장음표시 사용
241쪽
d beatu ei motus localis de loco ad loea .
Quinto Nuda quantitatis species debet dependere ab intellectu, sed tempus, quoad suas partes, scilicet pretieritum, futurum, dependet ab intellectu ergo non potest esse species quantitatis. Maior patet. Quia quantitas est accidens omnino
reale, inter accidentia primum, quia mediante quantitate omnia alia accidentia sunt in substantia , ut docet Henriciis art. 7O. q.Σ. In corporalibus certa accidentia habeat esse in Abiecto mediani magnitudine corporali, de quodl. 7. q. 7. Albedo nullo modo habet esse peris, primo,nio in supeωcie. Vnde quantitates immediatius adbarenisubItantia , quam qualitares,cte. Ex quibus patet realitas quantitatis, specierum ipsius. Minor vero probatur ex Henrico quod J. q. II. Si enim
praeteritum, utu um considerentur, ut insantia inter Dainfantia, non omninὰ praeterita, futura, verum eH,quod non
sunt nio in anima, ct non sine animi immo etiam respectu ipsius cognitionis dissicillimum est ad percipiendum. Vt testatur Henricus art. 2.q. 3. Ponens tempus inter ea, quae minimum
esse habeni inter omnia naturalia, debilissime nata suntsciri, ctitu modi sunt tempus , e Notatur primo Diuersas quantitatis species de sumi ex diuerso modo assiciendi subiectu, quem habet quantitas ipsa. Si subiectum assiciatur solusecundu longitudinem, tunc est linea; si secundum longitudine,& latitudinem solum;tunc est superficies; si vero secundum longitudinem, latitudine, prosunditatem, tunc est corpus Istς dicuntur species quantitatis contionua permanentisci si subiectum afficiatur per modum alicuius ambientis extrinseci se continentis, conseruantis naturaliter,' dicitur locus, qui, secundum quod superficies est, non est distinctus a superficie, quae est secunda species quantitatis continuae, sed ponitur distincta ab illa solum secundum rationem sus extrinsiceitatis, ut dicitur suo loco. Sunt vero aliae duae species scilicet tempus, motus spectantes ad successi-Fs a uam
242쪽
uam quantitatem continuam , quae consurgunt ex eo , quod
MMectum assicitur secundum laccessionem partium decurrhntium,4 secundum mensuram ipsius motus . mi idcirco non est lite ab Aristotele positus inter Ocies quantitatis, qui ageba de ouantitate sub ratione mensurae motus autem habet Milansilia Niso tui, misis es idcirco dixerimis in fuisse prauerius ni quia non est in praedicas ento
determinato, sed est rediim in prsdicamento sui termini,d ob hane incertitudinem conuenientius non est hie positus, Alibi autem, ut in Metaph bene positus est de praedicamento
quantitatis, quatenus habet rationem quanti successui, vis cundum omnem considerationem semper si dioere,ipsum esse actum in potentia , quod in Logicis suisset intempestiuum . . Nec est ne eesse ponere in praedicamentis exactam Omnium pertractationem, ut supra dicebamus, de praetermissa quantitatis definitione, 'uadrat in proposito dictum Henrie artis. i. cam actu sudis non respiciat ni modum aequarendi siemsem τι-- 'nali, aleataictisnge in oeerina is noto ad igno. um, vesper iam cor statur ignotum. Quandoquidem sortasse absurdum non liceret, qui vellet asserere hic prstermissum motum quatenus opportuniori ordine deipis pertracta. retur alibi,nisi aliquo P etiam hic intelligerem posita im-rlieitrio hi ponendo ipsius menstravi, virtualiter intelligatur mensurarum. liaque ponendo tempus mensuram nistus,od pendentia tempori,aa tu, dicerem implicite positum m
tum, quod deducerem ex Henrico quodl. 3. q. tr. his ara smodum e endi habeι motus, quam tempus, sed multas line i uoluit dissicultates quae ad Physicorum libros sunt differendo. Notatur secundo Motum tempus dici ab Aristotele s. Metaph.species motus per accidens,quatenus,ut dicebamis rus est in praedicamento sui termini, qui esse potest vel via, vel qualitas, vel quantitas, accidit vero illi,quod ad quantitatem
243쪽
nem Intrinserant, hane tamen habet quatenus est Idem cum suo termino, a quo tamen secundum rationem differt. Habet etiam motus successionem extrinsecam, quam habet a tempo. re ipsum mensurante, & ideo dicuntur tempus, de motus esii quantitates per aecidens, fortasse hoc etiam dixit quia carent illa proprietate quantitatis , quae est extensio partium in ordine ad locum,quae motui in tempori nequit conuenire, cum Aristot in capite de Quant.dicat tres species quantitatis habere positionem scilicet lineam, superficiem, & corpus , tres carere huiusmodi positione,quae sunt tempus, numerus,&oratio. Et hoc idem innuit Henricus arti a. q. T ictum ea in naricamentis,quod quantitatum aliud es habens stum, uepossionem,aliud vero non habet positionem, M.
Concluso. Species quantitatis continuae sunt optimi assignata.
Expilleatur Linea, superficies , corpus, tempus, de locus sunt species quantitatis continuae ita recte assignatat,ut nullam
necesse sit addere, nullam demere.
Est Henrici, species huiusmodi enumerantis, aceeptantis art. 66.q. I. In eodem AEngulari continuo puta tinea. Urrmis,
Probatur.omnia enumerata habent modum sibi peculiarem afficiendi quantitatiuὸ substantiam. ergo sunt species quantitatis. Consequentia,& antecedens satis patent. Dices primo lineam numquam reperiri sane latitudine ergo maledicitur
esse longitudo, sine latitudine . Respondeo non esse lineam iparte rei sine latitudine, latitudinem tamen non esse de eo ceptu lines, sed superficiei. Dices secundo quare non dieitur superficies componi ex lineis & corpus ex superfieiebus ZReL
pondeo hoc non posse dici, quia quamuis linea sit in longitudine
244쪽
dine diuisibilis, est tamen indivisibilis secundum latitudinem, de perficies diuisibilis in latitudine δε longitudine est indivisibilis secundum profunditatem . Indiuisibile autem nequie componere,plurainim simul posita non faciunt rem compositior inclinio prius infra admoduli dixit Henricus quodl-s
c*.ε. . Opidum auditam a Miser tepido non facit magis e indum,m 4 repetit it mill-a Aeque pluriscario formarum inmotium magis, o minois in ad inspecie, ni in eo. gnata sibi apposita, augentios senem secundum magnitudi- iam persectiois,aut triuiis , O M.quemadmodum'inctum adisium,an nihil Mei Eodem plane modo de superficis,
delinea erit dicendum, cum enimIinea non habeat latitudia nem,si ponatur mille lineae simul,numquam, vel minimam latitudinem facient, ex quo patet quomodo non possit ex ipsis taponi superficies, sunt tamen lines in superficie per modun
continuantis,&terminantis ut declarabitur in Physicis. ' Ad primam obiectionem quod . Ex mnrico motus est in pradica mento quantitatis, , a me adt non pomtur. Dicendum
pxuno esse incertum, an Henricus absolute suem eius opinionis, ut mo in directe inquantitate poneret , licet enim loco in argumento citatis aperte inedicat, sunt tamen alia loca ,
Examinans veroeat comparatione ad quodnam istonim potius debeat reduci, ait art. 9.q ae ad tertium. Motui perii ne ad passionem, quam ad actionem si autem bene sibi dicatur constans, debemus asserere Henricum secundum diues.sas rationes locutum. Vnde secundum unam rationem, Motus spectat ad quantitatem, secundum alteram ad passionem, ad ubi de ad qualitatem; quiomnia tuis locis debent examinari,
245쪽
cinaeonfundantur. Dicendum secundo Motum fuisse praete inlisum in Iogica , quia non habet rationem mensurae,sub qua tradit; sunt species quantitatis a Phi Iosepho. vel,si plaeeat,dici potest,fuisse quodammodo virtualiter in tempore subinteia Ierium Motum quatenus illud est mensura, Motus vero mensuratus. Ad formam itaque argumenti distinguitur antece
Ad secundam. Quod na species non componit aliam, tamen inea componuntsupersietem. Dicendum absolut superficiem non componi ex lineis tamquam ex partibus, neque corispus componi ex superficiebus tamquam ex partibus . Dictum enim est expresse,quantitatem debere esse diuisibilem ineata, quae sunt diuisibilia Nec debet approbari , quod a nonnullis dicitur, nimirum compositionem huiusmodi se habere penes materiales, duntaxat hoc enim esset inducere maximum in Philolbphia Aristotelis errorem, neque enim materialiter , neque formaliter potest diuisibile ex indivisibili consurgere sicut ex parte, bene tamen dicuntur inesse ut copulantia, vel terminantia . Semper enim prae oculis est habendum illud commune dictum Philosophorum saepius ab Henrico repetitum ut art. o. q. I. illis quaesunt mole magna quantum additum ni quanto semper auget, c. Debet namque omne augmentabile constare ex quantis,non autem ex indivisibilibus secundum illam rationem, qua indivisibilia sunt. Cum vero dicitur ab Henrico excludi sola puncta a compositione magnitudinis,conceditur, sed nomine punctorum veniunt intelligenda omnia, quae habent rationcm indivisibilitatis, ut d
linea, desuperficie dictum est. Ad formam itaque argumenti
Ad tertiam quod Henricus ponit corporeitatem substantia Iem, unde non poterit esse accidentalis Dicendum. Non esse praesentis negocii de eorporeitate substantiali agere, sed, ne omino ieiune terminos transeamus , scire oportet Henricum
246쪽
vi suo loco videbitur, eius la: ste opimionis, ut gradus quos Μωμyscales vocamus, diutis icitos in eodem negaret, ponem do eos solum virtualiter loquendoramen de corporeitate substantiali secundum aliquos, inter quos erat Avicenna,sepius ex hypothesi locutus eii Recognouitvero semper secundum verant Plutosophiam, corporeitatem, identalem, per quantitates interminatas, unde eodem loco citato quodLr.q. .habet mentionem de eorporeitate accidentali corpuisubstantia filum per exte---Iubstantialitem partium materia sub illa
quantitate. Et clarius citato quodl. O. q. . In mortuo manetaiiquid corporeiιatis aecidentaιιι , quae Λιι in vivi, sed de his satis. corpus itaque dimensionale species quantitatis non ponitur illud, quod ei de genere substantiae, sed quod dicit extensionem partium secundum longitudinem, latitudinem, irosunditatem. Ite ce IIa omnis obiectio. Ad formam itaque argumenti distinguitur minor. DAd quartam quod Locus visit terminus motus localis debet esse in praedicamento ubi. Dicendum. Terminum motus localis
Meduplicem. Vnus est intrinsecus,&e stipisui Vbi, siue ipsa
partium positio in ordine ad locum,& iste termi nus est in praemdicamento ubi At alius est extrinsecus,4 est species quanti,tatis,quatenus est superficies corporis ambientis 4 locantis,&llaetasiperficie non disserat abistulε, habet tamen ratio. Misaaensurandi diuersam ab illa Nam superficies mensurat
antum intrinsece, eum illi inhaereat,de informet ipsum corpus longum,4 latum, sed locus mensurat extrinsece , quatenus, eum sit in substantia continet aliud corpus, 4onsideratur in ordine ad corpus contentum, quod extrinseca solum contingit,& ex suis proprietatibus dicitur locus naturalis conseruatiuus ipsius locati, sub hac ratione dixit de loco Hen. ricus quodl.a.q. 9. Locus ambiendo circumscribtisuperficiesua, Datimuintra se locatum. sic ponitur in praedicamento
viminaris, ut specioillius ab alijs speciebus condistinctata. Ad
247쪽
formam laque argumenti distinguitur antecedens. Ad quintam denique God quanti ris peries debent omnino reales, Tempus vero habe ab intellectu dependentiam Dicendum.Tempus habere triplicem considerationem, scilicet primo ut est quid continuum,secundo ut quid disiunctum, tertio ut est discretum in continuo; Vt est quid continuum,est omnino a parte rei, quatenus scilicet copulatur per terminum communem omnis eius pars. Secundo est omnino per opus intellectus considerantis partes discretas temporis, separantisprsterita a suturis Tertio vero modo partim est a parte rei, α partim per intellectum. Vt ait Henricus quodi i qui rempus ergo fecundum esse quasi materiais, O in radice inHantis, Babet esse in rebus exoris, sed secundum Iuum esse formale , O completitium secundum partes prioris, O ponerioris habet esse in anima, θαQuod vero additur, quod scilicet etiam respectu cognitionis sit cognitu dissicile teste Henrico, hoe non ossicite quandoquidem aliud est dicere. Debilissimὸ nai unisciri
aliud Aequeunt sciri, huius dicti reddit rationem Henricus citato art. a. q. 6. contingit quod illa, quorum esse, O naturae, ipsa mutatio, avr inmutatione confinit, minimum esset hean inter omn1a naturalia, O debili sim nata sinistri. Ex eo scilicet, quod tam motus, quam tempus sunt in cono tinua mutatione, fluxu, quemadmodum habent
debilissimum esse in se, ita etiam cognoscibi, litatis minimae fiunt, taut intellectus difficillime ipsorum quiditates percipiat. Ad formam itaque argumenti distin iguitur mi.
248쪽
R O Patie negativa Argest priso species
discreta quantitaris debent esse quid omnino reala sed numerus dependet ab intelle 'ergo numerus non est species quantitatis discretae. Maior probatur,quia quantitas,ex iam dictis, est verum accidens reale realiter substantiae inhaerens, cuius beneficio reliqua accidentia inhaerent subiecto Minor vero probatur primo, quia constiti ex unita tibus, quae cum sint negatione diuisibilitatis, sunt entia ratio nis negationes enim iunt entis rationis species. Quod vero, unitas indiuisionem, negationem dicat, habetur ex Henri- coart. 3.q.3.ad tertium Vnum vero ingui armodo negatis,
ins O niuali is illivi diuuisuis, qua significatur nomine multi. Vnumenim mensisdiuisum. Probatursecundo eadem minor, quis numere, Mnest sine numerantes,4 sic egetopere uitellectus Debent enim quae numerantur , conuenire ii aliquo uno secundum speciem , quWconvenientia est illa,quae vocatur uniuersalitatis, de laberesse per intellectum secundum Henricum armis 3 ex Philosopho, &Coni super primim de Anum Durum es,qui operam uniuersalisaum
in rebus, de consequenter etiam numerum. Secundo. Quod formaliter est continuum, non debetio
ni species quantat.ui distrotet. Sed oratio est quid formae'
249쪽
IIter eontinuum ergo nequit poni species quantitatis dis Q etae. Maior est indubitata quia iam distinguuntur genere sub alterno quantitas continua , . quantitas discreta minor veto est Henrici art-quaest a dicentis orationi accidere singum, O breue ad modum temporis , inquantum habet rationem eontinui,
Tertio. Qisamitas discreta pro suo principio habet unitatem , sed oratio non habet pro suo principio, nitatem e ergo oratio non est quantitas discreta Minor probatur, quia unitas non conuenit nisi permanentibus,& non vocatur nisi principiumumeri ab Hentico quod l. q. q. s. est principium numeri Uer accidentis , qui eu discreta quantitati pectes Nestor vero patet ex definitione ipsius quantitatis discret: quam Henricus dixit constare ex unitatibus art. 7 o. q. r. Mulsitudo
Notatur primo Numerum sie definiri. Numertis est multi- rudo ordinata aggregata ex unitatibus. Vbi ponitur multitudo, nam unitas sola numerum non facit, cum unitas sit solummu meri principium, ut probatur ex Henrico quod l. q. q. Vni ras accidentalis,quae est principiu numeri, be Per ly ordinat intelligitur, quod numerus continet unitates non quomodo eumque aggregatas , sed se inuicem ordinate consequentes. Vnde ait Henricus de hoc ordine quod l. q. q. 6. Generatio nu
merorum sit, si occipiatur aliquid, quo primo esti se unum in diuisum secundum acti, o prima ditiis one fiat duo.
eunda diuisione in una pa, titim eius quacumque flat tria iri deinceps, o e. Dicitur tandem, ex unitatibus aggregato ad disserentisna ipsius continui, in quo non est actualis partium separatio Vnde diccbat Henricus ari q3. q. 3. Unita in conti
nuo non numerantur , nisi in poIentia . Quod vero ne in erus sit quantitas, probat Aristoteles cx ratione mensurae; cum per numerum v. g. denarium mensurentur decem homines, quidebet esse quid distretum quantitatiuum,quia unitates huiusmo-
250쪽
di non habent terminum communem sui copulatiuum pytsi pra dictum est Notatur secundo Orationem,quae est secunda quantitati discreta species,definiri quod si MeUura dis in Gu σμα- feruηtur Quiparticulo satis de se paten cillud vero auxiliae aduerti debet, quod alio mod0sumitur oratio,vtest species quatitatis,& aliori est in libris Perihermeniis;Nam simitur
in illis,pro propositione significativa, ct quatenus est vox,hic vero sumitur, ut est mcnsura ipsius vocis, etiam si nihil significaret, ct esset unicus terminus Giue unica dictio, die accepta Oratio bene dicitur ella eadem species eum Numero sed solum cum disterentia accidentali. Nam Numerus non determinat sibi subiectu,cu n possit inueniri in omnibus continuis separatis, diuisis secundum suas partes,sed oratio inuenitur solum ii litteris, vel syllabis allamus vocis, posset etiani riuuaprus ad ipsas syllabas se extendere Dicitur itaque bene,quod sint duae species potius accidentales,quam essentiales ipse malis ritatis dis erar;cum dees respectu discretorum permaiientium vero dilatetoriam succosuorum divitii jurio, cui ut inquit Henricus art.εο-q. a. ad modis a numeri accidit multum, sau m,in quanto sabes rati-- discreto c. .
Conclasto Species quanti satis Ucratae sani vis
Explicatur. Quantitas discreta habet duas duntaxat species scilicet Numerum. Orationem , quae inter se solum de- bent accidentaliter disierre. Est Henrici ait. ovi a Moes quantitatis , Odbhv- - suimm meruu, Mati ας