장음표시 사용
271쪽
per te spectum ordinis essentialis ad ipsum, non alitem orditiis accidentalis ipsi superadditi. Ad formam itaque argumenti
Ad secundam quod Non en expressum genus accidentis in hae desinitione, O tamen relati non olum habet esse Ad, sed etiam es in. Dicendum non esse appositam rationem acciden eis, quia solum in relatione materialiter impcnat omnino, facile potest intelligi, quando dicitur, quod definitur unum accidentis Genus, quod vocatur ad aliquid. Debet autem indefinitione attendi id praecipue, quod est constitutivum deii niti . ut ab alijs condistincti , ut est sui generis talis naturai Et quemadmodum indefinitione quantitatis non potest vitio verti,quod non fuerit appositum ly. Accidens sed satis sterirdixisse Manium est id, quod est diuisbile .cte. Ita nec potest in definitione relationis hoc damnari . Quia iam certum est nos agere de ijs, quae circa substantiam sunt. Si vero proterve quis contendat Genus accidentis fuisse apponendum, qua ratione omnia, quae definiuntur debent definiri per suum proprium genus potest bene reiponderi, Accidens ad nouem genera esse solum genus analogum , non autem uni vocum Λῖ dixi alibi, vel potius se habere solum ut commune secundum nomen ad nouem genera accidentium . Vnde non fuit neces eipsum apponi. Esto vero esset quod fatendum non est)genus, adhue non fuit necesse ipsum exprimere,quia inquit Henricus
art.3I.q. I. ex Comme . Non oportet quarere desinitionem in omnibus rebus eodem modo,definitionis enim rerum non rela ιiuarum debentes e alio modo a desinitionibus rerum relativa
rum, cum Anificati desinitionis debeat esse aequalis significationis nominis, o e Satic fuit itaque si bene suerit expressa relationis natura per aliquid hab*ns rationem generis, disserentiae. Non vero sui necesse ponere, & exprimere tale genus. Ad formam itaque argumeni distinguitur maior. Ad tertiam quod Relatio non habeat realitatem nise a fun- da men-
272쪽
damento , ct consequente v sessu relatismi m M NMOdiri nee potuisse μμ οπι ratem. Disendum , peti dimcultatem inserius pertractandam diligentius . Interea dici potest,relationem non solum habere realitatem secundum esse M , quam trahit 1 suo sundamento, sed etiam secundum eo
Ad,quam habet et seipsa,sed cum Medisseremia, quod realitas essendi in alto,est vera realitas,qua ratione realia sint relationis fundamenta . At vero esse ad aliud praescindendo abesse. In est solum realitas modalis , quatenus est realis modus realitatis alterius . Vnde optime ad hoc dicebat Henrieus quodl. 3. q. q. RHatio babet esse reale in quantum ipsa quiddiaras, quibabet unum esse in vularibus, ct in subieno seipsis habet esse ad aliud, ct id quod es res absoluta secundum num esse, induit rationem respectui secundum aliud esse, e ad aliud esse, Hae ea natura relationum, qua sunt relativa secundum esse,Oper se,cte Neoue debet inquiri ratio essendi, quando est sermo de relationidus. Relationes enim non dicuntur esse, sed adesse, S ut ibidem ait Henricus paulis superius. Rex
ergo, qua relatio est, ηonm iit m rei, qua es aliquid. De quid, sed sinim rei quae I ad aliquid, imo rei, qua in 'μ- si ad adiquid . Sed la tius de his in sequemibus. Ad set una itaque argumenti nega-
273쪽
Ρnduisenta retitioris communis set tria.
O parte negativa Arguitur primo contra sundamentum,quod est substatia sic. Relatio identitatis non est vera relatio praedicamentalis, sed hae sundatur in substantia ergo substantia non est fundamentum relationis praedicamentalis . Maior probatur, quia relatio praedicamentalis requirit, quod relata inuicem realiter reserantur, ut habet Henricus art. 62. q. q. Relativa dicuntur realiter referri ad inuicem , eiusdem autem ad se ipsum non est relatio realis Teste eodem Henrico quodl. s. q. o. Idem numero,quia fundatur non nisi super idem re , ideo relatio es secundum,ationem tantum,cte. quodl. 3. q. q. Inter quacunque est relatio, o non es essentialis ordo inter relata, non est relatio secundum esse, fedsecundum dici tantum , siue Ateiusdem ad se ipsum, siue diuersi ad diuersum . c. Minor vero probatur, de confirmatur per Henricum art. 67 quaest a Primus modus identitatis en, quo aliquid refertur ad se usum tantum, in quo relata disserunt,secundum rationem tantum, O boc ideo, quia iso modo relata referuntvrsecundum subsantiam , qua secundum totum es ipsa relata, is eadem ipsis, O c. Secundo contra undamentum, quod est quantitas. Si quantitas esset fundamentum alicuius relationis,praecipue esset aequalitatis, inaequalitatis,cum haec sit proprietas ipsius quod secundum ipsam aliqua dicantur aequalia , vel in qualia , sed aequalitas reperitur in non quantitatiuis ergo non K sun-
274쪽
sundatur in quantitate Minor probatur quia conuenientia in specie speciali sitiva, dicuntur aequalia ex Henrico an se. q. . Quaecumque enimsunt eadem specie speciali ma is differentia numerosolo, sunt aequalia, be &tamen in istis patet, quod non est quantitas Tertio contra qualitatem . Rationale dicitur esse dissimile ab irrationali,& tamen liqc dissimilitudo non est praedicamentalis ergo nulla relatio praedicantentalis sundatur in qualitate, quia si qua sun datur,esset sinii litudo , c, dissimilitudo. Antecedens quoad primam partem patet, quia sunt duo diuersa imaeo opposita, quoad secundam partem etiam certum est, quia rationale irrationale non sunt accidentia , sed differentiae essentia Ies specifice contrahentes genus animalis. Et pr dicamentalis relatio debet fundari super accidentia secun cum Henricum quod I. s. q. Omnis relatio secundum esse in
Creuturis, findatur super aliquod aciei dens, cto Q iarto, quod in nullo posti sun dari arguitur. Praedicamentii habens suam realitatem , in alio praedicamento fundari non potest, sed relatio est praedieamentum habens suam reali ..ta testi: ergo in alijs praedi amentis fundari nequit Ma orpatet de quantitate , 5 qualitate, quae cum in predic mcnta .
reali', non dicunturiandati in subs antia, licet ipsi inhqrendo existant Minor vero probatur primo, quia per aliquam reali talem debet distingui relationis praedicamentum ab alijs praeue dicamentis realibus,& Henricus hoc docet arta σ3 quq st. 3. Relatio realitatem importat in speciebus ais , O in omnibur
contentis in praedicamento relationi Secundo probat ut eadem minor, nam relatio est genus generalissimum ' ergo non potest fundari in alijs generibus, alioquin non esset primum genus Antecedens patet ex Aristotele,& ijs,quae diximus agentes denumero praedicamentorum.
Notatur primo Ad reaIem relationem tria requiri, ut Ma
aim necessaria, quorum priuarum est subiectum, in quo e i,
275쪽
stat , eum enim sit accidens,debet in aliquo eκistere . Secum duis est terminus,ad quem terminetur. Tertium, fundamentum, quo habet relatio modum,entitatem, specificationem. Et licet in fundamento sit considerare duo primum landamentum ipsum, quod veluti materialiter se habet modus landandi, penes quem specificatio relationis attenditur Moisdustamen principalius debet obseruari, quia se habet veluti sermale, ratione cuius dicitur relatio descendere in speciesvsque ad indiuidua sub specie specialissima. Vnde optime
Hen icu. art. 63. q. I. Non enim Iundantur relationes super praedicamenta absoluIaoccundum quod res sunt inpliciter, o aboluse, puta Iuba anιia, quantitas,o qualitas se eeundum ρηοd in se habent modos reales generales,quibus diuinguuntur mi praedicamenta,quasunt potentia actus, mum multum, quibus primo diuiditur ens, O quodlibet praedicamenium entis ιnquantum ηιπις i,ctc. Notatur secundo, Sermonem in pnsenti esse non de clotionibus quibuscumque, sed solum de illis, quae dicuntur communes. Nam de reliquis sermo erit in serius. Dicitur autem illa esse relatio communis secundum idem nomen , Oe nidem rem , o eadem ratione relatis per ipsam conuenit, ut eam definit Henricus art. 6 a. q. r. Quia vero sunt assignati ab Aristotela Metaph. tres modi relationum , iste est primusnaodus, sub quo continentur relationes secundum LMm, secundum aequale secundum similes, quq iundantur in substantia,quantitate in qualitate, de quia contraria debent sub eodem genere collocari, idcirco bene ponuntur sub eodem modo diuersum, inaequale,&dissimile, lanceste mentem Aristotelis, explicat Henricus ari cit 6 a. q. r. Ne intelligunt mentem Aristotelis disinguentis tres modos relationum in I. Metapb., bub uo illorum modorum compraebendi idem
aequale, o simile, ς. Nobis in praesenti satis est scire modus bos fundandi rela
276쪽
tionum communium, quae in tantum communes dicertur,inquantum Galis es habitudo inquit Henricus ibidem Uusui extremi ad alterum,talis en e conuerso, erc.Quod enim inaequalitas v. g. habeat diuersos modos, puta per duplum , sub duplum,in his similia, non obstat,quia ut ait Henricus ibidem. Di in tamen nibu--u omnia hac relativa relatio communiis Obu propter commmum iudiη-- -
Conclusio. Relationes communes habem tantum
Explicatur . Relationes communes quatenus consIderanet tur , ut communes sunt distinctae a relationibus in activis, mensuris, bene dicuntur fundari solum in tribus praedicamentis absolutis scilicet in substantia qualitate δε quantitate, habere tres landandi modos,scilicet idem squale, simile.
Est Henrici cit. artior . Vbi ex prosedo per plures am- eulos de ipsis agit Probatur. Relationes communes sunt, quae habent eandein extremoriun habituduiem, sed talis habitudo non habetur nisisquemodos assignatos ergo in illis tribus landatur. Minor patet, nisi ut ibidem , inquit Henricus. Relatio in activis, O nisi seu is uere sum diuersarem bari sinum, O diuer, Ad primam obiectionem quod.IAMitas muri3-Hismi iis. Dicendum aliam esse identi aleni, quae vocatur generim, vel specifica, quatenus v.g.duo homines sunt unus homo pa tic ipatione speciei , vel unum animal participatione generis aliam,quae vocatur numerica eiusdem scilicet ad se ipsum numero. Identitas hoc secundo modo,non est relatio realis , sed solum rationis . At vero sumpta primo mod'. acastre 'lis
277쪽
Ad id quod dicitur ex liniui eo arti 67 q. a. mendisi, ibi loqui de identitate seeundum vineticam stinantiam; secus eum loquitur desidentitare specifica, vel genetica. de
subdit Secuηdus autem modus iaminatis es,quo aliquid rese rurid aliud , Tu distinctum ad distinctum, re in Mimiado est realis identitas, Edic. Ad formam itaque argumenti distinguitur arator,negando illam desidentitate senerica, vel speclea: concedenclo illam de numerica Ad secundam quod In Decie sterialisma Διur aqualitasse quanιιtate. Dicendum aequalitaten illa sun dari in quantitate persectionis, unde Henricus loco citato art. 66.
Ad tertiam si uind. Rallaniae ei dissimilai--ionali . emise, dum hoc omninon ori debere. Nam tali uid dicatur simile alteri, debetconvenite mitio in 'ecis, dividitatur dissimile, debet Mifferre in incla , vi conuenire in genere o
vnderemer i lirans Henriciis ait arti . quaest. 1. Qua π.queenim quatitares μονα-νsa generem color , πο --1ώm iuri nMidi euaturaliqua disimina, Mut neque ilia, sapor enim eouri , autIaporatile colorat, Me simile, nee disimile dieitur. Similiter rationale irrationale, nec ilia, nec dissimilia Heunιαν inter se , nec subiecta , qua habent illa seeundum illa fimilia , aut dissimilia dicuntur,quia nec talia, nee talia nata sunt diei secundum ilia, ori. Ad latinam iraque argumenti Regatur antecedens
278쪽
Ad quaitam quod . clatio non potea fundari ιη eo, a quo per suam realita iem dictinguitur Dicendum. Relatione L. habere modum essendi ad aliud, qui realis est, non tam ei praescindendo a realitate eius, in quo est. Ita habet Henricus loco citato in argumento art. 3. q. Relatio nes ratis, modus praedicamenti hcet in genere nullam realitatem pro. priam generis in quan um es genus importet, sed praecisum modum essendi ad aliud, tamen eum huiusmodi modo , Oratione realitatem importa in speciebus suis, edi in omnibus eon. tentis in praedicamento relationis. Quasi dicat . Tunc Esse ad habere te alitatem cum est in suo sundamento realit. Ad id vero, quod dicitur. Quod genus generalissimum est primum δε non debellandari in alio genere , quia sic haberet aliud genus a se . Dicendum ex Henrico art. 56. q. I. ad tertium. Dico, quod decem praedicamenta dicuntur decem genera prima non aspiciendo ad ordinem eorum inter se, sed solummodo ad ordinem contentorum in qualibet linea praedicamentali inierse, O es alius ordo IIe, O ille . Gia iIie, quies contentorum sub eadem linea, nonsolum es secundum primum, O secundum, fluesecundum prius, posterius sed etiam essecundum sub, supra , O tali ordine nullum praedicamen. tum habet aliud praedicamentum prius, Ad formam itaque argumenti distinguitur mi
279쪽
R parte afficinatiua Arguitur primo. Nihil potest fundare se ipsum , sed requiritur intersundatum 44s lamentum distineso realisu. ergo relatio 1 suo iundamentot debet distina gui realiter . consequentia patet Relatio enim, ex dictis in praecedentibus dieitur fundar in substantia , quantitare , ruta quae omnia me iundamenta siliis a Mem ero probare ut simμ
sinu ergoimulto magis differentristiter rivis findamentis . Maior patet,quia plus differunt ea,quae diserunt secundum genus', quam ea, quae sunt sub eodem genere, &differunt sola specie, de suit doctrina Henriti art. q.a Diuersa sene mma disserunt,quam diuersa specie, uod eum diuidunta aFinuicem Reuxdum disserenιιam, uruersa genere manen unum immemtris diuidentia diures meis Minor vero etiam patet; quia relationes omnes subeodem genere relationis sunt,
280쪽
in diuerso pr dicamento sumtamenta, di ipsae relatione , ite
constat ex ipsa p-dicamentorumserie Tertio. Illa reuiter distinguuntur, quorum unum potest esse sine altero, sed funda'enuisa Mest esse bo relatio ergolandamentum di Maii istiui murrealiter Minoe patet, quia in aliquo potest esse damentum simum re,ves aequalitatis, qui tamen relistation noti hi t , quia non ponitur tertrimis, unde dicebat Henricus art Sy. uaeri. 3-x eo sola genitus duiιακ filius quod ab iis in sem ς -tem , qua viceversa ex hocsola dicitur Pater', 'ρ din seram inesse lium quem genuissNon posito itaq.te inibo assest aenuitum Relationi o non autem ipsa retii. Maior viro,in qua syrtassessaest tota dissicultas,iovistricta le-su arilitas estoptimaerarmcognoscendi distinctionem realem a sum alio, aedicit, lentiem Quota s. q. I T. Menti Tay-- uim unitatem,exdomini ianuItitudinem a plura4ῖ dis. . picumque ergo ponit, pluralitas per sep1rm