장음표시 사용
291쪽
snix Prophetarum, Baiae puta, & Iere-itissima vaticinia : in quod tempus coi)miae publicis annalibus inserta suilleljicient dc rebus antecedentibus oracula Regum, ac Paralipomenon historia testa- Prophetarum ' certe ad ea , quibus II tur . Idem de Argeo ac Tacharia dixe-ibraeus conclusus est canon , Esdrie sciliarunt ab eisdem commemoratum . Neque cogitandum paucos suisse codices, qui falsari pollent, cum scriptorum , librorumque tanta fuerit copia jam inde a Sal monis temporibus , ut id ipse conquellus sit. Eceti. Ir. Io. Ars ergo libraria jam tum vulgaris , neque unquam in populo Dei, vel findo auilitum es occultos ullos fuisse libros : Neque ulli magis publici, quam Prophetarum, quibus Gentes de infidelitate arguendae ct convincendae ellent . Tum non aliam fuisse datam Prophetiae notam , quam ipsa lN event rum fidem ex Moyse constat: Quae quidem sententia cum Judaeis omnibus ab ipsa gentis legis ille origine innata fuit , hinc nullus erat fallitati locus. Nihil sane certius esse videtur quam libros Prophetarum & receptis moribus& ipsa publica fide ab omni falsitate tutos. Neque vero levia quaedam aut ex iurua intexenda suissent, ut facile irrepsisse in animum quis inducat , sed longa orationis series ι quod quidem sermo de Cyro apud Isaiam, de Alexandro & Macedonibus e prie sertim de Antiocho apud Danielem, demonstrat di id autem tentare falsatores , hoc erat ipsam talsitatem
Prodere : cum e contra rerum series, &perpetuum filum , sibique ipsi constans
orationis color veritat m assirmet.
iam qui falsitatem illam tu spicantur , dicant , velim, quo i mpore putent rem tanti momenti contiListe. Certe ad Chrj-lli tempora pleraque Prophetis aperti ili-
me pertinere saecula gentium conversito , ae ludaeorum excidium tanto ante prae
dictum , de innumerabilia rerum VerbOrumque momenta sic plane esticiunt, ut
prorsus, si confictae sint prophetiae, post res ipsas peractas , confiteri necesse steas a Christianis factas , di in gratiam fidei Christianae a ludaeis , quantumvis adversantibus, suis libris infertas. Sin de his, quae ad Christi tempora pertinent , trum perspicuae in Iudeorum manibus Prophetiae etiam num leguntur , non est quod de aliis amplius litigemus: quae tamen suas probationes liquidas et proprias habent. Tacemus enim de Cia illo aperia
cet. Is autem saepe una voce cum omni
bus Judaeis confitetur anteactis temporibus contemptos Prophetas , tuque irs sudaeis culpae atque exitio suisse. 2. E Lix. 3o. Historiam quoque suam auspicatur a memorabili teremiae vaticinio de 7 o. annis, de quo anno loquitur , ut de re omnibus nota , aut illud vaticinium longe anteces erat, aut ipsum quoque Ecdrae librum conficium este oportet. 'Merea, cum certo certius sit post EDdrae icmpora nullum Prophetam extitis. se , aut a ludaeis in sacrum canonem admissum , jam tum proculdubio fals itum Danielem oportuit, falsatoremque illum omnino fuisse Prophetam , qui res Antiochi , Machabaeorumque trecentis pollannis suturas, tam plane, immo tam lHi florice edi sierat . idem de Isaia, Ezechi l te, Zacharia, aliisque dicendum est, quorum Prophetiae multae constat de Machabaeorum fratrum . Ioannis Hircani , quin & posterioris Hircani temporibus , eaque adeo perspicue, ut nihil supra. Dicendum ergo esset, falsatas etiam OL se Prophetias, canone jam conlecto, Iudaeis tota AEgyi to , As a, Graxiaque diffusis, quo jam inde ab Antiocho, immo a Ptolemaeo Lagi filio pervaserant , Synaporis ubique aedi scatis 3 Iudaeorum.- quo libris in Craecum sermonem translatis, tum propter Gentiles curiosos, tum propter Iudaeos iam hellenizantes & Patrii sermonis oblitos , immo & Chaldaici , quem Babylone didicerant . Dicent dum quoque hos libros sub Prophetarum, nominc, tot sirculis post eorum mortem, ad libidinem compositos , statim ut antiquos invaluille, neque cuiquam apparuis se fraudem , aut totam gentem ubique terrarum dispersam in scelus consensisse , factumque omnino ut religiosissimi mo talium, sacrorumque librorum studiosi i- mi, quasi stupore superati quingentos annos paterentur novum sibi Danielem, novum Isaiam obtrudi: quo quid insanius 'Rem ex nobis expendamus. Existat re-rpnte aliquis, qui Evangelium cuintum alicujus Apostoli nomine , vel qui tam decimam Pauli epistolam in mediumine
292쪽
De singulis Script . Sacrae L pis . 273
afferat: an erit qui vel audire sustineat Ne ipsi quidem Turcae ac Tartari , quantumvis imperiti ac stolidi , novum Alcorani capitulum , aut versiculum obtrudi patiantur . Neque feri potest ut libro alicui tanta divinitatis simul & antiquitatis conli et auctoritas , nisi ab tria Origine per longam saeculorum teriem con
s u. ι quod Psalmos ipsos eadem opera confictos esse oporteret , cum sint Prophetici & praenuntii futurorum. Quid, quod & ipse Moyses Propheta in ius picionem venire pollet i quo iublato , necissa respublica Iudaica sare queat.
δει id autem ablurdius , quam unum hominem , nescio quem , non enim Es-d ram , simul animo complexum ac stylox siecutum ec Isaiae magniloquentiam atque elegantiam , & Jeremiae mansuetuo, item, anctius iuveros, iervidosque m tus , ct Ezechielis gravitatem ac vim , ex Danielis simplicitatem , allicto etiam peregrinitatis colore , inter cap i Os conistracto , di oleae concitam brevitatem , pendentes lententias , opportuniitimas tamen , cum pervideri, , ct rebus accommodatii liraris ; quin est Davidis suavitatem ac iublimitatem, Moy ii. quoque auctoritatem ac majeitatem , omnia denique scriptionis rencra , quae lignis coi coxerit , tum omnia apud Iuda os conficta esse; Prophetarum oracula mera ci- se ludibria , ac sentem , antiquitatisyra sertim religiosa: tcnacissimam , nec Legem , nec Annales , nec libros , nec quicquam habere veri , atque haec omnia ab uno auctore , eoque novitio , ia-bricata praeuicet . Eodem stomaco alia firmet Homerum , Anacreonta , Pindarum , Herodotum quoque ac Demoti henem, Platonem & A lotelem , eodem cerebro natos uisi sorte varii in.
nii ac littoraturς homines , miro sallendi studio , orus inter se diviserint ,
aut accepta a maioribus arte fallendi , omni clegantia atque industria , Iudaucae gloriae soliciti , siaudem actoruarint.
Aunc , postquam vana ea & insanarersi eximus , i tuamur omnia in Scripturis divino Spiritu traatis , atque uno consiἰio in unam doctrinae summam redωcta , nempe ut innumera veridica Ma-
ticinia Mosys Prophetarumque sde conis ciliata , Chri lio Redemptori credamus , atque cx ejus praescriptis vitam institua
Unum caeteris pro genuinitate prophetiarum adversus Porphyrium Ethnicum adjicimus omni acceptione dignusn argu
mentum . Gracula quae num ro 7 o. R
Moyse qui anno mundi 2 6 . florebat usque ad Christum qui secundum multos natus est anno mundi 3962. decursu temporum a Prophetis emanarunt , quaeque 1 rectant Conceptionem , Nativitatem , praedicationem , passionem , in coelis Α-1censionem, aliasque , tum missionis , tum vitae ct supcr mundum & inferos triumphi circumstantias , ac caetera Incarnati nis momenta omnibus impervia , in Cliriui sto tamen ad unum utque jota persectet adimpleta , ut ab enumeratione partium i in Prolcgomenis Oilendimus , argument Ri sunt irret arabilia , quibus veritas rro-l phetiarum astruitur , maxime cum a sudaeis Christi offensissimis hollibus ea Christiani acceperint oracula , quod quidctu sic probat Prophetas esse omnem extra dubitationis aleam , ut ex hoc sustinus
Martyr aliique sarientis limi Philolbi hi ,
Chri iii religionem inter caeteras lotam YC-ram esse cones tuerint.1ue igitur fuit Prophetarum sanctitas, soli Deo vacabant orantes & divina cor tum plantes , hinc & videntium nomine in ei vinis celebrantur Scripturis. Paupertas eorum tanta erat , ut Zona cincti ,
pellibus caprinis vesiti , in speluncis &cavurnis terrae latitantes procul ab omni mundano strepitu , aquam brevem , panem arctum herbis quibuidam amarisci asgrestibus commixtum habentes viverent . Ad nutum obediebant superiori , vitae activae non nihil additii , sed lectione 1acra, meditatione re contemplatione prorsus Occurati angelicam ducebant vitam . Dicerus Prophetas tot Abraham
Ludictos , cujus filios veluti arenam mari oc stellas coeli multiplicavit Deus in diversis Ecclesiae ordinibus , qui RPropheti, edocti votii obedientiae , castitatis, paupertatis, & apud Mi ι mos etiam stricti: litiue Quadragesimalis vitάe , in se
vocum vivunai rationem sic exprimunt , ut filii Prophetarum suiu merito appellari polli uis hinc religiosus qui tua in νο-
293쪽
iis adimplendis promissa tenet, tamquam isanctus , aiebat quondam Magnus Para , habendus est.
Malisis operum Prophetarum mesorum . QUATUOR ab omnibus recensentur Prophetae maiores . Baruch eremiae conjungitur, utpote ipsa, scriba . Dicuntur maiores eo quod plura ct majora prae ceteris Prophetis vaticinati sint . Primus , Isaias vocatur. Secundus, Ieremias. Te eius, Ezeciei. Quartus. Daniel. I aias dicitur filius Amos, non quidem Amos Prophetae , ut contendit Clemens Alex. lib. I. uiom. sed teste Hieronymo commenta in Ila. alterius Amos , qui
creditur frater Regis Amasiae : hinc princeps & eloquens elegantiori scripsit stilo . Agit de reprehensione Iudaeorii in , de adventu filii Dei, cuius csseclus maxime Chrilli miracula , eius passionem , Evangelii propagationem ita diserte dictare delineat, ut per antomasiam veluti Christi Evangelista a stinctis celebretur Doctoribus . Volumen Isaiae Graece dc Latine continet I xvi. capita . Potest in duas partes dividi. In prima parte minas intentat Iudaeis, praenuntiat in vindictam scelerum plures captivitates, unam Niniven, rer Sennacherib , alteram Babylonis , victoriis disertitudine Nabuchodonosor , postremam usque ad consummationem potentia R
manorum operandam . Tum corum redarguit duritiem cordis dc mentis obc cationem. In altera quaedam promit consolationis argumenta , solutionem scilicet a captivitate, tum temporali, tu in spirituali : illam per Cyrum Periarum Regem , istam per Christum venturum faciendam . Vaticinatus est Ierosolymis Isaias anno a creatione mundi 31 I9. ante
Christum natum 78 s. regnantibus CZia, Ioathan, Acha a & Ezechia regibus Juda. Grossius & alii non ignoti nominis auctores illum vixille utque ad tempora Mananis Regis, qui quidem reprehcntiores propbetales aegre ferens, serra lignea virum Dei secari juilit.
Ieremis sacerdos ex vico Anathot, tra-
ctat de captivitate Iudaeorum , de destructione Ierusalem & Templi, cuius civitatis calamitates in suis enarrat lanae lationibus , quae in uno conaprehendui tur volumine , cui titulus , Liuer Thren rum , t u lamentationum . Misi et tamen hine inde lata de reducendis e captiviatate Babylonica Judaeis , de Redemptione hominum , ec nonnulla ce Gentium vocatione ad fidum , ut habetur cap. 23. his verbis : Ego congre la reliruias Gregis
de emnibus terris . . . . ales veniunt , dicit
Dominus : et suisitabo David germen sit sum :er re abis Lex , et Sapiens erit , et fariet iudicitim et 1iij itiam in terra . In diebus itatis salbabitur Iuda et I ael habitaιὰ conj-dinter : er hoc est nomen ruta vocabunt ecim , Dominus 3 opus nuder . N c tacet mirabilem Chrissi ex Virgine illibatam nativitatem; ait enim cap. 31. 22. v queruo δε- litiis dis okeris filia vaga λ iadi a creatiis D minus novum super terram , FLMiNA cIR-cUMDABIT VIRUM. Cum elici adhuc iuervaticinari cm it, anno icilicet mundi 33: 3. ante Christit m 629. anno a 3. JOsiae Regis, ac deinde in Iudaea usque ad e&cidium fe- solymae , hoc cli , annorum multorum spatio Baruch scribente , ut satet cap. 46. I 4s. porro cum ejus dilacerasset di cre-inasset Rex Ioachim librum , Deo ordinante , cumdem iterum scripsit , i minooc auxit, ut ratet cap. 36. Multa deinde pallus est regnante Sedecia , quippequi in vincula dc in lacum luti con)ectus se rverum a Nabuchodonosor inde liberatus est , qui & eum Nabutardan militiae suae duci commcndavit , postea vero ela G doliae quem super Iudςos prefecerat. Tunc temporis tuas ProIheta edidit lamentationes super seruialem brevi destruenda in rGodolia occilo, suesci fugerunt in AEgyptum , & cum eis seremias , qui ct ipsorum & Regis AEgypti Cladem , Deo
inspirante , praedixit . Postremo cum ju-d-os 1lio L.iarer perstringeret iti. o ccn
dem ab eisdem lapidatus . . , quoia non Obicure indicat Apollonis ii lua aa EcoHos epistola , his verbis cap. O. 37. Alii veto sudibria er verbera e Vrti , ἰς ρ ν π π π- eula , ct carceres , tali lati sunt. Proplicita Jeremi e dzsinit cap. 3 i. 64. in cujus hau hic verba ldguntur : Huc Hrue verba Ierc-
294쪽
De singulis Script. Sacrae Libris et 7
mia . Caput s2. ma na ex parte excemptum est ex lib. 4. Reg. Esdras vel alius inter Prophetas Ieremiae volumini illud
feren .sa est auctor libri Prophetiae, qui ejus in cribitur nomine: idem dc de caeteris. Prophetarum libris dicendum est. Ille lamentationes scripsit cum populus captivus ductus est Babylonem. In iis plorat & suspiriis vehementibus describit lunestum Ierosolymae exterminium. Cap. 3. calamitates Patriae luget , seque in lacum demersum conqueritur . Post qua
tum lamentationum caput sequitur or tio Prophetae: eam textus Hebraeus, vem
so Septuag. & Uulgata retinent, similiterct versio Chaldai ea, tum dc Syriara, udaei & Christiani nusquam dubitavcre librum Τhrenorum a Jeremia suille emis-1 um: orationis ibi adiectae meminit Hieronymus, & in omnibus invenitur exemplaribus. Baruch tametsi vir nobilis, scribam tamen eremiae esse non erubuit; hinc ejus liber sub nomine Ieremiae citatur dc circumfertur. Sex complectitur capita ult. mum continet epistolam Ieremiae ad captivos, unde tamquam Propheta a Ieremia indistinctus habetur. Idem praenuntia
reditum populi in Iudaeam post septe r.
absolutas generationes. Monet Iudaeos ut idola in pollerum non lant: cap. 3. 37.
insignem emittit de Christo Prophetiambis verbis ex Pr sam : H. est eus nocer , T non asimabitur alius adversus eum . . . t rhae in terra visus est , ct caem hominibus
conversatus est . Ieremiae Liber XXV. habet capita: Liber Threnorum , quinque I Liber Baruch, sex. Caterum Ieremias fuit Christi spura .
Vaticinatus est ante captivitatem Babylonicam , immo dc ipsa durante 3 eodem tempcire etiam Ezechiel & Daniel prophetabant. Erich et erxi Sacerdos, cum Ioachin interram Chaldaeorum ductus est captivus :multas refert visiones ; enarrat etiam I rusalem excidium, deinde ejusdem civitatis restaurationem elapsis s. captivitatis annis. Vaticinari coepit ad oram fluvii Chobar, anno mundi 3ioy. ante Christum 39 . viginti annorum spatio prophetavit. Quo genere mortis obierit intertum est . Ferunt a gentis suae principe quem de ido-i Emear Theol. Tom. Inlolatria arguebat. oecisum suisse: Ad rupa in Fuphratis sic pultus est in spelunca Sem dc Arrhaxad . Abrahami progenito
res. Feriint multi illiuά sepulchrum nedum a Christianis, ted dc a Mahumetanis vetiui quid sacrum dc venerabile haberi. Eri melis volumen in duos quondam lubros divisum suit; nunc unico comprehenditur. Huctius in duas partes istum dividit librum. Prima continet XXX lX. capita;
secunda, novem. Alia quaedam tribuuntur Prophetis , quae quandoque non fuerunt scripta; quaeque auctores collegere, vel per traditionem, vel per aliquam Prophetarum Epistolam . Sic Eaechiel rraedixit
quod Babylonem Sedecias non videret :hoc tamen in esus non reperitur volu
Idem Propheta Iudaeorum delineat petacata , quibus iram Dei in se non semel
concitaverunt , totiusque comminatae vastationis rationem dc modum sub undecim adumbrat in 'taphoris . Primo , sub met phora vitis steritis resectae, dc in ignem proiectae. II. Sub figura adulterae . III. Sub imagine aquilae grandis. IV. Sub Tum uvς
acerbae dc sylvestris V. Sub fgno Leone &Leonis. UI. Sub metaphora saltus&nem ris comburenAi. VII. Sub figura gladii elim ti. VIII. ςub sorma scoriae, stanni, ferri 3e aeris. IX. Sub imagine duorum M 'μtricum. X. Sub figura tabetis pleni carni hiis ad ignem appositi. XI. Sub metaphcira rei desiderabilis sublate dae plangi
prohibitae; demum praenuntiat e captiviatate Babylonica liberationem, Melliae Regnum . Gentilium voca ionem immediate post Christi passionem venturam : Iudae rum verti sub finem mundi conversionem.
Fχ chielis liber hebraice, graece de latine habet XLUUI. capita. Cap. U. commem rat Baptismi x Christo instituendi essica
clam , his verbis : Gnn m super υσι aquam
mundam, mundab mi ut ιι b omnibus in m-namen is mestris . . Et dabo vobis eor nmum ,
Ur hyiritum novum ponam in med a vestνi e σauseram ere lapideum de carne vestra, π --bo vobis cor earneum. Et spiritum meum y nam in medio vestri : er faciam in in nacrinis meis ambuletis . Expressius cap. 16. 9. υi te aqua , er emundavi sati inem tuum
Dan et de Tribu Iuda translatus est cum Ioachia Babylonem anno I 3. vel 4.
295쪽
regni Iechoniae. E Regis sanguine orium diis , ut habetur cap. I. veri . 3. Adolescens vaticinari coepit anno mundi 339s. ante Christum 668. Scribit de Monarchia
mundi, de regno Christi, de historia Susannae , de destructione Bel , de sua in
lacum leonum projectione, & de allato sibi a Propheta Habacuc prandio . Caputra . Vulgatae, primum ponitur apud Grς- cos. Huetius propugnat opus chaldaice prima vice sutile scriptum , tum hebraice a Iudaeis post captivitatem Babylonicam. Aquila , Theodotionus , & Symmachus graece reddiderunt, unde propter varias translationes quaedam etiam trant. Iata sunt : quidam vero historiam Sui. annae, draconis , & hymnum 3. PucIorum revocant in dubium. Scopus Danielis praecipuus , est Christi regnum super mundana regna celebrare,
quippe quod illud sit aeternum, ista vero admodum fragilia & brevia . Ejus volumen XIV. capita complectitur. In sex prioribus capitibus ostendit Monarchias quatuor, scilicet Chaldaeorum , deinde M dorum , eh Persarum , rostmodum Alexandri Magni & Graecorum , postremodi Romanorum finem habituras ι tum solius Christi regnum nusquam extincturum asserit: sic enim loquitur cap. 2. Ddiebus aurem regnorum si crum , suscisaiar
Deus co si regnum , quia in Mernum non
dissipab ων , is regnum eius alteri populo
non tradeIur : comminuet autem Or eonsu
met universa regna LM : Ur iuum sabis in
Mernum . Rursus cap. 7. Eccst eum nubia
hus ereli quasi filius hominis venisbar , que ad antiquum dierum pervenit . . . Et L is ei potestatem , cnorem , is regnum : ct ea es Ar uli , tribus , er linguaiasi semiem e potestas eius , potestas Merna ,
qua nm auferetur'. θ regnum eius quod nen
corrumpetur . Postremo adventum Christi ,
ejus passionem & victoriam super inficta num reportandam cap. s. elapsis 7 o. domadibus praedicit. SECTIO TERTIA. Quaestum de genuinitate Librorum
resolvitur. CONCLUSIO.Libri quatuor maiorum Prophetarum , sunt Canonici. Probatur pro omnibus communi , sed efficaci
LIBRI, quos in Canonem Scripturarum divinarum ascivit Synagoga , & Ecclesia in suo Canone recepit, uti sacri habendi sunt: Sed Synagopa in Proto an ne, FC-clesia vero a Christo sundata in Concilio Tridentino ses 4. Decr. de Script. v lumina Prophetarum recensitorum in Canone divinarum Scripturarum conscripserunt: Ergo &c. Speciales de singulis probationes.
ILLUD volumen est genuinum & Ca nonicum, quod SS. Patres ut sacrum &inspiratum agnoscunt, & in quo miratum de Christo, tum de Ecclesia vaticinia ab omnibus interpretibus laudata comperiuntur : Atqui huiusmodi est Isaiae
volumen e Ergo &c. Probatur minor , quoad utramque partem. Prima quidem : Patres tum Graci &Latini varia in Isaiam edidere commentaria, & in omnibus veluti sanctillimum Prophetam collaudant . Egregiam uti de auctore Canonico mentionem facit S. Hieronymus in eaput primum Isaiae; rursus in praefatione aci Paulam & Eulfochium t S. Cyrillus praefat. expositionis in Amos. S. Augustinus lib. I s. de civit.
cap. 23. .,ecundo: Tot sunt pro altera parte a
gumenta quot serme adsunt in libro paginae ; hinc S. Cyrillus Alexandrinus in Prologo commentariorum , ait : Ubiis que redemptionis per Christum menti is nem inscit, atque subsequentibus tem- ,, poribus a societate & contubernio Dein exterminandum Israelem , successuram
296쪽
Dis simpulis Script. Sacrae Libris. 2 7 s
is vero gentium multitudinem, per fidem, , in Cliristum justificatam . Quare mihi is videtur beatus Propheta Esaias non s is la prophetiae gratia plurimum exorna-- tus, sed re decoribus Apostoli. si Non a similia dieit Theodoretus in Prologo commentariorum . Itecu Hieronymus praesi tione ad Paulam ct Eultochium , sicut dc S. Augustinus mox laudatus. Iam qu dam celebriora loca hic texere non injucundum erit. Dι pace per Christum inter homines &Deum componenda cap. a. 4. habetur: Non levasis gens eontra gentem gladi m , nec exercebuntur ultra ad praelium . Domus Iacob venire , edi ambulemus in lumina D mini .
De Regemptione per Christum operanda cap. 4. 1. legitur r In die illa erit se maen comini in magniscentia , er gloria, is fruetus terra Iublimis , is exultatio his qui saliati fuerint de Israel . Si abla rit Domianu, sordes filiarum Sion , sanguinem Ierusalem , laυerit de medio eius , in spiritu
judicii , is spiritu ardoris ista Da principatu & divinitate Christi celeberrimum eli istud Ilaiae s. 6. oraculum : Parυulus natus est nes ι , is filius datus est nobis , is nota est principatus fu-
per humerum eius: is vocabitur nomen eius,
asini bais , consillarius , Deus , fortis , ρ Dr futuri sculi, princeps pacis . De Cirristo hane sententiam Chaldaeus paraphrastes intellexit , his verbis : Ditis Propheia
ra domui Daυid , quoniam parvulus narus
est nobis , filius datus es n bis ' π I cepit
legem super se ut servaret e.un i is vocabiatur nomen elus a facie a mirabilis tonsilii Deus , vir permanens in arernum , Christus , cuius pax must plicatur super nos in
diebus eius . Quid plura reseram 8 Uocationem gent um cap. 4 I. praedicati nem Evangelii cap. 32. & 33. 6o. & 6 a. annuntiat. Ergo Sc. De libro Ieremia. Quod vel ipsa Scriptura agnoscit ut sacrum, quod Patres , quod Ecclesia, nos quoque ut sacrum habere dchemus : Atqui ex illis omnibus monumentis liber Jeremiae sacer evadit. Et probatur, quoad singulas Partes. Primoruidem : In variis sacrae Scripturae locis sententiae teremiae adducantur intestimonium veritatis sic lib. 2. Parati p. cap. 36. laudatur ille Propheta , his
verbis r ut complemur sermo Domini exora Ieremia, is celebraret rerra sabbata Da. Rursus lib. I. Esdrae , maxime vero Ec- es. 49. Incenderunt electam sanct raris riviararem , σ daesertas fecerunt vias ipsius in
manu Ieremia . Nam maia tractatierunt ita iam , qω a ventre matris consecratus es
Propheta , evertere eν eruere , π perdere ρο iterum ad care , π renovare . Rurius Daniel. s. Ego Daniel intellexi is Libνia numerum annorum , de quo Iasius es se mo Domini ad Ieremiam Prophetam , ut eomplerentin destillanis Ierusalem Ieptra .rgine anni . Tum a. Matth. Is . Hic es fratrum amaris , is populi Israel : his est qui multum oras pro populo , Ur universa sandi eiυitate Jeremias Propheta Dei.
Secundo : Patres suum addunt Libro laudato calculum . Inflar ominum sit S. Hieronymus praefatione in Ieremiam . Huic adde originem epist. ad Africanum& multos alios sanctos Doctores in tuis in volumen Ieremiae commentariis. Terris . Astipulatur Sancta Mater Ecclesia , quae festum Ieretniae ut maioris Prophetae & Martyris celebrat Kalendis Maii in Martyrologiis Bedae , Rabain iii , Adonis , Not erit , V vandelberti, Usuardi , in Romano. Item in Menol gio citaeco Basilii Perphyrogeniti Imperatoris, ct in Typico S. Sabae. Ad eu dem attendit Prophetam Apostolus Hebraeor. II. cum de lanctis veteris Legis, qui veri Dei fidem adversus Idololatras malignantes ad languinis utque effusi nem propugnavere , loquens , ait : Lapia dari sint. Ergo dic. Confirmatur : Uolumen multa complectens de Christo & Ecclesia oracula, dubi procul Canonicum est & sacrum , cum seclula Dei revelatione , tot mira praenuntiare homo non possit : Atqui Ieremiae volumen hujusmodi habet vaticinia r Ergo dic. Probatur minor variis
momentis. Primo : Cap. 3. habetur : Assumam vos unum da eiυitate , or duos de coguntione, σintroducam vos in Sion. Et dabo vobis P sores iuxta cor meum, σ pascent vos scieristia is doctrina . . . . In tempore illo v
eabunt Ierusalem solium Domini , ct eo
297쪽
negabuntire ad eam omnes gentes . . . manuS lib. 2. contra Iudaeos cap. s. Hi modo penam te in Alas , er tribuam mireri,iarius praefat. comment. in Psalmos : tu νam desiderabilem; Har.aitarem praclaram exer- circa tamesi Dic Orctus illa praeternitiaestuum gentium ' Ecce vocatio gentium ex- ierit , nihil ab eorum detrahitur veraci Pres Se annuntiata. tate , cum caeterorum Patrum di ipsius Secundo : Luculenter Propheta sancto- Ecclesae praepondcret auctoritas. Tum Innocentium cladem ab Herode Rege impio lactum , a sancto Matthaeo de- De libro Eriscέieno scriptam pranuntiat cap. 3I. his verbi S :Hae dicit Dominus : Hox in excelso audita ILLUD volumen tamquam sacrum h est lamentationis , luctus , Or Ietitis, Ra hel bendum est , quod ab aliis Scriptoribus plorantis Iulos tuos, o nolearis consolari stiter Fcclesiastici S laudatur, a Rabbinis ut Caia ess, quis non Iunt. Matthaei vero a. Ium nonicum suscipitur, a sanctis P tribus ut Nercaes videns , quon aliastis osset a ista finitis tum , di Prophetias de Chritio &gis, iratus edic vatiae , U misiens occidit om iEceletia cuntinenS ventilatur , ct contra nes pueros qui erant in B/thi Lem, in impugnanteS tamquam genuina Script nibus sinibus Gus , a bimatu Ur infra , seia in Ab Ezechiele pro manata dulcna itur :cundum tempus quod equisii. ar a δε agis . Atqui res se te habet e Igitur ut e liber Tunc Mimi letum est , que litidium es ρὸν δε- est sacer. Probatur minor quoad ista omia
remiam Pro betam dicentem : nox in Rama nia momenta. audita es, pleratus er ulularias multus: Ra- Primo Iuiuem , Meli. Q. Ezechiel tam
chel plorans fit os suos , est noluit consolari,iquam Dei Propheta laudatur vers. xo. quia nononr. his verbis : Ea echiel qui iidis eoas eatim Tertio : Celeberrimum est Ieremiae ora istoris , 2 m ouendis illi in Orru Chemiaculum de passione Christi; ait enim de Sal - ι- . t m ccmmemora us es inimicorum in
atrare cap. II. Tu autem Domine demons--, mise a bene cete tuis qui osten erunt rectas
si mihi σ eognovi : tune seu si mihi Furia Vis . eorum . Ex ego quasi agnus mamuetus , qui de μηδε , in C none Synagogae rei eriperIatur ad vit imam : is non ιQuoii , quia tur, di Rabbi ui hoc iuscipiunt volumen ;
gitaverunt supeν me eo*ιlia , dicentes: RIis iistud enim Vaticinium cap. 34. Hos autemtamna lignum in sanem eius , Cr eradamtis 1 tara mei , grege P με mea , homines est, leum de teνra vivemium , Est nomen e tia non Lι uo D mi μι Deus vester , dicit Domistis
meaneretur amplius. Quae verba 1ertullianus Deus, Atan Ezra , dc David Κunelii addi SS. Patres de sacrificio tum cruento , Messiam rci runt. Lum incruento novae Legis interpretantur. Terri. S. Hieronymus praefati in librum De Baruch Ieretriae scriba , non unum I 4. comment. Ezechielis volumen vocat est testimonium. Danielis enim s. & lib. Prophetiam, quς cit Scripturarum ocea-2. Esdrae s. mu ltae leguntur ejus senten-inus, ct Mystcriorum Dei labγrinthus. Jam. tiae unde S. Irenaeus lib. s. cap. 3s. Sivero quod illud opus multa de Christo Clemens Alexandrinus lib. 2. Pedagogis& Ecclesia praecontineat, ex multis con- cap. 3. ut divinam Scripturam agnoscuntistat maxime CX capite 34. ubi hoc legi-Baeruch librum. tur pro ovibus ζ Scita super eas Pasi Oratio Ieremiae, Iamentationum carmi- rem unum , qui paseat eas , Ierviam metimna claudunt ejus volumen , ct in Vulga- D vid : ipse pascet eas, er se eris ei, inta velut authentica , & ut ad eumdemiras rem . Eo autem Dominus ero eis in Prophetae librum spectantia habentur. Ne- Deum , et Dyυ- meus David princeps in m. que enim a reliquo Threnorum opere uis estrum . Ego mminus Acu...i Itim: et I apud S. Hieronymum divelluntur. Adsunt clam m ei FH m pacis - ... Neriae H Naι une in Hebraico exemplari, in Graeco Septua- ιιθrμ cvrobriam gentiam . tuae quidem ver-ginta, in paraphrati Chaldaica, in versio- ba in tensu ob, io inteii ixi non possunt ne Syriaca , sicut & in Arabica. Ea in de Davide , cum ipso mortuo fi Chaldai Canone reponunt Origenes & Concilium, bc Graeci liraci non modicum exagitave- Laodicenum , ac demum Tridentinum .irini : igitur de solo Chri 1lo , qui gentes Ut authenticam Scripturam habent Sa Cy-iλa lidem libui 1 α portentis voc vit , αcui.
298쪽
euius Tyrum pessit pius David. Hoc ipsum ex Evangelio claret in Christo Do
mino adimpletum; namque Ioannis Io.ait
a. drcitur iervus , his verbis r Exinani υit semer Νώm formam serii accipiens . Luc. I. ex iam ilia David oriundus: Dabit illi e mintis Deus Iedem David patris edus , σνegnabit in dimo Iacob in .sernum . Ipse vero etiam attulit pacem sempiternam ,
juxta illud ad Ephel. a. se est pax nostra
qui fecis uria qua unum . EZechiel cap. 37.
eadem de Christo iterum praenuntiat. iastiano , Iudaei quidem rudiores ista oracula de Torobabel e , qui suit tantum Christi ligura intelligere voluerunt , &rosi ii sos taroibus , led Theodoretus lib.
23. Conunent. in Ezechielem ad caput
34. priores iurulentissimis rationibus de M lat : se Dicant , inquit , Iudaei , quisis sempiternus ipsorum Rex sit , qui Da-
is vid appellatur Nequaquam enim Zoro-- babest huiulcemodi appellationes Conve- nire, ipsi quoque confitebuntur. Primum
is enim haud regnavit ille , sed populiis ductor suit : deinde etiam illud ipsum ,, imperium morte finitum est ; quod sis de genere Davidico hunc sempiternum se intelligunt David , osteridant David
D g HuS resnore . is Et sic consulatus manet Crollius. De volumine Danielis.
PRIMO : Voluminis Danielis Propheiatae quadam laudatitur sententiae lib. I. Machab. 2. 39. adducitur in testimonium
polirenti judicii venturi ab ipso Christo
Matth. 24. I s. his verbis : Cum ergo via deritis Menia nationem desolationis , qua die laesi a I aniele Tropheta , flantem in loco Iam cto , qui legit , intelligar : rune qui in Iuria sunt, fugiant ad ρλontes σα Secunaο : Αstipulantur pro libri veracitate omnes ferme primorum saeculorum Patres, maxime vero S. Ignatius epist. Magricitanos , ubi Susannae refert hilio riam : subscribit Tertullianus lib. de corona Militis. Item & S. Cyrrianus orat. Domini c. tum serna. de lassi, mentionem Deit de hymno trium puerorum , sin.
liter di Basilius lib. de Spiritu sancto , nec non re Chryloilomus homil. in Hi
eoriam Sui Anna. - Sia Amuroilus lib. 3. . cap. 7. ut Canonicam commemorat. sui istarantur Hieronymus epist. Io 3. Atha nacus , epith. ad Serapionem , Gregorius Naz. oratio I g. Augustinus lib. de natura Boni cap. I 6. dum eIuli. Iret. meminit hymni trium puerorum . Caintcrum ori fenes hom. I. in Levit. ocopis f. ad Iulium Africanum , scut ocAthanalius in lynopli defendunt omnes libri Danielis partes ; quin immo , & hi-iloriam Susamiae , hymnum , & draconis factum. Ergo &C. His omnibus adjungitur Iosephus quil lib. Io cap. 12. de Danielis volumine , is se loquitur: Danielis libri certam fidem is faciunt , quod Deus cum eo eloquiae
is miscuerit; non lotum enim sutura praeis dixit , ut alii Prophetae , verum cliam. tempus quo eventura ellent praefixit is Similia , immo & speciali ora de codem scribit lib. 4. cap. s. oc lib. I 2. cap. 4. Ergo e c. Hanc probationum seriem juvat claudere aureis S. Hieronymi verbis in Prooemio commentariorum , quae quidem op ra perierunt . Eo loci debellat Porphyrium, volumen praecipue Danielis inlectantem . Porphyrianae calumniae occasionem dedit , ait S. Doctor , quod nullus Prophetarum , tam aperte de Christo sievaticiuatus : is Non enim solum scribitis eum eliz venturum, quod eli communeis cum c teris , sed etiam quo temporeis venturus, sit, docet: & Reges pero is dinem praenuntiat. Quae quia vidit Poris playrrus universa completa, ct transacta is n gue non poterat, stiperatus luiloriae is veritate in hanc prorupit calumniam :,, ut ea quae in consummatione mundi deis Antichrillo sutura dicuntur ι propteris sellorum in quibusdain limilitudinemo lub Antiocho Eriphane impleta conis tendat. Cuius impugnatio, testimonium is veritati, eis . ianta enim dictorum is fides luit , ut Propheta incredulis ho-is iiiiiiibu, non videatur futura piaediaille,
299쪽
rat idem Propheta : Ra m hi , qui racus . Sed in hoc manitella apparet contradictio, quod sacro certe repugnat libro : Igitur Italae volumen non cit Canonicum. Respondeo I. Locum non codem modo verti ab auctoribus ; namque Septuaginta legunt : Non miser ego, quia dolore punctus Ibm . Ionathan vertit : , a mihi quia peccavi . Cyrus interpres , dicit : Va mihi quia obstupui . Arabes : Audax sum . Ua- tablus: Perii.
Respon εο II. dii linguendo: Et Auctores
sacri diversis temporibus locuti si int , iconcedo: hinc quandoque interrogati nonnumquam siluerunt quandoque etiam laeti militonem ad erudiendos populos su1- lceperunt i Et eodem tempore locuti sunt, cumdemque in diversis morem ges-lerunt , nego . Ne miremini igitur lectores, si Isaias una vice tacuerit, di de hoc ipso doluerit. Altera vero vice Praesto fuerit , & suum adversus peccatores acuerit Zelum. Demum Propheta non dicit se ad hunc usque diem obmutuille, Si bitum primum vaticinandi munus a Deo mille demandatum: led de hoc tantum , quod viso Domino sis per solium excellum lcdente , & Seraphim faciem prae Mai statis divinae praesentia velante , diutiusquam deceret siluerit. Instabis : Sententiae Isaiae videntur non sibi cohaerere : Ergo &C. Re pondeo distinguendo antecedens: Hoc est, non sunt juxta critices regulas in Omdinem diglilae, & ad trutinam eloquentiae humanae compositae , concedo : hoc
Prout erat impetus Spiritus sancti , illuc gradiebantur re animus & lingua Prophetae, quocirca adamussim indictione non
Ibi, es: Litar sacer nec inter se pugnantia , nec veritati ablona complectitur :Atqui tamen nonnulla similia reperiuntur in Isaiae volumine. Et probatur. I. Quod legitur cap. r. 7. s. de vastatione & excidio Ierosolymae non convenit Oziae Re
pis tempori ; nihil enim de hoc habetur
lib. a. Paralip. sed potius contraria, cum eo loci omnia calix pro civitate cap. 16. Oziam sectae rcierat Scriptor later ,
nec quidquam mali serosolymae , sed loli ipsi contigerit , quippequi in prosperitate et vatus , neg eLerit Dominum
hine & lepra percussus legitur , eo quod
contra praeceptum Domini munus Sacerdo iis , tametsi Laicus obire tentaverit . II.
Isaias sub Manasse Rege vaticinatus est ,& tamen in ejus libro nullum extat propheticum oraculum Manassis temporibus editum. Ergo &C. Respondeo negando minorem . Ad priunum probationem distinguo , ut supra et
Et Isaias non historice , sed prophetice scripsit Ierosolymς civitatis excidium ,
concedo: predictio autem rei suture quocumque tempore antequam evenerit sicut
fieri, sic & eollocari potest: Et mere hii lorice illud scripsit , nego. Ad solos Historiographos ordinem temporum , in te
xendis factis spectat. A. alteram probationem dico , Oziς Regis hi floriam conscriptam fuisse ab Ilaia
in libro a volumine prophetiarum di ilincto, quod injuria temporum excidit: vati cinia tamen sub Ozia Rege edita habemus plurinis in volumine de quo in presentiarunt
agitur, ut legere est cap. I. 1.3. . & 3. Ad tertia in probationem respondeo, incertum elle Italam sub Manas te prophetac se , cum vel ipse sub quatuor dumtaxat Regibus vaticinia emisi te testetur: ii que igitur sub Manasse edidit vaticinia , dubio- procul non tradidit incinori .
Argumenta contra Ierem a rarum.
ΟΡΡΟΝΕs: In libro Ieremiae multa consula, ct absis ue ordine leguntur, ut ipse te liatur Hieronymus Prςiat. ad istud vol is men , his verbis : Urdinem visionum , is quς apud Grecos di Latinos omninosi sunt consulς ad ydem pristinam correximus. is quin immo & iacta correctione,
multa adhuc interpolata sunta, namque caneti . lcribit Propheta ea quae, regnante Sedecia, contigerunt. Cap.vero χχ. α tequentibus de Sellum leu Ioachas, tum de soachin
vaticinatur , quae tamen cap. χε. praedicta sunt, trans lato Ioachimo evenere . aput 13. complectitur praedictiones lauas anno eiusdem Regis quarto: cap. vero 16.& 27. e contra continent quae iacta sunt ann. i. haec inordinatio atq; contusio in pilato non convenit libro. Ergo dcc.
Respondeo dii linguendo : Et haec inordinatio ne minimum quidem a veritate detrabit, conrodo: dc divinae opponitur ve racitati, neῖo. Uictum est supra Prophetas, luSta
300쪽
De sim rutis Script. Sacrae Libris. 283
iuxta spiritus sancti amatum loqui; Spiritus t Ad tertiam probationem utique distin autem, inquit Apostolus, prout vult, & l suo : Et Zorobabel filius Salit',iel situm
quando vult spirat , imino dc saepius di- ducebat ortum ex Nathan , cuius rater versae dc disparatae sunt sententiae, ut non Salathiel, extinctis in Icchonia sueetabria semel reperitur in Psalmis , & quando- bus, in eorum locum succc s orat, conc que etiam in caeteris Prophetis et Sed p -ido : ortum ducebat cx Phadaia , qui lib. ter istam generalcm rationem, non desunt r. Paralip. dicitur filius Iechoniae , in eo speciales , quibus ordo visionum in Iere- Salathiel brevi tempore tenuit Duratum mia 1bsque veritatis dispendio probatur zilongiori sane Zorobabel, sed ipse ortum eius quippe liber primum ex impietateiducebat ex Nathan, hinc a Iechoniae d Regi; combustus est , deinde vero alte imo excidit totaliter rotestas, quod Pr nata vice, sed propter angustiam & Rce sphetiae Ieremiae persectam indigitat adi
bitatem temporum citocitius conscriptus pletionem.
est . quocirca Baruch Ieremiae scriba m Urgebis : Non desunt alia loca ejusdem his ad sententias quam ad histor ' & Ω-ilibri quae quamdam prae se serunt con-etorum ordinem attendit. tradictionem : Ergo . c. Probatur ante Ius ab ,: In eodem libro nedum consu- cedens cap. 34. vers s. legitur: Atidi Me si . sed&quaedam talia subnotantur: Αγ bum Domisi Sedecia Rex Iuda : hae deis qui falsitas a libro divino propellenda I ominus ad re : non morieris in gladis , sodest. Ergo &c. Probatur major . Cap. χχ. in pace. Atqui tamen , effosis oculis, Baiavers. 3α habetur : Scribe virum istum steriai lonem captivus ductus , ibi oluit : Iri-υm ; scilicet Iechoniam , virum qui in tur non in pace , sed manu violenta sidiabus stili non pro perabitur nee erιam eritibi illata de femina eius iis , qui sedeat super solium Respondeo Pro more distinguendo : Tt D. id , o potestarem habeat ultro in δε- propter oculorum plagam , on mortuus da . Atqui hoc salsum est. Et probatur . est sechonias , concedo : S vi atque ocu-Primoquidem , Iechonias non fuit steri- lorum dolore correptus obiit , nego .lis , cum octo habuerit filios , ut legi- Antequam Babylonem usoue pervenerit
tur 1. Paralip. cap. 3. vers. 16. II. Post- Iechonias , iam iam ex plaga amiserate, ipse sedit super Thronum David ut oculos , postea tamen orbatus oculis vi habetur 4. Reg. 13. & 27. quandoqui ixit captivus annos circiter 38. aut asdem Evilmerodac eum sedere voluit Ba-I& in pace , immo cum honore ultimum bylone super solium , sicut caeteros ter- clausit diem, quandoquidem ex ordinati se Re es. III. Salathiel eius filius, etiam ne Evilmerodac , sub finem vitae rcgiis transacta captivitate, clavum regni Iudai-idonabatur honoribus, tum in lectulo de ei tamquam dux tenuit. Ergo &c. functus est. Nihil igitur absurdi continet Respondeo negando majorem. Ad primam Ieremiae vaticinium . probationem , distinguo : Eatenus Iecho- Persises: Cap. Ioachin dicitur reianias sterilis suit , quatenus captivus Ba-ignasse annis quatuor , di tamen Daniel bylonem ductus est , concedo: sterilis suit cap. xx. captus cstan. 3. regni tibi: Igitur
generatione , nego . UΟx igitur sieritis , non tamdiu regnavit ut scripst Ieremias. apud Prophetam non generationis , sedli I. Cap. 36. veri o. habetur : Hae dieis potestatis indigentiam re privationem so- Dominus contra Ioachin Re m Iuda ' Nonnat . ut lipse probavit eventus , & scierit ex eo qui sedeat super solium aruid 'consociantur Scripturae : tum quia nul-i& tamen lib. 4. Reg. cap. 24. vers. 6
lus ex Iechonia filius sedit post ipsum utilegitur: Regnavit Ioachin filius erus pro eo: Rex . Ergo &c. Ad uecundam probationem, distinguo : Respondeo ad primum , levissimam es e Iechonias sedit Babylone super solium Q idiscrepantiam: unus enim vel alter an miscie & honoris causa, concedo e tamquam veluti pro nihilo in Chronologia hab habens potestatem , nego . Et vero Rexitur; maxime vero eum Historiograpi tin- Iuda non habebat pro solio Babylonem , ter se dissentiant in circumstantiis temps quandoquidem erat captivus, di in terra rum & fictorum. Dico iecundo , loachin