장음표시 사용
91쪽
tractat,perinde ac si illa fuerit diuulgata gia. 2 i . Nam si quantitatem declinationis eclipticq determinat dum positionem ponit Thebiiij, cur eam obticuit du eam mostionem percurrit iuxta modum AlphonsissiSi c5iemitis ta frigidis, axiomati illi tuo,destituto omni
obseruatione, omni mathematica demonstratione ex abaco Alphosino depropta,vel uni' Purbachii authoritas aut testimoniu acc6modandu erat,quid fuito uta nos urgere illo, veluti certissimo N euidetissimo obturare aureis ne audires ineptias nostras, quando maluimus per Regiomontanas qPtolemaicas tabulas declinationem eclipticae fixae numetirare,Inuocare coetu M terram, exclamare monstra & hydrasoticipites partas a nobis, ta ris ac flagris tuis nos addices re,indignos putare qui simus tui discipulis uandoquide. etiam si expresse dixisset Purbachius,eclipticam fixa tantudeclinare quantu tu vis, non est authoritas eius tanti apud nos momenti ut magnopere Vellem ea praegrauari ,hac in repraesertim.ut que demonstrauimus supra non recte intelles xisse Alphonsinam positione,Quid,quod & ruipse conatus es demonstrare, Mediu motum augium & fixaru. aequati nem etiam motus octauar sphsrae a Purbachio non recte deis finiri, Immo definita ab illo arqilationem,nec eandem esse. nec aequalem ei qua ponit Alphonsinus abaciis Qua de re admiror monachalem tuam simplicitatem. Cur hic tam certam M oraculi instar velis Purbachianam authoritatem,quatam nihili facis alibi,quando aduersum te facit. Sed esto quod tu vis, sacrosancta sit hac in re aduersu nos Purbachiana authoritas,quando alterium te facit nec pili fiat, videamus quo argumento conuincas esse ex Purbachii sententia, Φ ecliptica fixa declinet secundu Alphonsinam positionem,gra. 2 3. m. s i . Nulla expressit,inquis, quantita tem declinationis eclipticae fixae Alphonsinam pertractans position e motu octauae sphaers,qua in Thebitii positione explicanda deter nauit utit,intellexit ergo futile illam diuulgatam,gra. 23.m. si . si tantum virum mIncu 8c mutilum
92쪽
non accusauerimus. Mirabilem hic audio argumentationεδc dignam profecto Marco Beneuentano phoenici mathesmaticoru,Vraniae seruatori ,3c acerrimo propugnatori ,Nu quid non determinauit etiam Piubachius quatitatem arculi quatoris: quos ecliptica mobilis in duobus sitibus Gramiuab aequatore separat, Per quorum puncta singula pertrasesit continuo intersectiones eclipticae mobilis & arquatoris secudum Thebitii positionem s attamen in Alphonsilia positi
ne e 3licanda nullam eorundem arcuum qualitate eoresest,Quam ergo diuulgatam quantitatem hic intellexisse illudicemus,quo mutilum & mancum no accusemus s Rursus. Determinauit quantum possit vernalis intersem o mobilis eclipticae M aequatoris abesse a capite Arietis fixi secundu ebiti, designationem,quantum praecedere,quatum sutia sequi,Alphoesinam autem positionem explicans,dicit quia dein contingere secundum eam,ut ecliptica octauae sphaerae, sub diuersa eius habitudine,successive,in diuersis suis parratibus,aequinoctialem primi mobilis intersecet, vis interismo talis nunc in capite Arietis primi mobilis accidat, nuccitra,nunc vltra,sed quantu citra, quantave ultra,aut quas tum possit intersectio ista elongari ab eodem,non definiuit, Quam igitur & hic diuul tam quantitatem intellexit ne
mutilus aut mancus accusetur a nobis Haec,Marce mi,omnia,primum suspectam mihi hac in re Purbachiana reddis derunt authoritatem,indicant enim, in Alphonsinam p sitionem ad mathematicam euidentiam non examinauerit, Quod autem multo accuratius Thebiticianam a Alphosianam pertractauerit positionem,causa est,ili Thebitius suam ipsius positionem explicauit & luculenter & abude eo libro quem de motu octaui orbis coscripsit, De Alphonsilia autepositione praeter tabulas eius inuenit nihil ,Quo minus milareris,si a Purbachio ausi sumus dissentire,in eo, quod dicit in Alph5sinae positi6is explicati6e,ecliptica octauae sphere
93쪽
abaco figurae motus quem idem abacus supponit, cotra dicere euidenter demonurauimus,Sed ea in re Alphonsina positionem a Thebitiana nihil discrepare,ut semper distent interstitiones eclipticarum per quadrantem circis a capitis bus Arietis & Librae mobilium octauae sphaerae. ESed dic oro te Marce gloriosissime, Quonam pacto dis uulgatam quantitatem declinationis eclipticae,appellas ea, quae erat Ptolemaei temporibus eclipticae octauae sphaeret, Iam intellexerit Purbachius declinatione eclipticae fixaessta quidem Ptolemaei leporibus,vulgata erat,sed eclipticae
octauae sphaerae,non eclipticae nonae aut decimae, quas nubias sciuerunt, Alphonsi autem temporibus vulgata haec non erat,non eclipticae mobilis octauar, quam constat minorem
multo obseruatam temporibus illis, No pro ecliptica fixa, Nam ad tempora Athliosi usi,vulgatissima erat & recepta ab omnibus opinio Thebitii,qui primus excogitauit motu istum accessionis, primus distinxit mobilem eclipticam ab immobili,Existimabatur ita I secundum Thebitii opini
nem,immobilem eclipticam declinare, gra. 23.m. 33. Ptoles maei autem temporibus mobilis eclipticae a immobilis mulato maiorem fuisse declinationem, tiarum rerum fide sufficiente tibi faciet Campanus,author non vulgaris,eo opere quod computum Astronomicum inscripssit,in cuius capite decimo,opinionem illam Thebitianam quae teporibus luis communis erat, te explicauit, Scripsit aute ante Alphon tempora annos circiter. 2.Nec Pustachii A nostris temporibus possumus predictam,qtiae apud Ptolen um est de linationem,diuulgatam dicere,Non enim pro ecliptica octas uae sphaerae,quam constat. m. 23. minorem esse, Nessi etiam pro ecliptica fixa,quam nullus aut demostrauit aut asseruit declinare tantadem pr*ter te Unum. si in si ex coiecturis petenda est Purbachiana sententia, de maxima declinatione eclipticae immobilis,quadoquidem,. nihil de ea definiuit expinessu, Multo magis est cosentaneu,quado secudu Thebiiij positione affirmauerit declinare ea
94쪽
APOLOGIA igra. 23. m. 33.nee attulerit alia secudsi positionε Alphosnsi, eade credidisse apud viru*,Na Thebitis sentetia nihil AD ph6suin ea in re euariasse, quu Almosus eade ponat figura
motus accessiois quaThebitius excogitauit,ne ip disserat in aliquo positio AImonsina a Thebitiana, nisi in duobus, ut meminim'ante,videlicet,in quatitate Parvoru circuloi si,in quibus circulioluunt capita Arietis & Librs mobiliu,quos maiores mitAlphosus,& i motu nonς sphqri superaddito, qui oesorbes inferiores in. 9o oo .anis semel secu circnducit,Reliqua omnia eade sunt aut similia in utra. positione. in aut a P bachio existimatu sit ecliptica fixa declinau Purbaerium re qtu nunc diximus,gra. 33. no solii coiecturis nuc dictis,taetsi verisimilibus, sed di certissimo arguinem couinscemus, Examinavit Pi bachius declinationes stellam per ecIiptica declinate gra. 2 3. n. 33. Sed no existimauit lata esse declinatione ecIipticae octauq spheri suis teporiis',qua obs in .seruauit multo minore,Coseques est ergo tanta existimasse declinatione eclipticae fixae, God aut teporibus sitis non praedicta sed minore multo qcitate obseruauerit mobilis es clipticae,ipse ide testis tibi est,decima septima primi Epitomatis,quod edidit,magnae c5posi. Ptole. In qua dicit se inuuenisse distatia tropicoru gra. q.6. m. 6. Declinatione ergo lis maximam,fuisse tepotibus suis,gra. 2 3.m. x s. in si durcas ea propositione esse Ioannis Regiomotant,non Purba ichii :ide tibi Ioanes reclamat in nucupatoria ad Bessarione epistola praemissa epitomati, In qua dicit, primos sex eius epitomatis libros, tilisse ab lutos a Purbachio suo praeceuptore cu e vivis excederet,s aut reliquos Πυricte ia praesceptore perficiedos reliquisse sibi ex testameto,ne opus maneret imperfectu, in si maxime esset Ioanis n6 Purbachii allegata .ppositio,no est tame credibile,maxima declinatio sne solis.m. s. maiore fuisse existimata a Plirbachio,q a Ioarne eisde teporibus obseruata erat,V kles ita*Marce argutissime pro nobis nuc state Georgiu, 8c affirmate haud obscure,declinationem eclipticae fixς non gra. 23.in. si . quam tu
95쪽
ALBERTI PIGHii Igata declinatione appellas ,sed graduu esse. 13.-33. Ad cuius igitur nuc c5fugies auxiliu,Cuius implorabis authoritate qua astruas nobis axioma illud tuu , Declinare videliocet eclipticam fixa gra. 23.m. I. quando que unica pro vos his attulistis Purbachiu.demonstrauimus aduersum vostes
stimoniu ferres'Miror si est quicquam uno te caecutietius in authoru lectione,magis supinu,tam vides nihil in his ipsis calaniis tuis,ut ubit se prodat ignorantia magis pudenda. si ac, si etia illud ipsum darem' tibi,ita esse sicut vis, Des clinationem videlicet eclipticae fixae esse gra. 23.m,s 1. Quo tandem syllogismo concludis ex eo,abacum Alphonsinum ad eclipticam mobilem necessario referris Ascensio rem, inquis, signi Arietis apud Alphosum excedit ascensionem eiusdem signi in Ptolemaidis tabulis, Si igitur tabulae Alaphonsinae numerarent solem in ecliptica immobili declinantegra. 2 .m. I. superfluerent tabulae nouae Alphonsi ascen
sonum rectarum, Sed unde nobis tu profers Ascesionem recta signi Arietis quod est in Alph6sinis tabulis .aut quas tu somnias nouas tabulas Ascesionum rectarum Alphctsi Cum constet Alphonsum nullas edidisse tabulas Ascensior:
nu,aut rectarum,aut obliquarύ,Vnde nec in vetustiore imo
pressione viis ascensionum tabulae, Alphonfinis permixtae
visuntur. Et canones in tabulas eiusdem,hoc admonet exclpresse,nullas aut Ascesionum aut declinationu tabulas positas ab Alphon , Et haec erat euidentior rationu om nium,ut tu scribis,quae sola sitfficiebat conuincere exterum illu, Hoc argumeto certo didicit Gesualdeus tuus Alphon sinum abacum ad mobilem eclipticam referri, doctorem,
O discipulos .sed quos tibi finxisti similes doctori. Cauauis fuerat satis te tuo ipsius iugulasse gladio, & Pura
bachii authoritate,qtie unicu pro tua,qua semnias,declinastione eclipticae fixae adduxisti,conuincisse, non esse ea qua tu affers ut indubitata iacui piaculust refragari,Idc tameex Alph5sino abaco & inathematicis obseruatiotis tetabus in demostrare,hoc em paulo ate facturos etia nosrecepim'
96쪽
APOLOGIA MCSidetur ita mihi,fuisse conuerum capitu Arietu,nonae Minore esse sphaerae, Zc primi mobilis,anno dominicae incarnationis, declinationε quemadmodum ex Alphoiasina positione ut indubitatum habuerunt omnes, & nos Postea ex obseruationiblis euiden pestate n ter couincemus,nultu est,quod volumus demostrare negos es es araetiu. ita dabitur caput Arietis nonae sphqraefuisse anno ruatur.
Is I9. ingra. II. m. IO. fere Arietis primi mobilis.
ris G BA, intersecet,fixa quisdem in B,mobile in A,Quare A,punctu vernale. B,caputAsrietis primi mobilis. Si detur
ita p anno. Is I9. caput Arietis nonae sphaerς, fuime ingra. ii. m. io. Arietis primi mobiliS,fuit autem motus accesti nis eodem anno gra.T7. m. I 6. Cui reseondet aequatio gra. 8.m. 6,quae in definitione & demonstratis ante, est arcus eclipticae fixae inter caput Arietis nonae, M arcum magni
circuli a polo eclipticae εις per caput Arietis estiuae inces dentem qui in hac figura sit EHL, interceptus, Erit erago L,in descripta figm a gra. i9.na. 6. Arietis primi mobis i s. H,aut caput Arietis inaus, Cuius latitudo data est anum memorato,gra. I.m. '9. Quare declinatio eiusdem pum H,no erit ignorata,Quae per. i . problema Ioanis in tabu. primi mobilis,inuenitur gra. 9. m. 6 posita declinatione, eclipticae fixae debet enim poni aliqua, nihil tamen refert ad praesens quae ponatur gra. 23. m. i. quatam esse,vis inradubitatissimu ,Arcus igitur HA,etit,gra. 23 .m. IO. Q uod te docent tabu.decli. Ioanness,Tantus sit DO, Sed HD,est
quadra circuli,quum supra demonstratum sit interscitiones eclipticarum,tam secundum Alphoiasinam a Thebitianam positione per quadrate magni circuli a capitibus Arietis MLibrae mobiliu aut octauaelphaerae semper distare, Et A O. igitur quadra circuli erit,percommune animi coceptionε.
97쪽
ALBERTI PIGRII Id propterea O,punctu maxinmet declinationis eclipticae mobta,EM. Ιχ.secu.Theo. Data est aute latitudo maxima eclipticet mobilis ab immobili i ista positione riua esse latitudine
capitis Arietis octauae demGG - -
mauimus supra paulo minor,gra. α .Qme latitudo pumo,non erit ignota, Qui enim est proportio sinus totius ut arcus EL,in sinu arcus HL: ea est sinus arcus DO,ad sinu arcus OR,Quod demsistratur per. is. primi Epito. Regi motam, ne si ducas tertiu in secacia,&Pductu partiare in primu :habebis in quotiete sinu arcus OR, Per. 16. sexti Eucli. per que inuenitur latitudo puncti O, H. i. circiter. Sed sicut sinus coplemeti arcus OR,ad sinu coplemetiara DO,Ita sinus totus ad sinu coplementi arcus D R,per nuc dicta. i s. primi Epitomatis Regio tant,et regula I ruatitatu,in Penes eiusde demonstrata. Quare si sinu totuucas in sinu coplemetiarcus, DO r&prodestiam partiare per sinu chlementi arcus OR, habebis in quotiere sinu cos
Plemeti arcus DR,perit 6.-a Eucli.Lepe citata,per que inuenitur quStitas arcus LREra. 6 .in. s. fere per tabulas sinus rem,Qua etia inuenies per tabulas primi mobilis Ioannis,Si co ementu arcus DO, coplemeto arcus H L. immittas areatim in easde,na a latere respodebit coplemetu arcus DR,Sed pimitu L,inuetu est supra,gra. I9. 6. m.Ararietis primi mobilis,Quare &puctu R,nota habet distatia a capite Arietis primi,gra. sq.. m. si. EritU Sra. L . m. y I. Geminoru,cu quo Puctu O,caputCacriveru,a Pucto vernalisa nocti linitio iecis facto,est partiliter in logitudine,Erit ital declinatio pucti O,gra. 1 Φ. m. 36aa declinat ecliptica fit
bulas primi mobilis,qua tepori sitis Purbachi' gra. x3. m. 23. iuenit noe Eedere. Pala ergo declinatione ecliptic fixet esse gra. z 3 m. si .sed minore multo si sit declinatio Glip
98쪽
APOLOGIA ticae mobilis tepestate nostrii, Quod demonstradum erat 'CIde aliter demonstrare, Arcus A D,in nuc descripta figura maior est arcu DB, propter latitudine septetrionalem capitis Arietis octauae,3c ambo simul semicirculum longe exscedunt, Ergo ex decima primi Milet,angulus DBG,declis
natiois eclipticae fixae, nor est angulo DAG, declinatio anis ecliptice mobilis,quod demonstrare Volebamus.
ENihil omin'procedet dem5stratictes ist , vis darem'tibi eclipticas se intersecare semper in capitibus Cacri 8c Capri
comi nonae sphaerae,queadmodu tu existimas,male a Purbachio persuasus,duod etsi Alphosins positioi aduersari des
monitrauerimus,ssique ex eo,quod hic voluimus,obtinebimus, JEqueentam erit arcus DA,maior arcu DB,&DB,seu cundu imaginatione ista excedit quadratem,gra. H. m. Io.
Multo ergo magis DA, auare cogesti ambo semicircula plurimu excedet, Igitur ut prius angulus D AG, declinautiois eclipticae mobilis,maior est angulo DBG,declinatisiis eclipties fix ,sed angul'DAG,hac tepestate minor est gra. 23. m. 23.Τatus enim fuit Purbachii teporibus,3c decreuit interea cotinuo, Multo erm minor erit angulus DBG, deis clinationis ecIipticae εις. Ide ex prima demostratione habebis,st ea repetita ad imaginatione ista applicauerimus, Sed quonia nec tu dissiteris ex istis suppositionibus consequi. quod nue diximus,no est opus pluribus illud comostrare.'ESed dicis caput Arietis non sphqrs n6 esse tu state nostrai gra. it. Atietis primi mobilis,sed in gr. 23. m. s. Pisciueiusde, M Kno. 766. fore esuεtu capitu Atietu none &deciuna cu psicto vernalis aeqvi noctii , uod etsi falsum essen repugnas Alph5sinae positioni,ex obseruationibus 8c acthaco Alphonino paulomst faciemus euidetissimu. Demus tame ita esse,Nihilo essi min' demostrabim',secudu positione ista minore esse angulu declinatiois ecliptic fixς agulo declinatiois ecliptic mobilis. Fuerit ita*anno salutis nodist .isi'. caput Arietis nonς sphaerς ingra,2 s. m. 3. Pisciummi mobilis, queadmodu tu imaginaris,fuit aut mora a
99쪽
Quare putauL,i descripta anste figura in quo circul' per polos eclipticq ς δc caput.Arietis octita incedes secat ecliptica fixa erat gra. 6. m. 'Φ. Arietis primi mobilis, Latitudo au te capitis Arietis octauq,data est modico maior,gra. Ι- m. N septetrionalis,Quare si ecliptica fixa declinat,gra. v . m. i. erit declinatio pucti H gra. . m. 37. Quod te docebit. 1 .Pblema Ioanis in tabulas primi mobilis. Arcus igitum A, deprometur ex tabulis declinationu Ioannis,gra. I .m O. sed HD,est quadra circuli, Cuintersemctes eclipticaruperquadrantem magni circuli abesse semper a capitidus Arietis cc Librae octauae sphaerae,iam secundum Thmitianam q Ald oesinam positionem demonstratum sit supra. arcus ergo D HA,gra. I I. m. Φo. quadrante maior est, Sed LB,inuetus est supra gra. 6. in .s . Quare M DLB, gra16. m. -- qua σdrantem circuli excedit, Maior ergo D A, Q D B, Ambo autem congesti semicirciuo sunt maiores,ex decima igitiuprimi Milari,angulus DAG,declinationis eclipticae mobis Iis,angulo D ,declinatictis eclipticae fixet,maior est. Sed angulus DAG,minor est tempestate ista,gra. 23. na. 23. multo ergo minor angulus D , declinationis eclipticae fixae. EIde dc hoc pacto demonstrabimus. Sit AO,quarta circuσli,Erit igitur O, punctum maximae declinationis eclipticae mobilis,EX.i2. secvn. eodo. Et DO,gra. I s. m. O. Stus est HA, per communem conceptionem,Quare ut supra,si ducas sinum arcus DO,in sinum arcus HL, Miroductum partiare per sinum totu : habebis in quotiente, unum arcus OR,per. 1 s .primi epito. Regiomotam, & per. 16. sexti Euscli. Per quem inuenitur arcus OR,m. 2 . secvn. I 6. Circiter.
Sed quae est proportio siniis complementi arcus OR, ad flanum complementi arcus DP, ea est sinus totius ad sinum
100쪽
APOLOGIA Mcomplementi arciis DR, Per nunc dicta. is.ptimi Epito. 8c regulam sex quantitatum demolnstratam in penultima eius: dem. Quare ducto sinu toto in sinu c6plementi arcus D O. M partito eo quod prouenit per sinum complementi arcus O R,habebis in quotiete sinum coplementi arcus D R,pers pedicta 16 sexti Eucli.perque inuenitur arcus R L,gra. τ8. m. 3o. Sed datum est L,secundum istam imaginationem tuam,gra. 6.m. y Φ, ArietiS primi, Erit igitur R,gra. 23 . m. 2Φ. Geminoru eiusdem. Id Propterea,declinatio pucti O, erit gra. 2 .m. ii. si declinat ecliptica fixa,gradus. 23.m. I. Quod te docet. si . problema Ioannis in tabulas pri. mobi. Sed O,ex politione est punctu maximς declinationis eclipstiri mobilis. Palam igitur,non esse declinationem eclipticettaae,gra. 23. m. si . sed minorem Squq est eclipticet mouilis. quod demonstrandum erat. ENunc,Si omnia daremus tibi qualia imaginaris, hoc est,
fuisse caput Arietis nonae,anno Is I9. ingra. 23. m. 3Pisciu,n5 ingra. II . m. I O. Arietis primi mos
bilis. Et semper intersecare se ech plicas in capitibus Cancri& Capricorni nonae spherar,nctin capitibus Cancri & Capri corni octauae,& breuiter,quemadmodsi tu vis uniuersa.Nishilo minus,ad illa tua ipsius figmenta demonstrabimus consequens esse,ut sit tempestate ista maior declinatio eclipticet
mobilis Q fix . Sit ital in figura similwr iit e caput Arie
tis nonae,punitium X,in gra. 23. m. s. Piscium primi mobis lis ,ubi tu vis fuisse anno is i9. Sit autem H, caput Arietis octauae sphaerae,Cuius latitudo,per sinu complementi mos
tus accessionis inuenitur fere, gra. Σ. nam maior aliquanto gra. I .m. 19. Datus est etiam L X,gra. s. m. 6. Est enim ex definitione,aequatio motui accessionis,gra.TT.m. I 6. respos
dens. Sed quae est proportio sinus arcus DX,totius videliscet,ad sinum arcus LX ,eadem est sinus arcus E H,ad sinu