장음표시 사용
311쪽
locum suorum qui sui esse desissent, sequentes succederet: vinec instituti nCc nominatim exheredati, rumperent. vi Instituta aut exhaeredati no rumperent, neve ob eam rem minus ratum testamen tu effet,quod succederent, proindeque ut institui & quidem sub ea conditione possent. Quod idem & in nato post testam etiam qui
patri succederet, Iulianus ad sit. no qu1dem alterutro legis capite, sed utroque: quod nondum natu S, & vivo teliatore natus,ex priori: quod succederet institutusque, esset ex altero. Apparet postrem b, quam vane sentiant,
si qui scribunt nila it pol eriore capite legiq inductu detestamentaria successione sed suorum successionem ta- tum productam . qua existente, cum sequeretur praeceritos rumpere , e X consequenti Voluisse eam censeri ut instituantur, aut ex haeredentur, quod pra ori capite notatum suetar. quo qui de loco & Galli casus continerentur. Sed Scaruolae interpretatione faetulit , ut lex quolibet casu procederet, prriter hos qui Gallo traffati e sient. Enimuero constat ea lege institutionem, exbae redatio-λ nem, diserte requisitam : nullamque de posthumis, sed horum qui vivo testatore nascerentur, aut quasi agi'atione successerent rationem habitam,& iuri onsulti &principes testantur. & priori capite perni stirin institui nondum natoq, qui cum nascereriir sui essent,& Sciquota testatur. proinde no nisi vivo testatore in lucem editos quod legi S verba sonant, ad eam pertinere & ipse& abj scribunt.Nec a p edictis abhorret Iustiniani costitutio nana nos adfirmamus, nepote S ceter6sq; pIς- YYY; iij. C. deteritos adgnascendo rumpere. EX lege vero Vellea, in- inos te., qui uni. At ego idem statuo, quod ante prςteriti non ruperent: soloque accrescendi iure ad portionem admitterentur. Neq; ideo tamen sequitur, de testa inenti confirmatione lege non cautum, cum pleris , quorum supra meminimus id probatissimum sit. SiqMdem palam secundi capitis aut verba aut sententiam exponui. Neque etiam dicendum et , ex duodecim , q1wd quidam scribunt .solum filium sivi Heredis ius habuisse: otio quid absurdius Abunde namque ostendanus, omnes in sa- milia descendentes eo iure gradatim & suos & necessarios fuisse testatori, intestat sq; antiquum item i- ex
312쪽
haeredationiς non minus, ac patria potestatem. Sed dum maioribus ac grauioribus operam damuς, Institutiones negligimus , tanquam elementarias adulescentium pagellas: cum sit turpe magis nostris liqc principia non tenere , quae cum plerisque antiquitatis monumentis eo scitu necessaria ala tecessores 1lli coniecerui. quibus destituti, in supinos errores illabimur. in rem aut Tm psa sentem reuocatis complura facile consonarent quq disiast na & pugnacia visa thnt omnibus sere his, quorum commetaria nonnu quam tempor1s & olei Iacti ira pleraque leguntur . neque magis iter Ingredaentibus aperiunt, quam commenticiis tum vepribus, tum salebris obducunt. Breuibus autem conteta est, elucetque cum unica & aperta sit, veritas: si minus ambitiosi, amicam
illi simplicitatem sectemur. Sed iam Scaevolam ipsum
Gallus sic posse institui posthumos, nepotes in
duxit. Nepotes inquit sie institui posio, niihil de filiis memo
rat, utpote nihil de ipsi institu edis exhaeredandisue disputaturus:de quibus plene tradiatum sciret. Induxit Ve-IO non ius nouum meque enim eiusmodi fuit iuri istonsulti officium eo praesertim tempore quo liqc Ille commentabatur: sed cautionem & formulam ex iure, quod erat, duxit ad testamentorum conseruationem.
Si filius me' vivo me morietur, tucs quis mi hi ex eo nepos , siue qua neptis post morte meam in dece mesebus proximis, quiburi sitim meu mo
reretur, naim nata erit, heredes sunto.
Haec est formula nepotis instituendi: qua praecedere debeat fili j institutio. quod Scaevola admonet in omnibus his speciebus ob seruandum. & Africanus ait, Gallo Aquilio placuisse , filium , & ex eo nepotem posthumum, heredes institui.& hoc est quod Iulianus ait Duo gradus heredum sunt, cum ita scribitur si filius meus
me vivo morietur,&c. Praesupponit enim . filium rite institutum,& substitutionis caput eAprimit. alioquin nullum
313쪽
nullum est testamentum quo pater sibi heredem instituit, si vivo se filius decedat, ut scribit Pomponius. atq; haec clara sunt, nisi eorum verbis vis adseratur, ac iuris regulae de liberis instituendiς vel ex hei edandis, ne praeteritis rumpatur testamentum.
Ouidam recte admittendum credunt, etiamsi non exprimat de mortesiiij.
Pone enim scriptum, Filium instituo,si quiς mihi ex
eo nepos, &c. nam particula Mihi natus, ius sui denotat, atque adeo fili j mortem praecessuram. alioquin nasceretur, inquiunt, nepos non testatori, sed patri: quod non probo. neque enim patri in potestate existenti suus nascitur, nisi potentia: cum scilicet in potestate patris recasurus sit . quin & propius est, ut auo suus dicatur, quam patri, cum institutus est nepos. quod si vocibus his ius sui heredis notaretur, ut volunt, nonne iam expressum erit de morte fili j per necessarias consequentiast Itaq; simplicius ponamus, institutum filium & nepotem post mortem testatoris nascitur u . qui 3 ni enim valebit testamentum, in quo nepos repetatur de medio
Sed simpliciter infiituat, i eo casu valeat qui ex verbis concipi posse.
Ex verbis Galli, inquit Accursius: alij puto melius,
ex verbis testatoris simpliciter instituentis, nec expressso de morte fili j concipi casium ad Galli consilium. I taque si pona ς institutum filium,& ex eo nepote mortuo testatore nasciturum, valebit. si quidem concipi ex his verbiς potest casus ad Galli institutionem : utpote vivo testatore mortuo filio, nepos intra decem menses natus erit institutus. Atque haec expolitio clare mihi probatur inferioribus verbis, ut instituens nepotem. qui sibi post mortem suus nasceretur, atq; etiam si generaliter quidquid sibi liberorum natum erit post mortem, aut quicunque natus suerit, quibus multiplices
interpretum nugae tolluntur. liii. v. de his qui sunt sui
vel ali. iur. xxi. de adul. vi. de acqui.
314쪽
Idem credendum est, Gallum existimasse ct de
pronepote: ut dιcat tenators me vivo nepos de cedat, tunc qui ex eo pronepos, cetera Sed si vivosilio, iam mortuo nepote, cuirus νxor prianas
Ubet, testametum faceret: potes dicere si me vivo filius decedat, tuc qui pronepos. 'Uwm si oe filius
tunc qui pronepos naiceretur' quod simili: er admittendum M. ita fane, si prius nepos, deinde lius decederet . nesuccessione testamentum rum
Tunc enim nec nepote ante test itore mortuo testa
mentum reualesceret ut hoc loco apertius signdicatur, quam haesitandum sit: quod plerique teliat ut . Sed mihi haudquaquam negari Videtur his verbis. bonorum possessionem secundu tabulas accipi poste per barre de scriptum qui re ab intestato auferre polsit: quod Vlpianus voluiste videri potest, circa institutum & irritum testa mentum . quanquam Galli consilio locus non sit, quod ad testamentum confirmandum iuris communis subtilitate in speeta tendit, seclidum quam successione testamentum rumpitur. quod hic Scaevola voluit,& non Obscure fatetur Vlpianus. Iniustiim aute apud eum exponere. in quo tutas ciuilis solenta sieruna non sunt d ifferentiamque constituere ad telum id genu ς vitandum, inter imullum & nullius momenti, contra euasdem auctoritatem videtur inlusium appellantis in quo super - 31ie; filius praetereatur, quod Se non iure fieri Gaius Icribit. quanquam id nulliu S momenti dixerat Papinianuς:& idem non iure saetutia . in quo solemma iuris deficerent. quod autem ipse nullius momenti, Gaius inutile appcllat. Et quia complures casus sunt. sic habeto: pol humum id e si mortuo testatore natum si pr e teratus lir,
rumpere testamen tu . neque Id eo mortuo coualescere. Qui vero post testam et Una vivo restatore oris Ur prς- temtum rumpere. sed eius moriem vi uete adhuc testata
Iole secutam, ad bonorum possessionem secundu tabulas
315쪽
las proficere. Si autem praeteritus sit qui loco posthumi, id est qui luccededo , & quasi adgnas cedo fit pareti suus
heres, rumpi testamentum: quod an eo mortuo vivente testatore covalescat. nihil Vlpianuq scribat . scribit vero de nato post testamen tu quem nemo antecederet in iure sui heredi. de quo Scaevola nihil hoc loco meminit. Quod si tepore testamenti natus & suus prςtemtus fuerit, vivoq; testatore decesserit, non valere testametum, neminemque ex eo heredem existere poste , palam est.& haec facilis est antinomiarum conciliatio.
Et quid se tantum in mortis filis casim conciperet quid enim si aqua ct ignis interdictione
peteretur Quo ea su irrita fieret institutio filii .e6que sic de medio sublato, nepos in eiuς locum succedit si iam natus est: aut si mortuo testatore nascetur,e ex Galli conlisio instituto, valebit testamentum.
Quid si nepos ex quo pronepos innitueretur,
ut oriendi m M, emancipaturi esset.
Haec caute.Neque intelligas emancipatum,qui institutus est. nam emancipation ς no tollatur institutio. sed exaud as nepotem ex instituto filio praeteritum , vivo filio emancipatum . quo nepotis ius e medio tollitur, eapitis deminutione.
Hi enim casus, ct omnes ex quibus suus heres post mortem scilicet aut nasceretur, non pertinent ad lehem Velleam.
Lex enim de natis vivo testatore loquitur ut pluribus loci ς testatum est Rc tacitae obiectioni respodeta si quis diceret, quid aquae & ignis interdictionem quid emancipationem huc misce; nonne lege Vellea omnes casu comprehesi sunt vel bis illi, generalibus, Si qui ex suisl heredibus suus here ς esse desierat Θ At, inquit ad legem Velleam non pertinent casus, quibus suus heres post
ni ortem nasceretur. Insti. de exinhere. lib. i. Vii. de li. postha. i. de Iniu.r Up. te. & ir de bo. possicontra tab. pen. j. de suis deleg. 3. insti. here. quae ab
316쪽
3I AD G A L L V MSed ex sententia legis Velier, ric omnia admittenda sunt, ut ad similitudinem mortis cetercasus admittendi sim t.
Nam ea lex ad Aquiliani consilij similitudinem omnis virilis sexus, qui testatori sui nasceren ur . institu posse voluit: item in iticum suoru qui sui esse desierinsuccedere. quae generalia verba ad omnes casus. de qui . bus supplendis hic dictum est. pertinent. Hinc constat legistatorem existimasse Gallum aeque sensisse de casi. bus omnibus ad cuius similitudinem ipse legem roga. Uit: quae voluit, inquit Scaevola, vivis nobis natos similiter non rumpere. Similiter quippe, ut in superioribus casibus proxime ad Gallum tractauerat. & Iustinianus ait, idq; lege Iunia Vellea prouisum est : in qua similis exi credationis modus ad similitudinem post humorum
demostratur. Et hcc apta videtur Galli aduersus calumnian res defensio. neque enim in eius sententia supplendos casus dixit S c tiola, nisi interpretatione illustrando, complanand6que qua ater vi ipsa aperuerat Aquiliu ς:neque exemplo restrinxerat. Ex sententia igitur legis interpretatur Scaevola, in sententia Galli ceteros casus ad similitudinem mortis admittendos: utpote quae Codem modo ceteros casus ad similitudinem mortis admisit, ut successioni ac propnde institutioni, & exhaeredationi locum facerent. In quo fatis ostendit, Gallum quoque, ad cuius similitudinem ipsa procederet, idem sensisse de posthumo , qui mortuo testatore adgnasceretur, instituendo vel ex haeredando, subtracto a iure sui filio, aut etiam nepote, ut diximuS.
uuid si qui filium apud hostes habebat, tosta
retur, quare non induxere, ut si antea quam sitim ab hostibus rediret, quamuis post mortem patria decederet, tunc deinde nepos, vel etiam adhuc illis xi uis post mortem scilicet aui nasceretur, non
Sit casus hie , quem Scaevola ad legem Velleam nor pertinere ait,ut testator apud hostes filiu haberet: cuius testatoris
317쪽
testatoris poli mortem, quem auum appellat, suus here S nasceretur: si nepos,quem ex captiuo filio habebat post mortem captiui patris decederet, siue patre captiuo,testatoreque adhu o uiuis: dum suus heres nascatur, post mortem testatoris, Verba quidem, Thic deinde ne-pος, non ad sequenς verbum , Nasceretur, sed ad praecedens, Decederet, referendum existimo. pariter & illa, Vel etiam adhuc ill, S uiuis : ad quae usque verba, a dictione Antea quam , omnia per interpositionem exau- diri debeant, ut contextum sic sere ordinemus: Quare non m duxere, ut non rumperet quis non rumperet pronepos, aut sinus haeres, cuius proxima quaestione mentionem secerat. Quare igitur non induxere, ut pro nepos, aut suuς haeres non rumperet, si nasceretur post mortem scilicet aut testatoris antea quam filius ab hostibuq rediret 3 Quamuis post mortem patris decederet tunc deinde nepos vel etiam adhuc illis vivis scilicet auo testatore patreque captiuo viventibus, decederet nepos nulla hoc pacto fit verbis violentia, nisi si quis, calumnietur illa , post mortem scilicet aut . ad restatorem proauum minus apte referri, quod nihil impedit. iij. Nam & proauus auus est . N Scaevola ipse supra eodem flsignificatu eandem vocem, infraque posuIt.
2V m hic casus ad legem Vellea non pertinet.
Quia scilicet mortuo testatori his suus haeres nascitur, quod iam dixerat.
Et melius ergo est, ut in huiusmodi utilitate, praesertim post legem Vellea, quae ct multos casus rumpendi abstulit anterpretatio admittatur , ut instituens nepotem qui sibi post mortem suus na sceretur, recte infitiluisse videatur, quibuscumque casibra nepos po se mortem natus suus esset, rum peretque praeterituS.
Sed cur praesertim post legem Vellea; si ad eam lege
hi casus no pertinent Nimirum quia lex Vellea ad regulam & ratione Galli sese accommodans multos casus rumpendi abstulit: simul quid ille senserit ostendit, de postu
318쪽
nec otiose praesertim, inquit quasi di ame legem intelpretationis aequitatem extitisse indican . Et attendquar inter pietatio admittatur: ut instituens nepotem,ecetera cum plures castis personasque prata isem , subicit admittendum , ut instituens nepotem. qui sibi pol mortem suuς nasceretur,reste instituisse videatur. quibuscumque casibus nepos post mortem natuς, suus esset. plane ut videamus, instituti nepotis mentione omneς eum intellexisse, quos post mortem natos, suo Distitui posse dixerat.Unde subiecit: Atque etiam si generaliter,& cetera. Quare nec improbanda lecti P possmortem , scilicet aui, neque eorum expolitio , qui de pronepote nato vivis filio & nepote intelligunt. Quid enim mirum , ii auo proauum quoque contineri accipiamus λ Nam & ita sere Scaevola, &in nepotis voce Ipronepotem hoc loco significat.
Dq. etiam si generaliter quidquid sibi libero
rum natum erit pod mortem, aut qΗrcumque nar
tius fuerit, sit innitu tradi surus nascetur.
Sic enim lata est Vellea primo capite, ut infra expressum estimerito ab eius verbis generalibus. quo ad personas & casus haec deducit, ad casum cuiusque nati post mortem sui.
Si eius qui silium babeat, ct nepotem ex eo in stituat,nuru praegnans ab bonibus capta sit,ibi' que Nivo pariat imox ille post mortἴ patris atque aut redeat: utrum hic casus ad legem Velieam re liciat, an adirus antiquum aptisdu siit: positique vel ex iure antiquo, vel ex Vellea innitui in non rumpere'quod quaerendum est, si iam mortuo silio
pronepotem in tituat,redeat que mortu0.Sed cum tiniamentum ab eo non rumpitur, nihil refert an ex iure antiquo,an ex lege Veliea excludatur.
Cum nihil reserat, quo iure excludatur a rumpendCtestam ero nepos hic & pronepos institutus:quid super- fluc
319쪽
fluo immoramur in quo Scaevola ipso auctore non est tempus conterendum Z Ius autem antiquum Intellige, quod Sc ante Velleam vigeret cui iuri puto Gallus consilium coaptauit. Siquidem ex re qua de agitur, bliud atq; aliud ius tignitic imus, illud videlicet quod proximum viguit, etsi compluribus locis ad duodecim tabulas luς antiquum, seu vetus referri constri. At is casu nostio, quod ante Velleam ius fuerat , antiquitati adscribit Imper tor, cum de exheredat Ione liberor. scri, bit, quam post duodecim exstitisse significat: eatisque
ipsam inediam iuras prudet; am vocat Accursius. Quod vero quaerendu ait Scaevola, si iam mortuo filio pronepotem instituat, redeatque mortuo : intellige pronepotem ex nepote, culus uxor praegnas captiua faeta sit: qui mortuo scilicet testatore deinde redeat. ut ide sit catus cum priori personis si iij, nurus, nepotis duntaxat in nepotiS, pro nuru S, pronepoti S personaS mutati S.
Forsita addubitet quis, an i iis casibra se nepos
' post te, lamentum nascitur vivo patre suo, deinde ex eo concipiatur, isque vivo patre deinde auo nascaturri an non potuerit heres inflitui, quia pater ipsi vis non recte institutus esset.
Istis casibus . intellige institutionis generaliter factae quidquid 1ibi liberoru aut quicumque natus fuerit, ac qui biiscumque casibus nepos ut dixit post morte natus suus esset, rumperetque praeteritus. Quibus verbis, correspondent ea quae mox leguntur, hic enim suus haeres nascitur, & post molle nascitur , quin δc verba haec. Quia pater ipsius non recte institutuς esset, illis rei pondet eodem loco positis ecte instituisse videatur. quibus suaderi potest, dubitationem ex eo derivari. non autem istis casibus nepotum aut pronepotu, quos prOXime ex captiua matre orto ς finxit. nam de quis eorum suus haeres nascitur quod sequitur & post morte nascitur Pone agitur tellatori fuisse filau, quo vivo, post testamen tu ex consilio conditu natus sit ex eo nepos, ex quo de
Inde concipiatur pronepos, Isque vivo patre, qui Viv
de peti. her. i.ad Tertuli. T. insti. de exher. lib.6.
320쪽
patre conceptu S, deinde auo naucatur. At quo patre conceptus ne inpe ex quo nepotem natum dixit, vivo patri suo, quid autem deinde avo na ici mortuo scilicet test. tori nepoti S a Uo , nasci pronepotem ex nepore conce.
ptum, cuius nati respectu, etsi proauus testator signantius dici posset: melius tamen & nepote &pronepoti posito,auus dunus est, communi ad utrumq; vocabulo qua etiam nuncupatione plerumq; tractatu isto usurpatur. Ac deinde inquit id est post vitam patris,quo vi. Uo conceptus erat,at deinde auo nascatur ut scilicet institui potuerit, no explicat, ulvo vel mortuo auo nascatur. sed mortuo intelligendum . nam Galli multiplices casus haud obscure adhuc prosequitur, & istis, inquit, casibus addubitet quis, & anfra, post mortem nascitur. Quin & nepote,ex quo pronepo S co ceptu S proponitur, ante patrem, id est filtia testatoris mortuum credas: Ne siue cessio ite ut ait testam e tum rumperetur. Cum enim quaestio proponitur, his expressis quorum dubitatio ersatur.cetera cocurrere imaginemur, sine quibus disceptatio is procederet, unde Lepe luras auctores Pro
testari solent, si aliud nihil impediat. An igitur deinde auo nascatur hic ex nepote conceptus Z An no potuerit haeres institui, quia pater ipsius non recte institutus esset haec enim duo quaesita esse demonstrat, repetita An, interrogationis nota: quae priori loco superuacua esset, nisi ab illis verbis Istis casibus, quibus praeposita est, suspensa.& sequetibus. Deinde auo nascatur.addita, priorem interrogationem faceret. An deinde auo nascatur quasi dixerit, an is sit qui auo natu S, ac proinde adgnatus dicatur atq; ad Galli substitutionem adplicetur λ Annon potuerit haeres institui. quasi ad ea substitutionem quam Gallus ostendit, nihil pertineret: eo quod pater ipsius. idemq; testatoris nepos, non recte institutus esse set ξ non quod nequaquam institutus, ut pleriq volunt: sed quod generalis ea ii, stitutio fuerit. quae personis inspectis folias te ipsunt coprehenderiti quoad casus minime, taquam relata ad nato ς post mortem nihil respiciat hunc in vita natum ut Pomponius ait, quo diuersitas huius casus constet ab eo qui supra tractus fuit, si prius nepos, deinde filius decederet,ne successione testamen