장음표시 사용
371쪽
se tum resurgamus. In aqua enim imago se memoratus spiritus sanctus, non tamburi mortis , in spiritu pignus est vitae , ut is intelligitur separatus. Sed nec de ipso
se per aquam moriatur corpus peccati , is alibi tacuit, eumque testem satis aperte-
quae quasi quoddam tumulo corpus in- is que monstravit. Nam cum illum troia cludit, & per virtutem spiritus reno- is mitteret, ait ipse, testimotuum perhib M vemur a morte peccati. Et ideo hi tres se bit de me. Hi sunt tres tei os , di tressi testes unum sunt, sicut Ioannes dixit , is unum sunt, quia umus iubi antiae sunt. is aqua, sanguis , dc spiritus. Unum in is Quibus ultimis verbis attendit quoqueri mysterio, non in natura. o Audi se di- S. Doctor ad septimum verticuluin . Sub-vo Ambrosio spiritum, aquam dc sangui-xiicit . is Hi enim tres unum sunt : & hinem in natura tametsi di lcrepantes, desi- u tres unus est Deus. se igitur spiritus , gnare tamen iret in beatissima Trinitate sanyuis . dc aqua tametsi in se dixeria , peri vias inter se rextiter distinctas: audis unum tamen 1 t fgniscatione , teste Leadem ratione unius regenerationis este- Augustino , quatenus unam di eamdemctus ejusdem individuae Trinitatis, in cu-lsacrosanctam Trinitatem desinant : EGjus nomine dc virtute renovamur , uni- go dic. cam in tribus perionis annuntiare natu- Tertius in veritatis testimonium aec
ram : Uncim in MUὸrio sunt , inquit illesdit S. Cyrillus Alexandrinus lib. 14. I lie- Pater. lauri, Cap. 3. vet. edit. is Quis est , im. Sanctus Aia Utimis suum pro eodem is quis, qui vincit mundum , nisi qui re momento addit calculum lib. I. adversus is dit quia lusus est filius Dei λ Hie venit Maximinum Arianum cap. 22. vet. edit. is per aquam, & languinem, dc spiritum ubi etiam connexionem 7. veri cum f. is letis Cliristus : non in aqua sbium ,
annuntiat dc se loquitur: se Tria itaque se ica in spiritu & sanguine: ct Spiritus
se novimus de corpore Domini exisse cumiri est qui testimonium perhibet .... Spiis penderet in ligno . Primo spiritum ι is ritus enim veritas est : quia tros suntes unde scriptum cst , Et inclinato capite is qui testimonium perhibent, i piritus, ocri tradidit spiritum et, deinde quando latustis aqua, ct sanguis, & hi tres unum sunt. cius lancea pcri oratum est, sanguinem is Si testimonium hominum accipimus , is cic aquam. Quae tria si per se ipsa in- is testimonium Dei majus est . Adverteis tueamur, diversas habent singula quae-io rursus diligent i , quia hic etiam veriis que substantias, ac per hoc non sunt o talis praedicator Deum verum de Deo M unum. Si vero ea , cuiae his signiscatatis vero Spiritum 1 nctum naturaliter clie,, sunt volimus inquir re, non ablui deiis docet. Nam cum dixistet Spiritum elle,, occurrit ipsa Trinitas , quae unus, so- is qui testimonium perhibot , roli pauca is lus, verus, summus Deus eii , Pater, se statim addidit , quod testimonium Dei se di. Filius, ct Spiritu, sanctus. de quibus is maius et . ,, Fx B. Cyrillo tam apertori vcris lime dici potuit, Tres sunt tuites,iversiculiis octavus sanctili imae Trinitatis is Zc tres unum stant ut nomine spiritus indicat Mysterium, ut ipsum testimonium is fgnificatum accipiamus Deum Patrem: Dei cum sancto Ioanne illum appellet , se de ipso quippe adorando loouebatur D idc ex eo concludat Spiritum satiatum naia is minus, ubi ait, Spiritus es Dcus. No- turaliter c se Deum. is mine autem sanguinis, Filium, quia Ver- axis : Omnes sensus quos sancti Pa-M hum caro factum est. Et nomine aquae Sri- tres oc Doctores Dic aflixerunt versi is ritum sanctum : cum enim de aqua lo- lo , si crosanctam Trinitatem subindisiis queretur Clius, quam daturus erat siti-itant . Revera quidem aliquid unum illis entibus , ait Evangelista . Hoc autem dc timate sgnificant, idcirco tria elle unum is xit de sti tu , quem accipturi erant ere- in Trinitate, nullam implicare contradian ntes is eum. Tostes vor' esse Patrem, citonem manifestant.
,, & Filium, dc Spiritum tinctum , quisis Evangelio credit , & dubitat, dicente sensus institus.
372쪽
quippe ad hoc concurrunt, vidclicet sa: guis Chrilli, cuius meritis reformamur , aqua p. nitentia , dc lacrymaru in pro reccatis patratis ei sulio, cuius virtute ablui- mi ir , Spiritus ianuus , cuius potestate ocellicacia absislvimur: Et hi tres unum Ilint, hoc cit unam operantur in nobis justificationem; unde b. Ambrosus lib. de Spiritu
sancto cap. xl. ait: Ρ Spiritu mentem reri novari, aqua nos lavari, sanguinem esseis pretium. Sensus fimbolicus.
SYMBOLICUM quoque sensum habent illa verba, spiritus, sanguis, e aqua. His enim tribus tres sancti itimae Trinitatis in
una natura subsistentes perii, nae delignantur, sic loquitur S. Augustinus lib. 3. contra Maximinum cap. 22. Tres sunt te:ies, ct tres M unum sunt: ut nomine spiritus signifi- catum accipiamus Deum Patrem . Deti ipso quippe adorando loquebatur Domi- is nus, ubi ait, Spiritus es Deius : nomineis autem languinis Filium, quia Verbum c M N Iactum es. & nomine aquae, Spiritum D sanctum. Cum enim de aqua loquereturis Jesus, quam daturus erat si fientibus , se ait Evangelilla : Hoc autem dixit de via
se ritu , quem nccepturi erant credentes in D eum. Μ
SI verba laudata tropologice accipi mus, testimonium sunt jultitiae , scilicet quod aliquis renatus sit per Christum . disic hi tres u qum sunt ratione significationis , cum sacram iubnotent regenerationem . D. Bernardus serm. 2. in Octava
Palchae hunc subjicit lentum , ait , te :,, Sanguine ek aqua ek spiritu habere te is stimonium jullitiae quod renatus sis peres Christum, es, si continens a peccatis , is si dignos iacis pamitentiae fructus , si
facis opera vitae. M Quae quidem regeneratio ex aqua abluente, sanguine Christi orerante, Spiritu vivificante non Obleure subnotat lanctillimae Trinitatis mysterium.
OcitcIΕs: Ille versus non indigitat un-
ctis limam Trinitatem , qui designat tantummodo quod Pater, Iaias, & Spiritatus sanctus, iunt quid unum , ted non: unus Deus: Atqui hoc solum significatis Et probatur. Symbola in Eo allata , videlicet is tritus, linguis, & aqua in sub istantia diiserunt, nec unum stant, ni fra tione effectus designati, ut ex sensu iarbstico, tymbolico , ct tropologico clarct: neino qui pse cordatus dixerit quod tres in iubstalitia discrepantes, sint unu, Deus: Ergo dic. Re tondeo negando minorem: Ad probationem di ilinguo i Symbola iii lentu Otavio lumpta tres in natura dili incto; important , concedo : in sensu symbolico , nego . Similitudo leu parabola duplicem 1 ubit sensitin, videlicet naturalem unum, dc ille eit quem littera praeie ieri: byn bolicum alterum, di ille est qui sundatur in litterati ad aliud significandum . na que de ratione parabolae cit quod in alterum a sensu naturali transieratur sensum qui tamen senius radicem habet a lenita obvio. Quia igitur 1piritus , languis , hic
men & euindem regenerationis cliectum producunt, ligna sunt ianitillima: Irinia talis 2 figurae: Ne mireris, quod lignifica tum sit aliud a signiti ante; alias ii militudo citet ipsa res quam designat. Caterum Scriptor canonicus hunc iubjecit versiculum
ad explicandum septimum, ubi ianitissima
Trinitas aperte declaratur. S. εκσήιinus lib. 2. cap. 22. ad versus M ximinum hanc solvit obiectionem ab illo Heterodoxo propolitam, tus verbis: Unum is sunt, inquis, Patar, o Filius , non ta-
- men unus : continuoque subjungis, unum is ad concorci am pertinet, unus ad numerum
, , sinsularitarii. bed te a conlideratione vcris orum tuorum impetus dii putationis ave is tit.Nam dc unum di unus utique ad nume o rum pertinet singularem de P
is trect Filio, & unum si int dicimus, quia is unius subitantiae duo iunt 3 dc unus eii, o dicimus, Ied addimus quid unus; id eli,
is unus Deus , unus Dominus , unus,, Omnipotens, δc si quid buiuiiDodi . .
. bane falli te nolo in epistola Joan- ,, ni, Apo Oli ubi ait: Tres Iuur rctes ,spu
373쪽
, men dictum esse, tres unum sunt. Propter hoc admonui te ne fi liaris. Haec enim ' i ac tamenta ilitat, in quibus non quid sint,' sed quid ostendant semper adtenditur: aliud existenia' quoniam signa sunt rerum,
,, tia, & aliud significantia, quae his significantur . Si ergo illa
intelligantur, ipsa inveniuntur unius substantiae; tamquam ' s dicamus Petra & aqua unum sunt, volentes per petram significare Christum , per aquam Spiritum lanctum .
Quis dubitat petram ct aquam dive fas este naturas λ Sed suia Christus &Spiritus sanctus unius sunt ejusdemque', naturae; ideo cum dicitur , petra α' aqua unum sunt, ex ea parte recte a ', cini potest, qua istae duae res, quarum', est diversia natura , aliarum quoque si-', gna sunt rerum, quarum est una natu-
ustabis: Atqui ille versiculus non nisitinionem moralem inter personas subindiupitat : Ergo die. Probatur subsumptum: Symbola quae nihil praeter unionem mora
lem adinvice in habent , nihil quoque nisi morale in re, cuius sunt fgna , indagant: Sed fri ritus , sanguis, di aqua non nisi moraliter inter se connectuntur . Ergo
Ressionaea negando subsumptum. Ad pr hationem distinguo: Symbola inter se 1 lum moraliter unita in sensu obvio nihil nisi morale sgnificant , concedo ἐν in sensu parabolytico , nego . Invisbilia Dei per ea quae facta sunt, teste Apostolo, intellecta conspiciuntur; quocirca de rati ne parabolae est aliouid excellentius verbis quibus componitur sgnificare , ut ex omnibus a Christo allum piis parabolis liquet. Sie granum linapis , regnum etelorum significat; petra, ipsum Christum repraesentat: Quid ni cle ista symbola , Spirititus. sanguis, S a Na , quae Iunt quid unum in baptismo ratione regenerationis quam Operantur, realem dc substantialem inter perlonas san tillimae Trinitatis annunti rent unionem
Ursebis: Quae habent sensum obscurum, ct inde terminatum , ne quidem symbolice saero an tam subnotant Trinitatem: Αtqui talia sunt octavi versiculi verba : Et
probatur. Tot diversos varicisque subeunt senius, ut vix possit determinari quinamst genuinus et Ergo dic. Probatur Ante
cedens. Mystice iuxta D. Bernardum serm. a. de octava Paschae , desgnant justos , qui testimonium in coelis habent a Patre, & Filio, & Spiritu sincto , quibus famulati sunt. Anagogice Christum, qui emisso in cruce spiritu , latus habuit
perforatum , ex quo sanguis , dc aquaerofluxerunt. Allegorice , tria indicantiacramenta. nimirum raptisma per aquam, Poenitentiam , rer spiritum . Fueharistiam demum per sanguinem, quippequi in ca contineatur , Symbolice juxta Be nardum ibidem: In aquam Baptismum ,, intellige , in sanguine Martyrium , inis spiritu charitatem diffusam in cordibus is nostris. ,, Tropologice adhuc juxta eumdem serm. r. de octava Paschae , justitiam quam veri poenitentes lacrymis, tum Aliis bonis operibus sibi comparant. Denique
S. Augustinus lib. 3. advertus Max. Cap. Q.
ait spiritum, sanguinem, & aquam signi ficare Ecclesiam , quae est corpus Christi: Ergo Sc. Re pendo negando minorem ; habent enim verba versiculi octavi sensum deteris minatum, vel ab ipso Spiritu sancto, cum eo amante, per symbola spiritus, sanguinis , & aquae S. Joannes sacrosanctum explicet SS. Trinitatis mysterium. Unde adprobationem distinguo: Tot varios ab hominibus habet sensus, ut vix possit unus
determinari, trans cat. Α Scriptore canonico, nego. Scriptura varios morales subit sensus , sed quum unus determinatur, alii primigenium non inficiantur : supponunt igitur sancti Doctores , sensum a beato loanne verit culo affixum fuiste aAsanctissimam despitandam Trinitatem: hoc vero supposito alios pro regula & dir
Odiendus est de hoc momento S. Augustinus, qui ibidem lib. a. adversus Maximinum , Cap. 22. sub finem, propositae iacit satis difficultati: se Hi sunt tres t is stes, inquit, & tres unum itint , quia
is unius stabitantiae sunt. Quod autem signa , , quibus significati sunt , de corporaeis Domini exierunt , figuraverunt Eccleis fiam praedicantem Tirinitatis unam eam- is denaque naturam: quoniam hi tres qui ,, trino modo signiscati sunt, unum sunt: is Ecclesia vero eos praedicans , corpuΕis est Christi. Sic ergo tres res quibus si- is gnificati sunt, ex corpore Domini exierunt
374쪽
,, runt, sicut ex corpore Domini sonuit, is ut baptirarentur gentes in nomine Pa.
M tris , re Filii , ct Spiritus sancti : in
,, nomine , non in nominibus. Hi enim M tres unum sunt, & hi tres unus estis Deus . Si quo autem alio modo tantiis Sacramenti ista prosunditas , quae inis epistola Ioannis legitur, exponi, S in- ,, telligi potest secundum catholicam sis dem , quae nec confundit, nec separat ,, Trinitatem , nec abnuit tres perlonasis nec diversias credit esse substantias , , , nulla ratione respuendum est . Quod ,, enim ad exercendas mentes fidelium in ,, Scripturis sanctis obscure ponitur, grais tutandum est, si multis modis, non ta-
is men insipienter exponλtur. D
PRixio: Ouia vel ipse Christus promore mysteria Dei parabolis explicabat: Quidni igitur & S. joannes tres in Deo exinplicaret personas per similitudinem sanguinis , aquie , dc spiritus , eum teste Augustino lib. 3. contra Max. cap. a a. significatione sint quid unum 'deeundo: Illum versiculum non semel ad perstringendos Haereticos usurparunt Patres, ut Ambrosius lib. I.de Spiritu 1ancto. Cyrili. Alex. lib. I Thesau. cap. I. Tertio : Senius mystici re morales vetasculi in hoc collimant , quod SS. Trinitatem ut totius lanctificationis caulam designent.
PRIMO : Tametsi symbola in versiculo
Complexa distinguantur realiter substantialiter ad invicem , non tamen ratione signiticationis . Nec mirum , similitudo , ait S. Cholostomus , in omnibus cum fgnificato non coincidit ; sin minus non sisnificatio, sed res ipsa desisnata foret. Secundo: Similitudo symboli solam uni nem Maoralem inter personas SS. Trinitatis non importat, cum scopus Evangelistae sit probare Verbi incarnati cum l a re consubstantialitatem.
Tertio: Nec adjie as, symbolum quamdam obscuritatem prae se terre ; figurae enim non ipla veritas , sed veritatis umbra , ad nostrum captum proportionata affertur , ut per visibilia invisibilia intellia
De Apoeabpsi. Q UiDAM haeretici , inter quos eminet Lutherus , illam rejiciunt . Contra quos sit
Ocal, si est Liber canonicus . Probatur multipliciter.
Primo, ex Concillis. CON cILIUM Ancyranum ante Nicaenum primum adunatum can. ult. Apocalypsim inter Libros sacros annumerat : Cartag. III. ean. 47. Romanum sub Gelasio I. T letanum IV. can. I 6. volumen illud , ut canonicum recipiunt, maxime vero Trid.
seil. 4. quodquidem hoc tamquam de fide definit : Sed liber a Conciliis in canone Scripturarum positus ut sacer haberi debet. Ergo &
PATREs Graeci , qui inter omnes pro sacris indagandis Scripturis eminebant , quandoquidem Scripturae novi Testame ii , si Evangelium secundum Matthaeum excipias , gnaeco idio in te ab Auctoribus canonicis datae sunt , suum addunt Ap calyps ealculum: Ergo &e. Probatur an tecedens. Dionysius Eccles hicn capit. 3. vocat Apocalypsim visonem dilecti discipuli : Iustinus in dialogo eum Triphone ultra medium Apocalypsiin dicit Ioannis , eamque commentariis illuliravit . Irenaeus lib. s. Theophilus Antiochenus , Melito Sardicensis , Dionysius Nex. t lie Eusebio. Lib. 4. capit. 24. & 26. Cl
375쪽
renes homil. 7. in Iosue dc in P al. I . Athanasius in synerit, Frni an ius haer. 33. I P. f. dc 7. Clitas i cmus i nidi . in lyial.& simili s ut canonicum sulciriunt. Fuim lbius lib. . Hist. FGV. cap. 23. de libro Apocalai sis a t: Arcanam rlaneque ad-- m rabilem singit' tum rerum intelligen-- tia in latere exis ino . Nam cisi tria is non inrethro, stis; icor tamen altiorem ,, quemdam sensum verbis siti sie, eaque se non m o ipsius judicio metatir , atque
is aestimo, sed plus fidei tribuens, iubi.
D miora esse conleo, quam ut a me per-M ciriantur , nec sta condemno quae in- ,, telligere non potui: v ruin inde admi- ,, ror mrgis, quod carere non solium. ,, His accedit Damascemis lib. 4. cap. 24.
qui Apocalypsim , ut Scri Ituram lacram habet: Ergo &c.
is non seducere Ecclesiam, quandoquidem is illam Lec solutus utique leducturus is est. is Pergit cap. 9. eadem Apocalysiis is momenta de regno cum Agno explanare. Pag. 137 I. vet. edit. Ubi sine hosteri regnabitur, Ec de hac prima resurreri etaone quae nunc est, liber ille Ap.ent se uis, sic loquitur . Cum enim dixistet, is alligari diabolum mille annis. Et jam se mulca de eodem labro cap. 7. dixerat. Ergo Sc.
Tenia , ex FP. Lar nis. SUFrRACANTUR Patres Latini , Te tullianus, lib. a. contra Marcionem, Cyprianus de exhortatione , ad Martyrium cap. 3. Hilarius Prae . in Psial. Hieronymus in lib. de viris illustribus, ct epistola
ad Paulinum , Ambrosius in Psatao 4 o. Rugus linus tract. 36. in Ioannem , Inn centius I. eris i. a. ad Exuperium . isdorus, SulIicius, & alii Θrocairi in , ut canonicam habent : dc cum eis tota FG clesia, quae ex hoc volumine dc epistolas pro Millis, 3c Iectiones pro Breviario inde sumit : Ergo Ecc. Itivae unum locum S. Hieronymi, ait rum vero S. Augustini hic texere . iPrior epist. ad Paulinum, sic loquitur : Apo- is calypsis Ioannis tot habet sacramenta , D quot verba . Parum dixi. Iro merito i, voluminis laus omnis inserior est . in ,, verbis singulis multiplices latent intelli-
,, gentiae. M Posterior vero lib. Io. de civ. cap. s. pag. I 367. ex pro sic so explicat Mysteria Arocalypseos, ut Libri sacri ους alligatione dc si lutione diaboli in consum matione sactili ad exercendos electos : ri Non itaque per totum hoc tem rus ,ri quod libur iste complectitur , a primo scilicet adventu Christi ut liue in saeculi
finem , quo crit sccundus elua ad vcntus, ita diabolus alligatur, ut ei isti ipsa sit alligatio: rer hoc intervallum, quod utilis annorum numero ars citat, Coici T Lutherus: Multi gravissimi a ciores non rccipiunt Apocalv I sim, ut Caius apud Lulebium lib. 3. cap. 2s. Auctor tertii saeculi tribuit illam Cerintho . Item non est in canone Laodiceno . Gre gorius Naz. tacet de illa ι ct Hieronymus erisiola a 29. ad Dardanum dicit Ecclesias raecorum illud volumen non recipere . Ergo dic. A.'o ,rio distinguendo : Ft hoc solum probat aliquo tempore Ecclesiam dubitas.le de authenticitate Apocalyps s , concedo: quocirca non mirum videri debet, si aliqui Patres illam rejccerint. Et hoc probat non esic nunc Canonicam , nego. Namque dc Concilia, & Patres omni exceptione majores , ut ex probationibus litiquet, illam veluti sacram suscitiunt. Ad probationem di I linguo: quidam Mpocalyplim diversarn a B. Ioannis Apocis Cerintho tribuunt , concedo : eamdem , nego. Duplex Apocalypsis apparuit , unλquae lancio Ioanni tribuitur , eaque sacra; altera Cerintho di fabulis plena. Deissa loquitur Cajus S alii , nusquam vero de priori , quae certe non Elt istus Cerinidii, quippequi negaverit Christi divinitatem, quae non in uno loco ri aedicatur in Apocalypsi S. IoanniS. Instat : Stylus discrepat a stylo ceter rum B. Ioannis orerum, & auctor ubique te nominat , quod certe Chri lanam dc Apollolicam non sapit humilitatem : Igiatur a B. Joanne, alias humili & sanctili
Periinsio distinguendo : Stylus discrepat propter materiam quae eo loci tractatur, concedo : ita ut diveritim 'indigit et a ctorem, nego. Stylus pro diversitate re rum viversii. evadit , tamets ab uno
376쪽
de eodem auctore proma net; namque alius est stylus historiae, alius Epistolarum; alius etiam orationum , ut lepenti Ciceronem patebit . Stylus Apocalypsis est pro heticus , & varia ac multa indagat mysteria, hine re diversus a s fit, de his orico Evangelii Ioannis , dc Epistolarum familiarium cste debet. Ad confirmationem dico, ea intentione auctorem se nominare , ut se irium prodat , oc ab haeretici Cerinthi opere sicce nat suum . Caeterum , Daniel octies se nominat in suo libro , ter vcm Joannes tantum in Apocalypsi . Observandum est in eodicibus graecis nomen Joannis scilitarie non inveniri ι Sed Joannis theologi ,ec merito , cum Ioannes velut aquila dc siti premus Theologiae vertex de Christi divinitate locutus lit. 'Ceri Auctor Apocalypseos cap. I. 3. sc loquitur : Beatus, qui legit cr audit te ba 'ch eria huius : Sed nemo in hac vita
Beatus est : Igitur ille liber non est sacer, qtiippequi falsa reserat. Confirmatur : Auctor nominat septem Angelos habentes modo phialas ira Dei
plenas, modo etiam abentes tubas, qua quidem omnia puris non conveniunt Spiritibus, sicut & quanto a se, quatuor Angelos esse ligatos. II. Vivente 'oanne non erat urbs Thyatirae : Igitur Ioannes non potuit scribere Angelo seu Epilcopo Thyatirςr Ergo &c. Restondeo disting. Ioannes vocat heatos dispositive eos qui credunt Mysteriis quae exponit , concedo : beatos sermaliter dea tu , nego . Credere enim oportet acceden rem ad Deum, inquit Paulus. Heb. D. eviterum μὰ fide aurem stibile est pia e-re Deo . Igitur qui credit Mysteriis, iam hebet beatitudinem in semine , maxime vero cum fides eadem exponat Mysteria, quorum visio beatificat hominos : In eo igitur dc eodem sentu Ioannes vocat beatos illos . qui credunt Mysteriis quae in Apocalypsi exponit , quo ipse Christus a tum dixit Petrum propter suae divinitatis contellionem. Sic enim eum ali eutus est, poliquam dixerat illi cap. I 6.17. Tu es Chrisus filius Dei vivi a B rus est Simen Bartona , nulla cara π sanguis non reυelavit tibi , Ied Pater meus , qui In
caelis est . M primam probationem distinguo r Et Ioucar Theoc Tom. M.
Ioquitur symbolice Ioannes, cum AngeIoadicit habere phiala. de tubas, concedo namque rhialae denotant vindictam peccatorum , iube vero ultimum judicium in quo Clirii us utetur Angelis ad comvocandos mortuos di congregandos , ut judicaturi coram se appareant . ita cet let Fpiphanius in cap. I . primae Corin
Idem Epiphanius respondet ad ulteri Fem probationem de quatuor Angelis ligatis , dicens designari per eos multas nationes, vido licet, Astyrios, Babylonios, Medos, & Persas , qui ab Angelo soluti bella cum siritimis nationibus gelicrunt . Groslius existimat signiticari cullodes dc duces Vespasiani, Titi, Muti illa Tiberii, Alexandri , quoru in amplis limi exercitus utque ad captivitatem pertingebant ι qui cum statuist ni ierosolymam oblidere , res lata est in aliud tempus , donec , crescente dili ordia, cives seipsos destruer ni, vel etiam expectando rerum Ro
Respondet quoque F piphanius , Ioannem loqui de urbe Thyatirς, sed sutura; mos enim apud Prophetas inoleverat futura
quasi praetentia annutiare. Caeterum, qua
de I abel lcguntur in Apocalypsi , r sert soannes ad Maximillam , Priscillam,& Quintillam . Certum est enim Joannein cri sile Cliristianis, qui tunc in ea
urbe versabantur , vult autem eos monere de haeresi Cataphrigum , quae oppidum laudatum pos ea loedavit , sicut &de falsis Prophetissis dc Prophetis, qui in
eadem urbe h. aeresim, adhaerentes Monta no, postea disseminarunt. Non desunt quia firment urbem Thyatirae tempore λIoannis 'am suille fallem cx parte sendatam , quandosia: d m Act. I 6. de ea, vivente Paulo, si mentio his verbis : Muia
Ler quadam nomina Lydia , purpuraria eis ratis Thiatirenorum talens Deum , audivis , cuius ι ominus aperuit cor intendere iis quassicebantur a Paulo.
Instar i Liber qui continet absona, non debet admitti ut canonicus : Atqui liber Apocalypsis multa complectitur absona :Et probatur. Regnum v. g. mille an novirum in terris eum Agno deliciis affluens praedicat : Sed istud regnum de fictitium Ec indecorum est : Ergo &c. Respondeo negando minorem . Ad prob
377쪽
tIonem distinguo : Et regnum illud est figura Beatituὸinis aeternς , concedra : numerus enim mille annorum indesinitam importat durationem s sicut cum dicitur de Deo ad designandam Dei eternitatem
tu es Deus . Et intelligit de regno deliciis carnalibus affluente , scut intellexit Cerinthus , nego Ioannes utitur parabolis ut obscondita Dei explicet: hinc Gregorius hom. II. in Evangelia , ait : Ccelorum regnum idcirco terrenis rebus se simile dicitur , ut ex his quae animus, novit, surgat ad incognita quae non no-m vit . is Caeterum , non desunt Patres
di eruditissimi Theologi, qui abstrusa Α- pocalypsis mysteria explicaverint , alii de persecutionibus nascentis Eccletiae , ut Illust. D. Bossuet Meldensum Epiίcopus ;alii de Levitia in Christianos Antichristi. Haec quippe Ioannes scripsit dc ad com1olationem sdelium , di ad eos in fide Toborandos , quocirca creditur hujusce libri auctor.
Socianda : Non desunt qui absolute Ap calypsim abjiciant, sed eam quae fuit impii Cerinthi, &non Joannis, intelligunt. Tertio , Illud opus multas continet figuras & similitudines , unde mystice, &non in sensu obvio saltem semper scinii debet ; sin minus, quaedam inarii care vi
CERTUM est , ait Duvallius hic q. r. art. 7. de objecto fidei , editos ruisse
a Prophetis, Arostolis , di aliis Scriptoribus iacris , libros , qui tamen iniuria temporum , vel negligentia hominum pe
Dimiduntuν in tres classcs : Prima continet omissos, qui Scripturam vere sacram habent: Secunὸa, apocryphos, nihil contra fidem & prosios mores continent S :Τertia, suppostitios, di ab haereticis sa
PRIMO : Hoc ipsum Traditio conclamat. Concilium Ancyranum antiquissimum , Carthaginense Ill .can. 47. Toletanum IV.Can. I 6. tum Tridentinum seu 4. volumen illud ut sacrum habent. Secundo : Suffragantur Patres, ut Di nysus Eccl. hier. cap. 3. Iustinus Dial. cum Triph. in primis S. Augullinus lib. ΣΟ. de civ. cap. 7. g. & 9. ubi ex prosesso Apocalypsim , ut Librum facrum inter
Terris: Usus se obtinuit, quandoquidem Ecclesia Romana ex illo volumine sit mrst Epistolam pro Missa quotidiana dei unct. c varias Breviarii sui lectiones.
ET SOLUTIONUM. PRIMO : Ultro fatemur quosdam Patres dc viros eruditos non nihil dubitasse de genuinitate Libri, sed hoc unum probat, videlicet non citocilius , sed solum prae-Vio maturo examine volumen in canone
ΟMissus est primoquidem Liber Verborum dierum Salomonis , in quo ejus gesta reseruntur , de quo fit sermo lib. 3.
Reg. cap. II. it in alia multa omissa sunt quae scripsit Salomon : resertur enim ibidem cap. 4. 32. quod locutus sit , tria millia paratolas ; quod , fuerint carminae ejus quinque & mille : iquod de omisnibus disseruerit erudite : ibidem v. 33.&34. Dis uravit super lignis , a cedra qua esin Libano , usque ad sessopum que egreditur de pariete : εν disseruir de iumenris , συolvieribus, is piscibus. Quae quidem opera perierunt . omissus est quoque liber, cuius titulus : Descriptiones Ieremie de quibus fit mentio liό. 2. Machab. cap. 2. de iis etiam videtur meminille Matth. cap. 27. cum ait: Ut adimpleretur quod dictumes per Ieremiam Propheram ι co loci loquitur Evangelista de agro figuli enipto pro sepultura peregrinorum. Liber dierum citatur etiam in Libris Paralip. In eodem ponuntur ordine alia quaedam opera ν
378쪽
opera , videlicet liber Iustorum, & catamen de quo in libris Moysis . Tum prima David gesta , quae Nathan & Gad
Propheta scripserunt, Zc cx eorum libris excerpta leguntur , quae quidem scripta habemus lib. 2. Reg. Apocri pia seu occulti , sunt tertius Ecquartus liber Ei irae , tertius oc quartus
Machab. dc oratio Manailis. Tcrtius M chab. nihil habet nisi nomen commune .
In eo discribitur Ptolemgi , dc Philometri ingrestus in Iudaeam, resistentibus Iudaeis, & divina in Regem animadversio. In quarto, praemi sta hii loria Heliodori , subjicitur historia LXX. Interpretum , r serunturque omnia Machabaeorum gella usque ad Herodis tempora. Ad hunc omdinem reducuntur liber Enoch, & liber de duobus piscibus& Leviathan. Supposititii sunt, liber inscriptus , ascensis Monis, Genealogia Adami, quam, teste S. Augustino, ventilabant Manichaei, Apocalypsis Isaiae, liber confictus Ioannis di Mambre, qui fuerunt apud AEgyptios magi, quique telle Apollolo, relliterunt Moysi.
IN prima classe , scilicet omissorum , epistola S. Pauli ad Laodicentes , de qua fit mentio in epistola ad Colosi. 4 Chry-1.stomus in illud Matth. 2. v. 23. dicit librum excidisse, in quo ista sententia r
peritur , Veniens habitarit in rivirare , qua votaIur Nazareth t ut adimpleretuν quia diactum es per Prophetas : quoniam Naser Mωocab tur. Item liber Palloris , cujus auctor Hermas discipulus B. Pauli centetur, ut habetur in Bibliotheca Patrum , &citatur ab Irenaeo , oc Clemente Alex. ut Scriptura sacra ; excidit Graecum exemplar : superest Latinum . Item epistola Barnabae, de qua meminit Clemens Alexandr. Ac origenes . Item duae Clementis Romani, oc citantur a Hicronymo . prima ab Eusebio ut quid omnibus numeri solutum laudatur. In secunda classe , scilicet apocryph rum ponuntur epiliola Chri ili Ad Agabarum Repem Edessae , quam Eulebius ex
publicis Ede illa tabulis una cum epistola Agabari ad Christum depromptam dedit
lib. I. cap. II. Αgabaerus concludit ex
ε miraculis Christum esse filium Dei , iapiumque rogat, ut veniat ad illum sanan-ὸum: Christus in sua scribit, quod post
Alcensionem suam mittet unum ex discipulis luis ad illum curandum . Item Evangelium iccundum AEgyptios quo utebantur Valentiniani haeretici . Citatur a Clemente Romano in secunda sua eri-ilola . Celebrius est Evangelium Nazaraeorum , id est , virorum piorum , dc secundum Hebraeos citatur ab ignatio epistola ad Smirnentes. Ex hebreti O, gre-ce de latine redditum est. Item Evangelia Iacobi de Nicodemi , sed fabulis reserta: tum Apocalys lis Petri, quae a Ct mente Alexandr. icile Eusebio , lib. 6. cap. I .habebatur aliqualiter ut Scripturat lacra. Item epistola B. Mariae ad S. Igna-l tium; altera ad Florentinos, 3. ad Mes t linentes , de quarum i allitate nemo dubitat . sicut di de octo Epistolis Senecae ad Paulum , dc de tex B. Pauli vicisti in
ad Senecam. Rursus multae liturgiae Apollolorum: Omnium antiquor tribuitur Iacobo: Citatur in Concilio Trullano. Suppositit iam esse quidem sic probatur. Primo, multa habet ex epistolis Pauli, quas constat mortuo Iacobo suille scriptas. H. Viriago dicitur Theotocos, & Ucrbum mouiation , quae voces ignotae erant ante quartum
1 aeculum. Secun o, si mentio de Monachis, monialibus, ct caeremoniis, quae tamen non extabant tempore Apostolorum; est tamen multum venctanda illa liturgia,
ct apud Patres magni ponderis . Alia est Petri, quae videtur recentior . I in ea fit mentio Sixti Papae Martyris, Cornelii , dc Cypriani . Rursus mentio fit de P
triarchis , quae vox exeunte quarto tantum saecli lo ulurpata fuit. Sunt quoque
liturgiae SS. Basilii & Chrysollomi , in
eis multa deprompta liint ex Sacraementario
divi Gregorii . In Ethiopica liturgia quae a Matthaeo icripta tialso dicitur, fit mentio Athanasii, Gregorii Zc Basilii. His ratiociniis non intendimus probare illas liturgias non esse magna ex parte Apollo
lorum discipulis coaevaς, sed concitiai mus
non ullis Scripturas lacras. In tertia clalle , numerantur orera ab
haereticis scedata , ut Evangelium Mat- thaei ab Ebionitis corruptum , cu us initium resert F piphanius . Idem meminiti etiam Evangelii Encraticarum, Evangelii L ab Petri
379쪽
Petri et Pauli . Thomae , Philippi, quo utebantur Cnostici , licui et Evangelii
Iudae , quod a Caianis usurpabatur: ci cumferebantur olii nactus Petri, Andreae, Joannis , Pauli et aliorum , quos omnes libros, inquit Fulebius lib. g. lnit. Eccl. cap. 23. Ecclesia semper rejecit.
Dev0M numerantur cliam constitutiones seu canones Apolloiorum . Umnes
non else ab Apostolis cmanatos luce clarius at fulget , quandoquidem non patici quiaedam reserunt, multis post Apollolos Luculis facta. Et vero primus canon prohibet ne Palcha juxta Iudaeorum ritum et diem celebretur 3. 46. et 63. Baptisma ab haereticis coliatum reficiunt : quoci ca Apostolorum foetum elle non potiunt; namque si hoc esset , non tanta tui stet commota controversia ; sola enim Apostolorum definitio in testimonium adducia, prorsus ted allet animos . Idem dicimus de controversia circa Baptismum abla rei icis collatum suscipiendum, vel rejiciendum : et de iacto Cyprianus , Ut Firmilianus nul luam canones Apostolorum pro sua opinione defendenda lauda erunt, ex quo patet hujus inodi canones ex variis Conciliis, tum ante Nicaenum primum , tum post suisse collectos. Ioannes Antiochenus 1 cculo s. canoneSin sua collatione pol ait. Iustinianus in tua Novella illos laudat: Trullana Synodus illos recepit : A Gelatio citantur ut apocryphi. so. Priores referuntur in causa Praetcxtati, teste Gregorio Turonenti, postea rejectis caeteris , uti so. in jus canonicum asciti, vim legis habuerunt. Licet igitur non sine Scriptura iacia , multum tamen ponderant. His praeinlllis quaeritur inpraesentiarum
quid eredendum sit de illis omnibus libris . Sola dissicultas est de omitiis , cς- teri quippe utpote vel apocryphi , vel suppostitit, vel etiam sabulis reserti inter regulas fidei annumerari non possunt.
Libri mus , do quibus Scriptura sacra memtionem Iacis, Dum canonici. PROBATUR hoe ratiocinio . Illi librisiant lacri adeoque et canonici, quos Auct
res canonici &Inspirati laudant, quorum
sententias ad veritatem confirmandam a Lducunt, quorum e iam Auctores lucrant
Prophetae re homines, qui divina illuilrxiati revelatione locuti iunt : atqui libri omisti tales sunt , ct illa omnia habent testimonia , ut ex dictis patet : Igitur
Ostieiss : Illi libri non sunt canonici, qui non sunt de fice : Atqui libri omisti
non iunt de fide : Ergo Sc. Probatur minor. Fides, teste Apollo: o, ex auditu ct vi tu est : Λed neque legimus , neque vidimus hujul modi libros , re ignoramus quid precontineant: Ergo dcc. Re ouiso distinguendo: Libri omissi non sunt de fide credendi quoad sententias quae in ipsa sacra Scriptura reseruntur , nego. Quoad te S, subatilinguo : non sunt de fide credendi quoad alias sententias
nobis ignotas , concedo : quoad se , seu quoad 1ui cxilleluia in , nego . Duo sunt iecernenda in libris omittis , unum circa sententias, alterum vero circa hujusmodi librorum exit lentiam: quoad primum profecto debemus explicite credere lentenistias quς in ipsa sacra Scriptura leguntur cςteras vero implicite , ita ut fidelis paratus sit illis credere, si Ecclesia easdem inveniret oc credendas Proponeret . D bemus quoque credere explicite tales sutiale libros , cum Scriptores canonici hoc ipsum dicant re alterant. In bis i Si illi libri forent sacri , pr videntia Dei eos excidille non permisistet, dc hoc propter Ecclesiae utilitatem, maxime vero ad fidelium consolationem , quandoquidem Scriptura iacta est inlimia inentum foederis inter Deum di homines initi: Ergo &α normamr : opera Dei in aeternum permanent: Igitur non eli probabile .ali quos Libros lacros excidi fle. sta deo diiunguendo: Si libri de quibus eii caput controversiae ellent Religioni ellentiales, Deus non permittit et illos acerbitate temporum peri ille , concedo et lic Deo ipso auce , Liaras poti captivitatem Babylonica in recuperavit 6c ltauravit Libros sacros: si non sint Religiori euetitiales, nego: Duo igitur in Libris inris
380쪽
De Libris noeti Testamenti. 3σ1
sacris distinguntur, quaedam ipsi Religioni essentialia, qualia sinit ea quae in Pen
tateuco, in Prophetis & in Evanymio leguntur; quaedam vero non sint ablolute neces iacia, ut temporum hilloriae , cum praeclara pellorum exempla lis ii fientia habeamus in libris Reg. Iudith, Iob. &M chab. Igitur absque Relisionis dispendio Verba dierum, di Salomonis de rebus naturalibus diliertationes , palloris visiones ad explicanda mylleria , omitti potu runt; maxime vero cum aequivalentia in aliis libris, dc in visionibus, tum Prophetarum, tum beati Joannis habeamus. Ulterior confirmatio probat tantum libros Religioni ellent tales permanere in sternum.
Lia RI omissi qui in veteri l& novo
Tellamento citantur, sunt sacri, cum sint de corpore Scriptura: sacrae: hoc est se tentiae ex eis excerpta: dc in Libris canoni iacis allatae 1 unt explicite de fide, caeterae vero ibium implicite. Igitur credere debemus illos libros laudatos quondam exia titille , sententias ex eis delumptas, &in utroque Testamento laudatas este a Deo inspiratas : quibus sic di itinctis abs que negotio iolvuntur argumenta in com