Epistolarum Pauli Manutii libri decem, quinque nuper additis. Eiusdem quae Praefationes appellantur cum noua quoque accessione

발행: 1574년

분량: 455페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

deam. quanquam quis non gaudeat, cum debita virtuti

praemia tribuunturicum excellit honore, auctoritate, opibus,qui excellit ingenio, industria, probitateZitaq;,ctim tibi Episcopatum Plocensem esse demandatum cognouissem, gratulatus sum tibi primum pro amicitia nostra, me6que in te studio singulari:deinde bonis artibus, quibus ex tua dignitate tantum Ornamenti, tantum splendoris accessit. Hoc exemplo,quis fore iam dubitet, quin omnes no modo in Polonia tua, verum in longinquis etianationi bus,quo tuoru meritorii fama peruenerit, ad excellente verae gloriet cupiditatem excitenturZequide,cum audio , quae partim ab aliis, partim a probo & prudente viro, tuaru laudum praecone, Metello venturelio assidue narrantur,ita comoveor,no equidem ut aspire, quo peruenire no licet: non enim me tibi ulla re confero verum ut in praestantibus doctrinaria studiis , unde fluxit amplitudo tua,languere nullo modo possim. atq; etiam adducor in illam spem , sore prorsus, ut excellentibus ingeniis, quibus abundat in primis patria tua, auctoritas, gratia, opesq; tuae pateant,sic ,Vt ad magnas res, magnopereque expetendas, tuo potillimu patrocinio nitantur. ita nasceis tur ex virtute virtus,& propagab untur illa, quibus a turri otio ad laudabile industriam, ab iniuria ad aequitatem, a feritate & dissidio .ad societatem,& conuictum humana vita conuertitur . cuius tanti boni vi auctot esse velis, iam enim posse te,satis constat,ne rogandus quidem es: cum hoc a te tua dignitas,& anteactae vitae ratio quasi suo iure postulet. Vale. Romae, Idibus Februarij,M. D.LXIIX.

FEDERICO VI UALDO

' δε Agnum humanitatis, masnum amoris argumen 1'tum,non solum ad me scribere,quem nunquam,Vt opinor, de facie noueris , verum etiam, quae tua sunt, O mnia mihi perliberaliter osserre , ac polliceri. Ego,mi vi- ualde,voluntate sum contentus: caetera non desidero. a mari enim cupio: prodesse vero amicis malo,quam debere.itaque,licet amicitia nunc primum inter nos exoritur: tame lac velim eristimes,quae res ad existimatione,aut adcommodu tuum pertinebui, in iis rebus me esse operami daturum,

302쪽

daturum,Vt familiaribus tuis vetustate quidem , & opibus . officio tamen concedam nemini. nam, si, amantem non redamare,turpe est multo magis eum, qui ingenio, doctrina , multis denique,ut audio, suauitatibus ingenii ita flore t, ut eius amicitiam,qui recte sapiat, in rebus valde expetendis numerandam putet. Quod ob eam causi sani scribo,ut intelligas , cum tibi me gratias agere, tum gratulari mihi plurimum de beneuolentia tua : de qua,si unquam commisero, ut aliquid mea culpa detrahatur,tiominem me non putabo. Vale. Romae, X v. Kalen. M t.

M. D. LXIIX.

ET si cum tuum erga me non mediocre studium facile mihi antea cognitu , atque perspectum, tum mea in te singularis beneuolentia postulare videbatur, ut viserem te, quam creberrime,lertium iam mensem difficili morbo laborantem: tamen id non seci,non equide obliuione tui,quem fero in oculis ob egregios mores, opti mamque indolem: sed partim valetudine, qua,propter ni

mis longam verni temporis intemperiem incommodiore adhuc utor: partim etiam occupatione molestissima,

qua ita distineor, ut pede ex aedibus efferre perquam raro liceat. Quod reliquum suit, quotiescunque vidi vidi .autem fere quotidie familiarem tuum , mei studiotissimum,probum iuuenem , & eruditum , Iulium Iacobonium,cuius tu cosuetudini,atque consiliis, quidquid aut in litteris,aut in moribus ad hanc diem profecisti, acceptum referre s o litus es: quam saepe de tuo statu quae si rim, quam solicitus de tua salute suerim, optimus ipse testis cli, quod utinam , quantum doloris ex tuo periculo suscepi, tantum opis ad te subleuandum afferre potuissem mae tu nunc, plane integer,& saluus , nullam pristinae v letudinis parte in desiderans, nobilcum esses , ut interdum solebas, nosq; tuo lepore,tua venustate, tu nostra consuetudine .nostra etiam . si qua est,hilaritate seuereris. ruod tam e breui futurum ita spero,ut valde tibi primu , euade etiij nobis gratuler,non enim dubito, quin statim repetas ea studia, quae non vulgari cum laude tractabas: ra; te libet enim augurari,quod optol ad summas o- immamq; dignitate, fauente praesertim, atq; adiu

uante

303쪽

E P I S T. LIBER VIII. α'

uante patrono omnium bonarum artium , omni virtute praedito, Cardinali Alciato, aliquando extollent. nihil est enim , ut exemplis & antiquis, & recentibus erudimur, quod hominum studia ad utilitates nostras magis allici at,qua virtus: nihil magis & humana nobis omnia subiicit, ic aditum ad caelestia patefacit. Quale,cum tibi nec instrumenta naturae desint,quorum expertes multi opti naa voluntate,studio flagranti, nihil tamen vel mediocri laude dignum praestare potuerunt: neque vero ex iis rebus vllam requiras,quae s absint, praeclarae saeph cursus impeditur indu striae : debet animum in spem optimam erigere.omniq; cura ad recuperandam valetudinem incumbere. medicos habes,qui locum in ciuitate principε obtinent : mater assidet aegroto,curat,exequitur omnia tamicorum,nec salutationes, nec officia detiunt: haec speramus

fore salutaria: sed ,mihi crede, medicina praestantior in teipso,id est in constantia prudentia, temperantia tua , re posita est. Consule igitur, quantum potes,& saluti,& gloriae,& parentis etiam vitae : quam fili j iacentis adspectus

exanimat: amicis veris tuis , maerore adempto, veterem

iucunditatem aliquando restitue. Quod si , expertus Omnia remedia, placere Deo senseris , ut haec humana relinquas : quae quam caduca sint , quam nunquam firma, quam saepe exitiosa, profecto vides: agnosce tuam felicitatem, ad eamque propera laetissimo animo, reluctis erroribus,quibus ij qui hac diutius cCpage corporis includuntur falsa rerum inanium specie decepti ita saepe implicantur. vi nu quam ad veri boni cognitionem perueniat. nos' uiaem, Qui, te ipso vexari morbo , patimur iniquissime, iidem si contigerit,ut in ista aetate, istis moribus,ista mu-

te,nondum terrena contagione deprauatus,aut mortiferi criminis labe pollutus , hanc miserrimam vitam cli illa bonis omnibus circumque te permutes laetabimur & exitu optato molestiarum tuarum, & initio beatae vitae, ad quam iud spirare paucillimis licet. Vale. x m. Kalend.

Fabrianum. N J Isi tibi, quae nunc meae vitae ratio sit, quibusque cu-I ris & negotiis distinear, satis cognitum crederem:

304쪽

san E assicercr magna molestia:quod tibi,uiro optimo, atque in primis erudito, Praeterea , quod res ipsa declarat, mei amantillimo, deesse videretur ossicium meum. sed profecto, si me putas ab ineunte aetate iis artibus ac studiis non mediocriter esse delectatum, quibus ad humanitatem animus excolitur,aequiorem te mihi esse oportet, nec suspicari,quia rarius ad te scribam, non ideo me tibi, quia debeo,gratias habere, nec diligcre & amplecti diligentiam, industriamq; tua, qua quotidie locas in antiquitate colligenda: cuius ego maiorem ossicii parte libenter

accepta re sero beneuolentiae erga me tuae. Ne tamen superuacaneam opera suscipias , cum praesertim otio no a- Dundes:hoc veli in scias, Omnes me cum veteres, tu etiam

proximὸ Auximi effossas inscriptiones,in quibus hq quoque duae suint, quas ad me misisti ante duos mentes ac episse a Io.Fracisco Gallo,ciue A ta cimate:&,qd tu scripsisti,

F. Po VCI. ille, O . POL LvcI. quod tu, Τ V R-C I V S. C. F. ille, T V R C I v S. C. F. s. quod Sergiae tribus nomen fortasse fuit. nam & infra video, C. F. S E R.

Dis si,s E R. N. id est, Servij nepos,legendum quod vidi- Iigcteli inspicias, mihiq; significes,valde rogo. Filius abest, venetias anno superiore cum matre negoti j caussa prosectus. Vale. Romae, Non. Apr. M. D. LX II X.

IACOBO FALCONIO

FT si tuis litteris magnopere delector,in quibus & amorem erga me singularem,& ingeni j tui praestantiam facile perspicio: te tamen, ut hoc nostrae necessitudinas ossicium persoluas, avocari a studiis tuis, aut etiam ab amicorum sermonibus, minime velim. scis meam consuetudinem. neminem diligo,quem non probem: que porro coepi diligere, tantum anesi, ut exigam ab co plus, quam praestare positit, v t etiam,si quid peccauerit, remitta. quis cnim est,qui leges amicitiae perpetuo serueti quamquam te quidem ab hoc numero non minus vere,quam libenter,seSrego. noui tua constantiam, noui curam, atque m-dustriam, in quacunq e amor Huceat. quae quo ratiora sunt, eo magis hic te desidero: nec desiderium ferre , nisi cogitarem,eo te consilio distellisse , ut auctus virtute ad

305쪽

nos redeas. quod ut asiequaris, ita cupio, ut parenti tuo concedam, praeteri a nemini. Ioannem Riccium Politianum, illustri iam virtute adolelcentem, qui aliquado mecum in tuis aedibus, inuitatu parentis tui, viri optimi, cc natus est,audio Pisas breui, studiorum caussa, venturum. eum velim roges,ut me diligat quando ego singu lari s umin illubeneuolentia sic ,ut te aemulum vix patiar. Salutabis meo nomine exquisitae doctrinae vir u , pci tam summum, Peliu Angelium Bargaeum: qui Latinam, x Graeca istic publico munere maxima sua cum laude profitetur. Vale. Romae X. Kal Iun.M. D. L. X IIX.

IO. ANTONIO VULFIO.

V Ix credas,quam me delectauerint inscriptiones a te missae: no solum,quia desertae,ac pereleSates: verum etiam,quia gratiae ineundae ab amplissimo viro, singulari virtute ornato, Thoma Altimaro, oblata occallonem auidini ine sum complexus. nam , quod inde natum est ar- sumentum c pistolae ius,ita scriptet, ut summu ingenium, Lummum etiam erga me amorem ostendat:hoc ipsum apud me quanti esse putas ὶ equid i m,s qua est huius vitae felicitas, maiorem eius partem in hominum eruditione,& probitate excellentium, id est tui similium, amicitia costituo.Quare,cum tibi maximas ago gratias,quod ad me

scripseris, quodq; mihi haud pauid plus, quam agnoscere

debeam,tribuere videaris, quippe cum ea reseras ad iudicium meum, quorum ego te,li arbitri j mei res esset, Aristarchum libenter statuerem au vero sic velim existimes,

si quis est, qui tuae laudi faueat, qui tuam praestantem doctrinam in ore habeat,qui denique tua caussa summa omnia & cupiat,dc curet, eum este me, daturum ue Operam,ut animum aliquado res ipsa. declaret. De inscriptio nibus iudicaui sanctae seuerinae Archiepiscopo, luas probarem maxime: nullam tamen ,ut vere dicam, improbare audio:cum aliquid in unaquaque videam excellere.Vale,& Altimaro salutem a me plurimam .Romae,Kalend. Iun. M. D. LX tax.

VINCENT IO R ICCIO

A. SPE. MIxxo, quae petis omnia , praeter unam Pettarchae Paginam: qum ego,primum a pueris nostris, deinde

a me

306쪽

a me ipsb diligentissime quae sitam,ne inter stagnacta quidem reperire potui. Atticanis epistolis & si mihi adhue

OpuS erat, tamen, quando ita vis, & ego tibi tua petenti neque negare possum , neque volo, remitto tibi eas per eundem tabellarium, qui lias litteras ad te perseret. Mihi quidem animus iste tuus gratissimus semper crit. verun tamen, mi incentiai curabis, ut mihi de eodem volumine ad aliquot dies commodare postis,impones operi prς-

claro velut artifex egregius ultimam manum . nam ego non nisi libros quin sue cum meo codice contulera. reli-

suam paricin ut absoluere aliquando possim, non petam a te pluribus verbi , ne videar beneuolentiae tuae dissidere. id es cupiditate nostiam. 4 u statues in hac re, quod sit 8c ex fide tua,& ex volutate mea. Cum hςc scribebam, familiares epistolas dabam imprimendas. Deus faxit, ut eae parem laboribus meis exitum sortiatur. ce ite quidem in earum recognitione summas ego vigilias exhausi. quae quidem quam inibi sint laudem allaturae, alii iudicent. Ego te, & lyeregrinum nostrum, & Hieronymum etiam -in oculis sero. Vos pro hac ipsa mei erga vos animi propensione, ibi ueti mihi oram benὰ precemini. raptim scripsi ut vides sed cum ad te scribere,id est, ad amicissimum, R humanissimum,non adhibui maiore diligentiam,quam licuit per typographica negotia. Venetii S, v II . Kal. Iun.

EIDEM.

HEndecasyllabum carmen, quo nos tam amicὰ salutasti, multis de cauilis legi perlibeter. primum, quod

tuum erat, deinde, quod elegans, & ornatum, postremo, quod in illo mihi significabas memoriam tuam nostrae necessitudinis, & beneuolentia . itaque non possum non tibi vehementer gratulari mihique plurimu gaudere: tibi, qui tam egregie in bonis litteris profeceris : mihi, qui talem, ac tam felicem sortitus sm amicum. Deus igitur sa-xit, ut in hac animorum coniumstione ad extremia usque vitae cui sum persevcrremus,&,q iae, sumini amoris uterq;

fundamenta iecimus,ea non solam confirmemus, verum

etiam augcamus. sic enim habeto , qui propter egregias animi tui dotes vehementer te diligant, esse quam plurimos. qui mihi sint in te amando pares, esse vel paucos, vel

neminem.

307쪽

E P I S T. LIBER VIII. 3o

neminem .Ft sane nihil mihi a Deo Opt. Max. aut gratius posset, aut iucundius cotingere,quain ut aliqua do meum erga te studium & ego tibi aliqua ua re optimὰ declara - .rem,&tu praeclarὰ cognosceres. no enim is sum qui aliud ore praeseram, aliud in pectore habe a. Sed haec satis. Nam ulterius vacare calamo non licet mihi propter anim si se periori valetudine affectum atque exercitum. Illud cura bis,ut Reuerendo patri Cornelio Diuo salutem meis verbis an nuncies plurimam. Bene Vale. M. D. X X X I. Prid. Non. Sextil.

EIDEM.

VIde, quanti mihi sis, quantumque te diligam, quod,

ubi primum ex balneis regressus sum, e vestigio adscribendum conuolaui. non enim eius generis sunt meae litterae, ut ex illis aliquid postis cognoscere, quod aut nostra intersit,aut te scire necesse sit . unum est illud ,quod velim te intelligere, nobis Dei beneficio pristinam salutem si non penitus, certὰ maiori in parte restitutam esse.idque accidit secundum Deum Opt. Max. non nisi balneorum virtute, quae per octo dies hausimus . non enim hoc medicis acceptum sero, qui me integrum prope mensem suis pharmacis excarnificarim, neque tamen me febri potuerint eripere. De meis studiis. propter infirmam ac longam valetudinem propὸ iam actum est: ego tamen, Vt spero, quidquid omissum est temporis,breui resarciam. Tu quid

pepereris, quid parias, vehementer scire cupio. non enimis es, qui patiaris tuum ingenium longo otio tot pescere. quam rem cum praestas, non modo tibi utilitatem cum Iaude mixtam quaeris, sed etiam tuis omnibus & amicis& amnibus,qui te amant,laetitiam atque gaudium affers BCnc vale. M. D. X I. x v. Kal. Septemb. Si Cornelius adhuc agit Venetiis, velim me certiorem facias.

Egi tuas litteras, perbreues quidem illas, sed tamen

valde mihi gratas. Laetaris, quod conualuerim : ego quoque laetor, quod te repererim tam belle valere. Ue Cornelio quod scribis, non legi semel, sed bis & pluries. habeo enim illum conuenire. tu, si libebit,eris mihi comes

in homine visendo. M. D. X X X I. x I I.Kal. Septemb.

308쪽

Vltis, & iis quidem maximis argumentis declaras Vt mihi in dies tuum erga me amorem non copiirmari selum, sed etiam augeri vehementer. Quod enim tam ex animo delectaris noltra cosuetudine, quod tam frequenter nos visis , quod tam crebro litteras mittis, cui dubium esse pol sit, hoc ex nimia quadam in me beneuolentia, de animi propensissim inductione proficisci Z Quare ferreus omnino sim, & humanitatis penitus expers, nisi te valde amem & Observem, qui nos etiam nullo erga te merito Scames,& beneficiis ita tibi obstringas, ut, unde pares referamus gratias, nullus iam relinquat ut locus. Gratae igitur fuerunt tuae litterae, eoque magis,quod intellexi te Patauium cogitare, unde sperem te pro singulari tua prudentia, & in bonas artes propensione amplissimam & famam,& celebritatem ad tuos relaturum. Aod autem ad Graecas litteras animum appuleris, hoc tuum cosilium & probo vehementer , & feliciter Deum Opt. Max. fortunare volo. erede enim mihi, nihil poteras Praeclarius cogitare, quam eum Latinis Gretea eoniungere.itaq; hunc animum retine,&,ut in i lituisti,perse.ita fiet,vi,quam de te a puero exspectationem concitasti ,eam adulta mox aetate & egregie sustineas & eumulate praestes. Sed, quoniam significas nostram epistolam sutura tibi sui sie gratiorem, si longior exstitisset, sic habeto mi Vincenti, nos prolixius ad te non scribere,quod neque prolixiores epistolas,quibus confirmetur, amicitia nostra videtur desiderare, neque mehercule valde eli,quod scribam. quod aut nostra intersit, aut te scire oporteat. Nisi fortasse velis me scribere,in Italiam Gallos aduentare, & Venetiis visum esse eo meten Sextili mense,& si milia,quae minime te fugiunt. Quod si viderim te longitudine capi .dummodo tibi satisfaciam, etiam inanes, Oc umbraticas ad te dabo litteras. Vale, & codicem, cuius te mihi pollicitus es eo piam facturum si libet,legendum nobis commodato. Pridie Id. ept.M. D.x X TI.

ET litteras, & libellum accepi, de quibus tibi gratias

ago .neque vero mihi erat Ignota diligentia tua,quam

antea

309쪽

EPIST. LIBER VIII. 3o

antea nobis, cum Venetiis viveres, id est, cum in humaniora studia pari iugo mecum incumberes, multis quideargumentis declaraueras. Quod petis a me res nouas,audio Carolum Caesare ingentibus copiis breui esse in apertum aequor exiturum. apud Maomet his exercitum pestilentia grassatur. eadem apud nostras, sed omnino lentius. Peregrinus,& caeteri communes amici salutabutur a me diligenter, ubi primum cos offendam. Tu fac existimes,

nihil cisse, quod ab homine amicissimo proficisci possit, quod ego non velim te a nobis exspectare. secit humani tas tua, quam mihi Pata iij tam egregi E significasti, ut ad

antiquum amorem erga te meum addiderim etiam eu-mulum quendam beneuolentiae prope sim illarem. amaui enim semper,& amo voluntatem hominum, quae mihi rebus omnibus est cai ior. itaque contubernalibus tuis,le-

etissimis viris, Augustino , Bartholo meo, & Ioanni c0m salute dixeris addes etiam, omne meum studium, & oqicium sibi esse paratum . quod ut aliquando tu cum illis experiale, dabo operam, quantum erit in me situm. Paulus Parensis per me vobis omnibus salutem adscribi voluit, seque constanter a sterit perpetuo comitati vestrae deuin- stum in primis fore. Si Bonamicus redierit, si mihi significabis, erit vehementer gratum. Vale. Venetiis, Id bus

EIDEM.

Postquam mihi renunciatum est, te Patauium, adipiscendae philosophiae gratia concessisse plurimum sanὁ

voluptatis animo cepi,& hoc tuum costium etiam atque etiam tacitus mecum ipse laudaui . facit enim amor erga te meus, ut existimem , quidquid tibi conducat, id mini etiam eΣpedire. atque tu, eum in tanta hominum luce,in tanta doctissimorum virorum frequentia vivas, non dubito, quin bonaria omnium discit, linarum, & laudatarum artium cognitionem breui sis tibi consecuturus.noui ego ingenium tuum moui prudentiam, & singulare animi tui erga praeclara virtutis studia propensionem. itaque non adhortabor te ad eas artes, quibus ab ipsa pueritia deditus semper maxime suisti. quid sit anteacta aetate tua dignia qui te mores, quod institutu vitae deceat, tu videbis Ego illud tantum tibi ante oculos ponam,ut cogites in ea te urbe

310쪽

3o PAVLI MAN. EPIST. LIB. VIII

ce urbe nuc agere,quae liberalium omnium doctrinarum hodie veluti domicilium habeatur,& a qua Inane quCmquam redire turpis limum sit. atque hoc satis esse arbitror ad excitandum te ad honestas disciplinas. quamquam ne hoc quidem ideo tibi propono, quod prudentiae tuae dinfidam, sed ut potius amori erga te meo, qui me ad scribendum impulit, satis iaciam: quod tu, cum legeris, eo velim accipias animo, quo nos & cogitauimus,& scripsimus. Reuerendum patrem Cornelium Diuum, Peregrinum

Benzonum , Nicolaum Sonicam,& Hieronymum Riccium Mu: anentem,communes mihi omnes amicos,meo nomine ii salutabis,erit mihi vehementer gratum. Tu saevaleas,& me,ut instituisti,diligas. M. D. X X X I.

PAVLI MANVTII

LIBER NON US.

Cardinati.

G o vero fratris tui Principis optimi filios, praestanti ingenio adolescentes, Mlibenter sum complexus:&, perspecta singulari probitate,atq; ad bonas artes propensione quotidie magis utrumque diligo. Sed, ut illorum praeclara ad virtutem indole, pro mea erga familiam vestram peruetere perpetuaque obseruantia, vehementer laetor : sic ad excolenda eorum ingenia quod attinet,nec mihi vacui temporis esse quantum res exigit,nec facultarem, quae voluntate aequare possit, non mediocriter angor. quamquam illis, ut video, quae aliunde petuntur, intra domesticos parietes abunde omnia suppetunt. ut enim reliqua omittam, cum in tuam

SEARCH

MENU NAVIGATION