Ethices Christianae institutiones e purioribus sacrae theologiae fontibus Aloysio Ferrari.. 3

231쪽

Probatio 3. Doctrina de Sanctorum invocatione Conciliorum universalium exemplo et sanctionibus invicte quoque roboratur. Nam in Synodo Chalcedonense ael. II. legitur: se Flavianus post mortem Vivit: martyr pro nobis oret se. In Nicaena II. dicitur act. 6. - Cum timore Dei omnia faciamus expetentes etiam intercessionem intemeratae Dominae nostrae semper virginis Mariae, atque sanctorum Angelorum, et simul omnium .Sanctorum se. In Tridentina denique Sess. 25. Sanctorum invocatio pia, et utilis sequentibus verbis deceres tur: se. Mandat S. Synodus omnibus Episcopis,.... ut juxta C tholicae et Apostolicae Ecclesiae usum a primaevis Christianae religionis temporibus receptum, sanctorumque Patrum consensionem, et sacrorum Conciliorum decreta fideles diligenter instruant, do entes eos, Sanctos una cum Christo regnantes orationes suas pro hominibus Deo offerre: bonum, atque utile esse suppliciter eos invocare, et

ob beneficia impetranda a Deo per Filium eius I. C. D. N. , qui solus noster Redemptor

ac Salvator est, ad eorum orationes, opem,

Iantur, si plaeet, Paulinus Nolanus tum in variis eaminibus, tum in Panaorieo do obitu Celsi pueri, Leo Μ. serm. I. donat. Sa. ap. Petri et Pauli, Μaximus Taurinens. Episo. de nat. S. Agnetis, Greg. Μ. homiI. 3a. do Ss. Procasso, et Martini no, at Gregorius Turonensis Iib. r. da gloria martyrum eap. 94.

232쪽

auxiliumque confugere: illos vero, qui negant, Sanctos aeterna selicitate in Coelo

fruentes invocandos esse. ... impie sentire se .

Prop. 3. Icones sacrae cultu religioso non absoluto, sed respectioo sunt honorandae si .

Dem. s. Ε Scripturis Sanctis. Quanto in honore fuerit Arca Domini apud Iudeos notum est o veteri Τestamento. Legimus enim Deuteronomii cap. IO. V. 8.

Separaoit Moyses tribum Leoi, ut portaret Arcam foederis Domini. Item in libro Iosue

cap. 3. v. 3. et 4. Quando videritis Arcam foederis Domini Dei vestri, et SacerdoteS...

portantes eam, Nos quoque Consurgite, et sequimini praecedentes, ... CaGete, ne a TOPin

i Cultus saerarum Imaginum, quom hio defendimus, leonomachos olim habuit adversarios, quorum princeps, Zenone imperante, fuisse traditur homuncio quidam natione Parsa, n mino Xenaias. Horum causam 8. saeculo propugnans Leo Isaurus Orientis imperator decrevit, ut sacrae imagines undique deIerentur. Hino, saevissima in Ecclesiam persecutione commota, defensas fidei martyres plurimi occubuere. Leoni Constantinus Copronymus successit paternae impietatis aemulator, qui, pseud synodo coacta, novo edicto sacras imagines proscripsit. Subsequanti saeeulo 9. Leo Armenus, HiehasI Balbus, ac Theophi tua hellum ipsum restituerunt. Interim, eum in Oriente sur Tent iconoolastae, turbas quoque concitavit in Occidente Claudius hispanus Taurinensis Episcopus, in quem calamum acuit Ionas Aurelianensis, uti patet a M. Biblioth. Patrum tom. 4. Perditissimus hie homo sub Ludovico Pio a suae dioeces eos Ecclesiis cunetas Sanctorum imagines procul abesse voluit, ei que adhaerere visi sunt Gallicani Praesules nonnulli. Cum porro lapsu temporum jam obsoleta foret iconomachorum haeresis, hane denuo ronovarunt saecuIo Ia. Albigensos, saeculo r4. Wi-elestae, saeculo I 6. Lutharani at CaIviniani.

233쪽

Iosue pronus cecidit super terram coram Arca Domini, usque ad vesperam tam ipse, quam Omnes senes Israel. Pariter lib. a. Regum cap. 6. pius ac sollemnis describitur apparatus, quo, David Arcam e domo Obededom in civitatem Ierusalem traduxit. Verum, quid praestabant Iudaei, cum, Deo probante, vel etiam jubente, arcam foederis adorarent p Signa cuncta venerationis huic

exhibita ad Deum tantum reserebantur, neo in opere manufacto sistere certe poterant,

cum idololatria vetita foret primo Decalogi

praecepto. Hic ergo cultus religiosus simul erat, ae respectioias. At eadem prorsus ratione sacras Imagines veneratur catholica Ecclesia: eas namque propter se non colit,

sed propter exemplaria cultu digna, quae in ipsis repraesentantur. Ergo, quemadmodum licuit Iudaeis cultum religiosum, non quidem absolutum, sed respectioiam Arcae tribuere, ita et Ecclesiae Christi licebit id generis cultum sacris imaginibus deserre. Dem. a. E Conciliorum generalium auctoritate.

In primis catholicam hanc veritatem adversus iconomachos ita declaravit Concilium Nicaenum II. actione 7. Sequentes divia nitus inspiratum sanctorum Patrum nostr rum magisterium, et catholicae traditionem

234쪽

Ecclesiae .... definimus in omni certitudine et diligentia, sicut figuram pretiosae ac Vivificae crucis, ita venerabiles, et sanctas imagines proponendas in sanctis Dei Ecclesiis, et sacris vasis, et in parietibus ac tabulis, domibus, et viis: tam videlicet Imaginem Domini Dei, et Salvatoris nostri I. C.,

quam intemeratae Dominae nostrae sanctae

Dei genitricis, honorabiliumque Angelorum,

et omnium Sanctorum .... Quanto enim frequentius per imaginalem formam videntur, tanto qui eas contemplatitur alacrius eriguntur ad primitivorum earum memoriam, et desiderium, et ad osculum et ad honorariam his adorationem tribuendam: non

tamen ad veram latriam, .... quae solam naturam divinam decet, impertiendam: ita ut istis, sicut figurae pretiosae ac vivificae Crucis, et sanctis Evangeliis, et reliquis sacris monumentis, incensorum, et luminum oblatio ad harum honorem conficiendum exhibeatur: quemadmodum et antiquae piae consuetudinis erat. Imaginis enim honor ad primitivum transit, et qui adorat imaginem, adorat in ea depicti subsistentiam se. COncilii Nicaeni doctrinam Synodus IV. Constantinopolitana aet. Io. Can. 3. hoc Paeto confirmat: - Sacram Domini nostri I. C. effigiem eadem, qua sancta Evangelia Veneratione colendam statuimus .... Eadem Ta-

235쪽

tione intemeratae Genitricis illius emgiem,

sanctorumque Angelorum .... ao Sanctorum

Omnium Veneramur et colimus. Qui aliter sentiunt, anathema sunto M. Idipsum Tris dentini Patres decernunt, remque clarius dilucidant sess. α 5. dicentes: se Imagines

Christi, Deiparae Virginis, et aliorum Sanctorum in templis praesertim habendas et retinendas, eisque debitum honorem ac Venerationem impertiendam: non quod credatur inesse aliqua in iis divinitas, vel virtus, propter quam sint colendae; vel quod ab

iis aliquid sit petendum; vel quod fiducia sit in imaginibus figenda, velut olim fiebata gentibus, quae in idolis spem suam collocabant, sed quoniam honos, qui eis exhibetur, resertur ad prototypa, quae illae repraesentant; ita ut per imagines, quas OSCulamur, et coram quibus procumbimus, Christum adoremus, et Sanctos, quorum illae similitudinem gerunt, Veneremur m . Dem. 3. E doctrina Sanctorum Patrum. Cultui sacrarum Imaginum sustragantur veteres Ecclesiae Patres, ejusque maximam congruentiam, atque praestantiam disertissime fatentur. Basilius inter Graecos ep. 36o. de Sanctorum invocatione eorumque imaginibus disserens ait sub fine: in Characteres imaginum ipsorum honoro, et osculor eximie,

236쪽

213 cum traditae sint a sanctis Apostolis, nec

sint prohibitae, imo in omnibus Ecclesiis

nostris depictae sint . In liturgia Chrysostomus habet: Sacerdos ad imaginem Christi caput inclinet M. Damascenus prae Ceteris lib. 4. fidei orthodoxae cap. IT. Strenue dimicans adversus iconomachos usum et

cultum imaginum pluribus Scripturarum Iocis defendit, eumque ab Apostolis et ipse deducit. Rem fusius adhuc, funditusque se

tractat orat. 3. de imaginibus, in qua earum usum et cultum semper et ubique in Ecclesia viguisse, historicis monumentis ostendit.

E latinis autem Patribus Hieronymus invita Paulae, cujus virtutes perlaudat, inquit:

et Prostrata ante crucem, quasi pendentem Dominum cerneret, adorabat se . Ambrosius

orat. de obitu Theodosii ita matrem Constantini M. commendat: - Sapienter Helena egit, quae crucem Christi in capite regum levavit et locavit, ut crux Christi in regibus adoretur in . Demum audiatur M. Gregorius, qui, cum Petrus recens baptizatus, ut Iudaeos ad fidem cogeret, synsgoga per vim occupata, ibi crucem, ao Deiparae imaginem posuisset, sic Ianuario Antistiti Caralitano scribit lib. 9. ep. 6. - Ηis hortamur astatibus, ut, sublata exinde cum .ea, qua dignum est, veneratione imagine atque cruce, debeatis quod violenter ablatum est

237쪽

resormare : item lib. 9. indici. 2. ep. 52. ad Secundinum se Scio, quod imaginem Salvatoris nostri non ideo petis, ut quasi Deum colas, sed ob recordationem Filii Dei in ejus amore recalescas, cujus te imaginem videro desideras. Et nos quidem, non quasi ante divinitatem ante illam prosternimur, sed il- Ium adoramus, quem per imaginem aut natum, aut passum, sed et in throno sedentem recordamur M.

Dem. 4. A ratione. Argum. T. Fide digni scriptores plura miracula enarrant, quae Deus per Christi, Sanctorumque imagines patravit. Haec tradita

reperiuntur apud Athanasium is , Gregorium Turonensem sal, Eusebium l3 , Sozo

Paulum Diaconum iri, imo et apud Mag-deburgenses novatores 8 . At Deus infinite

rὶ Inter opera, quas M. Athanasii Alexandrini Episeopi

nomino circumiaruntur, extat sermo do passione imaginis Christi a judaeia Beryti erucifixa, quaa uberrimo cruor. manavit. Quamvis haec historia incerti sit auctoris, nihilominus recepta Lait a Cone. g. Oecumenico, in quo et alia Ss. imaginum pom

tenta memorantur.

238쪽

sanctus, et verax ad superstitiosi cultus confirmationem signa nequit operari. Cultus ergo sacrarum imaginum per se a qualibet superstitionis labe alienus omnino est. Argum. a. Civilis cultus respectruus imagini supremi imperantis merito rependitur ob dignitatem prototypi, cui decet honorem exhibere: nam, ut ait D. Athanasius orat. 3. contra Arianos N. S. Qui adorat imaginem, in ipsa adorat imperatorem. Aequum ergo erit a pari, ao laudabilo sacris imaginibus religiosum honorem respectioiam deserre, cum in iis repraesententur exemplaria, quae, uti patet e prop. I. et a. jam demonstratis, ob eorum supernaturalem excellentiam et merita religiosa veneratione sunt colenda. Prop. 4. Reliquiis sacris, quae sunt Vel Dominicae passionis instrumenta, Vel Sanctorum exuviae cultus religiosus est impendendus.

Demonstratur propositio quoad primam partem si .

1 Quamquam sacras imagines leonomaehis Arent invi aesii tamen neque Cruci, nec eateris Christi passionis instrumentis eultum denegasse videntur: nam orat. a. de imaginibus Io. Damascenus, posita uti ab adversariis eoneessa Crucis, et S Pulcri Iesu adoratione, inde concludit, admittendam pariter sora et imaὐinum venerationem. Adversus Crucem saeculo Eeelesiae 9. dimicaro eoeperunt haoretici; iti Orients, v Idalieot, Pauliciani, Euthimio testo in Panopita pari. a. tit. a I; in Occidento vero super memoratus Claudius Taurinensis, uti ex Ionao Aurelianensis lib. r. eolligitae. Cruei quoque insensissimus suit saeculo ra. Petrus de Bruys in Galliis, quamadmodum eonstat

239쪽

236 Inter Dominicae passionis instrumenta lignum eminet pretiosae Crucis, in qua Chri

stus moriens criminum vincula disrupit, ac mortem superavit. Gloriosum hoc humanae redemptionis vexillum adorandum esse duo potissimum ostendunt: magnalia, nempe, quibus Deus ejusmodi cultum probavit: auctoritas veteris Ecclesiae, quae ligno Crucis venerationem universim tribuere consuevit. Ut primum argumentum instruatur, sat erit praeclara signa recolere, quae in mirabili Crucis inventione contigere. Helena Constantini mater, inquit Eusebius, dirinis monita visionibus beatissimum Crucis lignum, in quo ιalus mundi pependit apud Ieroso- mam adinoenit ii . Ibi namque templo Veneris, quod erexerat Hadrianus ubi Chri .stus fuerat crucifixus, funditus everso, terraque defossa, Redemptoris sepulcrum detexit et Crucem, quae, rei experimento Suscepto, et mulieri jam decedenti valetudinem restituit a . et mortuum suscitavit l3 .

ex ep. Petri Cluniaeonsis. Iisdem accessero WIelffitae juxta Thomam Waldensem tom. 3. tit. ao. , subindo novatores Sao-euIi 16., uti eorum scripta passim aperte declarant.

nymo.

ain Hujusmodi historia colligitur ex Cyrillo Ierosolymitano

Catechesi xo. et x3., Rumno hist. lib. Io. cap. 8., Nicephoro lib. 8. hist. Eceles. cap. a9; . Socrata lib. I. hist. cap. 13. , et Bada lib. de Iocia sanctis cap. 3.

240쪽

a 37Secundum argumentum, quod quidem amplissimuri est, prae primis insertur e plurimis templis, quae saeculo A. et seque tibus undique in salutiferae Crucis honorem extructa fuere. Iis omnibus ob vetustatem ac magnificentiam celebriora commemoranda sunt Ierosolymitanum, et Romanum: quorum alterum in loco Dominicae Passionis

Helena condidit, si alterum in aedibus Sessorianis Constantinus la . Illud etiam ad

majus argumenti robur accedit, quod, Cru-Ce vix reperta, haeo a Fidelibus tantopere conquisita fuit, ut ejusdem particulis universum mundum jam repletum asserere non dubitaverit catech. Io. et i 3. Cyrillus Ierosolymorum Antistes. Hanc veritatem vel invitus fatebatur ipse Iulianus imperator, dum ore blasphemo Christianos sic arguebat: omiseros, qui crucis lignum adoratis s3 . Testis denique sit de cultu in universa Ecclesia antiquitus Cruci delato Cyrillus Alexandrinus , qui hom. 6. contra Nestorium ait: - Crux pretiosa dicitur, et adoratur in toto

orbe terrarum M .

li Eadam Paulini ep. suP. eit. a Ex Anastasio Bibliothecario in vita S. Sylvestri. 3ὶ Ita ex Cyrillo Alaxandrino lib. 6. in Iulianum. 4ὶ Vorae cruei adorationem exhibandam foro nemo Catholi-

eorum inficiaturi at si perquiras, qualis tandem esse debeat hie ultus, reperies invicem non convenire doctores. Alensia 3. parte quaest. 3O. art. ult; D. Thomas 3. parta quaest. 25. art. 4. in eor-