Epistolarum Pauli Manutii libri decem, quinque nuper additis. Eiusdem quae Praefationes appellantur cum noua quoque accessione

발행: 1574년

분량: 455페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

tum ea fama, quae de tuis laudibus percrebuerat,suo testimonio vehementer in tui beneuolentiam impulit: deurde, vi integrum ossicij sui stuctum ferret, te quoque de meo erga te studio litteris admouedum putauit quod etsi praeter opinionem meam poti quam contra voluntatem, factum esse confiteor: tamen eo mihi nomine abs te Patias agi, moleste ferrem, nisi epistola tua, distincta luminiribus ingeni j, index amoris uiane tui, quo equidem ant quius. habeo nihil, omnes animi mei partes ea voluptate perfunderet,ut molestiae locus esse non possit. aderat,cum eam attulit Magius,legitque me concedente,semel & ite xum Carolus Sigonius, qui quantum iudicio, & elos uentia valeat, neque tu,nec ut opinor, iam ignorat quisquam: is ornauit ingenium tuum ciuinis laudibus, me prorsus assentiente: nam quid, Magio, di eam ὶ qui te,qualem ipse antea in omni sermone praedicauerat, talem nobis videri. mirabiliter ob eximiam in te beneuolentia,fortasse etiam

iudicii sui caussa, laetabatur. Nimirum habet hoc nobilitas,ut,qu cumque se in partem dederit,insigne quiddam prςstet. sed, quo libentius de spatio curricultique maiotrum plerique deflectunt,ed praestantiorem apud omnes homunes & gloriam,& gratiam,si qui cursum tenentiassequuntur. quod tibi gaudeo contigisset qui cum multis tum naturat,tum fortunae donis abundares, natus in eiunate,or

bis terrarum olim domina, nunc religionis, pietatis, iustitiae domicilio, ortus ex ea familia, cuius nomen praeclaris partum & studiis, &factis, multis iam saeculis per omnes gentesima disseminauit: tamen quasi haec ad te non per tineant, id agis, ut una te nobilitet virtus,&,quantum honestatis a maioribus tuis accepisti,tantum ipse posteris relinquas. quod etsi dimillimum est praesertim his tempo-,ibus,cum aduersentur multa, &, ut vides, ad inania quae dam, neglecta solida gloria, mores incubuerint; tamen a te, steti pruduntia, & ingenio tuo, freti etiam constanria, flamma omnia ex rectamus. Quae porro laudabilior industria,quae cura praeriantior,qxiam quae in animi cultu consumiturὶ cum Icilicet id quae: imus, ne quando impenden- tem fortunae vim,optimarum artium praesidio muniti, pertimescamus, ne iactemur huc, & illuc vel cupiditate, vel metu: sed in tantis vitae, quasi tempestatibus, tranquillissimo, ac iucundissimo litterarum portu perfruamur λ quae

202쪽

aui no videt, nec de adapiscenda virtute, quae rationis ab olutio est, assidue cogitaime ille eo ipso. rationis munere, quo uno caeteris praestamus animantIbus, indignus est,

quod quidem semper sensi, licet, 'uo contendi, non per uenerim. te & sentire idem,& posse consequi quod vis,in telligo. quod si de praemiis cogitas, quae proposita sint, vi-ides, aeternum decus, & bonorum amor,quem debzs omnibus rebus anteponere:equidem in eo summam felicitatem ab adolescentia constitui.ex quo quanti faciam amicitiam tuam,quem nemini aut probitate, aut studio libe-jalium doctrinarum audeo concedere, facile potes intelligere: iitque ut re ipsa aliquando experiaris,operam dabo. Vale,& Iulium Pogianum, familiarum tuum, praestantem omni laude virum, ac Hieronymum L ippomanum, eximia spe summae virtutis adolescentem, salutes, rogo,meis vςrbio diligenter. VenetiiS.

i ci OCTAVIANO FERRARIO .

Mediolanum. Noli putare, me tantum amici tui tribui c.

se, ut adhuc rem ducerem . nam, etsi de illius ingenio, doctrinaque semper optime sensi, idque primum lit- . terarum tuarum testimonio, post etiam iudicio meo commotus : tamen de tuo libro ita iudico, nihil fieri posse non modo cruditius, in quo meam de studiis tuis opinionem aequauit industria tua, verum etiam elegantius : quod ab excςIlentibus in philosophia viris, ctualem te iam omnes praedicant, hodie non admodum exspectatur. Quid igitur obstitit, cur non aggredereri causiam si quaeris, de quate, si res pateretur, cesatum vellem : pituita, tepenes commota, satis per se molcsta, mox etiam , cum tussis accelsisset periculosa, moram iniecit: biduum iacui , medico non admisto, accurata victus ratione contentus: in qua tu quantum ponas, ignoro: ego utilissimam experior. nunc, quae supersunt morbi reliquiae, do operam, ut eas depel- lam. quod eadem, ut spero, abstinentia consequar. hilio iam ,& domesticis omnibus rectὰ est. De gaudio Ciceronis ex Hirri repulsa ,scrisisti diligenter, & praeclare : sed me oratio ipsa, ad latini sermonis consuetudinem reuocata, non libenter a te dissentientem, in aliam tamen se iii etiam

203쪽

deducebat.Liber tuus, quemadmodum ex paginis,& die. bus rationem duco, video fore,ut Idibus Sextil. aut plane absolutus ab operariis nostris, aut inibi sit. itaque, velim sumifices, quot ad te eius exempla, & eui dari velis char tata probabis : habet enim amplitudinem, & elegantiam: spero atem reliqua: mitterem Io.Antonio, bibliopolae ve-s ro, sed homo est,quod inter nos dictum sit,paulo ad rem ttentior , quIm vellem. nisi remittat aliquid de sua eo

suetudine,vix puto inter nos posse conuenire.Veruntamen

quid ad nos 3 utamur alio, qui se praebeat aequiorem in transreendo, deinde bonum virum in fide praestada. quod totum prudentiae tuae committo, Vale.Venetus.

EIDEM, Mediolanum.

EGo verδ nihil minus volo, quὶm, nisi vaeas, a te reis

sponderi. nam, etsi mirificὸ delector ingenio tuo, cuius imaginem in iis, quae a te scribuntur, epistolis magna saeph cum animi mei iucunditar contemplor: tamen, ne me putes in ea haeresi esse, quae ad se ipsam refert omnia, aliorum caussa minimum laborat.cogito valetudine tuam: costito maximarum doctrinarum studia:amicis, N propinquis horae dandae sunt: inuitat humanitas,pietas cogit r curetro te ista velim deserere tam laudabilia,tamque necessa - ria, studium ut expleas meum crebritate litterarum, quod expleri tame nullo modo potestὶ De libro,teneo iam quid elis typis,quos probas, & eharta,qua vis,utemur.initium fieri xnte quam redieritis,qui totam ossicinae curam sustinet, omninδ vix potest. erat autem in Forum Iuli, sui negotii caussa prosectus. eius porr5 diligetiam cum in charta, ruri in toto hoc genere utilem,& necessariam esse, saepe sum expertus,quo aequius hoe, quidquid spatij interpond-tis ueterque nostrum serre debet .atque etiam, ne quid cessem, paul δ' eram conturbatior, aegretante stio , quelm de tribus unum habeo reliquum. O mi Ferrari, quantam tu. debes philosophiae gratiam,quae te a tot euris ad tueundi iasinum vitae genus abduxit. qnamquam forta ne hoc melius : & in agendo postam esse virtutem, ne tui quidem Peripatetici negant .sed haec omitto. In pecunia: permutatione agnosco tuam in me beneuolentiam, pene dixi liberalitatem. quod si arcae meae consultum aeque omnes vel lenta

204쪽

lant,quanto mecum ageretur commodius. nune,mihi crede, lecus est, nec me tamen reclamante, vale. Cruceio.&Caprae Ialutem plurimam.VenetiiS. i

Urbinum. Si quisquam est, qui ex aduersa bonorum virorum soris

tuna lolicitudinem capiat, eorumque mederi studeat incommodis,eum ego me esse profiteor.se cum ad opem

ferendam nihil mihi suppetere praeter voluntatem intelligo,ite assicior, ut me ipso miserius esse nihil putem. quod , certe id in tuo potissimum casu mihi tantiarisse, nisi vel meam consuetudinem ignoras, vel ignorari a me tuum ingenium, tuam probitatem putas, debes opsena t. manquam cum recordor, & eadem saepe accidisse optimis viris, & ubique virtutem honestissimum habere

domicilium: nec fieri nunquam, ut calamitas etiam gloriar ut, nec ullum in te dedecus, aut facinus turpe eonse ri : cum hoc aeterna naturae lege,unde humanae leges,ta quam ex archetypo, describuntur, sancitum esse videaturi ut vim vi liceat repellere, M sua cuique incolumitas prima sit: haec inquam, memoria, & cogitatione dum pertracto, id quod quas solatium quaerens, pe libenterque facio: lenitur aliquantum doloris acerbitas,atque etiam tibi. quantum licet,in medio dolore gratulor: cui nisi loci m ratio Statas est, caetera, quae videris amisisse, leuiter sereae da esse censeo. In loco autem quid te torqueat3 specie& vr bist at ea, quae ad oculos pertinoi nemo unquam sapiens neque in malis,neque in bonis esse duxit: dc ego, qui longe a sapientia disto, haec tamen prorsus non amo Inania, 1blitudine fruor, quantum potium, in hac mihi vivo, dc Deo: quod unum est beatε vivere. Amicorum consuet do quidZ absentes no ditisuntux non, si volumus,& quoties volumus litterarum sermone coniungimur. equidem, posteaquam discessisti, nescio quo modo crebrius etiam, quam cum aderas,de te soleo cogitare: & mihi scito ambeorum spectra, praesertim 'vos virtus, & integritas commmendat, esse iucundissima un utilitatem aliquam, tuis ne cessariam rationibus,cogitas,non dubito,quin istuc,quidquid iacturae iactum est, brςui maioribus etiam coni

205쪽

dis resarciatur: Nee veto, si me audies, utilitatem ullam cum ea doctrina conseres, quam tu auges quotidie ua isto otio, neminem curans , praeter te ipsum: quod hic inerte non contigit. magnum eu, studia polle colere, quae Ieiis, de qui ini velis : tibi uni dementem iacere, librum tru-

. ctum colligere . at quem fructum3 cui nec imber immoderatus , nec aestus , nec ulla calamitas noceat, nec suauitatem detrahat ι sed augeat, quae cetera omnia corrum it dies. Quod si tibi, multinim philosophorum exemplo,

vitam in patria ducere, ob doctorum hominum paucitatem, non perplacet: an dubitas quin te ista cura nos ami- est hi, si quid noster in te amor, si quid pietas valebit, aliquando liberem ii quod tamen eiusmodi est, ut non tam linandum videatur, cum euenerit, quam non dolendum, si fero, vel si etiam nunquam eueniat. nos enim In delectu rerum saeph sallimur: errore mentis tanquam Ialutaria, quanioxia sunt,adsciscimus: unus euenta rerum prospicit, unus igitur nostra consilia gubernet, ac modereturiseus. citi si te totum permiseris, si minimum in te iplo meo posueris omnia: mihi crede , ex istis molestiarum nu-etibus emerges,nihilque posthac aut mali metues,aut bovi se ustra cupies: multa etiam, quae non cuples, nullis accersita laboribus, aut studiis, ad te sua sponte confluenti Ego tibi opera, cura, diligentia, quae nunquam in me de-sderabis, fortasse etiam consilio prodeste aliquid pollum: Rafarius, qui publicam personam gerit, etiam auctoritate adiuvabit, quem licςt existimem , quantum Valet, tantum tua eauila velle. tamen suadeo , litteris eum Interdum appelles, rogEsque , ut respiciat sortunas tuas, & aliquid eis, atque ade5 multum cogitationis impertiat. a uino, Optimo viro, miliaque vetere beneuolencia coniun-oissimo , amoris, & studu erga te sum ipse optimus testis: sed aetas iam obstat, quo minus ea, quae res postulat, Obsere, & exsequi possit omnia. itaque , nisi me fallit opinio, totum in Rasario est. nam ego, ut scis, vel infirmitate valetudinis, vel diuturna iam consuetudine, N. Voluntaria quadam desidia, loca publica non admodum frequento e quo familiaritates intermitti, & ex eo amicitias , ii quae penitus virtute non haerent, paulatim dissui nec 'e eth. testimonium tamen indicii de te mei nullo loco de-

erit. & de doctrina quidein, ut spero, fidem iaciet oratio

206쪽

nostra e eloquentiam verb,in qua tibi quantum tribuam, cum alij,tum, omnium modestissimus, & ingeniosistimus adolescens,Fraciscus Vianellus a me tapE audiit,tua striapta facile probabunt. Vale.Venetiis.

FEDERICO G ALL

ITerum iam te purgas,quod in discessu tuo, menses se-rὸ quatuor ablaturus, ad me non adieris,quem, ut opinor. tui cupidum ac peramatem cognoueras. ego autem,

etiam si repentinam illam discedendi necessitatem litteris minus excusasses, tamen, vide, quam faueam amiciatiae nostrae. & quam non stricto iure tecum agam, nunquam inibi persuaderi passias essem , hoc abs te salutatio nis ossicium vel nostri obliuione, vel contemptu, vel ulla omnino inhumanitare tua fuisse praetermissum. quare accipio excusationem tuam : sper6que, te Operam daturum, ne utaris ea posthac:idque mihi scito fore iucundissimum. nam,cum semper dilexerim plurimum,a quo primum die mihi cognitus est,parentem tuum,cui te cupio,& spero simillimum fore in iis artibus, quibus honestius, aut floriosius esse nihil potest: tum vero studia tua, ingenium, quaeque lumen, & ornamentu ingenij sunt, mores ita me tibi adiun erunt, ut omnibus te laudibus libenter cumulem, nihil de te, quod indecorum, aut turpe videatur, ne suspicari quidem velim. Equidem mirifico tenebar desiderio tui, tum, ut mandata darem, de quibus ageres cum parente tuo: tum etiam, ut, quo tibi studi rum genere totam aestatem in patria traducendam statueres, a te ipsb cognoscerem : ut vel ex optima tuorum consiliorum ratione voluptate caperem: vel, si quid contra sentirem , indicarem sententiam meam. quanquam, cum domi habeas, unde discas, & unde praeclara quaeque

sumas,neque te meis, neque cuiusquam egere praeceptis intelligo. veruntam e verus amor latere non potest,Ostentat se,ubi etiam minime opus est. Ac tu quidem percommode feceris, si, quod coram non licuit, fortunae potius culpa,quam tu a,id tibi agendum per litteras existimabis, ut aliquid de quotidiana tua tu lectione, tum etiam, sine qua lectio pene inanis est, scriptione significes. non enim

207쪽

te puto vel desidiae quidquam loci relinquere, vel iis leuitatibus, in quibus plerique adolescentes insaniunt, operam perdere.scis,quod sapientissimi homines prodiderui, imitatricem boni voluptatem falsa specie decipere, illecebram e sse turpitudinis,escam malorum omnium,qua capitur aetas improuida, nec se captam sentit, tusi cum imprudentiae poenas luit.atque hoc in genere labi, S errare, cum caeteris turpe sit, iis videtur elle turpissim v, quibus ad amplectendam honestatem praecepta non defuerunt.&,praecepta si valent,quae tibi ego,pro meo in te singulari studio,deesse non patiataquato plus valere exEpla aequum est, praesertim quae posita ante oculos sunt, quae tibi numquam inrueri non licet, quaeque familiet tuae quanta quotidie laudem pariant, facile potes intelligerer itaque non a te mediocre aliquid, sed summa omnia exspectari, nec

spectari solum, sed exigi etiam quasi debita, debes co- itare. quae si praestas, laetitia quidem parentes tuos, qui-uh potissimum, & patriae natus es, assicies incredibili: teipsum autem perpetuis instrues, maximisque bonis : nec ill timebis externa,quae casus,& sortuna inuehit:sed ,a teipso pendens, nullis obiectus iniuriis, firmissimo artium optimarum praesidio munitus, vitam deges beatissimam,

, aeternamque posteris tui nominis memoriam relinques. Vale.Venetiis.

OCTAVIANO FERRARIO

Mediolanum. Praeclaram - νωδιαν. at ego, tuarum litterarum memoria, contulera in eum perpetuo quodam studio,quidquid praestare poteram ossicij,operae, diligentiae.

nec me tamen poenitet, eo processisse, unde nune tu ipse pene reuocas. mutare autem consuetudinem, praesertim

in benemerendo, vix licet. nam illa superiora, si doctrinae non vis,in quo me sesellit opinio, humanitati certE dedimus. nunc dandum esse aliquid constantiae , ne nostrum damnemus institutum , prosecto vides. verum absit iam hoe argumentum a litteris nostris:valeant ea,quae iucunditatem non habent, quam equidem non mod5 ex tuis elegantissimis epistolis , verum etiam eum ipse ad te scribo,capere mirificam soleo. nihil est tanti, quod cum sermonibus nostris permutari debeat. nee, de nobis ipsis

quod

208쪽

quod scribamus, deesse unquam patietur mutui amoris abundantia.De libris tuis, dedi negotium homini domestico,ut a peritis de ratione vecturae cognosceret, eosque quam primum istuc mittere quod ille,ut est omnibus fere iucunda negligentia,fortasse nondum fecit .vrgebo litreris,& mandata renovabo. Suilla farcimina curaturu tessnificas:in quo amo voluntatem tuam:quod autem addis,non ante,quam extremo mense,ne,cum recentia sint, inclusa corrumpantur,consilium probo: &,quoniam vestra istius generis obsonia, quia palato sapere putantur, sine exceptione laudant:nec artes quaestuosas ossicinet temere dediscunt,puto sore suauissima. Sed audi, quod esse totum aliud intelliges,id est, aliquanto magis ad me pertinere. κονου,νι sumus,& cruditate laboramus.id quidem a pueritia:sed auxit vitium assiduus litterarum usus: quo adempto,quae nobis,qui vulgaria contemnimus, delectatio,vel potius quae vita superestiquare ignosce,si mihi non impero : quod ne tu quidem, opinor, cis.quaesita inter medicos est, ecquid adiumenti aquae sulphureae potus afferre posset. variὸ sentientibus recusaui, ne, quod aiunt,de sorte etiam in dubium venirem. de gutta capiti instillanda sermo fuit.ne hoc quidem placuit: ne memoriam periclitarer. ventum denique ad viistus rationem. praebui me facillimum , quidquid vellent. in primis radicem probarunt,quae trios vocaturiquam codiri apud vos egregi E,ferunt.eam igitur,quod tuo commodo fiat,velimi perquiras, inuentamque, & mediocri vasculo diligenter inclusam cures aliqua ratione perferenda. quidquid ero- gaueris, bona fide, cui voles,hic numerabitur. Alexandrim ο 01M, nondum ab eo,cui frater commodauerat, extorqueri potuit nec ego ursi vehementer,posteaqua, non

ab Aphrodisiensi,cuius in eo libro mentio fit, sed a posteriore Alexandro scriptum cognoui: quod etiam declarat Vale,& Cruceio, Capraeque communibus amicis, familiaribus tuis,quos utinam aliquando complectar, salutem plurimam. Patavij.

209쪽

o1 PAVLI MANVTII

sun suam diligenter agit, di mihi quidem egregie probati

quanquam multis iam annis eam imbibi animo de illius in enio, doctrinaque opinione, ut errare nihil credam, si

quis multorum rationibus unam eius audioritatem anto

ponat. luam tibi quoquc sententiam probari, cum intelia lexerim antea: cumque viverὸ dicam, hoc ipsi, nomine plurimum accesset it ad beneuolentiam in te meam .cupio te nuc ne leuissime quidem a te ipso dissidere, idque mihi tum facile,pro eo iudicio, quod de tua virtute semper habui, tum etiam, pro meo erga Ferrarium singulari stodio, libenter persuadeo. Sed, ut redeam ad epistolam , vsdes, quam erudi id, quam ingeniose disputet, quam tecti amice qua que lut apertius,nec ulla tectae simulationis labe scrius eius animu: cst, is genue,& simpliciter agat alienatae vero a te voluntatis,cum caussa nulla subsit, ne signa quidem ulla in eius litteris mihi videor agnoscere .de quo quia te nonnihil ex epistola tua sensi laborare , nee iniuria vetus inter nos amicitia fuit, eritq;,ut stero,vitae squa. lis, maximis illius in te meritis, ex tua mihi praedicatione cognitis, non vulgaribus tuis in illam ossiciis ulta: purgabo te apud eum primis litteris accuratissme: nec ab illo probata damnasse, aut omnino in dubium reuocasse, sed quaesisse nonnulla tanquam a magistro tuo, veteremque in eo consuetudinem retinuisse,si volueris,ostendam .non

dubito,qui,s qua ei de tuo sensu, quod equide vix opinor, suspicio haesit,amoueat, ac se tibi quam primum restituat. novi hominis lenitate beneuolentiam in te vidi: is , meae in te beneuolentiae fons, ea primum origo fuit. nec enim, quae de te olim ad me scripserit. possum obliuisci nec, si possim velim. Illud a te, mi Rasari, si quid nostra etiam caussa vis, etsi necesse non arbitror, tamen vehementer peto,&, si pateris ,rogo, no vi Optamum virum, doctissimum hominem aterrarium, tuae laudis auctorem, ouando is tibi ad philosophiam aditus aperuit, viamque muniuit,obserues,ac diligas:quod a te fieri, certo scio: sed ut in omnibus ossiciis, quae ad illius non modo dignitate, sed etiam volunt*tem pertinebunt, certare mecum velis. in quo te mihi parem esse percupio, vinci nunquam patiar. Vale.& Magium nosti iam, singulari adolesce .cm inpenio,tibi pro tua doctrina, mihi pro meo in eum no mediocri studio deditum, ura.Pataviiij Haec

210쪽

EPIST. LIBER V. 2o 3

Haec dicitaui,vi soleo filio meo. nam, ut scriberem ipse mea manu, neque per medicum licebat, nec fine stomaehi serebat imbecillitas.

STudium tuum in exhauriendis mandatis meis, celeritas in rescribendo, quorum ego a te alterum pro nostra coniunctione exspectabam, alteram autem pro tuis occupationibus postulare vix audebam, magnam habent si nilicationem amoris in me tui: cui quidem, si paribus non licebit ossiciis,pari saltem ut amore respodeam, Operam dabo:nec dubito,quin consequar: atque etiam quod mihi vel iniurato velim credas, me iam esse consecutum intelligo. qui enim, tua quae fuerint erga me ossicia, meae quae sint partes,ignorare postlim, aut non assidue cohitareὶ Ego,Rolande,quo primum die, cum L ctillimo adolescente, familiari tuo,itemque meo, , accessisti ad me, li- lexi mores tuos, in quibus ingenui multum pudoris, qui probitatis index est, multamque prudentiam elucere vidi. paucis diebus, cum de nostris delectationibus, id est, de communibus litterarum studiis, colloqueremur, pr0basti mihi in oenium, doctrinamque tuam , & ad meam de te Opinionem , testimonio excitatam , plurimum addidisti. postea facile inter nos exorta familiaritas: vel quod multis an rebus nostri sensus congruere videruntur , & latentis quaedam naturae vis animos utriusque coni ingeret: vel quod assiduitas tua pene quotidiana, ususque domesticus nihil amicitiae nostrae deesse pateretur. Me deinde Veneditias rationes meae, te non ita multo post Lutetiam 3 ockrunt studia tua. manet amor tamen, in me quidem is,qui fuerat praesente te, vigetque memoria tui, nec locorum, aut temporum interuallis unquam evanescet. quod nisi me tuae laudis magna qusdam cupidita reueret, anger r, quod abes,&,ut audio,abluturus es : sed versari te in ista eruditorum hominum celebritate, frui consi et ud me do- ctrinaque Hadriani Turnebi, quem iam piidem omnes cantant,egO DIDO, quatum pollum ,in sermonibus meis, nisi vehementer gaudeam, te non amem, ec quem ames

ipse, quod in primis cupio , dignus sina. Queare nostra etiam causa cO 'tendςP t,quo consilio Lutetiam textuisti,

id quam

SEARCH

MENU NAVIGATION