis: Atqui tamen ibi significat
adolescentulas, non virgines: Ergo&c. Re pondeo distinguendo i Significat adole-lcentulas, non nuptas, concedor nuptλs, nego . Nemo non novit Scriptorem canonicum loqui de illis adolescentulis , quae sponsam sequebantur ; illae autem erant virgines , nam seorsim a Reginis & concubinis recensentur, unde Canticorum cap. 6. 7. habetur: Sexagiurasunt Reginς , O' Oct sin concubing , cI adoleYcentularum non est
Insistunt : Vox Asib aes celebratur in Proverbiis cap. 3 o. ig. Sed ibi significat puella a viro cognita : Tria sunt , inquit
Salomon , aisscitia mihi , et quartum penitus ignoro : viain a)uila in calo , viam c lubri super petram , viam n υis in me.lio mari , Or viam viri in adese centia . --olmach , quod nomen non Iudaei solum , sed Christiani multi pro muliere corrupta positum contendunt , unae , inquiunt , Salomon comparans illam cum alia deflorata , sc loquitur : Tasis est is via
Respondeo , omittis variis interpretationibus mysticis , quibus quidam interpretes vox Abhimach , reserunt ad BB. Viriaginem & Clarii luna ; Primo quidem Paraphrasis Chaldaica vertit , Uirgo, re hic est senius I mirum est quot diversis modis se gerat vir ut virginem fallat , ipsaque ut oculos parentum fugiat , ad hoc ut crimen committat s naem si loquatur ibi de meretrice , non di ilicile creditur quomodo vir meretricis domum petat . Secundo, impervium, dc vix capi potest, quomodo personae quae sese numqua ira viderunt , tantopere tamen te diligant ;unde via sumitur in hoc vertu non pro
vestigio, sed pro modo agendi . Tertio , si sumatur pro vestigio, distinguo , id est abscondit hanc actionem vir , concedo :secus , nego . Sensus igitur tunc erit Via viri in adolescentia , id est facit quidquid in se est, ut nemo agnoicat id quod fecit; unde sequens versus hanc confirmat interpretationem , oc senius est , quod se abscondat mulier adultera. Quarto, si pro puella deflorata sumatur , distinguo, haeci oratur Ahhimach putatio, concedo: realiter, nego. Sic quamvis Graeci virginem signiscent per vocabulum πα-τἐ os , sumitur apuό Αristhophanem pro ea quae virgo putabatur . Sic utique Virgilius de Pasiphaen , quae tres filios habuerat : sic loquitur.
Ahi virgo infidelis, qua te dementia cepit.
Nisu sensius est , quod ita se gerat, ut
vestigium non magi, appareat , quam
aquilae in caelo, set enim in petra, navis in mari. Nec obeli quod in sequenti ver-iu dicat , mulierem adulteram cognosci , dc vox Abhlmacis referri ad hune versum . namque est juxta fecundum exemptu quod adducit Isaias de modo quo se occultant mulieres, ec dicit quod haec virgo ita
316쪽
ita erimen obtegat, sicut ea que in hac arte perita est , unde vox sic , signiticat si in ilitudinem , nusquam vero identitatem : alias si Ahhimaeo signifiearet adulteram, idem secum compararet Salomon: Adde quod textus ille totus sit metaphoricus : Porro in Ilaia vix ullam repe ries metaphoram. Fit satis objeolionibus ex bistoria saera
OppoNUNT Iudaei : Propheta in isto vaticinio dat signum liberationis Ierus lem ab obsidione & depraedatione proxime future t sed Incarnatio ad eam nihil conducere videtur : Igitur Prophetia his
expressa verbis : Ecce virgo concipist ο ρ mer, Cyri non est de Incarnatione intelli genda.
Aure responsionem praenotandum est , Ierusalem tunc fuisse a Regibus Syriae& Israel obtellam , quando laudatum emittebat Isaias oraculum . R dixit Propheta Reges non praevalituros , deditque Achaκ in signum liberationis Virginem
parituram Filium , cuius nona n E. nina
nuel : Rex iste , inquit D. Thomas , comment. in cap. 7. Isaie, lect. 3. Deo erat propter suam idololatriam exosus , ut legitur 4. Regum 16. deinde haec suta die sanctus Doctor: Et ideo Dominus se tradidit eum in manu Regis Syri &is Samariae, qui primo venerunt contra is eum, re obsidentes Ierulalem, tandem is devincentes ipium , magnam partem se exercitus tui ceperunt , di Principem se exercitus ejus. I erutti ex illa victoriari confili , venerunt ut omnino privarentis eum regno, & substituerent alium to is cocjus; & in hoc iecundo adventu conia is solatur eum Isaias. is Ei hoc quidem duobus modis. Primo- quidem praedicendo ruinam Rasin Regis Syriae, oc Phacee filii Romelle Regis Samarie: Noli, inquit ad Achaz Proph
la , Dinere, Cy cor tuum ne formidet a dum bus caudis Titionum fumigantium istorum .
quς verba sic explanat D. Thomas : se Noli timere quoniam ego tecti m tum , is ab Oriente reducam semen tuum , diri ab Orodente congregabo te a duobus,, caudis . Hic ponit confortationis rati ri nem. Et pruno ostendit propocenti uiu
,, vanitatem, quia magua proponunt, cum
is tamen nihil , vel parum pollent sustine,, re. Duabus laudis q uia in eis finitum estis regnum . Rasin enim interfectus est ais Ibcgalphalasar. 4. Regum id. & sui iuis captivitatem ducti : Sed Phacee subju- is gatus suit, pollea intersectus ab hosse, is qui postmodum captus est a Rege Salis mana ear, di decem tribus captivitateis 4. Regum 17. is quia vero tam prompta liberatio propter duorum Regum potentiam videbatur impostibilis , liaias eraecipit AchaZ, ut petat in probationem signum sive tu prosundo inferni, sicut cum terra aperta uti & deglutivit Dathan &Abiron Num. 16. sive in excellinia supra. Sic losue jussit Soli stare , ne moveretur contra Gabaon . . Uerum Rex incredulus noluit petere; dc ideo Propheta convertitur ad totam domum David , in qua quidem multi erant Deo devoti di fideles, at in signum liberationis Jeruialem ab oblidione praenuntiat CHRISTUM LXVIRGINE MARI A na: cendum, qui totam naturam humanam a lervitute & peccati . diaboli liberaret. His praelibatis, Respondeo ad argumentum distinguendo:
Incarnatio sutura non consonat cum li- ratione urbis Ierusalem , per modu causae physicae & praesentis, concedo per modum causae meritoriae, nego . Incarnatio nondum crat adimpleta, & ideo. non erat causa physica liberationis Ierusalem , bene tamen moralis , quatenuS Deus intuitu meritorum suturorum Chri-ili in domo David nascituri, hanc voluit illi domui fideli praestare misericordiam ;unde Incarnationem posuit in lignum ci misericordiae ct maioris potentiae : Enim vero si Deus potest facere ut Uirgo manens Virgo , concipiat & pariat Filium qui liberaturus eii populum suum
a morte aeterna, poterat a tortiori idem
Dominus liberare ac talvare ierusalem a captivitate temporali . Solutio eli D. Thoniae, qui ibidem sic loquitur Dia A cendum , quod Incarnatio Christi si- gni licat ipsam liberationem Ierusalem , , , per locum a m1jori : qui si Deusis dedit filium suum ad 1alutem to- tius mundi , multo magis potest salis ore vos ab istis hostibus , Rom. r. is qui proprio filio suo non pepercit, sed ,, Pro nobis omnibus . italatii id illum L
317쪽
. Vel quasi causa motiva. - is vit Dominum, quod multa bona illip ti pulo , quamvis injusto concedantur ,
is quia de illo providerat filium suum in-
Instant: Isaias annuntiat signum ad praesentes: Sed incarnatio non erat tunc te
poris adimpleta: Igitur nec data eis in signum liberationis. Respond/o dis inguendo i Signum datur personia presentibus vel in se , vel in suis nepotibus , concedo. praesentibus aia solute in semetipsis, subdistinguo; aliquando, concedo: semper, nego, Signum da- domui David de qua natus est Christus e haec autem domus praesens erλt In persona Principum de Tribu Iuda , quam quidem Dominus a duobus Regibus liberare dignatus est; erat utique prς-iens haec domus in Christo, in quo per
reo 'vit di finivit, si quidem , veniente inito, ablatum est sceptrum a Iuda; si
v t autem domus aliqua omnem Complectitur cognationem , ita pariter domus
Iuda comprehendebat, scilicet David, di alios Reges & Duces , ipsumque Christum, qui illam omnes simul composuerunt: Sic respondet D. Τhomas ibidem: Di- ,, cendum quod Incarnatio quamvis nonis fuerit facta praesentibus illis hominibus, is fuit tamen manente domo David: unde ,, dcit, Audite domus Dav d non autem, ,, Audi Achaz. ,, Rem nrt Signum debet praecedere signatum : Sed incarnatio, longo post liberationem illam elapso tempore evenit rigi et non potuit dari in signum liberationis Ierim lem. Respond/o distinguendo Signum natur iste debet praecedere signatum, concedor signum arbitrarium di divinum, subdistinguo: aliquando, concedo: semper, nego. Signum duplex distinguitur . naturale unum , arbitrarium alterum : primum illud est quod necessariam habet ex natura sita connexionem cum re significata; talem habet fumus cum igne quem designat, quocirca illum eatenus praece dit tempore , quatenus a summo promanat calore , qui in brevi accensurus est ignem. Alterum non habet necessariam ex natura sua connexionem cum signato , quocirca non necesse eἱt illud praecedereniti prioritate naturae dc inteutionis, eo
Hoc enim mo- a noli absimili modo quo finis praecedit in intentione agentis effectum , cujus est causa motiva, juxta illud adagium : Fianis est principium in agibilaeus . Angeias Scholae ibidem ita solvit ditacultatem: μ Dicendum, inquis, quod si- is gnum quandoque sequitur signatum is sicut Deuter. it. Hoc habebis signum ris Quod in nomine Domini Propheta illeis praedixerit, ct non evenerit: hoc D ,, minus non est locutus . Quandoque estis simul χ. Reg. s. Cum audieris sonitum, , gradientis in cacumine pyrorum, tuncis inibis praelium ; quandoque praecedit . is sicut ludi cum 7. de Gedeone , ubi ,, catum Cit signum , quod vincere deis bebat in his, qui aquam manibus iam is bierant. Et oportet de necestitate quod is hoc signum sequatur , & secundum
is quod ipsi exponunt . Si enim praec is ait , tutac puer fuit natus ante mortem is Phaceae qui regnavit viginti annis, Curi jus decim septimo anno regnavit AchaZ, is qui regnavit sexdecim annis. Ergo Α- is chra regnavit tredecim annis post moria ,, tem ejus . Et Ulee regnavit duodeci- ,, mo anno AchaE , cujus nono Samaria ,, capta est , qui fuit lexius annus postis mortem Achae. Ergo in captivitate Sa- is mariae, ad Winus habebat puer novem- is decim annos . Ergo talium est , quod is intra dicitur, quod puer nesciebat vo- is care patrem & matrem. DReponunt : Puer qui promittitur in signum, est filius Isaiae : Igitur non Chria FILI U s BεATIssIMAE UIRGINIS MARIAE. Probatur antecedens : Omnes circumstantia: & signi praerogativae pri ri conveniunt . Primoquidem, tamquam victor Dainaici & Samariae praedicitur , cum legitur, nobiseum Deus : sic enim habetur cap. 7. de Filio Virginis : Ecce Virgo concipiet , is pariet Filium , is v
eabitur nomen e Ius Emmanuel . . . antequam
sciat puer reprobare malum , σ elisere bonum , deretinguetur terra quam ru derepseris a Iacie duorum Regum suorum . De f-lio vero Ilaiae cap. 3. legitur ejus gene ratio di idem ollicium : Accessi ad Ho-8hetissam, et concepit , et pepeνit Filium. M
aixit cominus ad me: Ho nomen eius --
celera , I polia det Aere, festina praua i , quia ἀntequam jciat puere vocare patrem suum in matrem suam , auferetur sortiludo L amasci ,
318쪽
Dj singulis Seripi. Sacrae Libris. ass
s lia Samaria, earam Rege Assyriorum ...eT erit extensio alarum elus implwns laritudia
Respondeo negando antecedens propter tria : Primoquidem sortitudo Damasci dc Samariae auferenda est , antequam puer qui ponitur in signum sciat reprobare malum dc eligere bonum : Porro in captivitate Samariae filius Isaiae jam erat aetate provectus, dc decimum nonum attigerat annum. Secundo, filius Isaiae non fuit ludaeae Dominus , cum tamen instam p. s. dicatur terrae lusaeae elle dc Emmanuel posses live . Tertio demum datur conceptio miraculola in lignum, unde D.
Thomas ibidem sic concludit : Et ideo M oportet, quod intelligatur de filio Dei, se secundum hoc ergo tria facit : Primois promittit signum . Propter hoc , quia D vos non vultis petere, ipse dabit signum is vobis, vestrae liberationis. Hoc etiam si- gnum datum eli Luc. a.dc hoc vobis si- gnum: Invenietis infantem pannis invo-is Iutum, dcc. Secundo ponitur : me Vir. D go, dc I. ponitur miraculosa conceptio; D Ecce Virgo , manens Uirgo , concipiet in is partu, is pariet Filium. Tertio, mirabiis lis generati vocatio. Et primo quantum D ad divinitatem; vocabis, scilicet Uirgo, δε υel vorabis, tu uda in periculis, nomenis eius Emmanuel, quod est interpretatum, is nobiscum Deus. Matth. I. vocabit nori men ejus Emmanuel . Et hoc totum se nullum simile habebit in aliis, quian M vum est, Ierem. 3I. creavit Deus n
,, vum super terram, mulier, vel seminari circumdabit virum , id eli , perfectum is hominem, in ipsa conceptione . . . undem concordantia alia non potest haberi de se ipsa prophetia, nisi ipsa historia. Luc. I.,; Ecce concipies dc paries Filium: Signiti scatum Ezechielis 44. Porta haec clauia, , se erit , dc non aperietur , dc vir nonis transibit per eam , quoniam Domi-,ι nus Deus Israel ingressus est per eam is Ad probat. distinguo : Aliquae Circumstantiae conveniunt filio Isaiae , & hoe in sensu figurativo , concedo : omnes simul , nego . Certum est ea quae proteruntur tum de Prophetissa, tum de ejus partu &silio, Dominicam spectare Incarnationem; neutiquam enim intelligi queunt ad litteram de Prophetissa ; maxime vero ex eo
quod eo loci sermo sit de virgine quae
manens Virgo debet parere , alias eiulpartus neque signum , neque prodigium seu miraculum serct ad praenuntiandam
futuram, eamque promptam contra spem
Regis Achaκ civitatis ab obsidione fit, rationem . Quid plura adjiciam 8 Filius
Isaiae sciebat dc patrem dc matrem vorare , cum depraedata eli Samaria r quod i men manifeste pugnat adversus vaticinium, in quo quidem praedicitur de vis latio Syri etdc Samariae antequam puer ici ret eligere bonum dc reprobare malum vocare patrem dc matrem in haee autem omnia in
solo Christo adimpleta sunt ; si quidem
antequam veniret mundum consecrat
rus, deserta iacta est Samaria, quam Rex Acra detestabatur ι quocirca signum da tum est , non Acaz propter ejus incre
dulitatem sed domui David , quae ad Christum usque perleveravit ; dictum est
enim , inquit D. Thomas , Audite domus
Hae igitur genuina prophetiae explica tio . Sicut oleas , praeciliente Domino , accepit in uxorem Gomer filiam Debelaia fornicariam , dc ex ea su cep t filium , .uemrin signum futurae vindicta de domo iezrael propter idololatriam sumendae non inari terrael voluit Deus, simili dc pari ratione sed diverso prorsus motivo Isia ias accessit ad uxorem . dc ab ea suscepit filium,cui jubente & afflante sancto Spiritu, varia Messae, cuius erat figura , i posuit nomina r hine dc in signum suturae liberationis 'erusalem datus est , ut etiam a servitute peccati & diaboli me Christum faciendam praeluderet rede m-ptionem . Accessit igitur Isaias ad Mariam superexcellentem Prophetis am praenotione mentis per fidem , inquit sanctus Bialius ; ad propriam vero uxorem iure maritali ut haberet filium , qui pratu dendo Redemptorem , vel ipsam sanctae
eivitatis etiam annuntiaret liberationem.
Haee Alutio solvit omnes difficultates, &sanctorum Doctorum adunat sententias .eolligitur ex divo Thoma hie comment.
San qui Doctor se loquitur: Hoc au-- tem signum Iudaei ad litteram exponuntis de filio Isaiae, euius nomen Dominus is significare volebat decem Tribuum deis structionem ; de secundum hoc , sisnum tripliciter confirmat Pr hera . Pri
319쪽
M mo , scripto : secundo , testimonio , decimum-nonum attigerat quando capta se ibi , D adhibui , &c. Tertio , into fa- & depraedata cit Sari. aria. ,, cto, ibi , accessi , &c Prornetissa Ad alteram probationem distinguo : Fi-
,, autem Beata Virgo est , quae propheta- rura debet cum spurato concordare, qu ,, vit , dicens : Magnificat anima mea D ad aliquid , concedo: quoad omnia , ii ,, minum . Luc. I. ad quam accellit per so alias non essct sgura , sed ipsa v , , propheticam intelligentiam , & rer s- ritas . Isaias consolatur Acha E spe promis dem . . . . quidam dicunt non elle in- ptae liberationis: quia vero Rex ille in- is conveniens , sic hoc intelligatur ad lit- crcdulus signum petere non audebat, Proh teram : Nempe illud crare si ad Prophe- pheta ad domum David se convertens, da e,, tillam , π concepit, εν peperit Fil um. Ita in testimonium liborationis miraculorum
,, tamen quod puer iste sit figura Chri isti , maximum, scilicet filii Dei Incarnationem, ,, scut etiam supra dictum est in glossa, jus etiam exhibet figuram N praenotios, . cap. super illud, Ecce Visgo . Rursus nem in filio Italae in brevi nascendo, qua infra cap. 8. Subdit S. Thomas loquendo de causa accedens ad uxorem illum sulce- de filio Isaiae, quatenus Chri isti figura e. pit, qui vix natus , jubente Deo, insigni-rat : Hic ponitur signi expositio. Et - tur nominibus ossicii Mesi ae : quinimmori cundum litteralem expositionem jam pa- ipso vivente adimpletum est de liberatio- ., tet . ,, Frgo dcc. .ine Civitatis prona illum, di de inimicorum Instant : Filius Isaiae non potuit esse perditione , Regum scilicet Syriae & Sa- Christi fisura Igitur prophetia ex cap. 7. marte .ct 8. ad illum solum restringitur. Proba- Insistunt Signum datum est in gratiam tur antecedens. Primo, non datur figu- AchaE: Ergo convenientius videtur adim-ra figurae , partus autem Christi miraculo- pletum in filio eius, scilicet Εκcchia. sus , ex hypothes quod vaticinium capi- Re Iondeo negando consequentiam protis r. st de illo , dabitur in lignum δc fi- pter duo. Primoquidem non esset miracu- puram liberationis ierusalem . Secundo , tum quod mulier nupta pareret : attamen ligura debet concordare cum figurato. , sermo est in prophetia de ligno miracul quod stare nequit in Christo pramuntiato so, ad confirmandum cor Regis in angultia
in senum libertatis sanctae civitatis si positum. Sccundo, quando Samaria capta quidem liberata est ab omni hostium tem est , jam Ezechias sciebat vocare ratrem
rore quando Samaria depraedata eli. Tunc & matrem : Igitur neque sententia ca-atitem filiuς Isaiae decem dc novem an- pitis 1 eptimi : Ecce Virgo concipiet, nec ista nos habebat , sciebatque vocare patrem capitis s. Neca nomen eius , dic. possunt& matrom , Christus vero non nisi mul- ad Eaccitiam pertinere . Sic propugnatia post laeeula natus est : Frgo &c. divus Thomas in cap. S. Isai ς his verbis Re ponoo negando antecedens. Ad pro- Exponunt autem dupliciter . Quid mbationem distinguo : Non datur figuratis de Ezechia , quidam de filio Ilaiae , spurae si ib codem respectu, concedo: subfri quem fingunt cile Emmanuel vocatum. diverso, nego. Christus praenuntiatus erat is Sed quod primum non pollit stare , sicsgnum pro liberatione ierusalem , si d ne is ostenditur, quia Eaechias erat 13. ann signum prognosticum tam distans pare- is rum , quando coepit resnare , 2. Regis i ct aut dubitationem , aut ablolutam in- - Ι 8. & Achaz regnavit sexdecim annis ,
credulitatem , datur filius Isaie qui ssu- is 4. Reg. i 6. Ergo tarchias eraet decem ram Christi serens, illum veluti praeten- is annorum , quando rater suus incepi etem exhiberet , ct ideo cum de illo di- is regnare ; & sc non promittitur hicn:
citur cap. s. neca nomen emi, Accelera, spa- is sciturus . Preterea quomodo nescii flet I are detrahere , festina radari : quia antequam is vocare patrem re matrem, cum texto sesar puo Gotare patrem suum γ' matrem is anno Iegni ejus capta fuerit Samaria. Goam , auferetur serri/κdo Damasci , cr sp I a Samaria coram Rege Aseriorum . . . . o Fit satis ob eoi onibus qua ex arisiburis filii
E,umantisti l hoc intelligitur de Christo prenuntiati desumuntur. cuius persimam gerebat filius Isaiae , nul-
quam vero de tali filio cum jam annum OBJI cIUNT : Ut prophetia de Christo intelliis
320쪽
De fingulis Script . Sacrae Libris .
testigatur, ea omnia quae dicuntur de fi lio in signum dato debent illi convenire: Atqui hoc ipsum non claret: Ergo &c.
multis momentis Probatur minor multis momentis . Priamoquidem Isaiae 7. de illo filici habetur
Aut=rum C mel comedet , ut simi reprobare matam ετ eligere bonum . Secundo , t deratos Reges perituros esse antequam sciat puer reprobare malum & eligere bonum. Tertio, annuntiatur ut victor ammatus auferens spolia Damasci: Sed haec omnia a Christo prorsus aliena i unt : Primum quidem, cum nusquam aliquid ignoraverit , quae igitur relatio inter butyrum, mel dc Christum, ut ipse his mediis stat boni sie & mali scientiam calleat .
Nec utique alterum momentum, cum plurimis taculis ante Christum natum Samaria depredata lit. Denique nec etiam tertium: non enim Christus venit mundum cum armis debellaturus, sed teste sancto Fulgentio, ut triumpharet occisus : Ergo &c. Rese emtio negando minorem : Ad omnes probationes dii inguo: Allata Chri lio non conveniunt in sensu obvio , & ad litteram, concedo: in sentu morali & mystico, nego . Et hoc ab enumeratione pamtium constat: sicut enim ex gustu butyri& mellis secernitur utriusque natura ,sie & Christus ut homo per scientiam acquisitam oc experimentalem didicit ea quae homini conveniunt , & ea quae humanae adversantur vitae. sam vero ut preliator ac victor tum mundi tum diaboli ubique, sicut a Prophetis annuntiatum fuerat , armis spiritualibus extitit , juxta illud Osee cap. cap. I I. 34. de Chri
sto r Ero mars tua, o mors , morjus tuus
ars, inferna. Et istud Christi linu. 12. 3 r.
Nune Princeps γιι mundi eIicietur foras :M ego si exaltatus fuero a terea, omnia Iraham ad me sum.
Sotatio ad primum traditur a D. Thomahic in cap. 7. Isaiae his verbis : quanisse tum ad humanitatem butyrum & mel ,, comedet', Christus , ad litteram cibos viriles, quia ab infantia ad modum alio- rum se habuit : Sap. 7. Et ego natus M accepi communem aerem, dc in simi-- liter fatuam decidi terram, dc primam is vocem similem omnibus emisi plorans. is Vel a parte ad totum , secandum reis gulas Tychonii. Per hoc enim, omne,
humanos cibos intelligit , ut sciat , ut
is consecutivum est, quia talibus vescens,, adhuc puer, sciat reprobare malum, sineis experimento : σ eligere bonum , s nori consilio, persectam habens Omnem icienis eum. DTerruli anus ad reliqua respondens libo 3. adversus Marcionem, in sensu mystico& ipiritali ea explanat cap. II. luS ver bis: In signum ergo disposta Virgo &is Mater , merito creditur : infans vero ,, bellator non aeque . Non enim & hic ,, signi ratio versatur. Sed signo nativi , , talis novae adscripto , exinde post ii- is gnum , alius ordo iam infantis ediciis tur , mel & butyrum manducaturi . ,, Nec hoc utique in lignum est, malitiae , non allentaturi a re hoc eni in infantia is elii ted accepturi virtutum Damalci . ,, & spolia Samariae ad verius Regem Alis syrioru in .... Maneant enim orientari les illi Magi, in infantia CHRISTUM ,, recentem auro & thure munerantes; Sis acceperit infans virtutem Damalci sine,, praelio & armis. Nam praeter quod om-ri nibus notum est, orientis virtutem, id is est, vim & vires, auro & odoribus pol - ,, lere solitam ; certe est Creatoris, vir-
,, tutem cςterarum quoque Gentium auri rum conlii tuere ; sicut per Zachariamri dicit: Et Iudas per tendet apud Ierusalemseri & congregabit omnem valentiaem Popu ,, lorum per circuitum, aurum & argen-- tum. De illo autem tunc auri munere,, etiam David: Et dabitur illi ex auro ΑΗ rabiae . Et ruri iis , Reges Arabum &is Saba munera adierent illi. Nam ct Maiari vos Heges habuit fere Oriens, &Damari scus Arabiae retro deputabatur arat is quam traicripta elset in Syrophςlucem .is ex distinctione Syriarum culas tun ,, virtutem CHRISTUS accepit, accipien is do inlignia eius, aurum scilicet oc odori res. Spolia autem Samariae, ipsos Ma-
,, gos: qui cum illum cognovitient , &,, muneribus honorallent , di genu positori adorallent, quasi Deum & Regem sub ,, telli monio indicis & ducis stellae, spolix,, sunt facti Samariae, id est, idololatrie, ,, credentesvidelicet in Christum. Idololais triana Cnim Samariae nomine notavit, ut
is ignominiosae ob idololatriam, qua desci- ,, verat tunc a Deo sub Rese seroboam. Tum ibidem sic pergit : Hoc itaque us