장음표시 사용
121쪽
V. Quae hactenus diximus , rationabilem , & juri consormem ostendunt Synodalem Constitutionem , Clericis interdicentem usum comae supinpostitiae . Sed , quoniam non potest Legislator singulos praevidere peculiares casus, omnelque sua lege complecti, expedit prosecto , ut in ipsam et Constitutione , seu Edicto , facultatem , qua ceteroquin pollet , sibi expresse reservet, fictum capillitium illis permittendi , qui , Medicorum judicio, valetudinis causa , eo indigent : quod prudenter factum animad.
vertimus in Dicece sana Synodo Bononiensi anni 1698. lib. g. cap. I. ubi similis Constitutio hac mitigatur limitatione: Nis ex causa nobis , vel Vicario nostro cognita, indulgendum ad tempus arbitrabimur: atque in SP nodo Asculana anni III 8. cap. 2 . Nis ex jussa , rationabili causa dispensationem impetraverit . Caveat tamen Episcopus , ne hanc veniam elargiatur, nisi, praeter causam, etiam comam ipsam , quam Clerici sc- stare cupiunt , diligenter prius examinaverit : non alia siquidem est iisdem , praecipue sit sint in Sacris constituti , permittenda , nisi quae nullam praeseserat vanitatem I sed tanta sit moderatione , ac modestia concinnata , ut omnibus manifeste appareat , eam ob meram necessitatem non ad luxum , & pompam , ad capitis non ornamentum , sed tegumentum adhiberi . Cavebit praeterea , ne ulli Sacerdoti licentiam conis cedat Missae Sacrificium celebrandi cum asci titia coma et quamvis enim Theophilus Raynaudus Operi tom. I 3. de pileo , oe ceteris capitis tegminibus sect. a. f. Nunc e contrario, circa finem, & Pasqualigus de Sacris. nov. Leg. quaes. 832. licere opinentur Sacerdoti Sacris operari cum ficto capillitio , ita suo capiti aptato , ut a vera , & naturali coma internosci nequeat , atque insuper apud saepe citatum Thiers cap. et O. extet licentia a Cardinali Hieronymo Grimal si , Archiepiscopo Aquens , cuidam
Sacerdoti concessa , Missam celebrandi cum coma supposititia ' attamen
certum est, Raynaudum , & Pa squaligum falli , ac Cardinalem Grimal-
dum suae potestatis limites p tergressum e etenim , uti bene ratiocinatu PReissenst uel ad Id. q. Decretal. tit. I. num. 91. nemo sanae mentiS in
ficiari potest , per fictum capillitium Sacerdotis caput velari , & coope riri ; in Altari autem cooperto eapite ministrare , ne Episcopo quidem permittendum , statuit Zacharias Papa in Concilio Romano anni 7 3
cap. 13. relato dis. a, de Consecrat. Can. 57. Nullus Episcopus , Presb-ter, aut Diaconus, ad solemnia Missaram celebranda praesumat cum baculo introire , aut velato capite instario Dei assissere: quoniam postolus prohibet, viros velato capite orare in Ecclesa : m qui temere praesumpserit, communione privetur . Cui libet vero compertum est , non posse Epist pum relaxare legem a Superiore latam , neque alteri illam licentiam
impertiri , quam sibimet ipsi concedere nequit. Quocirca sacra Rituum Congregatio die 3 I. Ianuarii I 626. & et . Aprilis ejusdem anni , apud
Gavantum in comment. ad rubri Missal. pari. 2. tit. 2. decrevit e Nemo
audeat uti pileolo in celebratione Misarum , sene expressa licentia Sedis
122쪽
LIB. XI. C ias P. X. 117postolicae , . non obstante quacumque contraria consuetudine. Cumque in Congregatione particulari , ab Alexandro VIII. anno Ioseo. deputata , D rit speciatim di lcussus articulus , de quo in praeiens trachamus , an scilicet pileoli nomine comprehendatur etiam coma supposititia, ita ut neque eum hae fas sit Sacerdoti , sine dispensatione Papae , Missam facere , etiamsi illa sit decens , & modesta , quale in Pasqualigus , Sc Raynaudus permiserunt , responsum fuit , comprehendi r scut refert Urlaya. Insiluta: criminal. lib. I. tιt. IO. q. num. 5 I. in cujus quidem decreti sequelam Innocentius XII. per suos Apostolicos Nuntios, locorum ordinarios in neri jussiit , ne quemquam permitterent , sine Apollo licie Sudis privilegio , cum adulterino capillitio sacrosanctum peragere Missae Sacrificium: quemadmodum reseri citatus Reiflanquel . Quae omnia uberius a nobis expenta suere in citato solio pro sacra Congregatione Concilii exarato , atque tu nostra Ins. 34. dc D tit. 95.
A ia ejusdem censurae Synodalibus constitutionibus immerito inusiae exemplar tibi de ludis, m venationibus , choreis, spectaculisque, quae . Clericis interdicuntur.
ΡOst vestes , Sc fictam comam , earumque sucos , ad quasdam Cleriis
cis vetitas actiones sermonem convertimus . In can. ΦΣ. Ο 68.' a tias 3 s. inter vulgares Apostolicos, sub anathematis poena arcentur Clerici ab alearum lutu : Episcopus, aut Presister, aut Diaconus , aleae , amque ebrietati deserviens, aur desinat, aut certe damnetur. Subdiaconus, aut Lector, ast Cantor smilia faciens , aut desinat, aut communione privetur.
Siviiliter etiam laici . Et Concilium E liberi tanum ean. 79. tom. I. COllectionis Harduini col. 238. quotquot aleis luderent , a communione seinparandos decrevit: Si quis Fidelis alea, id es tabula luserit nummos, placuit eum absineri: ta', si emendatus cessaverit , pos annum poterit communioni reconciliari . Putat quidem Alba spinaeus Observat. ad hunc canonem, ideo Fideles aleis ludentes . , suisse tam gravi poena punitos, quia tunc temporis , quo nondum extincta erat ethnica superstitio , emgies. falsorum numinum habebantur pro numeris , eorumque nomen invocari solebat, ut selicissimus eveniret aleae jactus : at , si res ita se habuisset , longe adhuc graviori poena in ludentes Fideles, tamquam in idololatras, fuisset animadversum : quocirca Verius putamus , alearum lusum omnibus quidem Christianis, sed speciatim Ecclesiasticis prohibitum, ob eam.
dem rationem, propter quam illum damnarunt Cornelius Tacitus in lib. de moribus Germanor. cap. 24. & Ammianus Marcellinus lib. I q. cap. Ist.& lib. 28. cap. 22. quia nimirum per illum homines ad fraudes , fallacias , mendacia, perjuria, surta , aliaque enormia scelera inclinantur . .
123쪽
gii mater es. Qua etiam de causa vetustae leges Romanorum , quas la dat Taylor duct. dubit. lib. 4. cap. I. aleatores exilio , aliisque muli runt severis poenis : & Iustinianus Imperator leg. I. Cod. de aleatoribus sanciuit , ut victus in aleae lusu, non posset conveniri; & , si solvisset, tam ipse , quam ejus haeredes , etiam post triginta annos haberent repeis titionem adversus Victorem. II. Sed , utcumque praefati canones explicentur , nullo pacto declinari possunt posteriores Ecclesiae Constitutiones , quae Clericos ab alearum , taxillorum , aliisque ludis cohibuere . Atque , ut praetereamus antiquiores canones, congestos a Christiano Lupo in notis ad can. so. Trullanum tomia a. pS. 948. Synodus Romana sub Eugenio II. ean. II. tom. s. Colleis ctionis Harduini col. 66. adeo indecorum putavit , Sacerdotem ludis operam dare, ut, ne ludentes quidem spectare fas illi esse , statuerit : Sacerdos sedule Divina debet perscrutari, oe ammonere eloquia .... siuamobrem Iuris aliquos coram se feri non deIedietur . Transgressor quippe inventus, ammonitione Episcopi ulterius agere desinat et M autem , canonice iudicetur Eugenii autem prohibitionem instauravit Innocentius III. in Concili Generali Lateranensi , relato in Cap. I s. de vir. honesia Clericor. Cleoricis praecipiens: Ad aleas , taxillos ne ludant, nee hujusmodi ludis inistersint . Quotquot autem post Innocentium celebratae sunt Synodi , huic Decretali inhaerentes , ab iisdem ludis Clericos quam longe abesse jusse. runt . Ita quippe sanxere Concilium Biterrense anni Iassiacan. 24. Sa- Iistumense anni I 42o. cap. q. Toletanum anni I 73. can. II. aliaque congesta a Thomassino de vet noυ- Eccles discipi. pari. 3- lib. 3. cap. 46 III. Quamvis porro sacri canones alearum dumtaxat , & taxillorum ludi plerumque meminerint , omnem tamen lusum prohibere voluisse, a fortuna potius, quam ab industria, & arte , pendentem, opportune animadvertunt Valensis ad tit. I. IV 3. Decretalia numia I 2. & S. Antoninus Summ. pari. z. tit. I. cap. 23. Quin immo Tuldenus ad tit. Cod. de alea. roribus , magis adhuc generatim accipiendam voluit similem legum civialium prohibitionem , quam ad omnem lusum , lucri causa exercitum extendit. , inquiens : Non tantum tesserarum lusus sed quicumque alius, perinde a fortunae eventia , immo vel a solertia pendens , continetur in lucrum exercitus improbatur . Quare Concilium Tridentinum seg. 24- cap. Iz. de res . non ab hoc , aut ab illo , sed universim ab illicitis ludis Clericis abstinendum edixit; Episcoporum scilicet iudicio relinquens, determinare , pro diversis personarum , locorum , & temporum conditionibus, quinam essent illiciti reputandi. Tridentino statim obsequens S C rolus Boi romaeus , in suo Concilio Provinciali Mediolanensi Ι. pari. a. olor. Eccl. Medis. pari. I. pag. I9. accuratum habuit delectum ludorum, quibus fas, quibus nefas esset Clericis se se oblectare; eosque po-
124쪽
L I B. XI. C a P. X. II sthissimum abstinere voluit a ludo aleae, resserarum, ac talorum , atque
a globis, qui malleis ligneis impelluntur ' item follis, id es pilae majoris. Alia vero alibi celebrata Concilia, unanimi pariter consensione , lusum alearum, seu pictarum pagellarum, & taxillorum , Clericis indecentem, atque illicitum declararunt οῦ alios vero ludos plerumque speciatim non nominarunt, sed generatim omnem ludum Clericis vetitum dixere , qui eorum statui indecorus videretur. Ita Concilium Burdigalense anni 1583.
tit. M. de vita moris. Clerici rom. IO. Collectionis Harduini col. In ρ. Ab alea , tesseris , chartis , oe quovis alio vetito, indecoro Iudo, cum priυatim , tum publice penitus abstineant. Concilium Aquense anni Is 8s. tit. demit. honestat. Clericor. ibid. col. Is 43. Ne pagellis pictis, aut alea, aliove hujusmodi ludi genere ludant, aut ludentes spectent. Narbonense anni Iso . cap. q. r. rom. II. Col lectionis Harduini col. M. Non ludant aisis, tesseris, chartis, aut alio ludo prohibito, vel inde ro, praesertim publice. IV. Dubitari autem solet , an inter indecoros , ac proinde illicitos, recenseri debeat ludus faeborum . Illum certe damnavit S. Petrus DamianuS opusc. ΣΟ. eap. 7. tom. 3. Operi graviter objurgans Florentinorum Episcopum, secum iter agentem, quem scachis, ad fallendum tempus, semel lusisse deprehenderat: cumque Episcopus, ad se excusandum , scachos ab
aleis distinguere conaretur , S. Petrus ibidem Epitcopi excusationem in hunc modum refellit: Scachum Scriptura non ponit, sed utriusque Iudi genus aleae nomine comprehenvit . Luapropter, dum alea probibetur, ρο nomia natim de scaebo nihil dicitur, conj at procuι dubio, utrumque genus iano v cabulo comprehensum , unius sententiae auctoritate damnatum . Et, ne quis,
piam Damianum nimio zelo abreptum existimet, audiat Cardinalem Bais ronium ad annum I 6 I. num. 62. ita illum , ejusque sententiam defendentem e suem sciolus quispiam redarguat ballucinatum, dum sub alias ν digit scaebos, quos , non, ut aleas, dubia fortuna volvit , sed humani imgenii acumen exercet . Sis utcumque velit , ad Pauli sententiam redigendi praeut dubio sunt Sacerdotes, qua ait, non licere, quae non expediunt ἰ Mon icere, quae non aedificant. Neque Damiano refragatur Concilium Mexic num anni Is 8s. confirmatum a Sixto V. anno Is 89. quod lib. 3. tit. S.
tom. Io. Collectionis Harduini eol. I 67 I. scachorum ludum licitum repuistans, Clericis permisito Damianus quippe Episcopum reprehendit, qui in spatiosa domo cum commeantium rurba resedit , iisque astantibus , vespertiis num tempus in scachorum vanitate consumpserat; Concilium autem Mex iis canum Clericos ludere permisit in occulto tantum , honestae recreationis causa, & adjecta lege, ne multum pecuniae in eum lusum impenderent:
Machis sinquit ) , aut aliis ludis permissis, ne ludant in locis publicis, aut
m domibus, quo ad id multitudo hominum convenit, veluti in domibus ar malicorum, aut tonsorum. Si autem in occulto ludos licitos δέ modi exercuerint , numerosa pecunia in eis non intercedat .' aliter enim pro qualitate excessus corrigentur .
125쪽
V. Haec, quae jam diligenter a nobis expensa sunt in no ira Insit. Mue non abs re hic duximus repetenda ad nostrum etenim collineant scipum absolvendi a nimiae severitatis censura Episcopales Constitutiones, arcentes Clericos ab alearum, taxillorum, aliove simili ludo . Non proinde tamen quisquam nos oblitos existimet doctrinae Divi Thomae, quam, lib. IO. cap. 2. num. 2. commemoravimus, posse nimirum ludum non sis.lum culpa vacare, verum etiam ad Virtutem eutra peliae pertinere: nam,
ut ibidem, duce eodem S. Thoma , insinuavimus, tot ad illum cohonestandum requiruntur conditiones , ut ex earum defectu facile in vitium degeneret, praesertim in Ecclesiasticis , a quibus vix potest sine scandalo exerceri. Neque eosdem nimium ludo indulgentes a culpa eximit conlue. tudo , quam veluti manifestam corruptelam jamdiu improbavit Innocemitus III. in Cap. Inter dilectos. I i. de excessb. Praelator. ubi Clericum a. learum lusui addictum , & obtentu consuetudinis Gallicorum Clericorum, qua fere universi Clerici sic frequenter ludunt, se se exculantem , in hunc modum resellii: Nos, qui ex incit nostri debito pestes hujusnodi extirpare proponimus, atque ludos voluptuosos s occasione quorum sub quadam curialitatis imagine ad dissolutionis materiam deυenitur in penitus improbamus, excusationem praedictam, quae per pravam consuetudinem , quae corruptela dicen. da est, palliatur, frivolam reputantes: cum in illis magis plectibilis sit Offensa , per quos a. excusandas excusationes in calpis delinquendi auctoritas urpatur oec. Quamobrem, licet superius laudatus Altovitus Mimium. Ω- sidam existimaverit Synodalem Constitutionem Episcopi Vasionensis , ia1acra Congregatione Concilii die 2O. Decembris Io . examinatam, qua excommunicatione latae sententiae percellebantur Sacerdotes aleis , vel taxillis ludentes ; conclusit tamen , poenam quidem esse mitigandam , sed prohibitionem ratam, ac firmam habenda me sicuti cit. cap. 2. min. 2. lib.
VI. Detecta calumnia impacta Synodali Constitutioni Clericos deterrenti ab illicitis ludis, eluenda remanet alia , quae alteri assingitur Synodali
Statuto, quo iidem cohibentur a venatione. Scimus quippe, nullam so lasse Episcoporum sanctionem fuisse unquam majori conatu impetitam,& tamquam nimium severam per omnium ora traductam , quam ea, quae Ecclesiasticis p hibet venationis exercitium , quod nedum honestum , ted , ad animum relaxandum , interdum necessarium plerique dictitant.'& tamen , si vera fateri oportet , non facile aliam inveniemus Constit tionem , quae sit Iuri communi conformior , & in qua verus Ecclusae spiritus magis eluceat. Venationem siquidem Episcopis , Presbyteris.&Diaconis vetuit Synodus Agathensis, anni scis. cap. 33. relato a Gratiano dis. . n. a. atque a Gregorio IX. in suis Decretalibus inserto in Ca I. de Clerico venatore , etsi utrobique falso. adscribatur Concilio Aurelianensi: Episcopis, Presisteris, Diaconibus canes ad venandum , aut accipia tres habere non liceat. suod δε quis talium personarum in hac voluntate de
126쪽
L I B. XI. C A P. X. I 2Items fuerit : s Episcopus es , tribus mensibus se a communione suspendat :Presisteν duobus mensibus se abstι ne at d Diaconus uno ab omni o Fcis , MI communione cessabit e tom. 2. Collectionis Harduini col. IOO . quem canonem totidem sere verbis renovavit Concilium Epaonense anni si .ean. 4. ibid. col. IΟ48. Concilium Vero Germanicum anni 742. can. 2. relato in Cap. 2. de Cieris. venat. & Concilio Aurelianensi pariter attributo , ait : Necnon m illas venationes , m silvaticas vagationes eum caniis hus , omnibus servis Dei interdiximus , ut accipitres, O' falcones non habeant e tom. 3. Collectionis Harduini col. I92O. Poenam porro a Concilio Asathensi Episcopis, Presbyteris, & Diaconis venationi operam dan. tibus irrogatam , iterum iisdem inflictam reperimus in antiqua Collectione Canonum Poenitentialium , ab Auctore anonymo conscripta ante se. culum Ix. quae extat tom. I. Dicileg. Lucae Dacherii pag. 33s. Cumque Subdiaconatus, qui olim minoribus accensebatur ordinibus, fuerit postea inter sacros cooptatus, quod seculo XI. evenisse, colligitur ex Micrologo de Eeelesias. Observat. cap. 8. asseritque Morinus de sacri ordinat. pare. 3. exercit. Ir. proinde sub eadem poena etiam Subdiaconos venatores comis prehensos voluit sexta Synodus anno I 25s. habita a Nicolao Gelant E. piscopo Andegavensi cap. a. tom. I. Spicuae. pag. 729. Et , quia Canones aliquid aut prohibentes , aut praecipientes Clericis , Sacris initiatis, illud idem praecipere , aut prohibere consueverunt etiam Clericis minoiarum ordinum ex Ecclesiae stipendiis victitantibus, idcirco Concilium P
risiense anni I 2I2. pari. I. cap. 3. statuit: Prohibemus etiam universis CINνicis Beneficiatis , ne canes , aut aves habeant ad venandum , vel aucupanis dum , aut venationi, sis aucupationi inserviant: tom. S. pari. 2. Collecti
nis Harduini eol. 2oor. & Concilium apud Montem rissulanum anni I 2Is. can. 7. ibid. eol. 2 47. addidit , ut , siquando Clerici Beneficiariise se venatoribus comites adjicerent , quod tamen rarissimo fieri permisit , nequaquam illis liceret aves Venatorias propria manu gestare Nec Episcopus, nec Clericus Cathedralis , vel Conventualis Ecclesiae , vel alius Clericus de Beneficio Ecclesiastico vivens, aves venatorias habeat in propria domo . Et , si aliquando exeat sum laicis ad venandum, gratia spatiandi , quod raro fieri expedit, propria manu hujusmodi aves non portet . Cui concinit Concilium Albiense, anno I 2sq. celebratum a Zoeno Episcopo A- venionensi , Apostolicae Sedis Legato , cap. IS. tom. I. Dicite . pag. 722. Aves venatorias praeterea quisquam Clericus in sacris Ordinibus consis tutus , vel alius , Fi de Beneficio Ecclesiastico sustentatur, in publico manu propria deferre non praesumat . Alia plura a venatione Clericos ablegantia Concilia , congesta sunt a GbnZaleZ in Cap. I. de cieris. venat. num. 3. atque a Thomassino 'de vet. γ nov. Eccles discipL pari. 3. M. 3.
cap. 46. VII. Quare mirum non est, quod Petrus Blesensis epis.s6. ad Gualis terum Episcopum Roffensem, atque epis. 6I. ad . Dehidiaconum Salisberiem
127쪽
sem , adeo vehementer objurget Clericum venatorem , ut se valde time.
re simul affirmet, ne is in ultimo ultricis irae die inter haedos , non imter Christi oves, sit nurierandus. Nihilominus Cardinalis Papiensis epist.
48. artis venatoriar patrocinium quodammodo suscipere non dubitavit sed, uti bene observat Thomassinus cit. cap. 46. num. IO. tam arctis eam
circumscii psit limitibus, ut vel sic damnasse magis illam , quam defensi. tasse videatur.' fatetur quippe, nec sibi videri, posse Episcopos , & Ρ,
rochos ventitioni tuto vacare; sed eam non esse improbandam ait in Cardinali, cui nulla incumbat animarum cura. Ita nimirum Papiensis, propriam potius, quam aliorum causam agens, suum excusavit nimium venandi studiu in , de quo fuerat in Consistorio a Cardinali Atrebat ensi re. prehensus. At laudatus Thomassinus, quamquam Papiens s factum ex cuisset, eo quod valetudinis tantum causa, & medicorum consilio , aliquando venationi indulgeret , quod ipsemet testatur I ejus tamen sententiam, Cardinales a communi lege universim eximentem, pluribus convellit a gumentis . Plura pariter in Clericos venatores accumulavit Theophilus Raynaudus in opere inscripto Mala e Nonis Ecclesiae, lib. 2. fere. 3. cap. q. num. 25. βq. Oper. tom. I 2. pag. 2IO. & in altero opere cui titulus Religiosus loricatus, praesuppost. I. tom. I7. pag. I9s. ubi inter Cetera affirmat , venationem etiam hoc nomine debuisse Clericis interdici,
quod ea sit quoddam quasi bellum , aut saltem belli simulacrum , &praeludium, sicuti illam dixere Xenophon lib. I . de venat. Tullius lib. I . de natura Deorum, Philo lib. I. de vita Mossis , probatque Mercurialis lib. 3.
VIII. Verum, cum duo sint venationum genera alia siquidem est clamorosa, alia quieta; illa magno armorum , canum , accipitrum appara tu, & tumultu exercetur, ut apri, cervi, & majores ferae capiantur; altera solis laqueis, & retibus, aut etiam armis, sed paucis adhibitis canibus . ad occidendum lepores , vulpes , aliasue minores seras , sine ullo strepitu instituituro hinc orta est quaestio inter Doctores , an utraque sit Clericis interdicta . Solam quidem clamorosam illis vetitam assirmant Glossa tu Cap. I. verb. Voluptate , de Cleric. venat. Sylvester verb. Venaistio, vers. suantum vero ad personam , Belle tr. disquisi. Clerical. pari. I. tit. de discipi. Clerie. q. I p. Lelsius lib. 2. de iust. oe iuri cap. s. num. 4O.
Barbosa in cit. Cap. I. uum. 2. Ρirhing ad tit. de Clerici venat. num. 3.
Reiffenst uel ibid. num. s. γ 6. At, licet haec opinio communior sit, magitque inter Doctores recepta , opposita tamen videtur certe Iuri conso mior. siquidem allegati canones a venatione Clericos arcent , quae, non armis , sed solis avibus Venatoriis , puta falcone , aut accipitre , ac propterea sne ullo tumultu , & strepitu exercetur I uti illos legenti est manifestum. Accedit, quod, quamquam in Iure receptum sit, ex homicidio mere casuali, ab eo perpetrato, qui operam dabat rei licitae, nullam incurri irregularitatem, quod plane colligitur ex Cap. Lator, st. Cap. Di
128쪽
L I B. XI. C P. X. I 2ῖ Dilectus, Ig. Cap. Ex litteris, I . Cap. Ex litteris, 1 s. 7. Signi casti, Iis. homicidio ' nihilominus sacra Congregatio Concilii saepius irregularem declaravit Clericum, qui, cum vacaret venationi, non clamorosae, seci quietae, hominem sortuito interfecerat, quod utique argumento est, eam existimasse, omnem venationem , etiam non clamorosam , esse
Clericis prohibitam. Verum, cum sortasse sacra Congregatio ita declaraverit, eo quod non satis compertum habuerit, a Clericis, de quibus agebatur, omnem adhibitam fu i sse diligentiam ad evitandum homicidium, quod profecto necesse est, ne ex illo, quamquam ex licito opere, absque dolo, subsequuto, inducatur irregularitas, quod cum communi docent Covari . tu Clou. Si furiosus, a. pari. q. q. num. 2. Ugolinus de irre ut. cap. 18. Avita eod. trati. T. pari. disp. o. sect. i. idcirco controversia remanet adhuc in decisa.
IX. Ex hac vero opinionum varietate factum est , ut Episcopi in suis Synodis, eui unanimi consensione decreto institerint Concilii Tridentini, quod seg. 24. cap. I 2. de re forni. Canonicos Ecclesiae Cathedralis ab illiciatis υenationibus, ct aucupiis abstinere jussit non omnes tamen convenerint in determinando, quaenam venatio esset Clericis licita, quaenam illicita : in aliquibus quippe Synodis quaecumque venatio est Ecclesiasticis interdicta: in aliis sola clamorosa: in quibusdam a venatione prohibentur solis diebus sestis: in aliis nulla die venari permittuntur sine Episcopi licentia: alicubi a Venatione deterrentur poena suspensonis: alibi sola poena pecuniaria. S. Carolus Borromaeus in tuo Concilio I. Provinciali anni Isi s. pari. 2. .Act. Eccles Mediol. pari. I. pag. I9. de Clericis loquens, absolute ait: a venatione abstinebunte in Synodo vero Dice ce sana XI. . ei. Eccl. Mediol. pari. a. pag. 4Iq. itidem inhibuit alere, & habere canes , vel catelloso atque in Concilio Provinciali Mediolanensi V. anni Is 79. pari. I. ibid. pag. 2Iq. etiam laicos tempore Quadragesimae, festisque diebus, a venatione compescuit ; quod ipsum iterum vetuit in Edicto de observatione Quadragesimae , Actor. pari. 3. pag. 4 2. Equidem Auctor homil. 33. de suadrages inter opera Ambrosii , relatae in Can. I 3. dist. 85. jejunium
cum venatione rite componi posse , negavit e putatis illum I unare, qui primo silvcuIo non ad Ecclesiam vigilati, non Beatorum Mart rum loca
sancia perquirit I sed surgens congregat servidos , disponit retia, canes producit , saltus, bivasque perlustrat Z Et Nicolaus I. respondens ad consulta Bulgarorum, num. 44. nulli fas esse putavit tempore Quadragessimae venationi indulgere: Nulla ratio si in quadragesimali tempore venationibus uti : venantes enim nihil, praeter carnes , captant . Ut ergo nibit carnale sectari via deamini , decenter a carnibus captandis, in quadragesimali praecipue tempore, vobis es abstinendum. Puanto enim jejunii tempore arctius es Divinis cul-ribus in tendum , tanto es in cunctis mundi noc vis oblectamentis longius re cedendum e praesertim eum nem nem , nis reproborum , venationes exercuisse,
sacra designet historiae iom. s. Collectionis Harduini col. 369. Quibus pin
129쪽
stremis verbis ad illud idem alludit Nicolaus, quod consideraverat Hieronymus in Psal. 9o. relatus in Can. II. dis. 85. Esau venator erat, quoniam peccator erat. Et penitus non invenimus in Scripturis sanctis sanctum aliquem venatorem : piscatores invenimus sanctos.
X. Ex quibus omnibus conficitur, non posse nimiae severitatis nota aspergi Synodalem Constitutionem , ablegantem Clericos , praecipue majorum ordinum , aut Ecclesiasticum possidentes Beneficium , a venationis exercitio . Etenim nonnisi temere reprehenditur Constitutio , cui Iuris communis sanctiones , & Sapcti Caroli Borro maei auctoritas patrocinan
XI. Magis autem temere nimii rigoris censura appingitur Synodali Statuto, quo Ecclesiastici a choreis, comoediis, aliisque i pectaculis longe abes.se jubentur , & gravioribus adhuc poenis percelluntur , quos choreas ducere,
aut personatos incedere, aut comoediae actores esse non pudet. Quis enim obloqui audeat de hac sanctissima Constitutione , vero Ecclesiae spiritu referta, omniumque Conciliorum auctoritate munita Τ Enimvero, sive antiis quas , sive recentiores post Tridentinum coactas Synodos percurramus, omnes vehementer Clericis succensuisse comperimus ab hisce foedis oblectamentis se se non continentibus. Synodus Laodicena circa annum 372. celebrata cap. s . relato de Consecrat. dis. s. Can. 37. Non oportet, ait, Miani iras Altaris, vel quoslibet Clericos spectaculis aliquibus , quae aut in nuptiis , aut scenis exhibentur, interesse ' sed , antequam tbmelici ingredianis rum surgere eos de convivio, oe abire. Synodus Venetica anni 46s. & Agathensis anni soci. unum, eumdemque canonem Armarunt, Gratiani Decreto dis. 34. Can. I9. insertum, hisce verbis conceptum: Presbyteri, Dia. coni , Subdiaconi, vel deinceps, quibus ducendi uxores licentia non es, etiam alienarum nuptiarum evitent convivia, nec his coetibus misceantur, ubi amatoria cantantur, m turpia, aut obscaeni motus corporum cboreis, o saltibus eruntur ' ne auditus , aut obtutus sacris Miseriis deputatur , turpium D ctaculorum, atque verborum contagione polluatur. Has sanctissimas leges renovavit S. Carolus Borromaeus in suo Concilio Provinciali I. pari. 2. . . Ecci. Mediol. pari. I. pag. I 9. ita decernens: Clerici personati non ineadent,cboreas privatas , aut publicas non agent, nec spectabunt. . . . Fabulis, coma
diis , m hasi ludiis, alii'e profanis, o inanibus spectaculis non intererunt , ne aures , m oculi sacris ossiciis addicti, ludicris , o impuris actionibus , sermonibusque diracti, polluantur . Sandri Caroli vestigia calcarunt Patres Concilii Burdigalensis, anni Is 83. tis. 2I. tom. Io. Collectionis Harduini col. I 339. Bituricensis, anyi Is 84. titias .can. s. ibid. Li 85. Aquensis, anni 1583. tit. de vir. hones. Clericori ibid. col. i543. idem , iisdemouesere verbis edicentes, quod ille statuerat. Et S. Franciscus Salesius in suis Synodalibus Constitutionibus par. 3. tit. 4. ipso facto a Divinis suspensos voluit Sacerdotes eo sceleris devenientes , ut choreas nedum spectare, sed& ducere auderent.
130쪽
LIB. XI. CAP. X. 123 XII. Nimis porro laxa, ne dicam aperte erronea, & scandalosa , est doctrina , quam tradit Lucius Ferraris in sua Bibliotheca Canonica tom.
2. verb. Clerisus art. q. num. 17. ubi , etsi fateatur , non esse Clericis permittendum comicos agere, leu comoediarum actores esse , attamen agravi culpa eosdem absolvit , comoedias spectantes quantumvis turpes, atque obscoenas , dummodo ex illarum auditione nullum sibi imminere praevideant probabile periculum lapsus, eorumque praesentia nullum in populum ingerat scandalum a Verum, ait, s comaedia audiantur ob solam vanam curiostatem , absque periculo probabili lapsus, etianis res turpes repraesententur, oe modus reFraesentandi si turpis, probabilius es, non esse peccatum mortale, cessante scandalo , quod modo videtur cessare, non esse, quia frequentissimum es Clericis comaediis interesse . Quis enim est, qui non imtelligat, rerum obscoenarum vel solam narrationem pravos animi motus in audientibus excitare, eosque sens m ad interitum disponere , juxta illud Apostoli effatum I. ad Corinth. IS. Corrumpunt mores bonos colloquia mala λ ua igitur ratione, quo pacto evenire poterit, ut suae spiritualis ruinae periculum declinet, qui earumdem turpium rerum theatrali interis est repraesentationi , quae plus certe essicacitatis habent ad spectatorum mentes perturbandas, animos commovendos, & tandem ad peccatum inis ducendos λ uocirca etiam mollioris ethices sectatores, ejusmodi comoeodias damnant , & nedum Clericos , sed laicos quoque eas inspicientes, vix unquam gravem culpam evadere , communi calculo docent cum D. Thama in o. dis. 16. quae s. q. art. 2. quaesiunc. a. 4M secundam quasionem dicendum, quod hujusmodi spectacula , s sunt rerum turpium , m ad peccatum provocantium, sudiosa eorum inspectio peccatum es, m quandoque in eis tanta potes libido adhiberi, ut si etiam mortale e unde a tali in pectione omnes se arcere debent. XIII. Supervacaneum autem reputamus pluribus prosequi hoc ceteroquin gravissimum argumentum , quoniam jam illud copiose pertractavimus in nos Insit. 37. m Inssit. 75. ubi plura in comoediarum, & chorearum detestationem ex probatis Auctoribus excerpta accumulavimus. De eodem argumento legi etiam potest secunda pars Summae Theologicae S. Antonini lib. 3. cap. 6. 7. theologicis notis illustrata , atque e-pi Ia 3. m 3 o. in pend. ad Theolog. dogmat. oe morat. Natalis Alexandri, & Thomassinus cit. pari. 3. lib. 3. cap. 43. m 46.