장음표시 사용
341쪽
se an Aristobulus peripateticus i an ali- meam, alii terram fuisse volunt: elim Igl si quis alius eiusdem aetatis is tur in prima dicitur Friphanes supere, in
Insi it : Lit,. i. cap. 4. set. Judas Tem - pugna dicitur , tum i . , pice hisbylo-plum purgavit anno a 48. antequam obiret nem: in secunda Ecbatariam . in tertia Epiphan 's & tamen lib. a. cap. ro. cecidi sic in templo Naneae. ubi postea cum purgavit biennio poli quam obicrat, hoc suis comitibus a Sacerdotibus rercuitus , cst anno 1 r. Frgo dce. . ab itidem & rnembratim discurrius ei l . Re pondeo distinguendo : IEt purgatio locorum di person aliam , seu etiam no- Templi, & historia purgationis non re- minum facta distinctione , cuncta absque feruntur in codem loco , concedo : Hesυtio conciliantur. reseruntur, nego. Purgatio Templi facta , uia plura reseramὶ Scriptores diversi est anno x 48. ante L piphanis obitum ,sdi, crias icripserunt citcumstantias. Ieros cui primus enarrat scriptor : at verosso, mitaui Epiphanem in i cmrluin introia alter primum omnia quae de Antioclio ductum enarrant, ubi, di lapidibus obruerant , scribit , deinde ad res Machab. tus, una cum suo comitatu, aiunt, periit ἐvergit , ne esset confuso. Quod vero de quum dicunt illuni in Templo Na ncae sacrificiis post bicuntum oblatis dicit, in- cecidisse, id est , victum suise : sic Cen.
telligendum est a violatione& pollut one cap. I 4. Rex Soὸomorum cecidit in pr. Γ- Templi; id enim constat ex cap. 2. lib. I. lio , cui tamen Abraham polica Occurrit, ct cap. 3. v.21. namque ex osepho I cm- id est victus suit pari S consimili mo-Plum anno 143. violatum est, purgatum do cecidit Antiochus , Loc ost ita victus, vero biennio exacto& complato, lixetcmidi superatus ut vix pre fugi; turpitudinutio, adeoque anno circitcr 148. lue propriet confri lcrat vite. Porro secun-Reponit: Iaib. i. ear. 6. Epiphanes Cum di Mactu. b. Scriptor locum in quo mor- Templum Elimai dis expoliare vellet, re- tuus est Antiochus notat: alter vcro I pulsus fugit Babylonem , auditaque suo- cum ad quem pergere tentabat. Similitcrxum , Lysiae scilicet clade , tristitia di cladem Lysia prior releri , posterior velanguore confectus , obiit s lib. vero et . ro Cladem Nicanoris N Timothei , quas cap. s. habetur quoὸ cum templum Per-iquidem Cladcs, ut pote proximas revera sepolis dilapidare tentaret, victus superit eas omnes audivit Epiphanes . Denique , versus Ecb. Manam, tum certior factus de primus scriptor causam morbi Regis enaria Nicanoris N I imothei Clade, dum inirens rat , secundus vero morbum trium quo in Iudaeam abire coriatur , dolore visce- obiit ; audita enim suorum Clade, inciditrum exagitatus sit , tum ac demum e in tristitiam magnam, deinde di in egri- curru daturbatus iterato vulnere percus- tudinem , ex qua natus viscerum dolorsus sit, ex quo scutor intolerabilis ocin- acutissimus , mortuus iv sepultus est insilientes vermes ipsum corr entes, tan-iinferno , ct hoc fropter varia scelera , dem morte miscrrima destin bis sit: quaeiquippe qui sanguinem Sanctorum non tenaci quidem res diverso prorus modo narra- effuderat. Hinc de illo scribitur , Mach. tur in eodem libro Cap. i. I 3. in F pistola. a. s. Orab ar autem his scelestus Linin m , Ierosolymitanorum : Igitur inter utrum- a quo non esset misericordiam censecuturus. que librum perpetua exurgit contradi- Mitto alias objectiones, que ex Chronoctio. l logia petuntur ; tametsi enim discrepciat
Respondeo distinguendo conseqtions : Ft auctores in determinando rorum gcstarum contradictio est mere materiplis N penes tempore, manet tamen 1 acta ecte veri: lima, terminos, concedo. & est formalis, ne- quod quidem sufficit ad ait stentuitatem li-so. Tres illae narrationes seu de cripti ibrorum. nes nullo modo ad invicem pugnant : in prima quidem Templum Flimai dis , in iecunda Templum Perlerolis , in tertia
Templum Naneae vocatur . Llimai dis nomen est regionis, Pcrsepolis Tomen umbis , Naneae nomen deae matris , quam
342쪽
De singulis Script. Sacrae Libris. 323
sumantur , secus vero si omnes circumissu Nops Is PROBATIONUM. stantiς adamussim ponuerentur . Sic v. g.
Alexander Magnus dicitur primus regnasia Libri duo priam alaebaborum sunt steri . te in Grecia , sed dubio-procul hoe sie intes igitur , primus suit Grς corum I PRIMO : Sic docet Patrum Traditio siperator , quippequi inter Criecorum Re eos quippe recipiunt, Clemens Alex. lib.iges extiterit solus , qui orientem totum x. strom. Origenes lib. a. Periar. cap. a. tuo subiecerit Imperio . Ambrosius lib. a. re lacob & vita beata facundo : Facile quoque Chronologiae di cap. io. Augu linus lib. t s. de civ. cap. versae conciliantur , cum scriptor unius 36. Innocentius I. Epist. ad Lxuper. libri Chronologia civili utatur , alter v Secundo i Coucinunt Concilia : Cartha- ro Ecclesiastica , nonnihil a priore dixer-ginense III. Can. 47. inprimis Tridenti-lia , &excrescenti , propter menses lunais num sussi. a. res breviores , quam Synλgoga pro rebus
Tertio : Usus sic obtinuit ἔ Ecclesia Ro- Religionis sequi equum ducebat. mana quippe, dc lectiones pro suo Br Tartio : Tametsi oppositio quedam aia viario , & cpistolam pro milia quotidia-ssulgeat juxta historiam mortis Antiochi, ita de defunctis ex libris Mach. excerpsit. quem defunctum unus scriptor dicit Ele maide , alter in templo Nanzς , vel sYNOPSIS OBIECTIONUM, Persepolis , absque negotio iolvitur, cum EI SOLUTIONUM. hec in eumdem reincidant locum: Nam auctΕlemaides nomen est regionis Persepolis, PRIMO : Antylogiae apparent quidem si nomen urbis; Nanea, nomen Templi quod cuncta juxta litteram oc in tentu obvioiDunc veluti matri erexerant Pagani.
343쪽
Ovuri Testamentum in quatuor dividitur partos, videlicet j iiquatuor Evangelia ,
lypsim. Revera tamen unicum est Evangelium praeclara
Christi facta refcren S sed quatuor numerantur Evangelistae, ni mirum Matthaeus , Marcus , Lucas &Ioannes . Primo , apponitur hominis figura , eo quod a generatione Christi secundum carnem suum incipiat Evangelium . Marcus habot pro signo Leonem ,
quippequi vitam Christi di historiam a
praedicatione S. Ioannis Baptistae in deserto incipiat delineare : nam & rugitus lemnis vocem in deuerto pro poenitentia lacienda clamantem optime indigitat e p nitur ad latus S. Lucae bos, ea potissimum ratione quod Evangelii sumat exordium a Sacerdotio Zachariae , cui mactare victimas conveniebat : Ioannes' vero habet
pro signo aquilam , eo quod primumquidem a divinitate Verbi sic intonet : In
Te. Sicut enim aquila altissima transcendit , sic & prae caeteris Evangelistis su-sus , de profundius de divinitate Chrii ilocutus est . Creterum Evangelista idem
est ac praedicator , juxta illud Angeli ad
Pastores cap. 2. Io. Evangelizo vobis gau-
d:um magnum . dc Actuum et r. in eodem prorsi; sensu Philippus dicitur Evangelisia: Tum S. Paulus a. ad Tim. 4. s. Duscipulum se alloquitur: opus De Evangeliuta , miniserium tuum implo . Quodlibet Evangelii volumen tui audioris prae sesert nomen; dicitur enim de primo Evangelium secundum Matthaeum &c. Acta Apostolorum , nemine contradicente, scripta sunt a sancto Luca: Apostolorum , sed maxime S. Pauli reserunt gesta . In primo capite egregius fit sermo de Ascentione Domini in coelos, & de descensu Spiritus S. in Apostolos. D Bou multa de mysteriis , prssertim
vero Incarnationis & gratiae mediatoris reserunt 1rgumenta , exhibetitque recte vivendi normam. Quaedam fuerunt ad particulares alicujus urbis cives conscriptae ,
quaedam vero ad universale:n directe iunt Ecclesiam , dc ideo vocantur Catholicae , hoe est universales. Prioris generis sunt eis pistolς beati Pauli I . numero ι una sci licet ad Romanos , duae ad Corinthios , una ad Galatas una ad Ephesios , una ad Philippentes , una ad Colotienses, duae ad Thessalonicentes, duae ad Timotheum, una ad Titum, una ad Philemonem, una ad Hebra os . Posterioris vero generis T. numerantur : videlicet una Iacobi , duae Petri , tres Joannis, de una Iude.
o lusis, id est, visio leu Prophetia,
Auctorem habet Ioannem , qui sutura mala suturasque dc nascentis dc finientis E clesiet calamitates Pr nuntiat. S. Mattham scri pli t 8. Christi anno. Ita
Eusebius lib. 3. cap. 24. oc lib. I. cap. 1 O.
S. Bartholomaeus ad Indiam pergens fidem Christi praedicaturus, tulit siccum B. Matinthaei Evangelium , seu Evangelium secundum Matthatum , qui scripui hebraiceleu Syr chaldaice , quae quidem lingua tunc erat in usu i sic censet Irenaeus
lib. a. sic quoque Hieronymus Praec ad Evangelia . Ex illo volumine claret S. Matthaeum alias nomine Levi inlignitum , telonio relicto iaculum i utile Christum Dominum . Papias , Ire us , oc ori penes Codicem Evangelii juxta Ma thςum grece conscrip.um viderunt , quocirca Caiecanus ec alii nonnulli posuerunt S. Matthquin scripsille grece , sed de in hoc sunt allucinati . Nec mirum, i cum tingua Greca I. a. ct 1 quentibus
344쪽
De Libris novi Testamenti. 3 et 3
seculis plurimum soreret , textus originales hebraici ad faciliorem usim praecae redditi sunt linguae . S. Marcus duplex dii linguitur , alter comeg Barnabae , alter vero berti Petri similiter Comes, qui& rvaneelista; primus vocatur & Joannes , ut habetur Ac . 1 f. sed mi squam Evangelista ; alter vero sicut acceperata Petoo , sic & graece scripsit Evangeliu in . Sic proii pnat Clement Aloand. apud Fii .cbium lib. 6. cap. 4. Multi C dices Graeci a s o. circiter annis conscribti iub finem cuiuslibet Evangelii reserunt annum quo quilibet scriptit Evan- relli a ; Matthaeus scilicet anno Christis. Marcus anno eiusdem Christi Io. Lu
S. Lucas indi,iduus fuit beati Pauli C
mes, ut patet 2. Corinth. a. v. Io.Qtlia
vero plura prae aliis duobus priori laus acccscrat , plura quoque conscripsit . Ioann es Zebedaei piscatoris filius cum fratre suo lacobo, a Christo vocatus ad pii cationem hominum, annumeratus est inter Apollolos. Hieronymus lib. contra lovinianum ait suisse Apollo luti Evangelistam , & Prophetam e Apostolii in quidem . eo quod ad Ecclesias ut Magister
scripserit; Evaalpellistam, eo quod Christis acta ejusque divinitatem & historice Stheologicc retulerit; Prophetam vero,quia multa praenuntiavit mysteria . Idem sundavit Aliae Ecclesias. Hieronymus illum mortuum ex illimat ; alii vero e contra,
eum E ia & Fnoch ad debellandum Antichristum autumant in sine taculorum
Adia in uno sem versantur Paulo, cujus Actus Q peregrinationes fuso calamo usque ad ejus adventum Romae delcribuntur , id est , usque ad quartum Neronis annum , Christi vero ues. ex quo inseri Hieronymus librum Actuum ibi fuisse compositum. Cur reliqua quae contigerunt , non scripserit , ignoratur . Chrys bilomus homil. t. in Acta, testatur S. Lucam ea sidum scripssse quae erant necessaria . Iam sit Vrum quatuor Evangetia is Assa 667-rum I t Li ri furi 'CONCLUSIO.
PRO8ATUR I. ex Concilio Tridentino, quod ea omnia sua . de fide declaravit dc sacra ct divina. II. Ex traditione , ut rivique enim Fcclesiae Grecae scilicet & Latinae Patres unanimi consensu illa receperunt. Clemens Romanus, Barnabas, Polycarpus & Ignatius non semel iaciunt de Evangelio a Matthaeo scripto mentionem . Subicribit lib. s. hiil. Eccl. cap. Io. de volumine R. Marci Papias , Clemens Alexande. Fusebius, ct aliti pius loquuntur . Inprimis Hieronymus epist. I 23. ad Damasum, &S. Augustinus
lib. I. de contentu Evang. cap. I. Tertuulianus lib. 4. contra Marcion. , Hieronymus & alii celebrant Evangelium secundum Lucam. Hieronymus & Chrysostomus multa de Actibus disserunt tamquam de volumine genuino a sancto Luca co scripto. Irenaeus lib. 3. cap. I. Hieronymus
Prael. in Matthaeum de Evangelio B. Ioannis disserunt. Addit Hieronymus illud adversius Ebionis as Christi divinitatem abnegantes Apostolum conscripsisse: Non abs re erit hic texere verba Irenaei, qui eo loci quxtuor Evangelistis suum addit calis culum , his verbis: Matthaeus in Hebraeis is ipso in lingua scripturam edidit Eva
is gelii cum Petrus Paulus Romae evania is gelizarent ..... POll vero eorum dicis cessum , Marcus .... quae a Petro a is nuntiata erant , per scripta nobis traia
is didit . Et Lucas autem sectator Pau-- li, quod ab illo praedicabatur Fvange is lium , in libro condidit . Pollex &o Ioannes ... Ipse edidit Evangelium E-
Z De Esau.lio secundum Mart suum.
OBII cIas : L Multae tententiae ex aliis
345쪽
Libris canonitIs veluti depromptae laudan- matrem esus nosse , is seleg is AEntium ,
tur , cauete tamen in illis voluminibus non π or e ibi Hrue mi coiti m Boe, iis ; tit reperiuntur : igitur Evangelitim Matth. adimpleremν qucd uictum est a Ium no peri mn est authenticum . Probatur Antem. Pro eram a centem, EX ALCYPTO , Cr Avidens: Cap. a. v. 13. ista refertur sentem FILIUM MEUM : Sed LXx. legunt , extia: Et veniens habiravis in emitata rua υo- AEnpro vocavi Ilium moram Israel, hoc est ,
caruν morat P. id est Christus : υι -- filios seu Iacob , igitur incasium Matapleretur quod dictam o per Pr poetas uν-, haeus illam senteCtiam , vcca asellum m Am,niam Naxaraus xorabitu ν . Porro Christuside Chriso interpretatur. Nazareth non natusest. Confirmatur . p. R ponder S. Hieronymos sententiam a
x . Ieremiam pro Zacharia laudat , his prime a sancto Matthaeo χpplicari Chri- verbis : Tune in plerum est quia letam est ymisto , quandoquidem ita de filio Dei va-
Ieremiam Pispheram : ε' accepertini tru nto ticinatus fuerat Cleas cap. D. r. sc t argenteos cte. Quae quidem verba apud Za-iquitur Hieronymus lib. I. comment. in Clariam cap. 4. v. I a. eadem serme le- cap. 1.Matth. his verbis: , , Ut admipler
guntur: Ergo dcc is tur quod dictum est a Domino per Pro- Respondes I. Multas urbes tempore Chri-iis phetam dicentem; ex AE 3pto voeaυi filiam sit alia aeter iste nomina, quocirca mirum is meum . Respondeant , qui hcbratorum videri non debet, si quandoque occurrat is voluminum denesant veritatem , ubi hoc diversias. ,, in septuaginta legatur Interpretibus' Respondeo II. Negando consequentiam . se quod cum non invenerint, nos eis dice Ad primam probationem distinguo: Chri- is mus in Osee Propheta scriptum, sicut sus Nagaraeus vocatus est , hoc est, san- is de exemplaria probare posJunt , quae ctus dc Deo mancipatus , concedo e dciis nuper edidimus. is Quibus verbis solvit se reddunt Septuaginta : in isto sensu S. Doctor dissicultatem ex septuaginta Sc- Samson Iudicum I 3. v. s. Nazaraeus di- niorum auctoritate propositam 3 namquectus est a Scriptore Can. praeci te a civi- in dubiis semper recursiis fit ad textum oritate Nagareth in qua liabitavit, illo dona-is inalem primigcnium, videlicet hebraicum, tus est nomine , nego. Potuit etiam isto in quoqti idem sabetur, vocavi Alium metim, ulteriori titulo Nazaria i ex habitatione dc non filios. Hanc Hieronymi interpre- scilicet & eommoratione in illa ci traicitationem sequitur Glossa ordinaria. Qui- celebrari. . dam gravit limi Auctores autumant 1 Ad confirmationem dico. I. Ignorantia ptuaginta Seniores a conomiae causλ voca- Librariorum nomen Ieremiae loco Za-ibulum filios posuisse , ne si scripssient chariae potuisse in exemplaria irrepere .istium, Ptolomeus Philadelphus alias ido-II Syriacam interpretationem dc Perii-ilolatra , cui sacras inici pretabantur Scricam, immo & noui ullos codices nomen pluras, non unum Deum visibilium de ii tum seremiae , tum Zachariae omittere. viiibilium Creatorem, sed plures esse Deos, Sie refert S. Augustinus lib. de contentu videlicet Creatorem, di Iesum Christum Evangeἰillarum cap. I. uti ab isto substantialiter distinctum este, Res o is in forma dis inguendo e Et credidisset ; quocirca ad filios Israel ex ex tr1ditione iciebat Matthaeus hoc a le- Trypto eductos Prophetae sententiam remi, dictum suisse , concedo e dc igno- absque negotio retulerunt ἔ maximerabat , nego . Non semel evenit Propi vero cum lex vetus Christum praefigutas minores, majores ut pote ipsis pri fraret, illumque in suis representaret ii- res quandoquc in testimonium adducere. liis. Hironymus testatur te apud Nazaraeos Non desunt qui autument septuaginta librum Hebeat cum vidistb sub Jeremue Interpretes lententiam vidiste in textu nomine , in quo locus a Matthaeo cita- hebraeo , sed legille in codice quem praetus invenitur sic Zacharias mu.ta ex Ieremia manibus habebant, Eenau, quod interpre- deprottii si, quocirca ab antiquis Spiritus lati sunt sillas eius : unde se vertisse: .uteremiae dictus Jc vocatus est. PDνtro vocavi Ilios eius : sanctum vero Instabis : Matth. a. v. I s. habetur deiLvangelistam litteram L au reiiculam esse Ioserti a Lyi contur ens accepit lueram o censuit, legi illaque Bevi, id est, si rum m. um
346쪽
quocirca habemus in Uulgata: Ex AE t; pro
Ad illam vocem vocavi filium meum
Israel ; ieu Iacob , disi inguo : Et eo loci Propheta Christum in figura , scilicet in Iacob , qui eius Typus suit per excellentiam , cxprcii t, concedo : re Christum ipsum excludit , nc2O . Cum autem veniente veritate, cellet figura , ct umbrae procul sugentur , ideo Matthaeus juxta rei veritatem , hanc , ex δε γε tovocavi filium meum , sententiam , sicut de Chrillo praenuntiatam ι ita re illi applicat , & de eo interpretatur. v gebis : Ibidem Matth. cap. 23. Zachariam vocat filium Barachiae , qui tamen fuit lojad. E Igitur eo loci est maiani sella contradicato. Respolia eo dii inguendo i Et Hebraei se
pius nomina I tabant , conccdo : oc canusquam mutabant , nego . Hieronymus
testatur in Nazaraeorum codice pro filio Barachiae , legi filium Iojadae . Sic in eadem Scriptura sacra Eliacim quandoque
vocatur Ioachin , di odia, quandoque Aiamasias, quod contigit cum diverta nomina idem signi hcant . Isin abs re crit observare , aliquando Scriptores Canonico, quasdam laudare sententi aes veluti divinas , quae tam n non
extant in lacris voluminibus , sed abique veritatis di irendio ι namque ex libris in ipsa Scriptura laudatis , sed amittis deprompserunt : liciae pius laudatur liber dierum S serniouum ReLum, sicut& quoddam Canticum versibus comprehensum circa Moysis tempora , quae tam n volumina propter acerbitatem temporum exciderunt quoniam vero laudantur in ipsa Scriptura sacra , eorum est authentica wetoritas . intones II. Mati iis cap. I. non recte Chri iti Genealogiam contexuit a Igitur Gjus volumen non est authenticum di sacrumi . Probatur antecedens . Ibi tres omittit Reges, videlicet Ochoziam, Joam , ct Amasam ; Ioram enim genuit Uch ae iam . Ochoaetas , Joam s soas , Amasiam ι AmaiJas , Oziam ut habetur 4. Reg. s. et . & I. lyarati p. 3. II. Mattha us vero Ioram primum ponit his verbis
Respondeo ne2ando antecedens. Ad probλUonem , d. . sinatio: Maista: tas laudatos
omittit Reges oeconomiae causa , & quia etiam hoc ad propositum inutile erat , concedo : omittit aliquid a veritate d
trahendo , nego . Primoquidem , non opus erat tres Illos commemorare Reges,
cum Matthaeus illos solum recensere debuit , ut renerationem Chri iii a David texeret hinc potuit successioncm lcgitimam a David usque ad Christum determinare , illustriorcs nominando & Reges & Duccs . II. Tacuit tres praedictos principes utro te impios cum igitur Joram ex sita impii Achab susceperat mchogiam , & Joas atque Amasias essent posteri Acbab , illos omnes omittere
Dices: Cur ob eamdem maledictionem reliqui ab Achab mediate progeniti , isti licci Gaias &. alii admittuntur Res.
quia LxOd. 2o. maledictio non extenditur ultra quartam generationem , hinc Ozias euec alii potucrunt nominari .
Instabit : M at limus etiam tacuit Ioachiin , sed sine eo non potest intelligi Cenealogia Cliri iii , quandoquidem terminat lccundam Tellarecadem ad captivitatem uilue Babylonicam , ut scribit Epiphanius lib. a. harcii 3. Ergo &c. Respondeo distinguendo Et illa omistio culpa Librariorum contigit, concedo: si cus , nego . Non ieinei evenit ex isti rantia Librariorum imperitorum quasdam in textum lacrum irreps ille mendas , sed leviores ; Mattharus igitur Icripserat :Iosias genuis I econiam εν fratres esus in transsmigratione Bab, lonis , π ρου, transmigratiouem Balatonis Iechonias genuis bainlathiel ι Scriba imperitus vitiolam puta
vit repetitionem , hinc totum primum coina Omilit. Epiphamus lib. I. haeret. 8.contendit soachim non potuisse omitti , ea ductus ratione, quod secundam Testa- recatam impleat. Iam vero cum Patres illud momentum agnoscant, tamquam Scriptiliam sacr- , camque ut a Matthaeo dictatam , 1equitur nat Luna elle ex partet Evangelistae errorem.
Rep .cabis: Non desunt in eodem Libro alia lactae iusiotica in Gene1loeiae Christi commemoratλ , quς vcritati Scripturarum coliKrere non pollunt : Ergo Δ c. Probatur ance dens multis monacutis. I. Matth.
347쪽
'. parati p. cap. 3. 16. de thcc non fiat men- patris oriundum commemorare aequum t o , sed potius insinuetur ante transmi- duxit . grationem natum sui se ; sic enim scri- Insistens : Atqui in Matthaeo circa Chri pium eis r De Joachim natus est Iecenias , si i Genealogiam est manifesta contradictio: r Sedecias . Filii Iecmie fuerunt Asir , δε- Ergo &c. Probatur si absumptum . Eamiathiis , ADkhiram , Phadaia , cienneser ,sdiverso prorsus a Luca modo contexit . , Ieremia , dama , Ur Nadabia . II iErgo dcc. Matth. i. legitur : Salathiel retinis Zere- Fesondeo negando subsumptum. Ad probabel tamen 1. Paralip. 3. 18. 39. bationem , di ilinguo : Matibaeus diverse Torobabel non Salathielis , sed Pliadaiae modo a Luca non impugnante veritatem, dicitur filius . III. rurius Matth. i. habe- delineat Christi Genealogiam , concedo:
tur : Zorobabel aurem lentiis Abiud ; at x. modo veritat m excludente , nego . S.
Paralip. 3. I p. duo solum recensentur ZO- Lucas Christi Cenealogiam a luseph ,robabelis si ii , scilicet , Mosella di Ha- usque ad Adam scripsit , hoe est , juxta
nania , una vero lilia, scilicet, balomith. naturalem propa inena; hinc omnes avo Ergo dic. . Christi , tam Ool curo, quam illustriores Respondeo negando antoc dens. Ad pri- rclert ; Matthaeus vcro canadem iccit , mum dico, nullam ficri mentionem lib. r. 1ed solum attendendo ad jus innatum tu Paralip. a. de tempore quo nati sunt filii cessoru in Abrahae ct Davidis usque ad Icconiae: quidquid sit , transmigratio pot- Christum , quocirca illustriores oc nobi- est sumi dupliciter . Primoquidem, pro liores tantummodo nominavit ; hinc Sa- actu transmigrationis . Secundo, pro om- lathiel e Jeclioniasterili natum dicit, I .uni captivitatis duratione . Si posteriori cas vero e contra cap. 3. illum ex Nerimodo sumatur , recte dicitur Salathiel l oriundum proclamat: Matth. eu, Salathi in transmigratione ponitus; si priori, di- lem luccei bile iuri echoniae dicit, Lucascendus est post trant migrationem natus , vero primogenitum Neri ascrit, mediatere in illo sensu sanctus Matthaeus ait , vero oc Zorobabelis , illius scilicet qui Salathiel post trans inigrationena natum di principatum poli captivitatem Babylonicam auctor vero Paralipomenon sumendo adcptus est ι non alterius qui 1. Paralip. transmigrationem in posteriori sensu, il- cap. 3. vers 39. ex Pliadaix natus diis Ium dicit in captivitate Babylonica Or- citur , is enim qui oc Narcha suit , atum . Nehemia, Iosepho, & Argaeo , Salathi Ad alterum historiae laclum i Responde- lis filius & non Phadaiae nominatur.
tur eum R. P. Alexand. distertat. I9. v Dicer o Matthaeus utitur verbo genuit,
teris Tellamenti pag. ry4. col. 2. cum To- Lucas vero voce fuit , sed ilia vocabula stato & Caietano, Torobabelem , de qtio iunt diversia. Ergo &c. in Paralipomenis, alium cile ab eo qui fi- Respondo distinguendo minorem : Istrulius Salathielis a S. Matthaeo dicitur . varba sunt diverta materialiter, concedo: Q lippequi ille Phadajae filius non Sala- sormaliter , nego : namque idem signifi-ti uelis nominatur , hic vero apud El- cant . Oblerves velim vocem genuis apud dram, Nehemiam & Aggarum numquam Matthaeum non semper importare gene-
Phadaiae, sed semper Salathielis filius, ut rationem, sed tantummodo iuccei ionem, habetur in Evangelistis Matilia o & Lu- quandoquidem dicit loram genui ije Ο-ca , dicatur. Eiam , quem tam n genitum suillu αυδε-
Ad tertium objectionis caput respondeo, malia constat: sic Salathielem ex lechonia Torobabelem preter filios, cle quibuslib. a. iterili procreatum alterit : igitur in his cap. 3. Paralipomenon, alios habu ille,scilicet duobus lus succellionum oc non naturalia Abiud. Cur autem generatio Hatilbλli , propagationis ordo ac tuaitar. aut Ohul praetcrinil a lit ab auctore Paralipomenon , ea lorian rat. o cit , quod de sancto Mareo. familia David in ea declinare coeperit :quia vero S. Matthaeus ortum Cluilii a OPPONEs: Duodecimus verses ultimi ca- Davidis progeuie pro scopo texendum pitis Marci,& veri . . teste Hierony rno,eriit.
habebat , Abiud tam tu ob.curi jam j m ad I 1euiuiam , non inveniuntur in pluria bus
348쪽
bus exemplaribus, immo dc desiderantur in duobus Milialibus Regiae Bibliothecae,
tametsi unum sit vetustillimum : Igitur fuerunt ab aliquo additi. Respondeo I. Dato & non concesso , hujusmodi versus non elle Canonicos , non inde sequitur totum Marci volumen non elle sacrum. Restori ea II. Opponendo Missile Cantabrigente dc Alexandrinum utrumque antiquillimum , in quibus praedicti ver- sua reperiuntur , sicut Ec in nostris .
Praeterea nullus interpres negat eos elie genuinum divi Marci foetum , quandoquidem non est credibile B. Evangelistam mutilam Chri iii scripsi ite historiam , nihil de Resurrectione Domini dicendo .
Et vero Irenaeus lib. 3. cap. I. sc loquitur : Mattii .Pus in Ilebraeis ipsorum
,, lingua Scripturam edidit Evangelii , , , cum Petrus dc Paulus Romae Evangeis ligarent dc sundarent Ecclesiam . Poti,, vero horum discellum , Marcus Sc.
Discipulus re Interpres Petri , oc ipleri qllae a Petro annuntiata erant , per ,, scripta nobis tradidit. M Nullam eo loci facit exceptionem . Idem sentit Tertullianus lib. de Praescript. cap. ix Idem auctor synopiis. Idc;u Greg. Nyst. dc alii bene multi. Instabis : Atqui alia lunt loca in Evan-relio iuxta S. Marcum, in quibus Occum xunt contradictiones : Ergo &c. Probatur antecedens . Ait Chri ilum si irrexistem anc Sabbati , Matthaeus e contra Icri-hit vespere Sabbati . I I. Marcus dicit
Clirillum hora tertia crucifixum tu ille , Ioannes vero testis oculatus asserit hoe stactum hora solum sexta contigit se. III. Narcus cap. I. Isaiam pro Malachia cistat, oc cap. 2. Abyadar nominat pro Abymelech , sic enim cap. 2. 26. habetur :
Respondeo negando sit,sumptum. Ad primam probationem , disii suo : Et Mamcus attendit ad diem nωturalem qui o tum habet a crepusculo, Matthaeus veroas diem legalem qui a vesperis computatur, concedo: dc uterque de die in eadem sigilificatione sumpto loquitur,nelo. Et sic diversi respectus sacras conciliant Scripturaε.
Ad seundum smiliter , distinguo : Et
Marcus scribit juxta horam iudicii adversus Christum Dominum lati , Ioannes vero juxta horam facti, concedo : & loquuntur Evangelistae de eadem hora, nego. Clicillus hora tertia , quae respondet nollrae nonae morti per sententiam latam addictus cit, ibiebant quippe Romani hora tertia iudicare noxios , juxta illud cuiuidam auctoris latini axioma : Exercet
Raucos terris Causidinos. Porro ut primum
sententia lata est, jam homo iudicialitercenietur tali vel tali morte occisus atque desunctus , hinc tres horae elapsae lunt utque ad factu in oc occisionem Chri ili ,
quo tempore paraverunt tortores crucem dc clavos, ec congregaverunt cohortem ;hora vero texta , c. uin re: pondet noli rauduodecimae, revera oc ei sective Chri illi, Dominus, sicut enarrat Joannes , in ara crucis pro nostra Oinniumq te salute fuit oblatus, Ac ut victima noti salutis Omnium pretiosi illina nuctatus.
Ad tertium, dico nomen Isaias in omnibus reperiri exemplaribus , & in Graeco: praeterea qui prius scripserat, citat Ila: am loquendo de praedicatione S. Ioannis Baptistae, postea vero velut in paren-clies adjecit Malachiam; namque Prophetae minores ut plurimum maiores adducunt in teistimonium. Marcus attendit ad Ilaiam. Irenaeus legit in Marco, Prophetas, dc sic cuncta concordantur. Respondeo, ad secundum exemplum , di illi; guendo: Et Marcus cuconomiae caula nominavit potius Asiat lar quam Abinaclecti, concedo: & hoc absque ratione scripsit, neso . Gronius obtervat Abiathar stituita Abimelech maximi Pontificis Vicarium, oc postea summum Sace dotem fuit Ie , quoccirca Marcus filium
illuέtrem Potius , quam patrem Obicu ruin nominare voluit. Potest etiam diei
Aisimulech tiris e binomium , de Abiathar
nomine donatum , quod apud Hebraeos vulis cum Ιatis iac iolemne erat.
Da sancto Luca. ODII cIEs I. Evangelium iuxta s. L eam aliquid veritati abionum complectitur : Igitur ille Liber noti est Canoni
cub. Probatur antecedens: Chainam rvp
349쪽
nit inter Arphaxad, quem ejus constituit patrem, & inter Salem quem ut ejusdem filium habet : sed altum est de hoc momento silentium Genes. D. quamvis eoioei historia Patriarcharum , postalluvi norum accurato calamo scribatur . Ergo Sc. Resipondeo negando antecedens. Ad probationem , diuinguo minorem : Siluit coquod suificcrct nominam avum , concedo : eo quod de facto Moy ses haberet
Chalnam , ut hominem commentitum .
nego. S. Moyses quaedam inutilia di sub tiliora aut intricata omisit , ne mentem populi cralli deprimeret: su luciebat igitur celebriores Patriarchas nominare , qualis erat Arphaxad. Non desunt critici , qui Chainam manu aliena interpolatice in Evangelium S. Lucae inti ulum asserant , cum in antiquioribus Evangelillae excin-plaribus desit. Desideratur utique in textu Hebraeo S Samaritano, non s ecus ac in versione Chaldaica de Syriaca, quia tamen reperitur in Vulgata a Tridentino approbata, tum a Clcmente VIII. & Sixto U. a mendis purgata, standum cit 1 lutioni data . Oppones II. Adversiis Act. A post. volumen: Liber ille quaedam primigeniae Scripturae contraria habet: Ergo dic. Prob tur antecedens: Cap. I. scribit Iosephum
omnem suam cognationem ex animabus septuaginta quinque conliatam in AEgyptum accerciuiste, Moy seu vero Gen. 46. oc Exod. I. numerat solum septuaginta personas. II. S. Lucas allerit quoque Jacob & alios Patriarchas elle sepultos in Sichem , in sepulchro quod emit Abraham, dc Gen. 23. dicitur , illud sepulchrum positum in Hebron. Concinit Joseph qui lib. Σα Antiq. cap. s. ait sin- tres Iosephi sepultos suisse in Hebron. III. Ibidem dicit Abraham emitte sepulchrum a filiis Hemor filii Sichem , ubi
non unus sed geminatus error appaeret. Primoquidem, Abraham non cmit sepulchrum a filiis Hemor , ted ab Ephrone Hethaeo filio Seor duplicem emit lycium
cam, ut habetur Gen. 23. 2o. Hemor non
fuit stius Sichem , sed pol .us Sicbem fuit filius Hemor. Dicitur enim Gen.
33. 19. EmitItie Iacob, partem agri in qua φxerat tabernacula, a stiis Hemor patris Siachem , ceruum Knis. Lrgo di
Respondeo I. solutionem patere ex d, ctis de libris Legalibus. Respondeo II. negando antecedens. Alprobationem, distinguo: Et S. Lucas si cuius est versionem I xx. quae inter cois gnationem Ioseph numerat etiam quinisque ejus nepotes, seu filios quinque Manastes & Ephraim , s cilicci Machir , G ud, Stiretiam, d eam, & Edem, concedo rct aliquid falli cruerat , nego. Moyses quidem siluit, tametsi numeret inter animas in AEgyptum ingrellas Ephraim &Manassem: led ne mireris, crant filii lo-s cph, non opus autem erat , absolute lo
Aa secuncium, sic rei pondet R. P. Grave bii Trach. de Scriptura sacra parag. 4. pag. 3I. Patriarcham JOlephum mille is lepultum in Sichem, sicut legitur cap.ri 24. 32. lib. Iosue e Patriarcham vero h sacob lepultum suille in Hebron , ut ,, colligitur ex capite so. I 3. lib. Gcia ., sis. Ue loco autem, in quo fratres Jo-
is sephi sepulti sunt, silet omnino Scriis plura, Cos tam n una cum Patriarcha
si jolepho fuit tu sepultos in Sichem testa- is tur sinctus Hieronimus in Epitaphio
is Paulae . ram tertium respondet his verbis Beda, comment. in cap. 7. Act. Ap. Et positiis sunt in sepulchrq, quod emit Abrahamri pretio argenti a filiis Emor filii Sichem. A Docet etenim Genetis Abraham abis Ephron filio Seor Ethei in Cariatarbeis locum tepulchri quadringentis arget is teis siclis emille , in quo i pie Abrari ham, Iliac oc Jacob, oc Adam proto- is plaifus sepulti. Itemque Iacob de Me-D 1Opotamia reverium luxta urbem Si is cliem , putem agri , quo tabernaculari tenderet, ab Emor patre Sichem datis is cuntum agnis acceptile. Non emit cria
is go Abraham sepulcbum ab Emor Si- is chemita, sed ab Ephron Etheo, in quo
,, duodecim Patriarchae non sunt lepulti, is sed in Sichen, ut diximus. verum B. o Steptunus vulgo loquens , vulgi magis in is dicendo sequitur οἱ iuio. in . Duas cni In
is pariter narratione, conJungens, II OiI taluis Ordinem circumstantis Huloriae, quam, , caulam de qua agebatur , intendit . o Qui enim inliιmnabatur advertus lo-l ,, cum iunctum α iegem docuille, pergidi. 1, Ostcia dcrea iquomodo .cius Christus eώ. la
350쪽
is lege monstretur esse promissiis , & quod ipsi , nec tunc Moysi , nec D
is mino nunc servire maluerint . Haecis ut potui , dixi , non praejudicans senis tentiae meliori , si adsit. Porro, quod , , dicitur a filiis Emor filii Sichem , inis Graeco exemplari scriptum est , A, , filii Emor , qui fuit in Sichem , quod is Cenesis Historiae magis concordare viis detur , tametsi fieri potuerit, ut idemis Emor & patrem filium Sichem nomiis ne haberet . DDe sancto Ioanne.
OPPONES e Evangelium secundum Ioannem qualdam in sensu obvio implicat contradictiones : Igitur inter libros Canonicos non debet annumerari. Probatur
Λntec. Hi floria mulieris in adulterio deprehensae, quae resertur cap. 7. in multis exemplaribus Graecis, in codice Vaticano vetustillimo , dc in antiquissimo Bibliothecae Regiae desideratur : Ergo &c. Respondeo I. negando antecedens . Adprobationem , dico Librarium in codice regio locum reliquisse vacuum , dc hoc, quia in quibusdam codicibus extabat, in aliis vero omittebatur . Unde Respondeo II. In multo pluribus inveniri , videlicet in codice Patrum oratorii Parisiensium non quidem suo loco , sed hoc
ne minimum quidem facessit negotium. In vetus illimis codicibus etiam reperitur; nimirum in Cantabrigiensi , in omnibus Misialibus quae legit Theodorus Be-Ea, si unum excipias. Hieronymus lib. 2. contra Pelagianos cap. 6. dicit quod factum legebatur suo tempore in multis exemplaribus, tum Graecis, tum Latinis. Ammonius auctor tertii sareuli in sua ha monia , hiltoriam veluti sacram commemorat: Ambrosius epist. et s. num. 4. Aug. Tract. 33. in Ioannem , versio Syriaca ,
Arabica , Persica , Ethyopica , & tota Ecclesia Orientalis illam recipiunt historiam , sed maxime Synodus Trid. Igitur
major auctoritas minori praeponderat .
Ostiam. Eadem historia reperitur in Duangelio NaZaraeoruin , sed istud Evangelium non est sacriim: Igitur a pari nec historia laudata veluti Canonica fabenda est. Respendeo I. Quaedam esse in Evangelio
Nazarae vin vera , quae auctores Can
nici, protegente Spiritu sancto, ne in enrorem prolaberentur , veluti veri illi
RUpondeo II. Cum aliis permultis hist
riam mulieris in adulterio deprehen lae, de qua B. Ioannes, diversam este a muliere de qua mentionem faciunt Nag
mi : ista quippe non semel adulterium commiserat, illa vero semel & unica vice ; quocirca Christus peccati concessit
veniam , eo quod illa mulier magis ex fragilitate , quam ex malitia peccaverat. Dices : Conclusio Evangelii secundum
Ioan. videtur ab alio facta &conscripta: Igitur illud Evangelium , non est quoad
omnes partes Canonicum . Probatur antecedens . Cap. est. vers. 24. auctor, sic loquitur : Scimus quia verum est resim
nium eius. Si ipse Ioannes scripti set , debuisset ponere , icio quia verum dico. Respendeo negando antecedens. Ad proba tionem, diis inguo : Et Ioannes prae ii militate , & personam historici gerens adeoque quati alienam , sic locutus est, concedo : ct se ipsum cxcludit , nego. Porro, in verbis immediate antecedentibus sufflatenter se prodit , his verbis ' His es discipulus illa , qui resimonium pem Aib a do his , edi seri is - .sYNo PsIS PROBATIONUM. .
sotarum Acta, sunt Libri Iacri. PRIMO : Hoc coni latex traditione Pa
Secundo : Et commentariis SS. Doct
rum in Evangelia dc Acta . Terris: Ex usu perpetuo Ecclesiae , &definitione Concilii Tridentini sei l. 4.
ET SOLUTIONUM. PRIMO: Quandoque S. Matthaeus quast dam citat Scripturas quae tunc amplius non extabant, sed ex traditione Canonica esse praenoverat e quandoque etiam laudat unam sententiam aliculus prophetat, quae altori tamen tribuitur; sed ne mi r ris , Pr plietae minores non semel Pr phetarum majorum po citis ad veritatis confirmationem utuntur, unde nullum s quitur inconveniens, Caeterum Matthaeus quoia