장음표시 사용
141쪽
te indefinitIone aecidentis art. I.q. a. Substantia priore ramcidente, quia es causa accidentium, adiisneorum desinitiose, ρος Quatenus ens se extendit ad acciden in ordine aut substantiam, in qua accidens est.
Notatur secundo de accidente respectu suo uiri inferiorum eodem modo esse Philosophandum,ac de alis praedicabilibus, si enim comparetur accidens ad sua inferiora disserentia sp cie eritgenus, si ad plur diueremianumero erit species,semper tamen includitur modus talis praedicabilitatis , quae ' est inquid, sed in quale, vel separabiliter, vel insedara Mister recundum rem, semper inmense biliter sinimum rationem, quia illud adesse, abesse, quod ponitur in definitione
debet accipi pro assirmari , vel negari. In hoc enim accidentis quiddiras est , quos ipsum habeat suum esse in alio, quod de conceptu suo sit ipsius accidentis non includat , ut innuit Henricusari. TI.q. a. in quibus subιecti sunt ea,quae in aliquo MMemine dicuntur,sicus Moriau forma in corpore, erc.
Concluso Accidens optime es a Porpbri d .
Explicatur. Praedicabile accidentis optimEdicitur esse illiu , quod ita se habet ad suasibioeia, visi adsit, VH absit trullam emtialem mutationem in illis causetiunde si te assim metur, siue negetur eius praesentia nihil habetur de intrinseca ratione ipsius subiecti
Est Henrici art. 19. C. Occidens commoniis fumitur proo,quod est dupo tio aliqua circa rem extra estis insent One, dic. Probatur ex regulis bonae dclinitionis nam per illam definitur ut quintum praedicabile , ut uniuertales, Si isterens abiijs,4 explicatur natura illius, vis ubi declinearimentionis ergo est optima,
142쪽
Ad primam obiectionem quod . Non renueni hae d. aliis accidenti eparabili. Dicendum. Immo e uenire, neque enim Iumitur lyadesse,& abella pro ipsa actuali inhqrentia Aia pro aptitudinati,in quatenus quis potest affirmare,vel negaret de aliquo subiecto prater illius corruptionemsi enim aethis
albus fiat oco mimimpitur in hoc specifica quidditas, Neu quod sit Mi . hoc est,quod indefinitione inrendit . .ri- ero loquitur de reali se atione . Ad strinam itaque' argumenti negatur minor Ad secundam quod mulsi cre--i ρυ- essentiam illarum,=---estauidem.Dicendum aliquid esse in alio praeter intentioneminius,vel per inhaeremiam,veIper modum dantis esse,& conseruantis simpliciter, iura est in alio primo
modo est accidens, sed no est accidens,quod est in alio secudo modoDeus itaq. est de in Creaturis extra illa tu ellantias,quia ipse Creatura non est, sed tamen est in illis per modum causae primae dantis illis esse, conseruantis illas. Vt egregie habet Henricus loco citato in argumento art. y.qU.Deus in Creaturis est, non per in hara ηιtam qualiter accidenses in 'biecto, sed per operarionem anquam dans esse, O conseruani m. Ad formam itaque argumenti negatur sequela maioris.
Ad tertiam quod Acoidens nullum habet esse ex se abstulecum dicaturentis ens Dicendum dici quidem entis ens, sed non ad exxludendum esse piopyium accidentis, sed potius ad aenotandam ne dariam .nnexionem, quam habet situm esse adessendunt per inhaerentiam in subiecto unde Henricus apertissim. γ .io oba Propter hoc auidentia non Heum entia, nisiDia entis, neque esseoliae, nisi quia funi illiux essentia, quae es ob anti non quia non habeant propraum GD, O propria essentias,sed quia non habent sua esse, Iuas essen. nasse paratim,sed in subitantia eum esse, Mesentia subdauria, etiam causaliter abillis. c. Ad Armam itaque ara menti negatur minor
143쪽
possis adesse siue corru ione. D: cendum. Mortem,& combustionem si considerentur formaluer, accidentia positiua,no, esse nisi alterationem qualitatum praecedentem ipsam eorruptionem 3, sic considerata possunt adhue assirmari, vel negari desubiecto absque illius corruptione,dummodo non sint intermino, sed communi vocabulo solent pro ipsa corruptio ius mutatione uiri,&sic non sunt accidentia positiva,
sed sunt priuatiuae mutationes de esse ad non esse lardas . quam est constequens iminediate seueratio alterius sormae, num loco dicetur. Ad is inam it que argumenti distinguitur maiora
144쪽
Circa octauum Articulum de Praedicamentis quaerebantur quatuor, scilicet eorum pertractatio , Uni uocorum , dc Aequivocorum definitio, Praedicamentorum numerus , entis Anologia ad ipsa. Erat autem
Vt rum agere de Praedicamenus spectet ad logicum.
O parte negativa Arguitur primo. Nam de Praedicamentis agit Metaphysicus ergo noi logicus Consequentia patet, quae enim sunt materia, de subiectum sermala unius scientiae non possunt esse alterius, cum scientiae debeant esse impermixtae, & distinctae unde dicebat Henricus art. 9. q. r. in argumento in contrarium, silentia dialoguunm pluraliter penesisa subiecta,qui ecundum Philosophum tertio de anima secaniti scientia, quemadmodum res scilicet de quibus Iunt. Antecedens vero probatur,nam de ipsis agitur praecipue in s metaph. Menricus definiens
praedicamentum art. 66. q. i. ad secundum ait. Praedicamentum
lignifica aliquid eui conuenit esse Gub tali, eliali modo,dc nullo pacto mentionem iacit de secundis intentionibus,sed solum de prima quae omnino consideratur a Metaphysico. Secundo De illis debet agere logicus, quae conserunt ad dirigendas intellectus operationes, sed per cognitionem prε-R . dic
145쪽
dicamentoru non omnes operationes diriguntur ergo de illis non debet agere logicus. Maior praesupponitur ex superius dictis, logicus enim cosiderat secundas intentiones, ut operatio m intellectus directivas Minor vero probatur, praedicamenta enim solum attenduntur penes subijci, praedicari,quatenus
sunt res quaedam Vnde dicit HenricuSart. 32-q. . IntentIo igitur pradicamenti constituitur , ex re natura subiecta, quae
es res radicamenti quasi materiale in ipso, o modo quo esse ei conuenit, siluet non in lio esse , vel in alio esse, qua est ratio praedicamenti circa rem tuam, quasi. formale in uso Quapropter vel nulla operatio dirigitur lvel solum secunda. Tertio . Pars subiectiva alicuius scientia debet posse demniri, sed praedicamenta non possunt definiri ergo non sunt pars subiectiva scientia logicalis Maior patet, quia definitio
est potissimum instrumentum scientis, per ipsum enim innote .scunt rerum quidditates Minor vero probatur. Nam praedicamenta sunt genera generalissima ergo non habent super se aliud genus,per quod definiantur. Antecedens est Henrici in di is s. q. I. Decem pradicamenta in nulla re communi eis
Quarto Frustra multiplicatur inscientia subiectum illius; de quo enim semel tractatum sufficienter est, frustra noua pertractatio instituitur sed de praedicamentis,cum sint uniuersa lia, actum est,cum de uniuersalibus tractaretur ergo frustra dicuntur esse peculiaris veluti pars sub tecti logicalis Maior debet supponi, ut tollatur dissicultas frustratoria a scient ijs. Misnor vero probatur,quia praedicamenta continentur in uniuerinsalibus , unde ipsa uniuersalia is generalissima dicuntur ab
Henrico art 66.q. r. ad secundum buntprima genera rerum,
quaesigniscant decem praedicamenti, ut dicit Boetius obe.
Noratur primo Prqdicamenta dupliciter sumi posse scilicet prissio, di secundo intentionaliter Priaeo intentionaliter considerata
146쪽
siderata sunt partes subiecti ucentis In quo sensu loquitur
Henricus art. f. q. a. Ex quo pβ et , quod omnis res νaedica-
tentione, definirione, si non re is comnt res praedicamenti e boc, quod est res e natura aliqua, subHamia sciti-υι e accidens, tenet in se entis determinationem, e Sed secundo intentionaliter considerata prς dicamenta dicunt inter se ratonem conditionis rerum, in quibus fundantur genera,&sic loquitur H nricus m. 66. q. r. ad tertium . Dico quod decem praricamenta dicuntur decem evera prima non a piciendo ad ordinem eo um inter se, sed solummodo aspiciendo ad ordinem econtentorum in qualibet ιυa radicamentati interis,cte. Pri
mo modo certua est illa spectare ad Metaphysicam. Logicus
vero ea considerat secundario, scilicet, subiacent secundis intentionibus, ut saepius diximus in praecedentibus. Notatur secundo Rem reponi in praedicamento sumpto se- eundo intentionaliter nihil aliud esse, quam rem concipi i , ratione superioritatis , vel inferioritatis, nimirum secundum rationes sub, supra. Quamobrem dicebat Henricus loco citato art 6 q. t. Ille ordo, qui e Leontentorum stib eadem linea, non solum et secundum primum Oseeundum, tu secundum p iu γροHerius taedetiam ea secundum sub, supra, ut art. 3 a. q. s. ad tertium dicebat rationem uniuersalitatis esse illam, qua conuenit toti pudicamento, non nisi exordine,quem habens praedicamenta uter se secundum sub , O supra in line predicamentali. Quatenus scilicet, numquodque praedica mentus habet esse generalissimum super suis contentis, ut substantia de corporea, de incorporea, continet sub se suas.
ipecies, ut hominem respectu huius, vel illius hominis, Sci
147쪽
Explicatur. Prς dieamenta quatenus landant secundas tentiones,& habent coordinationem suarum rerum secundum sub , supra, habent esse subiectum partiale facultatis logi calis Est Hentici bi eumque ait logicum considerare secundas intentiones, art. 33. q. s. consideratio fecundarum intenιianum circa rei, quasvn expressibile vocibus, ct hoc quoad is , tensiones loricales, dic. Probatur facile sic. Logieus agit de iis,quae spectant ad operationes intellectus dirigenda , sed tractatus praedicamentarum ad hoc spectat ergo de prsdicamentis agi logicus Maior patet. Minor vero probatur, nam dirigitur per ipsa prima peratio quatenus determinatur, ne per tota mentis latitudinem vagetur. Dirigitur secunda, quia praedicamenta dantur iaordine ad subrici, ira dicari, dirigitur tertia, quia cognitis supremis generibus bonitati consequentiae intellectius asse titura Ad primam obiectionem quod Praedicamenta sua quid primo intentionale, eispectani ad Metap0sum. Dicendu a verum esse laeundum illam rationem, qua entia sunt realia talis , vel talis natura . At vero eadem praedicamenta secundo intentionaliter considerata, ut directiva operationum intellectus spectant ad logicum ex diuersis enim modis consideranod idem est subiectum plurium scientiarum ut habet Henricusari 9. q. a. Ea enim abiectum metaphrsica eas in quantum res, non in quantum talaenis, et ideo extra hoc quod considerat illa scientia,niuersalis de quolibet genere entis , in qu u-
148쪽
itaque argumenti distinguitur anteeedens. Ad secundam quod Per cognitionem radicamentorum dimis gisu solaseeunda operatio non autem prima, aursia. Dicendum dirigi omnes operationes, ut dictum est in probatione conclusionis. Quςrenti tamen,quam principalius dirigat, Re Dpode principaliter dirigere primam que admodum enim uniuersalia ipsa habent ut princiam dirigant principalius,cum spe .ctent ad illam partem logicae,quae est pertractatio de terminis simplicibus , ita categoriq; licet deinde cum omnes perationes intellectus sint subordinatae; dire Laina, reliqua suo modo dirigantur, quatenus enim dirigitur prima actu, aliqincipiunt esse in potentia proxima ad directionem quia hoc idem concludit Henricus de discent qui dum unum discit, est in potentia proxima ad usaddiscendum ita artor quq stis .
Habet enim addiscenscin tota transmutatione sua , qua adstod silentiam, imperfectam noιιιιam cum potentia ad noIitiam 'perfectam. Ita habita directione primae operationis per cognitionem terminorum perceptam, itatim dirigitur secunda constituendo ex terminis bonas enunciationes, Sc ex istis dirigitur tertia componendo bonum,& concludentem syllogismuna. Ad formam itaque argumenta negatur minor. Ad tertia quod . Praedicameia no possunt de iri,υnde,opossunt esse partesiubiectiva in scientia. Dicendu illa constare ex genere denominativo ut dicebamus de genere ipso, quod definitum est in uniuersalibus. Ad formam itaque argumenti negatur minoris
Ad quartam quod De praedicamentis actum est pertractan. do de niuersalibus,unde fruH a repetuntur. Dicendui quod
habita cognitio de uniuersalibus est solum quantum ad coordinationem rerum secundum sub ,- supra , de est impersecta cognitio , nisi cognoscantur ea, in quibus debent uniuersalia sundari, quae sunt res ipset, in quibus uniuersalia sundamenta
liter reperiuntur cognitio itaque quid sit valuersale, debet
149쪽
eognosci in quot uplici, quasi sun a amento sint uniuersalia gesneralissima, sic constituuntur prς dicamenta quae uniuersa licinia genera rerum omnium appellantur. Ad foraram itaque argumenti distinguitur minor
Vtrum nivoca se aequivoca bene definiantur.
RO 'arte negativa Arguitur primo cotra Irnomen, nam si qui uoca , , ni uoca etiam con ueniunt verbis in non solis nominibus ergo male ponitur ly nomen, quod est a verbo condistinctum . Antecedens vero probatur. Quia tam ni uoce dicitur de hominibus pluribus, de tam aequi uoce de homine, de prato talus quam ridere. Secundo contra ly RatioDbstatia, nasi aquis Oca, uniuOca, non solum sunt in substaniiss, sed etiam in a cidentibus:erisgo male ponitur friatiostibι antiae.Consi quentia patet, nam substati est omnino c6: radii incta ab acci sente cum subitantia sit per se,accidens autem inhaei eat. Anteeedens vero probatur. Nam ex Mnrico art. 73. q. q. habetur quod eadem res, quae per nomen significatu liabet rationem vel substantiae, vel accidentis. Puta arim res Ruscaιur nomine substantia , O aee identis, c. Tertio Contra definitionem aequivocorum. Aequivoca non
possunt defici ro ergo nulla si itio allata . Probatur antecedens, nam defici: tio debet univoce competere definitis, aequivoca autem non habent quid sibi uni vocum commune. Quarto. Multa sunt nomina eadem, de idem significantia quae
150쪽
quae sunt imposita ad significadas diuersas substantias,& tamε non sunt ae liuoca ergo nulla definitiq. Antecedens probatur de nomine v. g. mputui, quod dictum degente, de a bore , non est aequiuocum, ut communiter solet dici Notatur primo ex Henrico loco citato arti73. q. q. Aequi--ca proprie, rigorose sunt illa, quidicuntur a cassi, visub
Monomine Alia inde diis vira nuncupantur quia ab . caus ratione ad hae inducem ex natura rerum significatarum eo, qaod nullam habitudinem habent, neque interie, neque ad ter ιιum,propter quam num nomen habeant. Et haec proprie vocatur aequivocatio ut ait Henricus ibidem ad primum. Non deelinam in aliquo ad uiuocationem Aequivoca vero habentia inter se aliquam habitudinem congruentius appellantur Analoga quorum modi ex Henrico ibidem sunt quatuor stiliceta Proportione,ut principium diciιur unitas, O punctus -- Diisne visalutaris dicitur vectis,er escasmilitudine ibo merui, O pictus Dore se in anima dicitur πι--, ct in na, cte. Paulo post) O ream iuilis aequiuscatis,quas in istis quatuor dii pro sinistula, quia no-ηprius, po-- formidicitur de pruribus, Ope prius, Opinoiu Agηi ormiatur secundo ad uni uocationem veram non solum reviri similitudinem, nominis identitatem, sed multo magis eandem rationem substantiae, quatenus inquit Henricus
ari. Φ. q. . ad secundum. Uniuocationem non operatur conue
nientia nisi τι secundum naturam, ς. Quamobrem niuocatum dicitur animal ad rationale, irrationale, intuocus est homo ad Socratem, Platonem,quia importatur secundum nominis significalionem eadem natutae generis ,ri specificae