장음표시 사용
191쪽
m data est, ei leaque Deeem ttia constitit ira, O prineepa pareo vitibus use tuis l
Hanc tamen laudem non parum minuit, quod ipsemetuit, vers. I95 et a M:
Quomque alii musa tibi sint graviore sagau. Vlterior nulli. quam mihi. terra data est.
Quin etiam Augusti clementia maior suit in D. Si&num , qui in NEPTI Augurat adulter, quamquam non ultra foret saeritum, quam ut amicitia Caesaras Proh heretur, exsilium sibi intellexit, narrante Tacito 3;quum ante dixisset, Augustum adulteros filiae ac neptis morte, μι iuga punisisse, atque cu*am , inter
piros ac feminas uulgatam , graui nomine Lesariam religionum , ac piolatae maiestatis adρellando , clementiam maiorum suasque leges egressum fuisse. Deinde Noster Suae poenae naturam declarans , sic pergit a Vers. 129:
Insuper acredunt, te non adimente. Paternae, Tanqnam vita partim muneris esset, opes 3. Nee mea deerela damnasti saeta senatus rNee mea seleels tudica iussa fuga est.
Tilitibus inveetus verbia, ita principe dignum . Villis es sensas , ut derat, ipse invis. Adde, quod ediearum . quamvis immane minaxque ἔAttamen in poantia nomine lena fuit. Quippe RELEcaTus. Don Exsuc dieor in illo
vatesque fortunae sun ala verba meae.
quibus poeta triplicem rationem a patria abeundi tangit, uti iamdudum Lipsius observavit: ta Primum, is iussu decretoque Senatus, quasi rei pubI. interesset. is Quae ratio validissima, neu facile veniam, aut in- ,, dulgentiam inveniebat. Ideo Augustus in Agrippara Posthumo, multa de moribus adolescentis questus,
, Annal. lib. III. cap. 2έ. α Vid8 Vellei. Patere. lib. II, cap. Ioo. 3 Tri,t. lih. iv. Eleg. iv , .ets. Wr vi Nee milii detrvetas possidet alteropes. . Sic et Eleg. v . vers. ηἱ Εleg. Ix , vers. II.
192쪽
is ut exsilium eius senatusconsutio Sanciretiar μα - , , cervi Altera ratio, per iudices, sententiam ex lege. is Haec quoque sirma , et olim usurpata. At tertia no- is vitia, quum Princeps in exsilium mittebat, sin aera serius relegatio tantum erat, et velut a parente
ra publico nam, et patribus domi ac privatim hoc
is ius saeta. Haec levissima ac lenissima, quae auctora ritate magis, quam iure constat. M Sic doctus vir haec illustrat Taciti verba de Tiberio, qui Silanum in patriam revocans dicebat, id iure licitum , quia non senatusconsulto, non lege Pulsus fret. Quae illum Nasonis quoque locum mi Pisce dilucidant, sicut et alia, tibi similia canit; ex quibus haec insuper adposuisse, non erit supervacuum : Trist. lib. V, Eleg. M , Augustum adloquens, vers. 55-53: .
Ira quidem moderata tua est: vitamque dedisti: Nee milii itis eiris. nee in illi nomen iabest. Nee mea concessa est aliis)Oretina : uee Exsu Edieii uerbis nominor ipse tui ete.
Sic et El. XI, a Vers. 9 :Fallittit iste tameti, quo iudiee nominor Exsu L. Mollior est eulpain poena secuta ineum etc. Nee Ditiam , nee opes , nee itis mihi iam, adeuiit; Quae merui vitio perdere cuncta meo.
Sed quia pee io Leinus non adsuit illi. Nil nisi me patriis ivssit abesse Deis.
utque aliis , numerum quorum comprendere non est. Caesareum nometa sic milii . naite suit. Ipse RELEGITI. non ExavL 1 tititur in m. Nomine: lota suo iudiee caiisa mea est ete
VII. In poenae vero partem Nasonis libri venere ;quippe qui a tribus bibliothecis Romae publicis remoti sint, ut ipsemet queritur, Trist. lib. III, lEleg. i, ubi
a Taeit. Annal. lib. I, eap. s. suemnitis quoque in Aug. eap. 65 de eiusdem Agrippae exsilio : vi Cavit etiam , inquit, senatusconsulio , ut eodem loco. in perpetuum eontiueretur. N
193쪽
Bher inducitur, quasi primum Moli1nis Palatini bi.
bliothecam adiisset, vers. 6G- :Doeor ad intonsi eandida tem pia Dei. , Signa peregrinis tibi sunt alterna columnia Belides, ei stricto hatharus ense paler 3 rQuaeque viri doeto veteres cepere novique Pectore . lecturis inspicienda patent. Quaerebam stat res libros ) , exeeptis sellieel illis , Oticia suus optaret uoti genuisse Parens. Quaer utem sis ira eustos me aedibus illis Praepositus saneto iussit abire loeo.
Dein de Octaviae porticus bibliotheca subiungit:
Λltera templa peto, vicino itinera theatro 3 :ΗMe quoque εrant pedi hus non adeunda meis.
Denique de Bibliotheca in Libertatis Ateio ι Minii
Pollionis sumtibus constituta:
Nee me. quae doelis patuerant prima s libellis. Λiria Liuertas tangere pas a sua est. in gentis auel oris uriseri sortona redundat; Et patimur nati, quam tulit i Pae, fugam.
Haud alias vero, praeter eas, Romae bibliothecas suis se
Interea, slatio quoniam mihi publiea clausa est. Privato lieeat delituisse loeo ;
et erant quidem privati Romae, qui Nostri opera studiose colligebant, Trist. lib. III, Eleg. XI v.
a Vida quae notavimus in Hora l. vita. pag. 288 sqq. a Lib. nempe de Arte Amatoria. 3 Conset quae sit p. MApsimus, pag. St. 4 Hoe patet ex hoe Ovidii loeo. si eum Suetonio eonferatur, qui in Aug. p. dis serit,it: . Multaque u multis exstructa sunt; uti Mitiio Pollione Ahium Libertati A. . 5 Milicti. ω Asinius Pollio Pamsa Bibliotheeam dieando, ingenia homi- . num rem publieam feeit, . iit habet Plinitis , Ilist. Nat. lib. XXXV, eap. a. qui et lih. VII, eap. 3o . aer ibit . . Biblio heram par Nati tib Atinio Pollionati ea manubiis publiealam Romae esse. is Perperam vero Casauhontis dicit. in Meton. Aug. eat'. as, ex eo Nasonis loco colligit. doeios iu hoe Auio Liberistatia ad λέσχη v convenisse.
6 Qti olian No ini observaverat lib. V de Ani. Roma, cap. 13. Consule Lip1. de Bibliuili. cap. 1 et ε.
194쪽
Progressus, ad sequentem annum opportunius dicemus. At interim hic adhuedum observanda, quae Noster de sua hoc tempore familia memoriae mandavit. Vtrumque autem suum Parentem iam ante do-
Fellem ainbo , tempestiveque sepulti . Ante diem poenae quod periere menel Ne quoque felicem. quod non viventi titia illis Suis miser . et de tite quod doluere vibili
Suam vero fliam in Africa tum fuisse, prodit Trist. lib. I, Eleg. III, vers. I9 et 2O:
Nara proeul tibias aberat diuersa suti oris Nee poterat siti certior esse mei.
Ea nimirum cum marito si ii, qui hac in provincia aliquo langebatur munere, nobis quidem ignoto, sed quod ad senatorium ordinem pertinuerit, si de hoc R
is inquit, flentem vidimus Fidum Cornelium, Nasonis ra generum , etc. υ An eadem suenit Perillae nomine dicta, mox ad annum Se q. videbimus. Quoad Ovidii coniugem ordine tertiam ac ultimam,ca non modo cum illo Seros Perm sit in annos, et
Stistinuit eoniux exstilis esse uiri ε ;
sed et maritum in exsilium sequuta suisset, si per eum licuisset, Trist. Illi I, Eleg. III, vers. 3I-33:
Non potes avelli: aliutit . ab ' simul ibititus , inquit;
195쪽
Integrum lege carmen, ut videas quantus Ovidii Proficiscentis ac suorum luctus gemitusque suerit, illa tristissima nocte, quae Nostro supremum tempus in urbe suit, IX. Nec etiam hic omittenda, quae de suis ovidius sub fugae tempus operibus prodit. Tum Musis iratus TRANsMvTATION vri libros, nondum ultima lima Pe sectos, aliosque sua manu posuit moestus in igne: quod suse prosequitur, Trist. lib. I. Eleg. vII ad Amicum, qui Nostri essigiem in auro colebat, Vers. II Sqq :
Grata tua est pietas: sed earmina maior imago fiunt mea I quae matulo qualiacumque legas; Carmina mtiliatas homi nnm dieentia formas; Ioselix domitii quod stiga rupis opus. Haee ego diaeedens. stetit bene militia a meortim, Ipse mea postii moestus in igna manu ete. Vel quod eram Nu s. ut erimitia nostra, Perosus; vel qood adhue Meseena et rude earmen erat.
Quum tamen iam illius transmutationum oporis distracta essent exempla, noluit postea Naso, ubi primum in exsilii loco fuit, id periret, atque ut omnino vulgaretur veniam hac Elegia dedit. Pergit enim tQune quoniam non sunt penittis stiuelata, sed exstant; Plorthos exemplis seripla suisse reor. Nilne precor ut vivant, et non ignava legentum otia deleeleni, admoneanique mei eie.
Idem opus et Trist. lih II ad Augustum, ceu nondum omnino limatum memorat, vers. 63-66:
Inspice maius opus. quod adhue siue sine reliqui , Iu non eredendos eorpora versa modos ἔInvenio vealti praeetiuia nominis illie eicit METAMoapsusEou, non vero Noamospnosllos titulo hosee libros esse iri scribendos, es. Ni l. Hein sitis ex melioribus MSS. eod. Contendit . aliis Iad notans genuinam huius poematis inscriptionem exstare apud Aeneeam pa
a Tei,t. lib. Iv . Eleg. x. vers. 63 et 64 r M Tum quoque . quum flagerem. quaedam placitura cremavi, Iratus studio carminibusque meis. .
196쪽
Dietaque sunt nobis . quamvis manus ultima eoepto Defuit . in Leles eorpora versa novas ele.
IIoc autem poema xv libris contentum fuisse, auctor ipse monet, Trist. lib. I, Eleg. I, vers. III:
Sunt quoque mutatae lor Minqua υDlumina sormae. Nuper ah exsequiis earmina rapta meis;
quod repetit lib. ΙΙΙ, Eleg. XI v, Vera. I9-24. X. Est et aliud opus, quod Ovidii relegatio abrupit, FASTOR via nempe libros, de quibus sic ad Augustum ipsemet, Trist. lib. II, vers. 549-552:
Sex ego Fustoriam setIpsi totidemque libellos; Ctimque sito sinem meu se volumen hubet. Idque tuo nuper seriptum sub nomine , Caesar, Et tibi saeratum sors mea rii Pii OPus.
Hinc vulgo docti erunt, Ovidium duoderim Fastorum libros scripsisse, quorum sex posteriores perierint. Verum si liceat ab eruditiorum sententia seorsum abire, ultro fatebor, poetam hoc loco de sex tantum libris intelligendum esse. Nec enim aliud sibi velle mihi videtur, praeterquam, quod scripserit sex Fasω- Tum, hoe est, sex Fastos, seu sex Fastis, atque totiadem , seu sex etiam LMos, qni Fasti ab eo fuere dicti, quia iisdem signata te ora Fastis tractat , aC ut
Tempora eum eatisis Annalibus eruta priseis, Lapsaque sub terras, ortuque signa ean .
Inde est quod ibidem, Germanicum Caesarem adloquens , addit, vers. I9 et 2C:
Si qua tamen pars te de Furiis tangere Aebet, Caesar. in Aprili. quo tenearis, liabea est.
Eumdem quoque sensum omnino confirmat, quum Noster subiungit, antecedentem versum expositurus:
Cumque suo finem mense volumen habet.
197쪽
Scilicet significat, se Fastorum materiam ea mothodo digessisse, ut singuli Fastorum inenses singulos otiam libros complecterentur, atque se illorum iam rei exaravisse, tolidem, Seu sex quoque libellis signatos, quum patria pulsus est. Adde quod si poeta illis ves his signis caret, se Fast. x I lib. exaravisse, etc. Si Csibi contradiceret, quum addit, id opus suo exsilio abruptum suisse. Neque certe veteres, inter quos est Lactantius , alia loca, praeterquam ex sex prioribus Fastorum ilhris proserunt, non vero ex posterioribus, quos existimant depcrditos; uti cl. Nicol. Heinsius notavit, qui tamen haud recte, nostro quidem iudicio, exinde concludit, certum esse, reliquam Fastorum partem iam ante multa secula intercidisse. Cortum lamen videtur, poetam in animo habuisse et aliorum mensium , ad finem usque anni, Fastos d
scribere, siquidem canit, Fast. lib. III, vers. 57 et 5B:
vester honos v sim, quum Laurent alia Dicam; Aereptus Geniis illa DEcxMaga habet
Ceterum ex eodem Tristium loco patet, Bucherium haud leviter errasse, quum censeret, Fastos ab ovidio ante fugam editos esse. Vide quae su p. ad annum V. C. DccLIx , contra diximus. Et in s. ad annum DCLxx. XI. Notare tandem est . ad hunc annum eXeuntem
pertinere maximam libri Tristium Primi partem; quum totus sit in itinere ad exsilii locum exaratus, uti poeta testatur, Eleg. x et ultima:
Litera quaeeumque est toto lihi ieeta libello. Est mihi sollieitaa tempore faelis viae. Atii hune me , gelidi tremerem quum mense Decembris . Seriheu em mediis Hiaria vidit aquis: A l. postquam hi marem CDrsti si peravimus Isthmori , Aliertique eat nostrae sumta earitia fugae ela.
Prioris sunt generis Elegiae II et III, et quidem cer
198쪽
tissimo charactere. Τurbidum enim ventis mare, quod patiebatur sub navigationis initium , describens, et sa-ciles Optans ventos, ait, Eleg. I 1, Vers. 9 et 92:
Mite . quid hie saeto rapidi mea eathasa venti. λι-ios sines cur mea vela vident r
Nos tamen Ionium non nostra socii mua aequor ele.
Nam proeul. I diri a laeva de parte reliciis, Iuthedieta mihi eo istir Latia ele.
Equidem cl. Timaq. Fabery contendebat, exordium novae quartaeque Elogiae a us. IOS, faciendum, quod et ii l. Nicol. Heinsitis adfirmabat exsule castigatiorum Codicum, quorum tamen numerum haud amplius in
dicat. Verum quidquid doctissimus ille vir dicat, nulla
ex ipso carmine causa, nos necessario cogit, ut Ele
giam in vulgaribus codicibus tertiam in duas diffinda
mus. Potuit certe vates muxima poematii parte me oriam earu in repetere, quae sibi evenerant, quum Roma esset in exsilium abiturus; et tamen ab isto versu i CS ad finem usque, ea describere, quae in mari Adriatico, saevientibus ventis, tum Pateretur, quum haec conderet carmina. At Elegiae Ix ae x ex illis sunt, quas Noster exaravit, postquam Cenchris alteram ascendisset navim:
Ix quidem in insula Samothracia ex vers. sto ac 45 .
et x quum adhuc tum iactaretur in indomito BRvMALILvc E profundo, ut habet vers. 39 quem interpretari, quoad temporis notam attinet, voluisse videtur vers. 4i:
improba pugnat nYΕms . indignaturque. quod ausim Seribere. se rigidas ineuitonte ininas.
Vt brumalis lux idem sit, ac hyems, seu hyem ille tem
199쪽
2Do P. OVIDII VITApus; nec stricte veniat accipienda pro h emo solatilis: quemadmodum Bruma sumitur apud Virgarum. Georg. lib. I. vers. 2II, ut eam etiam Plinius, lib. XVIII, cap. 24. interpretatur, atque apud ipsum Gidium, Fast. lib. I. ubi, quum poeta finxisset, Vers. I 49, Se rogaSse
.... frigorihua qnare novus ineipit annus ;
respondet, tanquam ex huiusce Dei ore, vers. IM:
Bauma novi priama est, veterisque noυissima soliar Pettieipium eapiunt Phoebus et annua idem.
Clarius, Trist. lib. V, Eleg. X, Vers. 7 et B:
Nee mihi solstitium seil. aestivum ) quidquam de noetibus ausetu Emeit angustas nee mihi Bavma dies.
Vt ut sit . constat ex utriusque Elegiao collatione, decimam Post nonam esse concinnatam, atque proinde quuin iam Ovidius Samothraciam reliquisset, ac Bisto
nitis scinderet aquas ex Elag. ix. vers. 4B Thracica
petiturus litora, prout ad annum Seq. EXPonemus.
P. COBN. DOLABELLA . C. IUNIO SILANO COSS.I. Quum Ovidius ex Italia solvisset, et quidem, ut videtur. Brundisio, unde tritum in Graeciam iter crat per Adriaticum, deinde per Ionium mare vectus eSt, ut ex locis superius in medium prolatis liquet. Postea Lecheas quum adpulisset, ac hoc in portu navim, qua huc transvectus fuerat, reliquisset; Isthmum Corinthiacum pedibus transivit, atque Cenchreis aliam desumsit carinam. Haec docemur ex Trist. lib. I, Eleg. IX, collata cum Eleg. x. Illam enim sic orditur:
Esi mihi, xiique, preeor, savae tutela Mineruae Mis ; et a pieta casside nomen hahel etc., Mitieet dies. u Ciecto . Phil. I.
200쪽
Il la Corinialiseis primiam αἰlii emn ta Cene1ria 3 Fida manet trepidae duxque comesque fugae ete.
Et 'gia vero x de tempore monens. quo hicce Τristium primus liber exaratus sit, ait eius Epistolas esse conscriptas, aut in medii3 ABDIici maris aquis ,
Avi postquam bimiarem et Psti stiperavimus Isiamon, et eroque est nostrae sumta earinia sugne.
Quae ut magis illustrentur, pauca hic adnotasse non erit inutile. Scilicet quum Corinthus esset posita in anguatita, atque in faucibus Graeciae, sic, ut terra clau-
inde Aegeum maxime nauigatione , dioersa Paene con-
in Asiam navigatio, naves sinum petebant Corinthim cum, in quo G eae erat poPtus, hincque aliquando plaustris transvehebantur per Isthmi s angustias in si-1 Nale Ciolanti hane lectionem sollieitti . ae istina voeis loco reponen dum terris contendit, quasi Naso non cenes ria, sed a sinu Corinthiaeo di- Medens. Praeter Peloponnesum nauigasset. Quam opinionem revine uvit quo delueeps uotamus.
a Quo nomine intelligit Mare Stipertim. proprie AdDiali ni quoque di elum, uti et Iovisim , Strab. lib. VIII. pag. 88. Licet ad Crentinios montes desineret mitra Adriiatieum . ae in eiperiit itide Ionitim , ut Noster etiam vocat, Trist. lib. I, Eleg. Ira: vid. pag. Prae . . a Velleio quoque lib. I, cap. 3. Corinibus dieitur Ctitistra Peloponnesi
έ llitie Corinthus antiquis dieta bimoris, uti Noratio 1 h. I. Od. vir, ae Ovidio . Fas . lih. IV. vers. 5oi. Quin et A luistis ipse bimaria Nostro vo ivx, non solum ea Eleg. x, lib. I. sed et Meiam. lib. II. vers. 4 9 .am etc. 5 Sie, non vero naMigationi, legendum i censeo ; quuin Ciceronis metia sit, maria illa longe a se invicem dissita esse, quando iter ab uno ad alte rum navigio sit. 6 Quinque scilieet millium spolio, tili docent MeIa, lib. Il, cap. 3; Piinius lih. Iv. eap. 44r Oiat. Il in Rullum. 8 Vid. Philo, te. Sophist. lib. II, pag. 55l ed. Lips.s Qui Ioeus Dioleos exitiue voeahoitir, quod naves per eum ex uno i .lterum mare traheretitur, notati te es. L. Vosaio ad Melae lib. Il, eap. 3. De Diotio viae uesicilium.