장음표시 사용
261쪽
Bononiam. E c TAE, & amabiliter cogitas,cum usuram mihi sermonis tui, tuaeque suauitatis, ademptam o locorum interuallis, restitu edam quoquo mo- do litteras existimas. hoc sane non modo mea peruetus in te, & perpetua, & iam ad summum perducta Deneuoleiula, verum etiam humanitas illa tua postulat, in qua tibi conserre pollum paucillimos, neminem certe debeo anteponere. Atque hoc loco recurrit animus ad initia nostrae nece initudinas, repetitque secum, &. magna cum voluptate contemplatur ossicia tua: luet libenter aliis praedico, tibi non minus libenter exponerem, ut hoc ipsis me gratum, & memorem intelligeres, nisi me reuocaret pudor tuus, & putarem confidere te memoriae meae, nec tamen expetere a me quidquam praeter voluntatem. Sed omitto illa ultera: recentem gratiam praeterire non pota sum, quod homo semper districtus a publicis rebus, priuatis etiam, quae tua benignitas est, amicorum negotiis tum opera,tum animo distentus,c pistolam tamen ad me miseris, & bene longam, quod ipsum amoris est, & Omni prorsus ossicio,omniq; lepore,& clegati a refertam. Nam, quod me laudas mon ita desipio, ut velim tecum de veritate contendere. si te δ electat hic error, fruere quamuis diu, me nec repugnante, nec inuito. sin errare turpe duci in co praesertim genere,in quo te, vel si ego tecum sentire velim, res tamen ipsa facile refellet: die me deditum litte: is, dic antiquitatis cupidum imitandae : studium tri-hue:
262쪽
bu argire industriam: haec satebor, & agnosca.n de doctrina vero, & eloquentia, quam in me utramque plena manu congellisti, etiam atque citam vide quid sentias. quam enim tu laudem bene de emenda id scribendo consequeris, eandem laudem non bene de scriptis alienis m- dicando ut amittas,committere non debes. Habuit istam gloriam proxima superior aetas:chim florerent illi viri, de quibus nulla posteritas conticescct Bembi. Sadoleti,Poli,& horum vel aemuli, vel imitatores multi . lac industriam benignitas excitabat: se uictus labore seqtiebatur:ad opes, ad honores aditus patebat. nunc obsolescit splendor omnis Romanae linguae, δc destituta praemiis migi at ad exteras nationes eloquentia. Hic tu me vocas ad scriben-ἡum, εἰ quasi iam languentem in cursu quantum potes incitas. Obsecro,quid sipectemus λυ des enim tepora: vides hominum ingenia, ad inuidiam proniora, quam ad aequitatem. dignitatem vero illam, &ea commoda, quae proposita olim erant, nihil est , quod cogitemus. Quocircas ne me credere temporibus, & minuere laborem aetate iam ingrauescente: si non concedis,quod interdum cupimus,ut artem omnino desinamus. Ac faceres tu quidem, ut ego sentio, aliquanto iustius, si ad communes amico et, Sigonium,& Amasaeum, utrumque doctrina, & ingenio praestantem cohortationc illam conuerteres quamquam Sigonium cessare non arbitror: scribit enim minus alacriter quam egreste. Amasaei autem musas,quaeso,cur pateris silere 3 certe illum dixeras accurate quaedam pange re in historias Pol)bii. magnifica res,& gloriosa cuius exspestationem ego te auctore iam aliquam apud eruditos homines commovi. nuc tuae sunt partes, ut illum urgeas, essiciasque, ut omnino opus appareat. si nul enim & studio rum utilitati, in qua pater eius, .dum vixit, eximia eum laude fixit omnes curas, & gloriae suae vehementer consulet. Amulius Cardinalis, optimarum artium patronus pene singularis, tua sui memoria ita delcctatur, si, si caetera desint argumenta, vel ex hoc uno constet, quo apud illum loco sis. itaque noli vereri,ne illi ex animo cnssuas. non enim is est, qui vel temere amet, vcl temere amare desinat. noui iudicrum in deligendi; homicibus: noui constantiam in tuendis. praeterea fratrem tuum, AI-ditorem Rotae ce luberrimum, clarum praestantibus in
263쪽
Christiana Rempub. meritis,in oculis seri: de te vero perhonorifice & loquitur,& sentit. Cum Vitellio tuis verbis de noua dignitate sum gratulatus. egit gratias,& laetari officio tuo,vellcq; plurimum tua caussa visus est. Vale,&Sigonio meo, & Amasaeo tuo, vel potius utrique nostro,
salutem a me plurimam. Romae, X Ii I. Kal. Ian. M.D. LXV.
Ardinalem habes fratrem tuum. habes igitur, cur &vehementer & perpetuo gaudeas .diuinum enim bonum honor est,non quilibet, sed is tantum, qui vitae innocenter actae, qui summis in Christianam Rempub. me ritis, qui rectis denique studiis,artibusque tribuitur. quod quia contigit fratri tuo, cuius animum, ab omni semper ambitione remotum, non haec virtutis insignia , quae 1pia per se nemo sapiens concupiuit unquam, sed ipsa virtus sua forma ad bene agendum illexit ideo laetantur omnes
boni, de fructum quisque capit ex aliena dignitate : quasi ad omnes pertineat id,quod eosdem sensus,ealcisi actiones imitetur,sperare omnibus licet.quo tibi nomine haud
sane paulo plus, quam verbis assi qui possum , gratulor:
nec vero tibi solum, sed familiae tuae uniueris, cui proponitur egregium colendae virtutis ex eplum, sic, ut vix iam
esse quisquam possit, qui non ad verum decus, atque ad Omnes bene audiendi partes excitetur. Ego ipse, qui quidem in tuis esse,& numerari volo, nescio quo ni odo vehementius, quam antea, cupiditate solidae laudis incendor atque ita statuo,non satis esse,in studiis,& in vita me similem esse mei, laborandum, atque enitendum, ut ipse me vincam,&,qualem esse decet eum,quem vos diligitis, S in quem ossicia multa contulistis, talem aliquando me praebeam. Equidem,si volutati par facultas esset, nostram amicitiam, quae vobis , ut ego sensi, periucunda, mihi, ut omnes intelligunt, perhonorisca semper suit, libetet ornarem .sed euenit contra, t ego orner quotidie magis iudicio de me vestro, & hac ipsa, qua vix optari maior vlla potest, recenti vestrae dignitatis accessione simul accedat aliquid ad existimatione meam. caue enim eristimes, aut laetari medio cliter amicos meos , aut mihi a paucis illo ipso die, quo in amplissimum ordine stater tuus cooptar tus est,
264쪽
tus est, gratulationem esse factam. eoque maior & mea,&aliorum laetitia est, quod fore nemo dubitόt, quin hune , honorem, qua virtute est adeptus, eadem ita gerat Dater tuus,ut ex eius industria,doctrina,probitate fructus Christiana Respub. maximos capiat.sic cnim vixit ad hac die ni,& in maximis, grauissimisque rebus ita se exercuit, nihil ut illi iam placere possit,quod a communi bono discrepet, nihil tam difficile, tam ue arduum occurrere, quod vel pru dentia non assequatur, vel cura, studio,scientia non perficiat. Vidit igitur in hoc quoque multum,qui caetera omnia .
pro sua singulari sapientia prospicit egregiE Pius O i i.
Pontifex Max. cum talem virum,non modo non ambientem, sed nec opinantem, non postulantem quidem certe, in Cardinalium collegium, ipso Collegio comprobante, probis omnibus,& eruditis viris mirifice lςtantibus,adsciuit.Nos autem, &quiciaque bonis bene cupit,eaque vult, ac sentit de eommuni re,quae velle & sentire omnes debe- 'mus,diuturnam expetamus,& precemur a Deo fratri tuo vitam: ut cum praestantibus viris,quos habet diῖnitate pares , voluntate, & studio similes, eam uniuersae Ecclesiae, quam tempus & necessitas flagitat, opem afferre pollit.'
quod si acciderit, publica primi- caussa, deinde etiam.
nostra laetabimur.suturum autem, ego quidem,permotus diuinatione quadam, non magis opto, quam spero. Vale. Romae,Idibus Mart. M. D. V.
duno ordinali Creato. O Diem praeclarum, qui perpetuae voluptatis & laeti
tiae nobis initium attulit, quarto Idus Martias. illo enim te die Pontifex Max. a cunctii bonis expetitum,cuniexcellentibus aliquot viris Cardinalem nominauit. ciueri iam desinamus, virtuti locum non esse . quod antea multis in ore suit, nec iniuria. quosdam enim ad summos honorum gradus nobilitas, nonnullos opes, alios alia, sola virtus paucillimos extulit deleuit hanc maculam,& veterem illam Pontificum cinctissimorum consuetudinem, reten tam a paucis, exoptatam diu, Pis Quarti nunquam satis Iaudata sapientia renouauit. Quo facto,te quidem pro tua non vulgari prudentia intelligere arbitror, quae tibi partes
265쪽
impositae sint quasque res & praesens a te di Uitas,& anteacta tua vita postulet:eSo autem hoc tibi videor assiimare polle, unum senium esse unamque vocem cum tibi gratulantis uniui ne bonoru Reipa b. tum vero maximas Pontifici gratias agentis, quod temporibus dissicit imis labantem i cclesiam tali praesidio fulserit: ultroq; tibi istum ho norem detulerit non petenti, quem studiose petentibus nobilissimis viris denegandum iudicauit. Omnino quod tu
scis optime omnium, nullam mercedem requirit virtus, nec ad se ornandam assumit aliquid extrinse cras. veruntamen ,si duabus Iebus, praemio, pinna,quo a sapientissimi viri litteris mandaruntdalus publIcλ continetur. Vtroque
pariter est laetandΗ ea bonis impertiri,quae inter homines ducuntur amplis lima, & ita improbitatem notari, ne qu si exsul et in culea, & impunitatem licentia consequatur. Quod cum ita iit,laetari te quoq; plurimum decer honore tuo,&fructu illum magnifacere, quem tamen no appetisti, cu labores grauissimos pro Sedis Apostolicae coimmodo susciperes, cum pericus A subites,cum omnes deniq; curas omnem mentem,operamq; in communi salute col- Iocares. Equidem,)bi te Cardinalem esse declaratum cognoui, exsulta rugita ., eaque perfusus voluptate sum- qu amans litteris exprimere Inibina licet,lu tamen,ut opinor, cogitata'ne compreliendes, si, qua; mea semper in te fuerit primum beneuolentia, deindς etiam, ubi coepit et se tua virtus illustrior, obseruantia cum animo tuo considerare volueriλ quod vi sacias, etiam atque etiam a te peto. Vale.Romae, XII. Kal.April. M. D, i x v.
I voluptatis e dis inu tuo caperem, an molestiae. Vo Iuptatem afferebat illa ratio, quod et udire artibus egregiis ades escentem iis ustri loco natum ,quani tu curam succepisti, primum,vi ego sentio. dignitatem Labet: dcinde, mictum. eo te ros e colligere intelligebam,non illum quidem tua cum nidustria dc virtute conserendum, attamen eum, qui pro malis temtorum non omni contemnendus esse videatur. quod si otium quaeris, vel ut aggrediare ad scribendum, vel vi ca,quae iam habes instituta, perpo-
266쪽
itas i isto sortasse loco nihil aptius aut accommodatius ad tua consilia reperies . nam in urbe Roma, etsi nihil obstat, quo minus arbitratu suo quisque vivat, interpellatores tamen quandoque non desimi, non esti illi quidem, rectis que dediti studiis, interret tores tamen. Haec erant, quae mihi Θe te eogitanti laetitiae non parum asterrent Rursus cur non dolerem cum hic te multi, ipse multos dili in is,
carere nos tua consuetudine, te nostra λ tuam vero non
vulgarem doctrinam, cui quidem ego semper, a. quo primum die tua scripta vidi, d bitum voce mea testimonium persolui , in hac luce & celebritate versari, ubi cognita decoretur, quis,qui te vere atque ex animo amet,non vehementer cupiatὶ Hanc misi molestiam prope omnem, & ncipite a lane curam eripuit epistola tua. quod enim tu studiis tuis otium exopi re idebaris,eo te istic iucundiss- md pristis, nec urbis desii rio admodum laborare, facile conieci .itaque vide,quana libenter anima meum ad tuam voluntatem accommodem. idem si ad me saepe scii pseris, quod ita expeto, si modo fieri tuo commodo post babessu elaetabor, cum ea tamen spe, ut aliquando nos reuisas tum scilicet,cum ratio'es tuae parientur.idem sentit,idem vult Octauius noster,idem qtiam Sirletius Caidinalis qui viri3 ornamenta,& lumina nostrorum temporum: quibuite esse ac fore semper charis limum, non dubito,quin & tibi ζrsuadeas,& id in magna tuae felicitatis parte Ponas. Va-
Romae, IIII. Id.April. M. D. LXV.
C Onuenit inter nos de nota scriptis mcis Opponenia
da, quae moram se re non possint: notae vero signumbmismus. hoc igitur erit, '. Tu si mihi in hae describenda epistola tam celeritate satisfeceris, quam emendatε scribendi studio , politaque, & eleganti litterarum forma satisfacere solitus es: multu in addes ad offici assi rite tua: quae cum pugeantur quytidie , Rugeri tamen vix potest amor in te meus: eo iam peruenit n5 modo litteris & ingenio, sed moribus etiam, & probitate tua quae ego haud paulo pluris. quam omni a rerum scientiam, soleo aestimate. Vale. Ex aedibus nostiis. Non.Ianuar. M. D. L XIIo.
267쪽
Florentiam. ET si doleo, negotiis te nimium diu a consutudine abducὶ studiorum tuorum: tamen hanc in dolore voluptatem capio,quod tu is es,qui,adempto librorum usu doctillimorum hominum assiduo hongressu, & sermone familiari iacturam hanc ita sarcias, ut minorem fructum ex otio suci multi capiant, quam tu ex negotio tuo. gratulor tamen tibi, quod, litibus aliquando liberatus, tedieris ad communes Musas: cum qui ous quam iucundE tuas, de me ipso eoniecturam facio pascor enim, mihi crede, litteris:caetera omnia vel molesta, ves certὰ parum grata. Daetus, Sc Bonannus si,ut scribis,ita de me lentiunt, vehementer gaudeo equidε utrique,non tuo se lum,uerum aliorum quoque testimonio permotus , plurimu tribuo. quod utina litteris,aut ossicio calle aliquo, declarare possimn quo facultas exoptanda,quae nunc quidem abestianimus eerte nunquam deerit:sin id m nus licebit,tu scilicet,quq tua est humanitas,&in me amor,cum de me iis omnia polliceberis, tum eorum mihi beneuoletiam, cuius ipse potissimum auctor suisti, c5servabis debes enim,& vis opinor,ut optimus artifex perpolire opus. tuum,& ad exitum perducere. Α te, rhi Titi, promissa non exigo,ne,quod liberalitatis est, id videar fidei velle tribuere,cum tamen utrique cui fidam pariter.hoe tantum dicam: quod te facturum sci ipsisti, id uquam primum feceris,sore, ut no minus de tempore,quam de re, tibi gratias agam. Cotta tuus semel & ittium ad me venit. sanς delecto honinus probitatς,moribus, doctrina.
amo etiam ut amicu tuum.&, quanquam premor nesotiis,
quod tu optimὰ scis, cum tamen irς ad me voluerit, nunquam eum excludet occupatio me . Filius abest, Venetias
prosectus ante aliquos dies, inde Asulam: quo in oppido
frater meta , ab omni remotus grauiore cura, tranquillo animo ita sibi viuit, ut rem domesticam non ςontemnat Vale. Romae, V.Kal.Nouemb. M. D. LX v.
i . Neapolim. ET si nee magis,quam soleo, vacaba, & ad quotidianas
occupationes accesserat cura sane grauis, ex interitu. suscepta
268쪽
su siepta domestici hominis , mea negotia vehementer aptus eci tamen, amore Impuisus, quo te propter ingeni j, doctrinaeque praestantiam mirifico sum complexus,ut epistolae tuae resporterem quae mihi voluptatem eo maiorem attulerat,quod te Neapolim venisse,nec statim discessit tu, cognoui. faepius enim, & commodius, ultro citroque cursantibus publicis tabellariis, tu de meo, ego de tuo statu audiam. Videre mihi videor,te totum in litteris esse. cupio non inanem esse coniectura.vt ut est, hoc equidem spectio delector, & mirabiles industriae tuae fructus exspecto. Ad Latinam vero linguam quod attinet illi crede,sine caussa laboramus, an illa tibi, tot veterum illustrata monumetis, tot etiam recentiorum probata testimoniis, vel nostro,vel
cuiusquam egere patrocinio videtur λ praesidij satis, atque opum in ipsa positum est ad repellendas istorum iniurias: quae tamen in ipsos recidunt. nam ei nemo maledicit, qui se ipsum inscitiae non condemnet. quod si Latinae linguae species,& pulchritudo,quae vulgi oculis no patet,cognosti
ab omnibus possetiamores incredibiles, ut ille ait, excita rei sui .me quidem sic affecit,cum tame integram eius sormam nondum nouerim,extrema quaedam lineamenta vix adspexeram,ut reliquas voluptates contemnam, cum hac,& in hae libeter & iucundὸ vivam.qui verὁ aliter sentiunt,& errare nos existimant. sexcentiscos argumentis refellas licet:parum proficies.quod ego cum iampridem intellexerim:pauca quςdam scripsi,ad indicanda sententiam meam: neruos esse intendendos,ut in arcem huius caussae inuaderem, non putaui. Stomachari,ini Corrade, iam desinamus, in aliena culpa:& gratulemur potius ipsi nobis, quod amemus ea, quae praeclara sunt:quae si parantur laboribus maximis,id quod a studio multos deterret, molestum tamene sie non debet, quod gloria compensat immortalis. Fragmeta patris mei quod requiris,apud me nulla sunt furto ablata, quo ille tempore vita excellit, creditum est. In Sex. Empirico,Palaemone,Aspro,& reliquis, mea tibi diligentia non deerit.odorabor, sicubi latent: nam in tabernis publicis non exstant inuentos,noli dubitare,quin eruam.'uam vellem filius adesset, qui Venetias profectus est .praestarct aliquid ,opinor. haec enim studia tractat nauiter, & Gram malicos, de orthographia cum scriberet, euoluit omnes.
Vale. v I. Idus Nouemb. M. D. L xv.
269쪽
SVperiore hebdomada pluribus verbis epistolae tuae respondi. heri alteram accepi in qua per S a me, fecerimi ne inscriptionem illam, cuius exemplum ad me misisti, in quo laborem sumpsisti non necessat ium: id enim ex amico meo ad quem illam misi, cognoscere omnes possunt: aod mihi nescio quos inuiderc significas: de inuidia non
laboro: si quis maledixerit, fortalle tacitum non fereti uod autem, ne stultis hominibus gratifice , me mones, in consilio tuo beneuolentiam agnosco : veruntamen, neque quos tu stultos voces,neque quam rem notes,assequi satis possum. nam ui quis grammaticus obtrectat, susque deque. laborantibus enim inicientiae morbo medicinam facere si conor, vallaὸ sim stultus, si possim, valde sapiens. 4n exemplo inscriptionis ad me nullae verbum desidera- iur,omissum incuria defcribetis. nam,ubi est, v T DEBI-
, Lligdumm . . , . A Mabam antea non vulgariter amorem in me tuum, cum praesertim strauitates in te essent ingenij multae, rara probitas,doctrina prope singularis:nunc,quam ui cx- hauriendo mandato quod humanitate tua fretus discedenti tibi dederam, curam & diligentiam adhibuisti , ea me se aflecit, ut omni te animi mei sensu complectar,Om- Dia tibi, quasi iure optimo, debita, studia, & ossicia pol- uicear. quamquam de amico meo duriora significant litterae tu ed. quae si vera sunt:amicum iam non appello excellat dicet ingenio I valeat industria: ex antiquis monumentis praecla A quaeque deliberauerita haec inania sitat nisi cum minima mente , & Christiana pietate iungantur. quod si respexe it, si cum Ecclesia Cainolica, id est, cum Deo, re diernum gratia irtunc 'o me illi restituam : tollam homi-Mem,& ornabci,quantum in me erit nullum ci deesse a me ossicium patia i , quod ad eius dignitate, existimationemq;
270쪽
pertineat. Quod scribis, Lugduni meliore iam loco reli
gionem esse, & in eo te operam strenud nauare: non miror, te tui similem esse, praesertim in communi salute:publicam vero rem quotidie melius ire,contra quam & 1perabant nefari homines,& agebant, velle menter gaudeo. Rex autem adolescens, ac pene puer,cum in Christi cauta sam tanto animo cceperit incumbere , superare videtur aetatem virtute,& plane is esse,qui maiorum suorum laudibus aliquando respondeat. Posse uino meo cum lalutem a me scripseris, hoc addes, memoriam illius nostrae veteris amicitiae mihi esse periucundam , sed longὸ charius: longeciue iucudius,quod omnes ingeni j sui vires ad pro- figandos Apostolicae Sed is hostes felicissime profundat.
gratulor sane optimo iuueni de ista facultate,nec dubito, quin eum semper, quocunque eat, quamcunque rem aggrediatur,ope sua Deus & prosequatur, & iuuet. Rouu-hum, praestanti humanitate virum egregie de religione sentientem,si meo nomine salutaueris, gratissimum sece
ris. Vale. Romae, XI II I. Kal.Decemb. M. D. L X V.
Cum epist am complicarem,venit ad me, ut selet ossici j gratia communis amicus, diligens obseruator doctrinae tuae, Zelbinus Ritius. is rogauit, ut salutem tibi suis verbis adscriberem. quod facio libenter : teque rogo, si tamen hoc patitur humanitas tua, ut ames iuuenem, amo re tuo dignum.
Perusium. Overerer tecum,si liceret, id est, si pateretur amor in
te meus,quod fructu me priua. & humanitatis, α iudieii: humanitatis . quasi te amantem Don redam em: quod abest longilliine a moribus , & consuetudine mea: iudici j, quod bone uolentiam meam ita petis, quasi ego, qui tu vir, quantusque sis, quae in te suauitas,quae doctri-Da, quae Virtus, quod omnes iam nolunt, solus ignorem. Vbi igitur illa quae in me plena manu ebscisi quamquam id quidem amicE magis, quam vere: veruntamen, si tu eum me putas esse, quem litterae tuae signiticant, in quo