Theologia patrum dogmatica, scholasticopositiva, auctore r.p. Antonio Boucat ... Tomus primus octavus Tomus quartus, continens tractatus de virtutibus theologicis. De regulis fidei, scilicet de s. scriptura, de traditione, de ecclesia

발행: 1736년

분량: 489페이지

출처: archive.org

분류: 철학

61쪽

Dissertatis prima

Domino de ejus adventu docerentur, con- ι quens S. Thomas 3. parte q. 69. art. 4.eedo: quaerebat dubitando, vel etiam eum ignorando , nego. Sic solvit argumentum D. Thomas hic q. a. art. 7. ad 2. auctoritate S. Chrysostomi ltiffultus , his verbis Potest dici , sicut Chrys. dicit , is quod non inquisivit , quia ipse isnois raret , sed ut per Christum satisfaceis rei suis discipulis: unde dc Christus ad si discipulorum instructionem respondit ,

is signa operum ostendens . DAd exemplum Gentilium dico de credendis fuisse edoctos ab ipsis Angelis , eum speciali eorum ministerio fuerint falvati . Doctor Angelicus ibidem ad a. sic respondet : Dicendum , quod multis ,, Gentilium iacta suit revelatio de Chri.

sto et ut patet per ea , quae praedixem runt. Nam Iob. I9. dicitur . Scio quod ,, Redemptor meus vivit . Sibylla etiam D pramuntiavit quaedam de Christo . Ut, , Aug. dicit. Invenitur etiam in historiis is Romanorum , quod tempore Constan- ,, tini Augusti , dc Irenae matris ejus in- ,, ventum fuit quoddam sepulchrum , in is quo jacebat homo auream laminam ha- is bens in pectore , in qua scriptum C is rat , Christus nascetur ex Virgine, &,, ego credo in eum. O Soli sub Irenae, ,, ct Constantini temporibus iterum meis videbis. MAA 3. solutio se ipsam prodit in verbis D. I homae, cum dicat, in hypothesi quod

homo in Sylvis enutritus sequatur ductum rationis , ut declinet a malo dc faciat , num , illuminandum esse de credendis , vel interius per revelationem , vel exterius per Angelos. Ex quo sequitur fidem explicitam de SS. Trinitate , or Domini- ea Incarnatione ad salutem Exigi . Ecce

verba D. I homae q. I de verit. art.

xi. ad i. Si aliquis nutritus in sylis vis , vel inter bruta animalia duclumis rationis naturalis sequeretur , in apperi titu boni dc fuga mali . certissime estis credendum quod ei Deus , vel per i

, , ternam inspirationem revelaret ea quae is sunt ad credendum necessaria , vel aliis quem fidei praedicatorem ad eum dirige is ret, sicut misit Petrum ad Cornelium. DRepones : ab actu ad poste valet consequeatiar Sed multi de facto justificati sunt seclusa fide explicita in Christum dc probatur I. Exemplo Cornelii de quo I id x. ait Cornelius dc alii simi-- les , consequuntur gratiam & virtutes si per fidem Christi , oc desiderium Ba si iii mi implicite , vel explicite: polim

is dum tamen in Baptismo majorem co- is piam gratiae dc virtutum coii sequun- is tur. IL Exemplo pueri ad aur ram rationis pervenientis . S. Thomas Ir pugnat teneri sub peccato mortali se se ad Deum per fidem dc amorem conve tere 3 porro non talis est conditionis &instructionis ut SS. Trinitatis de Incarnaiationis Dominicae explicitam fidem habeat: li isticit igitur ut actum fidei implicitae eliciat. III. Demum ulteriori Catechum ni exemplo non enim semel evenit per solum Bapti lini votum oc ante realem jus susceptionem per summum erga Deum amorem justificari. Ergo Sc. Reespondeo negando minorem . Ad primum exemplum dico Cornelium paulo ante Baptismi lusceptionem habuisse hdem explicitam principalium mysteriorum, cum fuerit a beato Petro praevia instructione baptizatus ; quocirca tametsi adhuc Ceniatilis fidem implicitam di gratiam habuerit , non tamen planam donec baptizatus sit : hoc ipsum subindigitat S. Doctor his postremis verbis : Postmodum tamen inis Bapti lino majorem copiam gratiae & vi .

is tutum consequuntur. is

Eadem est responsio ad 2. dc 3. exemplum , maxime cum instans rationis non

sit indivisibile , sed morale , & longe antecedat instructio : scut Ac praecedit in Cathecumenis priusquam sulcipiant Baptis iamum . Igitur illi oc ilii per fidem explicitam ad Deum 'Irinum cic Incarnatum

convertuntur .

SYNOPSIS PROBATIONUM.

Fides explacita sanetis a Trinitaris , or I

PRIMO : Uel ipse Christus sic statuit ,

dicens Marc. ultimo : Prauuare Eυange lium omni creatura , qui oreuiuerat . π ν ρ- rizatus fuerit, salυus erit o qua vero non crediderit , eondemnabitur. Porro Evangctu praecipua capita iunt SS. Trinitas oc Dominica incarnatio.

62쪽

Meundo: Sie docent SS. Patres : In primis Ignatius Epist. ad Philad. Irenaeus

lib. 4. adv. haer. cap. s. Hieronymus in

cap. r. Fpist. ad Eph. Αugullinus lib. de

spir. dc liti. cap. 29. Terris : Hanc fidem tenendam omnia annuntiant symbola . Sic docet S. 'I hornas hic q. a. art. s. dc T. quia hoc pratiae tempore omnia revelata sunt myst Tia , undc veniente veritate, quod in figuris tenebatur , nunc monte dc ore mani se standum est.

ET REsPONSIONUM. PRIMO: In vanum opponitur, Apost Ium Heb. I x. ubi loquitur de credendis, non commemorare Christum , cum tota

epistola sit de eo , & cap. sequenti, scilicet 1 a. adhortetur fideles ut Christum

prae oculis temper habeant tanquam mirum patientiae & caeterarum virtutum exemplum.

Secundo: Neque plus virium haberet o lectio qua diceretur Ioannem Baptistam Christo coaeviim non nabuisse fidem explicitam de eo; ouippe qui illum ostenderit discipulis dicendo Ioan. I. Ecce Arnus Dei , ecce qui tollit pecearum mundi :Unde si quando ab eo sciscitatus est, num esset qui venturus est , de industria hoc loquendi modo Christo usus est , ut eius auditores & discipuli de ipso ab ejus Incar

natione edocerentur.

Terris: Homo enutritus in sylvis declinans a malo & faciens bonum , silvari potest , quia tunc ait D. Thomas, interius per lumen gratiae , vel exterius per raedicatorem de credendis cum illumina-it Deus.

ARTICU US SEPTIMUS.

De actu fidei externo. Utrum fideles teneantuν profiteri fidem.

DE Actu fidei externo impraesentiarumaritur quem a sde elici constat, cumst eiusdem speciei oc lingua extrinsecus exequatur quod mente concipitur. Ita S. Th, hic o. s. art. I. Sc. De hoc momento tria potissinuim quaeis runtur : Primo quidem , utrum sit ad salutem necessarium profiteri fidem y II. Iahypothesi quod hoc sit necessarium, quando nam praeceptum urgeat ' Demum num licitum sit, vel ad vitam servandam , vel ad aliquod aliud grave incommodum vitandum negare fidem saltem extrinsecus. Pro quorum resolutione sit

CONCLUSIO PRIMA.

Αctus fidei exterior necessarius est ad

salutem . Probatur rario bus Theologsiis.

PRiMA r Illud est ad salutem simpliciter necessarium qu d est conditio ad vitam aeternam possidendam: Atqui talis est actus fidei exterior, iuxta illud ChristiMati.

ire meo . Ergo die. Sic docet ex proses.so S. Tho. hie q. 3. arti a. ut lcgenti patebit . Altera ratio sic proponitur : Quod ex te habet necessariam connexionem cum salute citra dubium ad illam assequendam ne cessarium est: Atqui talis est actus exterior fidei , quatenus eo tendimus ad finem uutimum dc execuimur in terris , quod iaperpetuum lauὸando Deum in caelis p ragere debemus Et probatur ex illo Roma

Io. Corda ereditu - ustitiam , stre aurem

bolo cap. r. his verbis: Oportet nos ecis se & justitiae memores & salutis: quai si doquidem in sempiterna justitia regna- is tur , a praesenti saeculo maligno salviis fieri non possumus, nisi & nos ad sa-- lutem proximorum nitentes , etiam msi re profiteamur fidem quam corde g is stamus . Ergo &e. Tertia r Tenentur adulti suo munire calculo fidem quam eorum nomine publico ritu eon se tu sunt baptismate patrini :

63쪽

ή ι Dissertatis prima .

ipparatu hoc fieri debet, in quantum liv. CONCLUSIO SECUNDA . mana poteli iustinere fragilitas. Ergo&c. ADULTI tenentur prosteri fidem in CONCLUSIO TERTIA.

multis casibus . Primo quidem, quando omissio cederet in Dei injuriam. II. Cum Nusquam licitum es negare fidem. nomen militiae Christianae dant : III. In .

Sacramentorum usu. IV. Quando hoc ip- PROBATUR, unico sed irrestagabilistina exigit necessitas proximi. U. Demumiargumento. Praecepta negativa obligant pro in articulo mortis. sempcr, quale est istud, riclina a malo Probaων I. In genere ex D. Thoma qui Maxime cum sit intrinsece peccatum ali hic q. 3. art. a. sic habet : o Praecepta quid adversiis ea committere : sed non ,, autem affrmativa non obligant ad sem- negare fidem eatenus ad praeceptum ne is per, etsi semper obligant: obligant autem gativum pertinet , quatenus negare stis pro loco, di tempore secundum aliaslsorribilis religionis proditio 3c malum ,

se circumstantias debitas, secundum quasiquod poenam AE ternam inducit, juxta ilia se oportet actum humanum limitari adilud Christi Matth. Io. autem nega is hoc, quod si actus virtutis. Sic ergo verit me coram hominibus , negabo ct ego

se confiteri fidem, non semper, neque in eum coram Patre meo. .m quolibet loco est de necessitate salutis: Ex ista conclusone inseres nemini lici ,, Sed in aliquo loco, & tempore, quam tum esse simulare religionem , sicut fari do scilicet, per dimissionem hujus con-iciunt , qui mente versipelli subscribunt ,, sessionis subtraheretur honor debitus formulario contrarium intus credentes . ,, Deo, & etiam utilitas proximis impen- Hoc ipsum patet exemplo senioris Elea- ω denda : puta, si aliquis interrogatus deiZari qui lib. 2. Maci a b. cap. 6. noluit si-M fide, taceret, & ex hoe crederetur, velimulare veri Dei religionem ut coram se se quod non haberet fidem, vel quod fides rente Antiocho propriae consuleret vitae. ,, non ellet vera, vel alii per eius tacitu Hinc Cyprianus sermone de lapsis postri nitatein avorterentur a fide. is medium perstringit libellaticos, qui eum Probatur II. ab enumeratione partium. falsis numinibus sacrificare nollent, a ju- quisque tenetur suam profiteri fidem ,sdicibus tamen numerata pecunia libellum primo quidem quando omistio iniuriam quo eos sacrificasse constaret , ad vita

Deo irrogaret, tunc enim soret peccatum,idam mortem impetrabant. Metaphrastes

re transgresso praecepti a firmativi, quod i in vita S. Sabae scribit S. illum videntem

dubio-procul tunc urget cum teneamuricarnes idolis non immolatas a nonnullis

Deo famulari di ejus gloriam cum tem- Christianis obtrudi , ut eos satisfeciste edirus opportunum adest, celebrare . Dei icto Imperatoris, quo omnes immolatis vcce vero cum aliquis baptizatur : sicutisci jubebat, appareret, exclamasse : Mui enim solemne est apud homines sese pu-iιεν cibos comederis, Chrisianus esse non potui. blice declarare in pratiam Regis cui sa- Raris etiam suifragatur, quia ut ait D. mulari volunt, a sortiori cum adultus ,1ΤhOmas q. m. art. 2. omnis sinu latio

spretis falsis religionibus, soli Catholicae peccatum est, & a mendacio istum di adhaerere statuit. Urget quoque fidei con-is linguitur, quia mentiens verbis significat fellio in Sacramentorum frequentatione, quod non est ; smulans vero hoc idem quippe quae sint verae religionis ritus 1 sfactis, vel rebus desgnat.

lemnes; sed non minus quando exigit proximi utilitas, tunc enim praeceptum cha- Solvuntur obaeetiones eontra primam eo ritatis erga proximum non levius obli- elusionem. νgat, cum in periculum fidei malorum ho- iminum instigatione veniat. Sed di in arti- OB ICI As : Ad salutem sussicit conculo mortis tum ad propellendas rugien- iunctio anima cum Deo : Sed hoc feritis inimici immissiones, tum ut digne se potest actu sdei interno. Igitur non opus sistat moribundus ante Chri lii judicantis est cxterno. tribunael; namque cum omnium virtutum P spen eo distinatiendo majorem, sussicit

64쪽

coniunctio animae cum Deo per χ-- secutionis , juxta illud Cliristi Mattirem re Dei & proximi manticitatum , io. Cum aurem persequentur vox in rivia concedo : secus, neso . Et sic distincta mi- rate illa , fugita in ut m . II. Haeretico nore , nego consequentiam : Consta- rum templa adire eosque concionantes

mus corpore & anima , hinc sicut in- audire . II l. Uelci carnibus diebus ab terius sic & exterius fidem charitate Ecclesia prohibitis in parte infidelium

Armatam prodere tenemur , maxime dc haereticorum ad vitanda vitae pertia

cum de hoc sit praeceptum . Solutio cula . IV. Eadem ratione deserre Turia est Divi Thomae hic quaest. 3. art. a. carum turbantem , seu cidarim : Sed ad i. Finis fidei , ait , di alia- haec tamen adversantur sidei consessi is rum virtutum , referri debet ad fi- ni r Igitur oc lacitum est quandoque, - nem charitatis , qui est amor Dei negare fidem extriniucus , modo inte- ,, & proximi , & ideo quando honor rius retineatur .is Dei , vel utilitas proximi hoc ex- Re p. u.teo nCgando minorem quoad om is positat .... tabet fidem exterius con- nes partes . Et vero sugere tempori fiteri. is re peri cutionis secundum te non est Instabis : Soli Pastores quibus ex os- malum , lud potius qua uam fidei proficio ineumbit instruere , tenentur fi-isellio , cum ideo conicitor fugiat , ne dem exterius profiteri . Illitur non Oin- periculo tadet amittendae sele commi nes ad hoc obligantur : Tum quia tat , si excipia, calus in secunda co in pius ad hoc rixae ct turbationes seque- clusone laucatos . Neque vero est nerentur. gare fidem , si non curiositxte , sed p R pomi r : S. Thomas ibidem ad 2. tius ad debellandos haereticos aliquis ex Dicendum , quod in casti necessita- mtisone coidem perorantes audiat. Nonis iis , ubi fides periclitatur , quilibet idem dicendum de ignaris , nullus enimes tenetur fidem suam aliis propalare , periculo perversionis te exponere deis vel ad instructionem aliorum fidelium,ibet . Cuterum solum jus Ecclesiastiis sive confirmationem , vel ad repri- cum diebus veneris , quadragesima. , is mendum infidelium in laltationem : vigiliarum & quatuor temporum pro- ,, Sed aliis temporibus init ruere homi-ihibet abllinc re a carnibus , contra quod is nes de fide , non pertinet ad omnesspraevalet jus naturale de servanda viri fideles. D ta : Tum quia Ecclesa non intendit cutem ad 3. ad confirmationem , ait : praeceptum Ecclesiasticum in his oc sis Dicendum , quod si turbatio inside- milibus circuinstantiis obligare . Ad ul-M lium oriatur de conse Ilione fidei na itimam partem dico non elle malum ., nitella absque aliqua utilitate fidei , uti vestibus in aliqua regione uncatis , ,, vel fidelium , non est laudabile in juxta illud axioma . Cum Ioeris Roma , is tali ea sit fidem publice confiteri , un- Romano viυito moro . Nili vestes pec leri de Dominus dicit Mati. 7. Nolite primo sint idololatriae prolestiones ,ri lanctum dare canibus , neque mar-iquales sunt quae Praestierunt id a, garitas vestras spargere ante porcos , la depicta .ri ne conversi dirumpant vos : Sed si se utilitas fidei aliqua speretur , aut

b, necellitas adsit , contempta perturba

a, tione infidelium , debet homo publi-M cc fidem confiteri . Unde Mat. I .m Dicitur , quod cum diicipuli dicu,, sent Domino , quod Pliarit,i , au- dito eius verbo , scandalizati sunt , M Dominus respondit ι sinite illos, sciri licet turbari s caeci sunt oc duce,

ri caecorum. H

oppones : Contra tertiam conclusi

sum : licitum est sugere tempore Per

65쪽

4 6 Dissertatio prima .

Fidelis renetur profit/ri fidem publice, quando

Iacramenta sequentax , tempora persecuistionum . Et eum fides proximi impericulum venit.

PRIMO : Ipse Christus hoc edocet

Matth. Io. dicens : Omnis ergo qui cons litur me coram hominibus, confitebor σ ego eum coram Patre meo, qui in coelis est e qui aurem negaverit me eream homanibus, negabo Ur ego eum eream Patre meo. Sic docet E

clesia; quae ad hoc instituit festivitates et Secundo : Conseilio fidei necessariam habet cum salute connexionem : sc enim habetur Rom. Io. Corde ereditur ad iustiariam , ore aurem confessio si ad fatur m. Terrio e Sic propugnant SS. Doctores.

Auguilinus lib. de Fide & Symbolo cap. I. D. Thomas hic q. 3. art. a. ubi S determinat tempus quo fidelis tenetur fidem profiteri r videlicet quando desectu consessionis subtraheretur honor Dei, diutilitas proximi.

SYNOPsIS DIFFICULTATUM

ET SOLUTIONUM.

PRIMO : Non negamus ad salutem sufficere conjunctionem animae cum Deo sed contendimus iaciendam cile modo a Deo praetcripto : cum igitur Christus exigat ut illum coram hominibus confiteamur , necesse est ad salutem publice fidem profiteri. Secundo : Neque vero curandum est , quod infirmi in fide de hoc perturbentur, & Haeretici scandalum inde patiantur: scandalum enim tale acceptum, &non datum est ι quocirca tametsi Phariis iadversus Christum mores depravatos insectantem obstreperent, ipse tamen nihilominus contra eorum infidelitatis vitia

praedicare non cessabat. Terrio e Fugere tempore persecutionis

non est contra fidem, scd potius quaedam fidei prosellio 3 per hoc enim dignos cum tur fideles, qui ut fidem servent, ne cedant saevientibus, iuxta Christi praeceptum sugiunt, sicque uga Paganis suam manite ilant fidem.

ARTICULUS OCTAUUs.

Da habitu seri, e ui subseola, er vitiis illi oppestis. . I.

De habitu.

QUAERεs Utrum fidei habitus sit semis

per virtus di qualis ' Respondo I. habitum fidei esse duplicem, unum informem , formatum alterum. Prior a charitate divulius est, &in peccatoribus remanct , quandoquidem semper credunt Deo revelanti; posterior charitate elevatur : uterque tamen est vi

tus Theologica , iuxta illud D. Thomae

q. I . de veritate art. 3. ad s. is Fidesis neque est virtus intellectualis, neque se moralis , sed est virtus Theologica . is Non quidem intellectualis, nam ejus actus etiam ex pia voluntatis allectione proc dite neque etiam moralis, ista quippe bonum honestum respicit, fides vero verum revelatum : non cli quoque scientia, qui in re quae non sit evidens & discursiva; supercit igitur ut sit virtus Theologica, quae residet partim in voluntate , partim in intellectu, in voluntate quidem propter assectum a quo movetur , in intellecta propter veritatem quam respicit, quaeque est proprium mentis objectum .

. I LDe his in quibus fides reperatur.

FrDss Jc in iusto viatore , dc in fideli gratia sanctificante privato remanet: in illo quidem, cum ad gratiam sanctificantem sequatur: in illo vero, quatenus credit Deo revelanti , & Ecclesiae proponenti : hoc ipsum subindigitat Apost

lus v. Corint. I 3. his verbis : Δἰ habuero

omnem idem, eharitatem autem non habue

ro, nihilsum. Igitur seclusa charitate, rein manet telle Apostolo fides in peccatore, tametsi non meritorie . Roucra quidem peccatores multa bona opera motu fidei dc religionis faciunt, sic fide adiuti eliciunt attritionis actum , qui cum sacra

66쪽

mento Paenitentiae ad justificationem sufficit Fides non invenitur in haereticis, non in reprobis, non in daemonibus : in prioribus quidem, quia non credunt Verbo Dei, tametsi enim quosdam articulos se tenere profiteantur , eo tamen ipso quo aliquem discredunt, circa cateros amittunt fidem; Verbum enim divinum tam est infallibile in uno quam in omnibus T velatis : qui igitur illi non credunt pro aliquo, ncc pro aliis capitibus credere existimantur : hinc fides una dicitur, eo quod sit unicum fidei motivum , scilicet veriuras divina in loquendo; niaxime cum vel ipsi fueret ici non credant Ecclesae prOronenti, & ista ulteriori ratione constat haereticos non habere fidem disinam : In eis adimpletur illud Jacob. 2. oraculum : Ocendat aurem in uno, Dorus est omnium reus. Hinc S. Cyprianus lib. i. Epist. 3. ait : Nulla societas fidei cum se perfidia cise potes Sed neque in reprobis seu damnatis fides stipernaturalis

remanet, quippe qui non credant ex ria in Deum affectione : quocirca ipsi daemones nonnisi quamdam fidem conlecturalem pronter evidentiam signorum de Christo habebant. Fides igitur harcsi amittitur, quatenus harrciis immedia tu illi opponitur ramittitur reprobatione , eo quod peccatum impce nitentiae finalis firmet personam in malo, omni gratia illam exuat, adeoque & omni pio in Deum affectu, quem abiblute actus fidei annexum habet. D mum fides fuit in Angelis viatoribus& primis parentibus , non tam n rema net in Beatis . primum patet, neque enim Angeli viatores di Protoparentes tendere in Deum ut rcinulacratorem , & illum uti talem agnoscere, iccius o fidei auxilio, poterant. Igitur erat cis neccssaria dc ut Deo cultum debitum redderent , & ut bonis operibus vitam aeternam consequerentur. Iam vero quod non remaneat in Beatis, ratio in promptu est, quia non

ciem D cum, icite Apos olo I. Cor. II. intuentur. Suifragatur Augustinus lib. 13.

de civit. Dei cap. 4. ' Tunc est fides , is inruit, quando spectatur in spe, quod

is in re nondum videtur . .,

f. III.

D. Litiis fidei oppositis: er primum de insistitate .

I. NOMINE infidelitatis intelligunt Theologi omnem fidei carentiam , quo sensit nedum gentiles , scd & Iudaei atque haeretici, mimo & a fide Apostatae dicuntur infidelcs . Stricto tamen modo sumpta dicitur carentia fidei in illis solum qui fidem Cluilli nunquam sulcepero. Porro illa infidelitas duplex distinguitur, una scilicet norativa, & positiva altera . Prior est calentia fidei in his qui nihil de Christo audierunt, immo nec , omni adhibita diligentia , audire potu runt , qualis sunt potiti nium ii qui in sylvis & nascuntur, & nutriuntur : ro-ilcrior vero cit carentia fidei in iis quibus annuntiatum cli Evangelium , fidem

tamen suscipere noluerunt. II. Infidelitas negativa non est peccatum , e contra vero positiva. Prima pars probatur ex illo Chi iiii Joan. is. Si non senissem σ locutus eis stilom , peccatum Non

haberent : Igitur qui nihil audivit de Christo, nec potuit audire peccato infidelit iis reus non est, quod & innuit Aroil lus ad Romanos 1 o. his verbis :

do erra invocabunt in quem non crediaderunt , aut qumedo eredent ei quem nemati irerunt; quomo O aurem audient sine pr

dicanti. 8 Sic docet S. Augustinus tractatu gy. in Ioan. ubi explanans verba Ioan. 13. ait i Respondeo habere illos excusati is nem non de omni peccato suo, sed de hoe is peccato quo in Christum non crediderunt, is ad quos non venit, ct quibus non estis locutus. δε RUrsus crist. 394.

Concinis S. I laonias hic Σ. Σ. q. IO. artar. eo loci docet infidelitatem negativam non habere rationem peccati, sed rotius scimae. Ratio est quia Deus impossibilia non jubet, nec quis punitur pro eo quod vitare non potuit, ut passim a fierit S. Augustinus : Sed infideles negativi non pos-lunt credere, nam cx Apostolo : H frenodo

credent ei quem non audierunt ' Ergo &c.

Dices : Apostolus ibidem subdit : Sed

duo numquid non audierunt λ σ quidem inomuem rerram exivit senus eorum , o in mnes orbis terra verba eorum e Igitur ex Α-

67쪽

postolo non datur infidelitas negativa, cum omnes audierint, hinc Augustinus lib. de gratia dc libero arbitrio cap. 3. ait, de infidelibus sermonem instituens : - Nec ta- is men ideo confugiendum est ad ignoranis tiae tenebras, ut in eis quisque requiratri excusationem. Aliud est enim nescisse, si aliud scire noluisse .... Sed & illa ignois rantia suae non est eorum quae scire no-- lunt, scd eorum qui tanquam fmpliciis ter nesciunt, neminem sic excusat, ut se sempi terno igne non ardeat, sproptereari non credidit, quia non au ivit onii inois quid crederet; sed Grinile ut mitius ar- deat. ,, Audis ex S. Augullino infidel1tatem etiam eorum qui non audierunt elle Peccatum , cum ex eodem propter illam rigani in inferno puniantur. Ergo &c. Respondeo I. dissicultatem manere solutam in tract. de sti ubi ex professo eam tracta

vimus.

Rospondeo II. distinguendo : & ex verbis posterioribus Apostoli selummodo denotatur, fidem iam ad multas mundi plagas pervcnille, concedo : ad omnes S singulas , nego. Alias sibi contradicerot B. Paulus , cum infideles negative excusatos habeat :Gomori eredent ei quem non audierunt ' iau mora aurem audiant, sine tradicante λ Sic explicat verba Apostoli S. Augustinus lib. deuatura & gratia cap. 2.m auctoritatem S. Praei l is distinguo, infideles punientur in inferno propter alia peccata ab infidelitate distincta, concedo . praecise propter infidelitatem, nego. Quia vero, seclusa fide Christi, nemo

potest intrare in regnum caelorum, GCn. tiles damnantur propter peccatum oririnale & actuale, sed non licut illi qui audierunt & credere noluerunt. Quod suta indigitat S. Doctor dicendo nominem scexcusari propter infidelitatem negativam,

hoc est a caeteris peccatis, ut non aris

deat, sed ut mitius ardeat : Infideles qui inpe politivi ri orsus inexcusabiles sunt , liinc euec propter infidelitatem & propter alia peccata , quae Ux c niti ne Christi re regis graviora evaserunt, graviores quoque luunt criminum nas , ita S. Thomas in loco mox lauia

dato , ubi se loquitur : Infidelitas si dupliciter accipi potest. Uno modos

is cundum puram negationem : ut dica, ter infidci s ex hoc , quod non habet

Dissertatio prima.

is fidem. Alio modo potest intelliti ins-

is delitas secundum contrarietatem ad sis dem : qua lcilicet aliquis repugnat au-

, di tui fidei, vel etiam contemnit iplam, si secundum illud Isai. 33. quis credidit ausi dilui nostro' Et in hoc proprie persis citur ratio infidelitatis , oc secundum si hoc infidelitas est peccatum, si autem

si accipiatur iecundum negationem puram,

si sicut in illis, qui nihil audierunt de fi- is de, non habet rationem peccati , sed

Carerum tametsi praeceptum fidei omnes dc singillos obliget, hoc intelligendum est, supposita legis Evangelicae promulgatione : neque plus virium liabet ii st1ntia illorum qui dicunt infidelitatemelle poenam peccati : Sed ello sit panx peccati originalis, hoc ultro fatemur, ted non est peccatum , cum non sit volui

taria .

III. Licuum est eommunicare eum in- scietibus in iis quae ad religionem non re tinent, iuxta illud i. Corint. io. Si otiis vocat vos infidelium, oe multi, ire : hoc ci vocat vos ad coenam de prandium; Gmne

quod vobis attenetur , manducare ; nihil interrogantes proiter eon centiam . Idem dicendum est de haereticis, modo non sintdenuntiati per sententiam judicis . Non idem dicendum, s ex frequentatione oriretur scandalum i liinc subdit Apostolus:

Si quιs autem dixerit , hoe immolarum es idolis, nolite mandutare, propter istam qui 3ndicavit , cor propter conscientiam. Immo cap. g. ait se non manducaturum carnem in

aeternum , si hoc fratrem scandaliaet : λsortiori in his qu.e pravam religionem spectant suppeditando, v. g. res ad cultum supersi i liolum inservientcs : puta Vendendo lignum ad fabricandum idolum , vel thus et adolendum . Hoc ipsi im innuit Apostolus et . Corint. 6. Nolite , inquit, Iugum ducere eum infidelibus, qua enim participatio iugula cum in delibus , qua I cietas luci ad tenebras ' .... Propter quo exire de medio eorum is separamini , uicis Dominus, is immuniam ne rerigeritis. Suia

scribit Tertullianus lib. de Idololatria cap. 6. his verbis : Potest lingua negas leis quod manu confiteris, verbo destrucre,, quod facto struis si Nequa vero licitum est disputare cum lia: reticis , nisi actit di mi Ilio & scientia.

68쪽

tia: immo Apostolus ad Titum 3. ait

Harencum hominem , post unam Or secundam correptionem deυita : sciens quia subversus est ,

sui ejψmodi est is delinquit, eum sit proprio

iudicio tondemnatus.

Demum ritus infidelium tolerari possunt a Principibus Christianis , si corum potestati subditi snt , dc in uno congre entur loco, ubi citra scandalum & periculum fidelium perversionis, religionem sibi

Propriam exercere queant. Sic probat ustis perpetuus in gratiam Judaeorum, qui pa1- sim in terrarum orbe tolerantur. Obse es : Haereticos baptizatos posseeompelli a Principibus ut veram exerceant religionem , quandoquidem ratione

Baptismi , tametsi membra Ecclesiae putrida , ad eam tamen pertinent; dc in eos iurisdictionem habet: huius rei irrefraga-hile argumentum illud est, quod Ecclesia non semel eos, omni adhibita juris 1 olemnitate , nominatim excommunicet oc a

gradibus procul dejiciat. f. IV.

Da poenis temporalibus qua Aarnicis in ia

U AERITUR num hereticis a Princi ribus tum Ecclesiasticis,tum saecularibus puniri legitime pollini, ut haereseos criminis Poenas luant

PROBATUR unleo, sed escacissimo argumento. Quod perpetua traditione Spossessioine firmatum est , hoc pro certo teneri dcbet: Atqui res Sic se habet pro haereticis, immo dg schismaticis perstrin-rendis, ut salutari medicina percepta ad meliorem redeant frugem: Ergo &c.Px batur minor multis momenti S. Prἰmo , ex Ser rura Dera: Deuteronomii 3 3. Deus praecipit falsos occidere Pro phetas : Prephera aurem ille aut fictor somniorum interficietuν, quia locutus est ut vos averis raret a Domino Deo vestro qui eduxit vos de terra AE pti, eν redemit vos de domo servitu-rιι , Μν errare te faceret de via quam tibi pracepit Dominus Deus tuus . Cap. 17. rebelles definitionibus Aaron in materia religionis percunt e populo : & Matthaei 7.

Christus sie loquitur : Attendita a falsi.

Prophetis qui veniunt ad vos in vestimenistis ovium , latrinsecus aurem sunt lupi rapaces . Attendite ut eos ejiciatis dc puniatis . Secundo : Suffragantur Patres s Cypria. nus x. de exhortatione martyrum Cap. I.

si ita loquitur : Quod sic idololatriae in is dignetur Deus , ut praeceperit etiam is eos interfici , qui sacrificare dc servire si idolis suaserint , in Deuteronomio dcc. is Quod si ante adventum Christi circa se Deum colendum dc idola spernenda , is haec praecepta servata sunt , quanto ,, magis post adventum Christi servanda is sunt , quando ille veniens non verbis is tantum nos hortatus si , sed & factis is post omnes injurias oc contumelias , is passiis quoque ac crucifixus&c.

S. Ηιeronymus: illa verba ad Galatas

s. Λωicum fermentum totam masiam corrum

pit , explicans , ait : Scintilla statimis ut apparuerit extinguenda est . , Insigne est quod S. Leo de Priscillianiustis ait epili. ad Turribium : Meritori patres noliri, sub quorum temporibas, is haeresita haec nos Mida prorupit, per i is tum mundum inflanter egere , ut im-- pius suror ab universa I cclesia peller is tur. Quando etiam mundi Principes , se ita hanc sacrilegam ammtiam detesta- is ti sunt, ut auctorem eius ac plerosque si discipulos legum publicarum ense Pr

se sternerent. D

Tertior Eadem traditio ab enumerati ne partium astruitur. Christus ipse flagellis profanatores templi perstrinxit. Ecclesia vero in omnibus Conciliis adversus haereticam perfidiam adunatis cunctos re belles anathemate percussit ec exauctoravit.

ni ipsi taculares Principes Catholici ,

ut jam dictum est ι tanquam fidei desensores insectati sunt haereticos dc schil maticos . Constantinus Donatistarum exilio dc lesum severitate contumaciam fregit ut sit se describit Augustinus epist. 18s.quod probat exemplo Nabuchodonosor qui sub gravissimis poenis prohibuerat ne aliquid adversus cultum & honorem Dei Si- drach , Misach dc Abdenago feret . Seiaquentes Imperatores eodem modo , alii Pelagianos iii Nestorianos lii Eutychianos punierunt, ut videre est in jure canonico, D codice

69쪽

Dissertatio prima .

eodice de haereticis : scut di sub Inno tentio III. multi Albigentes teste S. Αntonino 3. p. historiae titulo 39. Ioannes vero Hus eu Hieronymus de Praga tempore Concilii Couilantientis igni traditi

Κωia dicam de Apostatis iuec Blasphematoribus, illis a fide descientibus, istisadversus Deum insurgentibus ' Priores modo exilio , modo carceribus iuunt poenas criminis posteriores vero perforatione linguae puniuntur : Sic statuit S. Ludoviacus Francorum Rex: Sic ab illo ad nostratisque tempora statuerunt Reges Christi nilli mi, in primis Lud. XIV. qui Novat res rebelles etiam non semel exilio lacessivit.

Ο Icias: Nec Apostoli, nec eorum tempore Principes Christiani in Haereticos saxi erunt, cum, telle D. Bernardo, term. 66. nullus armis sed potius mansuetudine ad fidem compelli debeat: FGgo Sc. Confirmatur . Neque poenae timor ad hoc valet , cum postea ad liceres in homo nequam scut sus ad volutabrum redeat ut primum datur occasio. RQ d o distinguendo : Nullus Paganus ad fidem amplectendam armis aut timore compulsandus est, concedo: quia Ecclesia nullam in eos habet jurisdictionem , &hoc tantum probat argumentum & instantia r nullus Hoeticus , nego . Siron corde ad meliorem redeat frugem , eius culpa est . Nonne Christus voluit debiles dc claudos compelli intrare in suam domum ad ecimandum huagum de hoc conquerebantur Donatistae , ait August. epist. 183. cap. s. his verbis i Quod dicunt qui contra suas si impietatos leges iustas institui nolunt, se non peti ille a Regibus tertae Apostolos se talia, non considerant aliud suisse tuncis tempus , & omnia suis temporibun agi.is Quis enim tunc in Christum credideratis imperator , qui S pro pietate contrais impietatem loges serendo serviret, quanis do adhuc illud propheticum compleba- tur, quia re fremuerunt gentes, Sc. ad-- versus Christum eius. MAd alteram probationem respondet ibi dem Auluilinus : Experimentis probari vimus , & probamus, prius timore velis dolore cogi ut potica pollini doceri. Ahirassum quoque de hoc quererentur ut timae aetatis Haeretici , cum vel ipie Calavinus Servetum Genevae comburi curau verit propter illos in sanctistimam Trinitatem errores, dc in Synodo Dordeace quidam Sectae Calvinianae rebellis , ordinante Principe Amusicano , gravissime punitus st. Caeterum omnes antiqui Theol gi , Λ ex recentioribus Lherminier Doctor Sorbonicus tractatu de fide , ex pro-seso docent posse s culares Principes pCenis temporalibus cogere Haereticos, ut ad meliora redeuntes, iuxta religionem quam in Baptis ino professi sunt, vivant. Instabis r Credere est opus voluntatis , sed ex Philosophis nullus potest cogi int rius , unde dicitur de S. Hermenegildo

quod tametsi vinculorum pondere oppres-liis , taviente in cum patre Ariano, maneret tamen intus libertinius: Igitur nullus debet cogi ad fidem jam derelictam

iterum ample udam. Respondeo distinguendo minorem : Sed homo adduci debet minis & pcimis ad vivendum juxta fidem in Baptismo celebratam , concedo : ct hoc seri non potest , nego . Respondeo secundo aliter disti guendo, voluntas intus cogi non potest, concedo : adduci ad meliorem frugem , nego . Ad hoc enim exhortationes , ad hoc correptiones & poenae : Solutio colligitur ex D. Augustino qui epist. ad Bonifacium cap. s. sic loquitur e se Curis enim, cum datum si divinitus hominiis liberum arbitrium , adulteria lusibus is puniantur, & sacrilegia permittantur his An fidem non servare levius est aniis mam Deo, quam feminam viro Autis si ea quae non contemptu sed ignoranis tia. religionis committuntur mitius viniari dicanda , numquid ideo negligenda is sunt

SYNOPSIS ARTICULI. I

PRIMO: Habitus fidei duplex est ,

unus informis , S a charitate divulsus , alter vero charitate formatus : Prior remanet in peccatoribus , quippe qui multa bona opera motivo fidei di religionis

70쪽

osterior in solis iustis reperitur , cum a quis audivit & tamen voluntarie carocharitate justi fuit & nominentur . est , dc non vult audire , ut Iudaeus . Memmiao: Fides non remanet in Haere- Prima infidelitas fidei negative opponitur,ticis, non in damnatis , non in daemoni- oc dicitur fidei carentia Secunda verobus : Non quidem in prunis , quando- contrarie; nam dc Judaeus& Hineticus, quidem eatenus sunt Haeretici, quatenus non solum fide carent , ted eam debetia non credunt : non in secundis , namque lant. sunt in malo confirmati; hinc carent pia Iu nro : Non licitum est communicare affectione qua fidelis movetur in mylle- cum Infidelibus in iis quae religionem speiaria, dc credit in Deum: Hac ipsa ratio ictant; similiter re cum Haereticis , quiane nec in daemonibus ; de si quando in ex frequentatione tali fides in periculum Scripturis eis tribuatur in Christum fides, veniret ex culpa fidelis , quod citra monon nisi conjecturalis est, eo quod , vilis catum non fieret , juxta illud adagium :Christi miraculis , suspicabantur eum cs- 2biam.st periculum, peribit in illo . Si vero se Dei Filium. agatur de civilibus, licitum est cum illis Tertio : Neque vero dubitandum esticommercium: Excipe tamen cum Hae- fidem fuisse in Angelis viatoribus di in reticis nominatim excommunicatis , &primis parentibus ἱ cum inter Angelos per sententiam Iudicis Ecclesiastici denui,. Doni motu fidei & amoris se converte- tiatis , quippe qui priventur nedum Sarent ad Deum , similiter oc Proto- - cramentorum usu , Ecclesiae suffragiorum rentes ut Creatorem agnoscerent dc - participatione , sed ec ipsa Fidelium si

ne factorem redamarent. cietate.

Seuarro: Infidelitas duplex, una negati- Sexro: Usus invaluit poenis temporalibus ua , quum aliquis nihil de Christo audi- aiscere ad correctionem Haereticos: Hoc vit , nec , omni adhibita diligentia , po- iplum patet ex jure canonico, & Imper

SEARCH

MENU NAVIGATION