Summae philosophicae ad mentem Henrici Gandauensis doct. solem. ord. ser. B.V.M. authore F. Michaele Angelo Gosio Romano eiusdem ordinis prouinciae Romanae. Pars prima secunda

발행: 1641년

분량: 438페이지

출처: archive.org

분류: 철학

371쪽

Art. XIV. Quaest. II

senta imae illius Sequela maioris patet, neque enim concepin Sex. g. affirmativus potest per Oeem negativam repraesentari. Nam certum est, quod quemadmodum contraria, ut habet Identiciis quod l. a. q. r. auando Iunt excellentia reducun-nιν ad contradictoria. Ita nequeunt per eandem vocem explicari Minor vero probatur ex proserente mendacium , aliud

enim habet in corde, de aliud in tu gua quod posse contingere, exploratum est apud omnes , praecipue i licet obiter'

apud Henricum quom. a. q. o. Si quaeratur ab aliquo . a diligenter audierit logicam, is mensiatur,dicendo, quodH,cum tamen valde negιigenter eam audierit, c. In hoc patet aliud lanare vocem δε aliud importari per conceptum. Tertio. Vel significarent naturaliter, vel ad placitum , at neutrum potest dici ergo nullo modo voces sunt significatiuae conceptuum. Maior tenet ex sufficienti diuisione Minor pro . batur, quia non naturaliter , cum non sint eaedem apud omnes propter lingitarum diuersitatem, naturalia autem debent esse communia, in quo sensu philosophatur Henricus arr. q. q.4-na. turale ex parte brmae, & speciei esse commune omnibus Cunripsi, id est species se uni ormiter in omnibus indiuiduis Neque possunt dici significare ad placitum, quia nomina se

quuntur rerum naturas, ita ex Aristotele . Metaph. dixit Henricus art. 73. q. I. Nomina imposis communia sunt omnibus rebus, c.

Notandum primo Per voces significari res,siue eonceptus, posse dupliciter intelligi, scilicet vel naturaliter , vel ad placi. tum vox naturaliter significativa est illa, quae quicquid uni repraesentat, cuilibet alteri hoc idem nata est repraesentareo, etiadi si talis vocis impositis facta non esset. Vox vero significativa ad placitum est illa , quae ex impositione quam actu

habet, significat rem, siue conceptum. Hane distinctionem Ia- te explicat Henricus art. 73. q. I. Talis autem origo verborum duplex consueui insignari,quadam naturalis, ρ dam votan -

372쪽

ιaria, fuit opinio Stoicorum,quod nominum impositio esset naturalis; Peripatetici autem latentur,illam esse ad placitum, siue uoIuntariam in Stoicis recedendo, ad Aristotelem accedit Henricus ibidem concludens rationem vocis impositionem esse ad placitum. Propter quod omne nomen ab homo e M. plataium ea imposicum, Notandum secundo Conceptuna per vocem significari, exprimi cadere sub distinctione illa usitatissima de significatione mediata, de immediata, de de significatione uima, sic. non vltimata Certum quidem. est OaeneSconceptus ad res Ordinari,& consequenter mediantibusconceptibus intelligimus res, unde res habent sic mediate significari , conceptus vero immediate. Quia vero sistimis in ipsius rei existentis, siue existere potentis cognitione, diximus,conceptum significarim voces non vltimate, sicuti dicimus de rebus ipsi ι ος tantum innuit Henricus eodem arti. 73. q. 6 Gia igitur con- -- necessario Guni πιήν πρ γυ- asia ur ire aiis V Hς mimos a...r . a

Explicatur voces ad placit a impositae signiMant is mi passionesiuiinediatε, maritis te res alim Muta

res ipsas mediate, illiinate .. . Matiarinarti j 6 suu νά- ρια--Mκ illum i libra Periluermenias voces sunt a Maime uectuum, o eam passionum, qua de rebus iis Muma, se sunt rance u aer Probatur. Voces sunt significatiuae rerum prout sunt ab ho-anitie impositae rebus ipsis signifieandis. Sed talis impositio facta est secundum modum conceptus de ipsis ergo ignificaut etiam 4 os conceptus per quo res sortitae sunt voce di

uersas.

373쪽

Art. XIV. Quas ta

mmediat res ex Henrico. Dicendum Henrisi mentem loco

citato optime colligi ex progressu ipsius discursus, unde subditi necessario igitur secumium modum concepItium formato-νum seruus habent Uerba in sua insiIutione firmari , vs mo-jus verborum respondera modo concenuum, bc Attendenda vero est dupla immediationis ratio ex Henrico ibidem Ver- ωocalia immediatesum signa rerum quando proferontur dscendum ea, qua sunt in rebus nos larensia sicui immediate seni signM conceptuum , quando proferuntur ad indicandum concenum loquensi occalta, c. Ad sormam itaque argumen ii distinguit iu antecedensis Ad secundam quod. Mendaces per verba aliud sigm eant, ct aliud cogitant, O semerba videntur Animare opposium conceptui, quod es inconueniens. Dicendum , semper verba absolute accepta e se significativa conceptus direcli, non au rem in directi, vel rcflexi. Mendax licet reflexe habeat voluntatem decipiendi per mendaci una prolatum auditores,directe tamen hoc per voces iisniscat, quod actu ex Micat Minc est, quod bene possurus uiuere mendacem dice oppositum suo conceptui, rei existenti,non quantum est ex parte modi significandi ipsarum vocum , sedis ius penes stram voluntatem siue rei existentiam Pio qua doctrina facit, quod docet Henricus eodem arta 3. q. 7. ad secundum. En aduertendum,

quod disserunt modus essendi, O modus Aniscandi quia modus Agniscandi est ex parte nominis signiscantis , modus autem essendi es ex parte retriniscata , bc Ad formam itaque

argumenti distingui fur minor. Ad tertiam quod Vel Anictarent naturalite , vel ad placitum. Respondctur, quod ad placitum,& cum dicitur. Nomina sequi res ipsas Dicendum nomina ad placitum imposita ex imponentis sapientia sequi ipsas res, quatenus res durior duriori nomine significaturi, sicut Artaxerses aperte sonat hominem sortissimum. Vnde optime Henricus art. 73. q. I. Glis,

374쪽

malis ergo impositio, quia est secundum proprietatem Gentia ponatura rei congruentem yrvprietati incompararisne ad res renisistas sensus infellectus verbi tali modo bum, aut nomen imponere rei, non est nisi sapientis , O perfecte e gnoscentis naturam ct proprietatem cuiusque rei , quam Adam in satu innocentia diuina sapientia praeditus perfectὸ cognoscere potuit, c. Et in hoc sensu potest aliqualiter concedi nomina significare etiam naturaliter,quatenus est conducens ad rei naturam . quid ditatem. Nec obstat, quod sint diuersa nomina secundum diuersitatem linguarum, quia ad eandem naturam rei explicandam in omnibus linguis,est sem, per quid in ipsis bene correspondens, ut dicebat Henricusari. 3. q. 9. Et sicut bo nomen, Deus,e i proprium in ingua latina, si propritim em in lingua graeca, Osiride aeteris in ca seri linguis quo quo Iunt, vel esse possunt genera

linguarum. Ad sormam argumenti elpondetur negando minorem. Immo utroque modo .gnificant, Ad placitia n, quia imposita sunt nomina, Naturaliter,quia secundum naturam rei l. sunt imposi-

εὐ- ....i . . .

375쪽

Hrum dumtiones nominis, verbi sintst Philo .

:, sphoum assignata si . . Von non Arguitur primo De definitione inomitiis; Aliquod nomen non est vox t ergo: mala nominis definitio Consequentia patet, nam ponitur in desistitione locogeneris id ,iquod genus non est. Antecedens vero proba-.tur, nam nominamentalia sunt vere nomina in tamen non sunt voces, vox enim debet esse sontis exterioπauditum mouens, ita innuit Henricus art. 3. quaest. I. Imponisur vox, qua proporionaliter nata es mouere aurem csrporis .siue auditum,oc. Et quodL7.q-7.de aere respirato itit De quo vocis modulatio formari ston babet, ne deserri, ere. Quod, ro nomina mentalia sint vere nomina, patet, nam propositio mentalis est vera propositio, cuius partes sunt nomina mentalia , ex quibus intellectus propositiones suas mentales ericite menrico art. 36. q. 6. Nisi enim seorsum penn intellectum pracedentia , per ordinem conrepta informa compostionis, ve diui vis apud intellectum Ordinari non posunt, quia ipsa firma compositionis, e diuisionis, siue Urmationis, ve ne gationis in re non ex edic. secundo. Non est in cuiusque potestate nomina rerum mu tare ergo male ponitur Lad placitum. Cum quae ad placi rum sum,possint pro libito variari. Antecedens patet. Nam sem

376쪽

ignis , lux est tenebrae,in his similia; ad cuius eonfusionis is chisionem ait Henricus Mi. 7M qs. Oportet nomina, ct verba dabere Arni Mione duremiis xas secu.dum Milo εα- . --b O: sic oportet nomina plurima singula su imponi,

cuntur Antecedens pro Mitur,diceri orare est lauda le., morare,est verbu, quod subijcitur, nec est nota ipsius praedieari, tum per ipsum determinetur, subiectum enim habet rasione materiae praedicatum autem formae, ut in He v Pradicatum e. , quod se habe in ratione Orma dis im

Notatur prim Pro utriusque definitionis exsiςation Nomen dicitur vox, quia scilicet sub voce tanquam stririere continetur,dicitur significativa ad puellum, quia gru-ficat ex impositione voluntaria, dicitur siti tempore, quia sic non significat neque pretiens, neque suturum, dicitur an n, eum nutu Fransiσntinistina separatis, quia vel non

erit alicui ipsius pansignificas, vel si significabit aliquid non retinebit idem similitatum exchidit tamen Philosophus opu-men una infinita, obliqua . Verbum vero dicitur ignis ore πιπιιmpore, quia vel est praesens, es praeteritum, ei sumim, δε ιμ- ἡψ - Verbum est nota eo um que pratam qua ora est nota unionis prς licati sum

377쪽

vi non currit in verba obliqua ut currebat, ut omnis aequivocatio tollatur,sciendum cum Henrico stpius verbum generaliter sumi pro nomine, vice versa nomen pro verbo, ut habetur art. I. q. I. ubi de argumento ait. Et si verbum Orgὸaecipit pro quocumque sermone Gomplexo pro quo potest accipi nomen large sumptum , ut sic idem sit nomen, O verisbam. Hi vero debet sumi verbum,quatenus condistingui. tu a ris mine sectandum regulas etiam grammaticales. Notatur secundo Nomen, ferbum posse considerari, vel primo intentionaliter, vel pro secunda intentione , cum tamen logice sit considerare potius secundas ιntentiones, ut ait Henricus art.s3.q. s. Et hoc quoad intentiones logicales, Oe. Hinc sit,ut definitiones istae intelligantur secundo intention liter acceptae, itaut sit sensus. Nomen est intentio secunda

attributa voci significatiuae ad placitum

Conclusio. Definitiones alti a Phil ob sunt

Explieatur. Nomen, Verbum quatenus secundo intentionaliter sumuntur , distinguuntur ab inuicem, bene desi. niuntur ab Aristotele in presenti Est Henrici Definitiones huiusmodi approbantis per omnes suas partes. Quod enim Verbum,4 nomen sint voces satis expresse probat art. 7s . I. Sicut enim dicit Augufi Verba dicuntur,oc Sie No dicerepossumus, nomina dicuntur omnia, quibus loquimur, oldest voces ut paulo post addit. Ne p

res significari, nisi mi vox ad Arnificandum poten imponi. Quod vero sint ad plaeitum subdit statim , Odo hecundum

beneplacitam voluntatis. Quod tandem nomen sit sine tempore significativum, Ierbum eum tempore,colligi potest ex φo, quod . licet ad aliud propositum ait Henricus ex August. Υ art.

378쪽

3s Art. XIV. Quaest. III.

art. 34 ria cum dicitur est, fuit, , eriri dis inusilistu , rei sim ala, O modus fgmV-ηdi sub proprietate ιυπρο- ris, cte. Quod de nouitne dici naquit, &e Probatur. Conclusio ex Regulis bonae definitionis, &αι plicatione allata. Ad primam ciuiscitante Dodia meren o e svmιον--mpen,6 tamen non es vox unαμι insece nonsonei micendast maliud esse dici vocem se aliter, & aliud salum fundamenta, liter, quatenus voce manifestatur siue voci conuenire potest. Hinc Henricusari. 3.q. r. ex Augusti De Universit , aut qua simus non loquentem, qui persona seris , sedit mi ipsi mori 'aridorem eo stitimus, licetverbii Mimonili, --ηuisiani se aiiordine verborum in propositione, O propos rionum im argumentatione, Oe. Quatenus, scilicet id, quod

pronunciatur extra,prouenit ab intrinseco Adsermamdiaque argumenti distinguitur antecedens, ut pare Ad secundam quod Non est in xcstra potesau mutare rerum nomina, O consequenter non debent inci imposita ad placitum. Dieendum ly ad placitum non intelligi meum, tuum, sed ex communi hominum eiusdem linguae acceptione a quorum prima impositione non licet nobis resilire ita habe Henricus art. 73.q. 8. Et sic per consuetudinem, quasi expactione inter se omnium , qui sunt eiusdem ingua talis vox talem ηεm signisseare , Ad formam argumenti negatur conis, quentia. Ad tertiam quod Menus, annus, βηt nomina signi antia eum tempore Didendum non esse significantia cum tempore, licet significen tempus, Nam diceldiamus de quando, quod significat non tempus, sed esse in teinpore ex Henrico art. 32. v . an ectiniumquae eraduntur a tempore, a simili nune dicimus denomine in se, quod est significatiuum remporis, sed non cum tempore, quia stilicet non eonnotat

satiustionem, vel praestitualitatem ipsius, ut sicit Verbum

379쪽

Ad formam argumenti negatur antecedens. Ad quartam quod Verbum potes Dbyci, Otune non essnota eorum,quae praedicanιur. Dicendum saepius verba usurpari pro nominibus substanti uis, ut ex Grammaticis constat', potest dici cum Henrico art. 73. q. i. stuamuis nec quis egeat authoritate in re tam perspicua . Ad sermam argumenti negatur antecedens. Non enim subiicitur reduplicatiue, ut ver

bum.

Ex his patet quid sit dicendum ad definitionem orationis, quae a Philolapho dicitur esse vox significativa, cuius paristrum aliquid significativum est,diuiditur enim in dictiones ex

quibus constat. De definitione quoque enunciationis nos est eur longior sermo instituatur Est enim oratio,in qua verum, ori falsum est; quae omnia satis patent ex praecedentibus. Prosequitur Philosophus adducendo oppositionum genera, quae sunt quatuor, scilicet contraria, contradictoria, sub- contradictoria, subalterna, afferuntur regulae de opposutis propositionibus, dicendo inpossibile esse duas contrarias simul veras, secundo sub contrarias posse tertio contradictorias ita se haberes, ut una sit vela altera salsa prae Iertim de praeterito, de praesenti. An vero etiam de suturo examina.

380쪽

QVAESTIO IV. . . Virum de Muris contingentibus Ist isterminata

Von si arguitur primo . Lex contradicto. riai est, ut si ina sit vera, altera sit salsata; sed de futuris contingentibus habentur hiseiusmodi contradictariae ergo ex ipsis una eris vera , altera salsa, sede suturis habebitur veritas, dat has Maior patet, admi tutur ab Henrico quodl. 6. q. s. i. pos bile es, quod idest eontradictori in se iseipiant simultasem c. in Orvero probatur adducendo has contradictorias scilicet Plato sedebit,4 Plato non sedebit. Secundo Si non daretur veritas de contingent ibus suturis, ratio praecipua esset, quia non habeat necessitatem; sed laturum contingens habet necessitatem Dergo de illo erit veritas Maior est Aristoteli eam admittit Henricus quodl. 8.q. a. cognostinis a nobis contingentia ad utrumlibet insua causa per oceidens,non sciestia in uibili, se olum eoniecturali,5e.

Minor vero probarur ex eodem Henrico ibidem de Ecclypsibus , quae sunt fututae contingenter. tamen de ipsis est necessitas. veritas uia quod diceres de aliqua Ecclypsi, quos Da Davus mortu, qua est de rati italam septentriona sis, sec. TertioIropositio disiunctiva de contingenti situm est, ergo datur veritas de ipso coasequentia patet . Antece dens

SEARCH

MENU NAVIGATION