장음표시 사용
261쪽
3atire. Quoid secundam partem vero, qu bd scilicet non sit
accidens probatur. Quia accidens habet esse in alio Relatio vero est ad aliud, vude dicit Henricus ait. 6-q. r. Propria ratio quantitatis, ualitati essecundum comparationem eius ad suum fundamentum, υt ad subiectu, cui in barer, sed propria ratio relationis non es omnino seciandum comparasionem eius ad fundamemum suum, Oe. Secundo. Nullum reale est commune enti reali, rationis, sed relatio est quid commune enti reali S ratiovis ergo rem latio non est realis maior potest aliquo pacto deduci ex eo , quod ait Henricus art. 60. q. q. ad secundum . Semper enim perfectius est opus naturae in ipsa re,quam opus rationis circa rem in conceptu intellectus, quod opus ratιonis circa rem nasurae non es in genere omnino, Oe Vbi notandum venit, quodens rationis non est in genere, unde neque id, quod ipsi est aliquid commune,potest esse in genere . Minor vero probatur e X eodem art. 63. q. a. Relationes in singulis generibus quan doque sunt secundum rem,quandoquesecundum rationem. c. Tertio Omne ens reale debet habere causam sui producti-uam, sed relatio non habet causam productivam sui ergo non est realis Maior debet supponi, ut certissima tam de substantia, quam de accidente. Idcirco enim ponitur generario quia per ipsam ab agente substatiar accipiunt suum esse, de exi stere, ut aiebat Henricus quod L q. q. Iq.-ateria est in poten ii pa tua ad Iormam,ut de ipsa per suam ransmutationem po sitforma in compo FI produci per agens , O generari compos tum Minor vero probatur. Nam si producatur quis Parisiij in albedin similis existenti Romae, est inter hos relatio similitudinis, de tamen non habet sui causam agentem, quia causa huius similitudinis non potest esse qui iam produxit album Romae, quia ille potest non existere, neque ille qui producit album Parisijs, quia nullum agens potest agere indis hanc Nam ut inquit Henricus quodl. . q. I7. Non es veνε
262쪽
motus a termino in terminum, nisi perιranseundo medium . Est enim necesIaria connexio agentis,4 pagi Mouentis, iso
hi lis,qua non videtur elle inter eum, qui producit Parisiis ab buinos eurn,qui albus Romae existit. Notatur primo rans accidentale diuidi in ens aecidentale solutum , cliens accidentale respectivum Absolutum .
suo respicit cluntaxat suuii subiectum, di secundum hunc modum sunt quantitas, qualitas. Respectivunt vero, quod suum esse habet in ordine ad aliud, distinguitur in septen ultima praedicamenta. Ita docuit Henricus quodi s quaest 6. -us essendi in iis in comparatione ad aliud nec aris prasupponii modum seni in His omisi quodl. 3. q. s.
Ratio autem communi illis nouem praedicamentis accidentium distinguitur in duas, quia esse in alio, aut eonnenit alicti ab
late, aut non, in in ιν arne ad aliud , sirima sarum dua rum rationum communis duobus praedicamentis absitatis scilicet quanιitati, ct qualitaιι, secunda vero es communis septem pradica me mi respectivis,o defint ei hς quae dicunt ordinem ad aliud, quaedam sunt, quae in suo primo conceptu non dicunt respectum,sed solummodo illum important secundario, quemadmodum v. g. cientia,quae primo, per se est qualitas,8 quid absolutum , secundario vero dicit respectum ad cibi. te, decundum hunc respectum ponitur in praedicamento RG lationis, quatenus scilicet dicit dependentiam ab eo,ad quod est. Vt fatetur Henricus quodl. 3.q. . Scisti id, quoi esse.
conceptu talem ordinem imponant,&sunt omiino in ordine ad aliud,ut pater,& filius, io nus, seruus, haec sunt vera,
di propria relatiua, quae dicuntur reletiva lacundum esse illa autem sunt potius relativa secundum dici,quae sunt secundum se aliquid absolutum. Vnde diluei dedocet Henricus art. 63- q. a. Relatio diuiditur is ciasissem secundum esse, O in reia
263쪽
H-- ηἐum diri,ctd mu reianuasecundum dici, quaecunque sic se habes ad inuicem, quod num es aliquid ait rius , perio unam eorum resperumhabes ad Hierum, M labent inter separa, ct totum, acci is in suriem οπεμ qua sema relationis in sola dimone unius adalterum n Ini,sice nunquamst secuia cum bre,quia me utriusque illisum es astutum, O respectussiti nequaquam ea relati propter quod tali retario uos pertimes adpra caminium rela..tionis, me aliis vero, quisunt relativa vera seeundum esse subiungit. Ei dicuntursecundum rem illa, qua verri. perfecte relativa secundum esse dicuntur eo, quod esse suum relatiuam habent . natura rerum, in quibus Funt extra animam . . Hae libenter diffuse habere libuit, ne semper inprogressu eadem repetenda reuertantur. Notatur secundo. Relationem conuenire cum alijs acci
dentibus in eo , quod est esse in subiecto, ipsa enim relatio realis realiter est subiectata in aliquo,ut paulo ante diximus, Disserte vero ab illis secundum proprium modum,quo constituiturgenus relationis, habetenim suamrationem&mialem, per quam a caeteris distinguitur, quemadmodum quantitas
distinguitur ab alijs praedicam nis perextensionem partium in ordine ad se . qualitaso eo, quia est dispositio subiecti. Ita relatiodistinguitur, quaten dicitordinem ad aliud. de Henriciis artiri.'3 Mas semicis 'rarione misi , qui es ad simi , Missismeon ei ed indictinctas res
Dadisomo , iis a Muturum, aut pindicamenta relationum. qua sunt ad aliud e relativa, simus, edi rationem generis
. Conclusio Retiti realis ad tuenda es.
Explicatur Debet admitti necessarid praedicamentum lationis continen ena reala distinctum ab alijs praedicamentis realitas.
264쪽
Est Henrici quodl. 3. q. Relati realis, quibabet esse ins gularibus, en illa quieonuenit eis, qua sun Empliciter , c absolute ad aliquid quodl.3. q. ro Inies relativa dicitur se
relatio realis quodl. .q. r. Relatio suppossi ereatura iam it esse, Hiluto aceidentaliter aduenit, quodl. . q. 3. In paterni- rate contraria siliationi videmus contingere,cto quodlis . q.6. 7. quodl. 10 q. a. quod Ι .q. .art. 3 - 3. I. art. 4.q. Lart. 6. q. .art. 63.q. a.dcart. 73. q. 3. Sc passim hoc haber, sed
praecipue ex professo, quomodo relatio sit in genere, quod quaeritur in proposito habet art. 63. q. f., ubi plura,de quibus etiam in sequentibus erit sermo. Probatur. Illud est accidens reale, quod aduenit alicui eum mutatione illius, sed relatio est huiusmodi ergo relatio est accidens reale, Maior patet, Minor probatur ex Henrico quod I. q. ro Absolute dicendum est, quod relatio realis nuui poteri aduenire de nouo ine aliqua sui mutatione. Ad primam obiectionem quod Relatio et iaceidens non dicit esse ad aliud desse in alio. Dicendum, Relationem virumque dicere,quia ut est accidens dicit esse in te vero est peculiare genus ab alis caccidentibus distinctum, dicit esse Ad. Vnde bene Henricus quod. g.q. . Relativa duos babent, unum,
quo habent rarionem accidentis, Me rarisne accidentis abso-ιuti, super quo fundantur relationes ipsa Aberum vero,quoi hent ad aliud esse , et hae ratioκ sui generis diuinin contra alia genera, cte. Non debet autem considerari relatio ut accidens, ut sti, de in genere,sed secundum quod est tale accidens, cui scilicet ad differentiam aliorum accidentium conuertit propria ratio essendi ad alitui, ut notauit Henricus art. 63. 3. dicens. dur ias relatiuasolummodo accipitur in compa
ratione ad Hivi Est itaque relatio accidens, differt ab alijs accidentibus, quatenus ipsa est respectiva alterius, ut melius inferius declarabitur. Ad formam itaque argumenti ne gatur minor
265쪽
Ad seeundam quod Nibilen commune enti reali , ct rationis. Relatio autem est huiusmodi licendum re vera nihil
univocum posse esse communes sed sortasse commune posset esse quid analogum,quatenus ens rationis habet funda me tum in re, non est per meram intellectus imaginationem, qua ratione fit ens rationis ratiocinantis. Dixi posse esse quid commune analogum, quia hoc facile concederet Henricus qui art.7 .mis.ad tertium aperte dixit. Nomen Res significat analogicὸ rem dictam is raritudine, qua Aημam nomine eatis vere, O etiam rem dictam is reor eris, qua Animatur nomine entis diminuti continentis omne ens exinem in intellectu ab opere intellectus,cte. Et quia analogia haec tollit univocationem rigo rosam, secundum quam attenduntur ea,quae in praedicamentis reponenda sunt, Idcirco bene dicitur, relatio secundum dici , siue secundum rationem non esse in prς- dieamcnto omninb, ut dicebamus ex Henrico ara. 63 q-4 confirmatur ex quodl. 3. q. . . ubi reptiabans Henrica cuuia, Aristotele,& Avicenna primam definitionem relationis,quam
assignabat Pia,toait. Talis relatio non en in natura rei secundumse,sed in conceptu intellectus solum . Vnde relatio non est communis enti rationis , Menti reali nisi secundum nomen aequivocum, vel saltem analogum, nec tali modo sumitur
quando ponitur prsdicamentalis,sed solum ut significat verum .ens reale accidentale Adsormam itaque argumenti distinguitur maior. Ad tertiam quod Relatio non habet causam productivam , quia nihil agit in distans. Relatio autem es inter ΔHantia.Dicendum. Relationem ab eo causari, qui causa sundamentum illius, eum relatio secundum, quod accidens est,non sit nisi ipsa entitas,in res sui landa menti, ut videbitur latius infra. Qui itaque producit rem absolutam , in qua sundatur relatio, ille dicitur producere ipsam relationem resultantem is sic dixit Henricus quodl. 3.q. is aliquid, i de nouo incipi referri, hoe
266쪽
es ρα ia de nouo incipis esse in eo id , superquod ille respectassu 2aiuncto Ad id vero,quod dieitur de distantia. Dieendum non posse agens Physicum physide attingere passum distans, bene tamen posse producere hoc undamentum relationis , quod deinde habet, ut posito ubicumque tali termino ad illum reseratur . Producens vero terminum producit illum ofundamentulit relationis ituae . Vnde Henricus vocaviti lationem duiem realem quodl.3. q. . Et Areum per se, o fui - - esseniburitudiniquam quidam indo essen uis seius ad ahraim findatus innamo, estistiorem in quae M habet,quia sis res, O 'His relatio. Nec deterreat di- ctio illa essentialis, quia sic loquitur Henricus deessentiali, mcuti de reali in uno quoque genere etiam accidentiunt . Ad formam itaque argumenti negatur minor
L parte negativa Arguitur prinio Diseisetio non debet competere alteri,definito, ed. haec competit alteri a definito. ergo non est bona. Maior probatur per regulashona des nitionis, cum enim definitio explicet naturam definiti,debet adsquar ipsi definito,itavi noque excedat, neque exmiatur ab illo minor vero probatur de relationibus transcendentalibus, quae habent esse ad aliud,
Stamen non sunt in praedicamento relationis, quia non sunt accidentia, sed potius essentialis dependentia, &ordo inter
duo, qualia sistiquo me sua triam , sormam, inter
267쪽
actum, di potentiam. Vnde dicit Henricus art. 33.q.2. Porentia passumisquantum potentia est, conuenit, quod de ratione
sua dicatur ad actum, αδε paulo post exemplificat etiam laniateria. Vt materiis in potentia passe ad forma- , di tamen potenti materiae non est accidens, quia habetur ex Henrico arr. 33. q.8 ad secundum nuntiambure adludes ab se muria,quia Vfaex se, o idquodest, est in Gemia MD-riendum non per aliquid additam, sicut diuina essentia aduendum, Oc. Secundo. Relatio non dicit solum esse ad aliud, sed etianta, . esse in alto,ut supra dictum est, sed in hac definitione non ponitur, quod sit in alio ergo in lassicienter definitur Minor patet ex terminis ipsius definitionis ubi nulla fit mentio de accidentes, neque de esse in alii, cum solum dicatur . Relativa sunt illa,cte. Et tamen definitio , ut sit conueniens, debet exprimere totam definiti quidditatem,ut habet Henricus quodl.
Io.q.8 ubi loquens de esse rei completo ait E est illud, quod exprimitur in disinitiva ratione cum diciιur, quod desinitio vi oratio indicans, quod est se.Esse autem relati is est,quod aseficiat subiectum, in No est, priusquam reseratur ad aliud Tertio.Definituna in hac definitione debet intelligi ali dreale, sed relatio non in aliquid reale,secundum quod poni tur indefinitione ergo non bene definitur Maior pro nia,
quia definitio bare diciturdari derelati te ut est pridicam 'alimbo consequenter debet esse quid reale Minor veros batur. Nam definitur per esse ad aliud. autem ad non dicit realitatem in relatione, quia tota ipsius realitas est penes
esse in & secundum landamenta,in quibus est, ut ait Henrisecus expresse pluribus in locis, sed praeeipue art. 3.q. a. adsecundum Eelatio non habet realitatem ni aDofundamento. Notatur primo. Multas esse differentias inter relationes praedicamentalem in transcendentalem Praedicamentalis dicitur, quae constituit peculiare praedicamentum, de qua est sermo
268쪽
sermo in praesenti Transcendentalis verbist,quae perisnama genera vagatur. Illa scilicet praedicamentalis respieit lauis
correlativum pure ut terminum, ista vero,scilicet transcendenta Iis, respicit suum correlatiuum, quandoque ut causam, ut crea tura ad creatore refertur , ut ad causam; vel ut effectum sicut intellectus respieit intellectionem suam; velut subiectum ut aecidens respicit subiectum, vel ut obiectum , ut cognitio respicit cognoscibile Praeterea praedicamentalis debet habere iundamentum absolutum, Transcendentalis vero hoc non requirit; Quemadmodum nec requirit realem extremorum distinctionem, quam habet sibi necessariam praedicamentalis. Vii de transcendentalis congruentius appellatur respectus, quam relatio Praedicamentalis vero potius dicitur relatio, quam respcctus, disserunt enim respectus,4 relatio si rigorose sumitur utrumque , ut ait Henricus art. 67. q. 3. Omnis relatio es respectus, sed non e conuerse cuiuslibes enim accidentis es respe Bus adsuum subiectum, ut ad id, cui natum es in esse,nul Ia tamen es relaiio accidenti adsuum pubiectum,en enim rei ii recte Ius, qui en modus gendi, quo id, cuius es ad alitid dicitur,ct cum proprie accipitur relatio, ipsa non nominat nisi-irema habitudinis quibus relata ad inuicem referuntur, Quasi dicat illam solum vocandam propriam relationem, quae inter duo realiter ad inuicem relata reperitur,in sic excluduntur respectus transcendentales omnes a relationis praediis camento. Si vero aliquando utamur nomine relationis indisse. renter etiam ad explicandum respectum transcendentalenata,
semper venit intelligenda relatio prorespectu, pro ipso sup
Notatur secundo. Definitionem Platonicam in hoe differ, re ab Aristotelica,quod in illa exprimebatur solum relatio .secundum dici, dicebat enim Plato Ad aliquid talia dicunta , quaconque inum , quod sunt aliorum dicuntur. Vnde bene consulatur talis definitio, quia, ut ex Boetio inquit Henricus quodl.
269쪽
et Id.Lael. .etalis relatio non effin natura rei ratam se,sed mmue uinielis ius filum Aristoteles autem, ad aliquid sinuo puta in ipsim tin, quod habeoos ad aliud se bobsere, quia ut ibulem paulo post notat Henrisus. xenim in o. M. Meson ad quid ιπι --που, sedine modes e, Inquo sciis semper relatio realis debet esse a Mens reai
ut ex Ascentia Henricus ait . eri e quia ei---m res rio, in reuiis auidentalis es, secundum quia 'At Aincona In fine vero eiusdem quςmonis expositurus Henricus quomodo relatio sit realis, secundum quod est ab Aristotele definita;
ait. Si ergo elimus videre,quomodo relatio dicatu realis, a quo habeo, quod dicatur res aliqua uaιura non rationis taurum, oportet eo Merare, quod quadam relatio babe esse in βα- gularibus ex natura imus rei exιr. , non ex opere intellectus, sed quam anteuectus conriderans rem inuenit circa ipsam rem, Me relatis uia realis, quia undam in re, eatus quiddita ismspectu alterius e ripis,non per aliquid additum m e. It secivulum bane realitatem debet definitio allata intelliguquatenus invia mala acMidentale motio explicato , Wibus liabitis sit.
Conclisia D nisi allata ab Aristotele
explicatur. Relatio optime ab Aristotele definiuntur Cle ιιa, quorum rorum sium esse,s adriiud se habere. Est Henrici apertissima loco citato quodl. 3.q.4 Gia Pb Iosophus vidit, quod salia non sun vere re Iaritia , nec definitiit a pradicta de relativis et vera definitio , O propterea indicans, quid es verorum relatiuorum, ideo in radicamentissub dii de itionem aιiam veris relativis tamen conuenientem,quo
270쪽
ceni,quodAd aliquidsunt ea,qui ibo ipsum esse,quod babent, es ad aliud se habere, Oci&nt. 63 q. a. Relati seramdam is dicuntur,quia Hum non erisaum cum respectu,sed srelatis quadam, Orespectus,non quo aliquid inciturumsunt a Misa,Ied --hoc habet ad aliud es m. Probatur vero conclusio ex regesis bonae definitionis, nam
per hancbene explicatur tota natura definiti, &excluduntur ea , quae vere non sunt reIatiua realia praedicamentalia ergo est optima.Ex dictis,de ex dicendis omnia satis clara sunt. Ad primam obiectionem quod Relatisne transcendentalas conueniunt in hac desinitione,O tamen non sunt relationes radicamentales. Dicendum. Relationes, quibus fercspiciunt actus, ct potentia, accidens, &subiectum, huiusmodi esse puros respectus, non autem relationes . Neque bene dicitur,
quod illis conueniat hare definitio, quia esse illorunci respectivorum non est totum esse ad aliud, sed est aliquid prius ab-sblutum in se , quam respiciant aliud . Et omnes huius. modi respectus,licet reales uni propter ordinem, de dependen. tiam,non tamen sunt pridicamentales, quia deficit in eis r tio correspondensae utriusque extremi, sine qua non sunt, ra relativa praedicamentalia, ut dicebat uenricus quodl. 3. q. to Muciofundata superflui modi-ridentia pones,quod sis, is in viroque extremorum Deficis quoque in eis ratio
accidentis, unde relatio, quiest Creaturae ad Creatorem licet sit realis, non tamen est praedicamentalis muta est ipsa instantia creaturae,ut ibidem paulo supra ait Henricus. Omnis relatio inter Creatorem, Creaturam,secundunt rem est in creatura,quia secundum omne id, quod eH, ct quod in se babet, . creatore essentialiter, O realiter dependet, etiam seeundum
suum esse in subctantia, O essentia sua, quod es de maximeo setalis in Ha Ad id vero , quod adducitur ex artis . . De potentia passuride cuius ratione uti quod respiciatinum. Dicendum potamiam passiuam requirere actum suum per