장음표시 사용
71쪽
De spe nonnulla quaeruntur pro more Theologorum.
num sit virtus & qualis' Seeundo : Quodnam eius objectum λTerris r Quodnam
d Oh INE siet intelligitur aliquando
obiectum seu bonum quod stcratur, juxta illud ad Titum 3. Evectantes ιμ- tam spem is adventum gloria magni Dei . Nonnunquam ille a quo illud bonum expectamus , ut habetur Psal. 3o. Tu es Domino spes meo. Quandoque etiam & magis proprie virtus qua aliquod bonum arduum a Deo expectamus ejus innixi potentia P In hoc u timoientu sycctata impresentiarum agimus... yi' iris duplex distinguitur : Una scilicet informis, qualis est peccatorum spes. formata altera , dc illa est quae charitate informatur simul & elevatur. Quibus praesuppostis ut
CONCLUSIO. Spes es virtus Theologicis , eaque infusa. PROBATUR prima pars : Scilicet quod spes si virtus , hoc ratiocinio . Quod movet hominem ad bonum arduum supernaturale juxta debitam regulam est virtus: Atqui talis est spes; illaque virtute
Sintiae nos movet ad sperandam a Deo bea
titudinem ejus sustulti ἐκ potentia & misericordia, quod dubio procul est juxta regulam debitam, cum istud motivum ab elatione secedat. Igitur spes cli vera virtus.' Sic docet S. Thomas ex professo hic 2. q. 17. art. I. his verbis i Spes est vi ri tus , cum faciat actum hominis bonum si & debitam regulam attingentem: D
Prolatiar altera pars , nimirum irem esse
virtutem Theologicam, hoc D. Thomae ratiocinio ibid. art. h. virtus quae Deum immeri
diate attingit, est Iheologica: Atqui spes respicit Deum immediate ut est principium totius boni cujus policssionem expectamus :Igitur est virtus theologicas di quidem a virtute morali distincta , eum ista nonnisi bonum creatum honestum respiciat: a fide quoque euec charitate illa quippe Deum ut v
rum,ilia xcro ut bonum poli citum vel ex Iarte, ut charitas viae, vel ex toto ut charitas patria ι spes autem bonum divinum in sedc
ut quid futurum spectat. Iuvat hic verba sancti Doctoris texere: si Virtus aliqua dicitur esse Iheologica ex is hoc quod habet Deum pro objecto, cui inis heret. Potest autem aliquis alicui rei in hγis rere dupliciter uno modo propter seipsum, , , alio modo, in quantum ex eo in aliud deis venitur.Charitas ergo facit hominem Deciis inhaerere propter icipsum, mentem homiis nis uniens Deo per assectum amoris . Spesis autem dc fides iaciunt hominem inhaerereis Deo sicut cuidam principio, ex quo ali- , , qua nobis proveniunt . De Deo autem, , provenit nobis eqs cognitio veritatis , is euec adeptio persectae bonitatis. Fides eris go facit hominem Deo inhaerere inquanis tum nobis est principium cognoscendiis veritatem, credimus enim ea vera esseis quae nobis a Deo dicuntur. Spes autem is iacit Deo adhaerere pro ut est in nobisiis principium perlectae bonitatis, in quanis tum icilicet per spe in divino auxilio innia is timur ad beatitudinem obtinendam. Probatur tertia pars: nempe quod spes sit virtus infusa. Scrii tura hoc ipsi im innuit Rom. II. his verbia: musantem spei repo,
72쪽
ios emuἰ gaudio es Deo in eredendo, ne abun- lderii in epe ex vi tu e Spiritus Sancti . Rursus i. Petri l. 9 vi ferundum m sericordiamsuam ire neravit nos in Dem visam . Concinit Concilium Trident. 1eis 6. can. 3. ubi sc pronuntiat . Si quis dixeris hominem puest risus sancti gratia cr eius a lutorio , Ies credere, spreare , Cr diligere scur oportet , tiret tu locationis gratia conferatur avat emasit . His & similibus sententiis spes vcntilatur ut donum Dei e Igitur est virtus infusa di non acquisita , maxime quia labore non comparatur: Porro tametsi spes informis non sit virtus perfecta desectu ρ ritatis , cst tamen vera virtus in peccatore, quippe qui juxta regulam debitam speret in Ueum , illa spe eripatur , ut tandem aliquando ad jussit cationem rerveniat . Ulterior ratio astertionis cacii , quod peccata non opponantur spei ii deiperationem excludas . srgo &α
PR I Mo: Spes est virtus, quippe quae d bonum inclinet & promti eat. Secundo: F il virtus Tl colonica , quandoquidem respicit Deum immediate ut summum bonum possidendi i m. Te,r o: Est virtus insula : Sic docet Tridentinum soss. 6. docens neminem pose sperare in Deum sicut oportet sine pra-tix . Et vero non acquiritur cum ornnem transccndat naturae ordinem.
Oue e tam mater ole siet , I. est ionum in creatum: II. sciri a te quia bonitas disiana pes tenda : formate sub quo, auxilium tot c o porantia Dei. PROPATUR ρrma para . obiectum materiale illud est, circa quod aliqua virtus versatur: Atqui spes versatur circal, num divinum & inlinitum ut possiden-
reduplicativo ut in solium cse obiectum formale quod si ei : Sic enim habetur
Matth. 6. Quoste tr mum regnum Dei Θ
bis . Rursus Hebr. ri. Fides es fi an iasperandarum rerum . Hinc Auguli inus in Psal. m. ait: μ Erige spem tuam adis bonum bonorum omnium ἐν iple erit se bonum bonorum omnium , a quo omnia in tuo genere facta sitiat bona. is Suffragatur S. Tliomas ex proscito hic qua 1L I7. art. 2. his verbis : spes de qua loquimur at- is tingit Deum : innitens Mus auxilio, , ad consequendum bonum speratum .se oportet autem essectum cile causaeis proportionatum I dc ideo bonum quod is proprie dc principaliter a Deo sperareis debemus , cst bonum infinitum quod
is proportionatur virtuti Dei adiuvantis.
si Ratio est , quia spes tondit in Deum ut bonum omnona satians appetitum , si ibqua ratione pii beatitudo hominis ; finis autem & motivum cst principium in api-bilibus : Igitur objecium formale quod , seu ratio quam spes in Deo attingit , est ratio boni reduplicative ut infiniti , non enim sub at o rci rectu satiat appetitum: aleoque obiectum s i male quod spei est bonum infinitum seu beatitulo. Ex hoc sequitur visonem mysteriorum& creatur1rum scientiam quam in aeteriana beatitudine utique speramus , esse s 'ummodo objcctum sirci secundarium , sicut & gratiar abundantiam quam in via a Deo expectamus , ut finaliter pervcv remus in bono coepto es vitae decursu continuato , haec enim de similia sunts.lum medix quibus homo movetur ad altequendam bonis operibus beati itidi item .
Ratio ulterior lim cst , quod objectum principale spei illud sit , quo obtento quiescit appetitu; , solo autem bono ii finito posse si , quiescit; hinc Augustinus passim dieit hominem fore persecte beatum , modo Deum postideat , etiam sexto a amittat & illis privetur.
I, batur terr a pars . Obiectum sermale
sub quo illud est , quo obiectum sermale attingitur, quod poteli illusi rari exemplo visus, cuius obiectum formale quod est
coloratum , lumen vero solare quo attingit coloratum : Sed id quo voluntas fertur in bonum aeternum possidendum est gratia Dei, & ejus misericordia& potentia quibus innititur spes: Et probatur. Primum enarrat sanctus Thomas hic q. t .art. 2.
73쪽
' Alterum vem Ac tertium ibidem q. 18.λrt. 4. ad 3. ubi sic habet : Dicendum is quod hoc , quod aliqui habentes spem is deficiant a consecutione beatitudinis, is contingit ex deiectu liberi arbitrii p is nentis obstaculum precati , non autem se ex desectu divinae potentiae, vel mileri ricordiae cui sies innititur. is Ergo dic.
PRIMO: obiectum materiale spei est bonum increatum . quia circa illud solum versatur.
Secundo : obiectum formalc qilodest bonitas increata ut post denda . Ratio est Quia cuncta per ordinem ad illam bonitatem speciat.
Temo : Objectum sorinale sub quo est gratia , illo quippe medio solum bonitatem possidendam attingit, ut definivit 1 cra Synodus Tridentina .
ARTICULUS TERTIUS. Dὸ subje D spei. CONCLUSIO PRIMA.
bieetam spei immeriarum est vesiιntas.
PROBATUR ratione D. Thomae hic
tentia quae attingit suum objectuna , ct illud habet pro fine: Atqui bonum in tota sua latitudine est voluntatis obiectum, spe; vero respicit bonum infla itum utri,ssidendum: Igitur spes residet immediate in voluntate. Cci NCLUSIO SECU NDA . Spes Theolorica I. iann fuit in Christo II. nec cit in Beatis: III. nor, in damnatis : IV. non in Hareticis: V. bene uero in fidelibus viatoribus , & in alii-mabus in purgatorio detentis. Pratarur que is sitan istartes. PRIMO QUIDEM , non fuit in Christ. , iuxta illud Rom. 8. α .ia GJer qui ,2Mid se emit . Chri ius autem crat quuad
animam beatus , hinc si quid speravit , non fuit buat ludo animae , sed solum corporis, juxta illud Hebr. s. Proposito sibi
satiato . . . . fusi initiis crucem confusione contempta . Spes autem Theologica nonnisi
Deum ut summum bonum in se postidendum, primario re principaliter rcspicit , quocirca Chri istus bdatitudinem corporis, nominis exaltationem , dc alia. similia non speravit sire Theologica , sed motu quodam assectivo qui ad irem reduci potest. EDO&c.
Seckus: Nec consequenter spes in Beatis reperitur propter eamdem rationem. Ita D. I homas hic q. I s. aret. 2. his Verbis: Quia ergo bonum arduum pollibile is non cadit stib ratione spei, nisi secun is dum quod est suturum; ideo cuin bca- is titudo jam non sucrit futura , sed praeis sciis non potest ibi csse virtus spei. Et si ideo ires sicut & sdcs evacuatur in pχ-- tria, dc neutrum eorum in Beatis ei leri potet . DTertis : Spes non est in damnatis : Sic propugnat S. Thomas hic q. IS. art. 3. Et probatur . Qui prenis aeternis addicti sunt in peccatorum vindictam nullam habent speni, sin minus eorum taurae non forent aeternae: Atqui est de fide damnatos aeternis vinculis esse constrictos : Igitur nulla cis affulget spes salutis, maxime cum in inserno nulla sit redcmptio.
Muarto: Neque spes Theologica adiacet Haereticis : Hac enim ad fidem conlC- qti itur , cum tria fides octondat bonum aeternum dc infinitum possidendum : Sed deest in Haereticis fides . Igitur spes Theologica . Habent tamen aliquam irem, quandosiuidem pratiis susticientibiis non privantur, dc postulat convorti . Illa spes divino innixa auxilio & motivo reduci
potest ad spem Theologicam. nto , Spes Theologica est in justi
omnibus tam viatoribus quam in Purgatorio conclusis ; cum sint in charitate ι
adeoque stili Igitur 3c haeredes, escii cmin iure filiationis adoptivae sundatam habent . lSexto . Spes remanet in Fidelibus rec- icatoribus i Et probatur. I. Habent fidcm . Igitur dc spem . II. Peccatum mortalo tametsi immediate pratiae oppositum sit,
non tamen extinguit spem . III. Inninguntur reccatori omnia mandata oble
74쪽
vanda, spes autem ad hoc requiritur, t netur enim Christianus aliarum virtutum exercere situs , ut poenitentiae , contritionis , erga pauperes milericordiae: Sed
illi ac iis , seclusa spe , homo lapi is non potest elicere , sicut & graves stiperare
tentationes, quae spe veniae propelluntur: Igitur spes remanet in peccatoribus: immo si alicui fieret suae damnationis revelatio, in Deum tamen adhuc sperare deberet ; qtiandiu enim homo viator cit , etiamsi animam ageret, pollet tamen comterere de peccatis Ec sperare in Deum, ut de bono legitur latrone , qui primum Christo conviciabatur , tum derepente conversus ipsum confestus est , dicens ei
Luc. 23. Memento mei , ctim ueueris in ro
snum tuum. Sic propugnat S. I homas qui de hae revelatione sic loquitur q. a 3. de veritate art. 8. ad a. his verbis: Si alicui talis revelatio seret, deberet intel-ι, ligi non secundum modum prophetiae is praedestinationis , vel praescientiae, sedis per modum prophetiae comminationis is quae intelligitur supposta conditione meritorum. Scilicet malorum.
Spes L secundum s. habet certitudinem ais tutam. II. Respectu vero nostri solum
PROBATUR prima pars ex S. Thomaqui hic quaest. ig. art. ex professb docet conclusionem . Primo , illa auctoritate Apost. a. ad Timoth. I. Scio eui credidi , Ch certus sum , quia potens est depositum meum sereare . Audis certitudinem spei omni potentiae Dei inniti: Igitur ex hac parte certistima est : altera ratio S. D ctoris ibidem ea elf, quod cadem sit crCtitudo spei ac fidei, in illa quippe velut
in radice sundatur: Sic ctiam, inquit, ,, mes certitudinaliter tendit in suum ,, linem , quali participans certitudinem is a fide, quae est in vi cognoscitiva. D 'heriori illo ratiocinio fundatur : Eadem ci tendcntia voluntatis in bonum ac intellectus , qui ad illud idem bonum sub ratione veri respicit : Nihil enim ais tum qum praceuitum, ut seri vulgare adas um : Sed intellectus fidei lumine irradia-.ιua tendit in Deum ut verum: Igitur &
eodem modo voluntas spe instructa & ac cincta , ad eundem ut possidendum inclinatur.
Probatur altera rars , multiplici Scripturarum apparatu , videlicet spem ex parte nostri non habere certitudinem Σ' solutam. Eccl. 9. habetur: Omnia in fur,
rum servantur incerta. I. Corinth. Io. iani
s exipimat stare , videar ne ea lat. Insgne est pro illo momento, illud Petri oraculum : Epist. 2. C. I. Sarasita , My per bovis
opera certam vestram vocaneam, Ur electi
Concinit S. Augustinus lib. de correpta& grat. cap. 13. his verbis : quis ex si multitudine fidelium quandiu iii hacis mortalitate vivitur in numero praed is istinatorum se se praesumat de Quia idis Occultari opus est in hoc loco, ubi se,, cavenda est elatio . si ibidem in toto serme libro adhortatur ut flagellis & pc nis corripiantur inquieti & obdurati, ut
ad meliorem redeant frugem. Ratio suffragatur. Vita aeterna ea solum conditione promittitur, ut serventur mandata, juxta illud Christi Matth. I9. Si sau illam ingredi, serva mandata. Hinc Augus . in Psal. 99. egregia haec eloquitur:
Tam certus citc debes de requie , deo felicitate , de aetcrnitate , de immo is talitate , s seceris praecepta Dei, quamis certus elle debes de interitu, de ardo-- re ignis aetcriit , de dainnatione cumis diabolo , si contempseris praecepta
Dominum credite alli , Cr non evacuabitur
merces vestra . Ruritis PIal. 27. In te sp raverunt Patres noytra is non sunt confusi . Igitur, inquiunt Lutherani, omnis praede-ltinatus de sua salute certi stimus est. Restis iis dii linguendo anteceden*: non vacuabitur merces , nec crit confusio in Deum sperantibus si ad sinit bona opera , concedo : ea cnim supponitntur : sim minus , nego . Sacra quippe Synodus Tridentina adversiis Obstrepentes Lutheranos. Calvinis as definivit neminem quantumvis tu lium, quandiu viator est con habere phylicam de sua salute certitudinem , sic loquitur lail. o. an. XU. Si quis dixeris
hominem renarum er i ii teaturn teneri ex iri au eradenάum , se certo esse in numero praues arorum; anathema sit.
75쪽
. lutem via sternitur: inter caeteros eminet
sYNOPSIS ARTICULI. De subsecto spei.
P Ri Mo, Non fuit in Christo viatore, squidem anima ejus vitione intuitiva pol sidebat Deum. Secundo : Non c si in damnatis , quippe qui cx decreto Dei poenis aisciantur
Terris r Neque in haereticis , namque fide Theologica , quae cist spei sundamen
catoribus : in illis quidem, cum habeant charitatem, ad quam virtutes sit pernaturales ut proprietates ad ellentiam cons quuntur ; in illis vero , eo quod sdem habeant , di prieceptum spei eis imponatur, ut a peccato resipiscentes ad Deum totius jullitiae sontem revertantur. inro : Spes in sic certissima est, cumsundetur in Ucrbo Dei promittenti, mandata servantibus vitam a tertiam, resfcctu vero noliri certitudinem moralem, nemo quippe scit , an odio vel amore dignus sit, unde Apostolus , ait I. Cor. IO. s. exsimat sare , unieat ne cadat.
De timore, spei dote. SP a s inter duo incedit ex troina , nimirum desperationem & praesumptionem. Prior delectus in eo situs est, quod aliquis existimet graviora esse sua peccata quam ut veniam obtinere queat : tum ista victi passione , peccxtores indiscriminatim in cuncta ruunt scelera , juxta illud impiorum apud Sap. a. Coronemus nos 'sis ... Nemo nebam exsors sit luxuria ...Hie est pars nostra , Ur .hu est sin . Et illud Ephes. 4. raui dehyrran es , he neri os tradia
Eerunt impudicitia, in operationem immunditia
dicistis Christum . Praui imptio vero in eo posita cit, quod quis credat, tametsi non iit lollicitus de mediis a jumendis, hab
Verum si opposita habeat si es , quibuς dam etiam gaudet dotibus, quibus ad la- timor, qui quidem triplex distinguitur a
scilicet mundanus, alter servilis: & tertius , filialis . Prior ille est, quo aliquis
poenam tantummodo temporalem abhorret , di a peccato abllinet, vel quia punitionem comminatam vult fugere , vel etiam ex eo quod reccatum quoddam vitandum afferat ucdccus; nemo quippe sic perditus est , ut vclit aut immundus , aut fur haberi. Servilis ille censetur , quo de facto peccator adhaeret Deo imminentibus rinnis rerterritus : filialis vero , quo Eidem ad haeret homo, non propter peccati Ioenam, icd praecise propter culpam quae Deum optimum ostendit :quandoque autem timor est partim servilis, partim ctiam illi alis, di hic ex S.Ih ma ibidem initialis vocatur. Timorem mundanum cile malum docet sanctus Doctor ibidem art. 3. quia , inquit, a maia radice procedit , ex amore Icilicet bonorum tenas oratium in quibus quiescit pcccator , omni seclusa ad Ucuin relatione : tcrtium este optimum iterum atque iterum s radicat , cum in amore bone, olentiae sundetur : de solo igitur servili mox etur controversia . Asserunt Eutherani illum homines magis peccat res cilicere. Contra quos iit
Timor , quo aliquis ad Deum se convenis metu prena , es Ialutaris. Probatur multis momentis. Probatio , ex Scriptura sacra.
ILLE timor est silutaris, qui expellit peccatum , qui advocat Spiritum inlutis, qui est initium sapientiae, quique ab iri O hristo praecipitur: Atqui talis est timor
servilis . Ergo ecc. Probatur minor quoad singulas partes. Prime quidem, timor ille expellit reccatum , juxta illud 2 cci. i. I imor Domini expetiit peccartim . Iliue nriciem habetur :
Timenti Dominum bene erit in extremis , σ M.
die defunctionis Iva benedicetur . Secundo , dat saluti, spiritum , sic enim liabetur . Ilaiae 26. Cevc i ι, ζὰ quasiparturizim 1 ,.
76쪽
C' teperimus Spiritum. 7o. legunt : Timore tuo, Domine, concepimus, o peperimus h triaram saltitia. Tertio, non in uno Scriptum loco timor initium sapientiae dicitur,
sic Plat. 1 Io. Disιum sapienIra timor Domini. Tum Eccl. I. Timor Domini Icientia religiositas, radix sapientia est timere Demianum. Demum Christus Matth. io. ait :Timete eum , qui potnt animam is corpus perdere in gehennam. Probatio, ex traditione.
S. CYPRIAN Us lib. de lapsis sermonem de castigationibus a Deo inflictis ii stituens , ait : Praenuntiata sunt illa is nobis, & ante praedicia : sed nos dataeis legis & obiervationis immemores, ideri gimus per nolira peccata, ut dum Do- is mini mandata contemptimus, ad corre-- ctionem delicti oc probationem fidei reis mediis severioribus veniremus. DTum Tertullianus L i. de cultu 1 emineo cap. 2. Timor sundamentum salutisse est . o Accedit Bais liti, holnil. in Pial m. 32. Jam , ait , quando timor Domini se initium est sapientiae qui terrena sapiunt, ,, per timorem crudiuntur ; timor unimis quasi quidam introduci ortu, ne ilario ad
,, pietatem condiscendam alluinitur . MEiusdem eli labii Hieronymus cpiis. ad Fabiolam , his verbis : Ρ Jungit timose rem Psalmisti, qui cullos eis beatituri dinis, dc infert; virga tua oc bac.lius M tuus ipla me consolata sunt : dc est ien se icis dum tormenta formido, servavi gra-
Subseribit S. Augustinus Trast. s. in epist. a. Joan. ubi sic loquitur : Coepit aliis quis cre iere diem iudicii, si e oepit cre- dere, coepit dc timere : timendo eo se rigit se, vigilat adversius livites suos , is ideli, peccata sua : incipit reviviscere M interius &c. se Mitto cAteros Patres, qui pallim idem docent.
Probatio, ex Concilio Trident m. SAc RA Sx nodus tellion. I a. cap. 4. Pro nuntiat adversus Protellantes, attritionem Ux metu gehennae concopiam cile Dei do-1 im : Illam vero contritionem im-
, persectam quae attritio dicitur , , , quoniam vel ex turpitudinis reccati
is consideratione, vel ex gehennae di m is Irarum metu communiter concipitur, si is voluntatem reccandi excludat, cum speri veniae, declarat non solum non facere is hominem hypocritam oc magis pcccato is rem, verum ut iam donum Dei est e dcis Spiritus sancti impullum non adhuc quiis dem inhabitantis, ted oc movcntis , , , quo pinnitens ad uius viam tibi ad ju- is si itiam Parat. Expressima ibidem lcst. 6. Can. s. Si quis
dixerit gehenna metum per quem ad misor cordiam Dei de peccaris uolendo con gimus , vel a peccando abjιinemus, peccatum uis aut peccatores te ores sacere , anathema sit. Probatio, ex variss rationibus.
PRIMA : Nomine timoris servilis ii telligimus eum quo homo reus motivo gehennae a peccato secedit , dc Deo inhaeret ut ultimo fini, haec cil cnim servorum indoles dc consuetudo ut Dominis famulciatur proprii commodi motivo, quod licitum ei : 1cd hujusmodi timor bonus estoc a Spiritu sancto, quandoquidem cx sanciis Patribus deterret hominem a peccando i ex lancto 'rhoma hic art. r. eo ductus peccator adli cree Deo qui quidem diligitur, inquis , tanquam finis ultimus propior rariona quae beatitudini adveziatur. Ergo oc C. M uda : Sinit De iis hominem isti sibi servire mereddis motivo , juxta illud Matth. 6. Beati pauseres hiritu , lis iam inorum est regnum etaeti um . Et illud Pial.
m m. Igitur dc pix iace motivo tametsi me cenario homo Deo inhaerere potuit, cum in utroque actu proprii commodi adiit
Tenta : Comminationes , correptiones dc flagellationes non semel commenda tur in lacris Scripturis , ut homines a recciatis deterriti supremo adhaereant bono ; quin immo hoc ipsum exponul ad Pror beta Regius, hi, verbis ibidem : tac μ
tuis rimu . Iritur timor i ervilis salii tari, ei toc a Spiritu sancto, cum nullus, sedlula eius gratia ci a Ieccato iductare, o
Deo adhaerere queat it . ut inaque aucem.
77쪽
operatur etimor .rvi lis ut ex probationi- ibus liquet. Igitur est bonus, ct Spiritus liancti dolaum. Fit satis ob oeLon2bus. OBII cIss : Ille timor non est salutaris, cujus usus malus eli : Atqui ustis timoris servilis malus cit. Et probatur. GlOssa super Rom. r. ait : qui timore aliis quid facit, etsi bonum iit quod fa-M Cit, non tamen bene facit . se Ita ex August. Encluridio cap. ix I. dcducitur . Ergo dcc. Respondet Sanctus Thomas hic quaest. I9. art. 4. ad I. Verbum illud Rii rustini intelligendum est de eo , qui facit ali-- quid timore servili, in quantum est serri vilis, ut sci Iicet non amet justitiam, , sed solum poenam timeat. D stabis : Atqui omnis timor servilis malus est . Ergo Sc. Probatur subsumpti im . Ille timor malus cit quo poma
magis ad poenitendum movet quam Culupa : sed horror & displicentia : sed qui
timore servili agitur, magis timet poenam quam Deum placare intendat. Ergo &C. Respondeo negando subsumptum. Ad probationem , ' distinguo : si agens hanc instituat comparationem, ut foret paratus peccare nisi Deus penam comminaretur, concedo : si ab ea abstrahat comparati ne, nego. Porro peccator gehennae metu concullus ad Deum convertitur ita se gerens . A ps'na vitanda primum quidcmni motus, tum recedit a peccato ut Deo adhaereat e sed non gradum sistit in me. ra penae apprehensione & timore. Replicabis : Tutor mundanus abjicitur ut prophanus : Igitur & abjiciendus servilis. probatur antecedens. Uterque est motivum & principium in asibi ibus respectu peccatoris. Igitur si prior cli malus. eadem ratione citit & pollerior. Respondeo negando antecedens. Ad pro- bationem, nego paritatem. Ratio discriminis est quod mundanus silat in rinaec non adhaereat Deo, e contra vero alter , ultra quippe progreditur peccatur qui eo movetur scopo ut ad Deum se
Insabis e Timor servilis incompossibilis est cum charitate, juxta illud I. Joan. 4.
Rest dis distinguendo antecedens , timor filialis incompossibilis est cum ch ritate, nego. Servilis, subdistinguo : cum charitate periecta, concedo i imperfectare initiali, qualis est charitas qua aliquis diligit Deum propter se, & juxta Tridentinum ut totius justitiae sontem, nego . Namque Psal. Iio. Scriptum est :Instium Iapientia timor Domini. S. Thomas hic quaeli. 19. art. 6. nostram astruit solutionem , his vcrbis de timore pςnae : Dicendum, quod timor servilis ex a- ,, more sui causatur : quia est timor pe- ,, nae qui Cil detrimentum proprii boni: is unde hoc modo timor penae potest ita is re cum charitate, sicut re amor sui, is ejusdem cnim rationis est, quod homo is cupiat bonum suum , di quod timeatis eo privari &c. is Et sic ex S. Tlioma solus timor mundanus charitati opponitur , nusquam vero servilis, quippe qui charitati imperisectae annexus praeparet etiam ad perl)ctum Dei amorem .
Timor pocna quo aliquis ad Deum saconvertis es Ialutaras. PRIMO : Sic legitur Eccl. r. Timor Domini expellit peccatum . Vel ipse Christus Matth. io. illum praecipit, dicens : Tia
mere eum quι lores animam σ corpus perdere in gehennam.
Secundo : Sic docent Patres, Cyprianus
lib. de lapsis, Baslius homil. in Pial. 32. in primis Concilium Tridentinum 1eis i .
Tertio : ratio suffragatur : Qui hoc tia more concutitur, non silit in pena, scd a peccando deterritus convertitur ad Deum. Ergo dic.
ET SOLUTI UNUM. PRIMO : Nonumquam Patres abjiciunt timorem servilem ut malum , sed loquuntur de timore ferviliter iervili di
lationem ad Deum est malus , sucus ve- ro, qui dicitur timor Domini , adeoquel oc initium sapienti. . DIA
78쪽
stria trior in emus quaestiones de illa mirabili
Secundo : Quodnam eius obiectum bTerris: Quaenam ejus proprietates Luarto : Num status amoris ruri erga Deum si in vita pr. senti admittendus.
CHARiTAs in genere sumitur pro
quocumque amore honesto , & inlaoc sensu amicitia inter parentes & nevolos charitas nuncupatur : quandoque etiam pro amore quo Deus diligit nomines , juxta illud Ephcs. a. Propter nia
miam charitatem qua iutex r nos Deus cte.
Qui quidem amor amicitiae nomine inter Deum & homines celebratur, juxta illud Iacobi et. Atraham amisus Dei egestas est. Subscribit S. Augustinus lib. 8. Confess. cap. 6. Hoc ipsum patet ex quatuor conditionibus quae ibi reperiuntur, quarum
prima est, ut sit amor benevolcntiae r altera ut si amor mutuus & notus e ic tia , ut fundetur in aliqua communicatione, qua reddantur ainantes aliquo modo similes : quarta, ut bonorum communicationem importet . Porro jussus diligit Deum a more benevolentiae, videlicet propter cius solam bonitatem , Deus vero amat hominem sese complacendo in eius bono& salute. Secundo amor quoquc est mutuus, juxta illud Proverb. 8. Ero dit gentes me di go. Et istud Ioan. 4. Qui dia ligit me dilaesur a Patre meo, er ego diligameum. Tertio, est utique bonorum coma municatio qua amantes redduntur aliquomodo similes, Deus enim fiscit hominem ad imaginem suam, dicente S. Petro Mepist. i. Maxima σ pretiosa nobis promissa
nati e : ut per hac efficiamini λυina conforrea natura. Nec deest 1ecretorum communicatio, habetur cnim Num. χχ. in gratiam Moysis ι Si quis fuerit inter vos Propheta D mini loquar ei in semias ct figurii, non sis servus meus Moyses, Os enim ad os ejus i
quer. Quae verba explanans β. Hieronymus in cap. 7. Micheae , ait i ' Si visis vera amicitia delectari, este amicus Dei si sicut Moyses qui loquebatur Ueo quali
is amicus ad amicum. ,, S. Thomas, hic quaest. Σ3. arr. I. exr
se sto hoe docet illo Christi oraculo Ioan.
is. Iam neu dicam zor servos .... Hos antem
d xi amicos. Ulterior eius ratio est, quod sit amor benevolentiae erga Deum & hominem e deinde vero concludit non dari amorem amicitiae inter hominem re bruatum, quia non diligimus Miluas propter semetipsas, sed propter nos, quatenus sunt nobis utiles, qui quidem , inquit , amor concupiscentiae nuncupatur. Neque praetercundum est charitatem divi di in amorem viae & amorem patriae ἐν prior fide, alter vero visione situm attiniapit objectum, quod eum sit pro utroque idem, duplex ille amor non nisi accident liter distinguitur, his.c Apost. I. Cor. 13.
ait : Charitas numquam excidit. Rursus: Amor benevolentiae erga Deum alter est appretiativus, alter vero meran
c inplacentiae : vi prioris plus diligimus Deum quam nos & omnes simul creatui ras; per alterum vero complacemus in Deil bono, quod ex totis praecordiis volumus.
79쪽
t enim Deum consecrat prout est silm-
Chis ras I. Est qtita creatum II. V rus in D. III. Theologica , qua Deum ut summum bonum in I. o propter sed sedimus. 'Ron AT an prima pars contra Magistrum sentcntiarum, namque Rom. S. liabetur : Claritas Dei d si se est in eo iabus D stris Ier Spiritum seu i in qui datus es
nobis. Sed ouod infunditur a Spiritu sancto ut eius donum, non cit ipse Spiritus intactus : crgo charitas est quid creatum. Sic verba Apostoli opticant Concilium Hraus canum et t. sic Tridontinum, sic S. Augustinus, sic S. Bernardus, sic S. Thomas. Arausicanum Can. et s. ita loquitur:
Prorsus donum Dei est diligere Deum: , ipse ut diligeretur dedit, se Trid. seu
6. Can. I i. Si qxis dixeris homines iustisse ri vel sola imyurat me justria Christi , vel f a peccatorum rem ime, exclusa gratia cr
ebar: .ite, stria in eoru bus eorum ter Spis . um sanctum dissundatur : arque illis in aer ....
onathema sit . At prist. lib. de Spirit. &iitt. cap. 32. nuna. 36. Charitas quippe se Dei dicta est diffundi in cordibus ianis siriς, non qua nos irie diligit, sed quari nos facit dilectores suos, sicut justitia se Dei qua iusti ejus munere ossicimur. MRursiiς Tract. 6. in x. Joan. Charitas M pcr Spiritum sanctum iaci a cst . se D.
- cte dicitur Deus, ct Dei donum : datis itaque charitas charitatem; substanti vase accidentalem. - Doctor An elicus hic
aitatem esse quid creatum, quia, inquit, ex Augustino est motus animi ad fluendum Deo; omnis autem motus cst quid
Pro a r secunda pars : charitas dicitur Theologica , quia Deum habet pro immodiato obiecto, in quo quidem con lituitur in ratione virtutis Theologicae, &dissert a ceteris virtutibus moralibus. P, Asatur tertia pars , videlicet , quod charitate Dcum ut si immum bonUm propter sie diligamus; qua: quidem v rba ha-briit locum differentiae re formaliter si sci cant charitatem in ordine ad spem, si x cst etiam v rtus Theologica; fresinum bonum & nostra Leatitudo; charita autem Deum respicit prout in se peri ctuin & amabilem. Dices : ipse Spiritus sanctus est charitas, juxta illud i. Joan. 4. Deus charitares, oe qui manet in charitate, in Deo maner er Deus in eo. I rgo &c.
R. s. η eo distinguendo antecedens : Spλ- ritus sanctus cst charitas causaliter, concedo : Otarine quippe donum deiursum clidescendenς a Iatre luminum, inquit Sanctus Jacobus lor malitor, nego. Implicatenim donum di donatorem idem cise .
logica . t Il. Insusa. Primum patet, quia inclinat hominem ad Deum ut ultimum finem. Secundum utique, cum immediate Deum ut summum bonum respiciat . Tertium c tiam , nam ex Scriptura dic sunditur in cordibus nostris per Spiritum sanctum.
P Riuci subiectum immediatum charitatis est voluntas. Sic docet S. Thomas hic q. 24. art. I. quia , inquit , cha litatis objectum est bonum, bonum autem citvoluntatis utique cibiectum . Art. a. si dit charitat in insundi in n0bis, ea quippe nobis donatur vita aeterna, qt ae non nisi donis Dei comparatur; donum autem excedit innatam virtutem voluntatis : l-gitur non acquiritur, sed gratuito datur ju ta illud Rom. s. Charitas Dei E: Mn-d ρριν in re, dius nostris , per η, tum L n- ium, rem datus est notis . Concinit Concilium Tridenta scit . 6. can. II. dicens
Spiritum sanctum diffundi rer charitatem , quae est in cordibus nostris i scenim locum Apostoli interpretatur. Meunis : Objectum charitatis materiale est Deus ipse & proximus , cum Circa ca exerceatur charitas : formale verocit bonitas divina in tota tua latitudinu
80쪽
Lmpta: dc non ut est smplex Dei alia tributum ; namque ratio sermalis quacharitas in Deum tendit , est summum bonum in omni genere dc linea , videlicet Deus ut ens plenum Ac persectis li
Iam vero quodnam sit amabilitatis o lectum Dicimus eum sancto Thoma qui
hic q. 23. Rrt. I. Deum esse primarium
charitatis objectum, utpote summum bonum de totiua boni sontem dc originem; subdit vero proximum esse secundarium , juxta illud Ioan. 4. Hoc mandatum habemus a Deo, ut qui diligit Deum, diligat tu se ream suum. Ratio est, quia non solum relucet bonitas in proximo, sed inter nos &ipsum est amor amicitiae, cum sit Communicatio bonorum , dc ad eumdem tendamus finem. Art. s. propugnat vel ipsum nostrum corpus esse ex charitate amandum , non quatenus corruptibile & concupiscentia plenum est, sed ut eo utimur ad famulandum Deo optimo, Apostolo dicente, Rom. 6. hibere membra se a arma iustitia Dei . Art. 6. Ait peccatores cste diligendos non reduplicative, ut mali sunt, sed ut participant gratiam dc ad eumdem sicut nos tendunt finem. Art. s. probat, vel inlos inimicos diligendos esse propter eamdein rationem, maxime vero propter Christi praeceptum Matth. 6. Diligιte in kσι --sros. Art. Io. sanctos Angelos ex charitate serventi super proximum amandoselle demonstrat, non solum quia bonitas divina in iis supra modum coruscat , verum etiam ex eo quod sint Patres nosti spirituales dc directores a quibus innumerabilia dc perpetua recipimus Mueficia : hinc Scriptura de sancto Angelo custode potissimum, ait : Exod. 23. Nec com
Ordinem diligendorum sanctus Doctor texit hic quaest. 26. arr. a. asterit Deum diligendum esse super omnia, videlicet i taliter totalitate obiecti, quia eli in set tum bonum. Deinde vero totalitate se titudinis, ita ut omnia nostra cedant sine fine in ejus dilectionein , quandoquidem eum satis amare haud valemus, ut docet sanctus Doctor q. seq. art. s. quippequi sit infinite amnilis r hinc lanctus Bemiardui
ait, modum diligendi Deum esse sine modo art. 4. scilicet q. 26. subdit poli Deum thora nem debere seipsum amare, sed non secundum desectus, tametsi enim, inquit, non sit amicitia ad nosmetipsos , est i men ipsa communicatione aliquid majus,
scilicet unitas identitatis bonorum. Art. . ait proximum magis a nobis esse amandum amore charitatis, de quo loquimur, quam nostrum corpus namque corpus est quid mere materiale , proximus vero h
bet animam qua perfrui potest : Coni is ciatio autem, inquit, in plena pλrtiemis patione beatitudinis, quae est ratio dili-- gendi proximum, est maior ratio dili-- gendi quam participatio beatitudinis peris redundanti λm; quae est ratio diligendiis Proprium corpus. ,, Rursus idem iantius Doctor art. 6. propugnat amicos magis esse diligeudos quam Pr ximum art. 7. parentes plus quam amicos : art. 9. dc s
quentibus, Patrem pluiquam Filium dc Matrem , ratio omnium cst, quia praetcr rationes diligendi proximum communes , homo speciales habet pro amicis diligendis o speciali ores pro parentibus amandis; specialissimas pro Patre amore prolb- quendo ; non enim filius ita homini conjungitur, sicut Pater oc Mater, nec Mater etiam sicut Pater, eo quod, ait art. io. Pater sit magis princisium esse quam
Mater. Art. II. conceditotudem D. Thomas uxorem unum clie cum homine, les ratione carnalis coniuncti otiis, hinc lecur
dum rationem boni, magis diligendus ea Pater quam Mater.
PRIMO : Subjectum immediatum ch ritatis est voluntas , quia ex D. Thomahic q. 24. art. I. id uulueris voluntati tribuitur, ut amet. Secundo . Objectum charitatis materiale est Deus, tum oc proximus , cum ad proximum se extendat, oc terminetur ad Deum t sermale quod est Deus reduplicative ut bonus; ratio enim quam charita5 respicit , eii bonitas quae cit amabilitatis motivum : formale lub quo, est
gratia dulcedinis oc suavitatis; hac enim