장음표시 사용
191쪽
Iiter, O nite rationem omnis quanti; sed diui nilite , O di-nitu e paulo post Infinita verosubstantia cui modi essi e rin no simplici esse secundum quod es in iram , quod est Davfobstantia, luconfusibiliter , Unite babet omnem ratione inendi, etc. Qui amobrem data quantitas infinita esset univoce quantitas cum finita, sed substantia infinita, a quaest omnis alia substantia finita, non potest se habere univoce ad iIlant neque reduci ex rationibus assignatis Ad formam itaque argumenti negatur minor
Ad secundam quod Seu dicitur homo, ι dicitur mori, quia suppositum diuinum terminachumanam naturam christesia cum Christus si in radieamento,etiam Teus dieitur reduci ad radicamentum. Dicendum quod aliqui habent concedere, quod ea ratione, qua Deus ob idiomatum communicationem dicitur mortuus mortuo Christo, ita possit dici , Deus per Christum esse in praedicamento , sed hoc est in aximum inis
Conueniens; nam dicere Deum esse in praedιeamemo,est dicere Deum non esse infinitum non esse actum purissimum, non carere compositione generis, differentis Attendenda maxime est disserentia inter terminos praedicationis realis, praedicationis intentionalis . Nam in prima praedicatione non potest esse error, quia Deus dicitur mortuus, quatenus Christus cuius suppositum diuinum est, dicitur mortuus, haec est idiomatum communicatio tenens solum in praedicationibus realibus. At vero praedieatio intentionalis cadit super purum subiee um,&illud simpliciter tale denominat. Vnde bene Henricus argumentum Aduersariorum vocaret sallaciam accidentis, ut vocavit illam art. 73. q. a. ad quintum Tali eoimpradicatisne esset fallaeia aeι identis ocul si per inbarentiara diceretur Petrusest homo: homo est species, AEue niuersalezergo Perrus eii species , siue uniuersale, fundamentum huius
fallacis est,quia prima propositio est de quid est. secunda vero de quo est. Ad formam itaque arguinenti distinguitur minor
192쪽
Ad tertiam quod Deus ea mensura omnissubstantia, meκ- .suro autem efffalsem reductiuMn genere mensurati Dicendum in istinguendo de menstara, ni uoca , vel aequi uocari Deus dici uit quidem mentura iubitantiae , sed in ratione analoga, non autem univoca, ideo non est reducibilis ad praedicamentum substantiae. Vnde loco citato art. 26.q a. ait. Henricus respon- dedo ad tertium argumentu. Deus dicitur mensura substanιι
rum non quia si aliquid in genere subitantiae , quod praedicamentum es, nec quia bolum si mensurasubctantiae,sed quia perfectissime in se contine rationem illam , cte. Ex quibus latis patet Deum nullo modo ad praedicamerita esse reducibilam. Ad formam itaque argua enti distinguitur maior, Sc.
Vtrum Angili sint in praeiacamento substantiae.
R O parte negativa Arguitur primo. Illud non
est in praedicamento, cui ratio generis nequie competere; sed Angelis non competit rati gcneris: ergo Angeli non sunt in praedicamento substantiae. Maior est nota ex eo, quod diximus ex Henrico art. 26. q. a. ubi habet, subgenere continetur quicquid e res alicuius praedicamenti . Uta Cum enim praedicamenta sint genera generalissinia, de boni se extendere in omne id , quod in ipsis continetur; nequo est verum genus, quod habet subse aliquid, quod non sit, veseius species, vel individuum Minor vero probatur, nam ratio generis non competit nisi rebus materialibus. Vnde dice. bat Henricus art. 28. q. a. Genus sequitur materiam in rebas
193쪽
materialibtis , θυι rte non δερ ι itur nisi materiam , ita quoa non ι si ratio geniris, nisi in rebus materialibus. Et aperte asserit, n esse reponeda in pra dicam et substantiae, nisi terialia, siue composta ex materia δε sorma, O oe omne eom- postum ex materia, O forma e Inecies sub genere in pradicamento substantia Angeli autem non sunt compositi ex materia , dorma ergo nequeunt habere rationem generis, esse in praedicamento substantiae. Secundo Corruptibile, 6 incorruptibile non possunt esse in eodem praedicamento, sed Angeli sunt incorruptibilc se ergo non possunt esse in praedicamento substanti; cin quo sunt corruptibilia Minor est certa, corruptibilitas enim sequitur materiam l hysicam,& corpora. In Angelis autem nihil tale reperitur Maior vero praeterquam quod est Philosophicio. Metaph. est etiam Henrici quod I. 9. q. 8 ubi ait. Non esse υτ
uocatio em inter corrDptibile incorrιptibile, quia non sunt circa eamdem materiam disserentiae eorum . c.
Tertio . Cui non possunt competere proprietates substantiae, illud non est in praedica mento illius, sed Angelis non potest competere suscipere contraria, quod est proprui substantiar: ergo Angeli non sunt in praedicamento illius. Minor patet 'nam susceptio contrariorum inducit corruptibilitatem Angeli autem sunt in corniptibiles. Maior vero est cella, quia cui non posset competere risibilitas, illi nec competeret esse hominem, cum haec duo sint inseparabilia etiam de potentia Dei absoluta, ut coclusum a nobis est cum de proprio quarto praedicabili ageremus, quod idem sensu Henricus quodl. 7. q. 17. DeIer
minat sibi firma hominis, quod ipse tris bilis. c. Notatur primo . Ad hoc ut aliquid sit in genere, equiti
necessario, quod sit ex genere, differentia compositum scilicci ex genere contrahibili, di differ eius a contrahente Saepius enim diximus, genus habere rationem deterni inabilis
Immo genus ipsum sine differentijs contrahentibus se ad speciem
194쪽
ciem,non est genus, ut bene notat Henricusari. 18. quae ii . ianientio quam Anscat hoc nomen genus non st genus, nisi quantum ad informaιionem, si enim non fuerit informatum alio
non erit genur,oc Illud itaque, quod sub prς dicamento constituitur debet ex ipso genereir dicamenti esse composivunt, & sub differetia aliqua speciei constitutiva collocatum. Quod proprie vocatur esse in praedicamento, ratione huius compositionis Deus in praedicamento non ponitur, ne dicatur habere in se rationem generis,d differentiae, quod implicare ex parte generis,ex parte differentis,& ex parte speciei ibide tria, probat diffuse Henricus. Notatur secundo Angelos esse omnino incorporeos, Mim- materiales, quod ex eo facile potest deduci,quia sunt omnino intellectuales; operatio autem intelligendi requirit immaterialitatem in operante, haec ratio vocatur summa ab Henrico quod L .4. 6. Cuius probati ea summa ex ratione opera aiionis intellectualis edi hoc per ea,quae dicit Philosophus ire intellectus nos i immaterialitatem , cte. Cum enim Angeli sint superiores in gradu naturς,4 magis separati,quam intellectus nostri, oportet quod sint maioris simplicitatis,& immaterialitatis. Nihilominus Angeli carentes materia Ἀ forma Physice componentibus habent aliquid per modum sermae,&materia Metaphysicae componuntur enim ex actu, ct potentia in quantum ut ibidem ait Henricus1Omnis creatura de ei a diuina simplicitate, ctc. Componuntur quoque ex gentare, differentia in quantum ibidem subdit Henricus) nrahenditur sentialis quaedam ilitudo in natura comuni super omnes Angelos secundum conceptiam intellectus nonri qui idem Emplex bene diuidit per diuersos conceptus. c.
Concluso . Angebsunt in praedicamento sub
Explicatur. Angeli, cum sint puri, immateriales, cincor V a pere i
195쪽
xore habent tamen disserentias per quas eontrahuntur acrvnum genus commune generalissimum subitantiae, quod uni- uoce ce illisi radica ruria de subsant ijs corporeis. Est Henrici quodl. 7. 8. Ab hemine O Angeis em Ur,
Ad primum quod . Genus sequitur materiais, O non potest esseis Angelis. Dicendum onaselle disti ctione' generis logici, generis naturalis, quam alibi attulinius. Genus' naturale sumitur a materia simul tamen cum forma quae sit materia generabilium, de incorruptibilium , qua ratione dicebat Philosophus Genus esse eorum,qus cou. municant in materia in hoc genus attenditur penes diu et fas trant mutabilitates, non enim
dicitur aliquid in aliud tetans mutabiles, nisi penes idem geni smateriae generabilium . Et in hoc sensu sim per laq'itur Henricus, quando cum Philosopho dicit , genus sequi mittet iam , de non esse nisi in materialibus Genus autem Logkum est in quantum confideratur intentio secunda, quς nomine generis exprimitur,4 de hoe genere loquimur in praesenti, dicimus hoc sequi materiam solum Metaphysicam, scilicet eompositionem exesse,&essentiai ex actu, di potentia ex genere , de differentia. Quapropter Henricus loco citato quodl 7.q. 8. Vnde νει Angetis pommus verum gentis logicum,licet non natu-hriae, dic Ea praecipue de causa quia Angeli habent, quod per se existant, eo en iant in naturalene rica subsanna , differunt autem per differentiam ineorpore itatis a substantia corporea, 'abent distingui in varios ordines specierum secundum diuersas persectiones ipsorum . Ad soamam itaquς argumenti distinguitiar maior . t .
196쪽
Ad serendam quod . corruptibile, o incorruptibli habena
disserre secundum genus. Dicendum. Verum ecundum genus naturale uilicet circa ipsam realitate solam. Nam genus illud dictitirnaturale inquii Henricus ibidem Fura naturalis eoaris derat o mam generis, O ef res praecise , falsum autem de senere logico Corruptibille enim etiam cum in cori uptibiliconii enit, neri logicali Preddit rationem c nricus ibidem,
quia ui nita communem inientionem realem ad tua duo. Oc.
hx quibus pater, quid dicendum sit de C sto Si eni in incorruptibile incorporeum ponitur in praedicamento, multo magis corpor um incorruptibile ratione generis Ogici Ad formam itaque argumentio isti Jguitur maior. Ad terii an, quod F Angelus non eri fuseptiuus costrariorum, O non habet propaeierarem substantιae. Dicendum secudum aliquos ; Angelos esse susceptiuos contrariorum accidentium suo modo,quat nυs modo intelliguiri noc, modo vero opposi-itum, di possunt .velli hoc, di velle oppositum , sed J hoc ali-.quani difficultatem habet Henricus , qui nullam in Angelis
-trantinutationem recognostens ait quod l. q. q. is de intelle- nostro secundum commentatore God non babet de intem ιune piationis, niti hoc tantum scilicet, quod tecipit formam ,
ώέur a forma quam app ahenuit, quemadmodumsen i, quia non est molerιalix, cte. Quae multo magis de Angelo dictio te suscipere namque contraria arguit transmutationem at quam in suscipieme, etsi intellcctos noster non dicitur transemutari recipiendo appraehendendo formaliter,melius discitur non transmutari Angelos neque proprie contraria sust, Sere. Dicendum etiam videtur secundum alios, Angelos habere ex diu et sis , di oppositis volitionibus transmutationem aliquam non corruptiuam,qualem habent corporalia ed peD sectivam suo modo,quatenus aliter se habet nunc volens hoc,
nunc volens illiad, quod paret praecipue si velit localiter
197쪽
moue ii,& locum iam acquisitum deserege. Ad formam uaque
proprietates substantiae sim bene assignata.
R parte negativa Arguitur primo contra primam. Nam Anima est vera substantia . sed anima est in corpore, in subiecto ergo aliqua substantia est in subiecto. Maior est certissima, de constat ex quod l. c. quaest. 3. Vbi Henricus vocat animam aliquid . Principalis smum in homine, ut ex hoc ipse intellectus, quodammodo possit diei homo , fleur, ouis Missonu , Minoritvero probatur. Nam ipsa informat eorpus tergo est in ipso tan ubi Melo, ex insorinatione enim sequitur denominatio,vnde bidein subiungitur L Mubiis ea quod forma sit 3πformans, O non denominans , υι quod aliquid ει η υν tum albedine, o non sit album, ore Ab Anima autem dieirur corpus animatum , , quia scilicet ipsum corpus est animae subieetiam informantis, unde quodl. t. q q. de corpore Christi ab anima separato ait Henricus Potuit iιlud toιum ρυοaamodo dici corpus ubi antia, non amen ubisam perfecta υιι 1ω cuicum Informabatur ab anima, dic. Secundo contra secundam. Dantur ptopositiones optirnae,
in quibus substantia primi catur per accidens': ergo substantia non praedicatur inquid a Consequentia patet nam pridicari mquid,& praedicari per siccidens opponuntur. Anrecedens ver probatur. si dicam Nauis est lignea ymbala est argenteum,
198쪽
δὶ hi, similia, ubi Iignum, de argentum sunt substantii, S: a.
men de naui , ct Cymbalo dicuntur per accidens, cum neque nauis, neque cymbalum sint indiuidua speciei ligni, aut argenti, neque ut species sub genere, de tamen hoc requiritur ut aliquid de alio dicatur per se. Unde benedicebat Henricusari 2 q. a. Omne quodeni in genere, est species sub Vs , ιι
Tettio contra tertiam illud non est proprietas substantia quod accidenti potest conuenire; sed esse hoc ali quid, significare potest hoc accidens puta ho album: ergo significare hoc aliquid non est proprietas substantiae. Maior piobatur: substantia enim δε accidens iunt omnino diuersa, nec possunt in suis
proprietaribus con lenire, quemadmodum conuenire non possunt in si formis sibilantialibus, ex quibus oritur necessitas connex: Onis interciscntiam , proprietates ut docet cirricus quont..I q. 9. Generans ignem qu aleuitas calidi ιas sunt e I propraetates equeuies Io mam ignis, ut disponit miateriam ignis, ut d uese iasas ad recipiendum leuitatem, O caliditatem minor vero probatur ex torminis . Nam hoc album cicitur hoc aliquid A, est aliquid singulare singulare
autem habet,quod non soliim conueniat substantiis,sed etiam accidentibus, ita Henricus loquitur de singulari art. I 3 q. r.
Singulare inuenitur communiter in accidentibus, ct insubsan
tys, Paulo ante loquens de indiuiduu p. iiii Non enim dicitiar indiuidua natura, siti essentia , et et humanitas, vel albeodo, ere. Vbi rationem indiuidui tribui titiam accidenti albe -- dinis. Quarto contra quartam . Different ἐς essentiales ut rationales, de irrationale iunt contrarii ergo substantia aliquid est contrarium Consequentia probatur mam rationale est substantia,' contrariatur irrationali, quod est substantia , unde substantia substantiae erit contraria. Antecedens vero proba
tur. Nam sempe hactenus dictum est differentias generis com
199쪽
tractivas esse oppositas ontrarias , fauet Aetirieus
quodl. 7 I. E contrario, do e babent disserentia r. latene corporis incorruρι ibili O Oera libivis. Abietontrario modo sc habere, sonat contrarietatem inter ipsas differsentias, &prscipue , cuni una si negatio alterius ut patet exterminis. Mi onale, irrubi irrationale est non ratiun ale. Qui tiro contra quintan . Qiod est causa alteri, ut sit tale illud multo magis tale debet esse ex regula illa Propterquod unumquodque, dcc Sed propter substanti an .Qualitas sulcipit magis, is uus ergo etiam ipsa sua tantia. Maior patet . Misor vero probatur. Quia in tantum calor in serro est magis intensus , quam in ligno, in quantum substantia ferri est densior, quam sub tantia ligni, identicus quo it Io. q. omne Lopera iones accidentium refundit in substantiam causa proxima gens talium accidentium , peracto iam Iuni Asa forma rerum , siue totum compυθι mra ιι one formaciantum . Asormis ergo iubilantialibus habebitur temuli, vel intensio accidentium, consequenter susceptio magis, d minus. Sextodem qui contra sextam . Non ei proprietas substantiae illa, quae conuenit etia ii quantitati, sed suscipere contrarias qualitates couenit superficiet,quae cit species quantitatis: ergo non est propriet 4s substantiar. Maior ex ipsa proprii natura satis conitat Minor vero est Honrta art. I. l. a. alitas habe esse in sub otia media te quantitate, uri a Oi p. q. 7.
Albedo nullo modo babet esse per se , O primo nisu supeυ
Notatur primo circa explicationem singularium proprietatum. Prima proprietas, quae est. Non est in subieci, debet intelligi de subiecto inhqtionis , neque enim substantiae potest competere essentia accidentis, cuius essentia est a plitudinaliter aIteri inhqrere. Iecundae substantiae lidi cantur esse ex aalio , sunt quidem, non inhaerendo ,: sed potius veluti consti inruendo illius esse intitasecuti, qua ratione dicitur omnis sub -
200쪽
stantia creata conitare ex ginere, differentia . Secunda ve--ro proprietas est quod secundae substantis, apsius differen, tiae univoce praedicantor, quia nomine, & ratione dicuntur deprimis,haec aute proprietas solu conuenit secudis substant ijs, nullo modo primis . Tertia proprietas, quod significet hoc aliquid, conuenit primae substantiae, quatenus est res determinata. Quarta proprietas; substantiae nihil est contrari v. Contrarietas est duplex una large sumitur pro quacumque repugnantia, S sie possunt duae forma iubstantiales dici contraris,qua tenus non se compatiuntur in eadem materia, sed est minus propria contrarietas. Alia est contrarietas stricte sumpta, quatenus intercedit inter duas formas se inuicem propria virtute expellentes ab eodem subiecto, sie non est nisi interitimas q. qualitates scilicet caliditatem,srigiditatem,siccitatem,
humiditatem is de hac proprietas ista substantia intelligenda est, quod scilicet substantia non potest altei substantiae esse opposita, ut sua virtute ab eodem subiecto illam expellat, inuicem expellatur ab illa quinta proprietas est quod substantia non suseipiat magis, S minus; non quod ipsa non suscipiat qualitates magis, vel minus intensas, sed quia ipsa
me non habet partes, secundunt quas intendatur, & remittatur. Sexta tandem est, quod substantia susceptiua sit contrariorum uatenus eadem manens potest exenipli gratia,
do esse alba, ct modo nigra. Notatur ecundo, Proprietates non semper rigo rosei mendas ut semper sint propria quatio modo, sed satis est si aliquo modo ex illis quatuor conueniant illis, quibus ut pro
prietates ascribuntur. In quo sensu dicunt plerique, quod suscipere contraria,est proprietas conueniens soli substantiae, sed non omni, quatenus non potest conuenite substantiae incorpore si, quae qualitatum primarum is accidentium realium
non est susceptiva. In quo sensu loquitur H cnricus de Angelis, quomodo sint receptiui alicuius accidentis quodl. quq lt-IO. Aa Licet